བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དབུ་དཀར་ཚང་སྐལ་རྡོར་ལགས་སུ་དོན་གཅོད་གསར་བའི་འདས་པའི་ཟླ་ ༩ ལྷག་རིང་གི་ཕྱག་ལས་དང་མ་འོངས་ལས་འཆར་སོགས་ཀྱི་ཐོག་བཅར་འདྲི་ཞུས།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་གནང་སྟེ་ཟླ་ ༩ ལྷག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དུས་ཡུན་དེའི་ནང་ཕྱག་ལས་གཙོ་བོ་གང་དག་གནང་ཡོད།
ལན། འདས་པའི་ཟླ་བ་ ༨ ལྷག་གི་རིང་བྲེལ་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་། ལས་ཀ་མང་པོ་ཞིག་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་རག་སོང་ཡང་གལ་ཆེ་ཤོས་གསུམ་བཞི་ཞིག་ཞུས་པ་ཡིན་ན། འདས་པའི་ཟླ་ ༨ ལྷག་ནང་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཨ་རིའི་ནང་ཐེངས་ ༢ ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་བ་དང་། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཐེངས་ ༢ ཕེབས་པ། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ཐེངས་ ༡ ཕེབས་པ་བཅས་ཀྱི་མཛད་རིམ་ཁག་གྲ་སྒྲིག་བྱས་པ་རེད། དེ་ནས་རྣམ་པ་ཚོས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར་ཉེ་ཆར་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝཱ་ཤིན་ཊོན་དུ་གནས་སྤོར་བྱས་ཡོད་སྟབས། འདས་པའི་ཟླ་བ་ ༨ ལྷག་གི་ནང་ཁང་པ་འཚོལ་བ་དང་གནས་སྤོར་བར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་པ་སོགས་ཆ་ཚང་ཞིག་འགྲུབ་སོང་།
དྲི་བ། ད་ལྟའི་ཆར་བྱང་ཨ་རིའི་བོད་མིའི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཡིན་པ་དང་ཁོ་ཚོའི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ག་རེ་ཆགས་འདུག
ལན། སྤྱིར་བཏང་ད་ལྟའི་ཆར་བྱང་ཨ་རིའི་ནང་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་དེ་གཏན་འཁེལ་བ་ཞིག་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག འོན་ཀྱང་། དོན་གཅོད་ཁང་གིས་ཚོད་དཔག་བྱས་ན། བྱང་ཨ་རིའི་ནང་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནས་ཡོང་བའི་བོད་མི་ཕལ་ཆེར་༡༤༠༠༠ ཙམ་ཡོད་པ་དང་། ཁེ་ཎ་ཌའི་ནང་བོད་མི་ ༦༠༠༠ ཙམ་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་ཁྲི་ ༢ ཙམ་ཡོད་པ་རེད། བྱང་ཨ་རི་བོད་མི་མང་ཤོས་ཡིན་ལ་དཀའ་ངལ་ཡང་མང་པོ་འདུག འོན་ཀྱང་། ལོ་རབས་ ༦༠ དང་ ༧༠ ནང་བསླེབས་པ་ཚོ་དཔལ་འབྱོར་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ཡག་པོ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། མི་འབོར་ཁྲི་གཉིས་ཙམ་གྱི་ནང་ནས་མང་ཆེ་བ་ཉེ་ལམ་དངུལ་མང་པོ་སྤྲད་ནས་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བསླེབས་པ་དེ་འདྲ་ཡིན་དུས། ལས་ཀ་མ་རག་པ་དང་རག་པ་ཡིན་ནའང་གླ་ཆ་དེ་ཙམ་མེད་པར་བུ་ལོན་སྤྲོད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ། ཐ་ན་སོ་སོའི་ཟས་གོས་གནས་མལ་གྱི་ཐོག་ལའང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་མང་པོ་འདུག དེང་སང་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཨ་རིར་འགྲོ་འདོད་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཨ་རིའི་ནང་འཚོ་བ་སྐྱེལ་རྒྱུ་ལས་སླ་བོ་ཞིག་ཁྱོན་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད། གལ་སྲིད་ཨ་རིར་ཡོང་བ་ཡིན་ནའང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱིས་ཡོང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
དྲི་བ། ད་ལོར་ནེའུ་ཡོག་དོན་གཅོད་ཁང་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སར་སྤོར་དགོས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དང་མ་འོངས་པར་ནེའུ་ཡོག་གི་ལས་དོན་ཁག་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་འཆར་ཡོད་དམ།
ལན། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁག་ ༡༡ ནང་ནས་ནེའུ་ཡོག་དོན་གཅོད་ཁང་མ་གཏོགས་གཞན་ཚང་མ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་རྒྱལ་སར་ཡོད་པ་རེད། ནེའུ་ཡོག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དོན་གཅོད་བཙུགས་པ་རེད་ཟེར་ན། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཤུགས་ཆེ་ཙམ་གནང་ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་བཞེས་ཏེ་ཤུགས་བསྐྱོན་པ་ལྟར་འབྲས་བུའང་གང་འཚམ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཉེ་ལམ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་དྲགས་ནས་བོད་དོན་ཐོག་དམིགས་བསལ་གྱིས་ལས་ཀ་བྱེད་ཁག་པོ་ཆགས་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཀྱང་མེད་སྟབས། བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༤ པས་དགོངས་པ་ཆེར་བཞེས་ཀྱིས་ཝ་ཤིན་ཊོན་དང་དྷ་རམ་ས་ལའི་བར་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་གནང་ཐུབ་པའི་འཆར་གཞི་བཏང་བ་རེད། ང་ཚོ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཀྱི་ཉིན་རེ་རེའི་ལས་འགན་བརྒྱ་ཆ་བགོས་པ་ཡིན་ན། བརྒྱ་ཆ་ ༧༥ དེ་ཨ་རིའི་གཞུང་དམངས་དང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་གཞན་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་པ་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་འཚོལ་ཐབས་བྱེད་པ་སོགས་རེད། བརྒྱ་ཆ་ ༢༥ དེ་ས་གནས་བོད་མི་ཚོར་རོགས་རམ་གང་ལེགས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱིས་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཝ་ཤིན་ཊོན་དུ་གནས་སྤོར་བ་རེད། ནེའུ་ཡོག་ཏུ་བོད་མི་ ༧༠༠༠ ཙམ་ཡོད་སྟབས། གནས་སྐབས་རིང་འཆར་ཅན་ལྟར་རེས་གཟའ་པ་སངས་ནམ་ཡིན་ལ་ང་ཚོའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཅིག་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ། བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁང་ཏུ་ཞོགས་པ་ཆུ་ཚོད་ ༩ ནས་ ༦ བར་དོན་གཅོད་ནས་ཡིག་ཆ་སྤྲོད་དགོས་པ་སོགས་ལ་རོགས་རམ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་ལས་ཁུངས་ཡན་ལག་འཛུགས་པའི་འཆར་གཞི་མེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ནེའུ་ཡོག་ཏུ་ཡན་ལག་ཁང་བཙུགས་ན། སན་ཧྥི་རན་ཀོ་དང་ནེའུ་ཇར་སི་སོགས་ཀྱི་བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་ས་གནས་སུ་ཡན་ལག་ཁང་འཛུགས་དགོས་ལབ་ན། མཐུན་རྐྱེན་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཁག་པོ་ཡིན་སྟབས་རིམ་གྱིས་དགོས་མཁོ་ལ་བལྟ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་འདུག
དྲི་བ། ཉེ་སྔོན་༸གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིའི་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་སྐབས་དོལ་རྒྱལ་ཚོགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་བ་དེར་གསལ་བཤད་དང་། མ་འོངས་པར་འདི་རིགས་མི་འབྱུང་བར་འཆར་གཞི་ག་རེ་ཡོད།
ལན། དོལ་རྒྱལ་ཚོགས་པའི་ངོ་རྒོལ་དེ་གསར་པ་གང་ཡང་མ་རེད། ལོ་ངོ་ ༡༥ ཙམ་གྱི་སྔོན་ནས་བཟུང་མགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་སྔོན་ཆིབས་བསྒྱུར་སྐབས་བྱུང་བའི་གནད་དོན་དེར་གསལ་བཤད་ཅིག་བྱས་པ་ཡིན་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིའི་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་སྐྱོང་སྐབས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་འགན་གཙོ་བོ་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་འཁུར་གྱི་ཡོད་པ་དང་། དམིགས་བསལ་གྱིས་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཞིག་གིས་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སྐུ་ཕྱྭའི་ཐོག་འགན་ཞེ་དྲག་འཁུར་གྱི་ཡོད་ལ། ང་ཚོ་དོན་གཅོད་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་གནས་ཚུལ་སྤྲོད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད་རོགས་རམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་སྔོན་ཆིབས་བསྒྱུར་སྐབས་སྔ་ས་ནས་དོལ་རྒྱལ་ཚོགས་པས་གང་དུ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་རྩིས་ཡོད་ང་ཚོས་ཤེས་བྱུང་། ཡིན་ནའང་ད་རེབ་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཆགས་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། ང་ཚོའི་འཆར་གཞིའི་ནང་སྔར་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་གནང་ས་རུ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་ཁ་ཤས་ཚོགས་ཁང་ནང་ལོགས་སུ་ཡོང་སྟེ་ཡར་ལངས་ནས་སྐད་འབོད་བྱེད་སྲིད་པ་རེད་བསམས་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ད་ལན་ཕྱི་རྒྱལ་བཙུན་མ་གཉིས་སྔ་ས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཞུགས་གནས་མགྲོན་ཁང་དུ་བསྡད་ནས་གྲ་སྒྲིག་གསར་པ་ཞིག་བྱས་འདུག བརྙན་ཐུང་དེའི་ནང་གཟིགས་སྐབས་རྣམ་པ་ཚོར་དངོས་གནས་སེམས་འཚབ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། ང་ཚོ་ཡུལ་དངོས་སུ་ཡོད་པས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དེ་ག་འདྲ་རེད་ཟེར་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་མགྲོན་ཁང་ནས་མ་ཕེབས་གོང་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མི་སྣ་བཞི་ཡིས་མགྲོན་ཁང་ཡོངས་སུ་སྐོར་བ་ཞིག་བྱས་ཏེ། ཕེབས་ལམ་དུ་ཡོད་པའི་མི་ ༦༠ ཙམ་ལ་རེ་རེ་བཞིན་ཕེབས་ག་རེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐད་ཆ་དྲིས་འདུག སྐབས་དེར་ཕྱི་རྒྱལ་བཙུན་མ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ང་ཚོ་མགྲོན་ཁང་འདིར་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་ལ། རིན་པོ་ཆེ་ཕེབས་བསུ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་སྟབས་བདེ་སྲུང་མི་སྣས་ཕུད་ཐུབ་མི་འདུག ཡིན་ནའང་། དོགས་པ་ཞིག་བསླེབས་ནས་བཙུན་མ་དེ་གཉིས་གྲལ་གྱི་མཐའ་མ་དེར་ལངས་སུ་བཅུག་འདུག ༸གོང་ས་མཆོག་མཛད་སྒོ་ཞིག་གི་ཆེད་མགྲོན་ཁང་ནས་མར་ཕེབས་སྐབས། བཙུན་མ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་༸ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐྱག་རྫུན་མ་བཤད་ཅེས་མཚན་སྨད་ཞུ་བའི་མགོ་བཙུགས་སོང་། གནས་ཚུལ་དེར་སྐར་མ་གཅིག་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་འགོར་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐབས་དེར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་ན་ཡག་པོ་མེད་པའི་གསལ་བཤད་གནང་སོང་། ཡིན་ནའང་། བཙུན་མ་གཉིས་ཀྱིས་གསལ་བཤད་ལ་ཉན་གྱི་མི་འདུག ཁོ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་མཚན་སྨད་ཞུས་བའི་བརྙན་ཐུང་དེ་དྲ་ལམ་དུ་བརྒྱུད་བསྒྲགས་བྱེད་པ་ཁོ་ནར་དམིགས་འདུག གང་ལྟར་རྗེས་ཕྱོགས་ཕེབས་ལམ་དུ་མཇལ་ཁ་ཞུ་བའི་ཐད་ང་ཚོས་ད་ལྟ་བསམ་བློ་ཞེ་དྲག་ཅིག་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། གནས་ཚུལ་དེ་རིགས་ལ་གདོང་ལེན་ག་འདྲ་བྱེད་དགོས་མིན་ཐད་ཐབས་ལམ་འཚོལ་བཞིན་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་ཨ་རིའི་ནང་རང་དབང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཨ་རིའི་ས་གནས་རེ་རེའི་ནང་ཁྲིམས་མ་འདྲ་བ་ཡོད་སྟབས་སྐད་འབོད་རིགས་འགོག་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་ཆགས་འདུག ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཕེབས་ལམ་གྱི་མི་རྣམས་ཐག་རིང་ཙམ་འཇོག་རྒྱུ་དང་། ཐེངས་འདིའི་མཉམ་མྱོང་བརྒྱུད་དེ་མ་འོངས་པར་བཞུགས་གནས་མགྲོན་ཁང་ནང་མཇལ་ཁ་ཞུ་སྟངས་དང་མི་གཏོང་སྟངས་ཐད་དོ་ནན་ཞེ་དྲག་ཅིག་བྱེད་རྩིས་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭའི་ཐད་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འགན་འཁུར་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། འགན་དེ་ང་ཚོ་མི་རེ་རེ་ལའང་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་དོན་གཅོད་མི་ ༥ ཡིས་ཕྱོགས་ཚང་མ་སྙོབ་ཐབས་མེད་སྟབས། མི་མང་གིས་གནས་ཚུལ་དེ་རིགས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཚེ། དུས་ཐོག་ཏུ་དོན་གཅོད་དང་། ཡང་ན་ས་གནས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པར་བཤད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
དྲི་བ། ཨ་རིའི་ནང་བོད་མིའི་དང་བླང་དཔྱ་དངུལ་སྤྲོད་མཁན་ཉུང་ཉུང་ཡིན་སྐོར་གོ་སོང་། དེའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ག་རེ་ཡིན་ནམ། མ་འོངས་པར་དང་བླང་དཔྱ་དངུལ་སྤྲོད་མཁན་མང་དུ་གཏོང་བར་ཐབས་ལམ་ག་རེ་ཡོད།
ལན། མི་འབོར་ལ་དཔག་པའི་དཔྱ་དངུལ་བསྡུ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད། དཀའ་ངལ་དེ་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ང་ཚོ་དོན་གཅོད་ཀྱི་ངོས་ནས་མི་མང་ལ་དུས་ལྟར་བརྡ་ལན་སྤྲོད་མ་ཐུབ་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་མི་མང་ནང་དེ་འབྲེལ་གྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་མཐོང་གི་འདུག ཨ་རིའི་ནང་མི་ཚང་མ་བྲེལ་བ་ཚ་བོ་ཡོད་སྟབས་དཔྱ་དངུལ་ཕུལ་རྒྱུ་བརྗེད་སོང་བ་དང་། ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཕུལ་འདོད་མེད་པ་སོགས་ཀྱིས་འཐུས་ཤོར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོ་དོན་གཅོད་ཁང་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས། དེ་བཞིན་ས་གནས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་བཅས་ནས་དང་བླང་དཔྱ་དངུལ་ལག་དེབ་ཀྱི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་དང་། དཔྱ་དངུལ་དེ་གང་དུ་གཏོང་གི་ཡོད་མེད་སོགས་མི་མང་ལ་འགྲེལ་བཤད་གསལ་བོ་རྒྱག་ཐུབ་ན་ཕན་གྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ད་ལྟ་ང་ཚོས་མི་མང་གིས་དཔྱ་དངུལ་ཕུལ་བདེ་བོ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་དང་བླང་དཔྱ་དངུལ་ལག་དེབ་ཐོག་མིང་དང་སྐྱེས་ལོ་སྐྱེས་ཚེས་ནོར་བ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མི་འདྲ་བ་ ༡༨ ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཚོ་ལ་ད་ལྟ་བཀའ་ཤག་གིས་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་གི་ཡོད་སྟབས། ཕལ་ཆེར་ད་ལོར་དང་བླང་དཔྱ་དངུལ་ལག་དེབ་ཐོག་འགྱུར་བ་ཞིག་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་འདྲ། དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་པར་བརྟེན། དེ་ཚོ་མ་སེལ་བར་དུ་ང་ཚོ་ས་གནས་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་འདུག ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་ས་གནས་ནས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་ཚོ་ས་གནས་ནས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།
དྲི་བ། དེང་སང་ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་སོགས་སུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རིགས་མི་སྣ་ཆེད་གཏོང་གིས་བོད་དོན་འཁྱོག་བརྗོད་ཀྱི་བྱ་འགུལ་མང་པོ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། དོན་གཅོད་ཀྱི་ངོས་ནས་དེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ལན། དེང་སང་རྒྱ་ནག་ནས་ཨ་རིའི་ནང་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དང་འགྲེམས་སྟོན་ཚོགས་པ་སོགས་མང་པོ་ཞིག་བཏང་ཡོང་གི་འདུག ཁོ་ཚོས་བོད་ནང་རང་དབང་དང་བདེ་སྐྱིད་ཡོད་སྐོར་སོགས་ཀྱི་སྐྱག་རྫུན་མང་པོ་ཤོད་ཀྱིན་འདུག དེའི་ཐོག་ང་ཚོ་དོན་གཅོད་ཀྱིས་གསར་ལམ་བརྒྱུད་དེ་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལན་འདེབས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་སྟོབས་ཤུགས་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་དང་བསྟུན་ཏེ། དཀའ་ངལ་དེ་རིགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་དེ་བོད་གཅིག་པུ་མ་རེད་གཞན་པ་ཚོ་ལའང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རིའི་མཐོ་སློབ་ཁག་གི་ཡན་ལག་སློབ་གྲྭ་རྒྱ་ནག་ནང་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཤེས་ཡོན་ཆེད་རེད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་སྒོ་དང་མིང་གི་ཆེད་དུ་རེད། ཨ་རིའི་གཞུང་དམངས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོང་སྐབས། བོད་དོན་ཐོག་རང་བཞིན་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེར་མཐུན་རྐྱེན་དང་ནུས་ཤུགས་གང་ཐད་ནས་འགོག་ཐབས་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད།
དྲི་བ། ཨ་རིའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་མ་ཁྲི་ ༢༣ ལྷག་ཡོད་སྐོར་གསར་ལམ་ཐོག་བསླེབས་སོང་། བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་འབྲེལ་འདྲིས་ཀྱིས་བོད་དོན་ངོ་འཕྲོད་པར་ཐབས་ལམ་ག་རེ་འཚོལ་བཞིན་ཡོད།
ལན། ང་ཚོ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ནང་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཞིག་ཆེད་དུ་བསྐོ་བཞག་གིས་རྒྱ་རིགས་ཚོར་འབྲེལ་ལམ་འཛིན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁག་གི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ལའང་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་པ་དང་སློབ་ཕྲུག་ཚོར། སྔར་ལས་འབྲེལ་བ་གཏིང་ཟབ་དང་སྤུས་དག་ཏུ་ག་འདྲ་གཏོང་དགོས་མིན་ཐད་གྲོས་བསྡུར་མང་པོ་བྱུང་སོང་། ད་ལྟ་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཐབས་ལམ་འདི་ཡོད་ཟེར་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་བསམ་བློ་མང་པོ་གཏོང་གི་ཡོད། དྲི་བ། དེང་སང་བོད་ནས་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་སློབ་ཕྲུག་མང་པོ་ཞིག་ཨ་རིའི་ནང་འགྲོ་འོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ཚོར་དོན་གཅོད་ཀྱིས་འབྲེལ་འདྲིས་གནང་གི་ཡོད་དམ། ལན། ཨ་རིའི་ནང་བོད་ནས་ཤ་ཁྲག་གཅིག་པའི་བོད་རིགས་སློབ་ཕྲུག་མང་པོ་ཡོང་གི་འདུག གཞིས་བྱེས་བོད་མིའི་བར་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྟབས། དོན་གཅོད་ཀྱི་ངོས་ནས་ཐབས་ལམ་ཁ་ཤས་འཚོལ་གྱི་ཡོད། དོན་དག་ཞིབ་ཚགས་མོས་འདིར་ཞུ་སྟབས་བདེ་བོ་མེད་ཀྱང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཅུང་ཙམ་ཞུས་ན་མ་འགྲིག་པ་མི་འདུག དཔེར་ན། ༧གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིའི་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་སྐབས་བོད་ནས་ཐད་ཀར་ཕེབས་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་དམིགས་བསལ་གྱིས་མཇལ་ཁ་སོགས་དེ་སྔོན་ཡང་ཐེངས་འགའ་གོ་སྒྲིག་གནང་མྱོང་ཡོད་ལ། མ་འོངས་པར་ཡང་དེ་འདྲ་གོ་སྒྲིག་བྱེད་འཆར་ཡོད། ཡིན་ནའང་། དེ་ཚོ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་བྱས་ན་འགྲིག་གི་མེད་སྟབས། ངོ་ཤེས་པ་དང་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པ་སོགས་བརྒྱུད་ནས་མཚམས་མཚམས་འདུ་འཛོམས་དང་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཁོ་ཚོའི་ནང་ནས་ཁ་ཤས་བོད་དོན་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་འདུག ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་ནང་སློབ་སྦྱོང་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་ཡོང་བ་ཡིན་མདོག་མདོག་བྱེད་ཀྱི་འདུག གང་ལྟར་མ་འོངས་པར་འབྲེལ་འདྲིས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་མཐོང་གི་འདུག
དྲི་བ། ཨ་རིའི་ནང་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བཞིན་པའི་བོད་ཕྲུག་ཚོར་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཁོར་ཡུག་ཅི་ཙམ་བསྐྲུན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། མ་འོངས་པར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གནད་དོན་དེའི་ཐད་གྲ་སྒྲིག་དགོས་པ་ག་རེ་འདུག
ལན། ད་ལྟ་བྱང་ཨ་རིའི་ནང་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ ༣༢ ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་མང་ཆེ་བའི་ནང་གཟའ་སྤེན་པ་དང་ཉི་མར་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་ཟེར་བ་ཞིག་བཙུགས་ཏེ། ཉིན་གཅིག་ལ་ཆུ་ཚོད་ ༤ རིང་བོད་ཕྲུག་ཚོ་མཉམ་དུ་འཛོམས་ནས་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་དང་གཞས་ཞབས་བྲོ། ནང་ཆོས་སོགས་སྦྱོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ལས་གཞི་དེ་ལོ་རེ་བཞིན་རྒྱ་ཆེ་རུ་དང་སྤུས་དག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ན་ནིང་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐད་ཡིག་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་རྣམས་ལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༣ པ་བསྐོངས་ཏེ། ལོ་གཉིས་དང་གསུམ་ནང་ཚོགས་འདུ་དེ་བསྡུས་ན་ཉུང་དྲགས་འདུག་ཟེར་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་ཚོགས་གཏན་འཁེལ་བ་ལྟར། ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ནང་ཉིན་གསུམ་རིང་ཝ་ཤིན་ཊོན་ཌི་སི་ནང་དུ། སྐད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་དང་འཛིན་སྐྱོང་འགན་འཛིན་གྱི་ཚོགས་འདུ་ བསྡུས་ཏེ། སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་ཐད་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་པ་དང་ཐག་གཅོད་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཁ་ཤས་ཤིག་འདུག གལ་ཆེ་ཤོས་དེ་འཛིན་རིམ་ ༩ པ་བར་གྱི་དམའ་རིམ་ཀློག་དེབ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་མཉམ་དུ་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཏེ། ཨ་རིའི་ནང་གི་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཁོར་ཡུག་དང་བསྟུན་པའི་ཀློག་དེབ་ཅིག་གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་གཟའ་སྤེན་པ་དང་ཉི་མའི་ཆུ་ཚོད་ ༤ དེ་ཉུང་དྲགས་འདུག ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་མགོ་བཙུགས་ཙམ་ཡིན་པས་རིམ་གྱིས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པ་རེད་དྲན་གྱི་འདུག
དྲི་བ། མ་འོངས་པར་ཨ་རིའི་ནང་བོད་མིའི་གཏན་འཇགས་སློབ་གྲྭ་ཞིག་འཛུགས་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་དམ།
ལན། དེ་འདྲའི་བསམ་ཚུལ་ཡོང་གི་འདུག ཡིན་ནའང་ལས་གཞི་དེ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་ཡིན་དུས་མཐུན་རྐྱེན་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ཁག་པོ་རེད་འདུག ང་རང་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་ནང་བརྟན་འཇགས་སློབ་གྲྭ་འཛུགས་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གར་ནང་ལ་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་ཕྲུག་ཚོར་དམིགས་བསལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཞིག་འཛུགས་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། གང་ཅིའི་ཐོག་ནས་ལས་སླ་བོ་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག གང་ལྟར་ད་ལྟའི་ཆར་ལས་གཞི་དེ་རྒྱ་ཆེ་དྲགས་ནས་མཐུན་རྐྱེན་དང་ནུས་པ་སོགས་གང་ཐད་ནས་ཡོང་ས་མ་རེད། ཡིན་ནའང་ད་དུང་བོད་པ་ཇེ་མད་དུ་ཕྱིན་པ་དང་བོད་པ་ཚོས་མཉམ་རུབ་ཡག་པོ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པར་བརྟན་འཇགས་སློབ་གྲྭ་ཞིག་འཛུགས་མི་སྲིད་པ་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། བོད་མི་ལྔ་སྟོང་ཞིག་ཨ་རིའི་ནང་གཏོང་འཆར་གྱི་ལས་གཞི་དེ་ག་འདྲ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
ལན། ན་ནིང་ལས་གཞི་དེ་ཐག་ཉེ་བོ་ཞིག་ཏུ་བསླེབས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མ་དང་གོང་མའི་བར་བསམ་ཚུལ་མ་མཐུན་པར་ལྷག་བསྡད་ཡོད་པ་དང་། ད་ལོ་ཕལ་ཆེར་ཁག་པོ་ཆགས་ས་རེད། ༢༠༡༥ ལོར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གསར་པ་བསླེབ་ཡོང་བ་དང་། དེ་དུས་གཞུང་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་དང་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པ་གང་གི་འོག་གནས་མིན་བཤད་ཐུབ་པ་མ་རེད། གང་ལྟར་འཐུས་མི་གསར་པ་ཞིག་བསླེབ་ཡོང་ན་གནས་ཚུལ་དེའི་ཐོག་བསམ་ཚུལ་གསར་པ་ཞིག་བསླེབ་སྲིད་པ་རེད། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་མུ་མཐུད་དུ་ཞུ་སྐུལ་སོགས་བྱེད་པའི་འཆར་གཞི་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལ་མ་འོངས་ལས་འཆར་ག་རེ་ཡོད།
ལན། ལས་འཆར་གཙོ་བོ་ ༢༠༠༢ ལོར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་(Tibet Policy Act) ཞེས་པ་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་ལོ་ ༡༠ ལྷག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་བར་ཁ་སྣོན་སོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་སྟབས། དེ་ཚོ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནང་གསལ་བོ་འཁོད་ཐུབ་ལ་དོན་གཅོད་ཀྱིས་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་བཞིན། བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་ནང་ནས་གཞིས་ཆགས་བོད་མི་ ༥༠༠༠ ཨ་རིར་གཏོང་བའི་ལས་འཆར་དེ་ལག་ལེན་ཡོང་བར་མུ་མཐུད་ཞུ་སྐུལ་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་གསར་པ་ལྕམ་སཱ་ར་སི་ཝལ་(Sarah Sewall)ལགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཟབ་མོ་འཇོག་རྒྱུ། གཞན། བྱང་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཁང་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སར་སྤོར་ནས་ཡུན་རིང་འགོར་མེད་པས་ལས་ཁུངས་འདི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས། དེ་བཞིན་ཚོགས་སྒེར་ཁག་ལ་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་མང་པོ་ཞིག་བསྒྲིགས་བསྡད་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་འདི་ཞེད་སྣང་ཚ་བོ་རེད།
ཤར་ཕྱོགས་ཁུག་རྟ།
གནས་ཚུལ་འདི་རིགས་རང་ཤི་རྒྱག་ཏུ་བཅུགས་ན་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལའང་ཕན་ལས་གནོད་ཆེ། ད་བར་གནས་ཚུལ་འདི་རིགས་ནང་ཁུལ་ནས་མེད་པ་བཟོས་ཏེ། བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གི་སྤྱན་སྔར་གཙང་མདོག་མདོག ཡིན་མདོག་མདོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱ་གར་དང་ཨ་རིའི་གཞུང་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་མི་མང། གཞན་ཡང་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཟིན་པའི་འཛམ་གླིང་མི་མང་དུང་ཕྱུར་མང་པོས། གདོན་འདྲེ་དོལ་རྒྱལ་རྗེས་འབྲངས་པ་ཚོས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭར་གནོད་འཆར་ཡོད་པར་གཟབ་གཟབ་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། ཁ་སྔོན་བཀའ་ཤག་གི་ཐག་གཅོད་ལྟར། དོལ་རྒྱལ་རྗེས་འབྲངས་པ་བྱེད་གཏེ་ཁག་ཅིག་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱར་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་གསར་འགྱུར་ཚན་པས་ཨིན་བོད་གཉིས་སུ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་བ་རེད།
ཡིན་ནའང། ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་གསར་པས་ཐད་ཀར་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གསར་འགོད་སྡེ་ཚན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ལ་ཁ་པར་བཏང་སྟེ། ག་རེ་བྱས་ནས་ཨིན་ཡིག་དྲྭ་བའི་སྟེང་གནས་ཚུལ་དེ་འདྲ་བཀོད་པ་ཡིན་ནམ། ཁྱེད་ཚོས་འགན་ཁུར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་དམ། ད་ལྟ་རང་གནས་ཚུལ་དེ་བསུབ་དགོས་ཞེས་བཀའ་བཀྱོན་དྲག་པོ་གནང་མཐར། གསར་འགྱུར་ཚན་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཚོ་གནས་རིམ་དམའ་བ་དང། ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་འབྲེལ་འདྲིས་མེད་སྟབས་ཅི་བྱེད་འདི་བྱེད་མེད་པར་དེ་མ་ཐག་ཨིན་ཡིག་ཐོག་གི་གནས་ཚུལ་དེ་བསུབ་འདུག ཡིན་ནའང། དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་ནང་གི་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཡིད་ཆེས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པའི་བཀའ་བློན་བྱེ་བྲག་པ་རེ་ཟུང་གིས་བཀའ་ཤག་གི་ཐག་གཅོད་ཟིན་པ་དེ། ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་ཀྱིས་རྩིས་མེད་བཏང་བ་ཚུལ་མཐུན་མིན་པ་ངོས་འཛིན་དང་འབྲེལ། བསུབ་ཟིན་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་བསྐྱར་དུ་དྲྭ་ངོས་སུ་བཀོད་འདུག
གནས་ཚུལ་འདི་ནི་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་གང་ས་ནས་བསམ་བློ་ཞིབ་ཚགས་ཤིག་བཏང་ན་ཧ་ཅང་ཞེད་སྣང་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་བློ་ལྡན་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་རེད། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནི་ཁྲིམས་གྱིས་དབང་བསྒྱུར་ཡིན་པ་ལས། གང་ཟག་གིས་དབང་བསྒྱུར་མིན་པ་གསལ་བོ་ཡིན་ནའང། ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་མཆོག་ལ་བཀའ་ཤག་གི་ཐག་གཅོད་ཐད་ཀར་ནག་བསུབ་བཏང་ཆོག་པའི་དབང་ཚད་དང་ཐུགས་སྤོབས་སུས་གནང་བ་རེད་དམ། འཛིན་སྐྱོང་གི་འགྲོ་སྟངས་བྱས་ནའང་ཐད་ཀར་ལས་བྱེད་ལ་དེ་ལྟར་ཁ་པར་བཏང་སྟེ་བཀའ་བཀྱོན་གནང་ཆོག་པའི་ལམ་སྲོལ་ཞིག་གང་ན་ཡོད། འདིའི་ཅི་ཞིག་མཚོན་གྱི་རེད་དམ།
གཉིས་ནས། དོལ་རྒྱལ་གྱི་གནས་ཚུལ་འདི་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་སྒེར་ལ་ཕན་གནོད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྤྱན་མདུན་ནས་དོལ་རྒྱལ་ཐད་རྣམ་འགྱུར་གཅིག་དང། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རྣམ་འགྱུར་གཅིག་འཛིན་གྱི་ཡོད་པ་འདི་ཧ་ལས་པའི་ཞེད་སྣང་ཚ་པོ་རེད། གནང་སྟངས་འདིས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་གནོད་ཚབས་ཆེན་པོ་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཚང་མས་ཤེས་གསལ་རེད། ཡང་ན་སྐུ་ངོ་དོན་གཅོད་མཆོག་གིས་དོལ་རྒྱལ་སྐོར་འགན་འཁུར་འདོད་མེད་ན་བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་ལ་གསལ་བོ་ཞུ་དགོས་པ་རེད། ང་ལ་མཚམས་འདིར་སྐད་ཆ་གསལ་བོ་ཞིག་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ། བོད་མཐོང་མ་མྱོང་ཞིང་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་ལ་ཞེ་འདྲིས་ཁྱོན་ནས་མེད་མཁན་ཁག་ཅིག་གིས། ཕྱི་རྒྱལ་ལུང་པའི་ནང་མགོ་སེར་ཚོའི་མདུན་ནས། བོད་དང་བོད་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་མདོག་དང། རང་ཉིད་བོད་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཡིན་ཚུལ་བྱེད་འདོད་ཡོད་ན། ངེས་པར་དུ་གཞིས་ལུས་མི་མང་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དམ་ཚིག་དང་གནས་ལུགས། ལོ་རྒྱུས་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་བར་དགོངས་བཞེས་ཡག་པོ་གནང་ན་མ་གཏོགས། བོད་མི་རང་ངོས་སམ། ལྷག་པར་གཞིས་ལུས་བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས། སྐུ་ངོ་དོན་གཅོད་འདྲ་བ་དག་གིས་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་གི་དོན་དག་བཤད་མི་དགོས། བཤད་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག དགོས་དོན་མི་འདུག་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ན། དེ་དུས་ལྟ་སོ་བརྟན་ས་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་ངེས་སྟབས། ད་ལྟ་ནས་གནད་དོན་ཆེ་ས་འདི་རིགས་གཟབ་གཟབ་གནང་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ཚིག་ཉུང་ལ་དོན་འདུས་པའི་ལམ་ནས་ཞུ་ཡི་ཡོད། གལ་སྲིད་སྐུ་ངོ་དོན་གཅོད་དང་དོན་གཅོད་འདྲ་བ་དག་གིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཕ་ཡིག་ཀློག་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། འབྲེལ་ཡོད་དོན་གཅོད་ལས་བྱེད་ལྷན་རྒྱས་ནས་གསལ་བོ་དག་པོ་ཞིག་གསེར་སྙན་སྒྲོན་འབུལ་ཡོང་བ་ཞུ།
༢༠༡༤། ༥། ༣༠། ཉིན།།
ཡག་པོ་གསུང་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ཡག་པོ་འདུག མ་འོངས་པའི་བྱ་བཞག་དག་ལ་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་བློ་འགྱོད་མེད་པ་ཞིག་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གྱིས་ཚུལ་དུ་ཞུ་བ་ཡིན།
བཀའ་མོལ་དྲང་མོ་གསུངས་འདུག དྲང་ཡ་མང་དྲག་ནས་སྐད་ཆ་ཁ་ཤས་འདི་ལྟར་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ན་ཅུང་འགྲིག་གི་ཨེ་ཡོད་བསམ་བསམ་ཁ་ཤས་བྱུང་སོང་། མ་གཞི་སེམས་ཤུགས་དང་བསམ་བློ་འཁྱེར་ཕྱོགས་སོགས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད། སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་བློས་ཐུབ་གྲོགས་པོ་རེད། ཁོང་གིས་དམིགས་བསལ་གྱིས་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལ་བསྐོ་བཞག་ནང་བ་རེད། ཁོང་གི་རེ་བ་འཕྲོ་བརླགས་སུ་མ་སོང་བ་ཞིག་གནང་དགོས་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཨ་རི་དེ་བོད་པར་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་ལས་དོན་འཐུས་ཤོར་དུ་མ་སོང་བ་ཞིག་གནང་གལ་ཆེན།
་་་་་་་་ དེང་སང་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཨ་རིར་འགྲོ་འདོད་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཨ་རིའི་ནང་འཚོ་བ་སྐྱེལ་རྒྱུ་ལས་སླ་བོ་ཞིག་ཁྱོན་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད། གལ་སྲིད་ཨ་རིར་ཡོང་བ་ཡིན་ནའང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱིས་ཡོང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ་་་་་་་
ཡག་པོ་དྲིས་འདུག་ལ་དྲག་པོ་ཡང་གསུངས་འདུག
དོན་དུ་འཁེལ་ཞིང་དོན་དུ་སོང་ཡོད་ན་ལེགས་ཤོས་སོ།།
བཅར་འདྲི་འདི་ཡག་པོ་བྱུང་སོང་། དེ་མ་གཏོགས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཀྲོག་གཏམ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་གི་འདུག ཉེ་ཆར་༧གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིར་ཆིབས་སྒྱུར་སྐབས་དོལ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དེ་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཀྱང་མི་གཅིག་གཉིས་ཤིག་གི་མ་འགྲིག་པ་དང་འགན་ཡོད་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་མ་རེད་གསུངས་སོང་།
དྲི་བ་དྲིས་ལན་གཉིས་ཀ་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་མོ་རེད། ཐུགས་རྗེ་ཆེ། དོན་གཅོད་གསར་པ་ལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་བཞིན་ཡོད། བཀའ་མོལ་གནང་སྟངས་དང་དགོངས་པ་བཞེས་ཕྱོགས་བཅས་ལ་གཞིགས་ན་བོད་རིགས་ན་གཞོན་རེ་བ་ཅན་ཞིག་འདུག མུ་མཐུད་དུ་སྤྱི་དོན་ལ་ཤུགས་བསྐྱོན་གནང་རོགས།