ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ནས་ ༢༤ བར་བཞུགས་སྒར་དུ་ཚོགས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཅུ་གཅིག་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། ཁུ་ནུ་ནས་ཕེབས་པའི་ལོ་ཆེན་སྤྲུལ་སྐུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཁུལ་གྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་གནས་བབ་སྐོར་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ནས་ད་བར་ནང་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཐོག་ཕྱག་ལས་གང་དག་གནང་ཡོད་མེད་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་གནང་རོགས།
ལན། ངས་དམིགས་བསལ་གྱི་ལས་ཀ་དེ་འདྲ་གང་ཡང་སྒྲུབ་ཐུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། རང་ཉིད་ལ་བླ་མའི་མིང་ཞིག་ཡོད་སྟབས། སོ་སོའི་ལུང་པའི་ནང་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཡར་རྒྱས་ཆེད་ཞབས་ཞུ་ཅུང་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་ཐུབ་ན་བསམ་སྟེ། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་དེ་འདྲའི་ཐོག་ནས་རོགས་རམ་དང་། ལྷག་པར་དུ་དགོན་པའི་ནང་གི་ཆོས་སྤྱོད་སློབ་གཉེར་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་ཅུང་ཙམ་ཞུས་པ་ཡིན། ང་ཚོ་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ནང་རྒྱ་གར་སློབ་གྲྭ་མ་གཏོགས་མེད་པས་བར་སྐབས་ཤིག་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་མང་པོ་ཐེབས་ཏེ། སོ་སོའི་མིང་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་མིང་ལ་ཕར་བསྒྱུར་མཁན་དང་། ཡང་ན་མིང་ཕྱེད་ཀ་རྒྱ་གར་དང་ཕྱེད་ཀ་བོད་མིང་མཉམ་དུ་བསྲེས་མཁན་གྱི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་བྱུང་བ་རེད། དེའི་ཐད་མང་ཚོགས་ཁྲོད་རང་ནུས་གང་ཐོན་གྱིས་གསལ་བཤད་དང་གནས་ལུགས་རྒྱུ་མཚན་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་ཚང་མས་སོ་སོའི་བོད་མིང་འདོགས་རྒྱུར་དགའ་བོ་བྱེད་བཞིན་འདུག གཞན་ཡང་། སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་གནང་སྟེ་དགོན་སྡེ་ཁག་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་རོགས་དངུལ་ཐབས་འཚོལ་དེ་འདྲ་གནང་མྱོང་ཡོད། དེ་མིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ནས་ ༢༠༠༣ བར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིའི་ལས་ཀ་བཅས་སྒྲུབ་མྱོང་ཡོད།
དྲི་བ། ད་ལྟའི་ཆར་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཁུལ་དུ་ནང་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་ཆགས་ཡོད་དམ།
ལན། ནང་པའི་བསྟན་པ་དེ་ད་ལྟ་བོད་ནང་གནས་སྟངས་དཀའ་ཁག་ཅིག་ལ་ཐུག་བསྡད་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པར་ནང་པའི་བསྟན་པ་ཡུན་གནས་ཡོང་བར་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ། འབྲུག་བཅས་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་པ་ཚོའི་ཐོག་ནས་ཤུགས་རྒྱག་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་རིམ་པར་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར། ང་ཚོ་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་པའི་བླ་སྤྲུལ་དག་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་། ཐབས་ཤེས་རབ་དང་རིམ་པ་བྱས་པ་རེད། ལ་དྭགས་ལ་མཚོན་ན་ཞེ་དྲག་ཡག་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཁུ་ནུ་སྤི་ཏི་ནང་དུའང་ཆོས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་དགོན་སྡེ་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་འཛུགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ནའང་། གྲྭ་རྒྱུན་མང་པོ་ཞིག་གདན་ས་ཁག་ལ་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ང་རང་ཉིད་ཀྱི་དགོན་པར་མཚོན་ནའང་གྲྭ་བ་བརྒྱ་ལྷག་གདན་ས་ཁག་ཏུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་བཞིན་ཧི་མ་ལ་ཡའི་དགོན་པ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་གྲྭ་བ་རྣམས་གདན་ས་ཁག་ལ་སློབ་སྦྱོང་དུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཁུ་ནུ་ལ་མཚོན་ན་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་ཐོན་མཁན་ལྔ་དྲུག་ཅིག་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདྲའི་ཐོག་ནས་ནང་བསྟན་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཐབས་ལམ་འཚོལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་མིན་ལོ་གཉིས་གསུམ་ཞིག་གི་སྔོན་ནས་བཟུང་སྟེ་ལ་དྭགས་དང་ཟིངས་དཀར། ཁུ་ནུ། སྤི་ཏི་བཅས་ནང་མཁན་པོ་དང་དགེ་བཤེས་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ། ཡུལ་བའི་ནང་ཆོས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད། ཡུལ་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ནང་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་སློབ་དང་གསུང་ཆོས་གོ་སྒྲིག་ཞུ་བཞིན་ཡོད། རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ནའང་ཡུལ་སྐད་ཐོག་ནས་ས་གནས་ཡུལ་མི་ཚོར་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱི་ངོས་ནས་མ་འོངས་པར་ནང་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གོང་འཕེལ་ཐད་ལས་འཆར་ག་རེ་ཡོད་དམ།
ལན། སྤྱིར་བཏང་མ་འོངས་པར་ཇེ་ལེགས་ཇེ་རྒྱས་སུ་གཏོང་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་གཉིས་རེ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། གཏོང་སྟངས་གཏོང་ལུགས་ག་འདྲ་གནང་དགོས་མིན་ཐད་དམིགས་བསལ་གྱི་འཆར་གཞི་གསར་བ་གང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མེད། ད་ལྟའི་ཆར་གྲྭ་བ་རྣམས་ཆོས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པར་གདན་ས་ཁག་གསུམ་གཙོས་ཆོས་བརྒྱུད་སོ་སོའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་ཕེབས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ས་ཁུལ་ནང་ལོགས་སུ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སློབ་གཉེར་བྱ་སའི་བསྟི་གནས་ཞིག་འཛུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ན་ཡག་པོ་ཡོང་གི་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ས་ཁུལ་གཞན་དུ་སློབ་སྦྱོང་ལ་ཕེབས་མ་ཐུབ་མཁན་ཚོར་ས་གནས་རང་ནས་སློབ་གཉེར་གྱི་གོ་སྐབས་ཤིག་རག་ཡོང་གི་རེད། གཉིས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་གནང་བཞིན་པ་ལྟར་དཔེ་ཆ་ལྟ་བ་དང་ཆོས་བྱ་རྒྱུ་དེ་གྲྭ་བ་གཅིག་པུའི་ལས་འགན་ཡིན་པས། སློབ་གཉེར་གྱི་གོ་སྐབས་དེའང་གྲྭ་བ་གཅིག་པུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སྐྱ་སེར་ཚང་མར་སྤྲོད་ཐུབ་པའི་ཤེས་རིག་གི་བསྟི་གནས་ཞིག་འཛུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ན་ཡག་པོ་རེད། ཁུ་ནུ་ས་ཁུལ་ནང་ང་རང་གིས་བོད་མིའི་ཤེས་རིག་བསྟི་གནས་ཁང་ཞེས་པ་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད། སྤྱིར་ཁུ་ནུར་མཚོན་ན་ནང་ཆོས་དར་ཁྱབ་ཡག་པོ་ཡོད་ས་དང་། ནང་པ་དང་ཧིན་རྡི་འདྲེས་བསྡད་ཡོད་ས། ཧིན་རྡི་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ས་བཅས་ས་ཁུལ་ཁག་གསུམ་ཡོད་པ་རེད། ངས་བོད་མིའི་ཤེས་རིག་བསྟི་གནས་ཁང་དེ་ཧིན་རྡི་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ས་ཆར་བཙུགས་ཡོད། དེ་གར་ནང་པའི་མི་འབོར་ཉུང་ཉུང་ཡིན་སྟབས་དང་ཐོག་མི་མང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞེ་དྲག་རག་གི་མི་འདུག ཡིན་ནའང་། ཐབས་ཤེས་འབད་བརྩོན་གནང་སྟེ་ད་ལྟ་བར་ལོ་བརྒྱད་དགུ་ཞིག་ཕྱིན་པ་རེད། དེ་བཞིན་མིང་ལ་དགོན་པ་ཞེས་མ་བཏགས་པར་བོད་མིའི་ཤེས་རིག་བསྟི་གནས་ཁང་འདོགས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཆོ་ག་སྒྲུབ་འདོད་ཡོན་མཁན་ཚོས་ཆོས་སྒྲུབ་ཆོག་པ་དང་། ཡང་ཆོས་མི་སྒྲུབ་པར་ནང་ཆོས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་འདོད་མཁན་ཚོས་སློབ་གཉེར་བྱས་ཏེ་བསྡད་ན་འགྲིག་པ་ཞིག་ཡོང་ཆེད་ཡིན། དང་ཐོག་མཚན་ཉིད་འཛུགས་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་མེད། ཡིན་ནའང་། ༢༠༠༧ ལོར་༸གོང་ས་མཆོག་ཆིབས་ཕེབས་གནང་སྐབས་མཚན་ཉིད་ལྟ་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་གནང་པར་བརྟེན། རྗེས་སུ་གཞི་ནས་མཚན་ཉིད་བཙུགས་ཏེ་ད་ལྟ་ཕར་ཕྱིན་འཛིན་གྲྭའི་བར་བསླེབས་ཡོད། ད་ལོའི་འཇང་དགུན་ཆོས་སྐབས་སུའང་ཆོས་དོན་ལྷན་ཁང་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་འཇང་དགུན་ཆོས་ལ་བཏང་ཡོད། མ་འོངས་པར་ཡང་དེ་འདྲའི་རིག་གནས་སློབ་སྦྱོང་བྱ་ས་འཛུགས་ཐུབ་ན་བསམ་པའི་རེ་བ་བཅངས་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཁུལ་དུ་ནང་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཡོང་བ་ལ་ཐབས་ཤེས་གང་དང་གང་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ལན། གོང་དུ་ཞུས་པ་ནང་བཞིན་གཙོ་ཆེ་ཤོས་ཆོས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་རེད། མི་མང་གི་ངོས་ནས་ཆོས་ཀྱི་གོ་དོན་ཧ་གོ་སྟེ་དེའི་སོ་སོར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་དགོས་ཀྱི་འདུག ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ས་ཆ་ག་བར་ཕེབས་པ་ཡིན་ནའང་དེ་ལྟར་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་མང་ཆེ་བས་ཡུལ་སྐད་མ་གཏོགས་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་ཀློག་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་ཡིག་ཀློག་ཤེས་པ་ཡིན་ནའང་ཆོས་ཤེས་རྒྱུ་དེ་ལས་སླ་བོ་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་སྐད་བོད་ཡིག་ཐང་ཐང་རྒྱག་མཁན་ཡིན་ནའང་ཆོས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། དེར་བརྟེན། མང་ཚོགས་ནང་གོ་བདེ་བའི་ཐོག་ནས་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བྱ་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ངས་ནམ་རྒྱུན་ཁོ་ཚོར་ཡུལ་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ནས་གོ་བདེ་བོ་བཟོས་ཏེ་འགྲེལ་བཤད་དང་། ནམ་རྒྱུན་གྱི་ཟ་འཐུང་གི་སྐད་ཆའི་ཐོག་ལ་ཚུར་བསྒྱུར་ཏེ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱས་ན་མང་ཚོགས་ཀྱིས་དོན་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་འདུག ཐབས་ཤེས་དེའི་རིགས་གལ་ཆེན་རེད། གདན་ས་ཁག་ནང་དགེ་བཤེས་ཚོས་ལོ་མང་རིང་སློབ་སྦྱོང་གནང་སྟེ་མཁས་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་ནའང་། ཕར་བསླེབས་དུས་སོ་སོའི་ལུང་པའི་སྐད་བརྗེད་དེ་བོད་སྐད་མ་གཏོགས་མཁྱེན་གྱི་མི་འདུག དེར་བརྟེན་ཁོང་ཚོས་ས་གནས་མི་མང་ལ་ཕན་ཞེ་དྲག་ཐོག་གི་མི་འདུག ད་དུང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན། ད་ལྟའི་ཆར་དགོན་པའི་ནང་གྲྭ་བ་བྱེད་མཁན་མང་པོ་འདུག ཡིན་ནའང་། མ་འོངས་པར་ལོ་སུམ་ཅུ་བཞི་བཅུའི་རྗེས་ལ་གྲྭ་བ་བྱེད་མཁན་ཉུང་དུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཏན་ཏན་ཡོད་པ་རེད། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལའང་དཀའ་ངལ་དེ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེང་སྐབས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གྲྭ་བ་བྱེད་མཁན་ཞེ་དྲག་དཀོན་པོ་རེད། སློབ་གྲྭ་ནས་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་མཁན་ཚོས་སོ་སོའི་བྱིས་པ་སློབ་གྲྭར་གཏོང་བཞིན་པ་མ་གཏོགས་དགོན་པར་གཏོང་འདོད་ཡོད་མཁན་དཀོན་པོ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ང་ཚོའི་ལུང་པར་མཚོན་ན་སྔོན་མའི་ལུགས་སྲོལ་རང་བྱས་ཏེ། བྱིས་པ་གཉིས་ཡོད་ན་གཅིག་གྲྭ་བ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། མ་འོངས་པར་གྲྭ་བ་བཟོ་མཁན་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་ཏན་ཏན་འཕྲད་རྒྱུ་རེད། དེར་བརྟེན་མི་མང་ཁྲོད་ཆོས་ཀྱི་གོ་རྟོག་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
དྲི་བ། ད་ལྟའི་ཆར་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཁུལ་དུ་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་གི་མཐུན་རྐྱེན་གནས་བབ་གང་འདྲ་ཡོད་པ་རེད།
ལན། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་སློབ་གྲྭའི་ཁྱབ་ཁོངས་ལ་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་ན། ལ་དྭགས་དང་སི་ཀེམ་ནང་བོད་ཡིག་སློབ་ཚན་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་ནང་མངའ་སྡེ་གཞུང་གི་རོགས་རམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བོད་ཡིག་སློབ་ཚན་གསར་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ལོ་ཤས་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་མིན་ང་ཚོ་ཧི་མ་ཅལ་ནང་ལ་ད་དུང་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་སློབ་ཚན་ཡོད་པ་མ་རེད། སྤྱིར་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནང་ཁུ་ནུ་(Kullu)དང་སྤི་ཏི་(Spiti)། གར་ཞ(Garsha)གསུམ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་མ་ནཱ་ལི་ས་ཁུལ་དུའང་རྒྱ་གར་ཁམས་པ་ཟེར་བ་སོགས་ནང་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ཙམ་ནས་སྤི་ཏི་ནང་ལ་བོད་ཡིག་སློབ་ཚན་ཡོད་པའི་སློབ་གྲྭ་གཅིག་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་དེ་གར་འཛིན་གྲྭ་ལྔ་པའི་བར་བོད་ཡིག་དགེ་རྒན་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། གླ་ཕོགས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་མ་གཏོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བཞིན་བོད་ཡིག་སློབ་ཚན་ལ་ཡིག་རྩལ་གཏོང་བ་སོགས་སྒྲིག་གཞི་ལམ་སྲོལ་དམ་པོ་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ཉི་མ་འཕུད་ཐབས་ཙམ་མ་གཏོགས་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་འཐོན་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག དེ་འདྲ་ཞིག་མ་གཏོགས་གཞན་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་འཛིན་སྐྱོང་འོག་བོད་ཡིག་སློབ་ཚན་ཡོད་ས་མི་འདུག ཡིན་ནའང་། སྤི་ཏི་ནང་སྒེར་བཙུགས་སློབ་གྲྭ་ཁག་གསུམ་བཞི་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོའི་ནང་ལ་བོད་ཡིག་ཆ་ཚང་སློབ་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ལས་ཀ་རག་པ་དང་སོ་སོའི་མི་ཚེ་འཚོ་བའི་མདུན་ལམ་ཆེད་དབྱིན་ཇི་དང་ཧིན་རྡི་ཤེས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། བོད་ཡིག་ཞེ་དྲག་ཡག་པོ་བསླབ་དགོས་ཀྱི་མི་འདུག་ཟེར་མཁན་ཡང་ཡོང་གི་ཡོད་ས་རེད།
དྲི་བ། སྔོན་ཆད་དང་བསྡུར་ན་ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཁུལ་དུ་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་དེ་ཡར་རྒྱས་ཡོང་འདུག་གམ། ཡང་ན་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག
ལན། ཉམས་རྒུད་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐད་ངས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་ཤུགས་ཆེན་པོས་ལབ་ཀྱི་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ནང་ལ་སོ་སོའི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ཉམས་ཆག་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་འདུག རྒྱ་གར་སློབ་གྲྭའི་ནང་ཧིན་རྡི་དང་དབྱིན་ཇི་སྐད་བཤད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟ་ཡུལ་བའི་སྐད་ནང་ཧིན་རྡི་དང་དབྱིན་ཇི་མང་པོ་སླེབས་ཡོང་གི་འདུག ལྷག་པར་དུ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་ནམ་རྒྱུན་སྐད་ཆའི་ནང་ཧིན་རྡི་དང་དབྱིན་ཇིའི་ཚིག་མང་པོ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བཞིན་པར་མ་ཟད། སོ་སོའི་སྐད་ནང་དེའི་ཚབ་ལ་ཚིག་ག་རེ་ཡོད་པ་མ་ཤེས་པར་ཧིན་རྡི་དང་དབྱིན་ཇིའི་ཚིག་དེ་དག་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་སྐད་ཡིན་ཤག་ལ་རྩི་བཞིན་འདུག དེ་ཧ་ཅང་གི་ཉེན་ཚབས་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་དེ་སྐད་ཡིག་གི་སྒང་ལ་གནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། སྐད་ཡིག་ཡོད་ན་རིག་གཞུང་དེ་ག་འདྲ་བྱས་ནའང་གནས་འདུག་གི་རེད། སྐད་ཡིག་ཉམས་ན་རིག་གཞུང་རང་བཞིན་གྱིས་བརླགས་འགྲོ་བ་རེད། དེར་བརྟེན། ངས་རང་ནུས་གང་ཡོད་ཀྱིས་མང་ཚོགས་ནང་ཤུགས་ཆེན་པོས་ལབ་ཁུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ནུས་པ་ག་ཚོད་ཅིག་ཐོན་ཡོང་གི་ཡོད་མེད་ཧ་གོ་རྒྱུ་མི་འདུག གཞན་ད་ལྟ་བེད་སྤྱོད་ཡོད་མེད་ལ་མ་བལྟས་པར་སྐད་བརླག་འགྲོ་བར་སེམས་འཚབ་ཀྱིས་ང་ཚོས་མཉམ་རུབ་ཐོག་ཚིག་མཛོད་ཅིག་ཀྱང་བཟོ་བཞིན་ཡོད། མ་མཐའ་ཡང་རྗེས་མ་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་ནང་མིང་ཚིག་ག་འདྲ་ཡོད་མེད་ལྟ་ས་ཞིག་རག་གི་རེད། སྔོན་མ་དེབ་ཅིག་བཟོས་ཡོད་མོད་དེའི་ནང་མིང་ཚིག་མང་པོ་ཞིག་བསླེབས་མ་ཐུབ་པར་བརྟེན། ཡང་བསྐྱར་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་ཚིག་མཛོད་གསར་བཟོའི་ལས་གཞི་དེ་མགོ་བརྩམས་པ་ཡིན། ཡིན་ནའང་། མ་དངུལ་ཆེན་པོ་མེད་སྟབས་མི་རྒན་པ་དང་མཁས་པ་སོ་སོའི་ལག་ཏུ་ཤོག་བུ་བཀྲམས་ཏེ། སོ་སོའི་དང་བླངས་ཐོག་ཀ་ཁའི་རིམ་པ་ལྟར་མིང་ཚིག་རྣམས་བསྡུ་རུབ་གནང་བཞིན་ཡོད། ཟླ་བ་དྲུག་དང་ཡང་ན་ལོ་གཅིག་རེ་མཚམས་སུ་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཏེ་ཚང་མ་བསྡུ་སྒྲིག་གིས་གློག་ཀླད་ནང་འཇུག་བཞིན་ཡོད། དེ་ལྟར་ཚིག་མཛོད་དེ་ག་ལེར་ག་ལེར་མ་གཏོགས་ཡོང་འགྲུབ་ཐུབ་ས་མ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ཚིག་མཛོད་དེར་མིང་དེ་འདྲ་བཏགས་མེད།
དྲི་བ། ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཁུལ་གྱི་ནང་པ་ཚོས་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་རྒྱུན་འཛིན་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་འབད་བརྩོན་ག་རེ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ།
ལན། ཧི་མ་ལ་ཡ་རི་རྒྱུད་ཁུལ་གྱི་ནང་པ་ཚོས་བྷོ་ཊི་སྐད་ཡིག་དེ་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་ངོས་ལེན་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ལས་གཞི་འདི་དང་པོ་མགོ་འཛུགས་མཁན་དེ་ང་ཚོའི་གྲས་ཡིན། ལས་གཞི་དེ་མགོ་བཙུགས་ཏེ་ད་ལྟའི་བར་ཧ་ལམ་ལོ་ ༡༥ ནས་ ༢༠ ཙམ་འགོར་ཟིན་པ་རེད། ད་ལྟ་ཡང་ཐབས་ཤེས་འབད་བརྩོན་མུ་མཐུད་གནང་བཞིན་པ་རེད། ལས་གཞི་དེ་སྲིད་དོན་ལ་ཐུག་ཡོད་སྟབས་འགོག་རྐྱེན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་མི་འབོར་གྱི་བརྒྱ་ཆའི་དཀའ་ངལ་རེད། སྤྱིར་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ས་རྒྱ་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད་དེ་མི་འབོར་ཞེ་དྲག་ཉུང་ཉུང་རེད། མི་གྲངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ལ་དྭགས་ནས་སི་ཀེམ་བར་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆུང་ཆུང་གཅིག་གི་མི་གྲངས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། མི་འབོར་མང་པོ་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྣང་ཆུང་བཏང་ནས་བཞག་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་ལ་ཚུད་པར་ཚང་དགོས་པའི་སྐད་ཡིག་གི་ཆ་རྐྱེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ན། མི་འབོར་གྱི་ཆ་རྐྱེན་ཡག་པོ་ཚང་གི་ཡོད་མེད་གསལ་བོ་མི་ཤེས་མ་གཏོགས། གཞན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཆ་ཚང་འཛོམས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ལོ་སྔོན་མའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་སྐད་རིགས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ཞིག་བྷང་ལོར་གསར་འཛུགས་བྱས་འདུག ང་རང་ལས་གཞི་དེའི་ནང་མེད། ཡིན་ནའང་། འཆི་མེད་ཚེ་རིང་ལགས་ལས་གཞི་དེའི་ནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་མིའི་ནང་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་སྔོན་མ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྷན་ཁང་ནང་སྡོད་སྐབས། ང་ཚོ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྷན་ཁང་ནས་གྲོས་ཆོད་བཞག་སྟེ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ལ་ཕུལ་ཏེ་ཐབས་ཤེས་གང་ཡོང་བྱས་པ་ཡིན། ད་ལྟ་ཁོང་གིས་ཐབས་ཤེས་གནང་སྟེ་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དེའི་ངོས་ནས་ང་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་གཞུང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་སྟེ་སྲིད་འཛིན་ལྷན་ཁང་ལ་ཕུལ་ཟིན་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། སྲིད་འཛིན་ལྷན་ཁང་གིས་ཆོག་མཆན་ས་རྟགས་བསྐྱོན་རྗེས་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཁང་ལ་འབུལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ང་ཚོས་མུ་མཐུད་དུ་ཤུགས་རྒྱག་བཞིན་ཡོད། ཉིན་ཞིག་ང་ཚོར་ཏན་ཏན་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ངོས་ལེན་རག་ཐུབ་རྒྱུར་ཡིད་ཆེས་ཡོད།
དྲི་བ། བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ནང་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྒྱུན་འཛིན་ཐད་མཐུན་སྦྱོར་རོགས་རམ་གནང་དགོས་པ་དེ་འདྲ་ག་རེ་མཐོང་གི་འདུག་གམ།
ལན། འདི་འདྲ་ཞིག་བྱུང་ན་ཕན་ས་རེད་བསམ་པའི་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཞུ་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། ད་ལྟ་བར་དུ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ལ་བོད་པ་རང་ངོས་ནས་ང་ཚོར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་རེད། སྔོན་མ་བོད་རང་བཙན་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་ང་ཚོའི་གྲྭ་བ་རྣམས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པར་བོད་ལ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བོད་རང་བཙན་ཤོར་བའི་རྗེས་ལའང་གྲྭ་བ་རྣམས་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད་པའི་གདན་ས་ཁག་གསུམ་གཙོས་བོད་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ནང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པར་འགྲོ་བཞིན་པར་མ་ཟད། བྱིས་པ་འགའ་ཤས་ཀྱང་བོད་པའི་སློབ་གྲྭའི་ནང་བཏང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་སྤི་ཏི་དང་ལ་དྭགས། ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་བཅས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་བརྒྱུད་ས་ཁུལ་གྱི་སྒེར་བཙུགས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་བོད་ཡིག་སློབ་མཁན་གྱིས་གཙོས་པའི་སློབ་ཚན་གཞན་པ་སློབ་མཁན་བོད་པའི་དགེ་རྒན་མང་པོ་ཕེབས་ཡོད་པར་མ་ཟད་ཕན་ཐོགས་ཀྱང་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། ཧི་མ་ལ་ཡ་རིི་རྒྱུད་ཁུལ་ལ་མཚོན་ན། དགོན་སྡེ་དང་སྤྱི་ཚོགས་གཉིས་བར་ཕན་ཚུན་ལྟ་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ང་རང་གི་བསམ་པར་ནང་པའི་ཆོས་ལ་མཁྱེན་རྒྱ་ཡོད་པའི་དགེ་བཤེས་དང་མཁན་པོ་ཚོའི་ངོས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཐུགས་འགན་ཆེ་ཙམ་བཞེས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དཔེར་ན། ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ནས་བཤད་ནའང་། མི་གཅིག་གིས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། དགེ་བཤེས་དང་མཁས་པ་ཚང་མས་མཉམ་རུབ་གནང་པ་ཡིན་ན་ཕན་རླབས་ཆེ་བ་ཡོང་གི་རེད། མི་སྒེར་སོ་སོ་བའི་ནུས་པ་ལ་ཚད་ཡོད་སྟབས་མི་རེ་འགའ་ཁོ་ན་ཞིག་གིས་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། དགེ་བཤེས་དང་མཁན་པོ་ཚོ་མི་མང་གི་དཀྱིལ་ལ་མར་ཕེབས་ཏེ་སློབ་གསོ་བསྐྱོན་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཡིན་ནའང་། དེང་སང་དགེ་བཤེས་ཆགས་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཕྱིར་སོ་སོའི་ལུང་པའི་ནང་ཕེབས་ཏེ་མི་མང་དང་ལྷན་དུ་བཞུགས་རྒྱུའི་དགོངས་བཞེས་མེད་པར། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཕེབས་རྒྱུ་ཁོ་ནར་ཐུགས་བསམ་གཏོང་བཞིན་འདུག དེ་ལྟར་གྱུར་བ་ཡིན་ན་དགེ་བཤེས་དང་མཁས་པ་མང་པོ་ཐོན་པ་ཡིན་ནའང་སོ་སོའི་ལུང་པར་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་མི་འདུག ལྷག་པར་དུ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་མཉམ་དུ་འབྲེལ་བ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་སློབ་གྲྭ་འདྲ་མི་འདྲ་ལ་ཕྱིན་ཡོད་སྟབས། བསམ་བློ་དང་ལྟ་བའང་འདྲ་མི་འདྲ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་པ་རེད། ཕར་ཕྱོགས་ནས་སྙིང་རྗེ་བོ་ཞིག་བཤད་མཁན་བྱུང་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱོགས་ལ་བློ་ཁ་འགྱུར་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཁོ་ཚོ་ལ་སློབ་གསོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན་མི་རྒན་པ་ཚོ་དང་འདྲ་ཡི་མི་འདུག མི་རྒན་པོ་ཚོར་དད་པ་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས་ཁོ་ཚོར་སློབ་གསོ་ག་ཚོད་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ནའང་། སྔོན་མ་གང་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་ལས་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་འགྲོ་རྒྱུ་ཞེ་དྲག་ཁག་པོ་རེད། ན་གཞོན་ཚོར་མཚོན་ན་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ས་དེ་རིག་གནས་གཞན་པའི་སྒང་ལ་ཡིན་ནའང་། ཁོ་ཚོའི་ཀླད་པར་སྦྱོང་བརྡར་མང་པོ་ཐོབ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕར་སློབ་གསོ་སྐྱོན་པ་ཡིན་ན་ཀླད་པའི་ནང་འཛུལ་རྒྱུ་ལས་སླ་བོ་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་དགེ་བཤེས་དང་མཁས་པ་ཚོས་སོ་སོའི་ཡུལ་སྐད་དང་ཧིན་རྡི། དབྱིན་ཇི་སོགས་ཐབས་ལམ་གང་རུང་གི་ཐོག་ནས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་ནང་ཆོས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་སོ་སོའི་རིག་གཞུང་གི་སྐོར་ནས་གོ་རྟོག་སྤྲོད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
༼ བོད་ཀྱིད་དུས་བབ་ཚགས་ཤོག་ལས་འདིར་བསྐྱར་འགོད་བྱས། ༽
ལོ་ཆེན་རིན་པོ་ལགས། བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས། ཉིན་ཞིག་ང་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ངོས་ལེན་རག་ཐུབ་རྒྱུར་རེ་བ་དང་སྨོན་འདུན་ཡོད། དགེའོ། །
འདྲི་བ་ཡག་པོ་འདུག
ད་སྐབས་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གྲྭ་བའི་གྲངས་འབོར་གྱི་བརྒྱ་ཆ་བདུན་ཅུ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ནས་ཕེབས་པའི་གྲྭ་རྒྱུན་གྱིས་ཟིན་ཡོད། ད་ནི་བོད་རྒྱུད་ནང་བསྟན་འདི་མི་མཉམ་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་པ་ཚོས་དང་ལེན་བྱེད་རན་ཡིན་པས།
ལོ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གཙོས་ཧི་མ་ལ་རི་རྒྱུད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་དགེ་བཤེས་རྣམས་ཀྱི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ས་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་བཀའ་པོད་ལྔ་སློབ་གཉེར་བྱེད་སའི་དགོན་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞིག་གསར་འཛུག་བྱས་
ནས་ཕྱོགས་སུ་ཕྱོགས་ཕེབས་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་སློབ་གཉེར་བ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ས་གནས་རང་ནས་ནང་བསྟན་རྒྱུན་འཛིན་དར་སྤེལ་བྱེད་ཐུབ་ན་ཧ་ཅང་གི་དགེ་མཚན་ཆེན་པོ་འདུག
ལོ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཐོག་མར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་གི་ཡོད།
ཁྱེད་ཀྱིས་དགོངས་འཆར་ལེགས་པོ་མང་པོ་ཞིག་གནང་འདུག་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དོན་དངོས་སུ་ཧི་བོད་གཉིས་སྐད་ཡིག་གོམ་གཤིས་ཆས་ལུགས་གང་གིས་ཆ་ནས་ཀྱང་མཉམ་གནས་ཐུབ་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པས། དེས་ན་ཧི་བོད་གཉིས་ཀས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་མཐོང་དམའ་འབེབས་པའི་རིགས་ནམ་ཡང་མི་རུང།
སྐབས་རེར་ཁ་བརྡའི་དྲ་རྒྱ་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་མི་ངན་རེ་ཟུང་གིས་ཧི་བོད་དབར་གྱི་འགྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོགས་འགྲོ་གཞི་ཡི་གཏམ་འཆལ་མང་པོ་སྤེལ་དང་སྤེལ་བཞིན་འདུག་པས་དེ་ཚོར་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་འདུག།
ངེད་ཅག་གཉིས་ཀར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་གནས་དུས་ཕན་ཚུན་དགོངས་པ་དཀྱེལ་ཡངས་ཀྱི་ཐུགས་བསམ་བཞེས་དགོས་པ་མང་པོར་མཐོང།
བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས།
ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དུ་བོད་ཡིག་དང་ནང་ཆོས་འཛིན་སྐྱོང་ལེགས་ཙམ་བྱུང་ན་དེ་ཡང་དོན་ལ་བོད་ཀྱི་ངོ་གདོང་ཞིག་ཡིན། བླ་མ་དག་གིས་བསྟན་འགྲོའི་དོན་ལ་དགོངས་ཏེ་དམ་ཆོས་ཡུན་གནས་ཐད་ལ་ཐབས་ནུས་ཡོད་དགུ་འདོན་ཐུབ་ན་ཕན་རླབས་ཆེ་ངེས། ལོ་ཆེན་སྤྲུལ་སྐུ་ལགས་ནས་མུ་མཐུད་ཐུགས་བརྩོན་གནང་རོགས་ཞུ།
གང་དུ་དམ་ཆོས་དར་ན་དེ་ན་ཞི་བདེ་མང། གང་དག་ཞི་བདེ་འདོད་ན་དེ་ལ་དམ་ཆོས་དགེ ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཕྱི་ནང་མི་རིགས་ཀུན། ཆོས་སྐད་གཅིག་གིས་དམ་དུ་སྦྲེལ་བར་སྨོན།