བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལས་འགན་དང་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་བཞིན་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་བསྟན་པ་ཡར་རྒྱས་ཆེད་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་ཏེ་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་གསོ་སྐྱོང་དང་། བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ནུས་ལ་བརྟེན་ནས་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་རྩ་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཕན་པ་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བཞུགས་སྒར་ངྷ་རམ་ས་ལའི་སྨན་རྩིས་ཁང་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་འཕྲོད་བསྟེན་ཁྱབ་ཁོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་ཏེ་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ ༤༩ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཟབ་རྒྱས་ངང་སྲུང་བརྩི་བྱས་ཡོད་པ་དང་། མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་གཞུང་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་དཔལ་འབྱོར་ཚེ་རིང་མཆོག་ཕེབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་རྣམས་ཀྱང་སྐུ་མགྲོན་དུ་གདན་ཞུས་གནང་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་བཞིན་སྐུའི་བླ་སྨན་ཞབས་ཞུ་བ་རྣམ་པ། སྨན་རྩིས་མཁས་དབང་རྣམ་པ། སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། བགྲེས་ཡོལ་ལས་བྱེད་རྣམ་པ། སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་དང་སློབ་མ་སོཊ་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༤༠༠ བརྒལ་བ་མཛད་སྒོར་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད།
མཛད་སྒོའི་དབུ་འཛུགས་དང་སྦྲགས་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་གཡུ་ཐོག་གསོལ་འདེབས་གནང་རྗེས་གསོལ་ཇ་བཞེས་འབྲས་སོགས་འདེགས་འབུལ་བྱས་ཤིང་། དེའི་རྗེས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྨན་རམས་པ་ཟླ་བ་མཆོག་གིས་དུས་དྲན་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་ལ། སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་ནི་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་དབུ་བརྙེས་ནས་ད་བར་མི་ལོ་ ༤༩ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཡིན་། དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ་དེ་ལོ་ལྟར་སྲུང་གཙི་གནང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། འདས་ཟིན་པའི་ལོ་ཟླའི་ནང་བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་འདི་ཐོག་མར་མེད་པ་ནས་ཡོད་པ་དང་། ཡོད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཉག་ཕྲ་བའི་གནས་སྐབས་ནས་ཡར་རྒྱས་ཇི་བྱུང་། བརྒྱུད་རིམ་དེ་དག་ནང་གི་འདས་ཟིན་པ་དང་ད་ལྟའི་བར་འཚོ་ཞིང་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུས་ཏེ། མ་འོངས་པར་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཉིད་སྔར་ལས་ཚགས་ཚུད་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བའི་སྐུལ་འདེད་བྱ་ཕྱིར་ཡིན་ཅེས་དང་། བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལས་འགན་དང་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་བཞིན་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་བསྟན་པ་ཡར་རྒྱས་ཆེད་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་ཏེ་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་གསོ་སྐྱོང་དང་། བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ནུས་ལ་བརྟེན་ནས་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་རྩ་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཕན་པ་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཡིན། དམིགས་ཡུལ་དེ་དག་མངོན་དུ་འགྱུར་ཕྱིར་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ཚོགས་པ་དེབ་སྐྱེལ་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་འོག་མགོན་པོ་གང་གི་མཚན་གནས་རྗེས་འབྲེལ་གྱི་དགེ་རྩའི་ངོ་བོར་ཁྲིམས་མཐུན་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོ་ནས་བཟུང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ བར་སྨན་སློབ་སྐབས་དང་པོ་ནས་བཅུ་བཞི་བར་དང་། རྩིས་སློབ་སྐབས་དང་པོ་ནས་བདུན་པ་བར་འཛུལ་ཞུགས་དང་སློབ་ཐོན་བྱུང་བ་བོད་པ་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་སྨན་པ་ ༢༤༦ དང་རྩིས་པ་ ༤༩། ཧི་མ་ལ་ཡའི་མི་རིགས་ ༢༡། ཕྱི་རྒྱལ་མི་རིགས་ ༡༥ བཅས་གསོ་སྐྱོང་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་འཆར་སྐབསབཅོ་ལྔའི་སྨན་སློབ་གྲངས་ ༢༠ དང་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་སྨན་སློབ་ ༢༦ སྐབས་བརྒྱད་པའི་རྩིས་སློབ་གྲངས་ ༥ བཅས་ཁྱོན་སྨན་རྩིས་སློབ་མ་ ༥༡ གསར་འཇུག་སློབ་གཉེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས།
དེ་བཞིན་རྒྱ་བལ་གྱིས་གཙོས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་ཁྱབ་ཁོངས་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ ༥༤ ཙམ་བར་རྒྱ་བསྐྱེད་ནས་ལོ་རེར་ནད་པ་ ༥༠༠༠༠༠ ལྷག་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། བཅོས་དཀའི་ནད་རིགས་མང་དག་ཅིག་ལ་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་གིས་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད། སྨན་བཅོས་མཐུན་རྐྱེན་ཞན་པ་དང་ལོ་ན་ ༧༠ བརྒལ་བའི་བགྲེས་སོང་། རང་གཞུང་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད། བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བ་རྣམས་ལ་སྨན་སྦྱིན་དང་གྲྭ་བཙུན་དང་སློབ་ཕྲུག་བཅས་ལ་ཕྱེད་བཅག་འབུལ་སྤྲོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་དང་། ཡང་སྨན་རྩིས་ཁང་འདིའི་ངོ་བོ་དང་ལས་འགན་གྱི་ཐོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་དང་རིག་གཞུང་སྡེ་ཚན་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཡོད་པ་དང་དེ་གཉིས་ལའང་ནང་གསེས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་མང་པོ་ཡོད་ཅེས་དང་། རྒྱ་བལ་གྱིས་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནང་ཁྱབ་ཁོངས་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་དང་། དབུས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པའི་སྨན་རྩིས་ལས་བྱེད་མི་ ༤༡༦ དང་། ཆོད་གན་ལས་བྱེད ༣ ཚོད་ལྟའི་ལས་བྱེད་ ༡༢། ལས་མི་གླ་བ་ ༧༨ བཅས་ཁྱོན་སྡོམ་མི་ ༥༠༩ ཡོད་ཅེས་ཁོང་གིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།
ཡང་ཁོང་གིས་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཐུབ་ཆེད་བཀའ་གནང་དོན། ༢༠༠༧ ལོའི་ཟླ་ ༡༠ པའི་རྒྱ་གར་དབུས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཨ་ཡུ་ཤི་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཆེད་མངགས་མཁས་དབང་མི་སྣ་ ༧ ལས་གྲུབ་པའི་རྟོགས་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཝར་ན་བོད་སྨན་འཛིན་གྲྭ་དང་སྨན་རྩིས་ཁང་གཉིས་ལ་སྔ་རྗེས་སུ་ཕེབས་ཏེ་ཚད་མཐོའི་གདེང་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༠༨ ལོར་ཚོགས་ཆུང་དེས་རྒྱ་གར་དབུས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་སུ་སྙན་ཐོ་ཕུལ་ཟིན་པ་དང་། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ངོས་ལེན་ཡོང་ཆེད་འཕྲོད་བསྟེན་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཕུལ་ཏེ་ཁྲིམས་ཡིག་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པའི་ཚད་མཐོའི་རེ་བ་སླེབས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་།
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་གཞུང་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་དཔལ་འབྱོར་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་མཛད་སྒོ་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་དོན། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་སུ་ཡིན་ཀྱང་ཚོགས་པ་འདིར་ཕྱག་ལས་གནང་ཐུབ་པ་དེ་བསྐལ་བ་བཟང་པོ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། སྐྱེ་འགྲོ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ནད་མནར་ཚོར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་དེ་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པའི་ཐོག་ནས་མུ་མཐུད་ཤུགས་སྐྱོན་རོགས་གནང་ཞེས་དང་། སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཚོགས་པ་འདིས་རིག་གཞུང་ཉར་ཚགས་དང་མི་རིགས་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བར་ཕན་ནུས་ཆེན་པོ་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་ད་ལྟའི་ལས་གནས་ཀྱི་ཆ་ནས་མཐོང་དང་ཆ་འཇོག་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་ལ། ཚེ་ཕྱི་མར་ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་གོ་སྐབས་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།
མཐའ་དོན་སྨན་རམས་པ་རྣམ་རྒྱལ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསུང་དོན། ཚོགས་པ་འདིའི་བྱེད་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྔོན་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་རྒྱུས་མངའ་མེད་པའི་ཡུལ་གྲུ་འདྲ་མིན་ཏུ་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་གི་བཅོས་ཐབས་བརྒྱུད་བོད་དོན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་གིན་ཡོད་ཚུལ་སོགས་གསུངས་ཡོད།
གོང་སྨོས་བཞིན་བརྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ། རིན་ཆེན་རིལ་བུའི་ཐད་ཀྱང་མོས་མཐུན་གོང་ལྟར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་མང་གཙོ་ཡི་ཆ་ཤས་ལོངས་སུ་སྤྱད་ནས་ང་ཚོའི་གཞུང་འདི་བསྲུང་ཚེ་ཧ་ཅང་གི་ལེགས་་་་་་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།།།།།།་
སྨན་རྩིས་བསྟན་པ་ད་བར་གནས་པར་དགའ་སྤོབས་ཡོད་
་འོན་ཀྱང་ནད་པ་ལྟས་ནས་ཁ་གྲངས་བཟོ་ཡད་ནི་ལས་འགན་མིན་
ཆར་ལ་ཉེ་བའི་སྨན་རྩིས་དབུ་བཙུགས་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་༥༠འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྐབས་༧གོང་ས་མཅོག་སྐུ་འགྲོནདུ་འཕེབས་བརྟན་འཁེལ་བར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་
དེ་ནི་སྨན་གླིང་འདི་ནང་གི་ལས་སྣེ་ཡོངས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ད་བར་ཕལ་ཆེ་བས་ལྷད་མེད་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་འབྲས་བུ་བཟང་པོ་ཤིག་ཡིན་།
༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཡང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བྲོ་འཕུལ་རན་སོང་
བྱས་ཡོད་དང་བཏང་ཡོད་སྒྲུབ་ཡོད་མན་པ་ཁག་པོ་རེད་
གསོ་རིག་རྒྱལོ
་
གལ་སྲིད་ད་ཐེངས་ཀྱི་མྱུར་སྐྱོབ་ལས་ཀ་འདི་སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་སྒྲུབ་དགོས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ཕལ་ཆེར་ཁག་པོ་རེད་བསམ་
སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་པའི་དུས་དྲན་ཐེངས་༤༩་བར་བཀྲིས་བདེ་ལེགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ད་བར་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་བླ་སྨན་ཡེ་ཤེས་དོན་ལྡན་ལྟ་བུ་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་གང་ཐད་ནས་འགྲན་པའི་ཟླ་དང་བྲལ་བ་མང་པོ་ཞིག་གནས་མ་ཐུབ་པར་ཕེབས་དགོས་བྱུང་བ་གང་མང་ཞིག་འདུག་པས། དེའི་ཐད་ཉམས་ཞིབ་དང་ལྡན་པའི་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་གནངས་ཏེ་མ་འོངས་པར་དེ་རིགས་མུ་མཐུད་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་གནས་བཞུགས་ཐུབ་པའི་ཁོར་ཡུག་ལ་ངེས་པར་ཐུགས་བསམ་བཞེས་རོགས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
མ་ཟད། དེང་སང་རིན་ཆེན་རིལ་བུའི་ཕྱི་ཐུམ་ལ་བཟོ་བཅོས་ཀྱིས་བོད་རང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་ཁྱད་ཆོས་ཁྱོན་ནས་མེད་པའི་ཕྱི་ལུགས་པའི་སྨན་དཀྱུས་མ་བཞིན་བཟོས་འདུག་པར་ཚོར་ཤུགས་དྲག་པོས་སྔར་བཞིན་ཡོང་བའི་གསོལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་༤༩འཁོར་བ་ལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་དང་ཆབས་གཅིག་ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་མི་ཙམ་མ་ཟད་མི་རིགས་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཕན་ཐོག་ཞེ་དྲག་བྱུང་ཡོད་པ་ནི་ཞུ་བསམ་རུང་ཞུ་མི་ཤེས་པ་ཡིན།
ང་ལ་རེ་བསྐུལ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྨན་དེ་སྔར་ལས་ནུས་པ་གཏོག་ཙམ་ཆུང་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་སྣང་སོང་བའི་དེ་གུས་པའི་འཁྲུལ་སྣང་མིན་ན་ཡར་རྒྱས་ཤིག་གཏང་རོགས་ཞུ།
བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་ནས་ད་བར་མི་ལོ་ ༤༩ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག། འཕགས་མཆོག་ཕྱག་ན་པདྨོའི་བཀའ་དགོངས་ལྟར་ཕྱོགས་ཞེན་གྱི་གནས་སུ་མ་ལྷུང་བར་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྨོན་འདུན་ཞུ།།