ཨ་རུ་ན་ཅཱལ་ནས་བོད་མི་ཆིག་སྟོང་ཁེ་ན་ཌར་གནས་སྤོར་ལས་གཞིའི་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་ནང་གླེང་སློང་བར། ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ལས་གཞི་འདི་དང་འབྲེལ་ནས་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་གྱིས་དངུལ་ལྐོག་ཟ་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་བདེན་པ་མིན་སྐོར་གསལ་བཤད་དང་། བྱང་ཨ་རིའི་སྤྱི་འཐུས་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ་ལས་གཞི་དེ་དུས་ཚོད་ནང་མཇུག་བསྒྲིལ་ཐུབ་དགོས་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
ཉེ་ལམ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་སྟེང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་སྡོམ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ། སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གིས་ད་ལྟ་ཨ་རུ་ན་ཅཱལ་གྱི་བོད་མི་ཁེ་ཎ་ཌར་གནས་སྤོར་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་གི་འཆར་གཞི་ལྟར་ ༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༥ པའི་བར་ལས་གཞི་དེ་མཇུག་བསྒྲིལ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ལ་དོགས་འདྲི་གནང་བའི་ལན་དུ། ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་གིས། ང་ཚོ་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ ༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ཚུད་ད་ལས་གཞི་མཇུག་བསྐྱང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ཞུས་ཡོད་པ་མ་རེད། ལས་གཞི་དེ་ཁེ་ཎ་ཌའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་གི་ངོ་བོའི་སྟེང་ནས་སླེབས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དེའི་ནང་ལས་ཡུན་དུས་ཚོད་ ༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༥ པ་བརྒྱབ་ཡོད་སྟབས་དེའི་ནང་ཚར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དུས་ཚོད་དེའི་ནང་ལ་མཇུག་བསྒྲིལ་ཐུབ་མིན་ཐོག་ང་ཚོར་ཡང་བློ་འཚབ་ཡོང་གི་འདུག ཕར་གཏོང་མ་ཐུབ་པ་དེ་ཡང་དོ་བདག་སོ་སོའི་ཡིག་ཆ་འགྲིག་མིན་དང་། གཟུགས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་དཀའ་ངལ་དེ་འདྲ་མིན་པར། གཙོ་བོ་ཁེ་ཎ་ཌའི་ནང་འགན་བཞེས་མཁན་ཚོགས་པ་(Project Tibet Society) ཟེར་བས་ཕར་ཕྱོགས་ནས་ལས་ཀ་འཚོལ་བ་དང་སྡོད་གནས་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གང་ཐུབ་གནང་གི་ཡོད་ཀྱང་། ང་ཚོས་རེ་བ་བརྒྱབ་པ་བཞིན་ལྡབ་གཅིག་ལ་མི་མང་པོ་ཞིག་འགྲོ་ཐུབ་ན་བསམ་པ་དེ་ཡོང་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག ང་ཚོར་བློ་འཚབ་ཡོད་པ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཚོ་ལའང་བློ་འཚབ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེའི་ཐོག་ང་ཚོས་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཟེར་ནས་སྙན་སེང་དང་ཡིག་འབྲེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ས་གནས་བོད་མི་ཞིག་གིས་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ལགས་སུ་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་པའི་སྐོར་ལ་གསལ་བཤད་གནང་དོན། སྤྱིར་ང་ཚོའི་ནང་ཁུལ་དུ་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཐོག་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་གནད་དོན་བྱུང་བའི་རིགས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བཟོད་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེ་བཞིན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་འགན་འཁུར་མཁན་དང་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ལ་གཞི་མེད་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་པ་ཡིན་ན། ལས་བྱེད་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་འགན་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་འབུམ་སྡེ་ལར་ཕྱོགས་སྐྱོད་སྐབས་མི་མང་གི་ཚོགས་འདུའི་སྟེང་རྙོག་གླེང་དེ་དག་སྐྱེལ་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་བྱས་པ་ཡིན། སྦྱིར་ཁེ་ཎ་ཌའི་ལས་གཞི་ཟེར་ན་ལབ་བདེ་བོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ས་གནས་དེའི་ནང་འགྲོ་དུས་འོས་ཆོས་ཚང་དང་མ་ཚང་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འོག་མི་ཞིག་གི་མིང་མར་འདོན་དགོས་ན་གདོང་ལེན་མང་པོ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག དེར་བརྟེན། དྲུང་འཕར་དང་ས་གནས་མགོ་འཛིན་ཚོའི་སྟེང་ལ་དངོས་གནས་དྲང་གནས་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་ཞིག་ལྷག་མེད་བསམ་ཀྱི་ཡོད། ངན་པ་བྱེད་དགོས་སར་ངན་པ་དང་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས་སར་བཟང་པོ་བཤད་ནས་ལས་དོན་ཏག་ཏག་འགྲོ་ཐུབ་པ་བྱས་ཡོད། ཅེས་དང་།
ཁོང་མོས་མུ་མཐུད་དུ་གསུངས་དོན། ད་ལྟ་མི་གཅིག་གིས་ནང་སྲིད་དྲུང་འཕར་ལགས་ཀྱིས་མི་ཞིག་གི་ལག་ནས་དངུལ་ཟས་ཏེ་ཁོ་ཕར་འགྲོ་མཁན་ནང་བཞག་པ་རེད་ཅེས་མི་མང་ཚོགས་འདུའི་ནང་བཤད་པ་རེད། དེ་འདྲ་བཤད་ཡོང་དུས་ང་ཚོས་ལམ་སང་ཁོ་རང་གིས་བཤད་པ་དེ་གཞི་རྩ་མེད་ཅེས་ཞུས་མེད། སྐབས་དེར་ང་ཚོས་འབྲེལ་ཡོད་ཁོ་རང་ལ་བཤད་རྒྱུ་བྱུང་། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོ་ནང་ཁུལ་ལ་ཡིད་ཆེས་གཙང་མ་ཡོད། ང་ཚོས་དང་པོ་ནང་ཁུལ་དུ་རྩད་གཅོད་གཙང་མ་གཅིག་བཟོས་ཏེ་ར་སྤྲོད་གསལ་བོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཞུས་པ་ཡིན། ང་ཚོས་ཐོག་མ་ཕར་ཕྱོགས་ལ་ཁ་མཆུ་རྒྱག་འདོད་པ་རྩ་བ་ནས་མེད། ཁོ་རང་གིས་གཞི་རྩ་མེད་པའི་ར་སྤྲོད་ག་རེ་བྱས་པ་རེད་ཟེར་ན། ཁོ་རང་ལ་བཤད་མཁན་མི་ཞིག་གི་མིང་བཏོན་པ་རེད། མི་དེས་ཁོས་དེ་འདྲ་ཞིག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བཤད་མ་མྱོང་ཞེས་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་དང་ས་གནས་མགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་ཡིག་ཐོག་ནས་གཙང་མ་བཟོས་སྟབས། མི་དེ་ལ་ཁྱོད་རང་གིས་མང་ཚོགས་འཛོམས་ས་ནས་ངས་སྐད་ཆ་བཤད་པ་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ལབ་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ལ་གཞི་མེད་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་ན་གཞུང་ཡོངས་རྫོགས་ལ་སྐྱོན་འཛུགས་ཆགས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་ཀྱང་། ཁོས་ཐོག་མ་ཁས་ལེན་མ་བྱས་པ་རེད། དེ་ནས་ང་ཚོས་བཀའ་འཁྲོལ་ཞུས་པ་ལྟར་བཀའ་ཤག་ནས་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཤར་ཁུལ་གྱི་ཁྲིམས་བཤེར་ཁང་དུ་ཁྲིམས་གཏུགས་བྱེད་པའི་ཡིག་ཆ་ཆ་ཚང་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་སྐབས། དེའི་བར་དུ་ནང་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ས་གནས་སུ་ཕེབས་སྐབས། གཞི་ནས་ཁོ་རང་གིས་ང་ལ་གཞི་རྩ་གང་ཡང་མེད་པ་དང་། ངས་བཤད་པ་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་ཞུས་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་ཁྲིམས་ཁང་ནང་འགྲོ་མི་དགོས་པར་མི་མང་ཁྲོད་ཁོ་རང་གིས་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་གསལ་བསྒྲགས་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱུང་སོང་། ཞེས་གསུངས་སོང་།
གྲོས་ཚོགས་མཇུག་བསྒྲིལ་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས། བྱང་ཨ་རིའི་སྤྱི་འཐུས་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ། ད་བར་ཁེ་ཎ་ཌའི་ནང་བོད་མི་ག་ཚོད་འབྱོར་ཡོད་མེད་དང་། ཁོང་ཚོའི་ཡིག་ཆ་དང་སྡོད་གནས། ལས་ཀ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར། སྤྱི་འཐུས་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བརྗོད་བྱུང་། ན་ནིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་བོད་མི་ ༡༧ ཙམ་ཁེ་ཎ་ཌའི་ནང་ཐོག་མར་འབྱོར་ཏེ། ད་ལྟའི་བར་ཁེ་ཎ་ཌའི་ནང་ཕལ་ཆེར་བོད་མི་ ༢༥༠ ལྷག་འབྱོར་ཡོད་ས་རེད། ཁོང་ཚོ་ཁེ་ཎ་ཌའི་གནམ་ཐང་དུ་བསླེབས་པ་དང་མཉམ་དུ་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ས་གནས་གལ་ཆེ་ཤོས་ཊོ་རོན་ཊོན་ (Toronton) དང་ཨོ་ཊ་ཝ་ (Ottawa)། ཝན་ཀོ་ཝར་ (Vancauver)ཝེ་ཁུ་ཌོབ་ར་ཡ་ (Victoria)། ཁེལ་གྷེད་རེ་ (Calgary )བཅས་ཀྱི་ནང་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་བར་བོད་རིགས་ལས་འཆར་ཚོགས་པས་ཁོང་རང་ཚོར་སྡོད་གནས་དང་ཟ་མ། ལས་ཀ་འཚོལ་བ་སོགས་གོ་སྒྲིག་ཡག་པོ་གནང་གི་འདུག ཉེ་ལམ་ང་རང་ཁེལ་གྷེད་རེ་ལ་ཕྱིན་ཏེ་འབྲེལ་མཐུད་པ་དང་གསར་དུ་འབྱོར་ཚོར་ཐུག་སྐབས། ད་ལྟ་ཕར་འབྱོར་ཡོད་པ་ཚོར་ལས་ཀ་བཟང་ངན་ལ་མ་ལྟོས་པར་མི་བརྒྱ་ཆ་ ༩༠ ཙམ་ལ་ལས་ཀ་རག་འདུག སྤྱིར་བཏང་ཁེ་ཎ་ཌའི་མི་སེར་ཆགས་པའི་ཚད་དེ་ལོ་གསུམ་རེད། ཡིན་ནའང་ལོ་གཅིག་གཉིས་རིང་ཁེ་ཎ་ཌའི་མི་སེར་ཆགས་པར་ཁྲིམས་དམ་དུ་བཏང་ཏེ། དབྱིན་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་དང་ཡིག་རྒྱུགས་གཏོང་སྟངས་སྔོན་མ་དང་བསྡུར་ན་དམ་དུ་བཏང་སྟེ་ད་ལྟ་བརྒྱ་མཐོན་པོ་ལོན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༥ པའི་བར་བོད་མི་ཆིག་སྟོང་ཚང་མ་ཁེ་ཎ་ཌའི་ནང་གནས་སྤོར་ཚར་ཐུབ་མིན་དྲིས་པར། ཁོང་གིས་གཞུང་གི་འཆར་གཞི་ལྟར་ན། ༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༥ པའི་བར་ལས་གཞི་འདི་ཚར་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཡོད་ས་རེད། ཐོག་མ་མགོ་བཙུགས་དུས་འགྲོ་ལུགས་འགྲོ་སྟངས་གསར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུས་དཀའ་ངལ་ཏོག་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟ་ཉམས་མྱོང་དང་འབྲེལ་ལམ་གང་ཐད་ནས་ལས་སླ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གར་ནང་དང་ང་ཚོ་ཕར་ཕྱོགས་གཉིས་ངོས་ནས་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ། དུས་ཚོད་ནང་ཏག་ཏག་ལས་གཞི་མཇུག་བསྒྲིལ་ཐུབ་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
མཇུག་ཏུ་གསར་འགོད་པས་ལས་གཞི་འདིའི་ཐོག་དཀའ་ངལ་གཙོ་བོ་ག་རེ་ཡིན་པ་དང་། ཁེ་ན་ཌའི་ཕྱོགས་ནས་ཕར་འགྲོ་མཁན་ཚོར་སྦྱིན་བདག་མང་པོ་ཞིག་འཚོལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་དེའི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། གནས་ཚུལ་དེའི་ཐོག་ཏན་ཏན་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དཀའ་ངལ་གཉིས་པ་ཕར་ཕྱོགས་ནས་ལས་ཀ་རག་མིན་དེ་རེད། སྤྱིར་བཏང་ཨ་རུ་ན་ཅཱལ་ནས་ཕར་གནས་སྤོར་གཏོང་མཁན་མི་གཅིག་རེ་ལས་ཉུང་མཐར་བོད་པ་གཅིག་ཚུད་པའི་སྦྱིན་བདག་མི་ལྔ་རེ་འཚོལ་དགོས་པ་དེ། གཙོ་བོ་ཕར་གནས་སྤོར་རྗེས་ལ་ལས་ཀ་རག་མིན་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་རིགས་བྱུང་སྐབས་འགན་ལེན་མཁན་ཞིག་དགོས་པ་དེ་རེད། དེ་ལ་ཐབས་ཤེས་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། དེབ་སྐྱེལ་བྱས་ཡོད་པའི་ཚོགས་པ་དང་ཡེ་ཤུ་ཆོས་ཚོགས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་སོགས་དང་མཉམ་དུ་གན་རྒྱ་བཞག་སྟེ། ཁོང་ཚོས་དཔལ་འབྱོར་མཐུན་སྦྱོར་གནང་བ་ཡིན་ན་འདྲ། གཙོ་བོ་འགན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། ལས་གཞི་འདི་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ངོ་བོ་རང་མིན་སྟབས། ཁེ་ཎ་ཌ་གཞུང་གིས་དཔལ་འབྱོར་མཐུན་སྦྱོར་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
ལས་གཞི་འདི་ནི། ༢༠༠༦ ལོར་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཁེ་ཎ་ཌའི་སྲིད་བློན་མཆོག་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་བ་ལྟར། ཁེ་ཎ་ཌའི་གཞུང་གིས་དམིགས་བསལ་གྲོས་འཆར་འོག་བོད་མི་ཆིག་སྟོང་ཁེ་ཎ་ཌར་གནས་སྤོར་བྱེད་ཆོག་པའི་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། ལྷ་སྐྱབས་རྒྱལ།