དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་གཟིགས་སྐོར་ལ་ཕེབས་ཏེ། ༧གོང་ས་མཆོག་དང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་བཅས་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་ཅིང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཁོང་ཅག་ལ། བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་ཕྱི་རྒྱལ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་སློབ་ཡོན་རོགས་རམ་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ནས་ཕྱི་ཚེས་ ༧ བར་དབྱིན་ཇིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་(Tibet Society)གོ་སྒྲིག་འོག དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༥ བཞུགས་སྒར་ངྷ་སར་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་ཏེ། ༧གོང་ས་མཆོག་དང་བཀའ་ཁྲི། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་གཙོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཁག་ཅིག་བཅས་ལ་མཇལ་འཕྲད་དང་གྲོས་བསྡུར། དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་དང་། དབུས་སྣེ་ལེན་ཁང་། བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ དེ་བཞིན་ངྷ་ཁུལ་གྱི་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་ཁག་ཅིག་བཅས་ལ་གཟིགས་སྐོར་གནང་ཡོད་འདུག་ལ། ངྷ་སའི་ཀིརྟི་དགོན་དུ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྟེ་ཉིན་འདི་གར་ཨ་མདོ་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་བཅས་གནང་ཡོད་འདུག
དེ་རིང་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ སྟེང་གངས་སྐྱིད་ཕྱི་དྲིལ་ཚོགས་ཁང་དུ་དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དབྱིན་ཡུལ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་རེ་ཀེ་(Rike Hyde-Chambers)ལགས་དང་ཚོགས་མི་གཅིག་བཅས་ཕེབས་ཏེ་རྒྱ་གར་དང་བོད་རིགས་གསར་འགོད་པ་ཚོར། དབྱིན་བོད་འབྲེལ་ལམ་དང་རྗེས་ཕྱོགས་བོད་དོན་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ། དེ་བཞིན། ཐེངས་འདིའི་གཟིགས་སྐོར་སྐབས་ཀྱི་མྱོང་ཚོར་དང་། ཁོང་ཚོ་ཕྱིར་ལོག་རྗེས་རྗེས་ཕྱོགས་ལས་དོན་ག་རེ་བསྒྲུབ་འདུན་ཡོད་པ་དང་གཞུང་ལ་གྲོས་གཞི་འབུལ་རྒྱུའི་ལས་འཆར་གཏན་འབེབ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་སོགས་བརྗོད་མཐར། གསར་འགོད་པ་དག་གི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་གནང་སོང་།
བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་དང་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་བཅས་ཀྱིས་དུས་ནས་དུས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གདན་འདྲེན་ཞུ་བཞིན་པ་ལྟར། འདས་པའི་ཉིན་བཅོ་ལྔ་ཉི་ཤུའི་རིང་ཉི་ཧོང་དང་ཨི་ཊ་ལི་བཅས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་སྔ་ཕྱིར་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིར་དབྱིན་ཇིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྔ་ཕེབས་ཡོད་སྐོར། ༢༠༠༥ ལོ་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དབྱིན་ཡུལ་དུ་གཟིགས་སྐོར་ལ་ཕེབས་པ་དང་། དབྱིན་ཇིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚུར་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་པའི་ལས་གཞི་མགོ་འཛུགས་གནང་སྐོར་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བྱུང་།
དབྱིན་ཇིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ཧྥེ་ལེ་པཱ་(Philippa )ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ཕྱོགས་གཉིས་པར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཕར་འགྲོ་ཚུར་ཡོང་གི་ལས་གཞི་འདིའི་དམིགས་ཡུལ་ནི། བོད་མིའི་དམངས་གཙོ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གོང་འཕེལ་དང་། དབྱིན་ཇིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བར་ཐད་ཀར་འབྲེལ་ལམ་གོང་འཕེལ་སྲ་བརྟན་བཟོ་རྒྱུ། ཕན་ཚུན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ལ་རྒྱུས་ལོན་ཤེས་རྟོགས་ཡོང་ཐབས་བཅས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ། ཐེངས་འདིའི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྟེང་དབྱིན་ཇིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཧཱ་མེལ་ཊོན་(Fabian Hamilton) ལགས་ཀྱིས། “དབྱིན་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་གོང་འཕེལ་སྲ་བརྟན་ཡོང་རྒྱུ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གལ་ཆེན་ཆགས་ཡོད་སྟབས། དབྱིན་ཡུལ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་ཁྲོད་བོད་དོན་ཤེས་རྟོགས་དང་གླེང་སློང་གི་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་”ཞེས་བརྗོད་བྱུང་། ཧཱ་མེལ་ཊོན་ད་སྔ་བོད་དང་ངྷ་ས་བཅས་སུ་ཕེབས་མྱོང་ཡོད་ཅིང་། འཐུས་མི་གཞན་བཞི་བོ་ངྷ་སར་ཕེབས་པ་ཐེངས་དང་པོ་ཆགས་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་དེར་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་སྟབས། དབྱིན་ཡུལ་ཚུད་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་དག་གིས་བོད་རིགས་ཚོར་སློབ་ཡོན་སྤྲོད་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་གི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་སློབ་ཞུགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་སྤྲོད་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་དོ་ཁུར་བྱ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོ་འདོད་རྔམ་དང་དབང་ཤུགས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་འོག་མ་ཚུད་པར་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་རྩ་འཛིན་སྟེང་ལང་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་གནང་ཡོད་འདུག དབྱིན་ཇི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ(All Party Parliamentary Group for Tibet) ནི་དབྱིན་ཇིའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཙོ་བོ་གསུམ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལས་གྲུབ་ཅིང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལོར་ཚུགས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག ཚོགས་པ་འདིའི་ལངས་ཕྱོགས་ནི། དབྱིན་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་མོའི་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་བར་འབྲེལ་མོལ་བྱེད་དུ་འཇུག་རྒྱུ། བོད་ནི་བཙན་འཛུལ་འོག་ཤོར་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་དང་དེའི་རང་བཙན་ནི་དབྱིན་གཞུང་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱ་དགོས་པ་བཅས་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། བནྡེ་སྐྱབས།
ཁོ་བོས་ང་ཚོ་བོད་མི་རིགས་སྤྱི་ལ་དམིགས་ནས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། བཀའ་ཁྲི་བློ་བཟང་སེང་གེའི་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་ནི་རང་ཁ་རང་གསོ་ཟེར་བ་དེ་རེད། འདི་ནི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་གང་ཡང་མ་ཡིན་པར་ཕྱི་རྒྱལ་དང་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་དངུལ་གྱི་རོགས་དངུལ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁྲག་དངུལ་གྱིས་འབད་བརྩོན་བྱེད་ནས་རང་གི་རྐང་སྟེང་ལ་ལངས་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས་ཟེར་བ་འདི་ཡིན། འདི་ནི་གལ་ཆེན་པོ་རེད། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོ་བོད་མི་རིགས་རྣམས་ནི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་རེད་དེ། རོགས་རམ་མེད་ན་ལས་ཀ་གང་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་རྣམ་རྟོག་གི་འཆིང་བ་དེ་ལས་གྲོལ་དགོས་པ་ཡིན། ཐ་ན་རྒྱ་ནག་དག་རྒྱ་གར་ཡང་ཨ་རིའི་རོགས་རམ་ལ་བརྟེན་གིན་ཡོད། འདི་ལ་ཧང་སང་རྒྱུ་ཅང་མེད།
སྐབས་འདིར་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་དབྱིན་ཇིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དེ་དག་ལ་ “རོགས་རམ་” གནང་རོགས་ཞེས་བརྗོད་མཁན་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རང་བཙན་ཤོར་ཉིན་ནས་ད་བར་བཙན་བྱོལ་གཞུང་སྒེར་གཉིས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རོགས་རམ་བཙལ་བའི་བཀའ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས། རང་ས་སྤར་མཐིལ་ཙམ་མེད་པའི་ས་ཆ་ཞིག་ནས་རང་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བ་འདི་ང་ཚོས་ནམ་ཡང་བརྗེད་མི་ཉན། སྐབས་འདིར་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ “བོད་མི་རིགས་འདི་” ཞེས་མ་རངས་པའི་བརྡ་སྟོན་ས་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་ཡིན་པ་ཤེས་ཡོད་ངེས། བཙན་བྱོལ་བ་འབུམ་གཅིག་ལྷག་ཡོད་པ་རྣམས་ “རོགས་རམ་” ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པར་རང་ཁ་རང་གསོ་ཐུབ་པའི་ཐབས་ལམ་ཡག་པོ་འདྲ་ཡོད་ན་ལམ་སྟོན་གནང་རན་རེད། ཡིན་ན་ཡང་ཁ་ཕོ་སྒྲོག་མཁན་རྣམས་ཀྱི་མི་གཤིས་ཀྱི་ཆ་ནས་བལྟས་ན། མི་འདིའི་རིགས་ “རོགས་རམ་” མེད་ན་འཚོ་མི་ཐུབ་མཁན་ཤ་སྟག་ཡིན།
རོགས་རམ། རོགས་རམ། རོགས་རམ། ཆིག་འདི་བེད་སྤྱོད་བཏང་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་འདས་སོང་། ད་དུང་ཡང་གཞན་ལ་ལག་པ་བརྐྱངས་ནས་ལོ་ངོ་ཇི་ཙམ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་ན། བོད་མི་རིགས་འདི།
གྲྭ་བ་རྣམས་ནི་ཕྱི་རྒྱལ་དང་རྒྱ་མིའི་རོགས་སྐྱོར་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་དང་། སྐྱ་བོ་རྣམས་ནི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་རོགས་ཚོགས་ཁག་ལ་བསྙད་ནས་འཚོ་བར་བྱེད། རང་ཁ་རང་གསོ་གཅིག་ཡ་སྤྲོས་བྲལ་རང་རེད།
གང་ལྟར། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་འདི་དག་གིས་བོད་པ་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་སྐད་ཆ་རེ་བཤད་ཡོད་ན་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ངས་སྔོན་མ་གོ་ཐོས་ལ་དབྱིན་ཇུ་གཞུང་དང་། དེ་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བོ་རྒྱལ་སྲེས་བཅས་ཀྱིས་བོད་རང་བཙན་ཡིན་མིན་གྱི་ཐོག་ལ་ལངས་ཕྱོགས་མ་འདྲ་བ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་གོ་སོང་། གནས་ཚུལ་འདིའི་སྐོར་ཤེས་མཁན་ཡོད་ན་དྲ་བ་འདི་བརྒྱུད་དེ་ང་ལ་འགྲེལ་བཤད་ཅིག་བསྐྱོན་རོགས།
དབྱིན་ཇུའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དེ་དག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོར་སྐྱོ་རོགས་བྱེད་དུ་ཕེབས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། འོན་ཀྱང་བློ་ཕམ་སྐྱེ་གཞི་ཞིག་ལ། བན་ཏེ་སྐྱབས་ཀྱིས་གསར་འགྱུར་ཡག་པོ་འབྲི་ཐུབ་མི་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་གསར་འགྱུར་ནང་དབྱིན་ཇུ་གྲོས་ཚོགས་སྐུ་ཚབ་དག་ངྷ་རམ་ས་ལར་ཕེབས་ཏེ་( བོད་མིའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ ) ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་ཡོད། ) ཞེས་བཀོད་འདུག གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཞན་ཞིག་གིས་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་སྦེ་སྦེ་སེ་BBCགསར་ལམ་ནང་བོད་སྐད་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཞིག་འཛུགས་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་འདུག
བོད་ནང་དུ་སྐུ་ཚབ་ཕེབས་རོགས། དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་གཟིགས་པ་ཕེགས་རོགས།
༄༅།ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ང་ཚོའི་ནམ་བཇེད་ཐབས་མེད།
ཡག་པོ་ཞེ་དྲག་རེད་ཤགས