ཉེ་ལམ་ང་རང་བོད་རིག་པའི་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་མཁར་རྨེ་བསམ་གཏན་ལགས་ལ་མཇལ་བའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ཞིང་། སྐབས་དེར་ཁོང་ལ་ད་ལྟའི་བོད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་མ་འོངས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད་འདྲི་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ལ། སྐབས་དེའི་དྲི་བ་དྲི་ལན་ཁག་ཅིག་གཤམ་དུ་བཀོད་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ནི་ཡུ་རོབ་ལ་ཕེབས་པའི་བོད་པ་ཐོག་མའི་གྲས་རེད་ཅེས་གོ་མྱོང་། སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་རེ་བ་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
ལན། དང་པོ་ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འཛམ་གླིང་ལ་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ༡༩༥༩ ལོའི་སྔོན་ཏེ་ང་ཚོ་འདིར་མ་ཡོང་བའི་སྔོན་ལ་བོད་ཅེས་པ་དེ་ལུང་པ་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཁྱོན་ནས་ཧ་གོ་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོ་འདིར་ཡོང་དོན་ནི་ང་ཚོ་སུ་རེད། ས་ཆ་གང་ནས་ཡོང་བ་ཡིན། བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དེ་ཅི་རེད། འདི་དག་ཕྱིའི་མི་རིགས་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་རྒྱུ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡིན། འདི་ང་ཚོའི་ཐོག་མའི་དམིགས་ཡུལ་འདྲ་བོ་ཡིན། དེ་དུས་ཡུ་རོབ་གླིང་གི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་སོ་སོས་ང་ཚོའི་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དང་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་གི་ཡིན་ཅེས་ང་ཚོ་ཐོག་མར་སྐད་བཏང་བ་རེད། དེ་ལྟར་ང་ཚོ་འདིར་ཡོང་བ་རེད།
དྲི་བ། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ནས་གླེང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནི་སྐུ་ཉིད་ནས་གསུངས་པ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་རིམ་པ་ན་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ཡང་དེང་སྐབས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ན་བོད་རིག་པ་ཅེས་པའི་སྡེ་ཚན་ཞིག་གི་འོག་ན་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་གླེང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་འདིའི་ཁ་ཕྱོགས་དང་གནས་སྟངས་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
ལན། བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཅེས་པ་དེ་ད་སྐབས་ཕྱོགས་ཁག་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཆགས་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་ལོགས་ལ་ཡོད་པའི་བོད་རིག་པ་མང་ཆེ་བ་དེ་ཚན་རིག་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དང་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ཞིག་ལ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་ནས་ཡོང་བཞིན་པའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཟེར་བ་དེའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འཚོལ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་ཚོས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གཙོ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ནི་སྔ་མོའི་ལོ་རྒྱུས་དང་དེའི་རྗེས་ཀྱི་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་བར་འབྲེལ་བ་གང་བྱུང་བ་དེ་དག་སྟབས་གང་བདེའི་སྒོ་ནས་སྒྲིག་སྟེ་བོད་འདི་ཕར་རྒྱ་ནག་གི་འོག་ལ་ཕྱིན་སྟངས་དང་། དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་གང་ཡིན་གསལ་བོ་བཟོ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་ལོགས་ལ་ཡོད་པའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་དེ་འདྲ་མ་རེད། བདེན་པའི་གནས་ཚུལ་གྱི་ཐོག་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་མིན་གྱི་རྩོད་པའི་ཐོག་ལ་བསམ་འཆར་ཡོད་པ་མ་རེད། བྱས་ཙང་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་རྦད་དེ་ཁ་ཁ་རེད། དེ་གཉིས་ཁ་ཕྱོགས་ལྡོག་ནས་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འགོར་བ་རེད། སྐུ་ཉིད་ནི་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཞེས་པ་དེར་ཡིད་ཆེས་ཡོད་དམ།
ལན། ངའི་བསམ་པར་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་འགྲོ་བ་དེ་སྐུ་མདུན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐེངས་མང་པོར་ཞུས་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་དོན་གྱི་དཔོན་རིགས་ཁག་བརྒྱུད་ནས་ཀྱང་སྐད་ཆ་བཤད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཁ་ཐུག་གི་ལན་གང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན། འདི་རང་བཙན་ལེན་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་རང་སྐྱོང་བཤད་གིན་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ལན་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གཉིས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་མདུང་རྩེ་ཁ་སྤྲོད་ལྟ་བུ་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། འགལ་ཟླ་ཆེན་པོ་རེད། ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་དེ་འགྲུབ་ཁག་པོ་མེད་འགྲོ་བསམ་གྱི་འདུག ཡིན་ཡང་ངའི་བསམ་པར་ཉི་མ་ཞིག་ལ་བོད་རང་བཙན་འཐོབ་པའི་རེ་བ་ཞེ་དྲག་ཡོད། གང་ཡིན་ཅེ་ན། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་བལྟས་ན། རྒྱ་ནག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་ཆབ་སྲིད་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཐང་རྒྱལ་རབས་རེད། དེའི་རྗེས་ནས་མིན་རྒྱལ་རབས་རེད། དེ་ནས་སུང་དང་ཡོན། ཆིན་བཅས་ལོ་རྒྱུས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་རེད། རྟག་པར་དུ་སྡོོད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད། འགྱུར་བ་འགྲོ་གི་རེད། དེ་ནང་བཞིན་ཉིན་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གིས་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཅིག་མ་གཏོགས་ཡོང་འཇུག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། བྱས་ཙང་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་འདི་འདྲའི་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཅིག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཉི་མ་གཅིག་ལ་ཁག་པོ་ཆགས་གི་རེད། དཔེར་ན། ༡༩༨༨ ལོའི་སྔོན་ལ་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་དེ་འདྲའི་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད་ཅེ་ན་མི་སུ་ཞིག་གི་ཨམ་འཇོག་ནང་ལ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་དེ་འདྲའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཉི་མ་གཅིག་ལ་རྦད་དེ་གས་ནས་ལུང་པ་མང་པོར་ཆགས་པ་རེད། འདི་རེ་བ་འདྲ་བོ་ཞིག་ཡིན། འདི་འདྲ་ཞིག་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ཡོང་གི་རེད་དང་མ་རེད་ཅེ་ན་བཤད་ཁག་པོ་རེད་དེ། གལ་སྲིད་དེ་འདྲ་ཞིག་བསླེབས་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོས་དེ་ལ་དཔག་པའི་ལས་ཀ་བྱེད་པར་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པ་རེད་དམ་མ་རེད་ཅེ་ན་ང་ལ་དོགས་པ་ཡོད། ངའི་བསམ་པར་བོད་པའི་ནང་ཁུལ་ལ་ཆོལ་ཁ་གསུམ་བྱས། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ནང་ནས་ཀྱང་མི་མཐུན་པ་མང་པོ་ཆགས། དེ་བྱས་དུས་བོད་ཀྱི་ཆིག་སྒྲིལ་དེ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོང་དང་མི་ཡོང་ཐད་ང་ལ་དོགས་པ་ཡོད། སྤྱིར་དབུ་མའི་ལམ་ནས་བོད་དོན་སེལ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད། ཡིན་ཡང་ཕལ་ཆེར་རེ་བ་དེ་སྟོང་བ་མིན་འགྲོ་བསམ་ཡོད།
དྲི་བ། ང་ཚོས་ལོ་ ༣༠ ལྷག་གི་རིང་ལམ་ཁ་འདིར་རེ་བ་བརྒྱབས་པ་རེད། གལ་སྲིད་འདི་མི་འགྲུབ་ཚེ་ང་ཚོར་ལམ་ཁ་གཞན་པ་འདྲ་ཡོད་པ་རེད་དམ།
ལན། ཡང་ན་དབུ་མའི་ལམ་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་རེད། དེ་མིན་ན་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཐམ་པ་རང་བཙན་གྱི་ཐོག་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་རེད། དེ་མིན་པའི་ལམ་ཁ་ནི་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཆགས་སོང་བསམ་གི་ཡོད། ཡིན་ཡང་ང་རང་གི་བསམ་ཚུལ་ཞིག་ལ། དེ་རིང་སང་ཉིན་ང་ཚོ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་བསླེབས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་ང་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དེ་སྔོན་མ་ལོ་ ༣༠༠ སྔོན་གྱི་ལམ་ལུགས་རེད། ༡༦༤༢ ལོ་ནས་ད་བར་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་གཅིག་པ་རེད། ངའི་བསམ་ཚུལ་ལ་མུ་མཐུད་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འདི་ཉར་ནས་འགྲོ་དགོས་ན་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད། འཛམ་བུ་གླིང་ལ་ལོ་ ༣༠༠ སྔོན་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་གནས་ཚུལ་ལ་འགྱུར་བ་མང་བོ་ཕྱིན་པ་རེད། ཡིན་ཡང་ང་ཚོས་ལོ་ ༣༠༠ རིང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་གཅིག་ཉར་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ལམ་ལུགས་འདི་གང་འདྲ་རེད་ཟེར་ན། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཐོག་རིམ་བྱོན་ནས་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་བར་དུ་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། འདི་ལྟར་མུ་མཐུད་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་ཉི་མ་གཅིག་ལ་ང་ཚོར་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པ་དེའང་ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་དགོས་པ་རེད། ངས་བལྟས་ན་འདི་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་བསམ་བསྡད་ཡོད། རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་གཅིག་འདས་ནས་སྐུ་ཕྲེང་གཞན་པ་དེ་སྲིད་ཁྲིར་ཕེབས་རག་བར་དུ་ལོ་མང་པོ་ཞིག་ལ་བསྒུག་དགོས་པ་རེད། དེའི་ཁར་སྐུ་ཕྲེང་དེ་གང་དུ་འཁྲུངས་མིན་སོགས་ལའང་དཀའ་ངལ་རེད། དེ་རིང་སང་ཉིན་འཛམ་གླིང་གི་སྲིད་འཛིན་དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཉིན་གཅིག་དང་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལ་ཐག་ཆོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་ལོ་ ༡༥ དང་ ༡༦ དེ་འདྲའི་རིང་ལ་བསྒུག་དགོས་དུས་དེའི་རིང་ལ་ག་རེ་ཡོང་མིན་སུས་ཤེས། དེ་བས་ད་ལྟ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་རིགས་སྐུ་དངོས་སུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལ་བོད་མི་མང་ཚང་མ་ཆིག་སྒྲིལ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་འདི་ལྟའི་ཆིག་སྒྲིལ་ཞིག་ཡོང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད། ང་ཚོར་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའི་དབུ་ཁྲིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་ཁོང་མི་བཞུགས་དུས་ཤིག་ལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཆིག་སྒྲིལ་འདི་ཉར་ཐུབ་མིན་ནི་དོགས་པ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་སང་ཉིན་འཛམ་གླིང་སྟེང་བོད་ཀྱི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་དུས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚེ་མི་བཤད་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད། དེའི་རྗེས་ལ་ག་རེ་ཡོང་གི་རེད་དེ་ལ་ཚོད་དཔག་བྱས་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ཡང་། ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོས་འདིའི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་པ་ཚོར་རྣམ་རྟོག་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་འདས་འགྲོ་གི་རེད་ཅེས་སྐད་ཆ་བཤད་ཐུབ་གི་མ་རེད། བཤད་འདོད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། བཤད་ཀྱང་ཉན་འདོད་ཡོད་པ་མ་རེད། ཚང་མས་ཁ་བཙུམ་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། བྱས་ཙང་ད་ནི་སྐད་ཆ་བཤད་དགོས་པ་རེད། ཉི་མ་གཅིག་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་དུས་ང་ཚོ་ཚང་མ་ནག་ཁུང་ནས་ཕར་མཆོངས་རྒྱུ་མ་གཏོགས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། གནས་སྟངས་དེ་འདྲ་རེད། ལོ་རྒྱུས་སྟེང་ནས་བཤད་ན། སྔོན་མ་༧རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་རེ་འདས་སྐབས་བོད་ལ་དཀའ་ངལ་ཡག་ཐག་ཆོད་རེ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ཡང་སྔོན་མ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་དུས་ང་ཚོར་རང་གི་ལུང་པ་ཡོད་པ་རེད། དེང་སང་དེ་འདྲ་མ་རེད། བྱས་ཙང་དེ་མི་ཡོང་བའི་ཐབས་ཤེས་གང་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། དེ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་རིགས་ཀྱི་ཕྱག་ལ་ཉར་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གིས་ཅིག་གསུངས་པ་ཡིན་ན་ད་ལྟ་མི་སུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་དེ་མ་རེད་ཅེས་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད། མ་རེད་ཟེར་མཁན་ཡོད་ན་ཁོར་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་དགོས་པ་རེད། ཡིན་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་མ་རེད། ངས་འདི་ལྟར་བཤད་ན་བོད་པ་ཚང་མ་ང་ལ་དགའ་གི་མ་རེད། ང་ལ་དགའ་གི་མ་རེད་ཅེས་སྐད་ཆ་མ་བཤད་པ་ཡིན་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད།
དྲི་བ། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཁོང་གི་ཡང་སྲིད་ཕེབས་སྟངས་སྐོར་ལ་གདམ་ཀ་འགའ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་འདི་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་ནས་སྐུ་ཉིད་ནས་གདམ་ཀ་གང་ཞིག་འཚམ་ཤོས་སུ་མཐོང་གི་ཡོད་དམ།
ལན། ངའི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་ན་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་མ་འདས་སྤྲུལ་སྐུ་འདྲ་བོ་ཞིག་ངོས་འཛིན་གནང་བ་ཡིན་ན་འོས་པར་མཐོང་གི་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་གསུངས་པ་ཡིན་ན་མི་སུ་གང་གིས་ཡིན་དང་མིན་ཟེར་ཐུབ་པ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ཡང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཞིག་ངོས་འཛིན་བྱེད་མདོག་ཁ་བོ་རེད། གང་ལྟར་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གིས་སྐུ་དངོས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཤུགས་འདྲ་གི་མ་རེད། གཙོ་བོ་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་གི་རེད། དཔེར་ན། ༧པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་དང་གཅིག་པ་མིན་འགྲོ་བསམ་གི་འདུག
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ལ་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་འདིར་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཞུ་བ་དེ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་བསྡད་པ་ཞིག་རེད། ༡༦༤༢ ལོ་ནས་བཟུང་ ༡༩༥༩ ལོ་བར་དུ་བརྟན་པོར་བཟུང་བ་རེད། དེ་བྱས་དུས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཞེ་དྲག་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་། ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་འདི་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་དུ་འཁྱེར་འགྲོ་རྒྱུ་དེ་དཀའ་ལས་ཁག་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ཆབ་སྲིད་ཟེར་བ་འདི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་ཕར་ཞོག དེ་རིང་སང་ཉིན་ཉི་མ་རེ་ཟུང་གི་ནང་དུའང་འགྱུར་བ་འགྲོ་བ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ངའི་བསམ་པར་ད་སྐབས་བོད་ཀྱི་དོན་དག་ལ་བླ་མ་དང་གྲྭ་བ་ཚོས་ལས་ཀ་བྱེད་ན་མ་གཏོགས་མི་སྐྱ་ཞིག་གིས་ཕལ་ཆེར་ལས་ཀ་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་བཟོ་འདྲ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ཀྱི་སྣང་ངོར་ཡང་བོད་པ་རེད་ལབ་དུས་སྐྲ་བཞར་ཡོད་པ་དང་། གྲྭ་ཆས་གོན་ཡོད་མཁན་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས། གཞན་བོད་པ་ཞེས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དེ་མི་ཚང་མར་ཧ་ཅང་གི་གསལ་བོ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བྱས་དུས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་བོད་ལབ་དུས་གྲྭ་བའི་སྡེ་མ་གཏོགས་གཞན་པར་མཐོང་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཆགས་ཡོང་གི་འདུག ང་ཚོ་དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་ངོ་མ་ཞིག་ལ་འགྲོ་གི་ཡིན་ན་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ད་ལྟ་ནས་ཁ་ཁར་ཕྱེ་ན་མ་གཏོགས་རྗེས་ལ་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་ཡོང་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་འདི་ཁ་ཁར་ཕྱེ་བ་ལ་དཀའ་ངལ་འདྲ་གཟིགས་ཀྱི་མི་འདུག་གམ།
ལན། ཉེ་ལམ་ངྷ་རམ་ས་ལར་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་མ་འཚོགས་པའི་སྔོན་ལ་ངས་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་སྐོར་ལ་རྩོམ་ཐུང་ཞིག་བྲིས་པ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་ཀྱི་ནང་པའི་ཆོས་དེ་ང་ཚོར་མེད་དུ་མི་རུང་བ། ཚང་མར་དགོས་བསྡད་པ་ཞིག་རེད། ཡིན་ཡང་། ཆོས་བྱེད་པ་ནི་མི་སོ་སོའི་ལས་འགན་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས། འདིའི་ལམ་ལུགས་འདི་སྤྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་སྟེང་ལ་བཞག གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་དེར་ལག་པ་འཆང་བསྡད་ན་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོང་གི་རེད། ཆོས་དང་སྲིད་ཁ་ཁར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ན་དེ་རིང་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་དུ་འགྲོ་བར་དཀའ་ངལ་མི་འདུག་བསམ་གྱི་ཡོད། འདི་ལྟར་བཤད་ཡོང་དུས་མི་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཁོ་ཆོས་ལ་དགའ་བོ་མི་འདུག་ཟེར་བ་འདྲ་བོ་བཤད་མདོག་ཁ་བོ་རེད་དེ། དེ་མིན། སྐད་ཆ་དྲང་མོ་ཡིན། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་འདིར་བླ་མ་ཚོས་མཚམས་རེར་ཆོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ། མཚམས་རེར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ལ་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ། དེ་འདྲའི་སྐད་ཆ་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་དུས་ཁག་པོ་མིན་འགྲོ་བསམ་གྱི་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་འགྲོ་དུས་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་དགོས་གི་རེད། སྐད་ཆ་བཤད་དུས་གྲྭ་བ་ཡིན་ནའང་འདྲ། བླ་མ་ཡིན་ནའང་འདྲ། སྐད་ཆ་དྲང་པོར་བཤད་པ་ཁག་པོ་རེད། བྱས་དུས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་ཀ་འདི་ཆོས་ལུགས་དང་བསྟུན་རྒྱུ་དེ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད། ཧྥ་རན་སི་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁར་ཕྱེ་ནས་ལོ་ ༡༠༠ ལྷག་ཕྱིན་པ་རེད། སྔོན་མ་ཁོ་ཚོ་ཡང་ཆབ་སྲིད་དང་ཆོས་ལུགས་གཉིས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་གྱི་ལུང་པ་ཞིག་རེད། འཇར་མན་ཡིན་ནའང་ཆབ་སྲིད་དང་ཆོས་ལུགས་གཉིས་ཁ་ཁར་ཕྱེ་ནས་ལོ་ ༡༠༠ ལས་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། བྱས་ཙང་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་འགྲོ་བ་དེ་རྙོག་དྲ་ཚ་བོ་ཞེ་དྲག་ཡིན་ཙང་ལམ་ཁ་འདི་བདམས་པ་རེད། དེ་རིང་སང་ཉིན་ང་ཚོས་ལུང་པ་ཐག་རིང་དེ་འདྲར་དཔེ་འཇོག་དགོས་ཀྱི་མི་འདུག འབྲུག་ཡུལ་ཟླ་རྙིང་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་ཆགས་ནས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁག་དེས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ལ་ཐེ་བྱུས་ཁྱོན་ནས་བྱེད་མི་དགོས་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ནི་མི་སྐྱའི་ལག་ལ་བཞག་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། བྱས་དུས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ཁོང་གི་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚ
ང་གིས་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་རྐྱང་བའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་རྒྱུ་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་འདི་རིམ་བཞིན་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་རེད་དམ།
ལན། ངའི་བསམ་པ་ལ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་བླ་མ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་འདིར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་ཚོར་དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དམངས་གཙོ་ཟེར་བ་དེ་མི་དམངས་ཀྱིས་འོས་ཤོག་བླུགས་ནས་དབུ་ཁྲིད་དེ་འདེམ་དགོས་པ་རེད། བདམས་ཚར་བའི་རྗེས་ལ་དབུ་ཁྲིད་དེས་ཕྱག་ལས་ཏག་ཏག་གནང་གི་ཡོད་མེད་ལ་དམངས་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལྟ་དགོས་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ནི་ང་ཚོས་སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་རེད། དེ་ལ་མི་དམངས་ཀྱིས་འོས་ཤོག་འཕེན་པ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བྱས་དུས་འདི་གཉིས་ལ་ནང་འགལ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ངོས་འཛིན་བྱས། བྱིས་པ་དེ་ཆོས་ལུགས་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཕན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་བསྐོ་བ་ནི་དེ་རིང་སང་ཉིན་ཚན་རིག་གི་སྟེང་ནས་ངོས་ལེན་དང་ལག་ལེན་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ཁག་པོ་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་གང་སར་དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་དར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་ཟེར་བ་ནི་མི་མང་ཕྱོགས་ཀྱི་བློར་མཐུན་པོ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཆ་འཇོག་བྱས་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་དགོས་པ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བསྟེན་ནས་ངྷ་རམ་ས་ལར་གཞུང་ཞིག་ཚུགས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་སྟེང་ལ་འགྲོ་གིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཛམ་གླིང་གི་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་དྷ་རམ་ས་ལའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་དམངས་གཙོ་ཞེས་པ་དེ་གལ་ཆེན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། གལ་ཆེན་ཆགས་དུས་ང་ཚོའི་དབུ་ཁྲིད་དེ་ཡང་བུ་གུ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ནས་བཞག་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་དེང་རབས་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལ་ཁ་བྲལ་ནས་འགྲོ་གིན་ཡོད་པ་མ་གཏོགས། དམངས་གཙོ་ངོ་མ་ཞིག་ལ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ངའི་བསམ་པ་ལ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་རིགས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དགོངས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དགོངས་ཀྱི་ཡོད་ཙང་མ་འོངས་པ་ལ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོང་བར་ཁག་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཁོང་གིས་མཁྱེན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་ཐུགས་འཚབ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་རིགས་ནས་མ་འདས་སྤྲུལ་སྐུ་ཞེས་པའི་བཀའ་མོལ་ཞིག་གནང་གིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་འདིར་ཐུག་པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་ངའི་བསམ་པར། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མི་དགོས་པ་བྱས། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་མཁན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ལ་གཞི་བཞག་ནས་ཡང་སྲིད་ཅིག་ཁོང་རིགས་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་ཡིན་ན་སྟབས་བདེ་བོ་མེད་འགྲོ་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། བོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ནི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འདི་རེད། གནས་སྟངས་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཆོས་སྲིད་གང་ཐད་ནས་ཀྱང་མེད་ཐབས་ཤིག་མི་འདུག་ལབ་གིན་ཡོད་པ་རེད། ཕྱེད་རྒན་ཡོལ་ཡང་བོད་མི་ཚོའི་ངོས་ནས་དང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད།
ལན། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པ་ཆེ་མཆོག་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ནི་དམིགས་བསལ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་ཞིག་གནང་བ་ཡིན་ན། དེར་ཉན་མཁན་བོད་པ་ཐམས་ཅད་ཁོང་གི་སློབ་མར་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། དགེ་སློབ་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཡོད་དུས། དགེ་རྒན་གྱིས་གང་གསུངས་པ་དེ་བརྩི་དགོས་པ་རེད། འདི་གནད་དོན་གཅིག་རེད། དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་ཡིན་ན་དབུ་ཁྲིད་དེ་མི་དམངས་ཀྱིས་འདེམ་དགོས་པ་རེད། བདམས་གྲུབ་པའི་རྗེས་ལ་ཁོང་གི་ཕྱག་ལས་གནང་ཕྱོགས་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་དགོས་པ་རེད། གལ་སྲིད་ཁོ་འགྲིག་གི་མེད་ན་གོ་ས་ནས་མར་ཕབ་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་རེད། འགྲིག་གི་མི་འདུག་ཅེས་སྐད་བརྒྱབ་ན་འགྲིག་གི་རེད། སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ན་འགྲིག་གི་རེད། འདི་གཉིས་འགལ་བ་རེད། དེ་བས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཆོས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་བཞུགས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དེ་དམངས་གཙོ་ཡང་དག་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པ་རེད། དེ་ལ་དཔག་པའི་ལས་ཀ་བྱས་པ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་དེ་གཙང་མ་ཞིག་ཡོང་གི་མེད་འགྲོ་བསམ་གྱི་འདུག
![FILE - Venezuelan opposition leader Maria Corina Machado gestures at a protest ahead of the Friday inauguration of President Nicolas Maduro for his third term, in Caracas, Venezuela January 9, 2025. [File photo: Reuters/Maxwell Briceno]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/10/Maria-Corina-Machado--360x180.jpg)
![Hungary's Laszlo Krasznahorkai poses for photographers in London [File: Matt Dunham/AP]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/10/Screenshot-2025-10-10-at-2.23.17-PM-360x180.png)
ད་ཐེངས་ང་ཚོའི་རྩོད་གཞི་ནི་མཁར་རྨེ་དང་རྨེའུ་ཅི་ཡིན་དེ་མིན།རྨེའུས་བཤད་པ་ན་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁར་དབྱེ་དགོས་པ་རེད་ཟེར།དེ་ལ་ཧང་སང་སང་བྱེད་མཁན་མང་ཚོད་འདུག་་་ཡིན་ནའང་དེ་ལ་བཤད་གཞི་དམིགས་ས་ཞིག་ཡོད་ཀྱི་རེད།་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁར་མི་དབྱེ་ཟེར་ནས་དཔུང་ངོམ་བྱེད་མཁན་དང་ཡང་ན་ཨུ་ཚུགས་རྒྱག་མཁན་དང་།དེ་མིན་ན་ཞུ་བ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡོད་པ་འདུག་པས།་དོན་དངོས་སུ་དེ་སུ་ཡིན་འཚོལ་དགོས་པ་དེ་ཡིན།དེ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་ནི་མིན་དེ་ཁོང་གིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་འདོད་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད།་སྔར་ན་མེད་པའི་དམངས་གཙོ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་ཟིན་པ་དང་།བོད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དེ་ཡང་བྱེད་འདོད་མེད་པར་མི་དམངས་ཀྱིས་འོས་འདེམས་ལམ་ནས་ཐག་གཅོད་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་བཙུག་ཟིན་པ་དང་།བོད་རང་དབང་གིས་བོད་ཡུལ་དུ་ལོག་མཚམས་སུ་ལས་འགན་དང་ལས་སྣེ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་གྲྭ་རྐྱང་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཏུ་གནས་རྒྱུ་སྔ་མོ་ནས་གཏན་ཁེལ་ཟིན་པས་ཁོང་མིན་པ་ཐག་ཆོད་ནུས།ད་སུ་ཡིན་ཁྱེད་ཚོས་ཀྱང་བཤད་རན་འདུག་ལ་རྨེའུས་ཀྱང་བསྐོར་བ་མང་པོ་མ་བརྒྱབ་པར་ཐད་ཀར་་གསུང་ན་ལེགས།
ད་ཐེངས་ང་ཚོའི་རྩོད་གཞི་ནི་མཁར་རྨེ་དང་རྨེའུ་ཅི་ཡིན་དེ་མིན།རྨེའུས་བཤད་པ་ན་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁར་དབྱེ་དགོས་པ་རེད་ཟེར།དེ་ལ་ཧང་སང་སང་བྱེད་མཁན་མང་ཚོད་འདུག་་་ཡིན་ནའང་དེ་ལ་བཤད་གཞི་དམིགས་ས་ཞིག་ཡོད་ཀྱི་རེད།་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁར་མི་དབྱེ་ཟེར་ནས་དཔུང་ངོམ་བྱེད་མཁན་དང་ཡང་ན་ཨུ་ཚུགས་རྒྱག་མཁན་དང་།དེ་མིན་ན་ཞུ་བ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡོད་པ་འདུག་པས།་དོན་དངོས་སུ་དེ་སུ་ཡིན་འཚོལ་དགོས་པ་དེ་ཡིན།དེ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་ནི་མིན་དེ་ཁོང་གིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་འདོད་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད།་སྔར་ན་མེད་པའི་དམངས་གཙོ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་ཟིན་པ་དང་།བོད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དེ་ཡང་བྱེད་འདོད་མེད་པར་མི་དམངས་ཀྱིས་འོས་འདེམས་ལམ་ནས་ཐག་གཅོད་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་བཙུག་ཟིན་པ་དང་།བོད་རང་དབང་གིས་བོད་ཡུལ་དུ་ལོག་མཚམས་སུ་ལས་འགན་དང་ལས་སྣེ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་གྲྭ་རྐྱང་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཏུ་གནས་རྒྱུ་སྔ་མོ་ནས་གཏན་ཁེལ་ཟིན་པས་ཁོང་མིན་པ་ཐག་ཆོད་ནུས།ད་སུ་ཡིན་ཁྱེད་ཚོས་ཀྱང་བཤད་རན་འདུག་ལ་རྨེའུས་ཀྱང་བསྐོར་བ་མང་པོ་མ་བརྒྱབ་པར་ཐད་ཀར་་གསུང་ན་ལེགས།
འོ་གངས་ཕྲུག་ལགས་ཁོང་ཁྲོ་དེ་ཙམ་ལངས་ནས་ཇི་ལྟར་བྱེད། ང་ལ་འདྲེ་ཟེར་རུང་ལྷ་ཟེར་རུང་ཁྱད་ཅི་ཡང་མི་འདུག འོན་ཀྱང་དྲ་གྲོགས་ཚོས་མཆོག་ཉིད་བླུན་པོའི་གྲལ་དུ་འཇོག་སྲིད་པ་རེད། ངས་ལྟོས་ན་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྨོངས་དད་ཅིག་ཡོད་པ་འདྲ། དེ་ཡང་ཡག་པོ་རེད་དེ། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་རང་གི་བླ་མར་ཇི་མཛད་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་མོས་གོས་དགོས་མོད་ཀྱང་། ང་ཚོས་འདིར་ཆབ་སྲིད་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས་ཆོས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཆབ་སྲིད་བྱེད་དུས་རྨོངས་དད་བྱས་ན་ནོར་འཁྲུལ་རེད། ངས་བྲིས་པ་དེ་ཚོར་ཞེ་ས་མེད་པ་བདེན་པ་རེད། ཡིན་ཡང་ངས་ཆབ་སྲིད་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས་ཆོས་བཤད་ཀྱི་མེད་པ་དེ་མཆོག་ནས་མཁྱེན་རོགས་མཛོད། ཆབ་སྲིད་བཤད་དུས་རྨོང་དད་དོར་ནས་དགག་སྒྲུབ་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
འདྲེ་ཁོ་ལ་འདྲེ་ཞེས་མ་ཟེར་ན་གང་ཟེར་དགོས་རེད། ཁྱོད་ཀྱིས་གཅིག་ཤོད་དང་། ང་ཡང་འདྲེ་ཕྲུག་ཁྱོད་འདྲ་བར་ཁ་ཡ་བྱེད་མི་འདོད་པས་མཐའ་མའི་རྫོཊ་ཚིག་བཀོད་དེ་བཞི་ཤད་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་ནོ།། །། ཁ་དྲོ།
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་ལགས། རང་གི་བླ་མར་བསྟོད་པ་བྱེད་ན་ལེགས་མོད། འོན་ཀྱང་བསྟོད་ཚུལ་ཤེས་རྒྱུ་དེ་གནད་འགག་ཅིག་རེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མིན་ན་བོད་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་ཨེ་ཡོད་མི་ཤེས་ཟེར་བ་དེ་ཤིན་ཏུ་ནོར་འཁྲུལ་རེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་བྱུང་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་རེད་། བོད་ཟེར་བ་དེ་བྱུང་ནས་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོ་ཟིན་ཡོད་པ་རེད། དགེ་ཕྲུག་ངན་པས་དགེ་རྒན་རྫོབ་ཟེར་བ་དེ་ཁྱོད་ལྟ་བུ་ལ་བཤད་པ་རེད། མི་ཤེས་ན་རྒྱལ་རབས་ལ་ལྟོས་དང་དེ་ནས་ཤེས་ཐུབ། ཁྱད་པར་དུ་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ལྟོས་ན། བོད་གྱི་བྱུང་ཁུངས་ཧ་ཅང་རིང་བོ་རེད།
གངས་ཕྲུག་ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་སྟངས་ལ་ལྟོས་ན་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་ཉམས་ལེན་པ་དང་། ཐོས་རྒྱ་ཅན་ཞིག་མིན་པ་ཐག་ཆོད་། དགག་པ་བྱེད་འདོད་ན་རྒྱུ་མཚན་དང་རིག་པས་སྒྲུབ་དགོས་པས་ལས། གདོན་འདྲེ་ཞེས་བརྗོད་ན་རང་མཚང་ཕྱི་ལ་མངོན་པ་ལས་གཞན་གྱི་མགོ་གནོན་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད་། ད་ང་ཁྱོད་ལྟ་བུར་རྩོད་པ་བྱེད་འདོད་མི་འདུག
ཨ་རོག་བསྟན་ཉི། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་བླུན་ཟེར་བས་བླུན་པོར་གྱུར་བ་དང་མཁས་ཟེར་ན་མཁས་པར་གྱུར་རྒྱུ་མེད་པས་ཁྱད་པར་མི་འདུག དེ་བས་ཁྱོད་རང་གིས་བྲིས་པའི་ལབ་ཉོག་འདི་དག་ཐེངས་འགར་བསྐྱར་ཀློག་ཡང་ཀློག་བྱས་ནས་ཞིབ་དཔྱོད་ཅིག་བྱོས་དང། སྐྱོན་བརྗོད་པར་སྡང་ཟུག་དང་བློ་དཀར་སྒོ་ནས་བྱེད་ཕྱོགས་གཉིས་ཡོད་པས་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་སྦྱོར་ཁོ་ནའི་ཐད་ནས་ཀྱང་སྔ་བར་མཇུག་གསུམ་དུ་སྡང་ཟུག་གི་ངར་སྒྲ་ཆེས་ཆེར་སྒྲོག་འདུག་པས་བློ་ལྡན་སུས་བཀླགས་ཀྱང་ཁྱོད་༧གོང་ས་ལྔ་བ་ཆེན་མོ་ནས་༧་སྐུ་འཕྲེང་འདི་པའི་་བར་དད་ཡོད་དང་སྡང་ཡོད་ཁྱེད་འབྱེད་ནུས་སོ། མ་གཞི་ངས་འགའ་ཞིག་གིས་ཟེར་ཡོད་མ་གཏོགས་བསྟན་ཉིས་་གདོན་འདྲེ་ཁོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་༧གོང་ས་ལྔ་བ་ཆེན་མོར་བསྐུར་བཏབ་འདུག་ཅེས་བཤད་མེད་ཀྱང་་ཁར་ཐུག་ཁྱེད་རང་ལ་ཕོགས་པར་ཡ་མཚན་སྐྱེས་བྱུངྲ།།
་Tenpa Nyima
༢༠༠༩/༠༤/༡༩ ཉིན་འདོན་སྤེལ་བྱས། མཁར་སྨེའུ་བཤད་པ་ཁ་ཤས་ཤིག་ངའི་འདོད་ཐོག་ཏུ་བབས་སོང༌། ཁོང་གི་བཤད་སྟངས་ལ་ལྟོས་ན་ཆོས་དང་ཆབ་སྲིད་གཉིས་ཆ་ལ་ཉམས་མྱོང་ཅན་ཞིག་ལོས་ཡིན་སྙམ། ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད༌། འོན་ཀྱང་བོད་མི་ཚོས་འདི་ཤེས་ཐུབ་ཀྱིས་མེད༌། གལ་ཏེ་མི་རེ་ཟུང་གིས་ཤེས་ནའང་་བཤད་ཕོད་ཀྱིས་མེད༌། ད་རེས་ཁོས་བཤད་པ་དེ་དག་བོད་མི་ཚོས་རྣ་ལ་ཆེས་མཁོ་བའི་གཏམ་ཞིག་རེད༌། གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིནཔོ་ཆེ་འདི་བ་ཚང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་མ་བཞེས་ཐབས་མེད་ལྟ་བུ་ཆགས་པ་རེད༌། ད་ང་ཚོ་དགོས་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་དཀྱུས་མའི་གྲལ་ནས་གོང་ས་མཆོག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་དེ་ཐེགས་མཁན་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་དེ་རེད༌། ཀརྨ་པས་སྤྱོད་པ་ལ་དཔག་ན་ཁོང་ཡང་ཆབ་སྲིད་ལ་ཐུགས་མཉེས་པོ་ཡོད་ཚོད་འདུག འོན་ཀྱང་བླ་མས་ཆབ་སྲིད་བྱེད་ན་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད༌། གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚོན་ནའང་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་བ་ནས་བཟུང་ཆབ་སྲིད་ལ་དབུ་འཁོར་ནས་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཤོར་བ་རེད༌། དེའི་རྐྱེན་པས་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་དང༌། དགུ་བ བཅུ་བ་ བཅུ་གཅིག བཅུ་གཉིས་ལྔ་བོ་འདིའི་་མཛད་པ་དང་འཕྲིན་ལས་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་འདས་པ་རེད༌། གལ་སྲིད་གོང་ས་ལྔ་བས་ཆབ་སྲིད་དུག་གི་བུམ་པ་ཕྱག་ཏུ་མ་བསྣམས་ན༌། ད་རེའི་སྐུ་ཕྲེང་འདི་བ་དགུ་བའམ་བཅུ་བ་གང་རུང་ཞིག་ཡིན་ཚོད་རེད༌། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པར་ཚོན་ནའང་སྐུ་ཕྲེང་རེ་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ལ་དབུ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ཀྱིས་ཀར་བསྟན་ཆེས་་ཆེར་ཉམས་ནས་བོད་ནང་དུ་དགོན་སྡེ་རེ་གཉིས་ལས་མེད་པ་དེའི་སྐྱོན་གྱིས་རེད༌། འོན་ཀྱང་བླ་སྤྲུལ་དུ་གྲགས་པ་འདི་ཚོས་གཞན་དོན་ཁ་གཡར་ནས་དོན་དུ་རང་ཉིད་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་དབུ་འཁོར་ནས་སྔོན་བྱུང་གི་ལོ་རྒྱུས་འདི་དག་ལ་དཔྱད་པ་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ཀ་ལ་ཡོད༌། གཞན་དུ་ན་རང་ཉིད་ལམ་ཁ་གང་དུ་སྐྱོད་ན་རང་གཞན་གཉིསཀར་ཁེ་ཕན་ཡོད་པ་ཧ་ཅང་གི་རྟོགས་སླའོ༌། སྤྱིར་བླ་མ་དབང་ལུང་གི་རྒྱུད་པ་འཛིན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ཆབ་སྲིད་སྤང་སྟེ་ཧ་ཅང་གཟབ་གཟབ་མ་བྱེད་ནས་དབང་ལུང་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྐུར་ན་རྒྱལ་བ་གོང་མའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྒྱུད་པ་ཆད་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཅི་ཕྱིར་མེད༌། ང་གློག་ཀླད་ལ་བྱང་ཆ་མེད་སྟབས་ཚིག་ཁ་ཤས་འབྲི་བ་ལའང་ཡུན་རིང་འགོར་གྱིས་འདུག ད་ཁ་དྲོ་བཀྲ་ཤིས།
བསྟན་པ་ཉི་མ་ཟེར་བ་འདིས་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བར་ག་རེ་ཤོད་ཀྱིན་ཡོད། ༸གོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་བཀའ་དྲིན་མིན་ན་ད་ལྟ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཟེར་བ་དང་བོད་ཟེར་བ་འདི་ཡང་མིང་ཙམ་ལས་ཨེ་ཡོད་མི་ཤེས།
་གངས་ཕྲུག་ཟེར་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་ངས་བཤད་པའི་དོན་རྣམས་མ་གོ་ནས་ཤུགས་ལྡན་ཁ་གཡར་ཏེ་ཡེ་གེ་ཉག་ཉོག་ཅིག་བྲིས་པ་དེ་ནོར་འཁྲུལ་རེད༌། དང་བོ་དགག་བྱའི་གཞི་དེར་ལེགས་པོ་ཞིག་བརྟགས་ནས་དགག་ཚིག་རེ་བྲིས་ན་རང་ཉིད་བླུན་པོའི་བྲལ་དུ་མི་ཚུད་པའི་དགེ་མཚན་ཡོད༌། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་གི་རྣམ་ཐར་ཀློག་མྱོང་ངམ། དང་བོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཀློག་དང་དེ་ནས་དོན་ཞིག་རྟོགས་ཐུབ། ངས་རང་གི་བླ་མའི་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ཡག་པོ་མ་རེད་ཅེས་ཟེར་གྱི་མེད༌། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ནོར་འཁྲུལ་ཤོར་བ་རེད་ཟེར་བཞིན་ཡོད༌། འདི་ནི་རང་གི་བླ་མར་ཤ་ཚ་ཞིང་སྙིང་ཉེ་བའི་གཏམ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་སྐུར་བ་བཏབས་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན༌། རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་དང༌། དགུབ་ བཅུ་བ་ བཅུ་གཅིག་ བཅུ་གཉིས་ལྔ་བོ་འདི་དགུང་གྲངས་ཉེར་ལྔའི་ཡན་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབང་གིས་གྲོངས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་བཅུ་གསུམ་པའི་རྣམ་ཐར་ལ་གཟིགས་ན་གསལ་བོ་ཤེས་ཐུབ། གྲོངས་མཁན་ནི་རྒྱལ་ཚབ་དཀོར་གཟན་དང་སྐུ་ངོ་སྡིག་ཅན་དེ་ཚོ་རེད༌། གལ་སྲིད་གོང་ས་མཆོག་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནཁོང་ཚོར་སྐུ་ཕྲེང་སྔ་ཕྱི་བར་དུ་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གཉིས་གསུམ་ལ་ཆབ་སྲིད་སྐྱོངས་རྒྱུའི་་གོ་སྐབས་ཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད༌། རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ངས་ཆབ་སྲིད་དུག་གི་བུམ་པ་ཞེ་བརྗོད་པ་ཡིན།གལ་སྲིད་རྒྱལ་དབང་ལྔ་བས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་གཙང་མ་ཞིག་བསྐྱངས་ཡོད་ན༌། སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་སྐུ་ཚེ་རིང་རྒྱུ་དང་ཆོས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་རྒྱ་ཆེར་རྒྱས་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་བོ་རེད༌། འོན་ཀྱང་བོད་སྤྱི་མཐུན་ལས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མ་བྱུང་བ་རེད༌། དེར་མ་ཟད་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལའང་འཕེལ་འགྲིབ་དེ་ཙམ་མི་འོངས་སམ་སྙམ་མོ། དཔེར་ན་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལྟོས་ན་གསལ་བོ་ཤེས་ཐུབ། སྔོན་ཆད་འབྲུག་པ་ནི་བོད་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་རེད༌། ད་ལྟ་རང་བཙན་རེད༌། དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་རྒྱལ་བོས་བསྐྱངས་པའི་གྲུབ་འབྲས་རེད༌། གངས་ཕྲུག་ཟེར་བ་བླུན་པོ་དེ་དཔེ་དང་དཔེ་ཅན་ཡ་མ་མཚུངས་པ་ཞིག་བཞག་གྱིན་འདུག ཐུད་ཚོ་བ་མར་གྱིས་བཀའ་དྲིན་རེད་ཟེར་བ་ལྟ་བུ། ད་མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་གཙང་མ་ཞིག་སྐྱོང་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་ཞུས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད༌། ད་སྐུ་ཚེ་རིང་བར་སྨོན༌།
གནས་ཚང་ཚང་གི་གསུང་བ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ ། རེད་ཡ་བོད་འདི་དུས་རབས་གང་མཚམས་ཤིག་ནས་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ཅིག་གི་རྩེད་ཆས་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་དུས་དེ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་སྲིད་ལུགས་འདི་ཉམས་ཆགས་སུ་སོང་དེ་མཐར་རྒྱ་ལག་ཏུ་ཤོར་བའ་གནས་ཚུལ་འདི་བྱུང་རེད ། ད་དུང་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་ཆགས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་འདིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བོད་ལ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་དགོས་ཞེས་སྐད་རྒྱག་པ་ལས་བོད་ལ་བོད་ཀྱི་སྲིད་ལུགས་སྐྱོངས་བའི་རང་དབང་དགོས་ཞེས་ད་ལྟ་བར་དུ་སྐད་རྒྱབ་མྱོང་མེད ། འདི་ཡང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་ཤུགས་ཆེ་དྲགས་པས་རེད ། དྲངས་མོར་བཤད་ན་ང་ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐྱབས་བཙོལ་བ་ཡིན་མོད་ཆོས་གཅིག་པུ་འདི་ལྟར་གཙུགས་སུ་འཛིན་དགོས་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ།
མ་གཞི་ཁ་སང་ཚིག་ཁ་ཤས་བྲིས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཚོད་འགོར་ཡུན་རིང་དྲག་པས་ཡིན་ནམ་གང་ལྟར་བརླག་སོང་། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་ཞུ་འདུན་བྱུང་སོང་། ང་རང་གིས་བལྟས་ན་འདིར་དོན་དག་གལ་ཆེན་ཁག་ཅིག་འདུག
ཆོས་ལུགས་ལ་དགག་པ་རྒྱག་གི་མི་འདུག་ལ་ཆོས་ལུགས་པར་བྱས་རྗེས་མེད་ཅེས་ཀྱང་གསུངས་ཀྱི་མི་འདུག དེ་ལས་ལྡོག་ནས་ཆོས་ལུགས་སྲུང་འདུན་དང་བོད་དོན་འགྲུབ་ཐབས་ཤིག་ལ་བསམ་གཞིགས་གནང་བཞིན་འདུག དེ་བས། ཐོག་མར་དོན་དག་ཁ་ཤས་ཤིག་ངོ་འཕྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
༡ བོད་འདི་རྒྱལ་ཁབ་བམ་རང་དབང་ཡོད་མཁན་ཞིག་མ་ཡིན་པར་དེ་དག་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས་པའི་དུས་ཚོད་ཛ་དྲག་ཅིག་གི་སྒང་གནས་ཡོད་པ་རེད་ལ། སླར་གསོ་དེའང་ཆོས་བཞིན་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཟིན་པ་མཐོང་གསལ་རང་ཡིན།
༢ དེའི་དབང་གིས་སྲིད་དོན་ཞེས་པ་འདིའི་རྒྱབ་མདུན་གཡས་གཡོན་ཤེས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ལ། དེའང་ངོ་བོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ལག་ལེན་སྒང་ནས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག བོད་ཀྱི་ཁ་གཏད་དམ་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ལག་ལེན་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཀྱི་འདུག ཆོས་བཞིན་བྱེད་མཁན་ཞིག་དང་ཆོས་བཞིན་མི་བྱེད་པའི་སྲིད་དོན་ནི་ར་བཟི་དང་ར་བཟི་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ར་བཟི་མཁན་གྱིས་ག་དུས་ཀྱང་ར་བཟི་མེད་མཁན་ལ་རྡུང་རྡེག་བྱེད་པའམ་རྙོག་དྲ་རྐྱང་རྐྱང་བཟོས་ཡོང་དུས། ར་བཟི་མེད་མཁན་ཡང་ཐབས་ལམ་གྱི་སྒང་ལ་གཞོལ་བའམ། ཞེ་སྡང་གི་དབང་དུ་འཆོར་སྲིད་སྟབས། དེ་དག་ཆོས་བཞིན་བྱེད་མཁན་ལ་མཚོན་ན་སྤང་བྱ་ལས་ལེན་བྱ་མིན་པར་མ་ཟད། བསླབ་སྡོམ་དང་འགལ་གྱི་ཡོད་པའང་ཤེས་གསལ་ལྟར་ཡིན་ལ། དབུ་ཁྲིད་གཅིག་པུས་ཡོང་སྲིད་ཀྱང་བོད་མི་ཆ་ཚང་གིས་བཟོད་མི་ཐུབ་པ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ལས་ར་འཕྲོད་ཡོད།
༣ གཞན་གཅིག་དེ་དེང་གི་ཆར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་གཙོས་པའི་བླ་ཆེན་རྣམ་པས་བོད་ཀྱི་དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་འདི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་སློབ་སྟོན་པར་བསྐུལ་འདེད་བྱེད་ཐུབ་ཡོད་པར་མ་ཟད། དོན་འབྲས་ཀྱང་ངེས་ཅན་ཞིག་ལེན་ཐུབ་ཡོད་ཅིང་། དོན་འབྲས་དེ་མཐུད་སྐྱོང་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་གནང་དགོས་ཚེ། ཡག་བཙོག་ལ་མ་བལྟོས་པར་འཛམ་གླིང་འདིར༼ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ༽གྱི་མིང་ཁུར་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དགག་བྱེད་གཙོ་བོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་བསམ་བློའི་སློབ་སྟོན་པའི་གནས་སྟངས་ག་ཚད་ཡག་ཏུ་ཕྱིན་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་བོད་དོན་ཐད་ཀྱི་རྒྱབ་བསྐྱོར་མང་རུ་ཡོང་གི་ཡོད་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་ན་རྒྱབ་བསྐྱོར་ཡང་ཉུང་དུ་འགྲོ་བའམ་འགྲོ་སྲིད་པ་གསལ་བོ་ཡིན།
༤ གོང་སྨྲས་ལྟར་བོད་དོན་འདི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་སྟབས། ཆོས་བཞིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ཡུན་རིང་དང་ནུས་པ་ཆེར་ཐོན་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ལ། དེ་ལས་རྒྱའི་གཏམ་དཔེར་དུག་སྣ་དུག་གིས་ལེན་དགོས་ཞེས་པ་ལྟར་ཉུང་མཐར་༼རིགས་ལམ་ཡན་གར་བ༽བཀོལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཁར། དེའང་རྒྱུན་ལྡན་ཡིན་མིན་གང་རུང་ལ་གོ་དགོས།
མདོར་ན། བོད་དོན་འདི་བཞིན་སྐྱ་བོས་གཙོ་ཁྲིད་དང་ཆོས་པའི་གཞོགས་འདེགས། བོད་མིས་འཕག་འཚག་བཅས་གཞི་གཅིག་ཏུ་བསྡེབས་ཐུབ་པའི་དུས་ཚོད་སྒང་སླེབས་པ་ཡིན་ན། ད་གཟོད་ལམ་འགྲོ་ཡོང་ངེས་པ་གསལ་བོ་ཡིན། དེའང་ཆོས་པའི་གཞོགས་འདེགས་ནི་བར་འདུམ་པ་ལྟ་བུའི་ནུས་པར་གོ་དགོས།
ཤེས་ཡོན་པ་ཚོས་བཤད་ན་དེ་འདྲ་ཞིག་རེད་དམ།
དྲ་གྲོགས་ཚོ་ཆོས་ལུགས་མི་སྣའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་དོན་དང་འགན་ལེན་བྱེད་མི་དགོས་པར་འདོད་ནས་འདོར་ཚར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་འདིར་ཡོད་དམ། དེའི་ཐད་དུ་སྐད་ཆ་དྲང་མོ་རེ་ཤོད་དང་། བསམ་བློ་ཞིབ་དུ་བཏང་ནས། དེ་མིན་ཆོས་ལུགས་ཟེར་ནས་སྨོད་པ་ལས་ཆོས་ལུགས་མི་སྣ་དང་ཆོས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ངོ་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་གཏམ་གླེང་རེ་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཡག་པོ་ཡོད་ས་རེད། དེ་མིན་མཁས་པའི་མིང་ཐོག་ཚད་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ཤེས་པའི་ངེས་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མེད།
ཨ་རོག་བཀྲ་རྒྱམ་ལགས། ང་བླ་ལོག་མིན་ལ་གྲྭ་ལོག་ཀྱང་མིན་པས་ཁ་ནས་ཐོན་གསུམ་བཅོ་བརྒྱད་གྱ་ཚོམ་དུ་མ་ཤོད་རོགས། དྲང་མོར་བཤད་ན་རང་བསྟོད་བྱེད་པ་ལྟར་འདུག་ཀྱང་ང་ནི་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་གྲུབ་མཐར་སྦྱངཾས་ཤིང་ས་དགེ་རྙིང་གསུམ་གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་མོས་གུས་དག་སྣང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་རིག་གཞུང་བོན་ལུགས་ལ་ཡང་དོན་གཉེར་ཀློག་བལྟ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་གཤིས་ཆོས་ལུགས་ཕྱོཌ་ཞེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་མིན་ཞེས་ཁ་ཚོན་བཅད་ནས་བཤད་ཐུབ།
(གང་ལྟར་ང་ཚོས་གླེང་བཞིན་པ་ནི་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་དེ་ཆོས་ལུགས་པས་ཇུས་གཏོགས་མ་བྱས་ན་ལེགས་ཚུལ་བཤད་ཀྱིས་ཡོད །) ཁྱེད་ཚོས་ཤོད་བཞིན་པ་དེ་བོད་མི་རིགས་དེ་ཆོས་མེད་རིང་ལུགས་སམ་ཆོས་བྱེད་པ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ན་མ་གཏོགས་ཡོང་ཡག་མེད་པའི་སྟོང་གཏམ་ཞིག་རེད་ཅེས་བཤད་ཆོག གོང་དུ་བརྗོད་པ་ལྟར་བོད་ཀྱི་ལུས་པོ་དེ་སྔར་ནས་བླ་ཆོས་ཀྱི་སྲོག་ཟུངས་ཀྱིས་འཚོ་ཡོད་ལ་འབྱུང་འགྱུར་ཡང་བླ་ཆོས་ལ་མ་བརྟེན་པར་འཚོ་མི་ཐུབ་པ་ཁོ་ཐག་རེད། གལ་ཏེ་ཆོས་སྲིད་ཟུང་བྲལ་བྱས་ན་དེ་བྱས་ཉིན་ནས་བྱེ་མའི་ཕུང་བོ་ཆུ་དང་འཕྲད་པ་བཞིན་བོད་དེ་བརྡལ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་རེད། ཞར་ལ་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་སྲིད་དོན་མ་བྱེད་ཀྱང་གསུངས་མི་འདུག་གཱ
གོང་ན་གངས་ཕྲུག་ཟེར་བར་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཞེན་ཡོད་ཚོད་འདུག་པས་ན་ཕལ་ཁོང་བླ་ལོག་ཞིག་མིན་གྲྭ་ལོག་ཞིག་ཡིན་ཤས་ཆེ ། གང་ལྟར་ང་ཚོས་གླེང་བཞིན་པ་ནི་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་དེ་ཆོས་ལུགས་པས་ཇུས་གཏོགས་མ་བྱས་ན་ལེགས་ཚུལ་བཤད་ཀྱིས་ཡོད ། གལ་སྲིད་ཆོས་ལུགས་པས་སྲིད་སྐྱོང་དགོས་ན་གདན་ས་ཁག་དང་དགོན་པ་ཁག་ནས་བླ་གྲྭ་ཚོས་ཆོས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་ཆབ་སྲིད་སྦྱངས་ཆབ་སྲིད་བརྩད་ཆབ་སྲིད་འཆད་ཉན་བྱས་མཐར་གཞི་ནས་སྲིད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནངན་ལེགས་པར་མཐོང་། མ་གཞིར་བླ་གྲྭ་ནི་ཆོས་སྒྲུབ་མཁན་ཤ་རྟགས་ཡིན་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཚོ་ལ་སྲིད་སྐྱོང་ཞེས་བཀའ་ཕེབས་འེ་ཡོད་ན །
བཀག་འགོག་དང་གུ་དོག་དེ་ང་ཚོར་ནམ་ཡང་མི་དགོས་པ་ཡིན་ལ། ལྕགས་གོང་ལྟ་བུའི་རྙིང་ཞེན་ལྗང་ཁུ་དེ་ཡང་རིང་དུ་འདོར་བར་འཚལ། མིའི་ནུས་པ་དང་རྣམ་དཔྱོད་ལ་སུས་ཀྱང་བཀག་འགོག་བྱེད་དོན་མེད་ལ། རང་གི་མི་རིགས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་འདོད་པ་དེར་སུས་ཀྱང་འདྲེ་ལག་རྐྱང་དོན་མེད། སུ་ཡིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རླུང་རྟ་ཡར་ལ་སྐྱོད་ཐུབ་ན་དེ་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་ཁྲིད་པ་ཡིན་ལ། སུ་ཡིས་བོད་མི་རིགས་ལ་མགོ་སྐོར་དང་གཡོ་འཚོང་བྱེད་ན་དེ་ནི་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་འཆིལ་ཞགས་འཔེན་ངེས་ཡིན།
འདས་ཟིན་པའི་སྒྲུང་གཏམ་ལ་ང་ཚོས་ནམ་ཡང་ཉན་འདོད་མི་བྱེད་དེ། འདས་ཟིན་པ་དེས་ད་ལྟའི་ཚབ་བྱེད་མི་ཐུབ་ལ་། མི་བུའི་མི་གཤིས་དང་འཇོན་ཐང་དེ་ཚོན་མདོག་དང་གཞོགས་བཤད་ཙམ་གྱིས་ག་འགྲིགས། ཆོས་དང་སྲིད་གཉིས་ནི་ཐ་དད་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་དེ། མི་རིགས་ལ་ཕན་པའི་ལས་དེ་ཆོས་ཡིན་ལ་སྲིད་ཀྱང་ཡིན་པས་སོ། ཤེས་དགོས་པ་ནི་ད་ལྟའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་འདི་སྔོན་ཆད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་དེ་མ་ཡིན་དེའོ།
ང་ཚོས་གུ་དོག་གི་བསམ་བློ་རིང་དུ་དོར་ནས་རང་དབང་གི་རྣམ་དཔྱོད་མཐའ་མེད་དུ་སྤེལ་བར་འབད་དགོས་པ་ལས། ཚོན་འདོག་དང་ལས་གནས་ལ་སུས་ཀྱང་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་དོན་མེད། སུ་ཡིས་བོད་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རླུང་རྟ་ཡར་ལ་སྐྱོད་ཐུབ་ན་དེ་ནི་མི་མང་གི་སྣེ་ཁྲིད་པ་ཆགས་ངེས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ལ། སུ་ཡིས་རང་ཕྱོགས་དང་མགོ་བདེ་ཡི་གཡོ་འཔྲུལ་ལྐོག་ནས་བཀྲམ་ན་དེ་ལ་ཚང་མས་མཆིལ་ཞགས་འཕེན་པའང་ཟློག་དུ་མེད། ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཁ་ཁར་མ་མཐོང་སྟེ། གཞན་ལ་ཕན་ན་ཆོས་དང་གནོད་པའི་ལས་ནི་ཆོས་མ་ཡིན། འཁོར་བསྒྱུར་སྟོང་དུ་སྤྲུལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་འང་དོན་མེད་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན།
འདས་ཟིན་པ་གཅིག་པུ་གླེང་ནས་མ་འདུག་དང། འདས་ཟིན་པའི་ཁྲོད་ན་ཆོས་པ་ཚོས་ནག་ཉེས་ཡོད་ངེས་ལ། ཆོས་པ་ཚོས་མི་རིགས་ལ་ཕུལ་པའི་བླ་མེད་ཀྱི་ལེགས་སྐྱེས་ཡང་ཡོད་པ་རེད།
“ཐུད་འཚོ་བ་མར་གྱི་བཀའ་དྲིན་རེད། མར་མེད་ན་ཕྱུ་རའི་སྤགས་བསྒོངས་རེད” ཅེས་པ་དེ་ཅིས་མི་བདེན། ད་བར་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་ཀྱི་ལུས་པོ་དེ་ཆོས་དང་བླ་མའི་སྲོག་གི་བཟུང་ནས་འཚོ་ཞིང་རྒྱུཊ་པ་རེད་མ་གཏོགས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དེ་ལས་འབྲས་ལ་མི་བརྩི་ཞིང་ནོར་སྲིད་ཁོ་ན་དོན་དུ་གཉེར་བའི་མི་ངན་འགའི་ལག་ཏུ་ཤོར་ཡོད་ཚེ་་་་སྙིང་རྗེ་་་་་བོད་ཅེས་པ་དེ་སྔ་ས་ནས་ཕྱི་ནང་སྲོག་ཟུངས་ཤ་ཟད་རྩ་གསུམ་ཤོར་ནས་ལྔ་བའི་་ལམ་དུ་གཤེཊ་ཟིན་ཡོད་ངེས་རེད། དེའི་ཕྱིར་ངས་བལྟས་ན་”ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ”་མིན་པར་”ཆོས་སྲིད་ཟུང་བྲལ་”བྱེད་དགོས་ཟེར་བ་དེ་ནི་དུས་རབས་འགའ་ཤས་རྗེས་ནས་བོད་མི་བླ་མ་དང་ཆོས་དད་པ་གྲངས་ཉུང་ངམ་རྩ་མེད་དུ་སོང་ན་མ་གཏོགས་ནམ་ཡང་འགྲུབ་ཐབས་མེད་ལ་དེ་ནི་བོན་སྲིད་མཁས་པའི་སྟོང་གཏམ་རྫིག་པོ་ཞིག་རེད།
དོན་དག་ལྟེ་བ་དེ་ག་རང་རེད། སྲིད་བླ་མས་སྐྱོང་རྒྱུན་རིང་དྲག་པས་མ་ཚད། དེང་སྐབས་བོད་ནང་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་བྱུང་བཞིན་པའི་ཁར། བླ་མ་ཚོས་ཐ་ན་བོད་མིས་རང་སྲོག་སྲུང་སླད་ཕར་རྒོལ་བྱས་པའང་རྒྱ་རྗེས་འབྲངས་ནས་མི་འོས་མི་འཚམས་ཚུལ་བཤད་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད་པས། ཏག་ཏག་སྲིད་གཞན་ལ་རྩིས་སྤྲད་དེ་རང་ཉིད་བར་འདུམ་པའི་སྟེགས་བུར་བཞུགས་རན་པའི་དུས་ཚོད་སླེབས་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདྲ་མ་རེད་དམ།
དོན་དག་ལྟེ་བ་དེ། སྲིད་བླ་མས་མ་སྐྱོང་ལབ་གི་ཡོད་པ་འདྲ། འདི་ལ་བསམ་ཚུལ་ཅི་ཡོད།
ལྷན་རྒྱས་ད་དེ་འདྲ་གནང་མ་ཡོང་། བོད་ལ་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་ལ། དེ་ནི་༼ཤ་ཚ་བའི་གཏམ་ལ་སྙན་པོ་མེད། ནད་མཁྲིས་པའི་སྨན་ལ་ཞིམ་པོ་མེད༽ཅེས་པ་དེ་རེད། དེ་བས། མཁས་དབང་མཆོག་གིས་ཤ་ཚ་ནས་དྲང་གཏམ་གསུངས་ཀྱིན་འདུག་མ་གཏོགས། ༼བོན་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ༽གནང་འོས་ཚུལ་གསུངས་ཀྱི་མི་འདུག་ལ། ༼ང་རང་སྤྲུལ་སྐུ༽ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་ཚུལ་གསུངས་ཀྱི་མེད་པའི་ཁར། ཆོས་པས་སྲིད་བསྐྱངས་ན་ལས་ཀ་མང་པོ་ཞིག་འཐུས་ཤོར་ལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དངོས་དོན་གསུངས་ཡོད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ཤས་ཀྱིས་དོན་ལ་མི་བལྟ་བར་ཚིག་ཁ་ཤས་འཇུ་བཞིན་པར་ཡོད་དམ། དངོས་གནས་བོད་ཅེས་པ་འདི་ཡར་ལངས་མེད་ཀྱང་འདི་རིགས་ཡིན་རྒྱུ་རེད།
ནོར་བཅོས། མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་ཞེས་བཅོས་རོགས།
མཁར་རྨེའུ་གཏམ་གཏན་ཟེར་བ་འདི་མཁས་ཟེར་ས་དེ་བོན་གཙོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་སྐོར་དེ་རེད། དུས་བབ་གསར་འགོད་པས་དེ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་དྲི་བ་དྲིས་ན་འོས་བབ་ཡོད་རེད། མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་ཟེར་བ་འདིས་ཆབ་སྲིད་མི་མཁྱེན་ཟེར་བ་མིན་ཡང་དེའི་སྐོར་ལ་ཉམས་མྱོང་དང་ཤེས་རྒྱ་དེ་ཙམ་ཆེན་པོ་ཨེ་ཡིན་སྙམ་གྱིན་འདུག རྗེས་སུ་མི་སྣ་སུ་ཞིག་ལ་དྲི་བ་འགོད་སྐབས་སུ་མི་དེའི་ཆེད་ལས་སམ་གང་ལ་མཁས་པ་དེ་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་དྲི་བ་བཀོད་ན་ལེགས།
གླེང་གཞི་འདི་དང་འབྲེལ་ནས་ཨ་ཕོ་ཤུཊ་ལྡན་གྷ་པར་སིང་བསྟེན་མཁན་འགས་༧གོང་ས་ལྔ་བ་ཆེན་པོར་བསྐུར་བ་བཏབ་རྒྱུའི་ལམ་ཀ་ཞིག་བཙལ་འདུག་པར་སྙམ།
ཁོང་གིས་བཤད་པ་དེ་མ་གཞི་ནས་གསལ་བོ་ཞིག་མགོ་ཚོད་སོང་ངམ། ཨཱ། ངས་ནི་ད་དུང་མགོ་ཚོད་ཀྱི་མི་འདུག ངས་གོ་ཚོད་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ནག་ལས་ཡོད་ཚད་མི་སྐྱའི་ལག་ཏུ་ཞོག འཁོར་བའི་གནད་དོན་ནི་འཁོར་བར་དབྱིངས་ཞུགས་བསྡད་མཁན་དག་གིས་སྒྲུབས། འཁོར་བ་འདི་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད། གཏིང་ཟབ་མོ་རེད། འདི་ན་ནག་པོའི་ཁྲིམས་མ་གཏོགས་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་ཐག་མི་ཆོད་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་འདྲ་བོ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་དགོས་པ་རེད། དེ་བླ་མ་དང་དགེ་འདུན་པ་ཚོས་སྒྲུབས། ཁྱོད་ཚོ་ཟང་ཟིང་གི་ཁྲོད་དུ་འཚང་ནས་རྣམ་དཀར་དགེ་བའི་ལས་དེ་ལ་གོ་བ་ལོག་གཞིའི་ལས་ཀ་མ་བྱེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་གིས་ཀྱང་གནད་འདི་ལ་དཔག་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བར་བཤད་པ་འདྲ་བོ་ཞིག་རེད། དེ་མ་ཡིན་པར། བླ་མ་ཚོས་སྲིད་བཟུང་སྟེ། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོར་ཁ་ཡ་ངོ་ཡ་བྱེད་པ་མང་ན་མཐའ་མཇུག་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ནས་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་འདི་དང་རང་གི་རྒྱལ་དོན་མཐའ་དག་གཡང་ལ་གཡུག་པར་ངེས། ཞེས་བཤད་པ་འདྲ་ཞིག་གོ་སོང་།
ཡུལ་སོ་སོའི་ཆོས་ལུགས་དང་སྲིད་ལུགས་མི་འདྲ་བས་ཡུལ་སོ་སོའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཡང་་མི་འདྲ། སྤྱིར་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་རང་གི་ངོ་བོ་འཇོག་ཚུལ་ལ་མི་མཐུན་པ་མང་བའང་དེའི་སྟབས་ཀྱིས་ཡིན་སྙམ། རང་རེའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ལ་འགོད་འདོད་ཀྱི་གཞན་ཕན་ལྷག་བསམ་གྱི་ཐོག་ནས་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་བ་ཞིག་ལ་བྱེད་པས། ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་དང་མི་འདྲ། འོན་ཀྱང་དེང་སང་གི་རང་རེའི་མང་གཙོའི་འགྲོ་ལུགས་ལ་བལྟས་ན་རང་རེའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་འདི་གང་ཟག་སྒེར་པ་མ་གཏོགས་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བྱེད་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་ཡུལ་འདིར་གཞུང་གིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་དང་སྒེར་གྱིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ན་ལེགས་པར་མཐོང་སྟེ། བོད་ལ་ཆོས་ལུགས་མང་བས་གཞུང་གིས་གཅིག་རང་རྩ་འཛིན་གྱིས་དེ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ན་ཆོས་ལུགས་གཞན་ལ་མི་བདེ་ཞིང་། ཆོས་ལུགས་ཚང་མ་དང་ལྷན་དུ་ནི་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་ཐུབ་ཐབས་མེད་པས་གཞུང་གིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་བྱེད་པ་རང་ལེགས། ད་ལྟ་ནང་ཆོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་འགྲོ་བཞིན་པ་འདི་ཡང་རིམ་པས་བོད་ལ་བོན་པོ་དང་ཡེ་ཤུ། ཁ་ཆེ་སོགས་དར་ཤུགས་ཆེ་རུ་སོང་ན་དཀའ་ངལ་ཡོང་ངེས་རེད། གང་ཟག་སྒེར་སོ་སོས་ནི་རང་རང་གི་ཆོས་ལུགས་གང་ཡིན་ཉམས་ལེན་གྱིས་རང་གི་འཚོ་བ་བསྐྱལ་ན་དེ་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཡིན་ཏེ། བཤད་སྟངས་གཞན་ཞིག་སྤྱད་ན། རང་རང་སོ་སོའི་མི་ཚེ་དེ་རང་རང་སོ་སོའི་ཆོས་ལུགས་དང་མཐུན་པར་བསྐྱལ་ན་དེ་ག་ཡིན་ལ། དེས་བོད་ཡུལ་ཞི་བདེར་གནས་པ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ངེས་སྙམ།
ཨོ་ལགས་སོ་་དྲ་གྲོགས་ཟུར་མཐོང་ལགས་ངས་བཤད་ཀྱིན་པ་ནི་ཆོས་ལུགས་པ་ཚོས་ཆབ་སྲིད་ཐོག་ལ་སྐེ་མ་སྲིངས་ལེགས་ཚུལ་བཤད་ཀྱི་ཡོདཔ་ལས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་དགོས་མིན་བཤད་ཀྱིས་མེད ། ལོ་རྒྱུས་ལ་ཕྱི་མིག་རེ་བལྟོས་ན་ཆོས་ལུགས་པས་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་ནས་བཟུང་ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་ཉམས་ཆགས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང་། ད་དུང་ང་ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ངེས་བར་དུ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ལ་འགྲོ་ཡང་དགོས་བསམ་གྱིས་ཡོད ། འདིའི་ཕྱོགས་སུ་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོའི་འགན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད ། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་ནི་ཆབ་སྲིད་པས་ལག་པ་ཕྱིས་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པས་འདིའི་ཕྱོགས་སུ་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བར་མཐོང་།
མཁར་སྨེའུ་བཤད་པ་ཁ་ཤས་ཤིག་ངའི་འདོད་ཐོག་ཏུ་བབས་སོང༌། ཁོང་གི་བཤད་སྟངས་ལ་ལྟོས་ན་ཆོས་དང་ཆབ་སྲིད་གཉིས་ཆ་ལ་ཉམས་མྱོང་ཅན་ཞིག་ལོས་ཡིན་སྙམ། ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད༌། འོན་ཀྱང་བོད་མི་ཚོས་འདི་ཤེས་ཐུབ་ཀྱིས་མེད༌། གལ་ཏེ་མི་རེ་ཟུང་གིས་ཤེས་ནའང་་བཤད་ཕོད་ཀྱིས་མེད༌། ད་རེས་ཁོས་བཤད་པ་དེ་དག་བོད་མི་ཚོས་རྣ་ལ་ཆེས་མཁོ་བའི་གཏམ་ཞིག་རེད༌། གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིནཔོ་ཆེ་འདི་བ་ཚང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་མ་བཞེས་ཐབས་མེད་ལྟ་བུ་ཆགས་པ་རེད༌། ད་ང་ཚོ་དགོས་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་དཀྱུས་མའི་གྲལ་ནས་གོང་ས་མཆོག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་དེ་ཐེགས་མཁན་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་དེ་རེད༌། ཀརྨ་པས་སྤྱོད་པ་ལ་དཔག་ན་ཁོང་ཡང་ཆབ་སྲིད་ལ་ཐུགས་མཉེས་པོ་ཡོད་ཚོད་འདུག འོན་ཀྱང་བླ་མས་ཆབ་སྲིད་བྱེད་ན་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད༌། གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚོན་ནའང་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་བ་ནས་བཟུང་ཆབ་སྲིད་ལ་དབུ་འཁོར་ནས་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཤོར་བ་རེད༌། དེའི་རྐྱེན་པས་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་དང༌། དགུ་བ བཅུ་བ་ བཅུ་གཅིག བཅུ་གཉིས་ལྔ་བོ་འདིའི་་མཛད་པ་དང་འཕྲིན་ལས་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་འདས་པ་རེད༌། གལ་སྲིད་གོང་ས་ལྔ་བས་ཆབ་སྲིད་དུག་གི་བུམ་པ་ཕྱག་ཏུ་མ་བསྣམས་ན༌། ད་རེའི་སྐུ་ཕྲེང་འདི་བ་དགུ་བའམ་བཅུ་བ་གང་རུང་ཞིག་ཡིན་ཚོད་རེད༌། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པར་ཚོན་ནའང་སྐུ་ཕྲེང་རེ་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ལ་དབུ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ཀྱིས་ཀར་བསྟན་ཆེས་་ཆེར་ཉམས་ནས་བོད་ནང་དུ་དགོན་སྡེ་རེ་གཉིས་ལས་མེད་པ་དེའི་སྐྱོན་གྱིས་རེད༌། འོན་ཀྱང་བླ་སྤྲུལ་དུ་གྲགས་པ་འདི་ཚོས་གཞན་དོན་ཁ་གཡར་ནས་དོན་དུ་རང་ཉིད་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་དབུ་འཁོར་ནས་སྔོན་བྱུང་གི་ལོ་རྒྱུས་འདི་དག་ལ་དཔྱད་པ་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ཀ་ལ་ཡོད༌། གཞན་དུ་ན་རང་ཉིད་ལམ་ཁ་གང་དུ་སྐྱོད་ན་རང་གཞན་གཉིསཀར་ཁེ་ཕན་ཡོད་པ་ཧ་ཅང་གི་རྟོགས་སླའོ༌། སྤྱིར་བླ་མ་དབང་ལུང་གི་རྒྱུད་པ་འཛིན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ཆབ་སྲིད་སྤང་སྟེ་ཧ་ཅང་གཟབ་གཟབ་མ་བྱེད་ནས་དབང་ལུང་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྐུར་ན་རྒྱལ་བ་གོང་མའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྒྱུད་པ་ཆད་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཅི་ཕྱིར་མེད༌། ང་གློག་ཀླད་ལ་བྱང་ཆ་མེད་སྟབས་ཚིག་ཁ་ཤས་འབྲི་བ་ལའང་ཡུན་རིང་འགོར་གྱིས་འདུག ད་ཁ་དྲོ་བཀྲ་ཤིས།
མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་ཟེར་བའི་མིང་ཞིག་སྔོན་མ་ནས་གོ་མྱོང་ལ་ཁོང་ལོ་རྒྱུས་ལ་མཁས་པ་ཞིག་རེད་ཟེར། ཁོང་ལ་གདེང་འཇོག་ཀྱང་གང་འཚམས་ཤིག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེ་རིང་སྐད་ཆ་དུམ་བུ་འགའ་ཤས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ངའི་སེམས་ཀྱི་ཁོའི་གོ་གནས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་སོང། རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ཟེར་ན། ཁོས་དེ་རིང་སང་ཉིན་ང་ཚོ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་བསླེབས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་ང་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དེ་སྔོན་མ་ལོ་ ༣༠༠ སྔོན་གྱི་ལམ་ལུགས་རེད། ༡༦༤༢ ལོ་ནས་ད་བར་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་གཅིག་པ་རེད། ངའི་བསམ་ཚུལ་ལ་མུ་མཐུད་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འདི་ཉར་ནས་འགྲོ་དགོས་ན་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད། འཛམ་བུ་གླིང་ལ་ལོ་ ༣༠༠ སྔོན་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་གནས་ཚུལ་ལ་འགྱུར་བ་མང་བོ་ཕྱིན་པ་རེད། ཡིན་ཡང་ང་ཚོས་ལོ་ ༣༠༠ རིང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་གཅིག་ཉར་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་དང་། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བསྟེན་ནས་ངྷ་རམ་ས་ལར་གཞུང་ཞིག་ཚུགས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་སྟེང་ལ་འགྲོ་གིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཛམ་གླིང་གི་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་དྷ་རམ་ས་ལའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་དམངས་གཙོ་ཞེས་པ་དེ་གལ་ཆེན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་མགོ་མཇུག་མི་མཚུངས་པ་ཞིག་བཤད་འདུག་པ་དང་། ཡང་ཁོས་ཧྥ་རན་སི་དང་ཨེ་ཀྲ་ལིའི་ཁུལ་དུ་དར་བའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་དང་བཙན་བྱོལ་སྲིད་གཞུང་གིས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གཉིས་གནས་གཅིག་ཏུ་བཞག་འདུག་པ་ཤིན་ཏུ་ནོར་བ་ཆེན་པོ་རེད། རྒན་པོ་ཤེས་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་གང་ལྟར་ཡང་བསམ་པ་དཀར་པོ་ཞིག་ཡིན་ཚོད་འདུག་པས་ཚིག་གི་ནོར་བ་རེ་རེ་བྱས་དགག་དགོས་དོན་མི་འདུག
ཁྱེད་ཀྱིས་བཤད་པ་ལྟར་བོད་མི་མང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཁྱེད་ལྟ་བུ་ཉག་གཅིག་ཡིན་ཚེ་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་པའི་ཆོས་ལུགས་པ་མི་དགོས་པ་མ་ཟད། ནང་ཆོས་ཀྱང་དགོས་དོན་མེད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཡིད་ཕངས་པ་ཞིག་ལ་མང་ཚོགས་ཚང་མ་ཁྱོད་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལ་ཡིད་ཐང་ཆད་པ་ཞེ་གཅིག་མ་རེད། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཁོ་ཚོ་ཚང་མས་ཆོས་དང་བླ་མ་ཚད་ལྡན་ལ་བློ་སྙིང་བྲང་གསུམ་གཏད་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་བཀའ་བློ་ཁྲི་བ་འདི་ཡང་སྐེ་བསྲིངས་ནས་ཡོང་བ་འེ་ཡིན་ནམ། མང་ཚོགས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་༨༠ཙམ་གྱི་མང་མོས་བྱུང་བ་རེད།
༌ མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་ཀི་ཡོད་ན་མང་ཚོགས་ཀྱི་འདོད་པ་གཙོ་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་ལས་ཡིན། འདིའི་མིང་ལ་དམངས་གཙོ་ཟེར་བ་མིན་ནམ།
——-གྲོགས་བཀྲ་རྒྱམ་ལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས།
སྤྱིར་ཡིན་ན་སྤྱི་འཐུས་ནང་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་དགོས་དོན་མི་འདུག་ལ་བཀའ་བློན་ཚའི་ནང་དུའང་བླ་གྲྭ་ཚོ་མ་ཕེབས་ན་ལེགས་པར་མཐོང་། རྒྱུ་མཚན་ནི་གདན་ས་ཁག་དང་དགོན་པ་ཁག་གང་རུང་ནས་ནང་ཆོས་པོག་ཙམ་རེ་སྦྱངས་མཐར་ལག་ཏུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་རེ་བཞག་ན་རང་རེའི་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་ཆབ་སྲིད་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་མི་ཐུབ་བཀག་རྡོ་ལྟ་བུར་ཆགས་ཡོད ། ང་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་འདི་སྔོན་ཆད་འདི་རྒུད་མྱོང་ལ་ད་ལྟའང་འདི་ལྟར་ཕོང་བཞིན་ཡོད །
མཁས་བའི་གསུང་བ་ཅི་ཡང་བདེན་ཞེས་བ་ལྟར་ངོ་མའི་གནས་ལུགས་དང་རྒྱུ་མཚན་འདུག ། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་འདི་ཁ་ཁར་ཕྱེ་དགོས་བ་རེད་ཚིག་འདི་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་འདིར་ང་ཚོ་ལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་རེད་ལ་གལ་སྲིད་ཆོས་སྲིད་འདི་ཁ་ཁར་དབྱེ་ཐུབ་ན་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འདི་ཕྱོགས་གང་ལ་སོང་རུང་ཡང་དག་པ་ཞིག་སྒང་ནས་འགྲོ་ཐུབ། འོན་ཀྱང་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་འདི་ཆུ་དང་འོ་མ་བཞིན་འདྲེས་ཡོད་པས་དབྱེ་བ་ཕྱེ་རྒྱུ་ཁག་པོར་ཆགས་ཡོད ། རྒྱུ་མཚན་ནི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྲིད་ལས་ཆོས་ཤུགས་ཆེ་དྲགས་པས་རེད ། ད་དུང་ཆོས་ལུགས་པས་ཆབ་སྲིད་ཐོག་ལ་སྐེ་སྲིངས་རྒྱུ་དེ་ཁོང་ཚོའི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་པར་འདོད་ཡོད་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད །
ནོར་བཅོས་་་་་་་མཁར་རྨེའུ་ཧྥ་དམར་ལ་ཐུགས་མཉེས་པོ་ཡོད་པ་གོ་མྱོང་།
ཧྥ་རིན་སི་ལ་དམར་པོ་གསར་བརྗེ་བྱུང་བ་རེད། ཁུལ་དེའི་ཆོས་སྲིད་ཁ་ཁ་བྱེད་ལྟངས་ལ་སྐྱོན་མང་པོ་ཡོད་ནི་རེད། ཧྥ་སི་འདི་དམངས་གཙོ་ཡག་པོ་ཡོད་པ་དག་གི་་ནང་གི་མི་ཡག་པ་ཞིག་རེད་ཟེར་ནི་། ཆོས་སྲིད་དབྱེ་ཚུལ་དང་དམངས་གཙོའི་དཔེ་ཚད་ལྡན་དབྱིན་ཇི་དང་ཨ་རི་ལ་བལྟ་དགོས་པ་རེད། མཁས་པ་མཁར་རྨེའུ་ཧྥ་དམར་ཐུགས་མཉེས་པ་ཡོད་གོ་མྱོང། མ་གཞི་ཁོའི་ལྟ་བ་ལ་ཧྥ་རིན་སིའི་གསར་བརྗེ་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོད་པ་བཤད་མ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
སྤྱིར་བཏང་མཁས་པ་ཞེས་པ་རིགས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཐོག་ལ་བྱང་ཆ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ། དེ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་འདོགས་རུང་བར་བཤད། ཡིན་ན་ཡང་མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་མཆོག་ནི་གདོད་མའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ལ་ཆེད་མཁས་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་ཁོང་ནི་ཕྱི་ནང་ཚང་མས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བའི་མི་སྣ་གནད་ཡོད་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་པ། འཛམ་གླིང་གང་དུ་གནས་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་ལྷག་པར་གདོད་མའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པར་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ། མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་མཆོག་ནི་ཆེད་མཁས་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ། ཁོང་ནི་དབྱིན་བོད་གཉིས་ཐད་ནས་མཁས་པའི་དབང་པོ་ཞིག་ཏུ་བཀུར་བཞིན་པ་མཁས་པ་གཞན་དག་གི་གསུང་འགྲོས་ལས་ཀྱང་་རྟོགས་སླ། གང་ཟག་སྒེར་གྱི་སྟེང་ནས་བཤད་ན། ངས་ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་དག་ལ་མཇལ་མྱོང་བ་ལས། ངོས་སུ་ཞལ་མཇལ་མ་མྱོང༌། འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་དག་བཀླག་པ་ན། གཞི་ནས་ཁྱོད་ལ་ངེས་ཤེས་གསར་བ་ཞིག་རྙེད་ངེས། དཔེར་ན། ལོ་སྔོན་མའི་ནང་ང་ཚོའི་སློབ་གྲྭར་རྒྱལ་ཁབ་ཉེར་བདུན་ལྷག་གི་ཆེད་མཁས་མི་སྣ་དང༌། ཆེད་ལས་ཉམས་ཞིབ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་འདུ་འཛོམས་བྱས་ཏེ་ཉིན་གསུམ་ལྷག་རིང་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་དང༌། འཛམ་གླིང་གི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཀྱི་སྟེང་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱེད་སྐབས། མཁས་པ་མང་དག་ཅིག་གིས་མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་མཆོག་གི་གསུང་ཚིག་རྣམས་ལུང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱིན་འདུག དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་ཁོང་ནི་གདོད་མའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཏེ་བོན་པོའི་ཆོས་ལུགས་དང་བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གི་མཁས་དབང་ཆེན་མོ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་བཀུར་བྱེད་ཀྱིན་འདུག དེ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ང་ཚོ་རང་སྟེང་ནས་ལྟས་ཀྱང་ཁོང་ནི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་ནི། གསལ་བོ་གསལ་རྐྱང་རེད། ཕལ་ཆེར་འདིར་དྲི་བ་འདོན་མཁན་དེས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་མེད་པ་འདྲ་ལ། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཁུལ་གྱི་ཚད་ལྡན་མི་སྣ་དག་གི་མཁྱེན་དཔྱོད་ལ་དོ་སྣང་བྱས་མེད་པ་འདྲ། གང་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་མ་ཤེས་པར་དྲིས་པ་ཡིན་ན། ཁོང་ནི་རྩོད་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་ཞིག་རེད། ཁྱོད་ས་གནས་གང་ཞིག་ཏུ་བཞུགས་མིན་ངས་མི་ཤེས་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཉིད་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལའི་ཐག་ཉེར་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་ཁག་ཅིག་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་མཇལ་ཐུབ། འདི་ནི་རང་གི་བསམ་ཚུལ་ཙམ་བྲིས་པ་ལས། ཁྱེད་ཀྱི་དྲི་བའི་ལན་དུ་བྲིས་པ་མིན།
ཁོང་གི་མིང་དངོས་ལ་བསམ་གཏན་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་བ་དང་། ད་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ནམ་ཚོགས་གཙོ་གནང་མྱོང་མཁན་བོད་པ་གཅིག་པུ་དེ་ཁོང་ཡིན་པ་རེད།
རྩོམ་སྒྲིག་པས་མཁར་རྨེ་ཞེས་བྲིས་པ་ནི་ནོར་བ་རེད། དངོས་གནས་མཁར་རྨེའུ་ཞེས་འབྲི་དགོས་པ་རེད།
ཁོང་ལ་མཁས་དབང་ཟེར་དོན་ནི། ཁོང་ནི་བོད་གངས་ཅན་པའི་ནང་དོན་རིག་པ་ལ་མཁས་པས་མ་ཚད། དམིགས་བསལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་། དེང་རབས་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཞིབ་འཇུག་རིག་པ་ལ་མཁས་པའི་མཁས་དབང་གི་མཚན་སྙན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཕ་རན་སིའི་རྒྱལ་ས་པེ་རེ་སིའི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་མཁས་དབང་རྒན་གྲས་ཤིག་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ནས་ ༢༠༠༠ ཐམ་པ་ལོའི་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་གནང་མྱོང་བ་ཞིག་ཡིན་པས་མཁས་དབང་དང་། མཁར་རྨེའུ་ནི་ཁོང་ནི་ནང་ཚང་གི་མིང་ཡིན། ཁོང་ནི་མིང་དངོས་ལ་བསམ་གཏན་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་གྱི་ཡོད་རེད།
དགེ་རྒན་འདི་ལ་མཁས་དབང་མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་ཞེས་འབོད་དོན་ཅི་ཞིག་མཁས་པས་ཐོགས་པ་རེད།