དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་། རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་དམ་དྲག་བྱེད་གྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མང་པོ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན།བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སུ་ཞིག་གིས་གླེང་བ་དང་རྩོད་ ལེན་བྱས་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེར་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་། རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་འདི་ནི། བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་རྩོམ་པ་པོ་ཚོས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་གྲགས་ངང་ གླེང་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པའི་མངོན་རྟགས་རེད།
སྒང། རྩོམ་པ་པོ་ཞོགས་དུང་། གློག་བརྙན་བཟོ་མཁན་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན། འོག བོད་ནང་རང་དབང་མེད་པའི་སྙན་ཞུའི་འོད་སྡེར་བཀྲམས་མཁན་སྐལ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས། རྩོམ་པ་པོ་ཐེའུ་རང།
དཔེར་ན། རྒྱ་ནག་དབང་འཛིན་པས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་ ཐེའུ་རང་ངམ། བཀྲ་ཤིས་རབ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས“ཁྲག་ཡིག”ཅེས་པའི་དེབ་དེའི་ནང་བཀོད་དོན། ༼ བླ་སྲོག་གི་ཕྱི་ནང་ཡོད་ཚད་ལ་ལྕག་ཚན་གྱིས་བྲབ་པའི་དམིགས་བསལ་བའི་ལོ་ཟླ་ཞིག་ གི་ངོས་ནས་བཤད་ན། ཅིས་ཀྱང་མི་བཤད་ཐུ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་སྐད་ཆ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ངེས་པས་ན། ཁོ་བོ་ནས་ཀྱང་སྨྲ་སྒོ་རང་ས་ནས་བསྡམས་ཏེ་འདུག་པ་ལས་སྨྲ་བ་གྲོལ་ཏེ་སུ་ཞིག་ བཅད་པ་ཡིན་ན་རིན་དོད་ཆེ་བར་འདོད་པའི་གདམ་ག་ཞིག་ལ་འཕྲེང་ཏེ། ད་གཟོད་རང་གི་ན་ཚོད་ལས་ཀྱང་གཉོམ་ལག་མ་རྒྱས་པའི་དེབ་ཆུང་འདི་ཆེད་དུ་སྟོང་ལོ་ བརྒྱད་དགུ་གཉིས་ཀྱི་སོ་མཚམས་སུ་ཁྲག་གི་ཐིགས་པ་བཞིན་གཏར་བ་ལགས་སོ།༽ ཞེས་ངག་གི་སྨྲ་སྒོ་སུ་ཞིག་གིས་གཅོད་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་སྔོན་རྟོགས་ཀྱིས་སྨྲ་ སྒོ་གྲོལ་ནས་“ཁྲག་ཡིག”ཅེས་པའི་དེབ་དེ་བྲིས་འདུག དེབ་དེའི་ནང་༢༠༠༨ལོར་བོད་མི་མང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་ བའི་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་གི་སྨྲ་སྒོ་དུས་གཏན་དུ་གཅོད་ཐུབ་མིན་མི་ཤེས་ནའང་། ཁོང ༢༠༠༩ལོའི་་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེས་༢༦ཉིན་འཛིན་བཟུང་གིས་ཟླ་གཅིག་རིང་བཀག་ཉར་རྗེས་ གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ནའང། ད་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་བཞི་པའི་ཚེས་༦ཉིན་བསྐྱར་དུ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཏེ། ནང་མིས་ཀྱང་ཁོང་གང་དུ་ཡོད་མེད་ཤེས་རྟོགས་མེད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད། ཡང་ད་ལོའི་ཟླ་བ་བཞི་བའི་ཚེས་༢༣་ཉིན་ཟི་ལིང་ཉེན་རྟོག་པས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་ལ་ངན་ སྐུལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ནས་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་བཀྲ་ རྒྱའམ་ཞོགས་དུང་ལགས་ཀྱིས། “གནམ་ས་གོ་འབྱེད་།”ཅེས་པའི་དེབ་དེའི་ནང་དུ།“རྩོམ་འདི་བཀྲམ་པའི་རྗེས་ལ། ནམ་ཞིག་མི་ཡུལ་གྱི་ཚ་དམྱལ་དང་གྲང་དམྱལ་དུ་སྡོད་ལོས་དགོས་སྙམ་སྟེ་འཇིགས་ སྐྲག་ཆེ་མོད། ཁ་ཡི་རྐྱེན་ལས་མགོ་བོ་ཤོར་ནའང་ལམ་འདི་རང་གིས་བདམས་པ་ཡིན་ཕྱིར་རང་འགན་རང་ གིས་འཁུར་རྒྱུ་ཡིན་ནོ།།”ཞེས་བཀོད་འདུག་པས་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་གིས་དེབ་དེ་སྤྱི་ ཚོགས་སྟེང་བཀྲམ་རྗེས་ཁོང་ལ་མཇུག་འབྲས་ཡག་པོ་ཞིག་མི་ཡོང་བའང་ཤེས་ཡོད།
སྤྱིར་བོད་ནང་དུ་མི་མང་གིས་ཁྲོམ་ལམ་དུ་བོད་རང་བཙན་ཡིན། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོའི་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པར་ཤོག་ཅེས་སྐད་འབོད་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་ལོ་ ཁ་ཤས་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་དང་། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐོང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ཀྱི་དེབ་ ཆུང་དེ་ཉར་བ་ཙམ་གྱིས་ལོ་ཁ་ཤས་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་པའི་ཡི་གེ་ཤོག་ཐེར་གཅིག་རྩིག་ངོས་སུ་སྦྱར་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ ལོ་ཁ་ཤས་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད། འདས་པའི་ལོ་ཟླའི་ནང་ཁ་གཡང་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དེ། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོའི་སེམས་ཁོངས་སུ་འཛུལ། བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་། རྩོམ་པ་པོ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བསམ་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་རང་ཉིད་བློས་བཏང་གི་སྙིང་ སྟོབས་འདིས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ འགོ་ཚུགས་མ་ཐག་རྩོམ་པ་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་པ་རེད། ན་ནིང་རང་དབང་མེད་པའི་སྙན་ཞུ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བཀྲམས་མཁན་རྗེས། གང་སར་ཉེན་ཡོལ་དུ་གནས་ཡོད་པའི་སྒྱིས་ཚང་སྐལ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་ གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག
དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་གྱི་ཟིན་བྲིས་ལས་བཤུས།
བློ་བཟང་སེང་གེ་བོད་ཀྱི་བཀའ་བློན་ལ༎
འོས་པར་སེམས་པ་ཁྲོན་པའི་སྤལ་བ་ཉིད༎
དབྱིན་ཡིག་ཤེས་པས་བཀའ་བློན་འོས་ཟེར་ན༎
རྡ་སའི་ཁྲོམ་ན་དབྱིན་སྐད་ཤེས་མཁན་མང་༎
རྒྱལ་རི་སྒྲོལ་མ་དེ་བས་མི་འོས་པ༎
འདས་ཟིན་ལོ་རྒྱུས་དག་ལ་གསལ་གཟིགས་ན༎
སྤང་གི་མེ་ཏོག་འདམ་གྱིས་དྲི་འགོས་བཞིན༎
སྐྱར་སློག་བྱས་ན་ཆམ་ནད་ཕོགས་དངོས་སོ༎
བཀྲ ས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་ལོ་ན་ཡོལ་ཟིན་པས༎
ཚོགས་ཐོག་ཕེབས་ན་སྐད་ཆ་འཆོལ་ཉེན་ཆེ༎
ཚིག་གཅིག་འཆོལ་ན་ཁོ་ལ་སྐྱོན་མེད་ཀྱང་༎
ས་ཡ་དྲུག་གི་ཚེ་སྲོག་བརླག་ཉེན་ཆེ༎
དེ་བས་གངས་ཅན་པ་ཡི་ཚེ་སྲོག་ལ༎
གཅེས་སྤྲོས་བྱེད་པའི་འདུན་པ་ཡོད་གྱུར་ན༎
མཁོ་མེད་དངོས་པོའི་རིགས་ལ་མི་བལྟ་བར༎
དོན་དམ་འབྲས་བུ་མངོན་གྱུར་བྱེད་མཁན་གཟིགས༎
༸རྒྱལ་པའི་དགུང་ལོ་མཐོ་ནས་མཐོ་རུ་ཕྱིན༎
མི་སེར་སེམས་པ་དངངས་འཚབ་ཇེ་ཆེར་སོང་༎
དམར་ནག་སྲིན་པོའི་ཧམ་ཤེད་རི་ལྟར་ཆེ༎
ཉེན་ཁའི་གནད་དུ་ཁེལ་པའི་བཀའ་བློན་འཚོལ༎
རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་སྟོབས་ཤུགས་གསོན་པོ་ཡིན༎
ཆོ་ག་ཆོས་ལུགས་མི་མཐུན་བཀག་རྡོ་ཡིན༎
མི་ཚེའི་སྙིང་པོ་གཟི་འོད་འབར་པའི་ཐོག།
བསྐྱལ་བ་ཡིན་ན་མི་རིགས་དཔའ་བོ་ཡིན༎
དོན་ཆུང་རྩོད་པ་བརྒྱབ་པའི་བླུན་པོ་ཚོས༎
དོན་མེད་རྙོག་ཟིང་ལངས་ན་དགྲ་བོ་དགའ༎
དེ་བས་ཁོག་རྒྱ་བཀྱེད་ནས་རང་རིགས་ཀྱི༎
རང་དབང་བརྩོན་ལེན་བགྱི་ནས་དཔའ་བོ་དངོས༎
ཞོགས་དུང་དོང་སྦྲུགས་ལགས་དེང་སང་རྒྱ་ནག་གིས་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
དངོས་གནས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་བྱེད་དགོས་པ་རང་རེད།མ་གཞི་ནས་༢༠༠༨་སྔོན་ཁོས་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གཅིག་ཀྱང་བྱས་མེད་པ་དེ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་རེད།༢༠༠༨་རྗེས་སུ་ཁོ་ལ་བསམ་བློ་གསར་པ་ཞིག་འཁོར་ནས་གནམ་ས་གོ་འབྱེད་ཅེས་པའི་དེབ་དེ་བྲིས་པ་ཞིག་རེད།ཞིབ་ཏུ་བལྟས་ན་ཁོ་བོའི་དེབ་དེའིནང་དུ་བཤད་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་དང་ང་ཚོའི་དམངས་ཚོགས་ཀྱིས་བཤད་བསྡད་པའི་སྐད་ཆ་གཉིས་ལ་ཧེ་བག་ཅི་ཡང་མི་འདུག
ད་དུང་ཁོ་བོའི་དེབ་དེའི་ནང་དུ་བོད་པའི་འཐད་རྩོད་ཀྱི་ཐད་ལའང་ཕན་པའི་ཐབས་ཇུས་གསར་པ་དང་ཐབས་ལམ་གསར་པ་ཡང་ཅི་གང་མི་འདུག
སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ཟླ་བ་དེ་དག་མང་པོའི་ཁྲིམས་ཐག་མ་བཅད་པར་བཞག་པ་གྱོང་ཁ་གྱོང་བརྩེགས་རེད།
་་་་བོད་ནང་དུ་མི་མང་གིས་ཁྲོམ་ལམ་དུ་བོད་རང་བཙན་ཡིན། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོའི་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པར་ཤོག ་་་་ཅེས་པའི་འབོད་ཚིག་འདི་ལ་དབུ་མའི་ལམ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་མཁན་ཚོས་བལྟས་ན་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་བར་སྟོང་ཆེན་པོ་ཅིག་མི་འདུག་གམ། གང་མྱུར་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཚང་མས་མྱུར་དུ་འགྲོ་ཐུབ་པའི་སྨོན་འདུན་དང་བཅས།
<བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོས་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གླེང་འགོ་ཚུགས།>པ་ཞིག་ལ་ང་ཚོས་དངོས་བཟུང་ན་མི་འོས། གང་ལ་ཞེ་ན། རྒྱལ་དབང་བཅུ་གསུམ་པ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་དང་། ལུང་ཤར་བ། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། དམུ་དགེ་བསམ་གཏན། གཉན་ཤུལ་མཁྱེན་རབ་འོད་གསལ། པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ། འབའ་བ་ཕུན་ཚོགས་དབང་རྒྱལ། དཔལ་དོན་འགྲུབ་རྒྱལ། ཞོགས་དུང་སོགས་མང་པོ་མང་པོ་ཞིག་གིས་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གླེང་བ་མཚམས་འཇོག་བྱེད་མྱོང་མེད་ན་ཡང་། ང་ཚོས་རྒོལ་གཏམ་དྲག་པོའི་དྲིན་ལན་འཇལ་བ་ལས་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གླེང་བ་ཞིག་དངོས་འཛིན་བྱེད་མྱོང་མེད། ད་སྐབས་ང་ཚོས་ཁོང་རྣམ་པའི་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གླེང་ཚུགས་པར་འདོད་པ་འདི། དོན་དམ་པ་ངོ་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་དང་། ཤེས་རྒྱ་ཅུང་ཆེ་རུ་སོང་བ་ཡིན་སྟབས་འདི་ཡང་དགའ་འོས་པའི་གནས་ཤིག་རེད།