བོད་རིགས་དང་གདོད་མའི་མི་རིགས་བར་ག་དུས་ལུས་འབྲེལ་བྱུང་ཡོད་དམ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༨ ཁེར་ཤིན་སི་ཇུ་གྷེ་རན་ (Kristian Sjøgren)གྱིས་བརྩམས། དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྒྱུར། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་གོང་ཚན་རིག་པས་མགོ་མཇུག་བསྒྱུར་ནས་བོད་རིགས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་བརྒྱུད། བོད་རིགས་ཚོར་གདོད་མའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཕ་མེས་ཌེ་ནི་སཱོ་ཝན་ (Denisovans)་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
ཞི་ཅེན་ཕེན་གྱི་དབང་བསྒྱུར་ལ་ཕམ་ཉེས་འབྱུང་སྲིད་དམ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༦ རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་མེ་ཆིལ་ཁོལ། (J. Michael Cole) ཉེ་བའི་ལོ་ངོ་འདི་དག་ནང་སྲིད་དབང་གཅིག་སྡུད་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་མཚོན་ན། རྒྱལ་ཁབ་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དེས་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
བཀའ་སྤྱི་གསར་འདེམས་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འཆར་སྣང་ཐུང་ངུ་། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༣ གཡུ་སྒང་དགེ་འདུན། བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཐོན་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་འདིར་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་ཐད་ནས་རང་གི་བསམ་ཚུལ་ཞིག་བརྗོད་འདོད་བྱུང་ཞིང་། སྤྱིར་ང་ལྟ་བུའི་ཤེས་འཇོན་མེད་པའི་མི་ཞིག་གིས་བཀའ་སྤྱི་ལྟ་བུའི་སྐོར་བཤད་ན་མི་འཚམས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
བོད་ཀྱི་སྟག་དང་རྒྱ་མིའི་ཝ་མོ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༡ རིན་ཆེན་དབང་རྒྱལ། (རྡ་ས་རིགས་སློབ) ༄༅། །སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཙོན་ནས་སྐུ་སྲོག་འཕྲོག་པར་སྐྱོ་གདུང་དྲག་པོས་མྱ་ངན་ཞུ། ཁོང་ལོ་ངོ་དུ་མའི་རིང་བཙོན་འཇུག་གི་སྡུག་སྦྱོང་དྲག་པོས་མནར་ཏེ་མཐའ་མར་སྐུ་སྲོག་ཀྱང་འཕྲོག་པ་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
འཛམ་གླིང་གཅིག་གིས་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་བསྒྲུབ་དགོས། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༡ ༄༅།། ང་ཚོ་ཚང་མས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ཏེ་འཛམ་གླིང་གཅིག་གིས་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་བསྒྲུབ་དགོས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་མ་ལོ་ན་ ༡༢ ཅན་སེ་ཝེ་རན་ཁུ་ལི་སེ་སུ་ཛུ་ཀི་ལགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་ལྷན་ཚོགས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡང་སྲིད་སྐོར་ལ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ལས་ལྷག་ཅིག་ཤེས་མདོག་བྱེད་ཀྱིན་འདུག བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༡ ནེ་ཁོ་ལ་སི་ཁི་རེ་སི་ཊོ་ཧྥི་ (Nicholas Kristof)ཡིས་བརྩམས། འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོས་བསྒྱུར། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ནི་ཕལ་ཆེར་ལོ་རྒན་བརྒྱད་ཅུ་ཟིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་འཚུབ་ཤོས་དེ་ཡིན་སྲིད། ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོའི་ཡང་སྲིད་ཐུགས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་མཆོག་གཤེགས་རྗེས་ཀྱི་སེམས་ཚོར། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༡ ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེས། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཁྱེད་ཉིད་བཟང་སྤྱོད་དང་ཞི་བདེ་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་འཚོས་ཏེ། རང་གི་ཡོད་ཚད་གཞན་དོན་དུ་བློས་གཏོང་བའི་ཚེ་ན། ཀླ་ཀློ་དམར་པོས་དོན་མེད་ཉེས་འགེལ་བྱས་ཏེ་ཚེ་བཙོན་ལ་བཅུག བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་དང་འཛམ་གླིང་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
འབར་མིའི་འོས་བསྡུ་དང་དེའི་འཇིག་ཉེན་གླེང་སློང་། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༡༨ གསར་འགོད་པ་ཊེམ་ཧུ་མིས། (Tim Hume) གཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་འབར་མའི་འོས་བསྡུ་ལྷན་ཁང་ནས་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ལྟར་ན། འབར་མ་རྒྱལ་ཡོངས་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དེ་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།