བལ་གཞུང་གིས་གསར་དུ་བཏོན་པའི་བལ་སྒོར་ ༡༠༠ སྟེང་གི་ས་ཁྲའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་ལི་པུ་ལིག་(Lipulekh དང་ཀ་ལ་པ་ནི( Kalapani)། ལིམ་པི་ཡ་དུ་ར་(Limpiyadhura) བཅས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁོངས་ཡིན་པ་གསལ་ཡོད་འདུག

འདས་ལོར་བལ་སྒོར་བརྒྱ་ཐམ་པའི་རྙོག་གྲ་དང་འབྲེལ་ནས། རྒྱ་གར་གྱི་ལི་པུ་ལིག་ (Lipulekh) དང་ཀ་ལ་པ་ནི་ ( Kalapani)། ལིམ་པི་ཡ་དུ་ར་(Limpiyadhura) བཅས་ནི་བལ་ཡུལ་གྱི་ས་ཁོངས་ཡིན་ལུགས་བསྒྲགས་རྗེས། བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་བར་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཞན་དུ་གྱུར་ཡོད་ཀྱང་། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ཁྲོད། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་བལ་སྒོར་བརྒྱ་ཐམ་པ་གསར་དུ་བཏོན་ནས། རྒྱ་བལ་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་དེ་དག་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁོངས་ཡིན་པ་འཁོད་ཡོད་པས། གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་དག་གིས་དེ་ནི་བལ་ཡུལ་གསར་པས་རྒྱ་ནག་གི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་ལངས་པའི་ཐག་གཅོད་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་འདུག
གནད་དོན་དེའི་ཐད་བལ་ཡུལ་གྱི་དངུལ་ཁང་(NRB) གི་མགྲིན་ཚབ་པ་གྷོ་རུང་པཱར་ས་ཌི་ (Guru Prasad Paudel) ལགས་ཀྱིས། བལ་སྒོར་བརྒྱ་ཐམ་པའི་སྟེང་གི་གཡོན་ཕྱོགས་སུ་ཇོ་མོ་གླང་མ་ཡོད་པ་དང་། གཡས་ཕྱོགས་སུ་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མེ་ཏོག་སྟག་མའི་ (Rhododendron) ཆུ་རྟགས་ཡོད། དངུལ་ལོར་གྱི་དཀྱིལ་དུ་བལ་ཡུལ་གྱི་ས་ཁྲ་ལྗང་ཁུ་ཞིག ས་ཁྲའི་ཉེ་འགྲམ་དུ་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་མེད་ཀྱི་ཀ་བ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་ལུམ་བི་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁྲུངས་ཡུལ། ཞེས་བྲིས་ཡོད། དངུལ་ལོར་གྱི་རྒྱབ་ངོས་སུ་རི་དྭགས་བསེ་རུའི་པར་ཡོད། དངུལ་ལོར་དེར་བདེ་འཇགས་ཀྱི་སྐུད་པ་དང་། ལོང་བ་ཚོས་ངོས་འཛིན་བྱེད་པར་རོགས་བྱེད་པའི་ནག་ཐིག་འབུར་དོད་ཅིག་ཀྱང་ཡོད། ཅེས་དང་། དངུལ་སྒོར་རྙིང་པ་དེར་ས་ཁྲ་ཡོད་ཀྱང་། གསར་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བཅོས་ནས་བལ་ཡུལ་གྱི་ཁྲིམས་སྒྲིག་སོགས་དང་མཐུན་པར་བྱས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་བལ་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་བཀའ་འོག་ནས་བལ་ཡུལ་གྱི་ས་ཁྲ་གསར་པ་ཞིག་གཏན་འབེབ་བྱས་ཏེ་སྲིད་བློན་ཟུར་བ་ཨོ་ལི་གཞུང་ལ་སྤྲད་ཡོད་པ་དང་། ས་ཁྲ་གསར་པ་དེའི་ནང་རྩོད་རྙོག་ཆེ་བའི་ས་ཁུལ་གསུམ་དེ་ཡང་ཚུད་པར་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བལ་ཡུལ་གྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ལའང་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་ཡོད། སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱིས་བལ་ཡུལ་གཞུང་གི་ཐག་གཅོད་དེ་ནི་རང་འདོད་ཆེ་བའི་ཐག་གཅོད་ཅིག་ཡིན་པའི་ལན་འདེབས་ནན་མོ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་བལ་གཞུང་གིས་དེ་ལྟར་རྒྱ་ནག་གི་འདོད་མོས་ལ་ཤར་སྐྱོད་བྱས་ཡོད་འདུག
འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ ༡༠ ནང་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གི་ལྕགས་རི་རིང་པོ་གསར་པས་བལ་ཡུལ་ཐོག་གྲིབ་ནག་འཁོར་དུ་བཅུག་ཅེས་པའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་བཏོན་ཏེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བལ་ས་མཚམས་ཧེམ་ལ་(Himla)རྫོང་ཁོངས་སུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལྕགས་རི་གསར་རྒྱག་བྱས་ནས། མཐའ་མཚམས་དམག་དཔུང་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ས་གནས་མི་མང་གིས་རྒྱ་ནག་ཁོང་ཚོའི་ས་ཁོངས་སུ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་དཀའ་རྙོག་བཟོ་ཡི་འདུག་ཅེས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། བལ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བསྟུན་ཤེས་བྱས་ཏེ་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་མེད་པའི་གནད་དོན་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ལོའི་ཟླ་ ༩ ནང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཏོན་པའི་ས་ཁྲ་ཞིག་ཏུ་ཨ་རུ་ན་ཅལ་དང་ཨག་སའེ་ཆིན་ས་ཁུལ་གཉིས་ནི་རྒྱ་ནག་རང་གི་ས་ཁོངས་ཡིན་པ་བསྟན་ཡོད། དེ་བཞིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཝེ་ཐི་ནམ་དང་མ་ལི་ཤི་ཡ། ཧྥེ་ལི་ཕེ་སི་བཅས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁ་ཤས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁོངས་ཡིན་ལུགས་དང་། སྐབས་དེར་བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་རྗེས། ཀ་ལ་པ་ནི་(Kalapani) ལིམ་པི་ཡ་གྷོའུ་ར་(Limpiyaghura)། ལི་པུ་ལིག་(lipulekh) བཅས་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁོངས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་བར་ས་མཚམས་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ ༡༨༥༠ ཡོད། རྒྱ་གར་གྱི་འབྲས་ལྗོངས་(sikim)དང་ནུབ་བྷན་གྷལ (west Bengal) བྷེ་ཧར་(bihar)། ཨུ་ཏར་པ་དྷེ་ཤི་ (Uttar Pradesh)། ཨུ་ཏར་ཁན་(Uttarakhan)བཅས་མངའ་སྡེ་ལྔའི་ས་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ ༡༨༥༠ ཙམ་བལ་ཡུལ་དང་ས་འབྲེལ་ཆགས་ཡོད། རྒྱ་གར་ཕྱོགས་ནས་ལི་པུ་ལིག་(Lipulekh དང་ཀ་ལ་པ་ནི་ (Kalapani)། ལིམ་པི་ཡ་དུ་ར་(Limpiyadhura)བཅས་ཀྱི་ས་ཁུལ་བདག་དབང་སྟངས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ས་ཁུལ་གསུམ་དེ་ནི་རྒྱ་དཀར་ནག་དང་བལ་ཡུལ་གསུམ་གྱི་ས་མཚམས་སུ་ཁེལ་ཡོད། རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱུན་ལྡན་ནས་ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་རྩོད་རྙོག་དང་འབྲེལ་ནས་བལ་ཡུལ་གཞུང་ལ་སུན་པོ་བཟོ་ཡི་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་ནས་བལ་ཡུལ་གྱིས་རྒྱ་གར་དང་འབྲེལ་ལམ་གཏོར་བརླག་མི་གཏོང་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན། རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།




