བོད་གཞིས་བྱེས་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཟབ་རྒྱས་ངང་འཚོགས་སོང་ལ། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་སྟེང༌། ད་ལོའི་བོད་ནང་གི་དོན་རྐྱེན་སྐོར་དང༌། རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ནས་བསམ་བློ་བསྐྱར་དུ་གཏོང་གིསན་ཡོད་པ་བཞིན། བོད་པའི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས། དེ་བཞིན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྣམ་གཉིས་གདན་ཞུས་ཀྱིས་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་བཅས་ལ་བགྲོ་གླེང་ཞིབ་རྒྱས་བྱ་འཆར་ཡོད།
སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པ། ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པ་མགོ་བརྩམས་ཡོད། ཉིན་དེའི་ཞོགས་པར་བོད་མི་དམངས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་གཉིས་གཙོས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང༌། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་གཙོས་པའི་བཀའ་བློན་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་དང་ཟུར་ཉན་པ་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་སྐྱོར་བ་དང༌། དེའི་རྗེས་ད་ལོ་བོད་ནང་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་ཆེད་སྐུ་སྲོག་ཤོར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ ༢༡༨ ཙམ་ཡོད་པ་དང༌། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་སྤྱི་ཟུར་སྡེ་དགེ་གཡུང་དྲུང་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཚེས་༡༨ ཉིན་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་ཡོད་པ་བཅས་ལ་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་ཡོད་ལ། ཚོགས་ཐོག་ཏུ་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གསུམ་ཆེད་དུ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་ཡོད། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ནས་ ༢༠༠༨ བར་གྱི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྔོན་རྩིའི་བཀའ་འཁྲོལ་གཏན་འབེབས་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་བརྒྱ་དང་དགུ་བཅུ་ ༡༩༠༠༠༠༠༠༠ ཙམ་ཡིན་ཡང༌། ད་ལྟ་སོང་ཟིན་པ་ཧིན་སྒོར་ས་ཡ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ཡིན་པ་དང༌། ད་དུང་ས་ཡ་བཞི་བཅུ་ ༤༠༠༠༠༠༠༠ ཙམ་ལྷག་ཡོད་པའི་ཐད། གྲོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཐུགས་འཚབ་གནང་གཞི་ཆགས་ཡོད། ཐེངས་འདིར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྤྱི་ལོ་ཉིས་སྟོང་བདུན་དང་བརྒྱད་ལོའི་ལས་སྡོམ་ཡིག་ཆ་དང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་སྙན་ཐོ་བཅས་ལ་བགྲོ་གླེང་དང༌། ད་ལོའི་བོད་མིའི་སྒེར་ལངས་དང་དེ་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་གནོན་བྱེད་མུས་ལ། རང་དབང་ལུང་པའི་བོད་མི་རྣམས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་བྱ་ཐབས་ཅི་དགོས་ཐད། ཐེངས་འདིར་བགྲོ་གླེང་དགོས་པའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད།
སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུའི་དབུ་འཛུགས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། ད་ལོ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ནས་བོད་ནང་གི་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་ཀྱིས་ཞི་བའི་གྱེན་ལངས་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་ཡོད་ལ། དེ་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་ཚབས་ཆེན་བཏང་དང་གཏོང་མུས་རེད། ཡིན་ནའང༌། བོད་མི་ཚོས་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་ཞི་རྒོལ་གནང་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་མུ་མཐུད་བརྟན་པོར་གནས་ཡོད། དེ་ལ་རྒྱ་ནག་གི་དམ་དྲག་ཡོང་རྒྱུའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཡང་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད། གཉིས་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་རྫོགས་ཚར་ཡོད། དེའི་རྗེས་སུ་བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཞིབ་བཤེར་དང་སུན་གཙེར་བཟོ་རྒྱུ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུའི་གནས་ཚུལ་ཡོང་གིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་གོ་བསྡུར་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཐོག་ལ། ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་འདིའི་ནང་དུ་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་བའི་ལས་སྡོམ་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་དང༌། བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཐུགས་འཚབ་ཡོད་པ་སྟོན་ཆེད་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཡོད་ལ། དུས་ཚོད་ཟུར་བཅད་ཀྱིས་ག་བསྡུར་གནང་རྒྱུ་དང༌། སྔོན་མ་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ལྔ་བར་ལས་དོན་མཚམས་འཇོག་བྱས་དགོས་བྱུང་བའི་གྲུབ་ནག་ཅིག་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུའང་གནས་ཡོད། དེར་བརྟེན། བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་གཞིས་བཞུགས་སྤུན་ཟླ་ཚོའི་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་ལ། ཐུགས་འཚབ་དང་གུས་འདུད། རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་དེ་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་དུས་རིང༌། གོ་བསྡུར་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད། དེ་མིན་༧གོང་ས་མཆོག་བོད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཆེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཕེབས་པ་དང༌། མཛད་འཕྲིན་སྐུ་ངལ་མང་དྲགས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན། ཉེ་ཆར་ཧྥ་རན་སི་ནས་ཕྱིར་ཕེབས་མ་ཐག བདུན་ཕྲག་གསུམ་རིང་གི་མཛད་རིམ་ཕྱིར་བསྡུ་གནང་སྟེ། མུམ་བྷེ་ལ་བརྟག་དཔྱད་དུ་ཕེབས་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད། ཡིན་ནའང་དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་བརྒྱུད་ནས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ། བརྟག་དཔྱད་སྐབས་སྙུང་གཞི་སྡུག་ཅག་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མི་འདུག་ཟེར་ལ། མི་འགྱངས་པར་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེབས་ཏེ། སྔོན་མ་བཀའ་ཤག་དང་སྐུ་སྒེར་གྱི་གསལ་བསྒྲགས་ལྟར་བདུན་ཕྲག་གསུམ་ལ་སྐུ་ངལ་གསོ་རྒྱུ་ཐུགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད། དེར་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་མི་དགོས་མོད། སྤྱི་མཐུན་བསོད་ནམས་མུ་མཐུད་གསོག་དགོས་པ་རེད་སྙམ་ཡོད། གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ལྔ་བའི་སྐབས་ལས་རིམ་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཏེ་ལས་དོན་ལུས་ཡོད་པ་དང༌། གཞན་པའི་ལས་དོན་གལ་ཆེན་པོ་རེ་གཉིས་ཡོད་པར་གོ་བསྡུར་ཞིབ་རྒྱས་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་བྱུང༌།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ཚོགས་གཙོ་བཞུགས་མིན་གྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ན། ཚོགས་གཙོའི་ལས་ཚབ་ཏུ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གསུམ་ནས་ལྔ་བར་བསྐོ་འཇོག་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་བཞིན། ཐེངས་འདིར་ཚོགས་གཙོའི་ལས་ཚབ་ཏུ་སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་དང༌། སྤྱི་འཐུས་འཇུ་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ཆོས་སྒྲོན། སྤྱི་འཐུས་འཕེལ་རྒྱས་སྒྲོལ་མ་མཚོ་མོ་གསུམ་བསྐོ་འཇོག་བྱས་རྗེས། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ནས་ ༢༠༠༨ བར་གྱི་ལོ་འཁོར་ལས་སྡོམ་སྙན་ཐོ་འབྲེལ་ཡོད་ལྷན་ཁང་བཀའ་བློན་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།