ཧྥ་རན་སིའི་སྲིད་འཛིན་འོས་མི་མཱ་རོན་དང་ལི་ཕིན་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་ཅི་འདྲ་ཡིན་ནམ།

བྷི་བྷི་སི་གསར་ཁང་གིས་ ༢༠༡༧། ༤། ༢༥ ཉིན་སྤེལ། རྒྱལ་ཁབ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཉམ་ཉེས་བསྐྱར་གསོ་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཧྥ་རན་སིའི་སྲིད་འཛིན་འོས་མི་གཉིས་ཀྱི་དམ་བཅའ་ཡིན་ནའང་ཁོང་གཉིས་ཀྱི་འབད་བརྩོན་བྱེད་སྟངས་ཁ་ཁ་རེད།

ཆབ་སྲིད་གུ་ཡངས་རིང་ལུགས་པ་སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན་ (Macron)ལགས་དང་། རྒྱལ་ཞེན་རིང་ལུགས་པ་ལྕམ་ལི་ཕིན་ (Le Pen)ལགས་གཉིས་ཀྱིས་ཧྥ་རན་སིའི་ཆབ་སྲིད་གསར་བརྗེ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་དུས་ཡུན་རིང་བོའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དང་རྙིང་ཞེན་སྤྱི་མཐུན་རིང་ལུགས་གཉིས་བར་འུར་ཟིང་ཆེན་པོ་ཞིག་བསླངས་ཡོད།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན་གྱིས་སྤྱི་ཚོགས་གུ་ཡངས་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་(EM)ལ་སྣེ་འཁྲིད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ལྕམ་ལི་ཕིན་གྱིས་གཡས་ཕྱོགས་རིང་ལུགས་སམ་རྒྱལ་ཞེན་རིང་ལུགས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ (FN)ལ་རྒྱབ་བརྟེན་བྱས་ཡོད།

སྲིད་དོན་གྱི་དཀའ་རྙོག་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་དང་གནས་སྤོའི་ལས་གཞི་སོགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་ཁ་ཁ་ཆགས་ཡོད།

འབྱུང་འགྱུར་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་དངོས་གཞིའི་འོས་བསྡུ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། སྔོན་འགྲོའི་འོས་གྲངས་ལྟར་ན་སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་རྒྱུར་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད། དེས་ན་སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན་དང་ལྕམ་ལི་ཕིན་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ས་གཙོ་བོ་གང་དག་ཡིན་ནམ།

ཚོང་ལས་དཔལ་འབྱོར།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། ༡། དངུལ་རྩའི་ཡོང་འབབ་ཧྥ་སྒོར་ཐེར་འཐུམ་ ༦༠ གསོག་འཇོག་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཧྥ་རན་སིས་ཐོན་སྐྱེད་སྤྱི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༣ ཙམ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་པ། ༢། མ་འོངས་པའི་ལོ་ངོ་ལྔའི་རིང་གི་གཞུང་གི་དངུལ་རྩིས་ལས་ཧྥ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༥༠ ཙམ་མི་མང་གི་འཚོ་གནས་དང་ལེགས་བཅོས། ལས་གནས་དང་ཁོར་ཡུག་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གཏོང་དགོས་པ། ༣། ཉོ་ཚོང་སྒྲིག་འཛུགས་ཆུང་ཚག་རིགས་ཀྱི་ཁྲལ་བརྒྱ་ཆ་ ༣༣.༣ ནས་བརྒྱ་ཆ་ ༢༥ ལ་མར་གཅོག་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ལས་ཁག་ཚུད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་རིགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་སྔར་ལས་ཚད་མཐོ་རི་གཏོང་དགོས་པ། ༢། ཡུ་སྒོར་བཀོལ་སྤྱོད་མི་གཏོང་བར་ཧྥ་སྒོར་སྤྱོད་དགོས་པ། ༣། དངུལ་ཁང་གི་སྐྱེད་འབབ་ཉུང་དུ་བཏང་སྟེ་ཁེ་ལས་ཆུང་ཚག་རིགས་ལ་དངུལ་བུན་གཡར་དགོས་པ།

ངལ་རྩོལ་ཁྲོམ་རྭ།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། ༡། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྲུང་གི་ཁྲལ་རིགས་ཇེ་ཉུང་དུ་བཏང་སྟེ་མི་མང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཚོལ་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ཉུང་མཐར་མི་ཞིག་གི་ལོ་གཅིག་གི་ཁྲལ་རིགས་ཕུད་པའི་ལག་འབབ་གླ་ཕོགས་ཧྥ་སྒོར་ ༥༠༠ ནས་ ༢༢༠༠ ལ་ཡར་སྤར་དགོས་པ། ༢། ཁེ་ལས་སྡེ་ཁག་དག་ཏུ་བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ཆུ་ཚོད་ ༣༥ ལས་ལྷག་གི་ལས་ཀ་བྱེད་མི་ཆོག་ཀྱང་། གལ་ཏེ་ཆུ་ཚོད་ ༣༥ ལས་བརྒལ་རིགས་ལ་དེ་ལ་འབབ་པའི་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྲུང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྷོད་ཡངས་གཏོང་དགོས་པ། ༣། ད་ལྟའི་རྒན་ཡོལ་གཏན་འབེབས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་ཀྱང་རྒན་ཡོལ་གྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་གཅིག་གྱུར་གཏོང་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། ཧྥ་རན་སིའི་མི་སེར་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་ཡོང་བའི་ལས་ཀ་བར་ཁྲལ་གསར་བ་འགེལ་དགོས་པ། ༢། བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ལས་ཀའི་དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་ ༣༥ དེ་སྔར་རྒྱུན་བཞིན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་པ། ༣། རྒན་ཡོལ་གྱི་ལོ་ཚོད་ ༦༠ ལས་དམའ་རུ་གཏོང་དགོས་པ།

ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། ༡། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞིར་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ། ཡུ་སྒོར་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་ཡུ་སྒོར་དངུལ་རྩིས་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད། ཡུ་རོབ་དཔལ་འབྱོར་བློན་ཆེན་དང་ཡུ་རོབ་འཐུས་མི་སོགས་བསྐོ་བཞག་བྱ་དགོས་པ།(དེའི་ནང་ཡུ་སྒོར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༩ ཚུད་ཡོད) ༢། དབྱིན་ཇི་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་པའི་རྗེས་ལ་མུ་མཐུད་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཁྲོམ་རྭའི་ནང་ཉོ་ཚོང་བྱས་ཚེ། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་དང་གཅིག་མཚུངས་ལྟར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཁྲོམ་རྭའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་བརྩི་སྲུང་བྱེད་དགོས་པ། ༣། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་ཁེ་ན་ཌའི་བར་གྱི་ཚོང་འབྲེལ་ལྟ་བུའི་རང་དབང་ཉོ་ཚོང་རིགས་སྔར་ལས་ཇེ་མང་དང་ལམ་ཁ་ཇེ་ཡངས་སུ་གཏོང་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། ཧྥ་རན་སིའི་སྟོབས་ཤུགས་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་ཐབས་སུ་ཧྥ་རན་སི་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནས་མུ་མཐུད་འདུག་མིན་མང་ཚོགས་ལ་མང་མོས་འོས་བསྡུ་བྱེད་དགོས་པ། ༢། ཧྥ་རན་སིས་རང་གི་མཐའ་མཚམས་ཁག་བརྟན་སྲུང་བྱེད་ཆེད་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་མེད་པའི་སྒྲིག་གཞི་ (Schengen) ལས་ཕྱིར་འཐོན་དགོས་པ་དང་། ཚོང་ཟོག་ཕྱིར་གཏོང་ནང་འདྲེན་གྱི་བདེ་འཇགས་ཞིབ་བཤེར་ལས་མི་ ༦༠༠༠ གསར་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱེད་དགོས་པ། ༣། ཧྥ་རན་སིའི་ནང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ལས་བཟོ་བ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་ཆེད་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་བཟོ་བའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་ལ་ངོས་ལེན་མེད་པ།

གནས་སྤོ་སྲིད་བྱུས།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། ༡། ཡུ་རོབ་མཐའ་མཚམས་ཁག་ཏུ་དྲག་པོའི་སྲུང་དམག་ ༥༠༠༠ གསར་འཛུགས་བྱས་ཏེ་མཐའ་མཚམས་བརྟན་སྲུང་བྱེད་དགོས་པ། ༢། ཧྥ་རན་སིའི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཡོད་པ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་ཧྥ་རན་སིའི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས་པ། ༣། ཆོས་ལུགས་མགོ་ཁྲིད་ཚོར་ཧྥ་རན་སིའི་སྲིད་དོན་དང་ཆོས་ལུགས་འབྲེལ་བ་མེད་པ་གསལ་བོ་བཟོ་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། ཧྥ་རན་སིའི་གནས་སྤོའི་སྲིད་བྱུས་གནས་སྐབས་རིང་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཏེ་མཐའ་མཚམས་བརྟན་སྲུང་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཧྥ་རན་སིའི་ནང་ལོ་རེར་གནས་སྤོ་བ་ ༡༠༠༠༠ ལ་གཏན་འབེབས་ཚོད་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ། ༢། ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པ་དང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཉེས་ཅན་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་དགོས་པ། ༣། དངོས་འབྲེལ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཁོ་ནས་ད་གཟོད་ཧྥ་རན་སིའི་གཞུང་ཚབ་ཁག་བརྒྱུད་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་ཆོག་པ།

རྒྱལ་སྲུང་བདེ་འཇགས།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། ༡། ཉེན་རྟོག་པ་ ༡༠༠༠༠ གསར་བསྡུ་བྱེད་དགོས་པ། ༢། བཙོན་ཁང་ ༡༥༠༠༠ གསར་རྒྱག་བྱེད་དགོས་པ། ༣། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲུང་ཐེབས་རྩ་གསར་འཛུགས་བྱས་ཏེ་མཉམ་འབྲེལ་དམག་དོན་ལས་གཞིའི་ནུས་པ་ཇེ་མཐོར་བཏང་སྟེ། ཡུ་རོབ་དམག་དོན་ལས་ཁུངས་འཛུགས་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། ཉེན་རྟོག་པ་ ༡༥༠༠༠ གསར་བསྡུ་བྱེད་དགོས་པ། ༢། བཙོན་ཁང་ ༤༠༠༠༠ གསར་རྒྱག་བྱེད་དགོས་པ། ༣། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོ་དང་འདྲ་བར་ཧྥ་རན་སིའི་དྲག་ཆས་དམག་དཔུང་ ༥༠༠༠༠ ཕྱིར་འཐེན་དང་། ཧྥ་རན་སི་བྱང་ཆིངས་སྒྲིག་འཛུགས་ (Nato) ནས་ཕྱིར་འཐོན་དགོས།

ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། ༡། དམིགས་བསལ་ས་གནས་ཁག་གི་འཛིན་གྲྭ་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་སློབ་ཕྲུག་ ༡༢ ལ་དགེ་རྒན་གཅིག་རེ་བསྐོ་འཇོག་ཐུབ་པ་དགོས་པ། ༢། སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས་པ། ༣། ཧྥ་རན་སིའི་ན་གཞོན་རང་ལོ་ ༡༨ སོན་པ་རྣམས་ལ་ (Cultural Pass) ཞེས་པའི་རང་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་གློག་བརྙན་དང་ཟློས་གར། དཔེ་དེབ་སོགས་ཀྱི་རོགས་དངུལ་ཧྥ་སྒོར་ ༥༠༠ མཁོ་སྤྲོད་བྱ་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ལོ་རྒྱུས་དང་རྩིས་རིག་སོགས་སྔར་ལམ་ལྟར་ཧྥན་རན་སིའི་སྐད་ཡིག་ཐོག་སློབ་འཁྲིད་བྱེད་དགོས་པ། ༢། སློབ་མའི་སྒྲིག་ཆས་བསྒྱུར་བཅོས་དང་དགེ་རྒེན་ལ་སྔར་ལས་ལྷག་གི་བརྩི་བཀུར་བྱེད་དགོས་པ། ༣། སློབ་གྲྭ་ཁག་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྩོད་གླེང་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་རིས་མེད་རིག་གནས་སྡེ་ཁག་གི་ངོ་བོར་གནས་ཐུབ་བྱེད་དགོས་པ།

ཆབ་སྲིད་བཅོས་བསྒྱུར།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་འཐུས་ཤོར་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་དུ་སྨན་ཁང་ཚུད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་བ་ ༡༢༠༠༠༠ གྲངས་འབོར་ཇེ་ཉུང་དང་སྤུས་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་དགོས་པ། ༢། སྲིད་བློན་གྱིས་སློབ་སྟོན་པའི་ལས་དོན་མི་གཉེར་བ་དང་། ཁོང་གི་ནང་མི་ལས་གནས་སུ་བསྐོ་བཞག་མི་ཆོག་པ། ༣། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཞོན་པ་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སུམ་ཆ་གཅིག་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། ད་ལྟའི་དབུས་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ ༦ ནས་ ༣ བར་ཉུང་དུ་བཏང་སྟེ། མང་ཚོགས་ཞབས་ཞུའི་ལས་ཀ་སླ་རུ་གཏོང་དགོས་པ། ༢། དབུས་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ (༥༧༧) ནས་ ༣༠༠ དང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ (༣༤༨) ནས་ ༢༠༠ བར་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས། ༣། ད་ལྟའི་འོས་འདེམས་མི་མང་གི་གྲངས་འབོར་གཞིར་བཟུང་གིས་གྲོས་ཚོགས་འོས་བསྡུ་ (first-past-the-post) ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ། འདེམས་བསྐོ་ཡོད་ཚད་ནང་འཐུས་མིའི་གྲངས་འབོར་ཆ་སྙོམ་ (Ipr)བཟོ་དགོས་པ།

ཁོར་ཡུག་དང་ཐོན་ཁུངས།

སྐུ་ཞབས་མཱག་རོན། ༡། སློབ་གྲྭ་དང་རྒྱུན་སྤྱོད་ཟ་ཁང་ཁག་གི་ཟ་མའི་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་བཟོ་གྲྭ་དང་རྫས་སྦྱོར་རིགས་ཀྱིས་ལས་སྣོན་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར། ས་གནས་སྲོལ་རྒྱུན་སོ་ནམ་མམ་རང་བྱུང་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པ་ཡིན་དགོས་པ། ༢། ཧྥ་རན་སི་ནི་འཛམ་གླིང་སྟེང་ལྗང་བསྒྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་ལག་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་ (green technologies) ཀྱི་སྣེ་འཁྲིད་པ་ཞིག་ཆགས་དགོས་པ། ༣། མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་ས་ཡ་ལྷག་ལ་དབུལ་སྐྱོབ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་པ།

ལྕམ་ལི་ཕིན། ༡། ད་ལྟའི་ཧྥན་རན་སིའི་རྡུལ་ཕྲན་ནུས་ཤུགས་ཐོན་སྐྱེད་ (Fessenheim) རྒྱུན་འཁྱོངས་ཐོག རྡུལ་ཕྲན་ནུས་ཤུགས་དེང་རབས་ཅན་དུ་ལེགས་བཅོས་གཏོང་དགོས་པ། ༢། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟ་རྟོག་འོག་གི་མཁའ་རླུང་བཙོག་སྒྱུར་ལས་དོན་མཚམས་བཞག་སྟེ། ཧྥ་རན་སིའི་ནུས་ཤུགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་ཁེ་ལས་གསར་བར་བརྟེན་ཏེ་དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ནུས་པ་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས་པ། ༣། མཚོ་ཐོག་སྐྱེལ་འདྲེན་ཕུད་པའི་ཧྥ་རན་སིའི་ནང་བཟོ་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ལས་བྱུང་བའི་མཁའ་དབུགས་དུག་རླངས་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས་པ།

གསར་འགོད་པ། པདྨ་རྒྱལ།