མེ་ལྕེ་ཡི་ཁ་ཆེམས།—-བོད་མིས་ཅི་ཕྱིར་རང་སྲེག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་དམ།(དུམ་ཚན་གཉིས་པ)
ཝང་ལི་ཞོན་གྱིས་བརྩམས། ལོ་མ་རྒྱལ་གྱིས་བསྒྱུར།
རང་སྲེག་རང་ངོས་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་རེ་འདུན་གྱི་ནང་དོན་ལྡན་པ་སྨྲས་མེད་རེད།
རང་སྲེག་པའི་ཁ་ཆེམས་ཀྱི་ཁྲོད་ན་གསལ་ལྷང་ངེར་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་རེ་འདུན་བཏོན་ཡོད་པ་ནི་བརྒྱ་ཆ་ཡི་ ༡༩% ཟིན་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་རང་སྲེག་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་ “རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལ་ཕེབས་དགོས” “བོད་ལ་རང་དབང་དགོས།” “པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས” “སྐད་ཡིག་རང་དབང”ལ་སོགས་ཀྱི་ཁ་གཡང་དང་འབོད་སྐད་བསྒྲགས་ཡོད་སྟབས། དེ་དག་ཚང་མ་ངོ་རྒོལ་དང་རེ་འདུན་བཏོན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཁ་སྣོན་བྱེད་དགོས། དེ་དང་སྦྲགས། ད་དུང་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཁ་གཡང་དང་འབོད་ཚིག་ཀྱང་མེད་ལ་ཤུལ་ན་ཁ་ཆེམས་ཀྱང་མེད་མོད། རང་སྲེག་རང་ངོས་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་རེ་འདུན་བཏོན་པའི་དོན་འདུས་ཡོད་པ་ནི་སྨྲས་མ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་བསྐྱར་བཤད་མི་བྱེད།
.བོད་མི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་མངོན་ཐུབ་པ།
རང་སྲེག་གིས་དཔའ་སྤོབས་དང་འགན་འཁྲི་མཚོན་པའི་ཁ་ཆེམས་ཡི་གེ་ཡི་བརྒྱ་ཆ་ ༣༥% ཟིན་ཡོད། འདི་ནི་ཁ་ཕྱི་ལ་གཏད་པ་( རྒྱ་གཞུང་དང་རྒྱལ་སྤྱི)ཞིག་མིན་ལ། དེ་ལས་བརྒལ་ཏེ་དཔའ་བོའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་“བདག”གི་མི་གཞིའི་སྙིང་སྟོབས་མཚོན་པ་ཞིག་རེད། དེ་ཡང་། རྩིས་མཐོང་ལ་འགེབ་སྲུང་དང་དཀའ་སྡུག་མཉམ་འཁུར། དཔའ་སྤོབས་བསྐྱེད་པ། རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་པ། དཔེ་མཚོན་གྱི་ཁ་ཆེམས་ཤིག་བཀོད་ན་“བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བརྩི་མཐོང་གི་ཆེད་དུ་རང་ལུས་མེ་ལ་བསྲེགས་པ་ཡིན།”(བན་ཆེན་སྐྱིད།) “ཁོ་ཚོས་བསམ་པར་ང་ཚོ་དྲག་པོས་གཉའ་གནོན་ལ་འཇིགས་སྣང་སྐྱེས་བར་འདོད། ཡིན་ན་ཡང་། ཁོ་ཚོའི་བསལ་བློ་ནོར་བ་རེད།”(ཕུན་ཚོགས) འདི་ལ་སོགས་པ་ཡོད། དེ་དག་གིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་ཆེ་བའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་དེ་མཚོན་ཀྱིན་ཡོད།
ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཆོད་པ་ལ་ལྟ་བ།
རང་སྲེག་གིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གསོལ་འདེབས་བྱས་པ(དེ་དང་མཉམ་དུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་རེ་འདུན་བཏོན་པའང་འདུས)བརྒྱ་ཆ་ཡི་ ༣༨% ཟིན་ཡོད་པས་བརྒྱ་ཆའི་རིམ་པ་གཉིས་པར་བསླེབས་ཡོད། དེ་ཡི་ཁྲོད་ན་ཡང་དཔའ་སྤོབས་དང་འགན་འཁྲི་མཚོན་པའི་ཆ་ཡང་འདུས། གང་ལྟར། དེ་ནི་ཆོས་ལུགས་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱིན་གཏོང་གི་རྣམ་པ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན། བསོད་བྷ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཁ་ཆེམས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཕྱིར་ཕུལ་བ་ཡིན་ཞེས་བཀོད་ཡོད་བ་ལྟ་བུས་མཚོན་ཐུབ། ཡིན་ན་ཡང་། ཆོས་ཁས་མི་ལེན་མཁན་ཞིག་གིས་གནས་ཚུལ་འདི་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དཀའ། དེ་ཡང་། སྦྱིན་གཏོང་གི་ཆེད་དུ་ཤ་རློན་པ་མེ་ལ་སྦར་ཏེ། ཁེ་ཕན་མི་གཉེར་བར་དགེ་བ་དོན་གཉེར་བྱེད་ཚུལ་དེ་ཡིན། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་ནི་བོད་མི་མང་ཤོས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་ནི་རང་སྲེག་གི་འབྱུང་རྐྱེན་ལ་ཡང་འགྱུར་བཞིན་ཡོད།
བོད་རང་བཙན་དང་འབྲེལ་བ།
ཤུལ་གྱི་ཁ་ཆེམས་ཁྲོད་ན་ཁ་གསལ་བའི་སྒོ་ནས་བོད་རང་བཙན་ལ་རེ་སྙེག་བྱེད་མཁན་མི་ ༤ བྱུང་འདུག ད་དུང་མི་གཅིག་གི་རང་སྲེག་བྱེད་དོན་ནི།“བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་མོ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཆེད་།”ཞེས་རྗོད་མཁན།(རྟ་འགྲིན་ཐར) སྡོམ་པའི་བརྒྱ་ཆ་ཡི་ ༡༩ ཟིན་ཡོད། གཞན། ད་དུང་རང་སྲེག་སྐབས་བོད་རང་བཙན་གྱི་སྐད་འབོད་སོགས་བྱུང་འདུག ༢༠༠༨ ལོ་ནས་བཟུང་བོད་མིའི་ཁྲོད་དུ་རང་བཙན་གྱིོ་ལྟ་བ་ཤུགས་ཆེན་འཕེལ་སོང་། མ་ཟད་བཙན་བྱོལ་གྱི་བོད་མིའི་རྩོམ་པ་པོ་འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་ཡིས་ཀྱང་ནམ་རྒྱུན་གསུངས་བ་ལྟར། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་བར་འབོད་སྐུལ་དང་། བོད་རང་བཙན་ལ་དོན་གཉེར་བྱེད་པ་གཉིས་གཅིག་མཚུངས་རེད།(འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུའི་J: MAKE IT BURNING ISSUE འདི་ལ་ལྟོས།) ད་དུང་འབྲེལ་མེད་དོན་གཞན་སྒྲུབ་མཁན་ཡང་རེ་ཟུང་ཡོད།
གཙོ་བོ་ལས་འགུལ་ཞིག་ལ་བརྩིས་བ།
ཁྱོན་སྡོམ་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་ ༡༤ ཡི་ཁ་ཆེམས་ ༡༢ ཙམ་གྱི་ནང་དུ། རང་སྲེག་ནི་ལས་འགུལ་ཞིག་ལ་བལྟས་ཡོད་པ་མཚོན་འདུག འདི་ནི་བརྒྱ་ཆ་ཡི་ཆེས་མང་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད།(༥༤%) དེ་ཡང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཚོགས་སྐབས་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་མཐོ་རླབས་འཕྱུར་བ་ལྟར་བྱུང་ཡོད། དེ་ཚོ་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོ་ཚོའི་བློས་གཏོང་བྱས་པ་དེས་དམིགས་ཡུལ་མངོན་འགྱུར་ལ་རེ་ལྟོས་བྱས་ཡོད་པ་མཚོན་པ་ལས། ངོ་རྒོལ་དང་འ་ཆད་འུ་ཐུག་མཚོན་ཆེད་ཁོ་ན་མ་རེད། རང་སྲེག་གིས་དམིགས་ཡུལ་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་མེད་ཁོ་ཚོ་ལ་གསལ་ཆ་ཆེར་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་། བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ཁ་ཆེམས་ཡེ་གེ་ལ་མཚོན་ན། “མུ་མཐུད་ནས་འཚོ་ཐབས་བྲལ།”ཞེས་བཀོད་ཡོད། འདི་འདྲའི་མི་སེམས་སྐྱོ་བའི་སྐད་ཆ་དེ་ནི་ཏན་ཏན་རང་སྲེག་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་སྤྱད་ཀྱི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་རེད། དངོས་ནས་བསམ་གཞིགས་བྱེད་འོས་བ་ཞིག་རེད་ཨང་།
རང་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་དགོས་པ། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་མཇུག་མཐར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་།
བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལོ་མང་རིང་ལ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་ཡང་བྱུང་མེད། ད་ནི་ཁ་ནང་ལ་ཕྱོགས་ཏེ་བོད་རང་ངོས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་ཅིག་བྱས་ན། ནམ་ཞར་བོད་པས་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རེ་བ་ཕྱི་ལ་བཅོལ་ཡོད། དེ་ཡང་། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ལ་རེ་བ་བཅོལ་ཡོད་པ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་རེ་བ་བཅོལ་ཡོད། རྗེས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་རེ་བཅོལ་བྱས་པ། དེ་ནས་ཆེས་རྩ་བའི་ཐབས་ལམ་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་སྤྱད་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་ལམ་ཁ་ཕྱེ་ཡོང་བར་བཙན་སྐུལ་བྱེད་པ་དེ་རེད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱིས་ངོས་ལེན་ཐོབ་པའི་རྒྱལ་ཁ་བླངས་ཡོད། ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་ཀྱི་མི་མང་ཕལ་མོ་ཆེ་ཡིས་བོད་མི་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་ནི་ཀུན་གྱིས་ཤེས་བའི་གོ་ལའི་སྐར་ཆེན་(全球明星)དེ་ཆགས་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་། རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་པའི་ཕྱོགས་ནས། ངས་བསམ་ན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཧ་ལམ་ “མགོ་”ལ་བསླེབས་ཡོད་པར་སྙམ། རེ་བ་ཆེ་པོ་རྒྱག་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ༡༩༨༠ ཡི་ནང་ལ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱག་རོགས་མཁོ་གལ་ཆེ་བའི་སྐབས་སུ་ཡང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དོན་ཐོག་ལ་གུ་ཡངས་ཁྱོན་ནས་བཏང་མེད། དུས་ད་ལྟ་ “འབུར་དུ་ཐོན་”ཚར་ཡོད་པས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་ལམ་ཁ་ཕྱེ་ཡོང་བར་རེ་ལྟོས་བྱེད་པ་ནི་ཧ་ཅང་གི་མག་མོག་ཅིག་མ་ཡིན་ནམ།
༢༠༠༢ ནས་ ༢༠༠༨ ལོའི་བར་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་གྲོས་མོལ་བྱེད་མགོ་ཚུགས། ཐོག་མ་དེ་ནས་བཙན་བྱོལ་བྱོལ་བོད་མིས་པེ་ཅིན་ཨོ་ལམ་ཕིག་རྩེད་འགྲན་ནི་གོ་སྐབས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བར་ཕན་པའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད། དེ་བཞིན། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་ཧ་ཅང་དགའ་སྣང་གིས་ཁེངས་ཏེ་ཧུར་ཐག་འབད་ཐག་ངང་སྒུག་བྱས།
༢༠༠༨ ལོའི་ཨོ་ལམ་ཕིག་རྩེད་འགྲན་མ་བསླེབས་པའི་སྔོན་ལ། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒེར་ལངས་དུས་དྲན་ཏེ་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང“ ༢༠༠༢ ལོ་ནས་བཟུང་ངོས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་རྣམས་དང་གླེང་གཞིའི་གནད་དོན་ངེས་ཅན་ཐོག་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དྲུག་བྱས་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་སྐབས་ཁོང་ཚོའི་དོགས་པ་རྣམ་རྟོག་རྣམས་སེལ་ཆེད་དང་། ང་ཚོའི་མངོན་འདོད་གང་ཡིན་གསལ་སྟོན་ཆེད་གང་ཅིའི་ཐོག་འགྲེལ་བརྗོད་གླེང་མོལ་ཞིབ་རྒྱས་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕན་ཚུན་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བར་ཕན་ཆ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། གཞི་རྩའི་གནད་དོན་ཐོག་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་མ་བྱུང་བ་དང་། འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་བོད་དུ་དྲག་གནོན་གདུག་རྩུབ་ཆེ་རུ་བཏང་བ་བཅས་ནི་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཡིན།”(སྒྱུར་པ་པོའི་མཆན། ཚན་པ་འདི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་ནས་ཐད་ཀར་དྲངས་བ་ཡིན།)
སྐབས་དེ་ཡི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་དེ་ནི་ཧ་ལམ་ཨོ་ལམ་ཕིག་མ་ཚོགས་སྔོན་གྱི་དུས་ཚོད་མཐའ་མ་དེར་རྒྱལ་སྤྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་གཏད་པའི་གནོན་ཤུགས་དེ་སྲ་མཁྲེགས་སུ་འགྲོ་བར་རེ་ལྟོས་བྱས་པ་ཞིག་ཏན་ཏན་རེད། ཡིན་ན་ཡང་། རྒྱ་ནག་ལ་དངོས་ནས་རྒྱུས་ཡོད་མཁན་ཚོས་པེ་ཅིན་གྱི་ཨོ་ལམ་ཕིག་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་མ་ཐུབ་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དོན་གྱི་ཐོག་ལ་གུ་ཡངས་མི་བྱེད་པ་དེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། དངོས་ནས་རེད་ཨང་། དེའི་རྗེས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགུལ་སྐྱོད་རྣམས་ངལ་བ་འབྲས་མེད་དུ་ཆགས་ཡོད། ཐ་ན་རྒྱ་གཞུང་ལ་རྣམ་འགྱུར་ཆེས་མཁྲེགས་ཤོས་འཛིན་མཁན་ཧྥ་རན་སིས་ཀྱང་མཐའ་མར་པེ་ཅིན་གྱི་ཁ་ལེན་ཚིག་བརྩི་བྱས་སོང་། མདོར་ན། འདི་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལོ་མང་རང་གི་ལམ་ཁ་སྟེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་དེ་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ་ལམ་ཁ་འཚོལ་བ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ནུས་མེད་དུ་གྱུར་བ་དེ་ར་སྤྲོད་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད།
ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་དེ་ཡིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོ་ལ་དངངས་འཚབ་ཅིག་ཀྱང་བསླངས་ཡོད། ཁོ་ཚོས་ལོ་ཐོག་ཟླ་བརྩེགས་ཀྱིས་རེ་སྒུག་གྲངས་མེད་བྱས་ཏེ་དཀའ་སྡུག་གིས་འཚོ་བཞིན་ཡོད། བར་མཚམས་འདི་ལ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་བཙོན་ལ་བཅུག ཀརྨ་པ་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕྱིན། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ལའང་ཉིན་ལྟར་ཁ་རྡུང་བཏང་། མཐར་སྒུག་ནས་ཐོན་པའི་མཇུག་འབྲས་ནི “དོན་དམ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་རེད།”
ཆེས་ཐོག་མར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་དེ་གོ་མཁན་ནི་སེ་ར་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་ཞིག་རེད། ཁོས་“ང་ཚོ་ཡར་ལངས་དགོས”ཞེས་སྐད་འབོད་བྱས་ཏེ། གངས་སེང་གཉིས་ལྡན་གྱི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་ཏེ་ལྷ་སའི་ཁྲོམ་ལ་ཕྱིན་ནས་སྐད་འབོད་བརྒྱབ་ཡོད། དེ་ནི་ ༢༠༠༨ ལོའི་བོད་ཁམས་ཡོངས་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཐོག་མ་དེ་ཡིན། དེ་ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར། འབྲས་སྤུངས་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ཅིག་གིས་ངོ་རྒོལ་བྱས། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་ “༣.༡༤དོན་རྐྱེན།”ཞེས་འཕྲལ་དུ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱས་པ་དེ་རེད།
འོད་ཟེར་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ལ་གཞི་བཞག་ན། ད་ལྟའི་རང་སྲེག་ལས་འགུལ་འདི་ནི་ ༢༠༠༨ ལོའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྒྱུན་སྲེང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྗོད། དོན་དངོས་སུ་ཆེས་ཐོག་མར་ཀྲོང་ངེར་འགྲེང་ཏེ་སླེབས་ཡོང་བའི་སེ་རའི་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་དེས་གསུངས་བ་ལྟར། “ ང་ཚོ་ཡར་ལངས་དགོས”ཟེར་བ་དེའི་རྒྱུན་ཐག་ཅིག་ཀྱང་རེད།
རང་སྲེག་ཇི་ལྟར་ལས་འགུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་རེད།
རྩ་འཛུགས་དང་ཐོན་ཁུངས་མེད་པར་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་ནུས་པ་མང་པོ་ཞིག་མེད། ཆེས་མཐོང་ན་སྙམ་པ་དེ་ནི་༢༠༠༨ ལོར་ཁྲོམ་ལ་ཕྱིན་ཏེ་ངོ་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་བྱས་པ་དེ་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ཡང་མང་སེམས་མདུན་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་གཅིག་འགྲོ་བརྒྱ་ལངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་མང་འདུ་འཛོམས་བྱས་པས་སྟོབས་ཤུགས་བསྐྲུན་ཡོད་པ་དང་། གཞི་རྒྱ་ཆུང་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་མི་མང་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་བྱས་པའི་གཞི་རྒྱ་ནི་ཧ་ཅང་ཆེ་ཞིང་གསར་བརྗེ་བསླང་བར་ཡར་སྐུལ་གྱི་ངེས་པ་ཡང་ལྡན་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་། གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གནས་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་དེ་འདྲ་བྱེད་ཐུབ་པའི་ངེས་པ་མེད་པ་གཏན་ཁེལ་རེད།
༡༩༨༩ ལོར་རྒྱ་མི་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བ་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཆ་སོ་སོ་ཡི་སྲང་ལམ་དུ་བུད་པ་ཚོར་ཁྲག་དམར་བཞུར་བར་ཕངས་སེམས་བྲལ་བའི་སྒེར་གཅོད་པས་དྲག་གནོན་དང་གཅར་རྡུང་བྱས། དེར་བརྟེན། བོད་མི་ཚོར་དམིགས་བསལ་ཞིག་གང་ན་ཡོད། དམག་དཔུང་གིས་བཙུར་གནོན་དང་གཉེན་རྟོག་པ་འདུ་ལོང་བྱས་ཏེ་གང་ས་ནས་ཡུལ་མི་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དུས། མི་མང་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཇེ་དཀའ་ནས་ཇེ་དཀར་འགྱུར་བཞིན་ཡོད། དེ་བས། “ངེས་པར་ཡར་ལངས་དགོས”ཟེར་བ་ཡང་མི་སྒེར་ཁོ་ནས་བསྒྲུབ་ནུས་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཙམ་དུ་གྱུར། དེར་བརྟེན། རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་ཆུ་ཐིགས་ལྟ་བུའི་མི་སྒེར་བ་ཞིག་གིས་བོངས་ཆེ་བའི་དབང་འཛིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ངོ་རྒོལ་བྱེད།
༢༠༠༨ ལོའི་བོད་མིས་ངོ་རྒོལ་བྱས་པར་དྲག་གནོན་བྱས་པའི་རྗེས་ནས་བཟུང་། བོད་མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཁེར་རྐྱང་དུ་སྲང་ལམ་དུ་བུད་དེ་སྐད་འབོད་བྱེད་པ་དང་ཡིག་ཆ་བཀྲམས་པ་སོགས་བྱས་ཡོད། མཇུག་འབྲས་ནི་ཚང་མ་གྲགས་མེད་འགུལ་མེད་ངང་རླངས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ནས་ཡལ་སོང་། དེ་བས་ཁ་ཐོར་དུ་གནས་པའི་མི་སྒེར་པ་ཞིག་གིས་ཇི་ལྟར་འདི་འདྲའི་འ་ཆད་འུ་ཐུག་གི་གནས་ལས་ཕྱིར་འབུར་ཐོན་བྱེད་ཐུབ་བམ། ད་ཐབས་ལམ་ཉག་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྔར་ལས་ཚད་མཐོ་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཏུ་བསྐྱོད་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ཡང་། དྲ་རྒྱའི་རྩོམ་པ་པོ་དགུ་འགྲུབ་ལགས་ཀྱི་ཁ་ཆེམས་སུ་བཀོད་པ་ལྟར། “ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་སྔར་ལས་ཚད་མཐོ་བའི་གནས་སུ་གཏོང་བ།” ཞེས་བརྗོད་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ་། གང་ལྟར། རང་སྲེག་ནི་ཏག་ཏག་མི་སྒེར་པ་ཞིག་གིས་བསྒྲུབ་ནུས་པའི་སྔར་ལས་ཚད་མཐོ་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་རེད།
རང་སྲེག་དངོས་ནས་ཁ་གསལ་མངོན་གསལ་གྱི་སྒོ་ནས་བྱུང་སོང་། མི་རེ་རེ་ཡིས་ཚེ་སྲོག་མེ་ལ་བསྒྲོན་པ་དེ་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱིས་མཐོང་ཡོད་ཅིང་། གསར་སྤེལ་དང་ཐོ་འགོད། སྨོན་ལམ་དང་མཚམས་འདྲི། གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་ཁྱབ་སྤེལ་ཡང་བྱས་ཡོད་པས། བོད་མི་གཞན་ཚོས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། གང་ལྟར། རང་སྲེག་ནི་མི་སྒེར་ལས་འགུལ་ཁྲོད་ཆེས་ཕན་ནུས་པ་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་སྟབས། རང་སྲེག་ལས་འགུལ་གྱི་ཛ་དྲག་གི་རྣམ་པ་ཇེ་ཆེ་ནས་ཇེ་ཆེ་རུ་གྱུར་བཞིན་ཡོད།
དཔེར་ན། ༢༠༠༨ ལོའི་བོད་མིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་གྱི་ཐོག་མ་ནི་གྲྭ་བ་ཡིན་ཞིང་། རང་སྲེག་ལས་འགུལ་གྱི་མགོ་མ་ཡང་གྲྭ་བ་རེད། དགའ་ལྡན་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་བཀྲ་བྷ་ཡིས་ ༢༠༠༩ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ནང་ལ་བོད་ནང་ནས་ཆེས་ཐོག་མར་རང་སྲེག་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། ༢༠༡༡ གི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ པར་མི་ ༡༢ ཀྱིས་རང་སྲེག་བྱས་ཡོད་མཁན་ཚང་མ་གྲྭ་བ་ཡིན། (མཆན། ང་རང་གིས་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་མིས་གྱེན་ལངས་བྱས་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་དགོན་པ་ནས་ཕྱིར་འཕུད་བཏང་བ་རྣམས་སྔར་བཞིན་གྲྭ་བ་ལ་རྩི་བཞིན་ཡོད།) དེ་ནས་མི་སྐྱ་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་ཆེས་ཐོག་མ་བྱུང་དུས་ནིོ་ ༢༠༡༡ ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་རེད། དེ་ནས་ ༢༠༡༢ ལོའི་དུས་ཚིགས་དང་པོ་ལ་ཁྱོན་མི་ ༢༠ ཡིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱས་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ནང་ནས་མི་ ༡༥ གྲྭ་བ་རེད། དུས་ཚིགས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པར་གཞི་ནས་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་མང་ཆེ་བ་མི་སྐྱ་ཆགས་ཡོད། དུས་ཚིགས་བཞི་པའི་ཉིན་ ༧༠ རིང་ཁྱོན་མི་ ༥༠ ཙམ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱས་ཡོད། དེ་ཡི་ནང་ནས་མི་ ༤༣ ནི་མི་སྐྱ་ཡིན།
བོད་འབངས་ཕལ་བས་འདི་ལྟར་གཅེས་སྲོག་དོར་ཏེ་རང་སྲེག་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་འདི་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་པར་བརྩམ་དུས། ང་རང་གིས་རྟག་པར་བོད་པའི་བུ་མོ་ཞིག་གིས་བཤད་མྱོང་བའི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཡིད་ལ་འཁོར་ཡོང་གི་འདུག ཁོ་མོའི་བརྗོད་དོན་ “ངས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱིས་པ་ཁ་ཤས་སྐྱེས་ཐུབ་པ་ལས། མི་རིགས་འདི་ལ་སྲི་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་གཞན་ང་ལ་ཅི་ཡང་མེད” རང་སྲེག་མཁན་གྱི་ཁ་ཆེམས་ནང་དུའང་འདི་དང་མཚུངས་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད། དཔེར་ན། འབྲོག་པ་བསྟན་འཛིན་མཁས་གྲུབ་དང་ངག་དབང་ནོར་འཕེལ་གཉིས་ཀྱི་ཁ་ཆེམས་ནང་། “ངེད་གཉིས་ལ་མཚོན་ན། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐད་ལ་ཕན་ནུས་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་ལ། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་བོད་མི་རིགས་ལ་ཕན་ཐོགས་མི་ནུས་སྟབས། ངེད་གཉིས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱས་པ་ཡིན”ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།
ལོ་ ༦༡ ལ་སོན་ཡོད་པའི་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་གྲྭ་བ་དང་ན་གཞོན་ཚོས་རང་སྲེག་མི་བྱེད་པར་གསོན་པོར་གནས་ཏེ། མི་རིགས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་ལས་དོན་ཕྱོགས་ལ་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ་བྱས་རྗེས་འཇོག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་འདུག་ཅིང་། ལོ་ན་རྒན་རབས་ཚོས་རང་སྲེག་བྱས་ན་འོས་པའི་བརྡ་ལན་ཡང་སྤྲད་འདུག གལ་ཏེ་བོད་མི་མང་གིོས་རྒྱུ་ནོར་དང་ཤེས་ཡོན་མ་སྤྱད་པར་རང་སྲེག་ལས་འགུལ་གྱིས་ནུས་པ་ཐོན་ཏེ་མང་ཚོགས་ལ་ངར་སློང་དང་། རྒྱ་གཞུང་ལ་འགུལ་དཀྱོག་གཏོང་ཐུབ་པ་དེ་ཤེས་ན་ཁོ་ཚོས་དཔའ་ངར་ཞུམ་མེད་དང་འབད་པ་ལྷོད་མེད་སྒོས་བསྒྲུབ་ངེས་རེད།
མཚམས་འདི་ལ། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་མཆོག་གིས་རྩ་ཆེ་བའི་ཚེ་སྲོག་འདི་རང་སྲེག་མི་བྱེད་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གྲུབ་འབྲས་མེད་ཀྱང་ཧ་ལས་པ་མེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩ་ཆེ་བའི་ཚེ་སྲོག་དེ་བློས་གཏོང་བྱས་ཡོད་པས་རེད། ཡིན་ན་ཡང་། འོད་ཟེར་དང་ཨ་རྒྱ་རིན་པོ་ཆེ། སྙན་ངག་པ་དགའ་སྡེ་ཚེ་རིང་བཅས་ཀྱིས་གསོན་ནས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མངོན་པར་ཕན་མི་ཐོགས་པར་བསྒྲགས་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་ཚོས་གསོན་པོར་བསྡད་ཀྱང་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་མིན་ཤེས་ཀྱི་མེད་སྟབས། དེ་ལས་རང་སྲེག་གིས་ཆེས་ཉུང་མཐར་ཡང་ཁུ་སིམ་དཀྲོགས་ཐུབ་པས་རེད། གཞན་ཡང་དཔའ་ངར་ཞུམ་མེད་ཀྱི་བོད་མི་འདི་ཚོས་རང་སྲེག་མི་བྱེད་པ་ལས་ཁོ་ཚོས་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་ནུས་སམ། ཁོ་ཚོ་ཐོབ་འབྲས་མེད་པའི་རེ་སྒུག་ཁོ་ན་ཡི་ཁྲོད་ན་འཚོ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ།
་་་་་་་་་་་་་་མུ་འགོད།
མ་
ཝང་ལི་ཞོན་གྱི་རང་སྲེག་དཔྱད་བརྗོད་འདིའི་ནང་དུ་བདེན་པའི་ཆ་འདུག་ལ་མི་བདེན་པའི་ཆ་ཡང་ཉུང་ཉུང་མ་རེད། དཔེར་ན། རང་སྲེག་ནི་འ་ཆད་འུ་ཐུག་གི་གནས་སུ་གྱུར་སོང་བ་ཞིག་མིན་པ་ཟེར་བའི་དོན་ཚན་འདི་ལྟ་བུ་ནི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོའི་ཞལ་ཆེམས་ཁོ་ནར་བལྟས་ནས་བྲིས་པ་ཞིག་ལས་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་རྒྱུས་ལོན་དང་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་ནས་བྲིས་པ་ཞིག་མ་རེད་སྙམ།། །། ཡར་ཁམས་ཁྲི་རྒྱལ་གྱི་བསམ་ཚུལ་བརྒྱུད་འགོད།།
རྒྱ་ཡིག་ཐོག་གི་རྩོམ་ཡིག་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་བོད་ཡིག་ནང་བསྒྱུར་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ཝང་ལི་ཞོན་འདིས་སྐད་ཆ་རྣོན་པོ་འགའ་ཞིག་བཤད་འདུག 2008 ལོར་བོད་ནང་ནས་ཞི་བའི་ཡར་ལངས་ཆེན་མོ་བྱས་པ་དེ་ཨོ་ལིམ་ཕིག་རྩེད་འགྲན་གྱི་གོ་སྐབས་བཟུང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གི་གནོན་ཤུགས་སླེབས་ཐུབ་བྱས་པ་རེད་ཟེར་བ་དེ་བདེན་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱ་གཞུང་གིས་པེ་ཅན་གྱིས་ཨོ་ལིམ་ཕིག་གི་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་མ་ཐུབ་ཀྱང་རྒྱ་ནག་བོད་དོན་ཐོག་འགྱུར་བ་གང་ཡང་གཏོང་གི་མ་རེད་ཟེར་བ་དེ་བདེན་པ་རེད།