དེ་རིང་དཔལ་རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་བའི་བསྟན་བདག་ཁལ་ཁ་རྗེ་བཙུན་དམ་པ་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་ཆོག་ཤེས་དང་བག་ཡོད་ཀྱི་མི་ཚེ་ཞེས་པ་དབུ་འབྱེད་གནང་བའི་སྟེང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་།
དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༠༠ སྟེང་དྷ་ས་ཀིརྟིའི་གཞན་ཕན་ཞི་བདེའི་ཚོགས་ཁང་དུ། ཇོ་ནང་འགྲོ་ཕན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག ཇོ་ནང་སྐྱབས་མགོན་ཁལ་ཁ་རྗེ་བཙུན་དམ་པ་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་བའི་མཛད་རྣམ་ ༼ཆོག་ཤེས་དང་བག་ཡོད་ཀྱི་མི་ཚེ་༽ ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་སྟོད་སྨད་གཉིས་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་སོང་།
མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་། རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག མཛད་རྣམ་རྩོམ་པ་པོ་བེ་རི་རིག་པའི་རྡོ་རྗེ། དེ་བཞིན། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཁག་ཅིག་དང་རྩོམ་པ་པོ། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ། གསར་འགོད་པ་བཅས་འཛོམས་སོང་།
ཐོག་མར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་དང་རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེ། རྩོམ་པ་པོ་བེ་རི་རིག་པའི་རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱིས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་ལ་མཇལ་དར་འབུལ་རྗེས། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་མཛད་རྣམ་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་།
མཛད་རྣམ་རྩོམ་པ་པོ་བེ་རི་རིག་པའི་རྡོ་རྗེའམ་ངག་དབང་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱིས་རྣམ་ཐར་འདི་འབྲི་དགོས་པའི་སྐོར་གསུངས་དོན། ༡༩༩༧ ལོར་ཐོག་མར་ང་བོད་ནས་རྒྱ་གར་ལ་བསླེབས་པ་དང་སྐྱབས་མགོན་ཁལ་ཁ་དམ་པས་ཐུགས་བརྩེ་བས་བསྐྱངས་ཏེ་ཁོང་གི་བླ་བྲང་དུ་སྡོད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་གནང་པ་མ་ཟད། ༡༩༩༨ ལོའི་ས་ག་ཟླ་བའི་སྐབས་ཤིག་ལ་ཁོང་གིས་དམིགས་བསལ་གྱིས་ང་ལ་ཁོང་གི་རྣམ་ཐར་འབྲི་དགོས་པའི་བཀའ་གནང་སོང་། རྩོམ་སྟངས་དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྣམ་ཐར་དང་རྟོགས་བརྗོད་འབྲི་སྟངས་ལྟར། ཚིག་རྒྱན་དང་སྙན་ངག་ལ་སོགས་པས་མ་བཅིངས་པ། ཡུལ་སྐད་མ་འདྲེ་བ། གོ་སླ་མོ་བོས་འབྲི་དགོས་ཞེས་བཀའ་གནང་སོང་། དེ་ནས་ཁོང་གི་སྐུ་སྒེར་གྱི་ཟིན་བྲིས་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གསོལ་རས་སུ་གནང་སྟེ། རྣམ་ཐར་དེ་མགྱོགས་པོར་ཕྲིས་ཞོག་ཅེས་བཀའ་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ནང་གི་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་གི་དབང་གིས་ང་སྔོན་མ་རྒྱ་གར་ན་ཡོད་པའི་སྐབས་རྩོམ་བསྒྲིགས་བྱ་རྒྱུའི་སྐལ་བ་མ་བྱུང་པ་རེད།
རྗེས་ལ་ ༢༠༠༤ ལོར་ང་ཨ་རིར་ཕྱིན་རྗེས་ཁོང་གིས་ཞལ་པར་བརྒྱུད་དེ་ཁོང་གི་རྣམ་ཐར་དེ་བྲིས་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་ནས་ཡང་བསྐྱར་བཀའ་གནང་སོང་། ༢༠༡༠ ལོར་ང་ཨ་རི་ནས་ཕྱིར་ཡོང་སྟེ་ཁོང་གི་སྐུ་མདུན་ལ་བཅར་ཏེ་སྐུ་ཚེ་སྟོད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ཆ་ཚང་བྲིས་པ་དང་སྐུ་པར་ཆ་ཚང་ལ་ཁ་བྱང་བཏབ་པ་ཡིན། ༢༠༡༡ ལོར་ཡང་བསྐྱར་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་མདུན་ལ་བཅར་ནས་སྐུ་ཚེ་སྨད་ཀྱི་མཛད་རྣམ་ལ་ས་བོན་ཞིག་བྲིས་པ་ཡིན། ༢༠༡༢ ལོར་ཁོང་སོག་པོར་བཞུགས་སྐབས་ང་ཕར་འགྲོ་རྩིས་བྱས་ཀྱང་ཐོངས་མཆན་གྱི་དཀའ་ངལ་འོག་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་རེད། ༢༠༡༢ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡ ཉིན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་བཤགས་སོང་བས་ང་རང་བློ་ཕམ་ཞེ་དྲགས་བྱུང་སོང་། ཡིན་ནའང་མཛད་རྣམ་འདི་མུ་མཐུད་མཇུག་སྐྱོང་གནང་དགོས་པ་རེད་བསམས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ་ ༢ བའི་ནང་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ་ ༢༠༡༥ ལོའི་བོད་ཀྱི་ལོའི་ཁོང་སྐུ་བཤགས་པའི་གདུང་མཆོད་ཀྱི་ཉིན་མོར་དེབ་འདི་དཔར་བསྐྲུན་བྱེད་པའི་འཆར་གཞི་བྱས་ཡིན།
དེབ་རྩོམ་སྟངས་གཙོ་བོ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོ་རང་གི་རྣམ་ཐར་གྱི་ས་བོན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གཞིར་བཞག་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་ཁོང་གི་སློབ་མ་གཙོ་བོ་འོད་ཟེར་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཐུགས་རྩེ་རིན་པོ་ཆེ། ཇོ་ནང་མཁན་རིན་པོ་ཆེ། སོག་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཁོང་གི་སློབ་མ་དང་འབྲེལ་ཡོད་མང་པོ་ཞིག་ལ་དངོས་སུ་ཐུག་སྟེ། རྣམ་ཐར་འདིར་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ ༧༤ དང་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་ ༡༧ ཙམ་བཅར་འདྲི་བྱས་ཏེ་བྲིས་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ ༡༩༦༠ ལོར་སྐྱབས་མགོན་ཁལ་ཁ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་༧་གོང་ས་མཆོག་གི་ཞབས་འབྲང་ལ་ཕེབས་ཏེ། དཔལ་རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་བའི་བསྟན་པ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་ཡོད་པ་དང་། ༡༩༩༧ ལོར་ཇོ་ནང་རྟག་བརྟན་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་གླིང་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཅས་པ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཁལ་ཁ་རིན་པོ་ཆེའི་མཚན་ཐོག་ཏུ་གནང་པ། ༢༠༠༢ ལོའི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ནས་ཉིན་ ༤ རིང་ལ་སྐྱབས་མགོན་ཐམས་ཅན་མཁྱེན་པ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ནས་ཆོས་འཁོར་རླབས་ཆེན་མཛད་པ་སོགས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་དབང་ཇོ་ནང་བའི་བསྟན་པའི་གཞི་བཙུགས་པ་སོགས་ཁོང་ཉག་ཅིག་གི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་།
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། ལོ་རྒྱུས་ཞེས་དུས་འདས་ཟིན་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱ་དགོས་སྟབས་ལས་སླ་བོ་ཡོད་པ་མ་རེད། མཁས་དབང་ཁལ་ཁ་རྗེ་བཙུན་དམ་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཡིན་ན་ཧོར་ཆེན་པོའི་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཇོ་ནང་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐའི་ཡང་སྤྲུལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཇོ་ནང་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་ཐོག་ནས་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། འདི་ལ་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་པར་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
སྤྱིར་ང་རང་ཡིན་ན་རིན་པོའི་སྐུ་ཚེ་སྐོར་ལ་དམིགས་བསལ་རྒྱུས་མངའ་མེད་ཀྱང་། གོ་ཐོས་སུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆུང་དུས་ནས་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གནང་པ་དང་། དེབ་ཐོག་བཀོད་པ་ལྟར་ཆོག་ཤེས་དང་བག་ཡོད་ཐོག་ལ་སྐྱོད་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཞེ་བོ་ཐོན་ནས་ངས་ཅིག་བྱེད་དགོས་ཟེར་བའི་རིགས་མ་ཡིན་པར་དངོས་གནས་ཉོམ་ཆུང་བྱས་ནས་ཆོས་པ་རང་བྱས་ནས་བཞུགས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གོ་མྱོང་ཡོད། ཚོགས་གཙོ་ཆགས་པའི་རྗེས་ལ་རིན་པོ་ཆེ་རྟག་བརྟན་མགྲོན་ཁང་ནང་དུ་བཞུགས་ཡོད་པའི་སྐབས་ཤིག རིན་པོ་ཆེས་བཀའ་མོལ་གསུངས་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག ང་དང་ཚོགས་གཞོན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་ངེད་གཉིས་བཅར་ཏེ། ཇོ་ནང་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་ཡར་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ཕལ་ཆེར་གསན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་འདྲ་མར་བཀའ་གནང་བ་སྒོ་སམ་སྟེང་བྲིས་ནས་བཀའ་གནང་གི་འདུག
སོག་པོའི་ལུང་པར་ཨུ་རུ་སུ་དང་དམར་ཤོག་གིས་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེབས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཕར་ཕེབས་མ་ཐུབ་པའི་བཀག་སྡོམ་དེ་འདྲ་བྱུང་སྟེ། ༡༩༩༩ ལོར་ཐེངས་གཅིག་སོག་པོར་ཕེབས་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་གཉིས་སྟོང་བཅུ་གཅིག་བཅུ་གཉིས་ལ་མ་གཏོགས་ཕེབས་ཐུབ་ཡོད་མ་རེད། དེའི་སྔོན་ལ་སོག་པོའི་ནང་ལ་ནང་ཆོས་ཉམས་ཆགས་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱུང་པ་དང་། དོལ་རྒྱལ་བསྟན་གསོལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་བསྡད་པ་དེའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོས་གདོང་ལེན་བྱ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ངའི་རེ་བ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་དགོངས་པ་རྫོགས་ནས་ལོ་ཁ་ཤས་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་ཡང་སྲིད་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བ་ཕེབས་ནས་སོག་པོའི་ཡུལ་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཉམས་ཆགས་མི་འགྲོ་བ་དང་། ལྷ་སྲུང་བསྟན་སྟངས་དང་དེའི་ཕྱོགས་ལ་ཏན་ཏན་བསྟན་པའི་བྱ་བཞག་ཤུགས་ཆེན་པོ་གནང་པའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། རིན་པོ་ཆེའི་མཛད་རྗེས་སླར་ཡང་ཉི་མའི་འོད་མདངས་བཞིན་ཤར་བའི་རེ་བ་དང་སྨོན་ལམ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང་།