བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ ༢༠༠༩ ལོའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ལྟར་ན། ད་ཆར་བཙན་བྱོལ་ནང་ཁྱོན་བོད་མི་ ༡༢༧༩༣༥ ཡོད་པ་ལས་ཕོ་ ༧༠༥༥༦ དང་། མོ་ ༥༧༣༧༩ བཅས་ཡིན་འདུག་ལ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་དང་བསྡུར་ན་མི་ ༡༦༩༡༥ ཙམ་འཕར་ཡོད།
ཟླ་འདིའི་ཟླ་མགོར་བོད་གཞུང་འཆར་འགོད་ལྷན་ཁང་གིས་ལོ་སྔོན་མར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ཐེངས་གཉིས་པ་གནང་བའི་སྙན་ཐོ་བཏོན་པའི་ནང་། དེང་སྐབས་བཙན་བྱོལ་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་བོད་མི་གྲངས་ ༡༢༧༩༣༥ ཙམ་ཡོད་འདུག་ཅིང་། དེ་དག་གི་ཁྲོད་ཕོ་ ༧༠༥༥༦ དང་མོ་ ༥༧༣༧༩ བཅས་ཡིན་ཞིང་། རྒྱ་གར་དུ་བོད་མི་ ༩༤༢༠༣ ཡོད་པ་དང་། བལ་ཡུལ་དུ་བོད་མི་ ༡༣༥༡༤། འབྲུག་ཡུལ་དུ་བོད་མི་ ༡༢༩༨། དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བོད་མི་ ༡༨༩༢༠ བཅས་ཡོད་འདུག ༡༩༩༨ ལོའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ཐེངས་དང་པོའི་སྐབས། བཙན་བྱོལ་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་བོད་མི་གྲངས་ ༡༡༡༠༢༠ ཙམ་ཡིན་ཞིང་། སྔ་ཕྱི་གཉིས་བསྡུར་ན་ཐེངས་འདིར་མི་གྲངས་ ༡༦༩༡༥ ཙམ་ཡར་འཕར་ཡོད་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་གྱིས་འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་བོད་རིགས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༣ ཙམ་ཟིན་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག དགོན་སྡེ་སོགས་གཙོས་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཏན་སྡོད་བྱེད་མཁན་བོད་རིགས་མ་ཡིན་པ་གྲངས་ ༡༥༤༦༡ ཙམ་ཡོད་འདུག་ལ། ཐེངས་སྔོན་མའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་དང་བསྡུར་ན། བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་གཏན་སྡོད་བྱས་ཡོད་པའི་ཕྱི་མིའི་གྲངས་འབོར་ལྡབ་ ༢༤ མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་ཅིང་། ༡༩༩༨ ལོ་ནས་ ༢༠༠༩ བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་ ༡༦༩༡༥ འཕར་ཡོད་པ་དེ་བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་གཞིས་ཆགས་བོད་མིའི་གྲངས་ཚད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པའི་གྲངས་འབོར་ལས་བརྒལ་ཡོད།
འདས་པའི་མི་ལོ་སུམ་ཅུའི་རིང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ལོ་རེའི་འཕེལ་ཚད་རགས་རྩིས་བྱས་ན་བརྒྱ་ཆ་ ༢་༨ མར་ཆག་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༠༩ ལོའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ལྟར་ན་ལོ་རེའི་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༡་༩༦ ལས་མེད། ལོ་རབས་དགུ་བཅུ་བ་ནས་མི་འབོར་འཕེལ་ཚད་མར་ཆག་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁ་ཕྱོགས་དེས་མུ་མཐུད་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལོ་རེའི་མི་འབོར་ཟགས་ཚད་ཇེ་མགྱོགས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མཚོན་ཡོད། འདས་པའི་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྐྱེ་འཕེལ་གྱི་གྲངས་ཚད་དང་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་ཚད་གཉིས་ཀ་མར་ཆག་ཡོད་ཐོག སྐྱེ་འཕེལ་གྱི་གྲངས་ཚད་མར་ཆག་པ་དེ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་ཚད་ལས་བརྒལ་ཡོད་འདུག་པ་སོགས་བཀོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བོད་གཞུང་འཆར་འགོད་ལྷན་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དཀོན་མཆོག་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་སུ་དེའི་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་གསུངས་དོན། ༢༠༠༩ ལོའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་འགེངས་ཤོག་ནང་ཡོངས་ཁྱབ་ཐོག་དྲི་བ་ ༦༤ ཙམ་ལ་གནས་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྡུ་བྱས་ཏེ། མི་ཚང་གཅིག་གི་མི་འབོར་དང་ཕོ་མོ། ལོ་གྲངས། དཔལ་འབྱོར། ཤེས་རིག ཆབ་སྲིད། སྡོད་གནས་དང་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་བཅས་ཆ་ཚང་འདུས་ཡོད་པའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ཚད་མཐོ་ཤོས་ཤིག་རེད།
ད་ལྟའི་ཆར་ཚོད་དཔག་བྱས་པ་ལྟར་ན། བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་དང་ལྔ་ཁྲི་ལྷག་ཅིག་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ཚང་མས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ལ། འཕར་ཚད་བརྒྱ་ཆ་གཉིས་བྱས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་བསླེབ་དགོས་ཀྱང་། ང་ཚོའི་འཕར་ཚད་ཧ་ཅང་དམའ་བོ་རེད། དེ་ནི་ཕྱི་སྡོད་བོད་མི་མང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཉུང་དུ་ཕྱིན་སྟབས་རེད། དཔེར་ན། ལོ་སྔོན་མའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ནང་། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མི་སེར་དང་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་བཟོས་ཟིན་པའི་བོད་མི་མང་བོ་ཞིག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་མེད། གལ་སྲིད་ཁོང་ཚོ་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་ནང་འཛུལ་ན་འགོག་རྐྱེན་མེད་པ་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་མེད་པ་ང་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་མོད། དོགས་ཟོན་བྱས་ཏེ་མ་འཛུལ་བ་ཆགས་ཡོད། དེའི་རིགས་བོད་མི་ཡིན་ནའང་། མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་གྲངས་ཐོའི་ནང་ཚུད་མེད། ཅེས་གསུངས།
ཡང་ཁོང་ལ་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་འདི་བརྒྱུད་འདས་པའི་ལོ་བཅུའི་རིང་གི་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་གནས་ཚུལ་གང་དུ་བསླེབས་ཡོད་མེད་སྐོར་དྲིས་པར་ཁོང་གིས་གསུངས་དོན། མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་འདི་བརྒྱུད་འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་གནས་སྟངས་ཀྱང་གསལ་བོ་བྱུང་ཡོད། ཤེས་ཡོན་གནས་ཚུལ་ནང་ཚད་འཛིན་སའི་གྲངས་ཀ་ཆེ་བ་ཁག་ཅིག་ཡོད་པ་ལས། དཔེར་ན། ཡིག་རྨོངས་སེལ་བ་ལྟ་བུ་རེད། ༡༩༥༩ ལོར་ང་ཚོ་འདིར་འབྱོར་སྐབས་ཡིག་རྨོངས་ཀྱི་ཚད་གཞི་མཐོ་བོ་རེད། དེ་བཞིན། ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་ནང་བརྒྱ་ཆ་ ༦༠ ཡས་མས་དང་། ༡༩༩༨ ལོའི་ཞིབ་བཤེར་སྐབས་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ཟིན་ཡོད། སྔར་ལོ་བརྒྱ་ཆ་ ༨༤ ཙམ་ཟིན་ཡོད་སྟབས། ལོ་བཅུའི་ནང་དུ་བརྒྱ་ཆ་བཅུ་ལྷག་འཕར་ཡོད། ད་ལྟ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཡིག་རྨོངས་བརྒྱ་ཆ་ ༢༠ མ་ཟིན་ཙམ་ལས་མེད་ལ། དེ་དག་ཁྲོད་ཕོ་ལས་མོ་མང་བ་ཡོད་ཀྱང་། སློབ་གྲྭ་དང་མཐུན་རྐྱེན་གང་ལེགས་བསྐྲུན་ཡོད་སྟབས། ༢༠༢༠ ལོ་ཡས་མས་ལ་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱའི་ཡིག་རྨོངས་སེལ་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་འདུག
དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་ལ་ཆ་བཞག་ན་ཡང་ ༡༩༩༨ ལོ་དང་བསྡུར་ན། ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཡག་ཏུ་ཕྱིན་འདུག བོད་མི་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ལ་དངུལ་ཁང་གི་དངུལ་དེབ་ཡོད་པ་དང་། ཕལ་ཆེ་བར་ནང་དུ་འཁྲུད་ཁང་གསང་སྤྱོད་ཡོད་པ། བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ལ་གློག་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་ཟེར།
ཡང་ཁོང་ལ་འདས་པའི་ལོ་བཅུའི་རིང་གི་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་ཚད་ཀྱི་འཕར་ཆག་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར། ཁོང་གིས་གསུངས་དོན། ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་པའི་འཕར་ཚད་ལ་ཐོལ་གྱིས་བལྟས་ན་སེམས་ཁྲལ་ལངས་ཡོང་ནའང་། ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ནས་བལྟས་ན་འཕར་ཚད་དེ་ནི་དུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཞིག་རེད། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་ལྟར་བྱས་ན། མི་འབོར་གྱི་འཕར་ཚད་མཐོ་བ་ནས་དམའ་བར་འགྲོ་བཞིན་འདུག རྒྱ་གར་ལྟ་བུ་ཡིན་ནའང་ཕྲུ་གུ་དྲུག་ནས་གསུམ་ལ་མར་ཟགས་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ང་ཚོའི་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་བའི་འཕར་ཚད་མར་ཟགས་པ་ཧ་ཅང་གི་མྱུར་པོ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ལོ་ ༥༠ ནང་གི་ཟགས་ཚད་དེ་ང་ཚོར་ལོ་ ༣༠ ཆགས་འདུག དཔེར་ན། ༡༩༨༧ ནས་ ༨༩ བར་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་ཚད་ ༤་༩ ཡིན་ཡང་། ༡༩༩༨ ལོར་ ༡་༢༢ དང་། ཐེངས་འདིར་ ༡་༡༨ ཙམ་རེད། དེར་བརྟེན། ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་ཚད་ཧ་ཅང་གི་ཉུང་ཉུང་རེད་ལ། སྐྱེ་ཚད་ཉུང་ཉུང་ཡིན་སྟབས་མི་འབོར་འཕར་ཚད་ཀྱང་དེ་མཚུངས་ཀྱིས་ཇེ་ཉུང་ནས་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག
གང་ལྟར་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་ཚད་དེར་ཅུང་ཙམ་བློ་ཕམ་སྐྱེ་གཞི་ཞིག་ཡོད་ལ། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཆོག་གིས་ཀྱང་བོད་གཞུང་མང་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་སྐབས། ལོ་ཉི་ཤུ་ཕྱིན་ན་བོད་མིའི་མི་འབོར་ཕྱེད་ཀ་མར་ཆག་ངེས་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། དེ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་སྐྱེས་འཕེལ་གྱི་ཚད་གཞི་བརྒྱ་ཆ་གཅིག་གི་འོག་གནས་ཡོད་ཚེ། མི་རིགས་དེའི་འཕར་ཚད་མར་ཆག་གི་ཡོད་པས་རེད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
༢༠༠༩ ལོའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་སྙན་ཐོའི་ནང་བཀོད་པ་ལྟར་ན། ཐེངས་འདིའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་དམིགས་འདུན་ནི། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་དང་སྲ་བརྟན་བཟོ་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཁག་གི་ཆེད་མི་འབོར་གཞིར་བཟུང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་དང་། དཔལ་འབྱོར། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཕྲ་དགོས་གལ་ཆེ་བར་བརྟེན་ནས་ཐག་གཅོད་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བཀོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། ཨ་རིག་འགྱུར་མེད་དང་བནྡེ་སྐྱབས།
ཨ་རིག་འགྱུར་མེད། དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་འདིར་མི་མང་དྲག་ནས་འཁོར་ཡུག་གི་འདངས་ཀྱིན་མེད། འདི་ནི་མ་འོང་སའི་ཀོ་ལ་སྟེང་གི་སྔངས་སྐྲག་སྐྱེ་ཡུལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན། མ་ཟད་མི་མང་དྲག་པའི་སྐྱེན་གྱིས་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་སྲོག་ཆགས་དང་། རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་གཏེར་དངོས་རྣམས་ཕར་ཆེར་རྫོགས་ཟིན།
ལྷག་པར་དུ་དབུལ་བོ་མང་དྲག་པའི་གནད་དོན་ཧ་ཅིང་ཆེན་པོ་ཡོད། དེས་ནས་འཛམ་གླིང་འདིར་སྐྱབས་བཅོས་དང་། དབུལ་བོ་ཅི་ཙམ་མང་ན་དེ་ཙམ་གྱི་སྙོག་གྲ་ཇེ་མང་ཡིན། བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་མི་གྲངས་མང་ལ་འབྱོར་བ་དམན་པར་གྱུར་ན། བོད་སྤྱིའི་ཆས་དོན་སྒྲུབ་རྒྱུ་ཕར་ཞོག ཐ་ན་ཁོང་ཚོའི་འཚོ་བ་ལ་སྐ་ངལ་ཕྲད་ཐག་ཆོད་ཡིན།
འོན་ཀྱང་ཀྱིས་ཕྲུ་གུ་བཟོ་རྒྱུ་ལ་ཤུགས་རྒྱག་འདོད་ན་དེ་ནི་ཁྱེད་རང་གི་འདོད་མོས་ལྟར་ལོས་བྱེད།
དཔལ་འབྱོར་མེད་ན་བུ་ཕྲུག་བཟོ་ཐབས་མེད་ལ། དཔལ་འབྱོར་ཡོད་ན་བུ་ཕྲུག་ཀྱང་བཟོས་ཆོག་པར་སེམས། མི་རིགས་ཤིག་རྒྱུན་དུ་གནས་དང་མ་གནས་ཟེར་བའི་རྩ་བ་མི་རྒྱུད་ལ་ཐུག་པ་དངོས་འབྲེལ་རེད། འོན་ཀྱང་གང་ཡང་མེད་པའི་གཞན་བརྟེན་གྱི་འཚོ་བར་མུལ་བརྟེན་གྱི་བུ་ཕྲུག་དག་བསྐྱེད་བསྲིངས་བྱས་པས་ཕན་ཐོགས་རྩ་ནས་མེད། དེས་ན། བཙན་བྱོལ་བའི་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འདང་ངེས་ཡོད་ན་བུ་ཕྲུག་ལོས་ཀྱིས་ཟོ་ལ། མེད་ན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཀག་ནས་བཞུགས་ན་བཟང་།
དྲ་གྲོགས་ཐོ་རེངས། བོད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་ཆད་སོང་ན། བོད་ཀྱི་མི་སྤུས་ཟེར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོང་ཐུབ་བམ། སྤྱིར་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ལྟ་བུ་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ཆུང་ཆུང་ཞིག་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ཚེ། མི་ཉུང་ཉུང་ནུས་པ་ཅན་དང་འཇོན་ཐང་ཅན། ཚན་རྩལ་ཅན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་ན་བཟང་མོད། མི་རིགས་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་སྐད་ཆ་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་དུས་མི་འབོར་ནི་གལ་ཆེ་སྟེ། ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་རང་ས་རང་ཡུལ་ནས་བོད་མི་རིགས་རང་ཉིད་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཆགས་ཀྱིན་པའང་། མི་འབོར་ཉུང་བའི་སྐྱོན་ཡིན་ལ། རྒྱ་གར་གྱི་མི་རིགས་རྒྱ་མཚོ་འཕྱུར་བ་ལྟ་བུའི་ནང་དུ་བོད་མི་འཐའ་འཐོར་རེ་མ་གཏོགས་མེད་པའང་མི་འབོར་ཉུང་བའི་སྐྱོན་ཡིན།
ད་དུང་ ༡་༡༨ ཅན་གྱི་ཟགས་ཚད་འདི་འདི་མུར་ཕྱིན་ན་དུས་ནམ་ཞིག་བོད་ཀྱི་མི་འབོར་ཟེར་དུས་མཛུབ་མོ་འཛུགས་ས་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་གདོན་མི་ཟ་བ་དེ་རེད།
སྤྱི་ལོ་༡༩༤༠ ལོར་མོའི་ཙེ་དུང་གིས་མི་མང་པོ་ལ་སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་ཅེས་བཤད་པ་དེ། ད་དུང་ཡང་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་སེམས་ནང་ནས་འདོར་ཐུབ་མེད། སྤྱིར་མི་མང་ལ་སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་རེད། འོན་ཀྱང་དེང་སྐབས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་མི་གྲངས་ཀྱི་མགོར་འགྲོ་གྱིན་མེད།
བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་བཟོ་མི་ཐུབ་པར། མི་རིགས་རྒྱུན་ཆད་འགྲོ་སྙམས་པའི་བསམ་བློ་དེ་ཞེན་མི་དགོས་ས་ལ་ཞེན་སྣང་སྐྱེ་བ་ཞིག་རེད།
རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་མིན་འདི་མིའི་སྤུས་ཚད་དང་དཔལ་འབྱོར་ལ་རག་ལས་ཡོད། མིའི་སྤུས་ཚད་ཞེས་པ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་རིག་གནས་ཡོད་མེད་ལ་ཟེར། དེས་ན་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ལ་ཤུགས་རྒྱབ་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས་ཕྲུ་གུ་བཟོ་རྒྱུ་ལ་ཤུགས་རྒྱབ་དགོས་པ་མ་རེད།
ཇི་ལྟར་བཤད་རུང་ ༡་༡༨ ཐོག་གི་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་ཚད་འདི་ནི་ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་འཇིག་ཉེན་ཆེས་ཆེ་བ་ཞིག་རེད།
ངའི་ཨ་ཡེས་ཨ་མྱེས་ཚོའི་སྐབས་ལ་བུ་བུ་མོ་དགུ་ཅན་དང་བཅུ་གཅིག་བཅུ་གཉིས་ཅན་མང་བོ་ཡོད་ལ། ངའི་ཨ་མར་ཡང་བསྡོམས་པས་མིང་སྲིང་དགུ་ཡོད། སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་འཚོ་བ་ནི་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་མོའི་སྐབས་ཏེ། ལོ་ལོན་ཚོས་བཤད་ན་འཚོ་བར་ ༼ ཧྲིན་ཧོ་ ༽ དཀའ་ཁག་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་དང་འཁེལ་ཡོད།
སྐབས་དེ་དུས་འཚོ་བར་དཀའ་ཁག་ཇི་ལྟར་ཆེ་རུང་བུ་བུ་མོ་མང་བོ་སྐྱེ་སྤེལ་བྱེད་པའི་ལུགས་སྲོལ་དེ་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་གནས་ཡོད།
དེའི་རྗེས་བོད་ནང་དུ་འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་སྲིད་ཇུས་ཟེར་བ་བྱུང་བ་རེད། དཔེར་ན། ངའི་ཕ་མ་དང་ཨ་ཁུ་ཨ་ནེ་མང་ཆེ་བར་བུ་བུ་མོ་གཉིས་དང་མང་ན་གསུམ་ལས་མེད། ང་ལ་སྤུན་ཆུང་བ་གཅིག་དང་སྲིང་མོ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། སྤུན་ཆུང་བ་དེ་རང་ལོ་བདུན་གྱི་སྟེང་ནས་མ་འཚམ་པ་རེད།
ད་ལྟའི་ཆར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་དམིགས་བསལ་ཡིན་ཁུལ་གྱིས་བུ་བུ་མོ་གཉིས་རེ་སྐྱེ་ཆོག་མོད། ནམ་ཞིག་དེ་ཡང་མང་དྲགས་འདུག གཅིག་མ་གཏོགས་སྐྱེ་མི་ཆོག ཀྲུང་ཧ་མི་རིགས་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་བྱེད་དགོས། སྐྱིད་ན་སྐྱིད་མཉམ་དང་སྡུག་ན་སྡུག་མཉམ་བྱེད་དགོས་ཟེར་སྲིད།
དེ་ལྟར་མར་མར་བབ་ན། བོད་གཞིས་སུ་མི་རིགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་རེ་བ་རྒྱག་ས་ལྷག་མེད། དེ་ནི་རང་དབང་རང་འཐད་མིན་རུང་གཞུང་གི་སྟངས་འཛིན་རང་སྟེང་ནས་འུ་ཐུག་ཐབས་སད་དུ་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་པས། མཇུག་མཐའི་རེ་བ་ཉག་ཅིག་ཡོད་པ་ནི་བོད་བྱེས་ཀྱི་མི་འབོར་ཉུང་བའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་རྣམས་ཡིན།
ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བསམ་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཚོ་བ་དངོས་གནས་སྐྱོ་བོ་རེད། ལྷག་པར་དུ་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་རང་དབང་རང་བཙན་ཡོད་པ། ཡང་ན་རང་ས་རང་ཡུལ་ཡོད་པའི་མི་རིགས་གཞན་དང་བསྡུར་ན་སྐྱོ་བོ་རེད། ཕལ་ཆེར་འཚོ་བའི་དཀའ་ཁག་ཆེན་པོ་ཡོད་སྲིད།
ཡིན་ནའང་། ལྡོག་སྟེ་བསམ་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་སྐྱོ་བོ་ཡང་མ་རེད། གོང་དུ་བོད་ནང་གི་རིགས་གནས་གསར་བརྗེའི་སྐབས་ཤིག་བརྗོད་པ་ལྟར། འཚོ་བ་ཅི་ཙམ་གྱིས་སྐྱོ་ནའང་། རྒྱབ་ལ་གྱོན་རྒྱུ་དང་ལྟོ་བར་ཟ་རྒྱུ་ཏན་ཏན་རྙེད་ཀིན་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་དབུལ་ཕོངས་རྣམས་དང་བསྡུར་ནའང་། སྐྱབས་བཅོལ་བ་དང་རི་མགོའི་བ་ཁའི་ཚོད་ཀྱི་འཚོ་བ་དངོས་གནས་སྐྱོ་བོ་མ་རེད། དེ་གཅིག་རེད།
དེ་བཞིན་བྱང་ཕྱོགས་ངྷ་ས་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ལ་དཔེ་བླངས་ནས་བཤད་ན། ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་སྤེལ་བྱེད་མཁན་དག་ནི་འབྱོར་ལྡན་དང་གཞུང་གི་བྱ་བ་གཉེར་མཁན། ཡང་ན་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་སོགས་མིན་པར། ངྷ་སའི་སྲང་གི་མོག་མོག་དང་པག་ལེབ་བཙོང་མཁན་དང་། གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ཞིང་ལས་པ། འབྱོར་ཞན་པ། ཡིག་རྨོངས་པའམ་ཤེས་ཡོན་མེད་མཁན་རྣམས་རེད།
འདི་ལྟར་བསམ་ན་ངེས་པ་དོན་གྱི་བོད་མི་རིགས་སྐྱོབ་མཁན་ནི་མང་ཚོགས་ཕལ་བ་ལས་ཁྱོད་རྫིག་ང་རྫིག་དང་། ཁྱོད་ཡིན་ང་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཚོ་མ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཤེས་ཡོན་ཡོད་ཟེར་མཁན་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ཚོ་གནད་འགག་ཏུ་ཐུག་དུས་ནམ་ཡིན་རུང་ཕྱིར་ནུར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
མི་གྲངས་སྐྱེས་འཕེལ་མར་ཆག་ཚུལ་དེས་མི་རིགས་ཤུལ་སྟོང་དུ་ཆགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་གོམ་པ་ཆེན་པོ་སྤོ་བཞིན་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད་ལ། དགོན་པ་ཞིག་གི་དབང་དུ་བཏང་ན་གྲྭ་བའི་སྤུས་ཀ་བཟང་ངན་ལས་ཁ་གྲངས་ལ་རག་ལས་པ་ཞིག་མིན་ཡང། མི་རིགས་ཤིག་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་ཐུབ་མིན་ནི་མི་རིགས་དེའི་གྲངས་ཚད་དང་འབྲེལ་བ་དམ་པོ་ཡོད་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བོ་ཡིན། དེར་བརྟེན་ཐབས་རྡུགས་པའི་གནས་ཚུལ་འདི་དག་ད་ལྟ་རྟོགས་མཁན་མང་ཡང་སྐྱོབ་མཁན་ཉུང་བ་ནི་གནད་དོན་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་འཁུམས་སོ།།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་གྱི་བསྡོམས་ཚིག་ཐེངས་འདིར་བཀོད་ཟིན་པའི་ནང་རྒྱ་གར་དུ་བོད་མི་༩༤༢༠༣ ཡོད་ཅེས་བསྟན་འདུག
ད་རེས་མི་འབོར་གྱི་ལས་དོན་འདིའི་ནང་ད་དུང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བྷེང་ལོར་ Bangalore ནང་གི་བོད་མི་མང་དག་གཅིག་གིས་ད་དུང་མི་འབོར་གྱི་ཐོ་འགོད་ག་དུས་བྱས་མིན་ཤེས་མ་བྱང་ཟེར་མཁན་གྱི་བོད་མི་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་། དེ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་དང་ཁ་ཐོར་གྱི་བོད་མིའི་མང་དག་གཅིག་གིས་ད་དུང་ཁོང་ཚོའིསར་མི་བོར་གྱི་ཐོ་གཞུང་འགོད་མཁན་སླེབས་མ་བྱང་ཟེར་མཁན་གྱི་བོད་མི་མང་པོ་ཡོད་འདུག
དེ་འདྲ་སོང་ཙང་ས་གནས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཐེངས་འདིའི་མི་འབོར་གྱི་ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་ཡག་པོ་གཆིག་བྱུང་མེད་སྟབས་ད་དུང་ས་གནས་ཁག་ཏུ་བོད་མིའི་ཡོད་ཚད་ཐོ་གཞུང་ནང་བཀོད་ཐུབ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་གལ་ཆེ་བ་ཡིན།
ང་ཚོའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ནི་བོད་མི་རྣམས་མ་ཟད་བྱམས་བརྩེ་ལ་དགའ་བའི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་རྩ་ཡིན་ཞེས་ ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱུན་དུ་གསུང་གི་འདུག དེར་བལྟས་ནས་བཤད་ན་ཡང་བོད་འདི་འཛམ་གླིང་ནང་ནས་ཚར་སོང་ན་ནི་རིགས་གཞན་ལ་གྲངས་འབོར་ཆ་ནས་དེ་ཙན་ཕན་ཐོགས་ཡོད་མེད་བཤད་དགའ་མོ་རེད། མ་གཞི་དཀའ་མང་བོ་ཞིག་མིས་བཟོས་པ་རེད། འདོད་རྔམ་གྱིས་བཟོས་པ་རེད་འགོགས་དགོས་ན་དེ་ཚོ་དགོས་རྒྱུ་རེད། མི་གྲངས་མང་ན་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱང་ཡོད་ནི་རེད།
དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ན་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེན་ཆགས་པའི་རྒྱུ་སྐྱེན་གཙོ་བོད་ནི་མིའི་སྤུས་ཚད་ལ་རག་ལས་ཡོད་མ་གཏོགས་གྲངས་ག་ལ་གཏན་ནས་ཐུགས་མེད། སྤྱིར་མི་འབོར་མང་ལ་སྤུས་ཚད་ཞན་པ་འདི་ཡར་རྒྱས་མི་འོང་རྒྱུ་སྐྱེན་ཐུན་མོངས་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
དེས་ན་བོད་མིའི་སྤུས་ཚད་ཡར་གཏོངས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་མ་གཏོགས་བྱིས་པ་མང་པོ་བཟོ་རྒྱུ་གཏན་ནས་གལ་ཆེན་པོ་མ་རེད།
ད་ལྟ་ང་ཚོ་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་མཆོན་ན་མི་གྲངས་མང་དྲག་པའི་སྐྱེན་གྱིས་འཁོར་ཡུག་གི་འདང་ཀྱིན་མེད་ལ། འཁོར་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་དོར་སྣང་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་མི་འབོར་གོང་འཕེལ་མི་བཟོ་རྒྱུ་འདི་ནི་གནད་དོན་དང་པོ་ཞིག་རེད། སྤྱིར་བྱ་བ་གང་ཞིག་གལ་ཆེན་དང་གལ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་སོ་སོར་ཤེས་དགོས།
བོད་མིའི་རང་དབང་རྩོད་ཐུབ་མི་ཐུབ་མ་འོང་བོད་མིའི་སྤུས་ཚད་ལ་རག་ལས་རྒྱུ་རེད་མ་གཏོགས། གྲངས་ག་རག་ལས་ཡོད་པ་རེད།
དྲང་སོང་འདི་བསམ་མེད་ཅིག་ཡིན་ས་རེད། མི་འབོར་མང་བོ་བོད་ལ་མཚོན་ན་དགོས་མཁོ་ཆེན་པོ་ཡོད། ཇེ་ཉུང་ནས་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་ན་ཉིན་ཞིག་མི་རིགས་དེ་རྩ་སྟོང་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་དོགས་པ་མེད། ལྷག་པར་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ལ་མཚོན་ན་མི་གྲངས་ནི་གལ་ཆེན་རེད། འཐབ་རྩོད་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རྗེས་སྐྱོང་མཁན་མེད་ན་མི་ཐོགས་གཅིག་ནས་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་མཇུག་བསྒྲིལ་དགོས་རྒྱུ་རེད། དེས་ན་ང་ཚོ་འཐབ་རྩོད་འདི་ཡང་མཇུག་མ་མེད་ནི་ཞིག་མ་རེད་དམ།།
ངའི་ཨ་ཕ་གཉིས་ལ་བུ་ཕྲུག་བསྡོམས་བདུན་ཡོད།
ཡིན་ནའང་ངའི་གཅེན་གཅུང་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བུ་ཕྲུག་གཅིག་གཉིས་ལས་རེ་བ་བྱེད་ཀྱིན་མི་འདུག དེའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་ཐུག་འདུག་གམ།
མི་རིགས་འདི་རྩ་སྟོང་དུ་འགྲོ་མི་སྲིད་ཀྱང་། མི་རིགས་འདིར་མི་འབོར་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་ན། མི་རིགས་འདིའི་འཚོ་གནས་སོགས་གང་ཅིར་ཉེན་ཁའི་རང་བཞིན་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་འགྲོ་ངེས་རེད།
མི་འབོར་གྱི་ཐོག་བོད་གཞུང་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཐུགས་འཚབ་གནང་གིན་ཡོད་པ་ནི་བཀའ་སློབ་ཁག་གཟིགས་དང་མཁྱེན་ངེས་རེད། །
བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་་ཅི་ཙམ་འཕེལ་བ་དེ་ཙམ་གྱི་འཛམ་གླིང་ན་སྐྱབས་བཅོལ་བ་མང་བ་དང་། དབུལ་བོ་དང་རང་དབང་མེད་པའི་ཉམས་ཐག་པ་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ལས་གཞན་ཅི་ཡོད། ཡང་འཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ལ་བསམ་ན། མི་གཅིག་ཙམ་ཉུང་ངུར་སོང་ན་དེ་ཙམ་གྱི་འཁོར་ཡུག་ལ་ཕན་ཐོག་ཡོད།
དེས་ན་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གྲངས་ཁ་ཉུང་རུ་འགྲོ་རྒྱུ་འདི་ཧ་ཅིང་ཡག་པོ་རེད།
མི་འབོར་གྱི་གནས་བབ་གཉན་འཕྲང་ཞིག་ལ་བསླེབས་འདུག འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གྱི་ཚད་གཞི་ལྟར་ན། མི་རིགས་གང་ཞིག་གི་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་འཕེལ་གྱི་འཕར་ཆག་དེ་མི་རིགས་དེའི་མི་འབོར་གྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༡ ལས་མར་ཟགས་པ་ཡིན་ན། མི་རིགས་དེ་དུས་ཚོད་རིང་པོ་མི་འགོར་བར་རྩ་སྟུང་ཏུ་འགྲོ་ངེས་ཡིན་ཞེས་བསྟན་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་འབོར་གྱི་གནས་བབ་ལ་མཚོན་ན་ཡང་། འདས་པའི་ལོ་བཅུའི་རིང་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་འཕེལ་གྲངས་ཆུང་ ༡༠ མར་ཆག་འདུག ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འདི་མུར་ཕྱིན་ན། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལོ་བཅུ་ནས་ཉི་ཤུའི་ནང་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་འཕེལ་བརྒྱ་ཆ་ ༡ ནས་ཟགས་ངེས་ཡིན་པ་ཟུར་བལྟས་ལེབ་མཐོང་རེད།