རིག་འབྱུང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ཨ་རི།
ངེད་རང་རྡ་རམ་ས་ལར་མེད་རུང༌། རང་གི་གཞུང་དང་དེའི་འཛིན་སྐྱོང་གི་བྱེད་ལས་ཁག་ལ་དུས་ནས་དུས་སུ་གཟབ་ནན་སྒོས་རྣ་བ་གླེགས་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ཁུ་སིམ་སིམ་ངང་མིག་ལྟ་དང་བསམ་གཞིགས་ཀྱང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ངེད་ཀྱིས་འདི་རུ། ཐེངས་འདིའི་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་མཇུག་འཁྱོངས་ཡོང་མེད་པའི་གནད་དོན་དང་གནད་དོན་དེའི་བྱུང་རིམ། གནད་དོན་དེའི་འཐུས་ཤོར་གྱི་ངོས། འཐུས་ཤོར་ཀྱི་འགོ་ཁུངས་འཚོལ་སྟངས། འཐུས་ཤོར་ལ་ཕྱོགས་ངོས་མང་པོ་ནས་བལྟ་སྟངས། མ་འོངས་བར་འཐུས་ཤོར་འདི་འདྲའི་རིགས་མ་ཡོང་བའི་སླད་དུ་བོད་རིགས་མི་མང་གི་ཁུར་དུ་བབས་པའི་འོས་འགན་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ནས་སྒེར་གྱི་རྨོངས་འཆར་འགའ་བོད་རིགས་ཀློག་པ་པོ་ཚོའི་མདུན་ལ་འཇོག་གི་ཡིན།
དང་པོ།
སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་སྟེང་དུ། སྤྱི་འཐུས་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་འཆར་ཞིག་གི་ཐད། སྤྱི་འཐུས་ནང་ཁུལ་ལ་དགོངས་ཚུལ་མ་མཐུན་པ་བྱུང་བར་བརྟེན། མཐར་སྤྱི་འཐུས་བཅུ་གཉིས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་འདུག ཚོགས་གཙོའོ་ངོས་ནས་ཐེངས་གསུམ་ལ་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྐྱོང་གི་ཐབས་ཤེས་གནང་ཡང༌། མཐར་སྤྱི་འཐུས་ ༢༧ལས་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཕེབས་མེད་སྟབས། གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་མཇུག་སྡོམ་གནང་མ་ཐུབ་པར་དུས་ཚོད་ངེས་མེད་བར་ ཚོགས་གསེང་གཏོང་དགོས་བྱུང་འདུག གང་གིས་ཞེ་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཞེ་དགུའི་ནང་གསེས་དོན་ཚན་དང་པོར་སྤྱི་འཐུས་རྩ་འབོར་གྱི་གསུམ་ཆ་གཉིས་འཛོམས་ན་མ་གཏོགས་ལས་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་དབང་ཆ་མེད་པར་གསུངས་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་བསམ་ཚུལ་མི་མཐུན་པའི་ཐུག་ས་གཙོ་བོ་ནི༌། མདོ་སྟོད་སྤྱི་འཐུས་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་ཨོ་སི་ཌོ་ལི་ཡ་ནས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པར་ཆེད་ཕེབས་ཀྱི་ལམ་གྲོན་དེ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་གནང་འདུག་པ་དང༌། དེ་ཡང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་གྱི་ལམ་གྲོན་གཏོང་འཆར་གྱི་ཐག་གཅོད་དེ་ཕྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ནང་ལ་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད་ཐག་གཅོད་ཀྱི་ཚིག་ཐོ་དེ་ཡང་སྤྱི་འཐུས་ཚང་མར་བཏང་ཡོད་འདུག
འོན་ཀྱང༌། ད་རེས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་སྐབས་སུ། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་ལམ་གྲོན་བཏང་བ་དེ། ལམ་སྲོལ་སྔར་བྱུང་མེད་ཚུལ་དང༌། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཕར་ཕུད་པའི་ཆེད་འཛུགས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་གི་སྤྱི་འཐུས་མ་ཡིན་པ་དག་ལ༌། སྔར་ལམ་ལྟར་འགྲོ་སོང་དོ་བདག་རང་ངོས་ནས་འཁུར་དགོས་བའི་གྲོས་འཆར་ཞིག་གྲོས་ཚོགས་ར་བར་སླེབས་འདུག་ཅིང༌། གྲོས་འཆར་དེའི་ཐོག་ལ་སྤྱི་འཐུས་ནང་ཁུལ་དུ་བསམ་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་བྱུང་མཐར། གནད་དོན་དེར་ངོ་རྒོལ་གྱི་བཟོ་འདྲ་བོའམ་དེར་ཁག་བཞག་ནས་སྤྱི་འཐུས་བཅུ་གཉིས་གྲོས་ཚོགས་ར་བ་ནས་ཕྱི་ལ་ཐོན་འདུག གང་ལྟར༌། ཐེངས་འདིའི་རྩོད་གླེང་གི་འགོ་འཛུགས་ས་ནི་སྤྱི་འཐུས་སྒེར་བ་ཞིག་གི་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་གཏོང་ཕྱོགས་ཐད་ནས་རེད་འདུག
འདི་ལྟར། གྲོས་ཚོགས་ར་བའི་ནང་དུ། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་དྲང་པོ་གནང་མི་འདུག་ཟེར་མཁན་གྱི་རིགས་གཅིག་དང་ཛ་དྲག་གི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་སྤྱི་འཐུས་ ༡༤ ཡིས་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་པ་དེ་ཚུལ་མཐུན་མིན་ལུགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་འཛིན་མཁན་རིགས་གཅིག ཁུ་སིམ་མེར་ལྟད་མོ་བལྟ་མཁན་གྱི་རིགས་གཅིག ཚོགས་དུས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དགོངས་ཞུའི་ངོ་བོར་ཡོད་པའི་རིགས་གཅིག་བཅས་གནས་སྟངས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་འཁེལ་བའི་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན། དེའི་བྱས་ཉེས་ལྟ་བུར་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་མཇུག་སྡོམ་རྒྱག་མ་ཐུབ་པ་དེ་རེད། འདི་ནི་གནད་དོན་གྱི་བྱུང་རིམ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་རེད། གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ཐེངས་བརྒྱད་པ་མཇུག་སྡོམ་གནང་མ་ཐུབ་པའི་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན། གཞུང་འབྲེལ་ལས་རིམ་གང་ལྷག་པ་དེ་ཚོ་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་རྗེས་མར་འཁྱེར་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་འདུག
གཉིས་པ།
གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་དུས་ཐོག་ལ་མཇུག་སྡོམ་གནང་མ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་རྐྱེན་གྱི་འཐུས་ཤོར་གཏོང་མཁན་སུ་རེད་དམ་ཞེ་ན། འཐུས་ཤོར་གཏོང་མཁན་གྱི་བྱེད་གཏེ་གཙོ་བོ་གཉིས་དང་བྱེད་འབྲིང་གཉིས་འདུག བྱེད་གཏེ་གཙོ་བོ་གཉིས་ནི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་དང་གྲོས་ཚོགས་ར་བ་ནས་ཕྱི་ལ་ཐོན་འགྲོ་མཁན་གྱི་སྤྱི་འཐུས་དེ་ཚོ་རེད། བྱེད་འབྲིང་གཉིས་ནི་ཚོགས་གཙོའི་ལས་རིམ་ཐག་གཅོད་བྱེད་སྟངས་དང་ཚོགས་དུས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དགོངས་ཞུའི་ངོ་བོར་ཡོད་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོ་རེད།
སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ངོས་ནས་ལམ་སྲོལ་སྔར་མེད་ལྟ་བུར་སྤྱི་འཐུས་སྒེར་གྱི་སྒྲིག་གཞི་དེ་ཚོ་འཐུས་ཚང་མེད་བཞིན་དུ་འཐུས་ཤོར་ཆེ་རུ་བཏང་བ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་དང་པོ་རེད། ད་དུང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ངོས་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་ཀྱང་དེས་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུ་ཕར་ཞོག་སྒྲིག་གཞི་སྔར་གང་ཡོད་པ་དེ་
ཚོ་ཡང་ཚགས་ཚུད་དུ་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་ནི་རྒྱུན་ལས་ཡིན་པའི་འགན་ཁུར་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའི་རྟགས་མཚན་གསལ་ཤོས་དེ་རེད།
གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བའི་ནང་དུ་བགྲོ་གླེང་དང་སྦྱངས་བཤད་མ་བྱས་པར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བའི་ཕྱི་ལ་ཐོན་སོང་བ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་གཉིས་པ་དེ་རེད། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བའི་ཕྱི་ལ་ཐོན་འགྲོ་མཁན་ཚོས་རང་གི་མི་མང་དང་རང་གི་གཞུང༌། རང་གི་དབུ་འཁྲིད་བཅས་ལ་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ངོས་ནས་འགན་མ་འཁུར་བར་མ་ཟད་མང་གཙོའི་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་རང་གི་འོས་འགན་མ་སྒྲུབ་པ་རེད། ད་དུང་བོད་མི་མང་གི་སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་ཡིན་པའི་འོས་འགན་དེ་རྡོག་རུལ་དུ་བཏང་བ་རེད། གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི། ཐེངས་གསུམ་ལ་ཚོགས་འདུ་མཇུག་སྐྱོང་གི་ཐབས་ཤེས་གནང་ཡང༌། སྤྱི་འཐུས་རྩ་འབོར་གསུམ་ཆ་གཉིས་མ་ཚང་བའི་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན་དུས་ཚོད་ངེས་མེད་བར་ཚོགས་གསེང་བཏང་བ་དེ་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་ཅིག་ཡིན་མིན་དེ་རེད།
ལམ་ཁ་དེ་ལས་གཞན་བསྟེན་རྒྱུ་མེད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན། བཅའ་ཁྲིམས་དགོངས་དོན་བཞིན་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ནས་ཚོགས་འདུ་ཕར་འགྱངས་ཞུ་ཐུབ་རྒྱུ་ལམ་ཁ་ཞིག་ཡོད་མོད། ལམ་ཁ་དེ་མ་བསྟེན་པ་དེ་ཡང་འཐུས་ཤོར་གྱི་ངོས་གཅིག་རེད། གཞན། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དུས་སྐབས་སུ་དགོངས་ཞུའི་ངོ་བོར་ཡོད་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་གནད་དོན་གྱི་རྐྱེན་རྩ་ལྟེ་བ་དེ་མིན་རུང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བ་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད། གང་གིས་ཞེ་ན། སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་རྩ་འབོར་གསུམ་ཆ་གཉིས་མ་ཚང་བའམ་ཉིན་མཐའ་མའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྤྱི་འཐུས་༢༧ལས་སླེབས་མེད་ཙང་འཐུས་ཤོར་འདི་བྱུང་བ་རེད། གལ་སྲིད་སྤྱི་འཐུས་གྲངས་ ༢༨ཡོང་ཡོད་ན་དཀའ་ངལ་འདི་འཕྲད་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད་མ་རེད་སྙམ། དེར་བརྟེན། སྤྱི་འཐུས་ངོ་གྲངས་གཅིག་ཡོང་མ་ཡོང་གིས་ཀྱང་གནད་དོན་ལ་ཁྱད་ཆེ་བཟོ་གི་ཡོད་པའི་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན། དགོངས་ཞུའི་ངོ་བོར་གནས་བ་ཚོ་ཡང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བ་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
གནད་དོན་འདི་དང་འབྲེལ་ནས་ཅུང་ཙམ་གླེང༌། མཚམས་རེར་ང་ཚོའི་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་འདི་ལ་མཚོན་ན། སྤྱི་འཐུས་གཅིག་གི་གྲངས་ལོན་མ་ལོན་གྱིས་གནད་དོན་ལ་འཐུས་ཤོར་ཡོང་གི་ཡོད་པའི་སྣང་ཚུལ་ཡང་འདུག དཔེར་ན། སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་ཚོགས་གཙོ་འོས་འདེམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་གྲོས་ཚོགས་སུ་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་བར་གནས་སུ་བསྡད་པ་ཡིན་ཙང༌།ཚོགས་གཙོ་གཉིས་ཡོང་དགོས་བའི་གནས་སྟངས་དེ་ཆགས་པ་རེད༌། ད་རེས་ཀྱང་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་ཚང་མ་ཚང་གི་བར་མཚམས་ནས་གྲོས་ཚོགས་མཇུག་སྐྱོང་གནང་ཐུབ་མེད་པ་འདི་ཆགས་འདུག
ཐེངས་འདིའི་གནད་དོན་གྱི་གླེང་གཞི་དང་འབྲེལ་ནས། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཁུལ་དང་དྲ་རྒྱའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག རླུང་འཕྲིན་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་བཅས་སུ་བསམ་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད་བསམ་ཚུལ་རེ་རེ་ལ་རྒྱབ་ལྗོངས་གནས་ལུགས་རེ་ཡང་ཏན་ཏན་ཡོད་ཀྱི་རེད་སྙམ། ཐེངས་འདིའི་རྩོད་རྙོག་གི་ཡོང་རྐྱེན་ལྟེ་བ་ནི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནང་ཁུལ་དུ་ མང་མོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་སྟངས་མ་འགྲིག་པ་རེད་ཟེར་བ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་ཚོ་ཆོལ་ཁའི་ཕྱོགས་སུ་ལངས་འདུག་ཟེར་བ། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཞེན་ཆེན་པོ་འདུག་ཟེར་བ། རྒྱབ་ལོགས་ན་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོད་རེད་ཟེར་བ་སོགས་བསམ་ཚུལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོང་འདུག་པ་མ་ཟད། ད་དུང་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཐོན་མཁན་དེ་ཚོ་ཡང་བསྐྱར་སྤྱི་འཐུས་ལ་ལངས་བའི་ལམ་ཁ་འགོག་དགོས་བའི་བསམ་ཚུལ་འཛིན་མཁན། ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་དགོས་ཀྱི་མི་འདུག་ཟེར་མཁན། སྤྱི་འཐུས་ཚོས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕྱག་རོགས་གནང་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་སྟེ། བོད་རིགས་མི་མང་ལ་བློ་ཕམ་ཡོང་གཞིའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་འདུག་པ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་དགོས་མཁོ་སྒྲུབ་བཞིན་པ་གཅིག་མཚུངས་རེད་ཟེར་མཁན་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་གི་ཡོད་རུང༌། བསམ་ཚུལ་འདི་དག་གི་གནད་དོན་གྱི་གདོང་ཐད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་རེད་འདུག་མ་གཏོགས་གནད་དོན་འདི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་སྒོ་ནས་སེལ་ཐུབ་པའི་བསམ་ཚུལ་མ་རེད་སྙམ། འདི་ལྟར། གནད་དོན་གྱི་བྱུང་རིམ་དང་འཐུས་ཤོར་གྱི་ངོས་གཉིས་ལ་བལྟས་བའི་རྗེས་སུ། ང་ཚོས་འཐུས་ཤོར་གྱི་འགོ་ཁུངས་འཚོལ་དགོས་བ་དེ་རེད།
འཐུས་ཤོར་གྱི་འགོ་ཁུངས་ནི་གོང་དུ་གླེང་བའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བའི་ནང་དུ་ཇི་བྱུང་དང་དེའི་གདོང་ཐད་ཀྱི་བྱུང་རྐྱེན་དེ་གཅིག་པོ་མ་ཡིན་པར། ནོར་འཁྲུལ་བཟོ་མཁན་དེའི་ཡོང་ཁུངས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རེད། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་འཐུས་ཤོར་གཏོང་མཁན་དེ་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཡིན་ན།སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་དེ་དག་སུས་བདམས་པ་རེད་དམ། དེ་ནི་གཞན་སུ་ཡང་མིན་པར་བོད་མི་མང་གིས་བདམས་པ་རེད། དེས་ན། སོ་སོས་བདམས་པའི་སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་ཚོས་ནོར་འཁྲུལ་དང་བྱས་ཉེས་བསགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཁ་གཏོང་བ་དང་སྐྱོན་འཛུགས་བྱེད་པ་ནི་ཕྱོགས་ངོས་གཞན་ཞིག་ནས་བལྟས་ན། རང་ལ་སྐྱོན་བཙུགས་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད་འདུག རང་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་བཙུགས་པ་རེད་དམ་ལབ་ན། སོ་སོའི་ངོས་ནས་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་གདམ་བྱ་དང་འདེམས་བྱེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ངམ་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་ཚུལ་བཞིན་དུ་མ་བླངས་བའི་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས། སྤྱི་བའི་ལས་དོན་ལ་འཐུས་ཤོར་དང་ནོར་འཁྲུལ་བཟོ་མཁན་གྱི་འཐུས་མི་འགའ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བའི་ནང་ལ་སླེབས་པ་རེད། འདི་ལྟར་དཔྱད་ཀྱིན་དཔྱད་ཀྱིན། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་ལོངས་སྤྱོད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་དང་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་ལེན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་དེ་གནད་འགག་གི་དྲི་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག དྲི་བ་འདིའི་སྟེང་ནས་ནོར་འཁྲུལ་ཡོང་རྐྱེན་གྱི་ཕུགས་དང་ནོར་འཁྲུལ་འགོག་སའི་སྒོ་གཉིས་ཀ་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་རེད། བོད་མི་ཚོས་ངེས་པར་དུ་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་བོད་མི་མང་གི་སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་ཚོའི་ཡོངས་ཁུངས་ལ་ངེས་པར་དུ་བསམ་བློ་ཞིག་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག
སྤྱི་འཐུས་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་སུ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་སུ། རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་མན་ཆད་ཕར་ཕུད་པའི་ལྷག་འཕྲོས་འོས་བསྡུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་མཁན་བོད་མི་ཆིག་འབུམ་ཉིས་ཁྲི་ཡོད་པའི་ཁོངས་ནས། དེབ་སྐྱེལ་གནང་མཁན་ ༨༢༦༢༠ ཙམ་དང་དངོས་སུ་འོས་བླུགས་མཁན་ ༤༣༣༠༢ ཙམ་རེད། དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་མཁན་ནས་འོས་བླུགས་མཁན་བརྒྱ་ཆ་ ༥༢ ཙམ་དང་འོས་བླུགས་མཁན་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༣༨ ཙམ་རེད་འདུག དེར་བརྟེན། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༣༨ ཙམ་གྱིས་སྤྱི་དོན་ལ་འཐུས་ཤོར་གཏོང་མཁན་གྱི་ད་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་འདི་དག་བདམས་འདུག འདི་ལྟར་བསམ་ན། འཐུས་ཤོར་དངོས་ཀྱི་འགོ་ཁུངས་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རང་ངོས་ནས་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་མ་བླངས་བའི་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན་སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་ཚད་ལྡན་འདེམས་མ་ཐུབ་པ་དེ་རེད། སྐད་ཆ་འདི་སྟབས་བདེ་བོའི་སྒང་ནས་བརྗོད་ན། དང་པོ་སོ་སོས་ཐོབ་ཐང་མ་བླངས། གཉིས་པ་འོས་མི་ཚད་ལྡན་མ་སླེབས། གསུམ་པ་འོས་མིས་སྤྱི་དོན་ལ་འཐུས་ཤོར་བཏང་བ་རེད། དེས་ན། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་སྐབས་བཅོ་ལྔ་བའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱང་འདི་ལྟར་འདེམས་ཀྱི་ཡིན་ནམ། འདི་ནི་བོད་མི་མི་རེ་ངོ་རེའི་ངོས་ནས་སོ་སོར་དྲི་བ་གཏོང་དགོས་བའི་གནད་དོན་ ཞིག་རེད།
གསུམ།
དེ་ནས་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི། ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད། བོད་མི་མང་པོར་བློ་ཕམ་ཡོང་གི་ཡོད་མ་ཟད་བློ་ཕམ་དེ་ཡང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་གཅིག་པོ་མ་ཡིན་པར་བོད་ནང་དུ་ཡང་དེའི་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་གོ་ནས་བློ་ཕམ་ཡོང་གི་ཡོད་ཚོད་འདུག ད་དུང་དྲ་ལམ་ཁག་ཏུ་བསམ་ཚུལ་སྤེལ་མཁན་ཚོས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཐེངས་འདིའི་བྱས་ཉེས་ལ་དགག་པ་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད་སྤྱི་འཐུས་ནང་ཁུལ་ལ་ཆིག་སྒྲིལ་མི་འདུག་བསམ་པའི་ཚོར་བ་འདི་ཡང་བོད་མི་དཀྱུས་མ་མང་པོར་ཡོང་གི་ཡོད་ཚོད་འདུག བློ་ཕམ་ཡོང་བ་དང་ཆིག་སྒྲིལ་མི་འདུག་པར་ཚོར་བ། དགག་བཞག་བྱེད་མཁན་བཅས་ཀྱིས་ཀྱང་གནད་དོན་ཇི་བྱུང་གི་ངོ་གདོང་གཅིག་པོར་མ་གཏོགས་བལྟ་གིན་མེད་པ་དེ་རེད། འོན་ཀྱང༌། དེ་ནོར་བ་མ་རེད། བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེའི་སེམས་སུ། གནད་དོན་གང་ཡིན་ཡང༌། རྩོད་གླེང་མེད་པར། རྙོག་དྲ་མེད་པར། དཀའ་ངལ་མེད་པར། ཁུ་སིམ་མེར་ཐག་ཆོད་ན། འགྲིག་འདུག་བསམ་པ་དང་ཚགས་ཚུད་པོ་འདུག་བསམ་པ་དེ་་ང་ཚོ་ཕལ་མོ་ཆེའི་སེམས་ཀྱི་ནང་ལ་ཤུགས་ཆེར་འདུག འདིའི་དཔེ་མཚོན་གཅིག་ནི། ལོ་སྔོན་མིའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་དེ་ཡིན། ལོ་སྔོན་མའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་དེར་གཞི་རིམ་མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་སླེབས་ཐུབ་མི་འདུག་ཞེས་ངེད་ཀྱིས་ཐག་ཆོད་པོའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད་སྐབས་དེར་གནས་ཚུལ་དངོས་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་རྒྱུས་ལོན་བྱས་ནས་བསམ་ཚུལ་ཡང་སྤེལ་ཡོད། འོན་ཀྱང༌། མི་སྒེར་བ་ཞིག་གི་བསམ་ཚུལ་ནི་མི་སྒེར་བ་ཞིག་གི་བསམ་ཚུལ་རང་རེད། གང་ལྟར། དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ།
གནད་དོན་ཆེ་ཆུང་གང་ལ་ཡང་རྩོད་གཞི་དང་བགྲོ་གླེང༌། བསམ་ཚུལ་སོགས་རྣོ་ངར་ཅན་དང་མི་མཐུན་པ་སོགས་ཤུགས་ཆེར་མ་བྱུང་བར་ཁུ་སིམ་མེར་ཐག་ཆོད་པ་རེད།
དེ་ཡང་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་མཇུག་སྡོམ་གནང་མ་ཐུབ་པའི་གནད་དོན་འདིར་ཕྱོགས་ངོས་གཞན་ཞིག་ནས་བལྟས་ན། སྤྱི་འཐུས་སྒེར་བ་ཞིག་གི་འགྲོ་གྲོན་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ལས་འཕྲོས་ཏེ། གནད་དོན་དེ་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་འཐུས་ཚང་མེད་པ། སྒྲིག་གཞི་གཏན་འབེབས་བྱེད་མཁན་གྱི་འཐུས་མིས་སྤྱི་དོན་ཚུད་བཞིན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་སོགས་གནད་དོན་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ཁར་སླེབས་པ་རེད། གླེང་རྙོག་དེ་མི་མང་གི་མིག་སྒོར་སླེབས་པར་བརྟེན། མི་མང་གི་ངོས་ནས་རང་གི་གཞུང་དང་དེའི་འཛིན་སྐྱོང་གི་གནས་བབ། ད་དུང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་སོགས་ལ་དོ་སྣང་ཆེ་རུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་མི་མང་དཀྱུས་མའི་ཁོངས་སུ་ཡང་བགྲོ་གླེང་དང་སྦྱངས་བཤད་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ། མ་འོངས་བའི་སྤྱི་འཐུས་འོས་འདེམས་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ད་ལྟ་ནས་་བསམ་བློ་འཁོར་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཅས་ཀྱི་རེ་བ་ཡོད། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་ནང་ཁུལ་ལ་ཡང་བསམ་ཞིབ་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཡོང་བ་མ་ཟད་སྒྲིག་གཞི་ཁག་ལ་དངོས་སུ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་བཅོས་བསྒྱུར་གྱི་ལམ་ཁ་ཡང་བསྟེན་སྲིད་པ་ཞིག་རེད།
ད་དུང་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་གཞན་ཞིག་གི་ངོ་བོར་བསྒྱུར་ནས་བརྗོད་ན། བོད་མི་ཚོས་ཐེངས་འདིའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་བྱེད་སྟངས་དེ། ཞབས་འདྲེན་རེད་དང་དེ་ལ་བློ་ཕམ་ཡོད་སོགས་ཇི་ལྟར་ལབ་ཡང༌། ཞབས་འདྲེན་ཞུ་མཁན་དེས་ཞབས་འདྲེན་བྱས་འདུག་ལ་བློ་ཕམ་ཡོང་མཁན་དེར་བློ་ཕམ་ཡང་བྱུང་འདུག དེས་ན། ༧གོང་ས་མཆོག་འཚོ་བཞུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁ་ཤས་ཀྱི་བྱབ་ཆུང་བའི་ཕྱག་ལས་གནང་ན་ཡང་འདྲ། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ངོས་ནས་སྒྲིག་གཞི་ཁག་ལ་འཐུས་ཤོར་གཏོང་ན་ཡང་འདྲ། གང་ལྟར། ལས་དོན་ཚང་མ་ལྐོག་ལྐོག་སུད་སུད་དང་ས་འོག་ལ་སྦས་འཇོག་པ་ལས་ས་ཁར་བཏོན་ན་ཡག་པོ་རེད། གང་གིས་ཞེ་ན། ༧གོང་ས་མཆོག་འཚོ་བཞུགས་པའི་སྐུ་རིང་ལ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ནོར་འཁྲུལ་གྱི་རིགས་ཆེ་ཆུང་ཇི་འདྲ་བྱུང་ཡང༌། བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གྱི་འོག་ནས་དཀའ་ངལ་རིགས་སེལ་ཐུབ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད།
ངེད་ཀྱི་གླེང་གཞི་མཐའ་མ་ནི། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས། མ་འོངས་པར་བོད་མིའི་རྩ་དོན་དང་འཐབ་རྩོད། གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ལས་དོན་ཁག་བཅས་ལ་འཐུས་ཤོར་དང་བྱས་་ཉེས་མ་ཡོང་བའི་སླད་དུ། ད་ལྟ་ནས་སྐབས་བཅོ་ལྔ་བའི་སྤྱི་འཐུས་འོས་འདེམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག གཞིས་ཆགས་ཁག་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་སློབ་གྲ་ཁག དྲ་རྒྱ་ཁག་དང་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་བཅས་སུ་གནད་དོན་འདིའི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་དང་བགྲོ་གླེང༌། སྦྱངས་བཤད་བཅས་གནང་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་ནས་གལ་ཆེན་ཆགས་འདུག་པ་མ་ཟད། ཉུང་མཐར་ཡང་སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་དེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བའི་ནང་དུ་བསྡད་ནས་བགྲོ་གླེང་གནང་ཐུབ་མཁན་དང་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་བ་རེད་མ་གཏོགས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ར་བ་ནས་ཕྱི་ལ་ཐོན་འགྲོ་མཁན་ཞིག་འདེམས་མི་ཉན། ད་དུང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་རེའི་སྔོན་རྩིས་དང་ལས་བསྡོམས་ཁག་ལ་དོ་སྣང་སྤྲོད་དགོས་བ་མ་ཟད་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཁག་དང་སྒྲིག་གཞི་ཁག་ངོ་སྤྲོད་པའི་སྒོ་ནས་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ཐུབ་པ་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག མི་མང་གི་ངོས་ནས་འོས་བསྡུའི་ཆ་ཤས་ལེན་མཁན་ཇི་ཙམ་མང་དུ་ཕྱིན་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་ཚད་ལྡན་ཞིག་སླེབས་རྒྱུར་རེ་བ་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་བའི་འཐུས་མི་ཚད་ལྡན་ཞིག་སླེབས་པ་ཡིན་ན། བཅའ་ཁྲིམས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་སྒྲིག་གཞི་ཁག་ཚགས་ཚུད་དུ་འགྲོ་གི་རེད། སྒྲིག་གཞི་ཁག་ཚགས་ཚུད་དུ་སོང་ན་སྤྱི་བའི་ལས་དོན་ལ་འཐུས་ཤོར་ཉུང་དུ་འགྲོ་གི་ རེད། རྒྱུ་མཚན་འདི་དག་ལ་བརྟེན། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་དྲག་འདེམས་ལས་སྤྱི་འཐུས་དྲག་འདེམས་ལ་བསམ་བློ་མང་ཙམ་གཏོང་རོགས། ཀླད་པ་མང་ཙམ་དཀྲུགས་རོགས༌། བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་བཞིན་ལོ་གཞོན་ཞིག་དང་དེ་ཡང་རབ་བྱུང་ན་བུད་མེད་ཞིག་འདེམས་རྒྱུར་བསམ་བློ་ཐོངས། སྤྱི་འཐུས་དེ་ཁུངས་སོ་སོ་ནས་དྲག་ཤོས་དག་སླེབས་ཐུབ་རྒྱུར་ད་ལྟ་ནས་བསམ་བློ་ཐོངས། འདི་ནི་ངེད་ཀྱི་རྨོངས་འཆར་འདིའི་དགོས་དམིགས་ཡང་ཡིན།
མེ་སྒྱོགས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཁྱེད་འདི་ཡང་དུས་བབ་ཟིན་བྲིས་ནང་གི་མ་འདས་སྤྲུལ་སྐུ་ཞིག་ཡིན་པ་ཚིག་སྦྱོར་དང་མཆན་འདེབས་སྟངས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཧ་གོ་སོང་། ངོ་མ་བསམ་བློ་དང་ཡིག་རྩལ་གང་ཐད་ནས་བཟང་གི་ལོ།
རིག་འབྱུང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས། ཁྱེད་ཀྱིས་ལྟ་རིན་ཅན་གྱི་ཟིན་བྲིས་ཤིག་སྤེལ་བར་དགའ་ཡོད།
ཞོར་དུ་བཤད་རྒྱུ་ཞིག་ལ་འདི་ནས་སྟག་སྨྱོན་མིང་ཅན་འདི་སྔོན་མ་དུས་བབ་དྲ་ཐོག་གི་ཟིན་བྲིས་པ་དེ་མིན་པ་འདྲ། ཁོང་གིས་ལུང་རིགས་རྒྱལ་དང་སྐུ་ཞབས་རབ་གསལ་གཉིས་ལ་རྩོད་བརྒྱབ་ནས་ཅི་བྱེད་གང་བྱེད་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་བཟོས་སོང་། དེ་རིང་གི་འདི་ཡིག་ནོར་འབྲི་མཁན་ཞིག་རེད། གལ་སྲིད་ཡིན་མིན་གྱི་གསལ་བཤད་ཅིག་གནང་རོགས།
དྲ་གྲོགས་མང་པོ་ཞིག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་ཡོང་ཁུངས་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་ཆེན་པོ་ཞིག་གཏོང་དགོས་བའི་བསམ་ཚུལ་འདོན་གྱི་འདུག་མོད།
དེ་ལྟར་ཡོང་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་དཀའ་མོ་རེད། ད་ཡོད་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཡོང་ཁུངས་དེ་འགོག་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད༌། འོན་ཀྱང༌། སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་དང་བཅའ་ཁྲིམས་སུ་འཁོད་པའི་སྒྲིག་གཞི་ཁག་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་ཆེན་པོ་གཏོང་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད་ལ། དེ་ལྟར་ཡོང་བ་ལ་མི་མང་གི་ངོས་ནས་སྤྱི་འཐུས་ཚད་ལྡན་ཞིག་འདེམས་རྒྱུ་དེ་རེད།
དེ་ནས། ང་ཚོས་དྲ་རྒྱ་ཁག་ལ་བསམ་ཚུལ་ཇི་ཙམ་སྤེལ་ན་ཡང༌། དེ་ཀློག་མཁན་ནི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་༡༥ཡང་ལོངས་ཀྱི་མེད།
དེར་བརྟེན། ང་ཚོའི་བསམ་ཚུལ་དག་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་མི་མང་དཀྱུས་མ་དང་དགོན་སྡེ་ཁག། སློབ་གྲ་ཁག་བཅས་ལ་སླེབས་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག
གཞན༌། ད་རེས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་རིགས་རྩོམ་འབྲི་བ་ཚོས་བོད་ཡིག་གི་དྲ་རྒྱ་ཁག་ལ་བསམ་ཚུལ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་སྤེལ་བ་དང་མཆན་བུའི་འཚང་ཁ་རྒྱག་བཞིན་པ་ནི་དགའ་འོས་བ་ཞིག་རེད། བཙན་བྱོལ་གྱི་དབྱིན་ཡིག་རྩོམ་འབྲི་བ་ཚོར་མཚོན་ན༌། ཐེངས་འདིར་ཁུ་སིམ་མེར་བསྡད་འདུག་པ་མ་ཟད་གོ་མེད་གྲགས་མེད་རེད་འདུག འདི་ཡང༌། བོད་རིགས་རྩོམ་འབྲི་བ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་འགན་ལེན་གྱི་མེད་པའི་ངོས་གཅིག་རེད་ལབ་ན་ཡང་མི་འགྲིག་པ་ཅི་ལ་ཡོད།
དྲ་གྲོགས་རིག་འབྱུང་བཀྲིས་ལགས། ཁྱེད་རང་གིས་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བ་དུས་ཡུན་ཏོག་ཙམ་འགོག་གི་རེད་སྙམ་བྱུང་། ངས་སྤྱི་འཐུས་༤༣་པོ་དེ་དག་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་ཐོག་མ་སྤྱི་འཐུས་སུ་གང་འདྲ་བྱས་ནས་སླེབས་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྐོར་ལ་འཚོལ་ཞིབ་བྱ་དགོས་བསམས་ཀྱང་ད་བར་ལམ་ཁ་ཞིག་བརྙེད་མ་སོང་། ད་ལྟའི་སྤྱི་འཐུས་འདི་དག་གི་སྤུས་ཚད་དེའི་ཡོང་ཁུངས་མཐའ་འདེད་བྱེད་ཐུབ་ན་སྤུས་ཚད་ཞན་པོ་འདི་དག་མི་ཡོང་བའི་འགོག་སྒོ་འཛུགས་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ཆོག་པ་བསམས།
ཡང་དོགས་འདྲི་ཁ་ཤས་ཤིག་འདི་ལ་གཡུག་གོ
ཆོལ་ཁ་སོ་སོའི་དབུས་རྒྱུན་ལས་དང་ཆོལ་ཁའི་སྤྱི་འཐུས་བར་ལ་འབྲེལ་བའི་ངོ་བོ་ཇི་འདྲ་འདུག
ཆོལ་ཁ་སོ་སོའི་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དང་དེའི་ལས་ཀ་གང་རེད་དམ།
ཆོལ་ཁ་སོ་སོའི་ནང་དུ་མི་རྒྱུད་བྱེ་བྲག་པ་དེ་དག་དང་ཆོལ་ཁའི་སྤྱི་འཐུས་ཡོང་ཁུངས་བར་ལ་འབྲེལ་བའི་ངོ་བོ་ཇི་འདྲ་འདུག
མི་རྒྱུད་དང་མི་རྒྱུད་བར་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཟློས་གར་དེ་ཆོལ་ཁའི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་དུ་འཁྲབ་ཀྱིན་འདུག་གམ།
ཆོལ་ཁ་སོ་སོའི་བླ་ཆེན་བྱེ་བྲག་པ་དེ་དག་དང་ཆོལ་ཁའི་སྤྱི་འཐུས་ཡོང་ཁུངས་བར་ལ་འབྲེལ་བའི་ངོ་བོ་ཇི་འདྲ་འདུག
ཆོལ་ཁའི་སྤྱི་འཐུས་ནང་དུའང་ལྭ་བ་དམར་པོ་གྱོན་མཁན་འདི་དག་སླེབས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་ནང་དུ་མི་སྐྱ་སླེབས་ཡོང་གི་ཡོད་ན་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་བྱེ་བྲག་པ་མཚོན་བྱེད་ཅིག་དགོས་དོན་ཨེ་འདུག
གལ་སྲིད་འོས་གཞི་ཡོང་ཁུངས་དེ་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་མི་དགོས་པ་བཟོས་ཏེ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་སྟེང་ནས་ཡོང་ཐུབ་པའི་གདེང་དཔག་ཨེ་འདུག ཡོད་ན་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བའི་སྤྱི་འཐུས་དེ་དག་གིས་གཞིས་བྱེས་མི་མང་གི་བསམ་པ་མཚོན་ཐུབ་པའི་བཙན་བྱོལ་མི་མང་གིས་མོས་མཐུན་བྱེད་མདོག་ཁ་བོ་ཨེ་འདུག
བསམ་བློ་འདི་འདྲ་མང་པོ་ཞིག་བཏང་ན་ད་དུང་སྤྱི་འཐུས་ཚོས་བེད་སྤྱད་གཏང་རྒྱུའི་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་མང་པོ་ཞིག་བཟོ་དགོས་ཐུག་ས་རེད།
དྲི་རྟགས་འདི་དག་ལ་ལན་གསལ་བོ་ཞིག་རག་ཁག་པོ་རེད། གཙོ་ཆེ་ཤོས་དྲི་རྟགས་འདི་ལ་བསམ་གཞིགས་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱིན་ཡོད།
ཁྱེད་རང་གིས་བཤད་པ་ལྟར་མ་འོངས་པའི་བོད་མི་མང་གི་བྱ་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ལྟའི་གནད་དོན་འདི་འདྲ་མི་འབྱུང་བའི་ལམ་ཁ་ཕྱེ་བ་དེར་འོས་ཤོག་འཕེན་མཁན་གྱི་བོད་མི་ཚང་མས་བསམ་ནོམ་གཏང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གནད་ལ་འཁེལ་ཐུབ་པ་དང་ལག་ལེན་དུ་ཡོང་འཐུབ་པ་ལ་ངེད་ཚོའི་རེ་བ་དང་དོན་དངོས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་གཉིས་སྦྱར་ནས་བསམ་ཐུབ་ན་དོན་འབྲས་ཆེ་བར་སྣང་། དབྱིན་ཡིག་གི་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་ལ་ ideally ཟེར་བ་དང་མཉམ་དུ་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་ practically ་ཟེར་བའི་ཚིག་འདི་དག་ངེད་ཚོའི་འཆར་གཞི་བཟོ་དུས་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ངེད་ཚོའི་བསམ་འདོད་དང་ལག་ལེན་དུ་འཁེལ་ཐུབ་མིན་བར་ལ་དཔྱད་ཞིབ་དགོས་པ་སྙམ། ཉེ་བེ་ཉོབ་བེ་མང་པོ་ཞིག་བཤད་ཤོར་ཐལ།
མདོར་བསྡུས་ན་ངེད་ཚོའི་རེ་བ་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཟེར་བ་ནི་ཁྲིམས་བཟོའི་ལྷན་ཁང་ཞིག་ཡིན་པས་དེའི་ཚོགས་མི་ལ་ཤེས་འཇོན་ལྷག་བསམ་ལྡན་པ་ཞིག་འདེམས་ཐོན་ཡོང་དགོས་བསམས་ཀྱང་། གལ་སྲིད་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་བཙན་བྱོལ་ལོ་རྒྱུས་གིས་ངེད་ཚོ་ལ་ལམ་སྟོན་ཞིག་བྱས་ཚེ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡོང་དཀའ་བའི་བཟོ་ལྟ་འདུག་པས་ཡིད་བསུན་སྐྱེས།
ཁང་ཤིའི་ལག་ནས་ཐེངས་པོར་ཕམ་པ་རེད། བོོད་ས་གཏོར་གནམ་གཏོར་བྱས་པ་རེད། དེའི་རྗེས་ནས་མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་ལག་ནས་ཕམ་སྟེ་ལངས་རྒྱུ་མེད་པ་བཟོས་པ་རེད། བོད་ས་ག་ས་གང་དུ་ས་བཅད་རྡོ་བཅད་བྱས་ཤིང་། དུམ་བུར་གཏོང་བ་དང་དབྱེ་བཅད་བྱས་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་རིགས་ཚོ་དང་མི་རིགས་གཞན་པ་རྣམས། རྒྱལ་སྤྱིའི་མང་ཚོགས་ལ་བོད་གཅིག་གྱུར་ཅེས་པ་ཞིག་དང་བོད་རང་བཙན་ཞེས་པ་ཞིག་མེད་པའི་ལབ་བརྡོལ་མང་དུ་བྱས་པར་བརྟེན། འཛམ་གླིང་རེ་ཞིག་མགོ་འཐོམ་པ་དང་ཁག་ཅིག་ཁེ་ཕན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ལངས་པ། འགའ་ཞིག་ཞེད་སྣང་གི་འོག་ཏུ་ཚུད་དེ་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གིས་ཅི་བཤད་ན་དེ་བདེན། ཅི་བྱེད་ན་དེ་རེད་ཅེས་རྒྱ་ལག་ལ་བཞག་པ་རེད།
ཡིན་ཡང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་དང་གཞིས་ལུས་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ལ་བརྟེན་ནས་སླར་ཡང་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས། ཐ་ན་རྒྱ་མི་རིགས་སོགས་ཀྱིས་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གཅིག་གྱུར་དང་། བོད་མི་རིགས་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་དང་ལྷག་དོན་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དགོས་སྐོར་ཞུ་གིན་ཡོད། བོད་འདི་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པ་ཚང་མས་ཁས་ལེན་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ། ང་ཚོའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་རྒྱ་གུང་ཁྲན་གྱི་སྐད་ཆར་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱས་ཏེ། བོད་འདི་གཅིག་གྱུར་མིན་པ། ཆོལ་ཁོངས་སོ་སོར་འཐོར་དགོས་རུང་མི་སྐྱོན་ཚུལ་སྐད་ཅོར་བརྒྱབས་འདུག
༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་བར་དུ་ཐུགས་བརྩོན་གནང་བའི་གྲུབ་འབྲས་དག་ཆུ་ལ་བསྐྱུར་བ་རེད།
ཚན་རིག་པས་བཤད་ན། སེམས་སྐྱིད་པོ་བྱུང་ན་ཚེ་རིང་པོ་འདུག་ཐུབ་པའི་ཁུངས་སྐྱེལ་ཡང་དང་རིམ་པས་བྱས་པ་རེད། དེས་ན་སེམས་མ་སྐྱིད་ན་ཚེ་ཇེ་ཐུང་ལ་འགྲོ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་པས། ད་ཐེངས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་འདི་དག་གིས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་མི་སྐྱིད་པ་བཟོས་པ་འདི་ནི། དོན་དུ་ཁོང་ཚོས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེ་ལ་བར་ཆད་བཏང་བ་རེད།
འདི་དག་གིས་ད་སྐབས་ཀྱང་རང་རང་ས་ན་རྒྱག་གཏམ་བཤད་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། འདི་རེད་དང་གན་མ་རེད་ཟེར་ས་མེད་པར། རང་རང་ས་ན་མུ་མཐུད་དུ་གྲབ་བཤོམ་རྒྱུའི་ངན་ཇུས་ཀྱི་སྐོར་སྒྲིག་གི་ཡོད། དེ་བས་བོད་རིགས་ཀླད་པ་དྭངས་གསལ་ཡིན་མཁན་ཚོས་འུར་མི་རྒྱག་པར་བསམ་བློ་ནན་ཏན་ཞིག་གཏོང་དགོས་པའི་ཚད་རེད།
ཆོལ་ཁ་གསུམ་ནི་སྐད་ཡིག་གཅིག་པ། ལོ་རྒྱུས་གཅིག་པ། རིག་གཞུང་གཅིག་པ། སྐྱིད་སྡུག་གཅིག་པ། ཁྲག་རྒྱུད་གཅིག་པ་རེད། རྩོད་པ་ཆེན་པོ་ཡོང་དོན་མེད། འོན་ཀྱང་དཀྲུགས་འདྲེ་ཚོ་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་ཚོས་མཐུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་འདྲ།
ཆོལ་ཁ་གསུམ་ནི་སྐད་ཡིག་གཅིག་པ། ལོ་རྒྱུས་གཅིག་པ། ཆོས་ལུགས་གཅིག་པ། དམིགས་ཡུག་གཅིག་པ། རྗེས་ལུས་གཅིག་པ། སྐྱིད་སྡུག་གཅིག་པ་ཡིན་པས་ཆིག་སྒྲིལ་མི་ཡོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ཆོལ་ཁ་སོ་སོའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཡིན་ཁུལ་གྱི་དཀྲུགས་འདྲེ་ཉུང་ཤས་ཞིག་གིས་གནོད་པ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
འདི་སྐོར་ཁ་གསལ་ཞིག་འབྲི་འདོད་ཡོད་པས་ལག་ལེན་ཁེལ་སོང་ན་གུས་པའི་ཟིན་བྲིས་ནང་འགོད་ཆོ
ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་སྤུས་ཚད་ཡར་རྒྱུས་འགྲོ་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། ཆོལ་ཁའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོ་རིམ་བཞིན་དེང་རབས་ཀྱི་ཀླད་པ་ཡོད་མཁན་མང་དུ་སླེབས་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ག་དུས་ཡིན་ན་ཆོས་མེད་སྲིད་མེད་ཀྱི་ཀླད་སྟོང་རྩོད་པ་ཚ་བོ་དང་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་མཁན་རྐྱང་ལས་ཡོང་རེ་མི་འདུག
བོད་ཟེར་ན་གཅིག་ལས་གཉིས་མེད་པར་བསམ་འཕོད་པ་ནས་བཤད་འཕོད་པ། སྒྲུབ་འཕོད་པ་དག བོད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་མ་ཆགས་བར་དུ་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ངོ་མི་གནོངས་པ། བོད་ནང་གི་བོད་མི་དག་ལ་ངོ་ཚ་བསམ་ནས་འབད་བརྩོན་མི་བྱེད་པ། རང་སྒེར་ལས་སྤྱི་དོན་ཆུང་སར་འདེད་པ་འདི་དག་མུ་མཐུད་དུ་བྱུང་སྲིད་པ་ཡིན།
།ཨ་རོགས་་་་ད་ཡིད་སྐྱོ་ནི་ཞིག་རེད་ཡ། ཕུག་དེད་ན་དེ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་མཚར་ཞིག་རེད། ཡིན་ནའང་ང་ཚོར་ཉམས་མྱོང་ཐེངས་གཅིག་རེག་སོང་བ་རེད། རེད་རེད་་ཞབས་འདྲེན་ཚོས་དངོས་གནས་ཞབས་འདྲེན་ཞུས་སོང་། སྒེར་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ཁུར་ནས་ཕྱོགས་རེས་བྱས་ན་འདི་ལས་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པ་ལོས་ཤེས། ད་ཚར་སོང་ནི་རེད། རྗེས་མར་འདི་འདྲ་རེ་མི་ཡོང་བའི་སྨོན་ལམ། དགྲ་ཕྱོགས་ལ་ལྟ་དགོས་ན་ངོ་ཚ་ནི་ཞིག་རེད།