ཨི་སི་ཁྲོ་ལི་ཡ་ནས་གཞུང་ཞབས་ཟུང་དྲུང་ཟུར་པ་འཇིགས་མེད་པ་སངས།
༡༽ ཐོག་མའི་བྱུང་རྐྱེན།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཚོུད་ ༡༠།༣༠ ཐོག་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་མཆོག་གིས་ཕྱི་དྲིལ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་དྲན་རྟེན་ཚོགས་ཁང་དུ་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པ་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༦ ནས་ཚེས་ ༢༤ བར་ལས་ཉིན་བརྒྱད་རིང་འཚོགས་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་དྲུག་པ་དང་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཞེ་དགུ་པའི་ནང་གསེས་གཉིས་པའི་དགོངས་དོན་ལྟར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༣ པའི་བར་ཕར་འགྱངས་བྱས་པའི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་བཞི་བཅུ་པ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ།
འཆར་ཅན་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་ཚོགས་ཚེས་དང་། དུས་ཡུན། ས་གནས་བཅས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་དང་གོ་བསྡུར་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལྟར་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་སྤྱི་འཐུས་སོ་སོར་ཚོགས་བསྐོང་བརྡ་ཁྱབ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། ཚོགས་འདུ་སྔོན་མ་གྲོལ་བ་ནས་ཟླ་དྲུག་ནང་ཚུན་ཚོགས་འདུ་རྗེས་མ་དབུ་ཚུགས་ཟིན་པ་དགོས་རྒྱུ།
ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ནི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་ཚོགས་ཚེས་ཇི་ལྟར་ཡིན་མིན་དང་། དུས་ཡུན་ཇི་ཙམ་བར་ཡིན་མིན། ས་གནས་གང་དུ་ཡིན་མིན་བཅས་ཚོགས་གཙོ་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་པ་དང་། གཏན་འབེབས་གནང་བའི་སྐབས་སུ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལ་གོ་བསྡུར་གནང་དགོས་པ། ཚོགས་འདུ་སྔ་མ་གྲོལ་ནས་ཟླ་དྲུག་ནང་ཚུན་ཚོགས་འདུ་རྗེས་མ་དབུ་ཚུགས་ཟིན་པ་དགོས་པ་བཅས་དོན་ཚན་གསུམ་རེད། གང་ལྟར་གྲོས་ཚོགས་སྔ་མ་གྲོལ་ནས་ཟླ་བའི་དྲུག་ལས་མ་བརྒལ་བའི་ནང་ངེས་པར་དུ་གྲོས་ཚོགས་རྗེས་མ་ཚུགས་ཟིན་པ་དགོས་པ་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྙིང་དོན་རེད། དེས་ན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འཕར་འགྱངས་གནང་བའི་གསལ་བསྒྲགས་དེ་གོང་གསལ་བཅའ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་ནད་ཡམས་ལ་ཁག་བཀལ་བ་ཡིན་ནའང་འཐད་པ་མ་མཐོང་ཞིང་། ཐོག་མར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྔོན་བརྡ་བཏང་བ་བཞིན་ཚོགས་དགོས་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཚོགས་མིའི་གྲངས་ཚད་མ་ལོན་པ་ཡིན་ན་འཕར་འགྱངས་བྱེད་ཆོག དེ་དུས་རྒྱ་གར་གྱི་དབུས་དང་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་རྣམས་ཚུགས་མུས་ཡིན། ཡང་ན་དེང་སང་འཛམ་གླིང་ཚང་མ་དྲྭ་ལམ་ཐོག་ནས་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་བཞིན་པར་བརྟེན་ང་ཚོས་ཉིན་རེ་གཉིས་དེའི་ཐོག་ནས་ཚོགས་ཏེ་འཕར་འགྱངས་བྱེད་པ་ཡིན་ནའང་མ་འགྲིགས་པ་མེད། མདོར་ན་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་གལ་གནད་ཇི་ཙམ་བརྩི་མིན་ལ་ཐུག་ཡོད། གལ་ཏེ་ང་ཚོས་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་སྦྱོང་ཡག་པོ་གནང་ན་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་བཟོ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་ཧ་ཅང་ཚད་ལྡན་བཟོས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཚིག་འབྲུ་རེ་རེར་དགོངས་པ་བཞེས་ཏེ་བཟོས་ཡོད་པ་ནི་གཤམ་དུ་གསལ་བཤད་ཞུ་རྒྱུ་ལས་ཤེས་རྟོགས་ཡོང་རྒྱུ་རེད།
དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་མཆོག་གི་གསལ་བསྒྲགས་ནང་གྲོས་ཚོགས་འཕར་འགྱངས་གནང་བ་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་དྲུག་པ་དང་དོན་ཚན་ཞེ་དགུའི་ནང་གསེས་གཉིས་པ་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཡིན་ཚུལ་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་དྲུག་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། ཡུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་སྲུང་།
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། ཆབ་སྲིད་དབང་འཛིན་གྱི་བཀའ། སྒྲིག་གཞི་བཅས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། ལྷག་དོན་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཡུལ་ཁྲིམས་དང་མི་འགལ་བ་བྱ་རྒྱུ། ཞེས་བྱུང་བ་བཞིན་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་དྲུག་པ་ནི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། བཀའ་རྩ། སྒྲིག་གཞི་བཅས་བཟོ་འགོད་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཡུལ་ཁྲིམས་དང་མི་འགལ་བ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཞེ་དགུ་པ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ཉུང་ཚད།
༢ སྤྱི་འཐུས་ཉུང་མཐའི་གྲངས་ཚད་མ་ལོངས་པར་ཚོགས་འདུ་ཉིན་གྲངས་བདུན་ལྷག་འཕར་འགྱངས་བྱེད་དགོས་བྱུང་ན་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་ཚོགས་འདུ་འཕར་འགྱངས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ། ཞེས་བྱུང་བ་བཞིན་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཞེ་དགུ་པའི་ནང་གསེས་གཉིས་པ་ནི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་པའི་སྐབས་སུ་ཉུང་མཐའི་གྲངས་ཚད་མ་ལོངས་ན་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན་པ་ལས། གྲོས་ཚོགས་མ་ཚུགས་གོང་ནས་འཕར་འགྱངས་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་ལ་བརྗོད་ཀྱི་མེད།
༢༽ གྲོས་ཚོགས་འཕར་འགྱངས་དེ་ཁྲིམས་འགལ་ཡིན་པ།
ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༡ འཁོད་པའི་ “སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ཁྲིམས་མཐུན་བཟོ་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྱབ་” ཅེས་པའི་ནང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་དང་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཕར་འགྱངས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་བཅའ་ཁྲིམས་དང་འགལ་སྐོར་གསུངས་ཡོད། དེ་ལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༥ འཁོད་པའི་ “སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་འགལ་གང་ཡང་བྱས་མེད་པའི་གསལ་འདེབས་“ ཞེས་པའི་ནང་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ང་བརྒྱད་དང་དངོས་སུ་འགལ་ཚུལ་གསུངས་འདུག་པ་ནི་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པ་རེད། དེ་ཡང་།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ང་བརྒྱད་པ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཁྲིམས་ཞིབ་རྩད་ཞིབ་མི་ཆོག་པ།
༡ སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་གང་ཞིག་ཚད་ལྡན་ཡིན་མིན་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཕྱོགས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་དང་མཐུན་མིན་ལ་བསྙད་དེ་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་རྩད་གཅོད་མི་ཆོག
༢ ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་ལུགས་དང་། སྒྲིག་གཞི་བཟོ་འགོད་བཅས་ཀྱི་ཆེད་བཅའ་ཁྲིམས་འདི་ཐོག་ནས་སྤྲད་པའི་དབང་ཚད་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་སུ་ཡང་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གང་གིའང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་མེད།
ཅེས་བྱུང་བ་བཞིན་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་འདི་ནི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་ལྷན་ཚོགས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར་ཁྲིམས་ཞིབ་མི་ཆོག་ཅེས་གསལ་བ་ལས། ཚོགས་གཙོ་དང་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ལས་དོན་རྣམས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་འདིས་མ་ཁྱབ་པ་ནི་ཚིག་བརྗོད་རང་གི་ཐོག་ནས་གོ་ཐུབ་པ་ཡིན།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཞེ་དྲུག་པ། སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཐོབ་ཐང་།
༡ སྤྱི་འཐུས་སུ་རུང་ནས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སམ། དེའི་ཚོགས་ཆུང་གང་རུང་ནང་གྲོས་མོལ་གླེང་ཕྱོགས་དང་། འོས་བསྡུ་བྱེད་སྟངས་འགྲིག་མིན་གྱི་སྐོར་ལ་སུས་ཀྱང་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་དུ་ཞུ་གཏུགས་མི་ཆོག
ཅེས་གསལ་བ་འདི་ཡང་སྤྱི་འཐུས་བྱེ་བྲག་པས་གྲོས་ཚོགས་དང་ཚོགས་ཆུང་ཁག་ཏུ་གྲོས་མོལ་གླེང་ཕྱོགས་དང་། འོས་བསྡུ་བྱེད་སྟངས་འགྲིགས་མིན་སྐོར་ཁྲིམས་གཏུག་མི་ཆོག་ཅེས་གསལ་བ་ལས། སྤྱིར་ཚོགས་ཆུང་ཁག་དང་། སྤྱི་འཐུས་བྱེ་བྲག་པའི་ལས་དོན་གང་ལའང་ཁྲིམས་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་པའི་དོན་མིན།
༣༽ ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་བཏང་བ་ཁྲིམས་འགལ་ཡིན་པ།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་གསུམ་པ། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ།
༤ སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སྤྱི་འཐུས་རྩ་འབོར་གྱི་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཡན་གྱིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་སུ་རུང་འཕོ་འགྱུར་དགོས་པའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་སྟེ་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་དགོས་བྱུང་ན་ལས་དེ་མིན་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བའི་ལས་རྒྱུན་ལོ་ལྔའམ། རང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ་ཧྲིལ་པོ་ལོན་པ་གང་སྔའི་བར་ཡིན། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་རང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ་ཧྲིལ་པོ་མ་ལོན་བར་ལས་འཁུར་རྒྱུ་འཛིན་བྱ་རྒྱུ།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ང་བཞི་པ། གྲོས་བསྡུར་བཀག་སྡོམ།
ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་གང་རུང་འཕོ་འགྱུར་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་དང་། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཚོགས་ཆུང་ཟུར་འཛུགས་ཀྱིས་རྟོག་ཞིབ་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་སྙན་ཐོ་འབྱོར་བའི་སྐབས་སུ་མ་གཏོགས་དེ་མིན་ཁྲིམས་ཞིབ་པའི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་གླེང་སློང་དང་། གྲོས་བསྡུར་བྱེད་མི་ཆོག ཅེས་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཁག་གཉིས་ནང་གསལ་བ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གསུམ་པོ་འཕོ་འགྱུར་བཏང་བ་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་བྱུང་མེད། དེ་ཡང་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ང་བཞི་པའི་ནང་ཚོགས་ཆུང་ཟུར་འཛུགས་ཞེས་ཟུར་ཙམ་གསལ་བ་ཙམ་ལས། བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་འདིའི་འོག་ལས་དོན་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་བཟོས་མེད་པ་དང་། དེའི་དབང་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྙིང་དོན་ལྟར་ཁྲིམས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཚད་ལྡན་བྱུང་མེད། དངོས་གནས་བྱས་ན་དེའི་ཆེད་དུ་ཁྲིམས་སྒྲིག་བཟོ་དགོས་པ་ནི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་འགན་ཡོད། བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་བའི་ཆ་རྐྱེན་འགའ་ཤས་དེ་རང་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན་འགྲིགས་པ་ལས། ལོགས་སུ་འགྲོ་ལུགས་བཟོ་དགོས་མེད། འོན་ཀྱང་མང་པོ་ལ་དེ་དག་ལག་བསྟར་སྐབས་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་མིན་འགྲོ་ལུགས་ཆ་ཚང་བཟོ་དགོས། དཔེར་ན། ད་ལྟ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་འཕོ་འགྱུར་བཏང་བ་ལ་མཚོན་ན། ཐོག་མར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཀྱང་། ཉེས་པ་འཛུགས་ཡུལ་གྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ལ་གྲོས་ཚོགས་སུ་གསལ་བཤད་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་ཐོབ་ཐང་མེད། དེའི་ཆེད་དུ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྱི་འཐུས་སམ། ཁྱད་མཁས་མི་སྣ་ལས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་ཏེ་དེས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཉེས་འཛུགས་བྱས་པ་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་། དེ་བཞིན་ཉེས་པ་འཛུགས་ཡུལ་གྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ལའང་ཚོགས་ཆུང་ནང་གསལ་བཤད་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཆ་ཚང་འབུལ་དགོས། དེ་ནས་ཉེས་འཛུགས་རྣམས་ཁུངས་འཁྱོལ་ན་འཁྱོལ་ཚུལ་དང་། དེ་མིན་ཁུངས་མ་འཁྱོལ་ན་ཁུངས་མ་འཁྱོལ་ཚུལ་རྣམས་ཚོགས་ཆུང་གིས་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྙན་ཐོ་འབུལ་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་སྙན་ཐོ་དེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་གི་གཞི་རྩ་རེད། དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གིས་མཐར་འོས་ཤོག་བླུགས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། གལ་ཏེ་ཉེས་འཛུགས་དེ་ཁུངས་འཁྱོལ་བ་བྱུང་ནའང་འཕོ་འགྱུར་གཏོང་དགོས་པའི་ཚད་དུ་སླེབས་མིན་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་བྱུང་མེད། སྐབས་འགར་ཉེན་བརྡ་ལྟ་བུ་བཏང་ནས་འཇོག་དགོས་པ་སོགས་རིམ་པ་ཁ་ཤས་ཡོད་རུང་། ད་ལྟ་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་བཏང་བའི་ནང་མགོ་ནས་མཇུག་བར་ཕྱོགས་གཅིག་མ་གཏོགས་མེད་པར་བརྟེན་རང་བཞིན་གྱིས་དྲང་བདེན་ཞིག་ཆགས་མེད། རྒྱ་གར་གྱི་ཁྲིམས་ནང་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་དང་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཁྲིམས་དཔོན་འཕོ་འགྱུར་གཏོང་བའི་ལས་རིམ་མགོ་ཚུགས་པ་ལ་བཟང་སྤྱོད་དང་འགལ་བའི་བྱ་བ་ (Misbehaviour) བྱེད་པའམ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལས་དོན་མ་ཐེག་པའི་ (Incapacity) གཞི་རྩ་དགོས།
དེ་ནས་ད་རེས་ཧོལ་རྒྱུགས་ཆེ་ཤོས་ནི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་སྡེབ་གཅིག་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་གཏོང་རྒྱུ་དེ་བཀག་ཡོད། དེ་ཡང་བཅའ་ཁྲིམས་ལས་ “སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སྤྱི་འཐུས་རྩ་འབོར་གྱི་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཡན་གྱིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་སུ་རུང་” ཞེས་ ‘སུ་རུང་’ ཞེས་པའི་ཚིག་བཀོད་པ་ལས་གསལ་ངེས། བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་གནང་མཁན་ཚོས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཞིག་མེད་ན། མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་ལས་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་མེད་པ་ཆགས་རྒྱུ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་མེད་ན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་མང་གཙོའི་ཡན་ལག་མི་ཚང་བ་སོགས་རྒྱུ་མཚན་མང་པོ་ལ་གཟིགས་ཏེ་དེ་ལྟར་གནང་བ་ཡིན་བཟོ་འདུག
དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ནང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་བཞིན་པའི་ཚོགས་གཙོས་ཁྲིམས་འཆར་དང་གྲོས་འཆར་གང་ལའང་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་དགག་བྱའི་གསུང་བཤད་མི་གནང་ཞིང་། འོས་ཤོག་འདྲ་མཉམ་བྱུང་སྐབས་གཞི་ནས་འོས་ཤོག་འཕེན་སྲོལ་ཡོད། ད་རེས་འཕོ་འགྱུར་གྱི་གྲོས་འཆར་འདིའི་ཐོག་ཚོགས་གཙོས་གྲོས་འཆར་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལ་གསུང་བཤད་རིང་ཙམ་གནང་བ་དང་། འོས་ཤོག་འདྲ་མཉམ་བྱུང་མེད་ནའང་འོས་འཕངས་འདུག་པ་དེ་ནི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཞེ་བརྒྱད་པ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་འོས་བསྡུ།
བཅའ་ཁྲིམས་འདིའི་དོན་ཚན་ཁག་ནང་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བའི་དོན་གནད་རྣམས་ཕུད། དེ་མིན་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཚང་མ་མང་མོས་ཇི་བྱུང་ལ་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ། འོས་ཤོག་འདྲ་མཉམ་བྱུང་སྐབས་ངོ་ཡོད་ཚོགས་གཙོས་ཕྱོགས་གང་མོས་སུ་འོས་འཕེན་གྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་འཐུས།
ཞེས་པ་དང་དངོས་སུ་འགལ་བ་ཡིན། སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ལོ་བཅུའི་རིང་གནང་བའི་ཚེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལ་ཧ་ཅང་གཙིགས་ཆེར་གནང་སྟེ། སྲོལ་རྒྱུན་ཧ་ཅང་བཟང་པོ་ཞིག་གཏོད་གནང་མཛད་ཀྱང་། ད་ཆ་རྩ་མེད་དུ་སོང་ཟིན་ཚད་དུ་སྣང་།
༤༽ རང་འགུལ་གྱིས་ངོས་བཞེས་ (Suo Moto) ནི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་མཐུན་པ།
ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ལ་ཞུ་གཏུག་བྱེད་མཁན་མེད་པར། རང་ངོས་ནས་ངོས་བཞེས་གནང་བ་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་མིན་ལུགས་བརྗོད་པ་ནི་ཏག་ཏག་བསྡད་མེད། ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་མོ་ཆེའི་ནང་རང་འགུལ་གྱིས་ངོས་བཞེས་ (Suo Moto) ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་དགོས་མཁོ་ཆེ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་སྤྱི་མང་གཏུག་བཤེར་འགྲོ་ལུགས་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག
དོན་ཚན་རེ་དགུ་པ། གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ལག་བསྟར་ཡོང་བའི་བདེ་སྙན།
ཏ ཁྲིམས་ཀྱིས་ངོས་བཞེས།
ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་མི་སུ་རུང་གི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ངམ། ཁྲིམས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གང་རུང་ལ་གནོད་འགལ་བྱུང་བའམ། སྤྱི་པའི་ཁེ་ཕན་ལ་གནོད་འགལ་བྱུང་བ་ཞིག་ཤེས་ཚོར་བྱུང་ཚེ། བྱ་རིམ་གཞན་ལ་བསྟུན་མ་དགོས་པར་ཁྲིམས་ཀྱིས་ངོས་བཞེས་བརྒྱུད། རྩོད་ལན་པར་བརྡ་ཐོ་བཏང་སྟེ་ཁྲིམས་ཞིབ་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཆོག
ཁྲིམས་ཡིག་འདི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་བདུན་པའི་འོག་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཚད་ལྡན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་ཅིག་ཡིན།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་བདུན་པ། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་དང་། སྒྲིག་གཞི།
བཅའ་ཁྲིམས་འདི་དང་། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་གང་རུང་གི་དོན་ཚན་ཁག་གཞིར་བཟུང་ཐོག་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་རྩ་འཛིན་ཁྲིམས་ཡིག་དང་། འགྲོ་ལུགས་སྒྲིག་གཞི་བཅས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་བཟོ་འགོད་གཏན་འབེབས་ལྟར་རྩ་འཛིན་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ།
ཞེས་བྱུང་བ་བཞིན་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་འདིའི་འོག་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་རང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་བཟོ་འགོད་ཀྱི་སྐུ་དབང་དེ་གནང་ཡོད། དེ་ནི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ལའང་དབང་ཚད་ཆ་བགོས་དང་། ལྗིད་མཉམ་སྟངས་འཛིན་ཡོད་ཚུལ་དེ་རེད།
༥༽ རང་འགུལ་གྱིས་ངོས་བཞེས་ (Suo Moto) གནང་བ་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་པ།
ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་རང་ངོས་ནས་ངོས་བཞེས་ཀྱིས་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་དང་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའི་ཐག་གཅོད་ལ་ཁྲིམས་ཞིབ་གནང་བ་ནི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ལ་བཅའ་ཁྲིམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུའི་འགན་དབང་ཡོད་པར་བརྟེན། དེ་ནི་ཁྲིམས་མཐུན་དང་དགོས་ངེས་ཤིག་ཡིན། འདི་ནི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ལྔ་པ་དང་། དོན་ཚན་རེ་དྲུག་པའི་ནང་གསེས་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་ཀ་པ་བཅས་ཀྱི་འོག་གནང་བ་ཡིན།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ལྔ་པ། བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚད་འཛིན།
༡ ཁྲིམས་ལུགས་དང་། ཆབ་སྲིད་དབང་འཛིན་གྱི་བཀའ། སྒྲིག་གཞི་བཅས་གང་ཡང་བཅའ་ཁྲིམས་འདིའི་དོན་ཚན་གང་རུང་དང་འགལ་ཚེ་འགལ་བའི་ཆ་དེ་རྩ་འཛིན་མེད་པ་བྱ་རྒྱུ།
༢ གོང་གསལ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གནད་བཅའ་ཁྲིམས་འདིའི་དོན་ཚན་ཁག་དང་འགལ་མིན་རྩོད་གླེང་བྱུང་ཚེ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ།
བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་དྲུག་པ། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་དབང་ཚད།
༡ ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་སྤྱི་སྒེར་ཡོངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་ཞུ་གཏུགས་བྱ་ཡུལ་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛིན་གོང་ན་མེད་པ་དེ་ཡིན།
༢ བཙན་བྱོལ་དུ་གནས་རིང་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་ཁྲིམས་འོག་ཏུ་གནས་དགོས་སྟབས་ནག་ཉེས་དང་མཁར་དབང་རྩོད་རྙོག་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་བྱ་རྒྱུར་འབྲེལ་བ་མེད་ནའང་གཙོ་ཆེར།
ཀ བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚིག་དོན་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྩོད་གླེང་དང་།
ཞེས་བྱུང་བ་བཞིན་བཅའ་ཁྲིམས་ཁག་དང་འགལ་བ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚིག་དོན་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་འགལ་འཛོལ་བྱུང་སྐབས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་རང་འགུལ་གྱིས་ངོས་བཞེས་གནང་བའི་དབང་ཚད་ཡོད་པ་ནི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་དྲུག་པའི་ནང་གསེས་དང་པོའི་ནང་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛིན་གོང་ན་མེད་པ་དེ་ཡིན་ཞེས་པ་ལས་གསལ། ཁྲིམས་འཛིན་ཞེ་ན་ཁྲིམས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་དང་ཁྲིམས་ཀྱི་ལྟ་རྟོག་བྱེད་མཁན་ལ་བརྗོད། གང་ལྟར་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནི་ཁྲིམས་འཛིན་གོང་ན་མེད་པ་དེ་ཡིན་པར་བརྟེན། དེ་ལྟ་བུའི་འགལ་འཛོལ་བྱུང་བའི་ཚེ་ཐད་ཀར་ཐེ་བྱུས་གནང་ཆོག་པ་གསལ་ཡོད།
༦༽ ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་དབང་ཚད་ཆ་བགོས་དང་ལྗིད་མཉམ་སྟངས་འཛིན་ལ་གནོད་སྐྱོན་གཏོང་ཐབས།
ད་རེས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པའི་སྐབས་སུ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གསུམ་པོ་འཕོ་འགྱུར་བཏང་བའི་རྗེས་སུ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ངོས་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་འཁྱེར་བའི་ནང་དུ།
དོན་ཚན་ང་བརྒྱད་པ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཁྲིམས་ཞིབ་རྩད་གཅོད་མི་ཆོག་པ།
༡ སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་གང་ཞིག་ཚད་ལྡན་ཡིན་མིན་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཕྱོགས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་དང་མཐུན་མིན་ལ་བསྙད་དེ་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་རྩད་གཅོད་མི་ཆོག ཅེས་པ་དེ་ལ་བསྐྱར་བཅོས་ཚིག་བརྗོད་དུ།
སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས། གཞན་ཡང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་ཁག་གི་ལས་དོན་གང་ཞིག་ཚད་ལྡན་ཡིན་མིན་དང་། ཐག་གཅོད་བྱེད་ཕྱོགས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་ཁག་དང་མཐུན་མིན་ལ་བསྙད་དེ་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་རྩད་གཅོད་མི་ཆོག ཅེས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་བསྐྱར་བཅོས་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དེ་གཏན་འབེབས་ཐུབ་མེད། གལ་ཏེ་འགྲོ་ཡོད་ཚེ་མང་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་ཁག་དང་མི་མཐུན་པ་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་དང་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་མཐུན་པ་གྱུར་ཡོད།
༧༽ མཐའ་དོན།
ད་ལན་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གསུམ་པོ་འཕོ་འགྱུར་བཏང་བ་ལ་བཅའ་ཁྲིམས་རྡོག་རོལ་གཏོང་རྐྱང་གནང་བ་མ་ཟད། འབྱུང་འགྱུར་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་དབང་ཚད་མེད་པ་བཟོ་ཆེད་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ང་བརྒྱད་པ་ལ་བསྐྱར་བཅོས་བསྣམས་པ་དང། ལས་རིམ་རྣམས་ཀྱང་ཧ་ཅང་བྲེལ་ཚུབ་ཀྱིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ལ་གསལ་བཤད་ཀྱི་གོ་སྐབས་མི་གནང་བ། ཐོག་མར་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༥ ནས་ཚེས་ ༣༡ བར་ཡིན་རུང་། ༢༠༢༡ ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གློ་བུར་དུ་མཇུག་བསྒྲིལ་ནས་འཕོ་འགྱུར་གྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ལ་བགྲོ་གླེང་གི་གོ་སྐབས་ལྷུག་པོ་མི་གནང་བ། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོས་ཚོགས་གཙོ་གོང་མ་ཚོས་བཞག་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོ་རྣམས་ལ་ཁྱད་གསོད་སྣང་མེད་བཏང་བ་སོགས་མང་གཙོའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་འཕྲལ་ཕུགས་ལ་གནོད་པའི་ལས་དོན་མང་པོ་བྱུང་ཡོད།
མཆན། གོང་བཀོད་བསམ་ཚུལ་རྩོམ་ཡིག་དེ་ནི་རྩོམ་པ་པོའི་དགོངས་ཚུལ་ཡིན་པ་ལས་འདི་ག་གསར་ཁང་གི་དགོངས་ཚུལ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ།
