ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཙོད་རྡོ་དཀར་རྫེ་རོ་ཡུལ་ཚོའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བ་དེ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་འབྲས་སྤུངས་དགོན་པའི་གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་བས་ངན་སྐུལ་བྱས་པ་ཡིན་སྐོར་དང་། གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ནི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་བྱས་འདུག
འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༦ ཉིན་ཀན་ལྷོ་གཙོད་རྡོ་དཀར་རྫེ་རོ་ཡུལ་ཚོའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་སྤྱོད་དབང་སྒྱུར་སྲིད་ཇུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་སྟེ་སྐུ་གྲོངས་རྗེས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉེན་རྟོག་པ་དང་མི་སྣ་ཆེད་གཏོང་གིས་དཔའ་བོ་ཁོང་གི་ཁྱིམ་དུ་ཡོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་བཏང་བ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར། བཟའ་ཚང་ནང་ཁུལ་མ་འཆམ་པའི་དཀའ་ངལ་འོག་རང་སྲེག་བྱས་སྐོར་ཡི་གེར་བྲིས་ཏེ་མཚན་རྟགས་བཀོད་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༡༠༠ སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་དེ་ཁོང་གི་ནང་མི་བསླུ་ཐབས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དཔའ་བོ་ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་རྡོ་རྗེ་སྐྱིད་དང་ནང་མི་ཚོས་གཡོ་ཐབས་དེར་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་མ་བྱས་པར་བརྟེན། ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་སླར་ཡང་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱི་རང་སྲེག་བྱས་དོན་ནི། རྒྱ་གར་ནང་ཡོད་པའི་གྲྭ་པ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་བས་ངན་ཇུས་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱས་ཚུལ་གྱི་སྐྱོན་འཛུགས་དང་། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཚུལ་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ཞིན་ཧྭ་གསར་ཁང་གིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་དེའི་ནང་། ད་ལྟ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་ཡོད་པའི་གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ནི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཡིན་པ་དང་། ༢༠༡༡ ལོར་ཁོང་བོད་ནང་གཉེན་འཕྲད་དུ་བསྐྱོད་སྐབས། སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ལ་བོད་རང་བཙན་སྐུལ་སློང་དང་། ༢༠༡༢ ལོའི་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་སྐབས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། བོད་ནང་རང་བསྲེགས་གཏོང་དགོས་པའི་ངལ་ཇུས་འཐེན་ཡོད་སྐོར་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཡོད། དེའི་ཐད་གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་ “ རྒྱ་གཞུང་གིས་ང་རང་འདིར་མི་དངོས་སུ་གསོན་པོར་ཡོད་མཁན་ཞིག་ལ། འདི་ལྟར་ཉེས་འཛུགས་རྫུན་སྒྲོག་བྱས་ཡོང་དུས། སོ་སོའི་སེམས་ནང་དུ་ག་རེ་ཚོར་ཡོང་གི་འདུག་ཟེར་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་གང་འདོད་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་བྱས་ཏེ་མནར་གཅོད་གཏོང་རྐྱང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་ལ། ད་ལྟའི་བར་བོད་ནང་ཉེས་མེད་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པའི་བོད་མི་དེ་ཚོར། གལ་སྲིད། རང་དབང་ཐོག་སྐད་ཆ་བཤད་ཆོག་པའི་གོ་སྐབས་ཤིག་བྱུང་བ་ཡིན་ན། མིག་ནས་མཆི་མ་འདོན་བཞིན་སེམས་ཚོར་བགྲང་མེད་པ་ཞིག་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཁོང་ཚོར་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་རག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད།” ཅེས་བརྗོད་དེ། སྤྱིར་རྫུན་སྒྲིག་གིས་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་བྱེད་རྒྱུ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་འཆར་ཅན་ལས་ཀ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། དེར་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་བྱས་ཀྱང་སྙིང་པོ་མེད་པས། གལ་སྲིད་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཁང་དུ་ཁྲིམས་གཏུགས་བྱས་པའི་ཉིན་དེར་ངས་ལན་འདེབས་གསལ་བོ་བྱ་ངེས་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
གསར་འགོད་པས་བཅར་འདྲིའི་སྐབས་གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས། “ ང་རང་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཕན་གྱི་དབུ་མའི་ལམ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་མིན་པ་དེ་གསལ་བོ་གསལ་རྐྱང་ཡིན། དེ་བཞིན། དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་སྐབས་བོད་ནང་མེར་བསྲེགས་བརྒྱུད་སྐུལ་རིགས་བྱེད་མྱོང་མེད་ལ། སྤྱིར་མི་གཞན་པར་ཁྱེད་རང་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཞོག་ཟེར་མཁན་ཧ་ལམ་ཡོང་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། ལྷག་པར་དུ་རང་ཉིད་གྲྭ་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། མི་གཞན་པར་མེར་བསྲེགས་སྐུལ་སློང་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྡོམ་ཁྲིམས་དང་འགལ་ཡོད་པས་བཤད་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་འདི་ལྟར་མང་ཚོགས་ཁྲོད་རྫུན་སྒྲོག་མང་པོ་བྱས་ཡོང་དུས། མི་མང་དཀྱིས་མའི་སེམས་སུ་བློ་དོགས་རིགས་ཡོང་སྲིད་པ་རེད། ” ཅེས་བརྗོད་དེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཐད་ཞིབ་འཇུག་ཡང་དག་ཅིག་བྱེད་འདོད་ཡོད་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཚོགས་སྡེ་དང་གསར་འགོད་པ་བོད་ནང་ཡོང་བཅུག་སྟེ། བོད་མིའི་སེམས་ཁམས་དང་མངོན་འདོད་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་འཇུག་དགོས་པ་རེད་ཟེར།
རྒྱ་གཞུང་ཞིན་ཧྭ་གསར་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་དེའི་མགོ་བརྗོད་དུ། ཏཱ་ལའི་རུ་ཁག་གི་གཞོན་ལྷན་ཚོགས་མིས་རང་བསྲེགས་རྩ་འཛུགས་བྱས་སྐོར་བཀོད་དེ། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རང་བསྲེགས་ལ་སྐུལ་སློང་བྱས་ཡོད་སྐོར་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཡོད། དེའི་ཐད་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་འགན་འཛིན་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་དོན། “གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་པ་ཡིན་ཚུལ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་སྐྱོན་འཛུགས་བྱེད་རྒྱུ་ནི། ད་ལྟའི་བར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བྱེད་བསྡད་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་རེད། ང་ཚོས་ངོས་ནས་ལན་བརྡ་སྤྲོད་དགོས་པའི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་མཐོང་གི་མེད། བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱུང་བ་དེས། བོད་དང་རྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་ཆིངས་ཡིག་ནང་གསལ་བསྡད་ཡོད་པའི་ ‘བོད་བོད་ཡུལ་ན་སྐྱིད། རྒྱ་རྒྱ་ཡུལ་ན་སྐྱིད།’ ཅེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་པ་དེ་གསལ་འདོན་དང་། བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་དབང་སྒྱུར་འོག་སྡོད་འདོད་མེད་པ། རྒྱ་གཞུང་གི་བྱེད་སྟངས་དང་སྲིད་ཇུས་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་ཡིན་པ་གསལ་འདོན་བྱས་ཏེ། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་བརྡ་ལན་གསལ་བོ་ཞིག་བསྟན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་སོ་སོའི་སྐྱོན་ཆ་སྦས་གསང་བྱ་ཆེད། གནས་ཚུལ་གྱི་ཁ་སྒྱུར་ཐབས་ཀྱིས་རྫུན་སྒྲིག་ཧམ་བཤད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།” ཅེས་བརྗོད་དེ། རྒྱ་གཞུང་གི་ཧམ་བཤད་དེ་གཞི་རྩ་མེད་པ་ཞིག་རེད་ཟེར།
མཇུག་མཐར། འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་ཐོག་རྫུན་སྒྲིག་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ། བོད་མི་མང་པོ་འཇུ་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱ་ཐབས་དང་། བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་མེད་པ་བཟོ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས། ང་ཚོ་བོད་པ་སུ་ཡིན་ཡང་རིག་པ་བསྒྲིམས་ཏེ་ཐབས་མཁས་པོའི་ཐོག་ནས། སོ་སོའི་མི་རིགས་ཀྱི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་གནང་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གི་རྫུན་སྒྲིག་འཁྲབ་སྟོན་དེ་དག་གི་ཐད་ངེས་པར་དུ་ཡིད་གཟབ་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བཅས་ཞུས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
རྒྱ་ནག་གི་ཁྱི་བཤད་ལ་དུས་ཐོག་ཏུ་གསལ་བཤད་ལན་འདེབས་བྱས་པ་ཡག་པོ་འདུག དགྲ་ཁ་ཤོར་རྒྱ་ཡན་དུ་གཏོང་ཡ་ཡོད་པ་མ་རེད། གྲྭ་བ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་སྐད་ཆ་གནད་དུ་འཁེལ་བ་འགའ་བཤད་འདུག བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ད་རེས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་ཏེ། ལན་འདེབས་ཚ་ཐག་གཅོད་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། བོད་པ་ནང་ཁུལ་ལ་ཐུག་དུས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་རྒྱུར་རྔམ་ནས་བསྡད་ཡོད། བོད་པ་མི་སྒེར་བའི་སྒང་ལ་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་གཅིག་མིན་གཉིས་མིན་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་དམར་ལ་ཐུག་དུས་མཐོ་བཤད་དམའ་བཤད་རེ་བྱས་ཏེ་ལག་པ་འཆིང་ས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་རྐྱང་རྐྱང་ལས་ཤོད་ཐུབ་ཀྱི་མེད། གཞོན་ནུའི་ཚོགས་གཞོན་གྱིས་ཀྱང་སྔོན་མའི་སྐད་ཆ་རྙིང་པ་དག་བསྐྱར་བཤད་བྱས་ནས་བསྡད་འདུག
རྒྱ་གཞུང་གིས། གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ནི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་བྱས་དོན་ནི། གཞོན་ལྷན་གྱིས་ལངས་ཕྱོགས་ཁ་ནས་རང་བཙན་ཤོད་སྡོད་པ་འདི། བོད་མིར་མི་ཕན་ལ། རྒྱ་གཞུང་ལ་ཁག་དཀྲིས་བྱ་ས་ཐན་ཐོགས་ཡག་པོ་ཅིག་ཆགས་མི་འདུག་གམ། ལགས།
ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཙོད་རྡོ་དཀར་རྫེ་རོ་ཡུལ་ཚོའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་སངས་རྒྱས་སྐྱབས་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བ་དེ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་འབྲས་སྤུངས་དགོན་པའི་གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་བས་ངན་སྐུལ་བྱས་པ་ཡིན་སྐོར་དང་། གྲྭ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ནི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་བྱས་འདུག ་་་་ཟེར།