སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ནས་སེམས་ཁྲལ་གཞན་ཞིག་ནི་བོད་གཞུང་མང་ཛ་དྲག་ལས་འགུལ་ཚོགས་ཆུང་གི་སླེབས་སྟངས་འདི་རེད། མི་དམངས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གཞུང་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་ལས་ཀྱི་ཞལ་འདེབས་ཀྱང་ཚོགས་པ་འདིར་འབུལ་གྱིན་ཡོད་པ་རེད། འདི་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་དྲིས་པར། ཚོགས་ཆུང་འཛུགས་སྟངས་དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཐབ་བྱུས་གང་ཡང་མ་རེད། ཉ་ཉུང་མཉམ་བསྲེས་རེད། འཛམ་གླིང་གང་དུའང་མི་དམངས་དང་གཞུང་གཉིས་ཁ་ཁ་ཡོད་པ་རེད། གཞུང་དང་མི་དམངས་གཉིས་དབྱེ་བ་རྩ་ནས་མེད་པ་ཆགས་ན་དོན་དག་ཡོད་པ་མ་རེད། ཅེས་གསུངས། དེ་བཞིན་བོད་གཞུང་མང་ཛ་དྲག་ལས་འགུལ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རེ་ཟུང་གིས་མང་ཚོགས་ལ་བོད་རང་བཙན་གྱི་སྐད་འབོད་བྱས་ན་ཉེན་རྟོག་པར་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཚུལ་འདུག་སྟབས། བཀའ་རྒྱ་འདིའི་འབྱུང་ཁུངས་ན་ལོ་རྒྱུས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་མགོ་འཛུགས་གི་མེད་དམ་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ནི་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱིན་མེད་པ་དེ་རང་རེད། ཡིན་ནའང་མི་དམངས་ལ་རང་དབང་འཇོག་དགོས་པ་རེད། མི་དམངས་ནི་དོན་གྱི་བདག་པོ་རེད། གཞུང་གི་མི་དེ་ཚོ་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་རེད། ཚོང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་དབུ་ཁྲིད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་བོད་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱི་བར་འདུམ་པ་ལྟ་བུ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ཆ་རྐྱེན་དེའང་མིན་པ་དང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དེའང་མིན་པར། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ནས་བློས་གཏོང་གང་འཚམ་རེ་བྱས་ཏེ་ཐག་གཅོད་པ་དེ་རེད། གཞན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་ལེན་མི་ཆོག བོད་རང་བཙན་བཤད་མི་ཆོག་ཅེས་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ངོ་སོ་ལེན་པ་ལ་ཕན་གི་མ་རེད། ང་ཚོའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་དེ་འགོག་གི་རེད། ཏན་ཏན་འགོག་གི་རེད། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་རྨང་གཞི་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོས་པ་ཡིན་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་། དེས་མི་ཚད་དེང་སྐབས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཁྲོད་དུ། ད་ནི་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་དེ་གནས་སྐབས་རིང་མ་ཡོང་ནའང་འགྲིག་མོད། གཙོ་བོ་ད་ལྟའི་ལས་གནས་ན་ཡོད་པའི་རྒན་རབས་པ་ཚོས་རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་དུ་བོད་དོན་འདི་ཚེ་མཇུག་གི་ཕམ་ཚོང་རྒྱག་རྒྱུར་བློ་འཚབ་ཡོད་མཁན་འདུག འདིའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཆི་ཡོད་དྲེས་པའི་ལན་དུ། སྤྱིར་བཏང་ང་རང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་དེང་སྐབས་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ནང་ན་སེམས་ཤུགས་ཅན་ཞེ་དྲག་ཨེ་ཡོད་བསམ་པ་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་དུས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེའི་རིང་ལ་ཐག་ཆོད་ན་མ་གཏོགས། དེའི་རྗེས་ནས་ཚར་བ་རེད་བསམ་བསྡད་ཡོད། ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་པ་བཞིན་ལོ་རྒན་པ་ཚོའི་སེམས་ཁྲལ་གཅིག་པ་འདྲ་མིན་འགྲོ ཁྱེད་རང་ཚོས་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་ལ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་རང་བཙན་རྩ་བ་ནས་གསུང་ཐུབ་པ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ནོར་བ་མ་རེད། འཁྲུལ་བ་ཡང་མ་རེད། དེ་འདྲ་མི་བྱེད་ཀ་མེད་རེད། ཁ་ཉིན་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་དུས་གཞོན་སྐྱེས་ཁ་ཤས་མཐོང་བྱུང་། དཔལ་འབར་འཁྱེར་དུས་དང་། བོད་ནང་ཤི་རྨས་བྱུང་བ་ཚང་མ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ཡིན་སྟབས། དོན་དག་དེ་བརླག་ན་རྩ་བ་ནས་འགྲིག་གིན་མི་འདུག་ཅེས་ངས་མང་པོར་ལབ་པ་ཡིན། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚེ་རིང་ལ་བྱུང་ན་ཡག་གི་རེད། མ་ཡོང་ནའང་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་བཞག་ན་མ་གཏོགས་རྩ་བ་ནས་འགྲིག་གི་མ་རེད། དེ་འདྲ་ཞིག་ཤི་ཚར་དུས་ང་ཚོས་བདག་རྒྱག་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས། གྱོང་གི་སྒང་ལ་གྱོང་འཁྱེར་ན་ཅི་གང་ཕན་གི་མ་རེད། བྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་མི་འདུག མི་ཤི་ཚར་བ་དེས་ཤི་གོབ་ཅིག་ཆོད་དགོས་པ་རེད། དོན་དག་བྱུང་ན་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་གཞི་དེ་ལ་ང་ཚོས་ཕྱིར་འཐེན་གང་ཡང་མེད། མི་འགྲུབ་བཞིན་དུ་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབས། སྤྲེལ་ལད་འཁྲབ་ནས་རང་གི་མ་རྩ་ཚང་མ་བདག་པོ་རྒྱག་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ཆགས་པ་ཡིན་ན་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ས་རེད་ཅེས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། ད་རེབ་ཤི་མཁན་ཚང་མ་མི་རྒན་པ་མ་རེད། དམངས་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར་དང་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཟེར་བ་གོ་བ་ཙམ་མ་གཏོགས། དེའི་ནང་དོན་རྩ་ནས་མི་གོ་མཁན་རྐྱང་ཤི་ཡོད་པ་རེད། དེས་སྡུག་བསྔལ་མ་གཟོད་ནས་ཤི་གིན་ཡོད་པ་མ་རེད། རིགས་ཞེན་གྱིས་ཤི་གིན་ཡོད་པ་རེད། ད་གཟབ་གཟབ་བྱེད་དགོས་ཀྱིན་འདུག་བསམ་བསྡད་ཡོད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
བོད་རྒྱ་གཉིས་ཕྱོགས་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་བའི་སྐོར་གླེང་མགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་པའི་མ་འོངས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལའང་བསམ་བློ་གཏོང་མགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད། མ་འདས་སྤྲུལ་སྐུ་དང་ཡི་ཤུའི་བླ་ཆེན་པོབ་ཡོང་སྟངས་ལྟ་བུ་གླེང་གིན་ཡོད་ལ། ད་ཡོད་བླ་སྤྲུལ་གཞོན་སྐྱེས་རྒྱལ་པ་ཀརྨ་པ་དང་ཡོངས་འཛིན་གླིང་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་བཅས་ལའང་བསམ་བློ་གཏོང་གིན་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ལ་འདིའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད་དྲིས་སྐབས། འདིའི་སྐོར་ང་ལ་བསམ་ཚུལ་གང་ཡོད་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་བྲིས་བཞག་ཡོད་པ་རེད། བོད་མི་རིགས་ལ་ཏླ་ལའི་བླ་མ་མེད་ཐབས་མེད་པ་དེ། རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་ཤེས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་ཀྱང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་བ་མི་བཞུགས་པའི་དུས་ཤིག་ཤར་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ནས་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་བར་བདག་པོ་རྒྱག་སྟངས། བདག་པོ་བརྒྱབས་ནས་ཁྲི་ཁར་འགོད་སྟངས་ཚུན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། དེང་སྐབས་ཡོངས་འཛིན་གླིང་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་དང་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་སོགས་གླེང་མཁན་ཡོད་པ་རེད་དེ། བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་སེམས་འཁྲི་ས་ཞིག་དགོས་པ་རེད། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བལྟ་དགོས་པ་རེད། དེ་ནས་ཁ་གཏད་རྒྱ་མི་ལ་བལྟ་དགོས་པ་རེད། ཏླ་ལའི་བླ་མ་ཟེར་དུས་བོད་ལ་གོ་བསྡད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཚབ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཞིག་ཡོད་དུས་དེའི་ནུས་པ་ཤོར་ཚར་བ་རེད། གཞན་པ་སུ་ཡོང་ནའང་ཕན་གི་མ་རེད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་། མཐའ་མ་དེར། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཀའ་ཟུར་རྣམ་པ་ཚོར་བོད་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ཐོག་ལ་གྲོས་བསྡུར་དང་བསམ་ཚུལ་འདོན་རོགས་ཞེས་བཀའ་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་བཀའ་ཟུར་རྣམ་པ་ཚོས་ཀྱང་དུས་ནས་དུས་སུ་འདུ་འཛོམས་དང་གྲོས་བསྡུར་བརྒྱུད། བཀའ་ཤག་ལ་དགོངས་ཚུལ་རེ་འབུལ་གྱིན་ཡོད་ཚོད་འདུག དེས་ན་ཁོང་ཚོས་ཡར་ཕུལ་བའི་ལམ་སྟོན་དེ་དག་ལ་ནུས་པ་འདྲ་ཐོན་གྱིན་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། ཅི་གང་ཡོང་གིན་མི་འདུག བཀའ་ཟུར་ཚོར་ནུས་པ་གང་ཡང་མི་འདུག དེ་སྔ་ཐེངས་མང་པོར་འཚོགས་པ་རེད། བཀའ་ཟུར་ཚོས་བཀའ་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་རེད། བཀའ་བསྡུར་གནང་ནས་ཡར་ཞུས་པ་དེ་ཚོ་ལག་ལེན་བསྟར་གྱིན་འདུག་དང་མི་འདུག་ལྟ་སྐབས་ཅི་གང་ཡང་བྱེད་ཀྱིན་མི་འདུག ཁ་ཉིན་འཚོགས་ཤོག་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་འཚོགས་གི་ཡིན་ཞེས་ཞུས་ཤིང་། ཉིན་གསུམ་གྱི་རིང་འཚོགས་ཏེ་བསམ་ཚུལ་དོན་ཚན་བཅུ་ཕུལ་ཡོད། དེ་ལའང་ད་ལྟའི་ཆར་བལྟས་ན་དགོངས་བཞེས་གནང་གིན་མེད་པ་འདྲ། ད་ལྟའི་སྐུ་ཚབ་གཏོངས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར་ཡང་དོན་ཚན་ཞིག་གི་ནང་རོབ་ཙམ་ཞིག་ཞུས་པ་ཡིན། དེ་ཚོ་ལ་ཆ་འཇོག་པ་རེད་མི་འདུག ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
ངས་བཀའ་ཟུར་འཇུ་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་ལགས་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ནས་སྐར་མ་ ༩༠ ཙམ་འགོར་འདུག་ལ། ཁོང་གི་བཞུགས་ཤག་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དུས་དགོང་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༨ པ་རེད། གློག་གི་ཕྲ་རྒྱན་བཏབས་པ་ལྟ་བུའི་ཅོན་ཏ་རའི་ལུང་གཤོངས་འདི་ལྷིང་འཇགས་གེར་འདུག་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གནམ་ཟླ་འཇམ་ཞིང་ཚ་དྲོད་སྙོམས་པོ་འདུག འོན་ཀྱང་། གཞུང་ལམ་བརྒྱུད་དེ་ཕྱིར་ཡོང་སྐབས། ངས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་དྲི་བ་མང་པོ་ཞིག་ཁུར་ཏེ། ཐག་རིང་ཐག་རིང་ཞིག་ལ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་སྐྱེས།
དྲ་ངོས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཚང་མའི་པར་དབང་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ལ་ཡོད།