སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་སྟོབས་ཆེན་པོ་ཞུགས་པའི་བོད་མི་བྱིངས་ལ་མཚོན་ན“དག་སྣང་སྒོམ་པ་”ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཉམས་ལེན་ཞིག་ཡིན་ཏེ།ང་ཚོས་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་བླ་སྤྲུལ་ཚོར་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་བལྟས་པ་དང་།དེ་ཚོས་གང་བྱས་གང་བསྒྲུབས་མཐའ་དག་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དུ་དག་སྣང་སྒོམ་པའི་བློ་སྦྱོང་ཚད་མཐོན་པོ་བྱས་ཡོད་པས་སོ།། ད་སྐབས་བྱེས་སྡོད་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དག་སྣང་སྒོམ་པའི་ཉམས་ལེན་དེ་སྲིད་ཕྱོགས་ལ་བསྐོར་ནས་སྲིད་དོན་པར་དག་སྣང་སྒོམ་འགོ་ཚུགས་ཡོད།འདིའི་དཔེ་མཚོན་སྟབས་བདེ་ཤོས་ཤིག་ནི།བོད་མི་མང་པོས་ཁྲིམས་ལུགས་མཁས་པ་བློ་བཟང་སེང་གེར་སྡིག་པ་མིག་བཙུམ་གྱིས་དག་སྣང་སྒོམ་བཞིན་པ་དེ་རེད།
མིག་སྔར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་དང་ནང་སྒོས་ཤེས་ཡོན་པའི་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་བཀའ་སྤྱིའི་འོས་བསྡུ་དང་འབྲེལ་པའི་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་པ་དང་།བཀའ་སྤྱིའི་འོས་མི་ཁག་གི་ལྷག་བསམ་དང་ཤེས་འཇོན་སོགས་ཀྱི་ཐད་དཔྱད་བསྡུར་དང་ལྟ་ཚུལ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་ཀྱིན་པ་ནི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་འགན་སེམས་བཅངས་པ་དང་སྣེ་ཁྲིད་པའི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ།
སྤྱིར་ན།སྲིད་དོན་པ་ཚོར་བཅངས་པའི་ལྟ་ཚུལ་ཐད་བོད་མི་དང་ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོའི་བར་ཧེ་བག་ཆེ་ཙམ་མཐོང་སྟེ།ནུབ་ཕྱོགས་པ་མང་ཆེ་པའི་སེམས་ཁམས་ངོས་ནས་བཤད་ན་སྲིད་དོན་པ་ཞེས་བརྗོད་ཚེ་སྐབས་འཚོལ་དང་མགོ་བདེ་དྲན་འཕྲུལ།དེ་བས་སྡུག་ས་ནས་བཤད་ན་རྫུན་དང་གཡོ་ཁྲམ་ལ་གོམས་པའི་རང་དོན་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་གི་རེད།ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བསམ་བློའི་མཁའ་དབུགས་འོག་བོད་མི་མང་ཆེ་བའི་སེམས་ངོར་སྲིད་དོན་པ་ཚོ་ཡང་ལས་རིགས་གཞན་གྱི་མི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་ལིང་འགེལ་བྱ་ཆོག་ཆོག་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཡོད་པ་མ་ཟད།ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཟེར་པའང་ཡོང་ཆོག་གི་ཡོད།
འདིར་བརྗོད་འདོད་པ་ནི།བློ་སེང་ལགས་ཀྱི་སྲིད་དོན་འཁྲབ་སྟོན་དེ་བོད་མིའི་སེམས་ཁམས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སམ་བཟང་སྤྱོད་ཅན་གྱི་སྲིད་དོན་ཞིག་ཡིན་མིན་དེ་རེད།བློ་སེང་གིས་རང་གི་གོ་བབ་དེ་ཧ་ཝར་ཌིའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་སྤྱིར་བཏང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ཙམ་ལས་མིན་པར་སློབ་དཔོན་ནམ་ཉམས་ཞིབ་པ་རྒན་པ་ཡིན་སྐོར་ཁྲོམ་བཤད་བྱས་ཚུལ་འབྲེལ་ཡོད་དཔྱད་བརྗོད་མཁས་ཅན་ནས་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱས་པ་ལྟར་ན།འོས་ཤོག་ཐོབ་ཆེད་ཧམ་པ་ཆེན་པོས་བོད་མི་ཚོར་མགོ་སྐོར་བཏང་པ་དེའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་ཚོའི་དག་སྣང་ཁྲོད་ཀྱི་ཁོང་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་དོན་པའི་བསམ་སྤྱོད་ཞུགས་ཚར་པ་གསལ་པོ་རེད།
འགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ཚད་གཞི་འཇོག་སྟངས་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་ཀྱང་།ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྐྱེན་པས་རང་ཡུལ་རང་བདག་གི་དབང་ཆ་ཤོར་ཞིང་།ཐ་ན་མི་རིགས་སྤྱིའི་ཚེ་སྲོག་ཀྱང་ཉེན་ཁར་ཐུག་བསྡད་པའི་ང་ཚོར་མཚོན་ན་ཅི་ཞིག་གལ་ཆེ་བ་རེད།ངས་བལྟས་ན་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པ་མ་ཟད་དེའི་གཟི་བརྗིད་གལ་ཆེན་དུ་བརྩི་བ།བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆིག་སྒྲིལ་ཆེན་མོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཐུབ་མཁན།ལྷག་པར་དུ་ཁྲིམས་ལུགས་དང་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་དགྲ་དང་རང་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་གསལ་པོའི་ངང་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོའི་སྒོ་ནས་འཐབ་རྩོད་ལ་སྣེ་ཁྲིད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དགོས།བློ་ཕམ་པ་ཞིག་ལ་བློ་སེང་ལ་ཆ་རྐྱེན་དེ་དག་ད་དུང་ཚང་མེད།སྤྱིའི་ཆ་ནས་བཤད་ན་རྒྱ་ཧོར་སོགས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་གང་ཙམ་སླེབས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གོ་བབ་དེ་རྒྱ་དམར་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་བློ་སེང་གིས་བཤད་པ་ལྟར་ལག་པ་འཇུ་ས་མེད་པ་ཞིག་མིན་པར་ཁྲིམས་དང་དོན་དངོས་གང་ནས་ཀྱང་རང་བཙན་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱ་ཐུབ་པ་བོད་ཀྱི་སྲིད་ལུགས་ལོ་རྒྱུས་ལ་སློབ་ཞིབ་གཏིང་ཟབ་བྱ་མྱོང་མཁན་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལྟར་རེད།
གཞན་ཡང་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་མི་གླེང་པའི་སྲིད་དོན་པ་སུ་ཡང་མེད།འོན་ཀྱང་ལག་ལེན་ངོ་མའི་ཐོག་“ང་མི་གཅིག་ཡིན་ཡང་དཔུང་སྒྲིག་ཏུ་ཡོང་པའི”འདུ་ཤེས་འཆང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན།མི་རིགས་སྤྱིའི་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་ཟེར་པ་ནི་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་འཆམ་མཐུན་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་འཛུགས་རྒྱུ་ཟེར་པའི་འབོད་ཚིག་དང་མཚུངས་པར་སྙན་པོ་ཡོད་ཀྱང་དོན་སྙིང་དབེན་པ་རེད།ལངས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་བའི་ངོས་ནས་བཤད་ནའང་།ང་ཚོས་མདུང་རྩེ་ཁ་སྤྲོད་ཀྱིས་རྒྱ་དམར་གཞུང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་བྱེད་བཞིན་པ་མ་གཏོགས་བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་མིན་པས་དགྲ་དང་རང་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་དང་རང་ཕྱོགས་ལ་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་ཞིག་དགོས་པ་ནི་འགོ་ཁྲིད་མི་སྣ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཚོ་ཕར་ཞོག་དམངས་དཀྱུས་ཤིག་ལ་མཚོན་ནའང་གལ་ཆེན་པོ་ལོས་ཡིན།
ང་ཚོས་ནམ་རྒྱུན་བཤད་ཀྱིན་པའི་གཞིས་ལུས་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་ཟེར་པའང་མཐར་གཏུགས་ན་འདི་ཡིན།ས་བྱིའི་ཆོལ་གསུམ་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་ནང་རྐྱེན་གཙོ་བོའང་འདི་རེད།འོན་ཀྱང་བློ་སེང་གིས་རང་ཉིད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཁྱད་མཁས་པ་ཡིན་པར་ཁས་འཆེ་བཞིན་དུ་རང་འགུལ་ངང་ཕྱི་སྡོད་ཀྲུང་གོ་བ་ཟེར་པའི་ལག་ཁྱེར་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་ཏུ་བསྐྱོད་པ་ནི་མི་རྣམས་ཧང་སངས་དགོས་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ།གནད་དོན་འདིས་ཅི་ཞིག་གསལ་བཤད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད་ཅེ་ན།ཅུང་ཡག་ས་ནས་བཤད་ན་འཕྲལ་ཕུགས་རྒྱང་གསུམ་ལ་བསམ་གཞིག་རྣལ་མ་བྱས་པའི་ལྟ་བ་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་ཚུགས་ཤིག་རྒྱུད་ལ་མེད་པ་དང་།སྡུག་ས་ནས་བཤད་ན་གོ་སྐབས་རག་ན་ཅི་ཡང་བྱེད་ཕོད་པའི་སྙིང་ཁམས་འཇིགས་ཡེ་རེ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ནུས་ལྡན་གྱིས་མཚོན་གྱི་ཡོད།
སྐབས་འདིར་ངས་རང་གི་ཐད་ཀའི་ཉམས་མྱོང་ཞིག་ཤོད་རྒྱུ་ཡིན།ཕྱི་ལོ་ཉིས་སྟོང་བཅུ་ལོའི་ཟླ་དགུ་བའི་ཚེས་མགོར་ངྷ་ས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཚོགས་ཁང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་མིའི་ཁྱད་ལས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་ཞེས་པ་དེ་ཉིན་གསུམ་རིང་ཚོགས་སོང་།ཕྲན་རང་བོད་རིག་པའི་ཆེད་ལས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་གི་མིང་ཐོག་ནས་ཚོགས་ཞུགས་བྱས་པ་ཡིན་ལ།སྐུ་ཞབས་བློ་སེང་ཁོང་ཡང་ཚོགས་འདུ་དེར་ཕེབས་འདུགརྩ་བའི་ཆ་ནས་ཚོགས་འདུ་དེ་གྲུབ་འབྲས་ལྡན་པ་བྱུང་སོང་སྙམ་ཞིང་།བསམ་བློའི་སྒམ་བརླིང་གི་ཆ་དང་ལྟ་ཚུལ་གསར་འདོན་སོགས་ཀྱི་ཆ་ནས་འདོད་བློ་ཁེངས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བློ་སེང་ལགས་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཀྱི་ཉམས་སྣང་སྤྲོ་བོ་དང་གཏམ་བཤད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་ལ་ཕྲན་ནས་ཡི་རང་བྱས་པ་ཡིན།འོན་ཀྱང་བློ་ཕམ་པའི་དོན་གནད་གཅིག་ནི་སྐད་ཡིག་གི་བརྒྱུད་ལམ་དེ་རེད།ཚོགས་འདུ་དེའི་རིང་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་ཁག་དབྱིན་ཡིག་ཁོ་ནའི་ནང་ཡོད་པ་སྨོས་ཅི། བགྲོ་གླེང་གཏམ་བཤད་དང་། དྲི་པ་དྲིས་ལན།ཐ་ན་མི་སྒེར་ཕན་ཚུན་བར་འབྲེལ་འདྲིས་ཚུན་ཀྱང་དབྱིན་སྐད་རྒྱག་ཨེ་ཐུབ་ལྟ་རྒྱུ་གཙོ་འདོན་བྱེད་པ་ལས་བོད་སྐད་རྣལ་མ་རྒྱག་རྒྱུར་དོ་ཁུར་བྱེད་མཁན་ནི་ཚོགས་མི་བརྒྱ་མ་ཟིན་ཙམ་དེའི་ཁྲོད་འགའ་ཟུང་ལས་མི་འདུག
དེར་བརྟེན།ཚོགས་འདུའི་ཉིན་མཐའ་མར་ཕྲན་གྱིས་རྗེས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་ཚང་མས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་གལ་ཆེ་སྐོར་བསམ་ཚུལ་བཏོན་པར་ཚོགས་མི་མང་ཆེ་བས་ལམ་སང་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་བྱུང་།འོན་ཀྱང་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་བློ་སེང་ནས་ཨ་རི་སོགས་སུའང་བོད་མི་འདུ་འཛོམས་སྐབས་དབྱིན་སྐད་རྒྱག་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད་པ་དཔེར་དྲངས་ནས་བོད་སྐད་སྤྱོད་དགོས་ཟེར་མཁན་ཡོད་ནའང་ལག་ལེན་ཐོག་ཁག་པོ་རེད་ཅེས་གནད་དོན་འདི་གལ་ཆུང་ལྟ་བུར་བསྒྲུབས་སོང་།གནད་དོན་འདི་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རེད་དམ།ང་ཧང་སངས་དོན་ནི་བོད་སྐད་ཡིག་མི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་ཡིན་པ་བདེན་ན།བློ་སེང་གིས་བོད་སྐད་ཡིག་ལ་བཅངས་པའི་ངོས་འཛིན་དེ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཅིག་མ་རེད།
ཁྲི་སྲོང་བཙན་ལགས། བཙན་བྱོལ་བོད་མའི་ཁྱད་པའི་འཚོགས་འདུ་ཐེངས་དང་པོ་རྡ་ས་དཔེ་མཛོད་ཚོགས་ཁང་དུ་འཚོགས་དུས་དེའི་སྟེང་གུས་མོ་ཡང་ཡོད། བློས་སེང་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གལ་ཆེན་མིན་ལུགས་མིན་སྟངས་ཀྱི་དགག་རྒྱག་དངོས་སུ་བྱས་མ་སོང་། དེ་འདྲ་ནི་བོད་པའི་ཁྱད་པ་དག་འཚོགས་ཡོད་ས་ནས་བྱེད་ཀྱང་ཤེས་ཀྱི་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁོས་དབྱིན་ཡིག་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་ཏེ་བོད་ཡིག་ལ་མཐོང་ཆུང་དང་ཟུར་ཟ་ཐེངས་ཁ་ཤས་ལ་བྱས་སོང་། མ་ཟད་སྐབས་དེར་འཚོགས་བསྐྱར་བ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བློ་སེང་ལ་དེ་འདྲ་གསུངས་ལུགས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སྐད་ཆ་འགའ་ཡང་བཤད་སོང་། ད་དུང་མཇུག་མཐར་བློ་སེང་གིས་དགོངས་སེལ་ཞུ་དགོས་ཐུག་སོང་། འདི་ནི་གུས་མོས་མཐོང་པའི་གནས་ཚུལ་ཡིན། གཞན་མི་ཤེས།
སྤྲོ་ཚིག་ལགས་་་བློ་ལ་ལྟ་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་
བཀྲ་མཐོང་ལྟ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ། འདི་བཀླག་ནས་ལན་གསལ་ཞིག་ཡོད་རྒྱུ་རེད་པ་
དེ་རིང་ངས་བཀའ་ཁྲིའི་སྐོར་གླེང་བརྗོད་ཐུང་རེ་བྱེད་འདོད་བྱུང། དེ་ནི་ད་བར་དུ་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ཁ་ཕྱོགས་དེ་ནི་མཁས་དབང་བློ་བཟང་སེངྒ་དང། བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་གཉིས་རེད། ངས་ཀྱང་ཁོང་གཉིས་ལ་དོ་སྣང་བྱས་པ་ཡིན། ངས་ཁོང་གཉིས་ལ་དོ་སྣང་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་ནང་དུ་མཐོང་བ་དེ་ནི་་་་བཀའ་ཟུ་་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་བཀའ་བློན་བྱས་པའི་རིང་གི་དངོས་དོན་ཡིན་མིན་ཇི་ཡིན་ཡང་གནས་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལ་གླེང་སློང་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བྱས་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་་་བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་་མཆོག་གིས་གླེང་རྙོགས་དེ་དག་གཙང་སེལ་གྱི་ཆེད་དུ་རང་དབང་གསར་ཤོག་གི་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་དེ་སྐྱར་དུ་འགྲེམ་སྤེལ་བྱེད་དགོས་བྱུང་བ་རེད།
དེ་ནས་ངས་རང་དབང་གསར་ཤོག་དེ་ཞིབ་ཏུ་བཀླགས་པ་ཡིན། དེ་དང་མཉམ་དུ་བཀའ་ཟུར་ཁོང་བཀའ་བློན་གནང་སྐབས་སུ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་བགྲོ་གླེང་གང་བྱུང་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐད་ལ་སྐབས་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་དང། སྐབས་དེའི་ཚོགས་གཙོ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་གང་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐོག་ལ་ཡང་ཡང་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་པ་ཡིན། གནས་སྟངས་དེ་འདྲའི་འོག་ཏུ་ངས་རང་དབང་གསར་ཤོག་དེ་ལ་དཔྱད་ཞིབ་ཅིག་བྱེད་དགོས་རང་བཞིན་གྱིས་བྱུང་བ་རེད།
རང་དབང་གསར་ཤོག་ཏུ་བཀའ་ཟུར་ཁོང་གིས་གསུངས་དོན་ལ་གཞིག་ན། ༼བཀའ་ཟུར་གྱིས་་་་་་ཁོང་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་གྱི་སྐབས་སུ་ཡོང་འཆར་གཉིས་ཁ་འདུམ་པ་དངུལ་ཆད་ཡོང་དོན་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་བོད་དོན་ལ་དོ་སྣང་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རེ ད་ཅེས་བཀའ་ལན་ཞིག་གཏནང་ཡོད༽ བཀའ་ལན་དེ་གནད་ལ་འཁེལ་བ་ཞིག་རེད་དམ། ངས་ཁོང་བཀའ་བློན་སྐབས་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཚོགས་གཙོ་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་བཤད་འདི་འདྲ་ཞིག་གནང་ཡོད་པའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་མཐོང་བྱུང། དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ཕྱི་ཟླ་ ོ༡ ཚེས་ ༡༤ ནས་ ༢༦ བར་དུ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐབས་དེའི་ཚོགས་གཙོ་ཟམ་གདོང་བླ་མས་གསུངས་དོན་། ༼དཔེ་མཚོན་ཞུ་ན། དེ་སྔོན་བསྐྱར་བཅོས་སྔོན་རྩིས་སྐབས་བཀའ་ཤག་ནས་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་མཚན་རྟགས་འཁོད་པ་འབྱོར་བར་རྒྱུན་ལས་ནས་བཀའ་བསྡུར་གནང་སྟེ་བཀའ་བློན་ལ་དོགས་འདྲི་ཞུ་སྐབས་། བཀའ་བློན་རྣམ་པས་དྲུང་ཆེ་དང། དེས་གཤམ་འོག་གི་ལས་བྱེད་ལ་དྲིས་པས་སུ་ལའང་གསུང་རྒྱུ་མེད་པ། ཚང་མས་མགོ་མ་འཚོས་པ་དེ་འདྲ་འདུག། གང་མཚམས་ནས་མགོ་འཚོས་མཁན་དཀོན་མཀཆོག་མ་གཏོགས་མེད་པར་ཆགས་ཉེན་འདུག་ཅེས་གསུངས་འདུག༽ སྐབས་དེའི་ཚོགས་གཙོའི་གསུངས་བཤད་དེས་བོད་གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དངུལ་ཆད་དེ་ལྟར་ཡོང་དོན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་བོད་དོན་ལ་དོ་སྣང་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་བྱུང་ཡོད་དམ། སྐབས་དེའི་བཀའ་བློན་ཚོས་དོ་སྣང་མ་བྱས་པ་དང། དབུ་པ་མ་འཚོས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐད་ལ་དྲི་བ་འདི་དང། དོགས་འཆར་ཞིག་སློངས་སོང།
གལ་ཏེ་རང་དབང་གསར་ཤོག་གི་བཀའ་ལན་ལྟར་བོད་དོན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་དངུལ་རྩིས་ཁ་མ་འདུམ་པ་བྱུང་ཡོད་ན། དེ་ནི་གལ་གནད་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་རེད་ལ། སེམས་འཚབ་སྐྱེ་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་དེ་བས་མ་རེད།
ཡིན་ནའང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་སྟེང་དུ་ཚོགས་གཙོ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་འདི་ལྟར་གསུངས་ཡོད། ༼ འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ནང་དུ་སེམས་འཚབ་ཡོང་རྒྱུའི་གནས་ཚུལ་ནི། ཡོང་འབབ་དང། འགྲོ་ཁུངས་གཉིས་ཁ་མ་འདུམ་དེ་རེད། དེའི་སྐོར་བརྡ་བཏང་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། ༽ སྐབས་དེའི་དངུལ་ཆད་དེ་བོད་དོན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ན། བཙན་བྱོལ་གྲོས་ཚོགས་ལ་སེམས་འཚབ་ཡོང་དགོས་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ།
མདོར་ན་ཚོགས་གཙོ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དེའི་ནང་དུ་གསུངས་བསྡོམས་འདི་འདྲ་ཞིག་བརྒྱགས་ཡོད། ༼ ཚོགས་གཙོས་་་་་རྩིས་འགོ་གཅིག་གྱུར་མེད་པ། བསྡོམས་རྩིས་ནོར་བ། ཕྱི་རྒྱལ་དངུལ་གྱི་ཛ་ཐང་གཅིག་གྱུར་མེད་པ་། དམིགས་བཀར་དང། དམིགས་བསལ་གང་ཡང་མེད་པ། མཉམ་སྦྱར་ཡིག་ཆ་མེད་པ། ལྷག་པར་དུ་ཨ་ལས་དང། ཅ་ལག་ཉོ་རྒྱུ་སོགས་ལ་མཉམ་སྦྱར་ཡིག་ཆ་མེད་པ་སོགས་ནོར་འཁྲུལ་མང་པོ་འདུག ས་གནས་སོ་སོའི་ཚུར་ཡོང་དེ་ཚོ་ཡང་གསལ་མི་འདུག་ཅེས་གསུངས༽ གསུང་བཤད་འདི་དག་གིས་སྐབས་དེའི་རྩིས་ཆད་ཡོང་དོན་དེ་ཚོ་ཧ་ཅང་གིས་གསལ་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་གམ་
ཡང་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་གི་ཐོག
་ནས་གླེང་ན། བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་ལགས་བཀའ་བློན་བྱེད་པའི་སྐབས་ཨ་རི་ལ་བོད་མི་ཆིག་སྟོང་བཏང་བ་རེད། བོད་མི་ཆིག་སྟོང་དེའི་ཁོངས་སུ་བོད་གཞུང་གི་གཞུང་ཞབས་ལས་བྱེད་དང། སློབ་གྲའི་དགེ་ལས་སོགས་མང་པོ་ཞིག་བསྐྱོད་པའི་དབང་གིས་་བོད་གཞུང་ལ་སྐུ་ངལ་ཧ་ཅང་གི་ཆེན་པོ་འཕྲད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཡོག་རེད།
དངོས་དོན་ཇི་ཡིན་ཡང་ཁོང་བཀའ་བློན་སྐབས་དངུལ་ཆད་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཁག་ཅིག་ཨ་རི་ལ་ཕྱིན་པ་ནི་གསལ་པོ་འདུག། དངུལ་ཆད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ལས་བྱེད་དེ་ཚོ་ཁོང་གིས་བཏང་བའི་བོད་མི་ཆིག་སྟོང་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་མེད་ངས་གསལ་ཆ་མི་ཤེས།
རྩིས་ཆད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ལས་བྱེད་དེ་ཚོ་རྒྱུ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཨ་རི་ལ་ཕྱིན་ཡོད་མེད་བཤད་ཚོད་དཀའ་ཡང། ཨ་རི་ལ་ཕྱིན་ཡོད་པ་ནི། སྐབས་དེའི་ཚོགས་གཙོ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན།
༼རིན་པོ་ཆེས་་་་་་དེ་སྔ་ཕན་ཆད་ཡང་ཡང་ཡོང་བསྡད་རྒྱུའི་དངུལ་ཆད་ཡོད་པའི་རྩིས་པ་དེ་ཚོ་མང་བ་ཆེ་ཨ་རི་ལ་ཕྱིན་ཚར་བ་རེད་ཟེར་ནས་ཨ་རི་ལ་ཕྱིན་ཚར་དུས་ཧ་ལམ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཅིག་ལ་ཕྱིན་པའི་བཟོ་འདྲ་ཞིག་གིས་བདའ་འདེད་གཏོང་ས་མེད་པ་འདྲ་ཞིག་གིས་ཆགས་བཞག་ནས་བློ་མི་བདེ་བ་ཡང་ཡང་ཡོང་རྒྱུ་དེ་ག་རེ་བྱས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་རེད་ཅེ་ན། བཀའ་བློན་རྣམ་པ་ཚོས་དངུལ་འབོར་གྱི་ཐོག་ལ་ཐུགས་འགན་ག་ཚོད་ཡོད་མེད་་དེ་གསལ་པོ་མ་མཁྱེན་པ་དང།
ཐུགས་སྣང་ཆུང་དྲགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད་ཅེས་དང། ཡང་རྩིས་པ་རྙེད་ཀྱི་མི་འདུག། དེར་བརྟེན་བྱེད་རྒྱུ་གང་ཡང་མི་འདུག་ཅེས་བཀའ་གནང་ནས་དག་གི་ཡོད་མ་རེད། ་རྩིས་པ་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ནང་དུ་ཡོད་ནའང་རེད། འཇིག་རྟེན་ཕར་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ཟིནའང་རེད། གྲོས་ལ་དངུལ་དེ་དག་ཆ་ཚང་བ་བཟོ་རྒྱུ་དེ་བཀའ་བློན་དེར་བབས་བསྡད་ཡོད་རེད། དེ་འདྲ་མིན་པར་མི་གཅིག་གི་རྗེས་ཤུལ་མ་རྙེད་པའམ། རྩིས་ཁྲ་བཞག་སྟངས་བུ་ལོན་ནག་ཟེར་བའི་འགྲོ་སྟངས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་དངུལ་འབོར་མ་ཚང་བ་དེ་དག་མཐའ་མ་བསྐྱལ་བར་བ་ལྡིང་དུ་བཞག་རྒྱུ་དང། དྲུང་ཆེ་མི་འདུག་ཟེར་ནས་བཞག་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཐུགས་ལ་མངའ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ཅེས་་་་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་སུ་གསུངས་པ་ཞིག་རེད། དེས་ནས་རང་དབང་གསར་ཤོག་གི་གསལ་བཤད་དེ་དེ་འདྲིའི་སྟབས་བདེ་པོ་ཞིག་མེད་པ་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་གམ།
ཡང་བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་མཆོག་གིས་རང་དབང་གསར་ཤོག་ཏུ་གསལ་བཤད་གཞན་ཞིག་བྱས་དོན། རྒྱ་གར་མི་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་ལ་དགས་ཁུལ་དུ་ར་སྤུའི་་་ཚོང་འབྲེལ་བྱས་པས་རྒྱ་གར་བ་དེའི་ལག་ནས་སྒོར་མོ་འབུམ་བཅུ་གྲངས་ཤིག་མ་རག་པའི་སྐོར་གྱི་གནས་དོན་ལ་བཀའ་ལན། ༼ཚོང་དེ་ནི་ཐོག་མ་ནས་ཚོད་ལྟ་རེད་ཅེས་གསུངས༽ བཀའ་ལན་འདི་ཡང་སྟབས་བདེ་ཞིག་རེད་ཀྱང། དོན་དངོས་ཐོག་སྐབས་དེའི་གྲོས་སུ་བགྲོ་གླེང་གང་བྱུང་ཡོད་མེད་དང། ཚོགས་གཙོས་འགྲེལ་བརྗོད་གང་བྱས་ཡོད་མེད་ལ་བལྟ་ཅི་ཡོད།
་
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ཕྱི་ཟླ་ ༧ གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་ནང་དུ་ཚོགས་གཙོ་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་ན། ༼དཔེར་ན་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གཅིག་གི་སྐབས་སུ་རག་པའི་མཐོང་ཚུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཞུས་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་གར་གྱི་མི་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་ལ་དགས་ཁུལ་དུ་ར་སྤུའི་་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་དྲི་བ་བྱུང་སྐབས་ལ། ཐོག་མ་འབྲེལ་ཡོད་བཀའ་བློན་གྱིས་བཀའ་ལན་ག་རེ་གནང་སོང་ཟེར་ན། དེ་ད་ལྟ་ང་ཚོ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་མརེད་ཅེས། ལས་སླ་པོ་ཞིག་གིས་འབུད་རྒྱག་བཏང་ནས་འགྲིག་ཐབས་དང། ཐར་ཐབས་ཀྱི་དགོངས་པ་བཞེས་སོང། དེ་ནི་གྲོས་ཀྱི་ནང་དུ་ལས་རིམ་གྱི་ཆ་ཤས་ལེན་སྟངས་ཡག་དག་པ་ཞིག་མིན། ཅེས་དང། གནས་འདི་ནི་ལོ་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱུད་རིམ་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་རྙོག་འཛིངས་ཅན་ཞིག་རེད།
་
ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༧ དགོང་མོར་འབྲེལ་རྒྱ་གྱི་མི་དེ་ཚོགས་གཙོ་ཐུག་སར་སླེབས་བྱུང། མགོ་ནས་མཇུག་བར་དུ་ཡིག་ཆ་དང་བཅས་གསལ་བཤད་བྱེད་ཀྱི་འདུག། ང་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་སོང་ཙང་བློ་གཏད་བྱ་རྒྱུ་མ་བྱུང། འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་གཅིག་གི་སྐད་ཆ་དེ་རགས་པ་ཙམ་བང་བསྒྲིགས་ནས་བལྟས་ན། དྲིས་ལན་གནང་སྐབས་ཀྱི་གསུངས་པ་ནམ་བཞིན་ལས་པོ་དང། སྟབས་བདེ་པོ་ཞིག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མི་འདུག། ཁྲིམས་དང། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་རྩིས་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན། ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་སྐུ་ངལ་ཡོང་གཞི་མ་གཏོགས་། ལས་སླ་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འབྲེལ་བ་མེད་ཅེས་གསུངས་ཆོག་ཆོག་ཅིག་མ་རདེ་ཅེས་་་་་་་་་་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཚོགས་གཙོ་་་ཟམ་གདོང་རིན་ཆེས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པའི་དངོས་དོན་ཞིག་ཡིན་།
དེ་འདྲ་ཡིན་དུས་ད་བར་དུ་བཀའ་ཟུར་་་བཀྲས་མཐོང་་་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་མི་འོས་པའི་་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་མཁན་ཚོས་གླེང་རྒྱུའི་དོན་དག་གཙོ་བོ་གོང་དུ་བགྲང་ཟིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་དོན་དང། ར་སྤུའི་ཚོང་འབྲེལ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་དེ་རེད། དེ་ལ་བཀའ་ཟུར་བཀྲ་མཐོང་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལམ་སྣ་ཚོགས་དང། རང་དབང་གསར་ཤོག་བཅས་ཀྱི་ལམ་ནས་གསལ་བཤད་ཇི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་་ད་དུང་ཡང་བཤད་མཚམས་འཇོག་གི་མེད། དེ་ལ་ངས་དངོས་དོན་ཇི་ཡིན་ཤེས་རྟོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིག་ཆ་འདྲ་མིན་རྩད་འཚོལ་བྱས་མཐར་སྐབས་དེ་དང་དེའི་ཚེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོས་གྲོས་ཚོགས་སུ་འགྲེལ་བརྗོད་ཇི་བྱས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་དང། བཀའ་ཟུར་བཀྲ་མཐོང་མཆོག་གི་གསལ་བཤད་གཉིས་རགས་པ་ཙམ་མཚུངས་བསྡུར་བྱས་ནས་གླེང་བརྗོད་ཐུང་ངུ་འདི་སྤེལ་བ་ཡིན་ནོ།།
གང་ལྟར་སྤྲོ་ཚིགས་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་རྩོམ་ཐུང་འདི་ཡག་པོ་བྲིས་འདུག རྗེས་སུ་ཡི་རངས་དང་བསྔགས་ཡོད།
གང་ལྟར་སྤྲོ་ཚིགས་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་རྩོམ་ཐུང་འདི་ཡག་པོ་བྲིས་འདུག རྗེས་ཡི་རངས་ཡོད།
སྤྲོ་ཚིགས་ལགས་ཁྱེད་ཀྱིས་སྨྱོན་ལབ་འདི་མ་ལབ་རོགས། ང་སུན་སྣང་སྐྱེས་ཀྱི་འདུག གཞི་མེད་ལ་མི་གཞན་ལ་དམའ་འབེབས་དང་སྐྱོན་འཛུགས་འཁྱོག་བཤད་ཕྱོགས་འཐེན་བྱེད་རྒྱུ་བཞག་ན་ལེགས་པར་ཤེས།
ཁྱེད་རང་བཀྲས་མཐོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་བཀྲས་མཐོང་གི་སྐོར་ལ་དགེ་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་རྩ་བ་བཟུང་ནས་དཔྱད་རྩོམ་རིགས་སྤེལ་ཐུབ་ན་བཟང་། ཉེ་འཆར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་འོས་བསྡུའི་བརྒྱུད་རིམ་འགྲོ་བཞིན་དུ་ཁོ་རང་གིས་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་དང་འགལ་བ་འགྲོ་དང་མི་འགྲོ་ངས་བློ་ཐག་བཅད་ནས་བཤད་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་གལ་སྲིད་སྒྲིག་གཞི་དང་འགལ་ཡོད་ན་ང་རང་གིས་ཉེས་ཁ་མ་འཛེམ་པར་ཚིག་ཁ་ཤས་ཞུ་དགོས་ས་རེད་དེ་མ་ཞུས་ན་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ལབ་ལོང་མང་པོ་ཡོང་དུས་བློ་སེང་ནག་པོ་བཟོ་རྒྱུ་ཉེས་ཁ་ཡོད་རེད་ཟེར་ནས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཞིག་སྤེལ་བ་དེ་བླུན་པོ་ཁྱེད་ཀྱི་མཐོང་མྱོང་དང་གོ་ཐོས་མི་འདུག་འདིར་གཟིགས་དང་http://www.youtube.com/watch?v=8yK1pv7t0pU&feature=player_embedded
ཁྱེད་རང་མཐོང་རྒྱ་དང་ཐོས་རྒྱ་མང་པོ་ཞིག་རྙེད་ཐུབ།་ ་བརྡ་ལན་གཅིག་ཡོད་པར་ཞུ།
ཅོ་རི་ཉི་མ་ལགས་ནི་ནོར་བ་དང་འཁྲུལ་བ་ཡོད་མི་སྲིད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཁྱེད་ནི་འཇོན་ཐང་ལྡན་པ་ཡི་ཅོ་རི་བ་ཞིག་རེད། ཁྱེད་ནི་བཟང་ངན་ཤེས་པའི་གངས་ཅན་པ་ཞིག་རེད་ལ། ཁྱེད་ནི་གཞན་སྐྱོན་མཐོང་བའི་སྤྱན་ལྡན་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད།
སྤྱིར་ང་རང་ལ་མཚོན་ན་འོས་མི་གསུམ་གྱི་ནང་སུ་བཀའ་ཁྲིར་འོས་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ཙམ་ཁྱད་པར་མེད།ཡིན་ན་འང་བསམ་བློ་ཞིབ་མོར་བཏང་ན་སྐབས་དང་དུས་ཀྱི་དབང་གི་ད་ལྟའི་བཀའ་དེ་ན་གཞོན་ཞིག་ལ་ཉམས་མྱོང་ཞིག་སྤྲད་དགོས་པ་རེད་བསམ།དེ་ཡང་ལམ་ལུགས་དང་དབྱེ་པ་མེད་པ་འགྲོ་ལུགས་མཐུན་པ་ཞིག་མིན་འགྲོ་བསམ།ང་ཚོ་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མ་ནོར་བ་ཞིག་དང་ཞེན་ཁོག་ཀྱི་དབང་དུ་མ་སོང་བ་ཞིག་ངེས་པར་བྱེད་དགོས།མ་འོང་པར་ན་གཞོན་ཞིག་ལ་ཐོབ་པའི་དུས་ཞིག་ཤར་བ་ཡོད་ན་ད་ལྟ་དུས་ལ་བབ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་གོང་ས༸མཆོག་དང་སམ་གདུང་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་མདོར་ན་ང་ཚོ་ལ་གང་ཡོད་རྣམས་ཞལ་བཞུགས་ཡོད་ལ།སྐབས་འདི་མ་ཤོར་བ་ཞིག་བྱེད་བོད་མི་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་བསམ་ཤེས་བྱེད་དགོས།
༧གོང་ས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུས་གསོལ་རས་གནང་བཞག་པའི་མང་གཙོའི་ཁེ་དབང་ཡོངས་སུ་ལོངས་་སྤྱོད་པ་པོ་སྤྲོ་ཚིགས་གཙོས་པའི་མཆན་འདེབས་པ་པོ་ཚང་མ་ལ་འཚམས་འདྲི་བཀྲིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྤྲོ་ཚིགས་ཁྱེད་ཉིད་ཀྱིས་བློ་སེང་བཀའ་ཁྲིར་མི་འོས་ཞེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རེ་ཟུང་བགྲང་འདུག་ཀྱང་དེ་དག་འབྲེལ་མེད་དོན་སྟོང་ཁོ་ན་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མ་མཐོང་། ང་ཚོ་བོད་མི་ཚོས་ངེས་དགོས་པ་ཞིག་ནི་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་བཀའ་ཁྲི་འོས་མི་གསུམ་ལས་སྐབས་གསུམ་པའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་རྐུབ་སྟེགས་སུ་སུ་སླེབས་མིན་ལ་མ་བལྟོས་པར། གཞི་མེད་སྙོན་འཛུགས་མང་དྲགས་ན་ལ་ཕར་རྒྱབ་ཀྱི་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་གྱི་ལག་ཆར་འགྲོ་མི་སྲིད་པ་ངེས་པ་མེད་པས། ཁྱེད་སྙུག་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་གཟབ་བྱེད་དགོས་པ་དེ་སྐབས་བབ་ཀྱི་འོས་འགན་ཞིག་ཏུ་འཁུམས། རང་དབང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཨ་རི་དང་། རྒྱ་གར་ལྟ་བུའི་སྲིད་འཛིན་འདེམས་སྟངས་ལ་མིག་དཔེར་བལྟས་ནས་འུ་ཚོའི་གནས་བབ་ལ་མནོ་བསམ་མ་གཏོང་པར་སྐྱོན་མང་དྲགས་ན་བླུན་པོའི་བྱེད་ལས་ཙམ་ལས་མ་འདས།
སྐད་ཆ་རིང་ན་འཁྲུག་འགྲོ། སྐུད་པ་རིང་ན་ཆད་འགྲོ།།
དང་པོ་དག་སྣང་སྒོམ་པའི་སྐྱོན།
བོད་མིས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ལ་དག་སྣང་སྒོམ་པ་དེ་ནོར་འཁྲུལ་མཐོང་མཁན་བོད་རིག་པའི་ཆེད་ལས་ཉམས་ཞིབ་ཁྱེད་ནི་དེ་འདྲའི་མི་དགོད་དྲོ་པོ་ཞིག་འདུག བྱེས་བཞུགས་བོད་མིས་བློ་སེང་ལ་དག་སྣང་བྱེད་པའི་གོ་དོན་ནི་མང་མང་ཞིག་གིས་བློ་སེང་བཀའ་ཁྲིད་འདོད་པ་དེ་ཡིན་པ་འདྲ། འོ་ན་བཀྲས་མཐོང་ལ་བོད་མི་དམངས་ཀྱིས་མི་ལོ་ ༤༠ ལྷག་གི་རིང་དག་སྣང་བསྒོམས་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཡིན་ནའང་མི་དམངས་ནས་ནམ་ཡང་བརྗེད་མི་ཐུབ་པ་ནི་ཁོང་ལ་དག་སྣང་སྒོམ་བཞིན་སྒོམ་བཞིན་རང་དོན་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་བྱེས་བཞུགས་བོད་མི་དམངས་དོར་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་འཚོ་བ་རོལ་བར་ཕེབས་པ་དང་། ཁོང་ནས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཞག་པའི་གྲུབ་འབྲས་ནི་ང་ཚོའི་མིག་མདུན་དུ་ལྷག་པའི་མི་ལོ ༥༠ རིང་འཐུས་ཤོར་གྱི་གནས་སྟངས་འཇིགས་ཡེར་བའི་གནས་ཚུལ་དེ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་ནས་ཐུགས་ཕམ་དང་བཅས་གསུངས་ཤོར་བ་དེ་ཚང་མས་ཤེས་གསལ་རེད། ང་ཚོས་ཞིབ་ཏུ་བསམས་ན་མི་ལོ་ ༥༠ འཐུས་ཤོར་དེ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གོ་རིམ་ལྡན་པ་ཞིག་རེད། ལ་ལས་བོད་གཞུང་གིས་འགྲིགས་མ་སོང་ཟེར་ནས་བཤད་ཡང་། དེ་ནི་མ་འགྲིགས་པ་དང་འཐུས་ཤོར་ཇི་ལྟར་སོང་བའི་གོ་རིམ་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་བའི་སྐྱོན་རེད། འོ་ན་སུས་མ་འགྲིགས་པ་རེད་སུས་འཐུས་ཤོར་བཏང་བ་རེད་ཟེར་ན། ང་ཚོས་ཐག་གཅོད་ནས་བཤད་ཐུབ་པ་ནི། བཙན་བྱོལ་བའི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོར་གཏོགས་པའི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་བཀའ་ཁྲི་རིམ་ཕེབས་རྣམས་ཀྱི་མ་འགྲིགས་པའང་མ་འཇོན་ནས་འཐུས་ཤོར་བཏང་བའི་འབྲས་བུ་རེད། མི་དམངས་ངོས་ནས་ད་བར་བཀྲས་མཐོང་ཚུད་པའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་རིམ་ཕེབས་ལ་དག་སྣང་སྒོམ་པ་དེས་ཀྱང་མ་འགྲིགས་པ་རེད།།
གཉིས་པ་བོད་དང་ནུབ་ཕྱོགས་སྲིད་དོན་པའི་ཁྱད་པར།
འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཁེ་ཕན་གཙོ་བོ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཐབས་ཇུས་དེ་ལ་སྲིད་དོན་ཟེར། དེ་ལའང་རང་ཉིད་ནས་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་བར་དམིགས་ཡུལ་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོད། དེས་ན་ང་ཚོས་སྲིད་དོན་པ་ཡག་ངན་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་དུས་དེའི་གྲུབ་འབྲས་ཡག་ངན་ལ་ལྟ་དགོས། དེ་ཡང་སྲིད་དོན་དེས་དབང་དུ་བསྒྱུར་བའི་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་བདེ་སྐྱིད་དང་ཡང་རྒྱས་གྱི་གནས་ཚད་ལས་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན། བོད་རིག་པའི་ཆེད་ལས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་གིས་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་འདི་འདྲ་ཞིག་མི་ཤེས་པ་ག་སྲིད།།
ད་དུང་ཁྱེད་ནས་༼ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བསམ་བློའི་མཁའ་དབུགས་འོག་བོད་མི་མང་ཆེ་བའི་སེམས་ངོར་སྲིད་དོན་པ་ཚོ་ཡང་ལས་རིགས་གཞན་གྱི་མི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་ལིང་འགེལ་བྱ་ཆོག་ཆོག་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཟེར་པའང་ཡོང་ཆོག་གི་ཡོད།༽ ཞེས་པ་དེའི་ལན་གནད་ལ་འཁེལ་བ་ཞིག་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་དབུ་འཁྲིད་རིམ་བྱོན་བོད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་རྣམ་པར་་་༼དེ་ཚོས་གང་བྱས་གང་བསྒྲུབས་མཐའ་དག་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དུ་དག་སྣང་སྒོམ་པའི་བློ་སྦྱོང་ཚད་མཐོན་པོ་བྱས་ཡོད་པས་སོ།༽ ཞེས་ཁྱེད་ནས་གོང་དུ་གསུངས་འདུག་པས་ངས་དེ་ལས་ལྷག་པའི་ལན་ཞིག་རྙེད་མ་སོང་། ནང་འགལ་གྱི་སྐད་ཆ་འདི་ལ་བལྟས་ན་ཁྱེད་གནས་ལུགས་མི་ཤེས་ནས་བྲིས་པ་རེད་མི་འདུག། ཆ་སྲིད་དགོས་མཁོ་གཞན་དབང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་བྲིས་པ་གསལ་པོ་རེད།།
གསུམ་པ་དཔུང་སྒྲིག་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མོ་འོས་ཟེར།
ང་ཚོས་ཐོག་མར་”དཔུང་སྒྲིག”་གི་བརྗོད་ཚིག་འཇུག་སའི་ཡུལ་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་ན་དེ་ལ་གཉིས་རེད། བཟང་ཕྱོགས་དང་ངན་ཕྱོགས། ཡང་ན་ཡག་ཕྱོགས་དང་སྡུག་ཕྱོགས་རེད། བློ་སེང་གིས་”ང་མི་གཅིག་ཡིན་ཡང་དཔུང་སྒྲིག་ཏུ་ཡོང་བ་ཡིན་”གསུང་ས་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་སྐབས་རེད། ཆོལ་གསུམ་བོད་རིགས་ཡོད་དོ་ཅོག་གམ་ཡང་ན་མི་གཅིག་ཡིན་ཡང་དཔུང་སྒྲིག་ནས་༧རྒྱལ་བ་དོན་གྱི་བདག་པོར་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱི་བརྟན་བཞུགས་འབུལ་ན་དེ་ལས་ལྷག་པའི་ཆིག་བསྒྲིལ་གྱི་གཞི་རྟེན་ད་བར་ང་ཚོར་མེད། ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་དུག་ཆུས་བཟི་བའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བསྐྱར་ཞིབ་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་མིང་ཅན་སོགས་ཁྱོད་དང་ཁྱོད་ལྟ་བུའི་དཔུང་སྒྲིག་འདི་འདྲ་ནི་རྒྱ་མིས་ཆེད་དུ་བསྐྲུན་པའི་བཙན་བྱོལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆིག་བསྒྲིལ་གཏོར་བྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་ཡིན་མི་སྲིད་མིན།།
བཞི་པ་མཐོང་ན་རྩེད་མོ་དང་མ་ཐོང་ན་རྐུས།
ངྷ་ས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཚོགས་ཁང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་མིའི་ཁྱད་ལས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་ཚོགས་དུས་ང་ཡང་ཚོགས་བཅར་བ་ཡིན། ཁྱེད་གཉིས་སྒེར་གྱི་བཀའ་མོལ་ནང་གསུང་ཡོད་ན་མ་གཏོགས་ཚོགས་འདུའི་ནང་བློ་སེངགི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་མཐོང་ཆུང་བྱེད་པའི་གསུང་བཤད་དེ་འདྲ་ངས་གོ་མ་སོང་། །
ཚང་མས་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་བགྲང་ནའང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་གསུང་རོགས་ཞེས་ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་ཞུ་འདོད་བྱུང་།།
བློ་བཟང་སེངྒེ་ལགས་ལ་དེ་འདྲ་བཤད་ན་མི་འོས་པ་ཞིག་རེད་དེ་ལས་ཟློག་ཏེ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་ང་ཚོའི་བོད་མའི་ནང་དུ་མཁས་དབང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་དགའ་བསུ་བྱེད་རོགས།གཞོན་སྐྱེས་ནང་བོད་མའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་བྱོན་པའི་དུས་ཡོད་དམ་མེད།གལ་སྲིད་ཡོད་ན་གོང་ས་༸མཆོག་བཞུགས་སྐབས་སུ་དུས་ལ་བབ་ཡོད།མེད་ན་སྔོན་ལྟར་རེད། ཡར་ཐོན་གྱི་ན་གཞོན་ལ་དམན་འབབ་བྱེད་པ་བོད་མའི་ནང་སྔ་མོའི་ནས་འགྲོ་ལུགས་ངན་པ་ཞིག་གི་ཤན་ཞུགས་པ་ཞིག་རེད།ད་དུང་རང་གི་ནང་དུ་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནང་ཡར་ཐོན་གྱི་མི་རེ་བྱུང་ན་དེ་དག་ལ་དམན་འབབ་བྱེད་པ་དེ་སྔོན་སྲོད་ཞིག་ལས་མ་འདས།ད་ལྟ་ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཉམས་དུ་འགྲོ་དགོས་ན་དེ་དག་ངེས་པར་ཟློག་དགོས་དེ་དག་མ་ཟློག་ན་དུས་ནམ་ཡིན་ཡང་ང་ཚོགས་སྔོན་ལྟར་ཡིན་ལ་ང་ཚོ་ནི་ཁ་འཐོར་ལྟར་གྱུར་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཉིན་ཆེ།གོང་ས་༸མཆོག་ཞལ་བཞུགས་དུས་སུ་ང་ཚོ་ལམ་ཕྱོགས་འདེམས་སྟེང་མ་ནོར་བ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་དེ་ང་ཚོའི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད་བསམ།
རྩོམ་ཡིག་འདིའི་ནང་དོན་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཁང་གསར་རྡོ་རྗེའི་རྩོམ་ཡིག་ནང་དོན་བཤུ་འབྲི་བྱས་པ་ཞིག་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་སྲིད་དོན་པའི་གོ་དོན་ཡང་སྲིད་དོན་རིག་པ་མ་མཐོང་བའམ་ཡང་ན་མ་ཤེས་ཁུལ་གྱིས་ཁོ་རང་གིས་རང་བཟོ་བྱས་འདུག འོན་ཀྱང་རྩོམ་ཡིག་བྲིས་པ་ཡག་པོ་རེད་དཱ། མུ་འཐུད་འབྲི་རོགས་ཞུ། བསམ་ཚུལ་འདི་རང་གི་རྗེས་མ་རྩོམ་ཡིག་ཡག་པོ་ཡོང་བའི་ཆེད་ཡིན་དཱ
ཐོག་མར་གྲོགས་སྤྲོ་ཚིགས་ལགས་སུ་འཚམས་འདྲི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ།
དེ་ནས་རྩོམ་ཡིག་འདི་ནི་དཔྱད་པ་རང་གི་ཐོག་ནས་གོ་བ་ལེན་རྒྱུ་འདུག་ལགས་ན་དེ་ལུགས་ཀློག་པ་པོ་ཚོས་མྱོང་ཐུབ་པར་སྨོན།
དང་པོ་བློ་བཟང་སེངྒེ་ལྷ་རེད།
བར་དུ་བློ་བཟང་སེངྒེ་མི་རེད།
མཐའ་མ་བློ་བཟང་སེངྒེ་འདྲེ་རེད།
དང་པོ་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཁས་དབང་རེད།
བར་དུ་བློ་བཟང་སེངྒེ་བླུན་པོ་རེད།
མཐའ་མ་བློ་བཟང་སེངྒེ་ལྐུག་པ་རེད།
དང་པོ་བློ་བཟང་སེངྒེ་བཀའ་བློན་འོས།
བར་དུ་བློབཟང་སེངྒེ་ཁྲིམས་དཔོན་འོས།
མཐའ་མ་བློ་བཟང་སེངྒེ་སྒོ་སྲུང་འོས།
དང་པོ་བློ་བཟང་སེངྒེ་བོད་མི་རེད།
བར་དུ་བློ་བཟང་སེངྒེ་རྒྱ་མི་རེད།
མཐའ་མ་བློ་བཟང་སེངྒེ་སེངྒེ་རེད།
དང་པོ་བློ་བཟང་སེངྒེ་ཆོས་མེད་རེད།
བར་དུ་བློ་བཟང་སེངྒེ་སྲིད་མེད་རེད།
མཐའ་མ་བློ་བཟང་སེངྒེ་ཀླད་མེད་རེད།
ཆོས་གྲགས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་དེར་ངས་དགའ་བསུ་ཡོད་ལ་མོས་མཐུན་དེ་བས་ཀྱང་ཡོད། ངས་ཀྱང་བློ་སེང་སྐོར་ལ་རྩོམ་ཡིག་ཁ་ཤས་སྤེལ་བ་ཡིན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གཅིག་ནས་བློ་སེང་གིས་ཁ་ནས་སྙན་པོ་ཞིག་ཤོད་ཁུལ་བྱས་པ་ལས། དོན་ལ་ལག་ལེན་གང་ཡང་བསྟར་གྱི་མེད་པ་ནི་ཡིད་སྐྱོ་བ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན། ཁ་ནས་ཆིག་སྒྲིལ་ཟེར་ཞིང་། དོན་ལ་གནས་ཚུལ་གསལ་རྟོགས་མེད་པར་གླེང་འགེལ་བྱེད་པ་དང་། མི་ཤེས་བཞིན་དུ་ཧམ་བཤད་བྱེད་པ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་དང་མི་སྒེར་གང་ཅིར་གནོད་ཚབ་ཆེ་བ་གང་མང་ཞིག་ཤོད་ཀྱི་འདུག གཤམ་གྱི་བསམ་ཚུལ་དེའང་བློ་སེང་གི་སྐོར་ལ་བྲིས་པ་ཡིན་པས། ‘འདིར་ཆེད་དུ་ཀློག་པ་པོ་ཚོར་དེ་ལུགས་གཟིགས་རོགས་ཞུ་འདོད་བྱུང་།
ངས་བསྐྱར་དུ་ཁྱེད་རང་ལ་ཡིག་ལམ་ནས་སྐུལ་འདེད་ཅིག་བྱེད་འདོད་བྱུང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་འགའ་ཞིག་ངའི་བློ་ངོར་མ་བབས་པས་ཡིན་ལ། ངས་བལྟས་ན་ཁྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་དེ་རིགས་ཤོད་རྒྱུར་ཧ་ཅང་གཟབ་ནན་བྱེད་རྒྱུར་ངས་འབོད་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
གཅིག
ཁྱེད་ཀྱིས་ཉེ་ཆར་རྡ་རམ་ས་ནས་བོད་ཀྱི་བང་ཆེན་གསར་འགོད་པའི་དྲི་བ་ཞིག་གི་ལན་འདེབས་ནང་། ‘‘བོད་དོན་དེ་ལོ་རྒྱུས་གཞི་ལ་བཞག་ནས་རྩོད་རྒྱུ་ཡོད་མོད། ལོ་རྒྱུས་དེ་མགོ་ཉོག་པོ་ཡིན་པས་ཕར་ས་ཁྲ་ཞིག་བསྟན་ན། ཚུར་ས་ཁྲ་ཞིག་སྟོན་པ་དང་ཕར་ཚེས་གྲངས་ཤིག་བཤད་ན་ཚུར་ཚེས་གྲངས་ཤིག་བཤད་ངེས། གལ་སྲིད་བདེན་པ་གཞི་ལ་བཞག་ན་ཕར་བདེན་པ་ཞིག་བཤད་ན་ཚུར་བདེན་པ་ཞིག་བཤད་སྲིད་པས་འཇུ་ས་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་སྲིད།,, ཅེས་པའི་སྐད་ཆ་འདི་འདྲ་ཞིག་བཤད་འདུག ངས་གོ་ཚོད་ལྟར་ན། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཕར་རྒྱ་གཞུང་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པ་བཤད་ན། ཚུར་ཡང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པ་སྐྱོར་རྒྱུ་ཡོད་པས། མཐར་ང་ཚོར་ལག་པ་འཇུ་སའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པ་ཞིག་མེད་ཚུལ་ཤོད་ཀྱི་འདུག དེ་ལྟར་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་ན་ཁྱེད་རང་ནོར་བ་ཡིན་ལ། ཁྱོད་རང་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་གང་ཡང་མ་ཤེས་པའི་རྟགས་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན། དེ་སྔ་བོད་རང་བཙན་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་མིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིག་རྒྱ་ནག་ལ་ཡོད་དམ། ལོ་རྒྱུས་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ སྔོན་བོད་ཀྱི་རང་བཙན་ཟླ་ཚེས་འདིའི་ཉིན་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་ལུགས་ཀྱི་བདེན་དོན་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཤོད་རྒྱུ་ཡོད་དམ། དེ་སྔ་བོད་རྒྱ་ཁོངས་ཡིན་པའི་ས་ཁྲ་ཚད་ལྡན་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་དམ། སྐད་ཆ་དེ་རིགས་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་མི་ཞིག་གིས་ཤོད་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད་ལ། མི་ཤེས་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་བཤད་ན་ཕན་ལས་གནོད་ཆེ་གི་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་ཚུར་ལོ་རྒྱུས་ཤོད་པ་དང་། ས་ཁྲ་བསྟན་པ། བདེན་དོན་བཤད་པ་རྣམས་གང་དང་གང་ཡིན་ནམ། ཁྱོད་རང་གིས་ཕར་བཤད་ཚུར་བཤད་མང་པོ་ཞིག་བྱས་པའི་དམིགས་ཡུལ་དེ། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་སྒྲུབ་དཀའ་བ་གང་ཞིག་ལ། ཁྲིམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྒྲུབ་སླ་བ་དང་། ཁྲིམས་ངས་ཤེས་པས་ང་བཀའ་བློན་བྱས་ན། རྩ་དོན་འགྲུབ་མདོག་གི་རྣམ་འགྱུར་ཞིག་ྟོན་གྱི་འདུག་མོད། ཡིན་ན་ཡང་། སུས་ཀྱང་ཤེས་གསལ་ཞིག་ལ། བོད་རྒྱའི་དཀའ་ངལ་དེ་ཁྲིམས་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གསལ་ཁ་ཐོན་མིན་ཙམ་དང་། ར་འཕྲོད་མིན་ཞིག་གིས་འགག་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་མིན་པར། གནད་འགག་གཙོ་བོ་དེ་ཆབ་སྲིད་ཚོང་ལས་ཅན་ནམ། ཤོད་སྟངས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན།རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་གྱི་ཁེ་ཕན་བརྒྱུད་སྤྲོད་ཀྱི་བར་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དེ་གལ་ཆུང་དོན་ཆུང་ཞིག་གམ། སུས་ཀྱང་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ་ལག་པ་འཆང་མ་ཐུབ་པར་ལུས་ནས་ཡོད་པ་འདི་ཡིན་ལ། མཐར་གཏུགས་ན།
ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཚོགས་སྡེ་མི་སྒེར་སུ་ལ་ཡང་། རང་དོན་ཨང་དང་པོ་ལས། བོད་དོན་ཨང་དང་པོ་མ་ཆགས་པས་ཡིན་པ་ལས། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པས་མ་འདངས་པ་མིན་ལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ཀྱང་བོད་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་ད་དུང་གསལ་རྟོགས་མ་བྱུང་བ་དང་། དེ་རྒྱ་གཞུང་ལ་གསལ་བཤད་མ་ཐུབ་པར་ལུས་ནས་ཡོད་པ་དེ་རིགས་གང་ཡང་མིན། ནམ་ཞིག་རྒྱ་ནག་རང་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ན། དེའི་ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལ་ལྟ་ཉན་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ངེས་ལས། གཞན་ཁྱོད་རང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ཤེས་ཡོན་ཙམ་གྱིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ཐུབ་ས་ཞིག་ན་མེད་སྟབས། སྐད་ཆ་དེ་རིགས་ལ་ཁ་གཡར་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འོས་ཤོག་དེ་གཡོ་སྒྱུས་མ་ལེན་རོགས། ང་ཚོ་འོན་པ་མིན་ལ། ང་ཚོ་ལོང་བའང་མིན།
གཉིས།
ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་མི་དགོས་པ་ཞིག་ལ། ཁྱེད་ཉིད་ཨ་མི་རི་ཁའི་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ཧ་ཝལ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཁྲིམས་ལུགས་འབུམ་རམས་པ་ཡིན་པ་ང་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ལ། གནས་ཚུལ་དེའི་ཐད་ནས་ངས་ཁྱོད་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་གུས་ཞབས་ཆེན་པོ་ཡོད། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་དྲན་ངོགས་ན་ཡོད་ཚེ། སྐབས་དེར་ངས་འཚམ་འདྲིའི་ཤོག་བྱང་ཞིག་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་ངོས་སུ་སྤྲད་པ་ཡིན། ཡིན་ཡང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཁྱོད་ཀྱི་ཧ་ཝལ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་དང་། མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་། ཁྲིམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཟེར་བ་དེ་གསུམ་འོས་འཚམ་ཡིན་མིན་གང་སར་བེད་སྤྱོད་མང་དྲགས་པས། ངས་ཁྱོད་ལ་དྲན་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུར། ཁྱོད་ཀྱིས་སྦྲང་རྩི་དེ་སྤྲོད་ཤེས་པ་ཞིག་བྱེད་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཁྱོད་ཀྱི་སྦྱངས་བྱ་དེ་ཁྲིམས་ལུགས་ཡིན་པས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་མེད་མིན་ཁར། སྐབས་འགར་ཕན་ཐོགས་ཀྱང་ཆེན་པོ་ཡོང་སྲིད། ཡིན་ཡང་། ང་ཚོས་མཐོང་འདོད་པ་དང་། ཤེས་འདོད་པ་དེ། ཁྱོད་རང་ཧ་ཝལ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ནས་ཐོན་མིན་དང་། ཁྲིམས་ལུགས་འབུམ་རམས་པའི་ལག་འཁྱེར་ཡོད་མིན་དེ་ཙམ་ཞིག་མིན་པར། དེ་ལས་བརྒལ་ཏེ། བབ་བརླིང་བརྟན་གསུམ་གྱི་གཤིས་སྤྱོད་ཡོད་ཁར། དུས་རབས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་དང་། ཕུགས་རྒྱང་རིང་བོའི་དམིགས་ཡུལ་ངེས་ཅན་ཡོད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ཅན་ཞིག་ཡོད་ན་འདོད་པ་ལས། ང་ཚོ་སློབ་གྲྭའི་ལག་འཁྱེར་ཙམ་གྱིས་ཡིད་ཁ་ཁེངས་འགྲོ་མཁན་ཞིག་དང་། དེ་ཙམ་ཞིག་མེད་པས་སེམས་ཤི་འགྲོ་མཁན་ཞིག་མིན་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་དྲིས་ལན་ལ་འགྲོ་མིན་ཇི་ལྟར་ཡང་། ང་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་མཁས་པ་ཡིན་ཚུལ་བཤད་པ་མང་དྲགས་པ་འདིས་ཡང་སྙིང་ཁྱོད་རང་གི་བསམ་བློའི་གནས་རིམ་དེ་འདོད་བློ་ཁེངས་བྱེད་ཅིག་ཏུ་སླེབས་མེད་པ་གསལ་བཤད་བྱེད་ཀྱི་འདུག་པས།
ངསབསྐྱར་དུ་རེ་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུར། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་བདེ་སྡུག་ལ་འགན་འཁུར་རྒྱུ་ཟེར་བཞིན། དེ་ལྟའི་ཅོར་ཆུང་གི་རྣམ་པ་མ་སྟོན་རོགས་ཟེར་གྱི་ཡོད། དུས་རབས་ཀྱི་སྐྱོགས་མཚམས་འདི་ནས་དོན་དངོས་གང་ཡིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ནུབ་ཕྱོགས་ལུང་བར་སེམས་ཁ་ཕྱོགས་པའི་བོད་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་དགོས་མེད་ཀྱིས་མགོ་སྐོར་མ་གཏོང་རོགས། ཁོང་ཚོའི་འོས་ཤོག་དེ་གཡོ་སྒྱུས་མ་ལེན་རོགས།
བློ་སེང་ལ་ཁ་གཡར་ནས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་སྨོད་པ་མ་བྱེད་རོགས། དགག་སྒྲུབ་བྱེད་བསམ་ན་ཐད་ཀར་བརྗོད་གཞིར་འཇུག་པ་ལས་བློ་སེང་ལ་ཁ་གཡར་ནས་དེ་འདྲ་གནང་དོན་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ནི་བཟང་སྤྱོད་མིན་པའི་ཁར་གཡོ་འཕྲུལ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་སུས་ལབ་ཐུབ་བམ།
སྤྲོ་ཚིགས་ཆོས་གྲགས་ལགས་ཀྱིས་རྩོམ་ཡིག་གནད་ལ་ཁེལ་བ་ཞིག་བྲིས་འདུག་པས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་ལོ་གསར་པའི་ནང་དུ་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པའི་སྨོན་འདུན་ཡོད།
བློ་སེང་གིས་བོད་ཡིག་ཡག་པོ་མ་ཤེས་ནའང་ཤེས་མདོག་བྱས་ནས་དུས་བབ་དྲ་ཐོག་ཏུ་བོད་ཡིག་གི་ཐོག་ནས་རྩོམ་ཡིག་གཉིས་སྤེལ་མྱངས་ཡོད། བློ་སེང་གིས་བོད་མི་རིགས་མགོ་སྐོར་བཏང་མྱངས་ཡོད་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཡིན།
བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་རེད་ཞེས་བོད་ཀྱི་མཁས་དབང་ཚང་མས་ཁ་གཅིག་གྲགས་ཡིན་པར་མ་ཟད་དེང་སང་གི་དེང་དུས་རབས་འདིར་བོད་ཕྲུག་ལོ་བརྒྱད་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་ཆེད་དུ་རང་སྲོག་བློ་བཏང་བྱས་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་རེད།
སྤྱིའི་ཆ་ནས་བོད་མི་རིགས་དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤི་གསོན་འདི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཐུབ་མིན་ལ་རག་ལུས་ཡོད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་སླར་གསོ་དགོས་པ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་རེད་ལ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཡང་རེད།
བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས་ན་བོད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སའི་ཁོར་ཡུག་རྒྱ་ཆེ་རེ་གཏོང་དགོས་པ་ནི་གལ་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་རེད། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་ནང་དུ་ལས་བྱེད་དཀྱུས་མ་བ་བོད་ཡིག་ཡག་པོ་མི་ཤེས་མཁན་བློ་སེང་ལྟ་བུ་མང་བས་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མི་ལོ་ལྔ་ཅུའི་རིང་དུ་བོད་ཡིག་ཡར་རྒྱས་གཏང་ཐུབ་མེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ག་ཚོད་གསུངས་ཀྱང་བོད་ཡིག་ཡར་རྒྱས་བཏང་ཐུབ་མེད་པ་ནི་བློ་སེང་ལྟ་བུའི་བོད་ཡིག་ཡག་པོ་མི་ཤེས་མཁན་གྱི་ལས་བྱེད་པ་མང་བས་རེད་འདོད།
དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་བོད་ཡིག་ཤེས་མཁན་གྲྭ་པ་གྲྭ་རྐྱང་ཚོས་བོད་ཡིག་གི་ཐོག་ནས་སྙན་ཞུ་བརྒྱབས་དུས་སུ་ངོ་ལེན་མི་བྱས་པ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་ནས་ཁུར་ཤོག་ཟེར་ནས་བོད་ཡིག་ཤེས་མཁན་རྣམས་སུ་མཐོང་ཆུང་དང་ཁྱད་བསད་བྱས་ཀྱི་ཡོད་པར་དྲ་རྒྱ་ཁག་ཏུ་བསྒྲགས་ཀྱི་འདུག
ད་་་དེ་ལས་སྡུག་བ་བཀའ་ཁྲི་ཡང་བོད་ཡིག་ཡག་པོ་མི་ཤེས་མཁན་ཞིག་སླེབས་པ་ཡིན་ན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་བོད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སའི་ཁོར་ཡུག་སྐྱོ་རེ་འགྲོ་བ་ནི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད།
གཙོ་བོ་གྲྭ་ས་ཁག་གིས་ཐུགས་བསམ་བཞེས་དགོས་པའི་དུས་སུ་བབ་ཡོད། གྲྭ་ས་ཁག་གི་ནི་འོས་ཤོག་གི་བང་མཛོད་ལྟ་བུ་ཡིན། གལ་སྲིད་བློ་སེང་གི་བོད་ཡིག་ཡག་པོ་ཤེས་ཀྱི་མེད་པ་འདིར་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་དམ། ངས་གོ་ཐོས་བྱས་ན་གྲྭ་ས་ཁག་གི་བློ་སེང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རབས་འདུག འདིར་བདེན་ན་ཡག་པོ་མ་རེད།
གལ་སྲིད་བོད་མི་ཚང་མས་བོད་ཡིག་རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར་ནས་དབྱིན་ཡིག་པང་དུ་ལེན། ཕ་ཡུལ་མིག་གི་མ་མཐོང་གོང་ནས་རྒྱ་ཡུལ་རྒྱ་ཟས་ཟ་མཁན་བློ་སེང་གི་བྱས་སྟངས་ལྟར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་མི་ལོ་ཉེར་ཤུ་རྗེས་སུ་བོད་མི་རིགས་དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་ཞིག་རྩ་ནས་གོ་རྒྱུ་མེད་པ་ཆགས་ངེས་ཡིན།
གྲྭ་ས་ཁག་གི་མཁས་དབང་ཚོས་ཁ་གྲགས་དགོས་པའི་དུས་སུ་བབ་ཡོད། བོད་ཡིག་དགོས་དང་མི་དགོས། རིག་གཞུང་དགོས་དང་མི་དགོས། ནང་ཆོས་དགོས་དང་མི་དགོས།
གྲྭ་ས་ཁག་གི་གྲྭ་བ་ཚོའི་ཆེད་དུ་ཨ་རི་ཧ་ཝ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པའི་ལག་ཁྱེར་ཟེར་དུས་ཧན་འཐོར་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་ལག་ཁྱེར་དེ་འདྲ་ཡོད་མཁན་རྒྱ་མིན་བོད་མིན་དེ་ཚོ་ལ་ཧང་སང་དགོས་པ་གང་ཡང་མེད། དེ་འདྲ་བ་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་གི་ནང་དུ་གང་མང་མང་ཡོད།
བོད་མི་རིགས་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་། བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་སོགས་ཀྱི་འཆི་གསོན་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཏུ་སླེབས་དུས་སུ་ཕ་ཡུལ་གཅིག་མིན་དང་ཆོལ་ཁ་གཅིག་མིན་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཞེན་དོར་ནས་འོས་བླུགས་དགོས་པ་ནི་གལ་ཆེ་ནང་གི་དོན་ཆེ་རེད་དོ།
ང་ཅོ་རིའི་ནོར་བ་དང་འཁྲུལ་བ་ཡོད་ན་དགོངས་བཞེས་གནང་རོགས།