༄༅། ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་ཆེད་འཛུགས་ཚོགས་ཆུང་།
Parliamentary Committee on Specialization in Tibetan Education
སྤྱི་ཡོངས་རེ་སྐུལ།
༄༅། ། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་རྡ་ས་བོད་ཁྱིམ་མཛད་སྒོའི་ཐོག་བསྩལ་བའི་བཀའ་སློབ་ནང་ཤེས་ཡོན་སྐོར་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐད་བཀའ་ཕེབས་དོན།
རིམ་པས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་པ་དགོས་པ་ལས། འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གཉིས་དང་། བཅོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ཐོན་པ་ཡིན་ཞེས་ལག་འཁྱེར་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་མི་འགྲིགས། ལས་རིགས་གང་དང་གང་ཡིན་ཡང་རང་རྐྱ་འཕེར་བའི་སྒོ་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་། འཆར་གཞི་བཀོད་ཐུབ་པ། ལག་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་ཐོན་པ་བྱེད་དགོས། ཞེས་སོགས་དང་། ཡང་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོའི་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་ལ་བསྕལ་བའི་བཀའ་སློབ་ནང་སླར་ཡང་། ཁྲིམས་ལུགས་སོགས་ལས་རིགས་གང་གི་ཐོག་རང་རྐྱ་འཕེར་བའི་རིགས་ཅིག་རྐང་འཛིན་དང་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ཕྱི་མི་ཚོ་དང་རྐུབ་སྟེགས་འདྲ་མཉམ་དུ་སྡོད་ཐུབ་མཁན་དེ་འདྲ་ཐོན་པ་བྱེད་དགོས། ཅེས་སོགས་བཀའ་ཕེབས་ཡོད། བཀའ་སློབ་དེ་དག་ཕེབས་པར་བརྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༧ པའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་ནང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་སྔ་རྗེས་སྤྱི་ཕེབས་དགོངས་དོན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤེས་ཡོན་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐད་ཐུགས་དགོངས་ལྟར་མ་འགྲུབ་པའི་སྐྱོན་གནད་གར་ཐུག་ཞིབ་འཇུག་དང་ལམ་སྟོན་སླད་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་བསྐོ་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་གསལ་བ་ལྟར་ད་ཆ་ཚོགས་ཆུང་གིས་ལས་དོན་ཞུ་མུས་སུ་ཡོད་ཐོག་ནས་ད་ལམ་རང་རེའི་མང་ཚོགས་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ཡོད་མཁན་སུ་ཡིན་ནས་ལྷག་བློ་ཆེ་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཟུར་གསལ་སྐུ་སྒེར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་འབུད་ཙམ་དང་། དྲི་བ་ཁག་ལ་བཀའ་ལན་གནང་སྐྱོང་ཞུ་རྒྱུ། འོན་ཀྱང་དགོས་དབང་གིས་སྐུ་སྒེར་ལོ་རྒྱུས་མེད་པར་དྲི་བ་ཁག་ལ་བཀའ་ལན་གནང་ན་ཡང་འཐུས་རྒྱུ། བཀའ་ལན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༥ འགྱངས་མེད་འདི་ག་སྤྱི་ལྷན་དུ་གནང་འབྱོར་ཟིན་པ་དགོས་རྒྱུའི་ཡོངས་ཁྱབ་རེ་སྐུལ་དུ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་ཆེད་འཛུགས་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢ ལ་ཕུལ།། །།
༄༅། །བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་ཆེད་འཛུགས་ཚོགས་ཆུང་ནས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་དགོངས་འཆར་བསྡུ་ལེན་བྱ་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་ཤོག་གཤམ་གསལ།
༡༽ མཚན།༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌
༢༽མཚན་གནས།༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌
༣༽ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུན།༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌
༤༽ད་ལྟའིཞལ་བྱང་། ༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌
ཀ༽སྐུ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པར་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཞེས་པའི་ངོ་བོའམ་གོ་དོན་གང་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་གནང་གི་ཡོད་དམ།
ཁ༽རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐད་ཐུགས་དགོངས་ལྟར་མ་འགྲུབ་པའི་སྐྱོན་གནད་གར་ཐུག་སྐོར་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད།
ག༽ བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་སྤྱི་ཡོངས་དགོངས་ཚུལ་གང་ཡོད་དམ།
ང༽ མ་འོངས་པར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཐབས་སུ་དགོངས་འཆར་ཅི་ཡོད།
ཅ༽ བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་ཡོང་སླད་ཕྱག་བཞེས་བསྟར་གལ་གང་དང་གང་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ཆ༽ ད་ཡོད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་སྤྱིའི་གནས་སྟངས་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད།
ཇ༽ གོང་གསལ་དུ་མ་ཚུད་པའི་གནད་དོན་གཞན་གསུང་འོས་ཅི་ཡོད།
སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ། ཚོགས་གཙོ།
སྤྱི་འཐུས་སློབ་དཔོན་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ། དྲུང་ཆེ།
སྤྱི་འཐུས་སྒྲོལ་མ་ཚེ་རིང་། ཚོགས་མི།
Address
Rigchig Kangzin Committee
Tibetan Parliament-in-Exile
Gangchen Kyishong, Dharamsala-176215
Distt. Kangra, H.P. India
Tel: 01892-222481 Fax: 01892-224593
E-mail: tibetanparliament@gov.tibet.net
GENERAL APPEAL
His Holiness The Dalai Lama, in his address at the anniversary function of Tibetan Children’s Village, Dharamshala on 25th October 2008, spoke at length on the state of Tibetan education in general and particularly focused on the lack of satisfactory achivements in the fields of research and specialization in exile. He said that mere certificates of class XII or B.A / B. Sc or M.A/ M.Sc was not enough but through Research and Specialization, one must be able to think, plan and execute on one’s own. Again, on 23rd November 2008, while speaking to the delagates of the first Tibetan Special General Meeting, he re-emphasized on the same topic and said that through research and specialization in various fields, Tibetans must be able to work independently and be equal with others.
As a consequence of these guidelines, the 14th Tibetan Parliament-in-Exile, in its 7th session held in march, 2009, passed a resolution to constitute a parliament committee to look into the state of Tibetan education in general and particularly investigate into the reasons for the unsatisfactory condition of the research and specialization work. The committee was also to come out with recommendations for the future. The Hon’ble speakers of the Tibetan Parliament-in-Exile have already appointed the committee and we are in the process of doing our work.
As a very important part of this onerous task, we appeal to all those who feel concerned about the condition of Tibetan education in general and particular the state of research and specialization in our exiled community to kindly respond to the ‘Questionnair’ below so as to be benefited by your valuable ideas. Those who, out of neccesity, opt to remain anonymous, may not respond to the personal resume.
Your response should reach us latest by 15th January 2010.
Mr. T.T. Karma Choephel, Chairman;
Ven. Lopon Sonam Tenphel, Secretary
Mrs. Dolma Tsering, Member
Address:
‘Rigchig Kangzin Committee’
Tibetan Parliament-in-Exile
Gangchen Kyishong
P.O. K.B. Dharamshala-176215
Distt: Kangra
India
QUESTIONNAIRE OF THE TIBETAN PARLIAMENTARY COMMITTEE ON RESEARCH AND SPECIALIZATION.
1 Name
2 Designation or post
3 Duration of designation or post held
4 Present Address
a) According to you what is meant by research and specialization?
b) What in your opinion are the reasons for the lack of achivements in the field of research and specialization in the exile Tibetan Society?
c) What is your general opinion on the state of research and specialization in the exile Tibetan Society?
d) What suggestions do you have for the proper implementation of research and specializations schemes in future?
e) What in your opinion are the steps that the Tibetan government-in-exile should take for the proper implementation of research and specialization schemes?
f) What is your opinion on the general condition of Tibetan education in exile at present?
g) Any other points that you might want to put forward.
འདིའི་ཐོག་ལ་ཞུ་རྒྱུ་མང་པོ་ཡོད་སིང་ཉིན་ཞུ་ཆོག
སྐུ་ཚབ་ཚོ་
ཚུགས་ཀ་མེད་ཀྱང་སྡོག་པ་བྱས་ནས་ས་ཡ་དྲུག་གི་སྐུ་ཚབ་དག།
བོད་ལྭ་གོན་ནས་བོད་ཚུགས་བཏོད་དེ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་གཉིས་བ་ནས།།
༧ཡིད་བཞིན་ནོར་བུར་མགོས་ཕྱག་འཚལ་སྟེ་དམ་བཅའ་ཁས་ལེན་བྱས་བ་དང་།།
ཟ་དང་འཐུང་དང་ཡིན་དང་མིན་སོགས་རྒྱ་སྐད་ཁ་ཤས་སློབ་ཞོར་ལ།།
བོད་ལྭ་ཕུད་ནས་རྒྱ་ལྭ་གོན་ཏེ་མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ཕེབས་སོང་ཟེར།།
གཞིས་བྱིས་གཉིས་ཀྱི་རེ་བ་ཤི་ཡང་རྣ་བས་ཡང་ཡང་ཉན་པ་ན།།
ཤ་རྩ་དཀར་ལ་ཤ་ཚུགས་ལེགས་པའི་རྒྱ་མོ་འགའ་ཡི་བསུ་བ་བཅས།།
རྒྱ་མཁར་སྨུག་པོའི་ནང་ལ་འཛུལ་རྗེས་ཟ་འཐུང་སྡེར་མའི་ཁྲོག་སྒྲ་ལས།།
བོད་མིའི་བདེ་སྡུག་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་སུ་དང་གང་གིས་མ་གོ་ཟེར།།
༧ཡིན་བཞིན་ནོར་བུའི་གསལ་བཤད་བདུན་པོ་ཕར་ལ་འཕྲོད་པའི་བརྡ་ཙམ་དང་།།
མི་རུང་ཁ་ཤོར་བཞི་ཡི་ཐོག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་ཕུལ་བ་དང་།།
ལག་པ་གཉིས་ཀས་ཕོ་བ་སྐྱོར་ནས་ཟ་འཐུང་བླུགས་པའི་སྒྱེ་མོ་བཞིན།།
པེ་ཅིང་མཁར་ན་ཡོད་པ་འདྲ་པས་བདེ་མོ་སྐྱིད་པོ་ཡིན་པར་སྨོན།།
ཆབ་སྲིད་འཐབ་ཕྱོསག་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡིས་ཁྱོད་ཚོར་སྐད་ལོག་ཨེ་བྱས་ཐལ།།
པུའུ་ཀྲང་གཞོན་པས་དཔའ་སྐད་འཐེན་སྐབས་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་ཨེ་དྲན་ཐལ།།
སྐུ་ཚབ་རྣམས་ལ་སྐྲག་སྣང་སྐྱེས་ནས་རྒྱུད་པ་གཉིས་ཀ་ཨེ་འདར་ཐལ།།
བདག་དབང་བཤད་སྐབས་མགོ་བོ་རྨོངས་ནས་༧ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཨེ་དྲན་ཐལ།།
སྲིད་ཇུས་བཤད་སྐབས་མགོ་ཡོམ་འཁོར་ནས་རྔུལ་ཆུ་མང་བོ་ཨེ་བཞུར་ཐལ།།
རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་གི་སྐུ་ཚབ་ཡིན་པས་རྒྱ་ཆེན་རྒྱས་བ་ཨེ་ཐུབ་ཐལ།།
ཡ་ཡ་ལེགས་སོ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལས་གཞན་པའི་ཚིག་འགའ་ཨེ་ཤོད་ཐལ།།
༧གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་སྨོད་བྱེད་སྐབས་སྐྱུ་མོ་གཉེར་ནས་ཨེ་དཀའ་ཐལ།།
རྒྱ་མོ་ཚོ་ལ་རྒྱ་རྒྱོ་བརྒྱབས་ནས་གུང་གསེང་སྐྱིད་པོ་ཨེ་བྱུང་ཐལ།།
མོ་ཐེ་འཐུང་སྐབས་མི་རིགས་ཤིག་གི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་པ་ཨེ་ཚོར་ཐལ།།
ཁྱོད་ཚོར་རྟག་ཏུ་རྙོག་དྲ་མི་འདུག་རྒྱུན་དུ་ཕེབས་ཞེས་ཨེ་བཤད་ཐལ།།
མྱི་བཟང་རེད་ཅེས་མྱི་ཆེན་དག་གིས་བསྟོད་པའི་མཐེ་བོང་ཨེ་བསྒྲངས་ཐལ།།
སྒེར་བདག་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་སྤྲོད་དང་སྒེར་དོན་བསྒྲུབ་ཞེས་ཨེ་བཤད་ཐལ།།
ང་ཚོ་ཚང་མ་བཟང་ས་ཡིན་པས་ནང་གཏམ་བཤད་ཅེས་ཨེ་བསྐོར་ཐལ།།
ཅི་གསུངས་བཀའ་ལ་ལེགས་སོ་ཙམ་ལས་རང་གི་འདོད་འདུན་ཨེ་ཤོད་ཐལ།།
བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཡིན་པའི་རྟགས་ལ་བོད་དོན་ཚིག་འགའ་ཨེ་ཁྲོལ་ཐལ།།
ས་མཚམས་ལོ་རྒྱུས་གྲོས་མོལ་བྱེད་སྐབས་ས་རྒྱུས་མེད་པས་ཨེ་མྱངས་ཐལ།།
དྲང་མོར་བཤད་ན་འཕྲིན་སྐྱེལ་ཙམ་ལས་བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཨེ་ཉན་ཐལ།།
རྡ་རམ་ས་ལའི་ཉེ་སར་འབྱོར་དུས་ཅི་བཤད་བསམ་ནས་ཨེ་སྐྲག་ཐལ།།
བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་བཀའ་བཀྱོན་དྲན་ནས་སྐྱག་རྫུན་བཤད་པྭ་ཨེ་འདོད་ཐལ།།
༧ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཡིད་ལ་ཤར་ནས་དགོངས་དག་ཞུ་པྭ་ཨེ་དྲན་ཐལ།།
སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོ་སེམས་ལ་ཡོང་ནས་རྒྱ་ཆེན་བཤད་པྭ་ཨེ་འདོད་ཐལ།།
གསར་འབྱོར་བ་ཚོས་དྲི་བ་འདྲི་ན་དབྱིན་སྐད་རྒྱག་པྭ་ཨེ་དྲན་ཐལ།།
ཁ་ཤས་གསང་ནས་ཁ་ཤས་བཤད་སྐབས་རང་གིས་འཇོན་སོང་ཨེ་འདོད་ཐལ།།
པེ་ཅིང་ཁོ་ཡ་ཁོག་ནས་ཞུས་ཏེ་མོ་ཐེའི་བཟི་ཁ་དྭངས་བ་ན།།
དྲི་བ་འདི་ཚོར་ལན་ཞིག་གནོངས་ཞེས་གུས་མི་ཤེས་བའི་གུས་ལྡན་པ།།
ས་ཡ་དྲུག་གི་དམའ་ཤོས་དེ་ཡིས་ས་ཁུང་ཞིག་གི་ཡ་ཕུགས་ནས།།
ལག་པའི་ཐལ་མོ་ཐོད་ལ་སྦྱར་ཏེ་པུས་མོ་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ཞུས།