བྷར་ཛལ་དུ་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔས་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ཧྲང་ཧེ་རུ་རྒྱལ་ཁབ་ལྔ་མཐུན་མོང་གི་དངུལ་ཁང་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༥ ནས་བཟུང་ཉིན་གསུམ་རིང་བྷར་ཛལ་གྲོང་ཁྱེར་ཧྥོར་ཌ་ལེ་ཛ་(Fortaleza) ནང་སྐོང་ཚོགས་བྱས་པའི་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔ་སྟེ་བྷར་ཛལ་དང་ཨུ་རུ་སུ། རྒྱ་གར། རྒྱ་ནག ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་བཅས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༦ པ་དེ་ཁ་སང་མཇུག་སྒྲིལ་ཡོད་ཅིང་། ཚོགས་འདུའི་སྐབས་ཚོགས་བཞུགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་བྷེག་རི་སི་ (BRICS) རྒྱལ་ཁབ་བར་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐབས་དང་། དངུལ་ཁང་འཛུགས་ཕྱོགས། ཡུག་རེན་དང་སི་རི་ཡ། ཨི་རག དེ་བཞིན་པ་ལི་སི་ཐན་དང་ཨི་ཛ་རལ་བཅས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཀའ་རྙོག་ཁག་སེལ་ཐབས། མཐུན་ཚོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེད་ལས་མི་སྣའི་བར་དཔལ་འབྱོར་གླེང་སྟེགས་སྐོང་ཚོགས་བྱ་རྒྱུ། རིག་གཞུང་བརྗེ་ལེན་བཅས་གནད་དོན་ཁག་ ༧༢ ཙམ་གྱི་ཐོག་གྲོས་མོལ་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཐེངས་འདིར་དངོས་སུ་གྲོས་མཐུན་བྱུང་བ་ནི་རྒྱ་ནག་ཧྲང་ཧྲེ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ ( New Development Bank ) ཞེས་པའི་དངུལ་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་དང་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཐུན་མོང་གིས་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༥༠ ཡི་དངུལ་འབོར་འཇོག་རྒྱུ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་རྩའི་དཔལ་འབྱོར་ཉམས་ཉེས་ལས་གྲོལ་ཆེད་ (Contingent Reserve Arrangement) ཞེས་པའི་འོག་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༡༠༠ ཡི་ཟུར་བཀོལ་མ་དངུལ་འཇོག་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་བྱས་འདུག
འདིའི་ཐད་བྷར་ཛལ་སྲིད་འཛིན་ལྕམ་ཌེལ་མཱ་རུ་སོ་ (Dilma Rousseff) ལགས་ཀྱིས། ”ང་ཚོས་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་མཐུན་ཚོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དངུལ་ཁང་འཛུགས་རྒྱུ་དང་། མ་འོངས་དཔལ་འབྱོར་ཉམས་ཉེས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལས་སེལ་ཆེད་ཟུར་བཀོལ་མ་དངུལ་འཇོག་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དེས། རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་ལམ་ལུགས་ལ་ལེགས་སྐྱེས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕུལ་ཡོད།”ཅེས་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས། “ང་ཚོས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་མཉམ་ལས་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས།”ཞེས་དང་། རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་གིས། “ད་ལྟ་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔས་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ་འཛམ་གླིང་ནང་ཞི་བདེ་དང་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བ་བྱ་དགོས།”ཞེས་སོགས་བརྗོད་འདུག
༢༠༡༣ ལོར་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔས་མཉམ་རུབ་ཐོག་དངུལ་ཁང་གསར་འཛུགས་ལ་གྲོས་མོལ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་བྱུང་མེད་། ད་རེབ་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་རྒྱལ་ཁབ་རེ་རེས་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༡༠ རེ་བཏོན་ཏེ་དངུལ་ཁང་འཛུགས་རྒྱུ་དང་། དངུལ་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་ཧྲང་ཧྲེ་ནང་གསར་འཛུགས་དང་འབྲེལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགོ་འཛིན་རྒྱ་གར་དང་། འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་གཙོ་འཛིན་ཨུ་རུ་སུ་དང་བྷར་ཛལ་ངེས་སྟོན་པར་བསྐོ་བཞག་བཅས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་ནང་ཡན་ལག་དངུལ་ཁང་ཞིག་ཀྱང་འཛུགས་རྒྱུ་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་རྩའི་ཉམས་ཉེས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཆེད་ཟུར་བཀོལ་མ་འཇོག་ (Contingent Reserve Arrangement)ཞེས་པའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༤༡ དང་། ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་གར། བྷར་ཛལ་བཅས་ཁག་སོ་སོས་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༡༨། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀས་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༥ བཅས་བཞག་ཡོད་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཆབ་སྲིད་ཆེད་མཁས་པ་མཱག་ (Mark Weisbrot) ལགས་ཀྱིས། “རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་ཁང་དང་དངུལ་རྩའི་ཐེབས་རྩ་ (IMF and the World Bank) གཉིས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་མང་ཆེ་བ་ཨ་རི་དང་ཨ་རིའི་མཐུན་གྲོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལ་གོ་སྐབས་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་སྟབས། ད་རེབ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་དངུལ་ཁང་དང་དངུལ་རྩའི་ཐེབས་རྩ་གསར་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ་བྱས་པ་དེ་ནི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཞིག་རེད།”ཅེས་བརྗོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
