ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཞི་ཅིན་ཕིན་ལ་བོད་དོན་ཚ་འདྲི་གཏོང་དགོས། མིག་དཔེར་འོས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་མགོ་ཁྲིད་ཅིག་ཆགས་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད།
དེ་རིང་ནས་བཟུང་ཉིན་གསུམ་རིང་བྷར་ཛིལ་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔའི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཚོགས་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བོད་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་ཅིག་དང་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཐུན་མོང་གིས་གསར་འགོད་བསྒྲཊ་གཏམ་སྤེལ་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་ཞི་ཅིན་ཕིན་ལ་བོད་དོན་སེལ་ཐབས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་།
དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༣༠ ཐོག་བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང་། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས། བོད་ཀྱི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་། རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༥ དང་ ༡༦། ༡༧ བཅས་ཉིན་གསུམ་རིང་བྷར་ཛིལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཧྥོར་ཌ་ལེ་ཛ་ (Fortaleza) ནང་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔ་ཏེ། བྷར་ཛིལ་དང་ཨུ་རུ་སུ། རྒྱ་གར། རྒྱ་ནག ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་བཅས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ལྷན་བཞུགས་ཀྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་(6th BRICS summit )ཐེངས་ ༦ པ་དེ་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། ཚོགས་བཞུགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་ལ་བོད་དོན་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་དགོས་སྐོར་གྱི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་སོང་།
གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་བྷར་ཛིལ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་སན་ཌ་ར་(Sandra Erickson) ལགས་ཀྱིས། ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་འཛམ་གླིང་གི་དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཤོས་དང་ཤུགས་རྐྱེན་མང་ཤོས་བཟོ་མཁན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་དག་དང་དཔུང་པ་མཉམ་གཤིབ་ཐོག་ལྷན་འཛོམས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་ཐོག་བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རང་དབང་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་སྟབས་བོད་མི་ཚོས་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ཨེ་ཤ་ཡའི་འགན་འཛིན་བློ་བཟང་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས། བྷར་ཛིལ་སྲིད་འཛིན་ལྕམ་རོས་སོ་ (Dilma Rousseff) མཆོག་དང་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་ཛུ་མ་མཆོག་བཅས་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་ཤོས་བཟོ་མཁན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་ད་རེབ་གོ་སྐབས་འདི་བཟུང་སྟེ་ཞི་ཅིན་ཕིན་ལ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ ༡༣༡ ལྷག་གིས་བོད་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཆེད་རང་སྲེག་གནང་བའི་འགན་ཆ་ཚང་ཁོ་རང་ལ་ཡོད་པ་གླེང་སློང་བྱ་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་གར་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་རྒྱ་གར་བ་ཇོའོ་སེ་ནཱ་ (Jyotsna George) ལགས་ཀྱིས། སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྐབས། ཁོང་ལ་བོད་དོན་སྐོར་ཐད་ཀར་གླེང་སློང་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཆགས་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་ལ་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་སྐོར་གྱི་གནད་དོན་འདི་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གི་དཀའ་ཉོག་རྒྱུན་རིང་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པར་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། ཟླ་སྔོན་མའི་ནང་རྒྱ་གར་སྲིད་འཛིན་གཞོན་པ་ཨར་མི་ཌི་ཨན་ཛར་རི་མཆོག་རྒྱ་ནག་ནང་སྐོར་སྐྱོད་བྱེད་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་ཨ་རུ་ན་ཅལ་རྒྱ་ནག་གི་ཁོངས་གཏོགས་ཡིན་པའི་ས་ཁྲ་ཞིག་བཏོན་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་ལམ་ལ་དྭགས་ས་ཁུལ་ནང་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ། ཨ་རུ་ན་ཅལ་དང་ཇ་མུ་ཀ་ཤི་མེར་གྱི་མི་མང་ཚོ་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་སྐྱོད་ཆོག་པའི་ལག་འཁྱེར་སྤྲད་པ་སོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བཟུང་སྟེ་རྒྱ་གར་གྱི་བདག་དབང་ཐོག་ཐེ་ཇུས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་གིས་ཞི་ཅིན་ཕིན་ལ་བོད་དོན་གླེང་སློང་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གི་འཇིགས་སྐུལ་ལ་མགོ་མི་བསྒུར་གྱི་མིག་དཔེར་འོས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཅིག་ཆགས་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཨི་ལི་ཛི་བྷ་ཐཱ་ (Elizabeth Gaywood) ལགས་ཀྱིས། ང་ཚོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་མི་རིགས་དཀར་ནག་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་ལས་གྲོལ་ཐུབ་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ལྟ་ང་ཚོས་བོད་ཐོག་ལས་འགུལ་དེ་བཞིན་སྤེལ་ཐུབ་པ་བྱས་ཏེ་བོད་མི་ཚོར་རང་དབང་སྤྲོད་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས། ཞེས་བརྗོད་འདུག
ཨུ་རུ་སུའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ནཱ་ཌ་ཤཱ་ (Nadasha Insemtseva) ལགས་ཀྱིས། ད་ལྟ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཆགས་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་ངེས་པར་དུ་བོད་དོན་ཐག་གཅོད་ཡོང་ཐབས་བྱེད་དགོས། གལ་ཏེ་ཐག་གཅོད་མ་བྱས་ཚེ་མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་ལ་ཡུལ་བབ་སྲིད་ཇུས་ (geopolitical) ཐོག་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་བརྗོད་འདུག
བསྒྲགས་གཏམ་ནང་། ད་ལན་ང་ཚོས་བྷེག་སི་( BRICS) ཚོགས་འདུའི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་རྣམ་པ་ལྷན་རྒྱས་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་དང་ལྷན་དུ་ངེས་པར་གླེང་སློང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ༢༠༠༩ ལོ་ནས་ད་བར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ ༡༣༡ ལྷག་གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་སྟེ་བོད་ཐོག་བཟུང་བའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ཁྲོད་བོད་མི་ ༡༠༠ ལྷག་གིས་རང་སྲོག་ཤོར་ཡོད་སྟབས་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད། ཅེས་དང་།
རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ཐད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་མོས་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་པ་དང་། སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་དང་སློབ་སྦྱོང་གི་རང་དབང་མེད་པ། བཙན་ཤེད་ཀྱི་འབྲོག་པ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཞིས་སྤོ་བྱེད་བཅུག་པ། རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་སྨད་ཞུ་རུ་བཅུག་པ་སོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཅེས་འཁོད་འདུག
ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་སྐོར་ལ། ཞི་ཅིན་ཕིན་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཆགས་རྗེས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་དེ་བཟང་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བ་འགྲོ་རྒྱུ་ལྟ་ཅི། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་པར་བརྟེན། བོད་མིས་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཤུགས་ཀྱང་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད། ༢༠༡༣ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་བསྐྱར་ཞིབ་བྱས་སྐབས་ཁོངས་གཏོགས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་གིས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་སེམས་ཚོར་ཡོད་པའི་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡ་ལན་གང་ཡང་བྱས་མེད། དེ་ལྟའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཐག་གཅོད་ཡོང་ཆེད་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་འཚོལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཆགས་འདུག ད་ལན་ང་ཚོས་ཁོང་གཏོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མས་མཉམ་རུབ་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་ལ་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། ཞེས་སོགས་འཁོད་འདུག
བོད་དོན་ཞུ་འབོད་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་འདི། ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་ དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་ཐུན་མོང་གིས་སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་བརྒྱུད། ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་གར། བྷར་ཛིལ། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་བཅས་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་གྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་ཕུལ་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
Â
![The Dalai Lama offers blessings to his followers at his Himalayan residence in the northern hill town of Dharamshala, India, on December 20, 2024 [Priyanshu Singh/Reuters]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/05/Screen-Shot-2025-05-09-at-3.37.35-PM-360x180.png)
བོད་ཀྱི་བུས། “སྔོན་མ་ཚོགས་པ་ལྔ་ཟེར་དུས་” ཞེས་པ་དེ་བོད་གཞུང་གི་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་ཚོགས་པ་ལ་ཟེར་གྱི་ཡོད་ན། དེའི་ནང་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པར་ཚུད་མེད་པ་རེད། དེ་ལྟར་ན་ཁྱོད་ལ་ལས་མངགས་བྱས་པ་དེ་དོན་གོ་མ་ཆོད་པ་དང་། སྤྱིར་རྡ་སའི་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་ཟེར་གྱིན་ཡོད་ན་གྲངས་ཚད་ཉུང་དྲག་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་རེད། ཕྱོགས་གསུམ་པས། མིང་རྫུན་གྱི་འོག་ཏུ་ཡིབ་ནས་སྨྲ་བ་མི་སྤོབས་པ་ནི་གོ་རྟོགས་དམན་པའི་དབང་གིས་རེད་ཟེར་ན། གོ་རྒྱུ་ཆེས་ཙམ་ཡོད་པ་རེད། ལན་འདི་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པའི་ཆེད་དུ་མིན། སེར་སྨད་བློ་དགའ་ནས་་་་་
་་་་་་་་(སྐྲན) བཀུར་འོས་རྒྱ་བོ་ལགས། ཝེ་་་་ཞེས་པ་དེ་ཁྱེད་ལ་གཏོགས་ཙམ་ཆུང་དྲག་པ་འདྲ། ངས་སྐད་དེ་ཕྱིར་འཐེན་ཞུ་ཆོག ཁྱེད་ནས་ “ད་ཐེངས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་འདི་ངེད་གཉིས་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཙམ་ལས་ཚོགས་སྐྱིད་ཕན་ཚུལ་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་” ཞེས་པ་བཞིན་འདིའང་སྒེར་གྱི་ལན་འདེབས་ཁོ་ན་ཡིན། ལར་ནས་དགུ་བཅུ་གསུམ་དང་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ནས་གསལ་པོ་བཟོས་ཟིན་ཡང་། ཁྱེད་རང་སྒེར་གྱི་བཀའ་མོལ་དེ་ཚོགས་པའི་ལན་འདེབས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་མི་བྱ། འཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གནས་བབ་དང་བསྟུན་མིང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་འདུག་སྙམ་པའི་བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའམ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང་། བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་གཉིས་ནས་ད་དུང་དངོས་སུ་ལན་གང་ཡང་མི་འདུག དེའང་ལན་ཞིག་ཡིན་གྱི་རེད་བསམ་པའི་ཚོར་སྣང་ཡོད་མུས་ཡིན། དར་ཆའི་ངོས་སུ་གསལ་བ་བཞིན་ (student for a free tibet) བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་ལྟར། ངས་འདི་ནས་ཀྱང་བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་ཞེས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བ་མ་གཏོགས། ( independent ) སྦྱར་ཏེ་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་ཞེས་འབྲི་ཡི་མེད། དེ་འཕྲོས་བཤད་ཙམ་ཡིན། སྒེར་ཐོག་ནས་ལན་འདེབས་བྱས་པ་དེ་གོ་སྐབས་ཤིག་སྤྲད་བྱུང་སྙམ་སྟེ་འགྲེལ་བཤད་ཙམ་ཞུ་རྒྱུར་སྤྲོ་བ་ཆེ། ལས་འགུལ་དེ་བོད་གཞུང་གི་བཞེངས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་མིན་གྱི་སྐད་ད་ཆ་དེ་ཕར་ཙམ་བཞག་ནས། དུས་ལ་བབ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་རེད། རྟ་རྒྱུག་པ་དེ་མི་འོས་པ་མེད་ཀྱང་གནས་དུས་དང་མ་འཚམས་ན་དཀའ་ངལ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་སྤྱིར་བཏང་གི་གནས་ཚུལ་ཞིག་རེད། འདིའི་ཐོག་ནས་ར་འཕྲོད་གསལ་པོ་ཞིག་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཡོད། དེ་ལས་གཞན་པའི་གོ་བ་སྟེར་རྒྱུར་ང་ལ་ཐབས་ལམ་གང་ཡང་མེད། འུད་ཤོབ་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཐ་རེ་ཐོ་རེ་བྱུང་བའང་ཕྲན་གྱི་རྒྱུན་ལྡན་རྣམ་འགྱུར་ཞིག་ཡིན་པས། དེར་དགོངས་སེལ་ཡོད་ཡོད་པ་ཡིན། སེར་སྨད་བློ་དགའ་ནས་་་་་་་་་་་་
སྔོན་མ་ཚོགས་པ་ལྔ་ཟེར་དུས་རྒྱུགས་ན་མཉམ་རྒྱུགས་དང་མཆོངས་ན་མཉམ་རོགས་ལྟ་བུ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་སེར་སྨད་བློ་དགའ་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་གདན་སའི་གྲྭ་སྡོམ་ཆབ་སྲིད་རྐུབ་སྟེགས་ཧབ་མཐོ་རྒྱག་མཁན་ཞིག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཟེར་བའི་གོ་ས་བཟུང་ནས། བོད་དོན་ཐད་རྒྱ་དམར་གྱི་ཕྱོགས་བཟུང་ནས་འདིའི་འདྲའི་མགོ་འདོགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་པ་ལ་བློ་ཕམ་ཡོད། ཚོགས་པ་ཚོའི་ལས་འགུལ་འདི་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་རེད།
སེར་སྨད་བློ་དགའ་ཞུ་བ་ལགས་ལ། སྤྱིར་བཏང་ཀྱེ་དང་ཀྭ་ཡེ། ཝ་ཡེ་སོགས་ལའང་དོན་དང་དབྱེ་བ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཁྱེན་གསལ་ལོས་ཡིན་སྙམ། ཟིན་བྲིས་འདིའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ལ་བསམ་ནས་ཀྱང་སྐད་ཆ་གནས་ལུགས་ཡོད་པ། དྲང་བདེན་ཡིན་པ་གང་ཞིག་འདིར་ཚོགས་སྐྱིད་ཕན་ཚུན་དང་། ཡང་ན། མི་སྒེར་གང་ཡིན་ཡང་ཆེ་མཐོང་དང་གུས་བརྩི་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་རྩ་བ་གཅིག་ལ་གླེང་སློང་ངམ་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོར་ཏན་ཏན་འཐོབ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། དེ་ཡང་ཁ་སང་སྔོན་གྱི་ངའི་སྐད་ཆ་དེ་ད་དུང་འདིར་ཧ་ཅང་ཁ་གསལ་བོའི་སྟེང་ནས་བཤད་ན། ཉེ་སྔོན་བསྐྱངས་པའི་གསར་འགོད་གསར་བསྒྲགས་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་དགོངས་དང་མཐུན་པ། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་མཚུངས་སྟབས་སྐུ་ཉིད་ནས་“ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་གནོད་སྐྱོན་ཡོང་གི་ཡོད་པའང་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད”གསུངས་པ་དེ་ཏག་ཏག་བསྡད་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར་བ་ཁོ་ནའོ།།
དེ་མིན་ཉིད་ཀྱིས་ “བོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་སྦི་ར་སེལ་སྲིད་འཛིན་རོས་སོ་སྤུ་དང་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་གའི་སྲིད་འཛིན་ཛུ་མ་གཉིས་ལ་དེའི་སྔའི་/དེ་སྔ་འབྲེལ་ལམ་ཇི་/ཅི་ཙམ་ཡོད་མེད་གནད་དོན”གསུངས་བ་དེ་ཡང་དོན་དག་གཞན་ཞིག་ཡིན་པར་འདོད།
ཡང་གཞན་ཞིག་ནི་ཉིད་ཀྱིས་ང་ལ “མིང་རྫུན་འོག་ནས་ཡིབ་”གསུངས་པ་བཞིན་ཁོ་བོ་ཡིབ་པ་དེ་འདྲའང་མིན་ལ། དེ་ལྟར་བྱ་དགོས་དོན་ཡང་མེད། གཉིས། སྤྱིར་ངས་རང་གི་སྙུག་མིང་འདི་སྦྱད་དེ་དུས་བབ་ཚང་ལ་ཟིན་བྲིས་ཉར་ནས་ལོ་ངོ་གསུམ་ཙམ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ལ་དེ་རུ་རང་ཉིད་ཀྱི་པར་དང་བཅས་པའང་གསལ་བོ་ཡོད། དེ་ཡང་ཁྱེད་རང་གིས་ང་དང་སྙུག་མིང་ཕན་ཚུན་ངོ་མ་འཕྲོད་པ་རེད། དེ་ཡང་མི་སྐྱོན་ནོ།། ངས་ཞིབ་མོར་བཤད་ན་ཁ་སང་ཞོགས་པར་ཉིད་དང་དྷ་སའི་སྲང་ལམ་ནང་ནས་འཁྱུག་ཙམ་ཐུག་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་ཤེས་པ་རྒྱ་བོ་དེ་ཡིན། ཡིན་ཡང་། ད་ཐེངས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་འདི་ངེད་གཉིས་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཙམ་ལས་ཚོགས་སྐྱིད་ཕན་ཚུལ་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་མཁྱེན་པར་གྱིས་ལགས།
་་་ཝེ་་་་སྐྲན། བོད་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་མིན་གྱི་སྐད་ཆ་དེ་ཁ་ཁ་ཞིག་རེད་ལ། འདིར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ནས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་མེད་ནི་ཟུར་བལྟས་ལེབ་མཐོང་དང་ཁྱེད་རང་གི་འདོད་པ་ཙམ་རེད། སྦི་ར་སེལ་སྲིད་འཛིན་རོས་སོ་སྤུ། ཨུ་རུ་སིའི་སྲིད་འཛིན་པོས་ཊྲིན། རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མོ་དྷི་དང་། ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་གའི་སྲིད་འཛིན་ཛུ་མ་བཅས་ལ། འབོད་སྐུལ་དེ་ལྟར་ཞུ་བ་ལ་གནས་བབ་ཅིག་དགོས་ཀྱི་རེད། གནས་བབ་ཅེས་པ་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ཆ་ཤེས་རེ་དགོས་ངེས་དང་། དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་སྦི་ར་སེལ་སྲིད་འཛིན་རོས་སོ་སྤུ་དང་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་གའི་སྲིད་འཛིན་ཛུ་མ་གཉིས་ལ་དེའི་སྔའི་འབྲེལ་ལམ་ཇི་ཙམ་ཡོད་མེད་གནད་དོན་གཅིག་རེད། སྲིད་འཛིན་གཉིས་ནས་སྒེར་གྱི་བོད་ཐོག་གི་སེམས་ཚོར་ལ་ཐོག་མར་བལྟ་ཙམ་བྱེད་དགོས་པ་ནི་གནད་དོན་གཅིག་རེད། གླེང་ཙམ་ལས་འགྲེལ་བཤད་མང་པོ་བྱ་དགོས་པར་ཕན་འབྲས་གང་ཡང་མ་མཐོང་ཞིང་། གནས་ཚུལ་རྫུན་བཟོ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་འོས་བབ་ཀྱི་ལན་འདེབས་དགོས་རིགས་ལ། འདི་ནས་མིང་རྫུན་འོག་ནས་ཡིབ་མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་དུས་ཚོད་གཏོང་ངེས་ཡིན། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སེར་སྨད་བློ་དགའ་ནས་
ད་རེས་ཚོགས་པ་གསུམ་གྱི་ལས་འགུལ་གྱི་ངོ་བོ་དང་དམིགས་ཡུལ་ནི་གོང་གསལ་གསེར་ཕག་རྒྱལ་ཁབ་ལྔའི་དབུ་འཛིན་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིང་ཕིང་ལ་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུ་དང་གཅིག བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་མུ་མཐུད་ནས་མཇུག་སྐྱོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་རྒྱུ་དང་གཉིས་བཅས་རེད། ངོ་བོ་དང་དམིགས་ཡུལ་འདི་གཉིས་ནི་ད་ལྟའི་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་དང་ཡོངས་སུ་མཐུན་ཡོད་ལ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་བཞེས་དང་ཡང་ཡོངས་སུ་མཐུན་གྱི་ཡོད། དེང་སྐབས་༸གོང་ས་མཆོག་དང་། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཀའ་སྤྱི་སོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་དང་། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་མུ་མཐུད་ནས་མཇུག་སྐྱོང་དགོས་པའི་གནད་དོན་གཉིས་ཀྱི་ཐད་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་སྲིད་གཞུང་དང། གྲོས་ཚོགས། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་སོགས་ལ་འབོད་སྐུལ་གནང་དང་གནང་མུས་རེད། གལ་ཏེ། ཚོགས་པ་གསུམ་གྱི་འབོད་སྐུལ་གྱི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་བསྐྱངས་པ་ཙམ་གྱིས། སྐུ་ཉིད་ནས་“ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་གནོད་སྐྱོན་ཡོང་གི་ཡོད་པའང་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད”ན། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཀྱང་འབོད་སྐུལ་གྱི་ལས་འགུལ་དེ་དང་དེ་ལྟབུ་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡིན་པས་དེ་ཚོས་ཀྱང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་བཟོ་མི་སྲིད་དམ། དེ་ལྟར་ཡིན་ན། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་གནོད་སྐྱོན་མེད་པ་དང། ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་མེད་པ། ཕན་ཐོག་ཡོད་པའི་ལས་འགུལ་དེ་ཇི་འདྲ་ཞིག་རེད་དམ།
འཇམ་གཅེས་ལགས། “རྒྱུ་མ་ཕུ་དེད་བཟོ་དགོས་ངེས་རེད་མ་གཏོགས། འགོ་བཙུགས་ཙམ་བྱས་ནས་བཞག་ན་ཡག་པོ་མ་རེད།” གསུངས་པ་དེ་གནས་ལུགས་ཡོད་པའི་བཀའ་མོལ་རེད། ཁ་སང་དང་པོ་ནས། “མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་པའི་མིང་དེ་ཨུ་ཚུགས་བྱས་ཏེ་གསར་འགྱུར་དེའི་ནང་བཙན་གྱིས་བཅུག་པར་འབྲེལ་ཡོད་ནས་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་དགོས་ཀྱིན་ཡོད།” ཅེས་གསལ་པོ་བྱས་པ་ཡིན། བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་དང་དགུ་བཅུ་གསུམ་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་གསལ་པོ་བཟོས་སོང་། སྒྲིག་འཛུགས་འདི་གཉིས་ལ་ད་ཐེངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རྫུན་བཟོའི་གནད་དོན་ཐོག་འབྲེལ་བ་གཏན་ནས་མི་འདུག མ་གཞི་ནས་བོད་ཡིག་དང་དབྱིན་ཡིག་གི་བསྒྲགས་གཏམ་གཉིས་དབར་ཧང་ཟོམ་ཆེན་པོ་འདུག་ཟེར། ལྷག་པར་འདི་གའི་མིང་རྫུན་འཇུག་བྱས་པའང་དབྱིན་ཡིག་གི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་རེད། དབྱིན་ཡིག་གི་བསྒྲགས་གཏམ་ཐད་ད་དུང་གསལ་པོ་ཆགས་རྒྱུ་བསྡད་ཡོད། གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་ལས་འགུལ་འདི་ “ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་” ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་མེད་ལ། དམིགས་ཡུལ་གཞན་པ་ཁུར་མཁན་ཚོས་ཅི་བཤད་ཀྱང་འདི་ནས་གསལ་བཤད་བྱ་དགོས་པ་གང་ཡང་མ་མཐོང་། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སེར་སྨད་བློ་དགའ་ནས་
སུས་ནོར་ཡོད་ན་གཅིག་ནོར་ཡོད་པ་ནི་གཏན་ཁེལ་འདུག་རྒྱུ་མ་ཕུ་དེད་བཟོ་དགོས་ངེས་རེད་མ་གཏོགས། འགོ་བཙུགས་ཙམ་བྱས་ནས་བཞག་ན་ཡག་པོ་མ་རེད།
རྡ་རམ་ས་ལའི་ཚོགས་པ་དེ་ཚོས་ནང་འཁྲུག་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་བསྟན་འདུག སེར་སྨད་བློ་དགའ་ལགས། ཚོགས་པ་གཞན་པ་ཚོས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་རྩེད་མོ་རྩེད་སྤྱད་གཏོང་གི་ཡོད་ན་དེ་ཚོར་ལབ་དགོས་རེད། ཁྱོད་རང་ཡོང་བ་ནས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་ལྷོད་ལྷོད་ལྷུག་ལྷུག་ཅིག་ཆགས་སོང་། ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་འདི་ལྟ་བུའི་ནང་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་འདོད་མེད་ན་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་སྒོ་རྒྱབ་ན་ཡག་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག་་
འདི་ནས་བསྐུར་བའི་ལན་དེ་ (དོན་གྲུབ་ལགས། གསར་འགྱུར་དེ་རྫུན་མ་ཡིན་པར་འདི་གའི་ལས་ཁུངས་ལ་ཁུངས་སྐྱེལ་ཡོད། རྫུན་མ་བཟོ་མཁན་དུས་བབ་གསར་ཁང་རེད། ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་མ་བྱུང་ལགས། མཆན་དེ་ཡིད་གཟབ་ཀྱིས་ཀློག་རྒྱུར་ནན་བསྐུལ་ཞུ་དགོས་བྱུང་།) མུ་མཐུད་དེ་འདིར་གཏོང་གནང་ཡོང་བ་ཞུ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་སེར་སྨད་བློ་དགའ་ནས་་་་
དྲུང་ཆེ་སེར་སྨད་བློ་དགའ་ལགས། བསམ་ཚུལ་སྤེལ་སྐབས་ཡིད་གཟབ་གནང་རོགས། གོང་འཁོད་ཀྱི་གསར་འགྱུར་འདི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་བྷར་ཛིལ་ནང་ཚོགས་བཞིན་པའི་ཚོགས་ཞུགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མགོ་ཁྲིད་ལ་བཏང་བའི་དབྱིན་ཡིག་བསྒྲགས་གཏམ་གཞིར་བཞག་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་ཁུངས་ལུང་མེད་པར་བྲིས་པ་ཞིག་མིན། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཐུགས་ཡིད་མ་ཆེས་ཚེ་ལས་ཁུངས་ནང་ཡིག་ཆ་ལེན་པར་ཕེབས་དང་། དེར་གཟིགས་ན་མཁྱེན་ངེས་རེད། རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་རི་བོང་ཅལ་འདྲོགས་ཀྱི་བརྟུལ་བཞུགས་མ་འཛིན་རོགས། གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
་་་་་་གསར་འགྱུར་དེ་རྫུན་མ་རེད། ལས་འགུལ་དེ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་སྔ་ས་ནས་གོང་བྱུང་ཡང་། མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་དེར་མཉམ་ཞུགས་བྱ་རྒྱུར་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མ་མཐོང་ལ། ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་གནོད་སྐྱོན་ཡོང་གི་ཡོད་པའང་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ལས་འགུལ་དེར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་མི་སྣ་གཅིག་ཀྱང་མཉམ་ཞུགས་བྱས་མེད་པ་མ་ཟད། ཁ་བྱང་གི་ངོས་སུ་བལྟས་ནའང་གནས་ཚུལ་གསལ་པོ་ཤེས་ངེས་ཡིན། རེ་བ་སྟོང་པ་དང་ནུས་པ་མེད་པའི་ལས་འགུལ་དེ་འདྲ་སྤེལ་བར་མཉམ་ཞུགས་བྱ་ངེས་མ་རག་ན་སོ་སོར་སྡུག་གྱོང་རེད། བབ་རླིངས་ཐིག་གསུམ་གྱི་ལས་འགུལ་མ་བྱུང་བའང་རང་ཉིད་ཀྱི་ནོར་འཁྲུལ་རེད། མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་པའི་མིང་དེ་ཨུ་ཚུགས་བྱས་ཏེ་གསར་འགྱུར་དེའི་ནང་བཙན་གྱིས་བཅུག་པར་འབྲེལ་ཡོད་ནས་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་དགོས་ཀྱིན་ཡོད། ཅེས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སེར་སྨད་བློ་དགའ་ནས་་་་་་་
རེ་བ་དེ་སྟོང་པ་རེད། དེ་ལས་ལྡོག་ནས་ཞིས་ཅིན་ཕེན་མགྲོན་ལ་འབོད་ཀྱི་འདུག ད་རྨི་ལམ་མ་གཏོང་རོགས།