གྲོས་ཚོགས་མ་འཚོགས་གོང་དུ་གླེང་འདོད་པའི་སྐད་ཆ་འགའ་ཤས།

སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ།

བོད་ཡིག་ཁྲིད་ན་མདུན་ལམ་མེད་ཟེར་བ་དེ་མདུན་ལམ་ཡོད་པར་བསྒྱུར་དགོས་པ་དང་། བོད་ཡིག་བསླབས་ན་ཟ་ཕོར་མེད་ཟེར་བ་དེ་ཟ་ཕོར་ཡོད་པར་བསྒྱུར་དགོས།

                                                            ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་བཅུ་པ་མཆོག་གིས།

ཉེ་བའི་ཆར་མི་རྗེ་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཌེ་ཌུན་ཁུལ་གཞིས་ཆགས་ཁག་ནང་འཚམས་གཟིགས་ཕེབས་སྐབས་ཀྱི་གསུང་བཤད་ཅིག་ལ་ཉན་པའི་གོ་སྐབས་བྱུང་།  གཞིས་མི་ཞིག་གིས་སློབ་ཡོན་སྐོར་ལ་དྲི་བ་ཞུས་པའི་བཀའ་ལན་ལས་འཕྲོས་ཏེ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཕྱག་བསྟར་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་ཞིག་གསུངས་སོང་།  སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུང་དོན། ཉེ་ཆར་ཌེ་ཌུན་ས་ཁུལ་ཞིག་ནས་ང་ལ་ཡི་གེ་ཞིག་འབྱོར་པའི་ནང་འཁོད་དོན།  བློ་བཟང་སེང་གེ་ཁྱོད་རང་གིས་འཛིན་གྲྭ་དང་པོ་ནས་ལྔ་པའི་བར་སློབ་ཚན་བོད་ཡིག་ནང་སློབ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་དེར་ང་ཚོས་ངོ་རྒོལ་ཡོད། ང་ཚོས་ཁྱོད་རང་ལ་འོས་ཤོག་བླུགས་པ་དེ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་མི་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཁྱེད་རང་ཨ་རིར་ལོག་ན་འགྲིག་གི་རེད། ཅེས་ཟེར་གྱི་འདུག ཅེས་དང་། ཡང་གཞིས་མི་ཞིག་གིས་ངའི་ཕྲུ་གུར་འཛིན་གྲྭ་དང་པོ་ནས་ལྔ་པ་བར་དབྱིན་ཡིག་སློབ་ཀྱི་མེད་པས་ཁ་སང་ངའི་བུ་སྨན་ཁང་ལ་མིག་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པར་བསྐྱོད་སྐབས་ཨེ་བྷི་སི་ཌི་ཀློག་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག་ཅེས་གསུང་གི་འདུག དེར་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་དུམ་བུ་འདིར་ཧོབ་ལྟ་བྱས་ན་དགོད་བྲོ་བ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་སྲིད་ཀྱང་ཡང་བསྐོར་བསྐྱར་བསྐོར་གྱིས་ཞིབ་ཏུ་བསམ་ན། བཀའ་སློབ་དུམ་ཚན་འདིའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཤེས་ཡོན་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྟངས་དང་།  རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་དུང་ཞེན་གྱི་ཟབ་ཚད། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ཤེས་ཡོན་ཁ་ཕྱོགས་འཛིན་སྟངས་བཅས་གསལ་པོ་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།

ཌེ་ཌུན་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་འགའ་ཞིག་གི་བསམ་ཚུལ་འདི་ང་ཚོས་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཚང་མའི་ནང་འཁྱེར་ནས་བསམ་གཞིག་བྱས་ན་ང་ཚོར་བསམ་ཚུལ་འདི་ནི་ཌེ་ཌུན་ཁུལ་གྱི་གཞིས་མི་ཉུང་ཤས་ཤིག་གི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་པ་ལས་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་བོད་མི་མཐོ་འབྲིང་དམའ་གསུམ་ཚང་མའི་བསམ་ཚུལ་མིན་པའི་ངེས་ཤེས་རྙེད་ཐུབ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་རེད། དེ་ལྟར་ན་ཕ་མ་ཚོས་རང་གི་ཕྲུ་གུ་སློབ་གྲྭར་གཏོང་བའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་རང་གི་ཕྲུ་གུའི་མི་ཚེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བསྐྱལ་ཐུབ་པ་ཞིག་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་རང་གི་ཁྱིམ་ཚང་ཉེ་འབྲེལ་རྣམས་ཀྱང་གང་སྤྱིར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོང་བ་ཞིག་སྟེ། མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན་རང་གི་ཁ་གསོ་ཐུབ་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་རེད། རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས་ལ་སློབ་གཉེར་བྱས་ན་སྐབས་འཕྲལ་རང་གི་དམིགས་ཡུལ་འགྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པར་བརྟེན་རང་གི་ཁ་གསོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་བློས་གཏོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེས་རྐྱེན་པས་ཁོང་ཚོས་སྲིད་སྐྱོང་ལ་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་བློས་གཏོང་བྱེད་བཅུག་གི་ཡོད། འདི་ལྟ་བུའི་འཇིགས་སྣང་འོག་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ཀྱང་རང་གི་འབྱུང་འགྱུར་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་ཏེ་ཁོང་ཚོའི་སྐད་ཆ་དེ་ཚོར་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པར་གཟིགས་ཏེ་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད།

དེ་ལྟར་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པའི་དགོས་པ་དང་དམིགས་ཡུལ་ནི་འཆི་བདག་གི་ཁ་འགྲམ་ན་བསླེབས་པའི་བོད་མི་རིགས་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་པར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གི་ཁ་གསོ་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་ནས་མི་ཚེ་སྐྱིད་པོ་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་རེད། དེས་ན་བོད་སློབ་ཟུར་འཛུགས་བྱེད་དགོས་པའི་དོན་སྙིང་དེ་ཡང་གླེང་རིན་མེད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། གཞིས་ནས་ཀུན་གཟིགས་༸པན་ཆེན་བཅུ་པ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གནས་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་རང་གི་གཅེས་པའི་སྲོག་ཀྱང་བློས་བཏང་པ་དེ་དག་ཐམས་བཅད་རང་སྡུག་རང་གིས་ཉོས་པ་སྡུག་གྱོང་རེད་དམ།

གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ནང་སྤྱིར་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་དང་བྱེ་བྲག་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད།  སྤྱིར་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་ནི་རང་གི་ཤེས་རབ་དང་བྱམས་བརྩེའི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་སད་དེ་ལེགས་ཉེས་བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་དཔྱད་པ་ཡང་དག་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ནུས་པ་སྨིན་པར་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས། འཇིག་རྟེན་སྤྱིའི་རྩ་དོན་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་ནུས་པར་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་དང་། བྱེ་བྲག་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་ནི་འཇིག་རྟེན་སྤྱི་ཡོངས་ལ་བོད་མིར་འཁྲི་བའི་ལས་འགན་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་དང་ལེགས་བྱང་གྱི་ཁྱད་ནོར་བཟང་པོ་རྒྱུན་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་དགོངས་བཞིན་འཇིག་རྟེན་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་དོན་ཆེན་ཁུར་དུ་འཁྱེར་བའི་ལྷག་བསམ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྲུན་སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད། ངོས་འཛིན་འདིའི་ཐོག་ནས་སྐྱེ་བོའི་ལུས་སེམས་ཀྱི་རང་དབང་སྲུང་རྒྱུ་དང་། གཞན་ཕན་གྱི་སྲི་ཞུ་བསྒྲུབ་རྒྱུ། འབྱུང་ཁུངས་རྒྱུན་འཛིན་བྱ་རྒྱུ། འབྱུང་འགྱུར་གསར་གཏོད་བྱ་རྒྱུ་བཅས་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད། ང་ཚོ་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ནས་རྗེས་ལུས་ཤོར་ཡོད་པའི་དངོས་ཡོད་ལ་ངོས་འཛིན་དང་། ང་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་འབུར་དུ་ཐོན་ཐུབ་པའི་དངོས་ཡོད་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད།

གལ་ཏེ་དུས་རབས་འདིའི་ནང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་འབུར་ཐོན་བྱེད་དགོས་ན་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལེགས་བྱང་གི་ཁྱད་ནོར་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུར་ཐེ་ཚོམ་ཅི་ཡོད། མདོར་ན་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱིས་ང་ཚོས་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་ཏེ་དེང་རབས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་ལུས་པ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ང་ཚོས་རང་གི་ལེགས་བྱང་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་ངེས་པར་དུ་འབུར་དུ་ཐོན་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད། འདི་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་དགོངས་ན་ཡོད་པའི་འདབ་གཤོག་ཟུང་ལྡན་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། འདི་ལྟ་བུའི་ལམ་སྟོན་གྱི་ཤེས་ཡོན་དེ་དག་རང་མི་རིགས་ཀྱི་མ་སྐད་ནང་སློབ་ཁྲིད་བྱ་དགོས་པ་ནི་གནད་དོན་གལ་ཆེར་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་ལས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གི་ཁ་གསོ་འཕེལ་བ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བཟུང་མེད། ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་འདི་ལྟར་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་སྲིད་བྱུས་འདིར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་དེ་དག་གིས་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་ནི་རང་གི་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ལག་ཆ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད།

ཡང་གནས་ཚུལ་ཧང་སང་དགོས་པ་ཞིག་ཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་བོད་ནང་དེང་སྐབས་མཁས་པ་མང་པོས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་གང་ཡིན་གཅིག་གྱུར་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཞིག་དགོས་པའི་བགྲོ་གླེང་རིམ་པ་མང་པོ་ཞིག་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེ་དུས་བོད་རིག་པའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་ཕྱི་ནང་གི་མཁས་པ་མང་པོས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་ཐོབ་ཐབས་ལ་འབད་པ་གནང་མཁན་མང་པོ་བྱུང་ཡོད། འོན་ཀྱང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྲིད་བྱུས་དེར་ངོ་ལོག་རྒྱག་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་རིམ་པ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།

བོད་ནང་འདས་པའི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་ནང་ཕྱི་མིག་ལྟ་སྐབས་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་གནོན་མནར་གཅོད་འོག་༸ཀུན་གཟིགས་བཅུ་པ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་མཁས་པ་རྒན་རབས་མང་དག་ཅིག་གིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་དར་སྤེལ་སླད་མི་རབས་གསར་པ་མང་པོ་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་རབས་གསར་པའི་ཁྲོད་ནས་ཀྱང་རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་བློས་གཏོང་བྱས་པ་ཉུང་ཉུང་རྩ་བ་ནས་མིན། དཔེར་ན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལོར་བོད་ལྗོངས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་བོད་ནང་བོད་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་གྱི་རང་དབང་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་པ་ནས་བརྩིས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོའི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་མཐོ་འབྲིང་དང་པོ་དང་། ལས་རིགས་ལག་རྩལ་སློབ་གྲྭ། རྨ་ལྷོ་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་སློབ་གྲྭ དེ་བཞིན་ཁྲི་ཀ གཅན་ཚ། བྲག་དཀར་རྫོང་ཁུལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་མ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་བོད་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་གྱི་རང་དབང་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་ཁྲོམ་སྐོར་སྐད་འབོད་བྱས་པ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རེབ་གོང་། གཅན་ཚ། རྨ་ལྷོ་སོག་རྫོང་། མགོ་ལོག་ཡུལ་ཤུལ། མཚོ་ལྷོ་སོགས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ནས་བོད་རིགས་སློབ་མ་དང་དགེ་རྒན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་སྤྱོད་ཀྱི་རང་དབང་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་ཁྲོམ་སྐོར་མང་པོ་བྱས་ཡོད། ལས་འགུལ་དེ་དག་གི་ཁྲོད་དུ་དགེ་སློབ་མང་དག་ཅིག་ལ་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་ཕོག་ཡོད་ཀྱང་ཁོང་ཚོས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡོད་ཚད་བློས་གཏོང་བྱས་ཡོད། ད་དུང་ང་ཚོས་གསལ་པོ་ཤེས་དགོས་པ་ཤིག་ལ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་སྐུ་ལུས་མེ་བསྲེགས་གནང་མཁན་དེ་དག་གི་ཞལ་འཆེམས་ལ་རེ་རེ་བཞིན་ཞིབ་ལྟ་བྱས་ན་ཁོང་ཚོའི་བློས་གཏོང་ཆེན་པོ་དེ་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུའང་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཤེས་ཐུབ།

འོན་ཀྱང་དེ་རིང་ཁ་སང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་མགོ་བཀའ་ཤག་ནས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་སྤྱི་སྒེར་མང་པོས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་ལ་སྣང་མེད་བཏང་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་མཐོང་ཆུང་ཁྱད་གསོད་ཀྱང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གཞུང་ཡིག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བོད་ཡིག་ནས་ཨིན་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་མ་ཟད། ཤེས་ཡོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་འཆར་འགོད་མང་པོའི་ནང་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་། སྐད་ཡིག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འཆར་ཁག་ལ་འགྲོ་གྲོན་གཏོང་རྒྱུར་བཀག་འགོག་བྱེད་པ། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཚན་པར་མཐོང་ཆུང་སྣང་མེད་བཏང་བ། ཤེས་ཡོན་ནམ་སློབ་དེབ་རྩོམ་བསྒྱུར་ཚན་པས་གཞི་རིམ་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་པ་བཅུ་གཅིག་བར་གྱི་སློབ་དེབ་རྣམས་བོད་བསྒྱུར་ཟིན་ཡང་ཁ་ཡ་མ་བྱས་པར་བཞག་པ། ཐ་སྙད་གཏན་འབེབས་ཚོགས་ཆུང་ལ་ད་བར་རྣམ་འགྱུར་ངོ་དྲག་པ་གཅིག་ཀྱང་གཏན་མ་བྱུང་ཞེས་སྐད་ཤོར་བ། མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་དབུ་བཞུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ནས་འཛིན་རིམ་དྲུག་པ་ནས་བརྒྱད་པ་བར་སློབ་ཚན་བོད་ཡིག་ནང་སློབ་ཁྲིད་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་བ་བརྩིས་མེད་ཀྱིས་དྲུང་ཆེས་དབྱིན་ཡིག་ནང་ཁྲིད་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་སྟེ། ལས་ཁུངས་གཅིག་ལ་བཀའ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་མགོ་རྙོག་བྱུང་བ། གཞུང་འབྲེལ་བོད་ཡིག་དྲ་བ་དང་དབྱིན་ཡིག་དྲ་བའི་མཐུན་འགྱུར་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་སོགས་སྐྱུག་བྲོ་བའི་བྱེད་སྟངས་མང་དག་ཅིག་ཐོན་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་འཐུས་མིར་མིང་བཏགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སུ་གཅིག་གིས་འདི་དག་གི་སྐོར་གྲོས་ཚོགས་ར་བའི་ནང་གླེང་སློང་མ་བྱས་པ་མ་ཟད། འཛིན་སྐྱོང་ནས་གྲོས་ཚོགས་སུ་འབུལ་དགོས་ཡིག་ཆ་བོད་ཡིག་ནང་མ་ཕུལ་བར་དབྱིན་ཡིག་ནང་ཕུལ་ཡང་སྙན་ཞུ་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པར་ཕྱིར་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་ཕར་ཟད་དེའི་སྐོར་ལབ་གླེང་མི་ཡོང་བ་བྱས་པ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་སློབ་ཕྲུག་དང་དགེ་རྒན་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་གིས་བོད་ནང་གི་སློབ་ཕྲུག་དང་དགེ་རྒན་བཞིན་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ། རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་འགན་ཁུར་མ་བསླངས་པར་སྒེར་གྱི་ཁེ་ཕན་གྱི་ཆེད་དུ་འཛུབ་མོས་གང་བསྟན་ཤར་དུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་རྐྱང་གིས་སྣང་མེད་བཏང་བ་སོགས་དངོས་གནས་གཞིས་ལུས་བོད་མི་འདས་གསོན་གྱི་རྣམ་ཤེས་ཁྲི་སྟོང་མང་པོའི་མདུན་དུ་སྐྱུག་བྲོ་བའི་ལས་ཀ་མང་དག་ཅིག་ལས་བཞིན་ཡོད།

མདོར་ན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཡིན་ཡང་ཤེས་རིག་བློན་ཆེན་ལས་ཁང་ནང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་འགྱུར་ཁང་གི་ལས་ཀ་བཞིན་ཕྱི་ནང་གཉིས་བྱས་ཏེ་ཡ་མེད་ཇི་ཙམ་འཁྲབ་ཀྱང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་མིག་གཤེལ་ནག་པོ་བརྒྱབ་སྟེ་བཞུགས་ཀྱི་ཡོད། སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་དེ་ཚོ་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཤིག་གི་ཤེས་ཡོན་གྱི་མདུན་ལམ་གཤིན་རྗེའི་ཁ་འགྲམ་དུ་སླེབས་ཀྱང་ད་དུང་རང་གི་ཟླ་རེའི་ཟླ་ཕོགས་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་དེ་ཤོར་དོགས་ཀྱིས་སྐད་ཆ་ངོ་དྲག་པ་ཞིག་དང་རྩོམ་ཡིག་འགན་ཡོད་པ་ཞིག་ཀྱང་འབྲི་མ་ནུས་པར་སྐུ་ངོ་སྐུ་དྲག་གསར་པ་དེ་<ཉེ་སྔོན་གཞུང་ཞབས་སྡེ་འགན་ཡན་གྱི་ལས་བྱེད་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་༸གོང་ས་མཆོག་དང་ལྷན་ཞུགས་མོལ་གནང་སྐབས་གོང་ས་མཆོག་ནས་གསུང་དོན། དེང་སང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐུ་དྲག་གསར་པ་ཞེས་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་འདུག སྐུ་དྲག་གསར་པ་ང་རང་ཚོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་སྐུ་དྲག་གསར་པ་ཞེས་བཀོད་མེད། གཟབ་གཟབ་བྱས་ན་མ་གཏོགས། ཞེས་གསུངས་ཡོད།>ཚོའི་ཐུགས་ལ་འཕོག་དོགས་ཀྱིས་ཁུམ་ནས་སྡོད་ཀྱི་ཡོད། བོད་མི་རིགས་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པ་རང་གི་མིག་མདུན་དུ་རྒྱ་མིའི་འདོད་དོན་བཞིན་དུ་བོར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་ཀྱང་ད་དུང་ཁུམ་ནས་སྡོད་མཁན་འདི་དག་བོད་ནང་གི་དགེ་རྒན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་མདུན་དུ་ངོ་གནོང་སྐྱེ་རྒྱུ་མེད་པ་འདི་ཡང་ཡ་མཚན་ཞིག་རེད།

ཐབས་སྐྱོ་བ་ཞིག་ལ་ཉེ་ཆར་གསར་འགྱུར་ཁག་ནང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་ཤེས་ལས་ཀྱི་སྐོར་རྩོམ་ཡིག་ཐོན་པའི་རྗེས་སུ་ཉིན་ཞིག་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་དྲུང་ཆེས་ཤེས་རིག་གི་ལས་བྱེད་ཡོངས་རྫོགས་ཚོགས་འདུ་བསྐོང་ཡོད། ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེས་ལས་ཁུངས་ནང་གི་སྐད་ཆ་ཕྱི་ལ་བཤད་པའམ་ཡང་ན་ལས་བྱེད་ནང་རྩོམ་ཡིག་འདྲ་མིན་འབྲི་མཁན་ཡོད་པའི་དོགས་པ་བྱས་ཏེ་གསར་འགྱུར་ཁག་ནང་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་མང་པོའི་ནང་གི་སྐད་ཆ་ལས་ཁུངས་ནང་གི་སྐད་ཆ་ཡིན་པ་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད། ད་དུང་དེ་ཚོ་སྤྱི་ཚོགས་དཀྲུག་མཁན་རྒྱ་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སྣ་ཡིན་པའི་དོགས་པ་ཡོད་མདོག་གི་སྐད་ཆ་སྐོར་ནས་བཤད་ཡོད། ང་ཚོས་སྤྱིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དང་། བྱེ་བྲག་ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་ལ་ཤེས་ཡོན་གྱི་རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གསང་བ་ཡོད་པ་ཤེས་ཀྱི་མེད་ལ་གལ་ཏེ་ཡོད་དབང་དུ་བཏང་ཡང་དེ་དག་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སླེབས་མི་སྲིད། སྤྱི་ཚོགས་ནང་སླེབས་པ་ནི་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་དྲུང་ཆེ་ཚོས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འབག་གྱོན་ནས་ཕྱི་ནང་མི་མཚུངས་པའི་ལས་ཀ་གཉིས་བྱས་པའི་བྱས་ཉེས་དེ་ཚོ་རེད། མདོར་ན་ཁོ་པ་ཚོའི་བྱས་ཉེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གསང་བ་ཕྱི་ལ་བཤད་པའི་ནག་ཉེས་འཛུགས་རྒྱུའི་འཇིགས་བསྐུལ་བྱས་པ་ནི་སྐྱག་དྲི་བྲོ་བ་ཞིག་རེད། ཁོ་པ་ཚོས་བོད་མི་རིགས་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པ་ཉམ་ངའི་གནས་སུ་ལྷུང་བའི་དུས་སྐབས་འདི་འདྲར་མི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་མདུན་ལམ་ལ་རྩེད་མོ་རྩེས་པ་འདི་དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱ་མིའི་འདོད་དོན་བསྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མི་ཤེས་སམ། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནང་གི་ལས་བྱེད་ངོ་དྲག་པ་ཚང་མ་ང་སྡོད་ཀྱི་མིན་ཁོ་སྡོད་ཀྱི་མིན་ཞེས་རྩ་དགོངས་ཞུ་བ་དང་གནས་སྤོས་ལ་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་འདི་དག་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་བསམ་བློ་ཐོངས་ཤིག ད་དུང་འདིར་ཉེ་ཆར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པ་ཕུལ་བྱུང་ལས་བྱེད་སྐལ་བཟང་དབང་འདུས་ལགས་དགོངས་ཞུ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་གླེང་མེད།

ད་སྡོམ་ཚིག་ཅིག་བཀོད་ན་ང་ཚོས་འདིར་མང་པོ་ཞིག་བཤད་པའི་དགོས་དམིགས་ནི་གལ་ཏེ་ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་གིས་གྲོས་ཚོགས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དེ་ཕྱག་བསྟར་གནང་གི་མིན་ན་ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་གི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་གསར་པ་འདི་ཡིན་ཞེས་གྲོས་ཚོགས་ནང་བསྣམས་ཕེབས་ཤོག དེ་ལ་ང་ཚོས་བཤད་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། གལ་ཏེ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ད་ཡོད་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ནས་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དེའི་ཐོག་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན་ན་དེའི་ཐོག་ནུས་ཤུགས་སྤུངས་ནས་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་འདུག དེ་གཉིས་གང་ཡང་མིན་པའི་ཕར་ཡིན་ཚུར་ཡིན་ཁ་ཞེ་མི་མཚུངས་པའི་སྲིད་བྱུས་འཛིན་ན་འགྲིག་གི་མི་འདུག ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་དགོས་འདུག་ཟེར་མཁན་མདུན་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་དང་། ལག་བསྟར་བྱས་ན་འགྲིག་གི་མི་འདུག་ཟེར་མཁན་གྱི་མདུན་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མིན་ཟེར་ནས་ཉི་མ་ཕུད་ནས་འགྲོ་བ་འདི་དོན་དམ་པར་ཤེས་རིག་བློན་ཆེན་ལྷན་ཁང་ཞིག་ལ་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་མེད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། དེའི་བར་ན་སློབ་ཕྲུག་མང་པོའི་རྣམ་དཔྱོད་དམར་གསོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། དེ་འདྲ་གནང་ན་འགྲིག་གི་མི་འདུག་ཞུ་ཡི་ཡོད། གནས་ཚུལ་འདིའི་ཐོག་ནས་ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་ནང་གི་ལས་བྱེད་རྒན་གཞོན་བར་གསུམ་ནང་གི་སྐབས་འཚོལ་བ་རེ་གཉིས་མ་གཏོགས་མང་པོ་ཞིག་གི་སེམས་པ་ཤི་ཚར་འདུག་པས་འདིའི་ཐོག་ལའང་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ནས་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་ཀྱི་འདུག གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ཞབས་འོག་ཏུ་ཁུམ་ནས་བཞུགས་པ་འདི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་གནས་དང་མཐུན་ནམ། མདོར་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་དེ་བོད་མི་རིགས་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པའི་ཆེད་དུ་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གི་མདུན་ལམ་གྱི་ཆེད་དུ་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན། འདི་ངེས་པར་དུ་ཁ་གསལ་དགོས།།

གལ་ཏེ་སྐད་ཡིག་འདི་མཇུག་རྫོགས་ཤིང་ནུབ་སོང་ན་མི་རིགས་ཀྱི་མཇུག་ཀྱང་རྫོགས་སོང་བ་རེད། སྐད་ཡིག་ཉམས་ཏེ་དེའི་ཤུལ་ན་ད་དུང་ཡང་མི་རིགས་མ་ཉམས་པར་རིག་གནས་ཚང་མ་ཡང་དག་པར་གནས་བསྡད་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཨེ་འདུག་ལྟོས་དང་།

                        ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་མཁན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས།