རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡ་ཆེན་སྒར་ནས་ཕྱིར་འཕུད་བཏང་ཞིང་འཇོ་མདའ་རྫོང་དང་། ཆབ་མདོ་རྫོང་། རི་བོ་ཆེ་བཅས་སུ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པའི་གྲྭ་བཙུན་མང་པོ་ཞིག་དགོན་པར་འགྲོ་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱའི་འོག་རང་ཁྱིམ་དུ་བཏང་ཡོད་འདུག
གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པས་ཡ་ཆེན་སྒར་དེ་གླིང་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་བགོས་ནས་ཡོད་པ་དང་། ཕར་ཕྱོགས་ཚུར་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁྱོན་གླིང་ ༩ ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡ་ཆེན་སྒར་གྱི་དགོན་པའི་ནང་དུ་ལྟ་སྲུང་ཁང་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་དགོན་པའི་འགྲམ་དུ་ཞིབ་བཤེར་ས་ཚིགས་ཤིག་གཏན་སྡོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཐེངས་འདིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གྲྭ་བཙུན་གྱི་གྲངས་ཐོ་ཚང་མ་བླངས་ཚར་བ་དང་བདེ་འཇགས་ཆེད་དུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་དེ། གླིང་ ༩ ནང་དུ་ཉེན་རྟོག་ལྟ་སྲུང་ཁང་རེ་རེ་འཛུགས་འཆར་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་བྱུང་།
དེ་སྔོན་ཡ་ཆེན་ཆོས་སྒར་གྱི་བླ་མ་དགེ་བཤེས་དང་མཁན་པོ་སྤྲུལ་སྐུ་སོགས་འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་ཚོགས་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གྲྭ་ཤག་གྲངས་ཐོ་རྩིས་ལེན་མི་དགོས་པར། འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་ཚོགས་ནས་སྡོད་ཁང་དང་དཔེ་མཛོད། སྒོམ་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་ཐོག་ནས་གྲངས་ཐོ་བླངས་ཏེ། རྫོང་དང་ཞིང་ཆེན་སོགས་ལ་སྙན་ཞུ་སྤྲད་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གྲངས་ཐོ་དེར་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་བྱས་མེད་འདུག
གཞན་ཡང་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པས། ཉེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༥ དང་ ༦ པའི་ནང་ཡ་ཆེན་སྒར་ནས་ཕྱིར་འཕུད་བཏང་བའི་གྲྭ་བཙུན་མང་པོ་ཞིག་ཆབ་མདོ་འཇོ་མདའ་རྫོང་དང་། ཆབ་མདོ་རྫོང་། རི་བོ་ཆེ་བཅས་སུ་བཀག་ཉར་འོག་བཞག་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་དང་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤྲད་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༤ ཙམ་ལ་བཀག་ཉར་འོག་ཡོད་པའི་སྐོར་ཐེངས་དང་པོ་དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་མགོར་སྐོར་ཐེངས་གཉིས་པ་ཀློད་པ་བཅས་ད་བར་དུ་གྲྭ་བཙུན་ ༤༠ ཙམ་རེ་ཡོད་པའི་སྐོར་ཐེངས་གསུམ་ཀློད་ཡོད་འདུག་ལ། སྤྱིར་བཏང་ཆབ་མདོའི་བཀག་ཉར་ཁང་དུ་གྲྭ་བཙུན་ ༥༠༠ ཙམ་དང་འཇོ་མདའ་རྫོང་དུ་ ༡༠༠༠ ཡས་མས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་ཤུལ་དུ་ལྷག་ཡོད་པའི་གྲྭ་བཙུན་གཞན་རྣམས་ཟླ་ ༡ ཙམ་ལས་འདུག་མི་དགོས་བར་ཀློད་འཆར་ཡོད་པ་དང་། ཀློད་གྲོལ་བྱུང་བའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་རང་ཁྱིམ་དུ་སྡོད་པ་ལས་གཞན་དགོན་པ་དང་ས་ཆ་གཞན་གང་ལ་ཡང་སོང་མི་ཆོག་པ་མ་ཟད། བྱ་འགུལ་སོགས་གང་གི་ནང་དུའང་ཞུགས་མི་ཆོག་པ་དང་། ཕ་ཡུལ་དང་གྲོང་སྡེ་གཅིག་པ་ཚོ་མཚམས་རེར་འཛོམས་ནས་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་སློབ་གསོ་ལ་མུ་འཐུད་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་བཏང་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡ་ཆེན་སྒར་གྱི་དགོན་པའི་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་གཏོར་ཏེ་གྲྭ་ཤག་གི་ཤུལ་གཙང་བཟོ་བྱས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོའི་ལོ་དཀྱིལ་ཙམ་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས། ཡ་ཆེན་སྒར་དུ་ལམ་ཆེན་མེད་ན་མེ་སྐྱོན་བྱུང་སྐབས་སོགས་སུ་རླངས་འཁོར་འགྲོ་ས་མེད་སྟབས། གྲྭ་སྒར་དུ་གཞུང་ལམ་རྨིད་ ༡༠ ཅན་གྱི་ལམ་ཆེན་བདུན་དང་། བཙུན་མའི་སྒར་དུ་ལམ་ཆེན་བཅུ་ཙམ་བཟོ་དགོས་པས་གྲྭ་བཙུན་གྱི་ཁང་པ་ཉུང་མཐར་ ༣༥༠༠ ལྷག་གཏོར་དགོས་པའི་སྔོན་བརྡ་འབྱོར་ཡོད་པ་ལྟར། ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཙམ་ནས་བཟུང་དངོས་སུ་གཏོར་བཤིག་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོའི་ཁང་པ་སོ་སོས་བཤིག་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་བ་དང་། གལ་སྲིད་སོ་སོས་མ་བཤིག་པ་ཡིན་ན། གཞུང་གིས་བཤིག་སྟེ་ཁང་པའི་རྒྱུ་ཆ་ཡོངས་རྫོགས་བེད་མེད་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་སོགས་བཏང་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཐོན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེ་སྔོན་གྱི་གནས་ཚུལ་ནང་ས་གནས་གཞན་ནས་སློབ་གཉེར་བྱེད་དུ་ཡོང་བའི་གྲྭ་བཙུན་ ༣༥༠༠ ཕྱིར་འཕུད་བཏང་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཚོ་ཕྱིར་ཕ་ཡུལ་དུ་འབྱོར་རྗེས་ས་གནས་འགའ་རེ་ནས་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་ཟེར་བ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གསེར་རྟ་བླ་རུང་སྒར་དང་ཡ་ཆེན་སྒར་གཉིས་ལ་གཏོར་བཤིག་ཚབས་ཆེན་བཏང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཁུལ་གྱི་དགོན་ཁག་མང་པོར་གྲྭ་བཙུན་ཚོད་འཛིན་བྱས་ཏེ། གྲྭ་རྒྱུན་རང་ལོ་ ༡༨ མ་ལོན་པ་རྣམས་བཙན་གྱིས་སྲིད་གཞུང་གི་སློབ་གྲྭར་བཅུག་པ་དང་། དགོན་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོག་མཆན་ངེས་པར་དུ་ཐོབ་དགོས་པ་སོགས་དམ་དྲག་བཀག་སྡོམ་རིགས་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པར་བྱུང་གི་ཡོད་སྟབས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོའི་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྐོར་གྱི་སྙན་ཐོའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་གསེར་རྟ་བླ་རུང་སྒར་དང་ཡ་ཆེན་སྒར་བཅས་སུ་གྲྭ་ཤག་ ༡༦༠༠ ཙམ་གཏོར་བཤིག་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གྲྭ་བཙུན་ ༣༠༠༠ ཙམ་ཕྱིར་འཕུད་བཏང་ཡོད་པ་དང་། གྲྭ་བཙུན་ ༡༥༠༠ ཙམ་ལ་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་སྤེལ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། ཡང་སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་སྐོར་ཆེད་དམིགས་གསལ་འདོན་གྱིས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༢ ནས་ཆོས་དོན་སྒྲིག་ཁྲིམས་ (Regulations on Religious Affairs) གསར་པ་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་གི་དཔེ་ཁྲིད་ལ་དམིགས་བསལ་དམ་དྲག་དང་། ཉིན་རེའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་ཐེ་བྱུས་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདས་ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམ་དྲག་སྲིད་བྱུས་འོག་གྲྭ་བཙུན་ཁག་གཅིག་ལ་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་དང་ཁག་ཅིག་ངེས་མེད་འཛིན་བཟུང་སོགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། གྲྭ་བཙུན་ཁག་ཅིག་ད་ལྟའི་ཆར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད་སྐོར་སོགས་ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག
རྒྱ་མིའི་བོད་ནང་བྱེད་སྟངས་དང་ལས་སྟངས་ལ་ལྟས་ན་ང་ཚོ་འདིར་སྐྱིད་ཉལ་
རྒྱབ་ནས་ནང་འཁྲུགས་རྒྱབ་ནས་ཁ་མཆུ་ལ་མགོ་འཁོར་ཕོད་ས་རེད་པས་ད་རྒྱ་
མི་ལ་ང་ཚོའི་བརྡ་ལན་ག་འདྲ་སྤྲོད་ག་རྒྱ་མིའི་བོད་མི་རིགས་དང་བོད་ཀྱི་
རིག་གཞུང་བོད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཡོངས་རྫོགས་རྩ་མེད་བཟོ་བཞིན་པ་ལ་
ད་དུང་ང་ཚོའི་དབུ་མའི་ལམ་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་བདག་དབང་
བཀའ་ཤག་ཡོད་ཟེར་ནས་འཛམ་གླིང་ལ་ཁྱབས་བསྒྲགས་བྱས་ནས་དུས་ཚོད་བསྐྱལ་
ནས་བོད་ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་ལ་འགྱུར་འདོད་ཡིན་ནམ་དེ་མིན་ན་ད་ང་ཚོ་བོད་མི་རིགས་
ལ་རྒལ་ཚིག་དང་ཁྲག་རྩ་ཡོད་ན་རང་བཙན་ལས་གཞན་དུ་ཁ་ཕྱོགས་ས་མེད་པ་རྒྱ་
མིའི་བྱེད་སྟངས་དང་ལས་སྟངས་ནས་ང་ཚོར་ངོ་སྤྲད་མ་སོང་ངམ་རིང་མིན་ཚོགས་
ལ་ཉེ་བའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་རྒྱ་མིའི་བོད་ནང་བྱེད་སྟངས་དང་ལས་སྟངས་
ལ་ང་ཚོའི་གནད་ལ་འཁེལ་བ་དང་དོན་ལ་སྨིན་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཐུབ་པའི་གྲོས་ཆོད་
བཞག་དགོས་པ་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་༥༩ པའི་ཆ་རྐྱེན་འོག་ཚོགས་འདུ་བསྐོང་པའི་
དོན་གོ་ཆོད་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་དོན་ཆེན་ཛ་དྲག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་མ་རེད་དམ།
རང་བཙན་རྩོད་ནས་གང་མྱུར་བོད་ལ་ལོག་ཐུབ་རྒྱུ་ཡོད་དམ། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་མྱུར་བ་ཡོད་དམ། ང་རང་༸གོ་ས་༸མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ལ་བསམ་དུས། དབུ་མའི་ལམ་ཟེར་བ་དེ་མྱུར་བ་མཐོང་གི་འདུག ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཉན་མྱོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་ཁོང་གི་དབུ་མའི་ལམ་དེ་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་ཞིག་ལ་གཟིགས་ནས་འདེམས་ཡོད་མེད་མཁྱེན་རྟོགས་ཁ་པོ་རེད། ཁོང་ནས་གསུངས་གསལ་(ངས་ནོར་མེད་ན་)བོད་མིའི་མི་འབོར་དེ་ཉུང་ཉུང་ཞིག་ཡིན་པའི་ཁར་རང་བཙན་བརྩོད་ལེན་བྱས་ནས་ལེན་ཐབས་གནང་བ་ཡིན་ན་ཚེ་སྲོག་མང་པོ་ཞིག་གཏང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ། རང་བཙན་ཐོག་ནས་རྩོད་ལེན་བྱས་ན་དུས་ཚོད་ག་ཚོད་ཞིག་འགོར་སྲིད་པ། རྒྱལ་ཁབ་ག་ཚོད་ཞིག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་གི་རེད། དུས་ཚོད་འདིའི་བར་བོད་པ་ག་ཚོད་ཞིག་གི་ཚེ་སྲོག་གཏང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་དམ། བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་བོད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཡོངས་རྫོགས་ད་ལྟ་གཏོར་བཤིག་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་སྐབས་དེ་བས་གང་མྱུར་རྫོགས་ཉེན་ཆེ་བ། བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོའི་བསྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་གང་མྱུར་གྲོལ་ཐབས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དབུ་མའི་ལམ་དེ་འདེམས་པ་ཞིག་ཡིན་གྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དེ་ན་དབུ་མའི་ལམ་དེ་ལ་བོད་མི་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ནས་ཁ་གཅིག་མགྲིན་གཅིག་ཐོག་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་སྔར་ལས་ཆེ་བའི་རྩོད་ལེན་གནང་ཐབས་གནང་རོགས་ཞུ།