རྒྱ་ནག་ནང་གནས་སྡོད་ཧྤ་རིན་སི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་འགོད་པ་ཧལ་ཁི་སི་མི་ཐི་(Heike SCHMIDT) ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་པེ་ཅིན་ནས་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་ནང་བཀོད་པ་ལྟར་ན། ཡོངས་འཛིན་བོད་ཡིག་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་བོད་ཡིག་གི་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་ཐོག་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཡོད་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བརྗོད་ཡོད་ན་ཡང་། དབྱིན་ཡིག་ཁ་ཛི་(Quartz)ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཁང་ཞིག་གིས་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ལ་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་ལ་ཚོར་བ་རྣོན་པོར་སྟེར་བའི་མིང་ཚིག་གང་གི་ཡང་དོན་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་མ་ཟད། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་༧གོང་ས་ཏྭ་ལའི་བླ་མའི་དྲྭ་རྒྱ་སོགས་ཀྱང་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད་འདུག
ཡོངས་འཛིན་ཞེས་པ་ནི་བླ་མའམ་དགེ་རྒན་གྱི་དོན་དུ་གོ་ཞིང་། ཀྲུང་གོའི་ཞིང་ཧ་དབྱིན་ཡིག་དྲྭ་ཚིག་ནང་ངོ་སྤྲོད་འདི་ལྟར་གནང་འདུག ཡོངས་འཛིན་བོད་ཡིག་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་གི་དམིགས་ཡུལ་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་གཙོ་བོ་བོད་ཡིག་གི་དྲྭ་ཚིག་ཡོངས་རྫོགས་གཅིག་བསྒྱུར་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་བྱེད་པའི་ལྡི་མིག་ལྟ་བུ་ཆགས་རྒྱུ་དང་བོད་མི་ཁྲི་བདུན་བརྒྱ་ལྷག་གིས་གདམས་ཀ་གཅིག་པོ་དེ་ཡིན་པར་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་ནག་གི་དྲྭ་རྒྱ་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་པེ་ཏུག་དང་སུ་གུ་སོགས་ནང་བོད་ཡིག་མེད་ལ་གྷོ་གྷིལ་ལ་བོད་ཡིག་ཡོད་ཀྱང་འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དྲྭ་རྒྱ་དེ་ཡོངས་སུ་སྒོ་རྒྱག་ཏུ་བཅུག་ཡོད།
ཡོངས་འཛིན་བོད་ཡིག་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་གི་དྲྭ་རྒྱའི་འཆར་འགོད་དེ་གྷོ་གྷིལ་དང་ཧ་ཅང་མཐུན་པ་མ་ཟད། གཙོ་བོ་གསར་འགྱུར་དང་དྲྭ་ངོས། པར་རིས་དང་བརྙན་རིས། གླུ་དབྱངས་སོགས་ཀྱང་གྷོ་གྷིལ་དང་འདྲ་མཚུངས་ཡོད་འདུག བོད་ཡིག་གི་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་དེ་སྤྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ ༢༢ ཉིན་མཚོ་སྔོན་ནས་ཤར་གཏོང་བྱས་ཡོད་འདུག
ཁ་ཛི་(Quartz)ཞེས་པའི་དུས་དེབ་ཁང་གིས་བོད་ཡིག་ཤེས་པའི་མི་སྣ་ཁ་ཤས་གདན་ཞུའི་ཐོག་ཡོངས་འཛིན་བོད་ཡིག་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་དང་གྷོ་གྷིལ་གཉིས་མཚུངས་བསྡུར་གྱིས་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་སུ་དེ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཡོད། དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཌོན་ནང་བརྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ཁང་(TIBET WATCH) གི་ལས་བྱེད་མི་སྣ་ཞིག་གིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ཡོངས་འཛིན་བོད་ཡིག་འཚོལ་བཤེར་དྲྭ་ངོས་སུ་བོད་རང་བཙན་ཞེས་བྲིས་ནས་འཚོལ་སྐབས་དྲྭ་ངོས་སུ་ཐོག་མར་ཤར་བ་ནི་ ༢༠༡༤ ལོའི་རྒྱ་ནག་མི་མང་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་《人民日报》ཐོག་བཀོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། གྷོ་གྷིལ་ནང་ཚིག་དེ་བཞིན་སྣོན་པས་དྲྭ་ངོས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཁག་ཁ་ཤས་ཤར་ཡོད་འདུག གཞན་ཡང་ཡོངས་འཛིན་དྲྭ་ཚིགས་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་སྐུ་སྒེར་གྱི་དྲྭ་རྒྱ་ཡོངས་རྫོགས་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་དང་། གྷོ་གྷིལ་ནང་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
པར་རིས་འཚོལ་བཤེར་དྲྭ་ངོས་སུའང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་གཅིག་ཀྱང་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་དང་གྷོ་གྷིལ་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་གྲངས་མེད་བདེ་བླག་ངང་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།
ཐ་ན་བོད་ཇ་ཞེས་འཚོལ་སྐབས་དྲྭ་ངོས་དེ་གཉིས་སུ་ཤར་བའི་གྲུབ་འབྲས་ལ་ཧ་ཅང་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དཔེ་ན། ཡོངས་འཛིན་ནང་མང་ཆེ་ཤོས་དེ་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་ཇ་འཐུང་བའི་བརྙན་པར་དང་། གྷོ་གྷིལ་ནང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་བོད་ནང་ཐོན་པའི་ཇའི་བརྙན་པར་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ ༢༠༡༣ ལོ་ནས་ཡོངས་འཛིན་བོད་ཡིག་འཚོལ་བཤེར་མ་ལག་དེ་གསར་སྐྲུན་ལས་གཞི་མགོ་འཛུགས་གནང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མ་དངུལ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༥༧༠༠ ལྷག་ཙམ་བཏང་བའི་ལས་གཞི་དེའི་ནང་ལས་མི་ ༡༥༠ ཙམ་མཉམ་ཞུགས་དང་བརྒྱ་ཆ་ ༨༠ བོད་རིགས་ཡིན་པ་རེད།།