རྒྱ་གཞུང་གིས་བསམ་བློ་གསར་བ་བཏང་སྟེ། ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་དེ་ཁ་བྲལ་དང་རང་བཙན་མིན་པར། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་རིག་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དོན་དག་ཡིན་པ་དང་ལེན་བྱས་པ་ཡིན་ན། བོད་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་སྔ་ཕྱི་འགྱུར་བ་མེད་པར་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་གཞིར་བཞག་ཐོག ཞི་མོལ་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་གིན་ཡོད་སྟབས། བཀའ་མོལ་གནང་རྒྱུར་འདོད་པ་ཡོད་ཡོད་པ་རེད་ཟེར།
ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པ་བོད་གཞུང་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱི་གམ་དུ་བཅར་ཏེ། ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ནས་ ༡༤ བར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ཐེངས་ ༡༨ པ་དེ་སྐོང་ཚོགས་གནང་ཡོད་པའི་ཐད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༡༨ པ་དེ་ལྡི་ལི་བོད་ཁྱིམ་སློབ་ཕྲུག་སྡོད་ཁང་ནང༌། ཚེས་ ༡༢ ནས་ ༡༤ བར་འཚོགས་པ་རེད། ཐེངས་འདིར་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་ལགས་དང༌། ལྡི་ལི་དོན་གཅོད་བཀའ་བློན་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་གཉིས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཆིབས་སྒྱུར་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོགས་ཞུགས་གནང་ཐུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་མིན་སྔར་གྱི་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་ཚང་མ་ཕེབས་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཐེངས་འདིར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཆོག་གིས་ཨ་ལགས་ཨ་ཀྱཱ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གདན་ཞུ་གནང་བ་ལྟར་ཚོགས་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།
ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་དེ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང༌། 
ས་གནས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ཐོག་ཕུལ་བ་ཞིག་ལ་ང་ཚོས་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང༌། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་དེ་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་གང་ལའང་མི་མཐུན་པའི་འགྲེལ་བཤད་བརྒྱབས་ཡོད། ཐེངས་འདིར་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་ལ་གོ་བསྡུར་དང༌། མ་འོངས་པར་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་བབ་ལ་གཞིགས་ཏེ་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་བཅས་ལ་གོ་བསྡུར། དེ་བཞིན། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་བསམ་ཞིབ་དང་ལས་དོན་བྱ་དགོས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་སོགས་ལ་བགྲོ་གླེང་གོ་བསྡུར་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
ཅེས་གསུངས་བྱུང༌།
ཡང་ཁོང་ལ་བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཐེངས་དགུ་བ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕེབས་རྒྱུར་གྲ་སྒྲིག་འདྲ་ཡོད་མེད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་ག་རེ་བཤད་ཀྱིན་འདུག་ཟེར་ན། ང་ཚོས་སྤྲད་པའི་ཡིག་ཆ་དེ་ཁྲིམས་འགལ་རེད། ཕྱེད་རང་བཙན། རྣམ་པ་སྒྱུར་བའི་རང་བཙན། མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་རང་བཙན། ཞེས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐུ་ཚབ་ཚོ་༧ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་སྒེར་གྱི་སྐུ་ཚབ་རེད། བཀའ་མོལ་གནང་བ་༧གོང་ས་མཆོག་སྐུ་སྒེར་དང་ཁོང་གི་ཉེ་འཁོར་གྱི་མི་རེ་ཟུང་གི་གནས་ཚུལ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རང་བཙན་གྱི་ལྟ་བ་དོར་རྒྱུ་དང༌། ཁ་བྲལ་གྱི་བྱ་བ་མཚམས་འཇོག་རྒྱུ། ཐའེ་ཝན་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་ཁས་ལེན་བྱ་རྒྱུ། ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞུང་དེ། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་ཡིན་པ་སོགས་ངོས་ལེན་གྱིས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་བཀའ་མོལ་གནང་བ་ཡིན་ན་སྒོ་ཕྱེ་བཞག་ཡོད་ཟེར་གྱིན་པ་རེད།
༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཡིས་བཀའ་གསལ་བོར་གནང་ཡོད། ང་རང་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་བདེ་སྡུག་ཆེད། ཕྱི་རྒྱལ་རང་དབང་ལུང་པར་ཡོད་པ་ཚོའི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཡིན། ཞེས་བཀའ་གནང་གིན་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་བར་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་བདེ་སྡུག་ཆེད་བཀའ་མོལ་གནང་བ་ལས། སྐུ་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། གནང་དགོས་དོན་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་པའི་དཀའ་ངལ་ངོས་ལེན་དང་ང་ཚོས་སྤྲད་པའི་རང་སྐྱོང་གི་བསམ་འཆར་དང་ལེན་ཐོག ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ཐད། བཀའ་མོལ་གནང་བ་ཡིན་ན་བཀའ་མོལ་གནང་ཆོག་གི་རེད། ལྷག་བསམ་དང་འདུན་པ་མེད་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སྒོ་ཕྱེ་ཡོད་ཟེར་བ་དང༌། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཚང་མར་འཁྱོག་བཤད་བྱས་ཏེ་སྒོ་ཚང་མ་བརྒྱབས་བཞག་པ་ཡིན་ན། བཀའ་མོལ་གནང་ཐབས་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཆགས་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བསམ་བློ་གསར་བ་བཏང་སྟེ། ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་དེ་ཁ་བྲལ་དང་རང་བཙན་མིན་པར། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་རིག་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དོན་དག་ཡིན་པ་དང་ལེན་བྱས་པ་ཡིན་ན། བོད་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་སྔ་ཕྱི་འགྱུར་བ་མེད་པར་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་གཞིར་བཞག་ཐོག ཞི་མོལ་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་གིན་ཡོད་སྟབས། བཀའ་མོལ་གནང་རྒྱུར་འདོད་པ་ཡོད་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་གསུངས་བྱུང༌།
བུ་ཟེར་བ་ལགས། བླ་རྒན་ཞེས་མ་ལབ་དང་། བོད་མི་ཨ་མས་བུ་བཞིན་སྐྱོང་བའི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དང་། མཁས་དབང་དང་བོད་མིར་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ཡང་བླ་རྒན་མིན་ནམ། བཀའ་དྲིན་ཅན་ལ་སྨད་ན་སེམས་པ་སྐྱོ་ཡི་འདུག་ཡ
ཡང་འདི་ན་རྒྱ་ནག་གི་གཡོ་སྒྱུ་ལ་འགོ་བསྒུར་བའི་རྣམས་པ་ཞིག་ཐོན་གྱིན་འདུག་ག་་
བླ་རྒན་ཤེས་ཡོན་མེད་པ་འདི་ཚོ་དངོས་གནས་བྱེད་ཐབས་ཞིག་མི་འདུག
གདོང་དམར་བའི་ཁྲག་གི་འཇིག་རྟེན་དེ་ཤེས་མེད་པ་ཡིན་ནམ་བསམ་བཞིན་མ་ཤེས་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ན་་་་་ ཨ་ཧ་བོ་་་་་ བོད་་་་་་་་་་་་་་
བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་འདིས་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་རྣམ་འགྱུར་ཞིག་སྟོན་བཞིན་ཡོད་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཐུབ། ཚོད་དཔག་འདི་བརྒྱུད་ནས་མཐོང་ཐུབ་པ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོའི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དོན་ཐད་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་ཚབ་དང་གྲོས་མོལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཟེར་རྒྱུའི་ལག་ཆ་ཞིག་བཟོ་ཆེད་དང་ལོ་འདིར་བོད་ནང་གསུམ་དུས་སོགས་སུ་སླར་ཡང་ཞི་རྒོལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་དེ་འདྲ་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་ཆགས་ཡོད་སྙམ། དྲ་གྲོགས་ཚོ། དེ་འདྲ་ཞིག་ཨེ་རེད།
ཞི་མོལ་བྱེད་འདོད་ཡོད་ཞེས་སྐད་ཆ་སྙན་པོ་རེ་བཤད་བསྡད་ན་ང་ཚོ་ལ་སུ་ཞིག་གིས་ཞི་མོལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོང་ངེས་ཡིན། ཞི་མོལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འདོད་པ་དགོས་པ་རེད། གཞུང་གི་འདི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད་དམ། ལྷར་པར་བོད་ནང་གི་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་ཚེ་སྲོག་འདི་དག་གིས་ཞི་མོལ་ལ་རེ་འདོད་མེད་པ་མིན། རྒྱ་དམར་གྱིས་འདི་ལྟར་བསམ་བློ་གཏོང་གི་མེད་པ་ཤེས་བཞིན་དུ་ད་དུང་ཨུ་ཚིགས་བྱེད་པ་འདི་བདེན་པའི་ཨུ་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་གླེན་པའི་ཨུ་ཚིགས་རེད། བདེན་པའི་ཨུ་ཚིགས་ཞེས་པ་གང་ན་འགག་སྒོ་ཡོད་པ་དེར་སོང་ནས་ངོ་རྒོད་བྱས་ནས་བདེན་པའི་དཔང་བོ་ཕྱིར་མངོན་པ་འདི་ལ་བདེན་པའི་ཨུ་ཚིགས་ཟེར།
ཞི་མོལ་བྱེད་འདོད་ཡོད་ཞེས་སྐད་ཆ་སྙན་པོ་རེ་བཤད་བསྡད་ན་ང་ཚོ་ལ་སུ་ཞིག་ཞུ་མོལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོང་ངེས་ཡིན། ཞི་མོལ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འདོད་པ་དགོས་པ་རེད། གཞུང་གི་འདི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད་དམ། ལྷར་པར་བོད་ནང་གི་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་ཚེ་སྲོག་འདི་དག་གིས་ཞི་མོལ་ལ་རེ་འདོད་མེད་པ་མིན། རྒྱ་དམར་གྱིས་འདི་ལྟར་བསམ་བློ་གཏོང་གི་མེད་པ་ཤེས་བཞིན་དུ་ད་དུང་ཨུ་ཚིགས་བྱེད་པ་འདི་བདེ་པའི་ཨུ་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་གླེན་པའི་ཨུ་ཚིགས་རེད། བདེན་པའི་ཨུ་ཚིགས་ཞེས་གང་ན་འགག་སྒོ་ཡོད་པ་རེད་སོང་ནས་ངོ་རྒོད་བྱས་ནས་བདེན་པའི་དབང་བོ་ཕྱིར་མངོན་པ་འདི་ལ་བདེན་པའི་ཨུ་ཚིགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཟེར།
ཞི་མོལ་བྱེད་དགོས་ལ་དེ་གཅིག་པོར་མགོ་གཡེང་ནས་མི་འདུག་པར་ཞི་བའི་ལམ་གྱི་འཐབ་རྩོད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱ་དགོས། དེང་རབས་རང་བཞིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཁྱད་ཆོས་གཞིར་བཟུང་གིས་ཀླ་ཀློའི་དྲག་སྤྱོད་རིགས་རིང་ནས་འདོར་དགོས། བོད་མི་རིགས་ཆོས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ། འཛམ་གླིང་གོ་ལ་གཅིག་གྱུར་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་བཅས་བྱས་ནས་ཁྲིམས་དང་། ཞི་བའི་ལམ་མ་བརྗེད་པར་གྱིས།