ཅང་གི་རྩ་བ་སྔོག་སྟངས་ཤིག

ཀྲུག་ཡོང་ཁང་གཙོས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་མི་བཞི་ཤོག་ཁག་གསར་པ་བདེ་བླག་ངང་ཕམ་པར་བརྒྱབས་རྗེས། དམར་ཤོག་དཔོན་རིགས་ནང་ཁུལ་དུ་ཆེས་གསང་བ་དང་བཅས་མངོན་གསལ་གྱིས་གླེང་ཞིང་། བརྒྱུད་ལམ་དང་ཕྱི་ནང་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱིས་འུར་གླེང་བྱེད་བཞིན་པ་ནི། ད་ལྟ་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་རུལ་སུངས་རྒོལ་རྡུང་གི་མདུང་རྩེ་དེ། ཕམ་ཟིན་པའི་མི་བཞི་ཤོག་ཁག་གསར་པའི་“རྒྱབ་རི་”སྟེ། ཏིང་ཞའོ་ཕིན་དུས་སྐབས་ཀྱི་སྲིད་བློན་ལི་ཕིན་དང་། དབུས་ཆབ་སྲིད་ཅུའུ་ཡི་རྒྱུན་ལས་ཟུར་བ་ཙུན་ཆིན་ཧོང་། སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་ཅང་ཙེ་མིན་སོགས་ལ་གཏད་ཡོད་ཚུལ་དེ་རེད། ལྷག་པར་འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་གཉིས་གསུམ་ནང་ཅང་ཙེ་མིན་སྐོར་ལ་ཚོད་དཔག་དང་འབྲེལ་བའི་གླེང་ལྷག་ཧ་ལས་པའི་རྒོད་པོ་བྱུང་། མི་ཁའི་གླེང་ལྷག་རྒོད་པ་ལྟར། ཅང་ཙེ་མིན་ལ་དོན་དངོས་དེ་འདྲའི་སྲིད་དོན་གནས་བབ་བརྟན་མིན་གྱི་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་དམ།

ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ཟླ་དཀྱིལ་ཙམ་ལ། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མཐོ་འབྲིང་ཨང་རིམ་གཉིས་པར་ཚུད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཞིག་དང་། ཧྲང་ཧེ་མཁའ་དམག་ཆབ་སྲིད་སློབ་གྲྭའི་ཡིག་ཚང་གི་རྩིག་ངོར་བརྐོས་པའི་ཅང་གི་ཕྱག་བྲིས་བསྟར་མ་རྣམས་བཀོག་ཡོད་ལ། ཉེ་དུས་ཅང་གི་ཕྱག་བྲིས་རྡོ་བརྐོས་རྒྱབ་པའི་རྒྱ་ནག་དབུས་དམར་ཤོག་སློབ་གྲྭའི་མིང་བྱང་གི་རྡོ་ཕ་བོང་དེ་ཡང་ཚང་མའི་མཐོང་ལམ་ནས་གནས་གཞན་ཞིག་ཏུ་སྤོར། དེར་མཐུད་ནས་ཕྱི་ལོིགས་ཀྱི་གསར་ལམ་འགས་ཅང་ཙེ་མིན་དང་ཁོའི་བུ་གཉིས་དངོས་སུ་བཀག་ཉར་དང་ཞིབ་བཤེར་ནང་ཚུད་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་དེས། ཚང་མས་ཅང་ལ་རང་གི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་ཐོག་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་མགོ་ཚུགས་ཡོད་པའི་ཡིད་ཆེས་བྱས། ཡིན་ན་ཡང་། ཕྱི་ཟླ་དགུ་བའི་ཚེས་གསུམ་ཉིན་གྱི་འཇར་རྒོལ་དམག་འཁྲུག་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ནས་ལོ་ངོ་བདུན་ཅུ་འཁོར་བའི་མཛད་སྒོའི་སྟེང་། ཅང་ཙེ་མིན་དང་ལི་ཕིན། ཙུན་ཆིན་ཧོང་གསུམ་ཀ་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་དང་ལྷན་དུ། གནམ་སྡེ་སྒོ་མོ་ཆེའི་ཡང་ཐོག་ནས་མི་མང་གི་མཐོང་ལམ་དུ་མངོན་པ་དེས། ཚང་མར་ཡང་བསྐྱར་དོགས་གནས་ཤིག་བྱིན།

རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དོན་ལ་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་སྟངས་ལྟར་ན། སྣང་ཚུལ་འདི་གཉིས་ཀར་ཞིབ་འཇུག་གི་རིན་ཐང་ལྡན་ཡོད། གཅིག་གིས་ཁོའི་ཤུགས་རྐྱེན་དང་བག་ཆགས་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ནས་རྩ་མེད་བཟོ་མགོ་བརྩམས་ཟིན་པའི་བརྡ་ལན་ཞིག་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། དེ་སྔའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་དུས་འགྱུར་རིམ་པའི་ནང་བྱེད་ཐབས་འདི་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད་ལ། དུས་འགྱུར་ནང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པའི་དཔོན་རིགས་སུ་ཡིན་རུང་། དང་པོ་བརྡ་ལན་འདི་འདྲ་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་མཐར་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་ཕམ་པར་བརྒྱབས་ཡོད། གཅིག་ཤོས་དེས་ཁོའི་ཤུགས་རྐྱེན་དང་གོ་གནས་ཐོབ་དབང་ད་དུང་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད་པ་སྟོན་གྱི་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་རྩ་འཛིན་ལྟར་ན། རྒན་ཡོལ་ཟིན་པའི་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིགས་སུ་ཡིན་རུང་། གལ་ཆེའི་བྱེད་སྒོའི་སྐབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་དུ་མངོན་པར་རྒྱ་ནག་དབུས་རྩ་འཛུགས་སྡེ་ཁག་གི་ཆོག་མཆན་དང་རྒྱབ་གཉེར་ཐོབ་དགོས། ཆོག་མཆན་དང་རྒྱབ་གཉེར་ཐོབ་པའམ་། བྱེད་སྒོ་གལ་ཆེའི་སྐབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་དུ་ཡང་ཡང་མངོན་པའི་དཔོན་རིགས་སུ་ཡིན་རུང་། ཁོའི་གནས་བབ་ད་དུང་སྲ་བརྟན་ཡིན་པ་མཚོན།

རྒྱ་ནག་གི་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིགས་ཚོར་མཚོན་ན། ཁོ་སྲ་བརྟན་ཡིན་མིན་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་པར་སྲིད་དོན་རྐྱང་བ་མིན་པར། ད་དུང་ལམ་ཁ་འགའ་ཤས་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ནི། ཁོའི་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་ལམ་དང་ཁོ་དང་ཆེས་ཐག་ཉེ་བའི་མི་སྣ་དག་གི་སྤྱི་ཚོགས་གནས་བབ། གླེང་ལྷག་རྒོད་པའི་དུས་སྐབས་དེར་དེ་ཚོའི་འགྲོ་ལུགས་འདུག་སྟངས་སོགས་ལ་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་ལྟ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། བལྟ་ཞིབ་འདི་ལ་ཞིབ་འཇུག་གི་རིན་ཐང་དེ་ཙམ་མེད་ནའང་། བྱེད་སྟངས་དེའི་མཐའ་མའི་གྲུབ་དོན་གྱིས་ང་ཚོར་ནམ་རྒྱུན་བསམ་ཚོད་ལས་བརྒལ་བའི་རིན་ཐང་སྟེར་གི་ཡོད། མཐའ་མར་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་གཅོད་གང་ཞིག་གཏོང་མིན་ལ་སྡོམ་ཚིག་འཇོག་ཐུབ་མེད་ནའང་། རང་དང་འབྲེལ་ཐག་ཉེ་པའི་ཝང་ལི་ཅུན་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དུ་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བཟའ་ཟླ་ཀོ་ཁེ་ལེ་མི་གསོད་དོན་རྐྱེན་གྱི་ཞིབ་བཤེར་དུ་ཚུད་པ་དེས། པོ་ཞི་ལེ་ལ་དམར་རབས་གཉིས་པའི་ནང་ཁུལ་སྲིད་དབང་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་མི་འགྱངས་པར་ཕམ་ཉེས་འབྱུང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལུང་བསྟན་གནང་ཡོད་ལ། བུ་ཀྲུག་པིང་ནས་མགོ་བཙུགས་སྟེ་རྡོ་སྣུམ་ཤོག་ཁག་དང་། སྲིད་ཁྲིམས་ཤོག་ཁག དྲུང་ཡིག་ཤོག་ཁག་སོགས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་རེ་རེ་བཞིན་ཞིབ་བཤེར་ལ་ཚུད་ནས་ཁྲིམས་སར་བསྐྱེལ་སྐབས། ལོ་རྒན་བདུན་ཅུའི་རྒད་པོ་ཀྲུག་ཡོང་ཁང་ཡང་། འབྱུང་འགྱུར་པོ་ཞི་ལེ་ཡི་ལམ་ཁར་བརྫང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཚང་མས་སེམས་ཐག་བཅད་ཡོད། རུལ་སུངས་རྒོལ་རྡུང་གི་ལས་འགུལ་ཁྲོད་ཞིབ་བཤེར་དང་ཁྲིམས་སར་ལྷུང་བའི་དཔོན་རིགས་མང་ཤོས། དང་པོ་ཁོ་ཚོའི་ཉེ་འབྲེལ་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་ལག་པ་འཆང་ཡོད། དེར་བརྟེན། བལྟ་ཞིབ་བྱེད་སྟངས་འདི་ལ་ང་ཚོས་སྣང་ཆུང་བྱས་ན་མི་འགྲིག་སྙམ།

ང་ཚོར་ཅང་གི་སྲ་བརྟན་ལ་ཚོད་དཔག་ཐུབ་པའི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་སུ་ཡོད་དམ། མི་འདི་དང་ཅང་གཉིས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དེ་གང་འདྲ་ཡིན་ནམ།

བཅོས་སྒྲུང་ལྟ་བུའི་དངོས་བྱུང་གཏམ་རྒྱུད་འདིའི་མགོ་༡༩༩༡་ནས་བཙུགས་ཡོད། དེའི་ཡར་སྔོན་ཅང་ཙེ་མིན་ལ་རང་གི་འདོད་བརྩེ་ལམ་ལྷུང་དང་མངོན་གྱུར་མ་ཐུབ་པའི་ཡོད་སྐྱོའི་བརྩེ་སྒྲུང་ཞིག་ཡོད། ༡༩༨༩ལོའི་དྲུག་བཞི་སློབ་མའི་ལས་འགུལ་གྱི་སྔ་གཞུག་དེར། ཏིང་ཞའོ་ཕིན་གྱིས་དམིགས་བསལ་བལྟ་སྐྱོང་དང་མིང་འདོན་འོག་ཅང་ཙེ་མིན་ཧྲང་ཧེ་ནས་པེ་ཅིན་དུ་གནས་སྤོ་བྱས། གཞུང་གི་ལས་དོན་ཕྲ་རག་ཐོག་གོ་བསྡུར་ཆེད་ཁོ་ཏིང་ཚང་གི་གཟིམ་ཤག་ཏུ་ཡང་སེར་འགྲོ་དགོས་ཡོད། སྐབས་དེར་ཏིང་ཚང་ལ་རྒྱུན་མགྲོན་ལྟར་ཡོང་མཁན་གཞན་ཞིག་ཀྱང་ཡོད། ཁོ་མོ་ནི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་དང་དགུ་བཅུའི་སྟོད་དུ་རྒྱ་ནག་ནང་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་གློག་བརྙན་འདྲེན་མ་ལིག་ཞོ་ཆིན་ཡིན། (མོ་དང་ཏིང་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དེ་ཙམ་གཙང་མ་མིན་པར་གྲགས།) ཅང་གིས་ལིག་ལ་གློག་བརྙན་སྒྱུ་རྩལ་སོགས་ཀྱི་གླེང་མོལ་སྤྱད་ནས་འབྲེལ་འདྲིས་ཡོང་ཐབས་བྱས་ཀྱང་། ལིག་གིས་ཁོའི་འདོད་འདུན་དང་ལེན་མ་བྱས་པའི་སྟེང་། ཁ་བརྡའི་བར་མཚམས་ཡོད་ཚད་དུ་བསམ་བཞིན་ཅང་ལ་“ཨ་ཁུ་”དང་“ཨ་ཁུ་”རུ་བོས་ནས་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་ཐབས་བྱས། ཅང་ལ་མཚོན་ན་འབོད་སྟངས་འདི་མཐོང་ཆུང་དང་བརྙས་བཅོས་ཤིག་སྟེ། ཁོ་དང་མོའི་བར་ལོ་སུམ་ཅུའི་ཁྱད་པར་ཡོད། ཏིང་ཚང་གི་ཡང་ཡང་འདུ་འཛོམས་དེས་ཅང་ལ་འདོད་བརྩེའི་ཐོག་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་བསྐྲུན་ཐུབ་མེད་ནའང། དེ་ནས་བཟུང་ཁོའི་སྲིད་དོན་གནས་བབ་ལ་གནམ་ས་བླ་འོག་བརྗེ་བ་ལྟ་བུའི་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་། ཧྲང་ཧེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ནས་རྒྱབ་ཁབ་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་དང་། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ།རྒྱལ་ཁབ་དམག་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་སོགས། མའོ་དང་ཏིང་རྗེས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་གི་ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་གྱི་དབུ་ཁྲིད་དུ་གྱུར། ༡༩༩༡ལོའི་ལོ་སར་དགོང་ཚོགས་སྟེང་ཞིང་གྲོང་ནས་ཡོང་བའི་མེའོ་རིགས་བུ་མོ་ལོ་གཞོན་དཀྱུས་མ་ཞིག་ལ་ཅང་གིས་དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་བྱུང་། མོའི་རི་དྭགས་དཀྲོགས་པ་ལྟ་བུའི་མིག་ཟུང་དེས་ཁོ་ལ་ཡང་བསྐྱར་ལིག་ཞའོ་ཆིན་དྲན་དུ་བཅུགས་ཅིང་། དགོང་ཚོགས་མཇུག་སྒྲིལ་གྱི་འཚམ་འདྲིའི་སྐབས།ཅང་གིས་བུ་མོ་དེར་ལག་འཇུ་གཏོང་ཞོར་ཤོག་དྲིལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གསང་སྟབས་ཀྱིས་བྱིན། རྗེས་སུ་བཤད་རྒྱུན་ལ་ཤོག་དྲིལ་དེའི་ཐོག་“དོན་དག་ཡོད་ན་གཅེན་པོ་ལ་ཤོད། གཅེན་པོས་ཁྱོད་ལ་རོགས་རམ་གང་ཐུབ་བྱ་ཆོག་”ཅེས་བྲིས་ཡོད་པར་གྲགས། བུ་མོ་ལོ་གཞོན་འདིའི་མིང་ལ་སུང་ཙོ་ཡུན་ཟེར།

ཅང་དང་ཟུར་བསྟེན་གྱི་འབྲེལ་འདྲིས་མ་བཙུགས་པའི་སྔོན་དུ། སུང་ཙོ་ཡུན་ནི་སྤྱིར་བཏང་གི་དམངས་གླུ་ལེན་མཁན་ཞིག་ལས། མོའི་སྒྱུ་རྩལ་དང་གར་སྟེགས་ལ་ཕྱོགས་གང་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་རྒྱབ་ལྗོངས་མཐུག་པོ་གང་ཡང་མེད། མ་གཞི་ཞིང་གྲོང་ནས་ཡོང་ཞིང་སྒྱུ་རྩལ་ལས་རིགས་དམངས་གླུ་ལས་མེད་པའི་མེའོ་རིགས་བུ་མོ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། སྲིད་དོན་གྱི་དགོས་མཁོ་དང་། ཡང་ན་རྒྱུ་འབྱོར་དང་དབང་ཤུགས་ཀྱི་རྒྱབ་རྟེན་གང་ཡང་མེད་པར་སྒྱུ་རྩལ་ལས་རིགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་འགྲིམ་རྒྱུ་དང་། ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་ནང་རྒྱལ་ཡོངས་རང་བཞིན་གྱི་གར་སྟེགས་སྟེང་གསེར་མདོག་གི་ལོ་ཟླ་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུ་ནི་ལས་སླ་བོ་མིན། ༡༩༩༡ལོའི་ལོ་སར་དགོང་ཚོགས་སྟེང་ཁོ་མོ་སླེབས་ཐུབ་པ་དེ་ཡང་སྟས་དབང་ཞིག་གིས་ཡིན་དེ། དགོང་ཚོགས་ཁྲབ་སྟོན་ལས་རིམ་གོ་སྒྲིག་གྲུབ་ནས་ཡོད་སྐབས། ཁྲབ་ཁྲིད་པར་གློ་བུར་དམངས་གླུའི་ལེ་ཚན་ཞིག་ཁ་སྣོན་དང་། དེ་ལེན་མཁན་གླུ་མ་ལོ་གཞོན་ཞིག་དགོས་མཁོ་བྱུང་བའི་གནས་སྟངས་འོག་ཡོང་ཡོད། ད་དུང་བར་སྐབས་དེ་ནི་ཁོ་མོར་གཏན་འཇགས་ཀྱི་འཚོ་གནས་གང་ཡང་མེད་པའི་ལས་མེད་བུ་མོ་ཞིག་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ནང་ས་འོག་གི་ཕུག་པ་ཁང་གླར་གཡར་བའི་སོ་ནམ་པའི་བུ་མོ་ལས་འཚོལ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། ལོ་དེའི་དགོང་ཚོགས་སྟེང་ཅང་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱུང་བ་དེས། མོས་༢༠༡༤ལོའི་བར་བསྟུན་མར་མི་ལོ་༢༤རིང་དགོང་ཚོགས་འདིའི་གར་སྟེགས་བདག་གིར་བཟུང་ཞིང་། རིམ་བཞིན་དེ་སྔ་རྒྱུ་འབྱོར་དང་དབང་ཤུགས། མཐོ་རིམ་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་ལམ། ད་དུང་ཆབ་སྲིད་བཅས་ཀྱི་རྒྱབ་རྟེན་མེད་པར་སྒོ་འགྲམ་དུའང་སླེབས་དཀའ་བའི་རྒྱལ་ཡོངས་རང་བཞིན་གྱི་གར་སྟེར་འདིའི་སྐར་ཆེན་དུ་གྱུར།

ཅང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དབང་བཟུང་བའི་ལོ་ཟླ་དེ་སུང་ཙོ་ཡུན་ལ་མཚོན་ན། སྒྱུ་རྩལ་གར་སྟེགས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་ལམ་དང་།དེ་ནས་དམག་སྲིད་གོ་ཐོབ་དང་། གཞུང་འབྲེལ་གནས་རིམ།ད་དུང་དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་། མི་སྒེར་རྒྱས་སྤྲོས་བཅས་ཕྱོགས་ཚང་མར་གསེར་མདོག་གི་ལོ་ཟླ་ཞིག་ཡིན། དེ་སྔ་ཞིང་གྲོང་རིམ་པའི་གར་སྟེགས་ལའང་འཛེག་པར་དཀའ་བའི་བུ་མོ་འདི། ཐེངས་དང་པོར་ལོ་སར་དགོང་ཚོགས་སྟེང་སླེབས་པ་ནས་རིམ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་ལྟ་བུའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་གར་སྟེགས་དང་། པེ་ཅིན་ཨོ་ལིམ་པིཀ་དང་ཧྲང་ཧེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་དངོས་འགྲེམ་སྟོན་སོགས་རྒྱ་ནང་གི་རྒྱལ་སྤྱི་རིམ་པའི་གར་སྟེགས་གང་ཡོད་བདག་གིར་བཟུང་ཞིང་། དེང་འཛམ་གླིང་ནང་སྙན་གྲགས་འབར་བའི་ཝེ་ཡན་ནའི་གསེར་མདོག་གི་ཚོམས་ཆེན་དང་། (Vienna Musikverein) ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་སེན་ཀྲི་ནེ་ཟློས་གར་ཁང་ཆེན་མོ། ( Sydeny Opera House) ཝ་ཤིན་ཀྲོན་གྱི་ཁཱེན་ཀྲེ་ཟློས་གར་བསྟི་གནས་ (Kennedy Center for the Peforming arts)སོགས་སུ་མི་སྒེར་གྱི་གླུ་གཞས་རོལ་ཚོགས་བསྡུས་མྱོང་བ་མ་ཟད། ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཀྲ། ཡུ་རོབ། ཨེ་ཤ་ཡའི་གྲགས་ཆེན་རྒྱབ་ཁབ་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ནང་གླུ་གཞས་ཁྲབ་སྟོན་བསྡུས་མྱོང་ཡོད། ཅང་དང་འབྲེལ་བ་བྱུང་རྗེས། དེ་སྔ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ས་འོག་ཕུག་པ་ཁང་གླ་གཡར་ནས་ལས་ཀ་འཚོལ་བའི་བུ་མོ་ལོ་གཞོན་འདི། ཐེངས་དང་པོར་རྒྱ་ནག་གི་མཚོ་དམག་ཆབ་སྲིད་རིག་རྩལ་མཐུན་ཚོགས་ནང་ཚུད་ཅིང་། རིམ་བཞིན་མཐུནཚོགས་དེའི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པའི་གོ་གནས་ཐོབ་པ་མ་ཟད། དམག་སྤྱི་གཞོན་པའི་གོ་ཐོབ་གནས་རིམ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིམ་པ་དང་པོའི་སྒྱུ་རྩལ་པ།རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་རོལ་གཞས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན། སྐབས་དགུ་བའི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་འཐུས་མི། སྐབས་བཅུ་བ་དང་བཅུ་གཅིག་པ། བཅུ་གཉིས་པའི་རྒྱ་ནག་སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་འཐུས་མི། ད་དུང་བར་སྐབས་ཤིག་ལ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོར་མིང་འདོན་བྱས་མྱོང་།

སུང་ཙོ་ཡུན་ལ་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་རྩེད་མཚར་རམ་ཟུར་ཟ་དང་འབྲེལ་བའི་གོ་མིང་གཞན་ཞིག་ཡོད། ཅང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ལས་ཁུར་རིང་མོ་ལ་“རྒྱལ་ཡུམ་”(རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡུམ་ཆེན)དུ་འབོད་ཅིང་། ལས་འཁྱུར་ངལ་གསོའི་རྗེས་མོ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་“མེས་ཡུམ་”དུ་འབོད། འབོད་སྟངས་འདི་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་རྒྱུད་རིམ་པའི་ཕོ་བྲང་ནང་ཁུལ་གྱི་གོ་ཐོབ་གནས་རིམ་རྩིས་སྟངས་ཤིག་ཡིན། རྒྱལ་བོ་གང་ཞིག་གི་སྲིད་སྐྱོང་དུས་སྐབས་སུ་ཁོའི་བཙུན་མོ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡུམ་ཆེན་དང་། རྒྱལ་བོ་དེའི་སྲིད་དབང་རང་གི་བུའམ་རྒྱལ་བརྒྱུད་ཕྱི་མར་རྩིས་སྤྲད་རྗེས། ཁོ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡབ་མེས་དང་ཁོའི་བཙུན་མོར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མེས་ཡུམ་དུ་འབོད། སུང་ཙོ་ཡུན་གྱི་ཁྲབ་སྟོན་ལ་དམིགས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མ་དངུལ་དུང་ཕྱུར་སུམ་ཅུའི་འགྲོ་གྲོན་བཏང་ནས་པེ་ཅིན་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཟློས་གར་ཁང་ཆེན་གསར་བརྒྱག་བྱས་ཤིང་། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་དུ་མི་སྒེར་ཁྲབ་སྟོན་སྐབས་ཀྱི་མ་དངུལ་དང་འགྲོ་གྲོན་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་མཚོ་དམག་སྡེ་ཁག་གི་དམག་གྲོན་ནས་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། འགྲོ་གྲོན་ཇི་བཏང་མཚོ་དམག་གི་‘གསང་བའི་དམག་གྲོན་རྩིས་ཁྲའི་’ནང་བཅུག་ཡོད། ད་དུང་སུང་ཙོ་ཡུན་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་དུ་ཁྲབ་སྟོན་དང་གཟིགས་སྐོར་དུ་འབྱོར་སྐབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་ཁག་དང་ས་གནས་ཁག་གིས་སྲིད་བློན་གཞོན་པའི་གནས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་བསུ་སྣེ་ལེན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ཞབས་འདེགས་ཞུས་ཡོད། སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་རྩེད་མཚར་དང་ཟུར་ཟ་ཡིན་ནའང་། ཅང་གི་དུས་སྐབས་དེར་སུང་ཙོ་ཡུན་གྱིས་མཚན་གནས་རྗེས་འབྲེལ་གྱི་ཐོབ་དབང་འདི་དག་ལོངས་སུ་སྤྱད་ཡོད།

(མུ་འགོད་་་་)