ཉེ་ལམ་གཞོན་སྐྱེས་དང་བླངས་པ་ཁག་ཅིག་གིས་དྷ་རམ་ས་ལ་ཁུལ་གྱི་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཅན་ཅག་ལ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་སའི་ཁང་པ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཆེད། དྷ་ས་ཟློས་གར་ཚོགས་ཁང་དུ་གླུ་གཞས་འཁྲབ་སྟོན་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་མ་དངུལ་འཚོལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཀྱི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱས།
ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་ན། དགུ་བཅུ་གོ་གྲངས་ནས་བཟུང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཁྲོད། ཐ་མ་ནག་པོ་དང་སྨན་རྫས་ངན་གོམས་ཅན་མང་དུ་སོང་ཡོད་སྟབས། ༢༠༠༠ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་ཀུན་ཕན་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་གནང་སྟེ། མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཅན་ག་ལ་སྨན་བཅོས་དང་མི་མང་ནང་གོ་རྟོགས་ལས་འགུལ་གང་འཚམ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་འདུག ཀུན་ཕན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་འཛིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་ལྟར་ན། ཀུན་ཕན་ལས་ཁུངས་བཙུགས་ནས་ལོ་བཅུ་ལྷག་ཕྱིན་པའི་རིང་། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མཐུན་སྦྱོར་འོག་ཐ་མ་ནག་པོ་དང་། སྨན་རྫས་རིགས་ཀྱི་ངན་གོམས་ཆགས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ ༡༥༠ ལྷག་ལ་སྨན་བཅོས་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ༢༠༡༣ ལོར་ཁོང་གིས་ཀུན་ཕན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་འཁུར་བའི་ཚུན་ལ་ད་ལྟ་ཀུན་ཕན་གྱི་ལྟ་སྐྱོང་འོག་གཞོན་སྐྱེས་ ༨ ཡོད་ཅིང་། ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཤུགས་ཆེན་ཕྱིན་ཏེ་སྤོང་མ་ཐུབ་པའི་རིགས་དང་། ཅུང་ཙམ་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ཡང་ནད་ལོག་ཐེབས་སྲིད་ཉེན་ཡོད་པ། རྦད་དེ་སྤངས་ཏེ་བདེ་ཐང་ཆགས་ཡོད་པ་བཅས་རིགས་བཅས་གསུམ་ཡོད་འདུག ངན་གོམས་སྡུག་ཤོས་ཀྱི་རིགས་མིན་ཞིང་དྲག་ཙམ་ཡོད་མཁན་ཚོར་ལས་ཀ་དང་ཞལ་ལག སྡོད་གནས་སོགས་ཀྱི་མཐུན་སྦྱོར་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་འདུག
བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཀྱི་བྱུང་རྐྱེན་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་བྱུང་སྟངས་རིགས་ཁ་ཤས་འདུག དང་པོ། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཐ་མ་ནག་པོ་དང་སྨན་རྫས་སྤྱོད་མཁན་རིགས་མང་ཤོས་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་ཡོང་གི་འདུག ཁོ་ཚོས་མཚར་སྣང་དང་སྣང་བ་སྐྱིད་པོའི་ཐོག་ནས་མྱོས་རྫས་ལ་ཚོད་ལྟ་འདྲ་བོ་བྱས་ཏེ་ངན་གོམས་ཕྱིན་པ་རེད། གཉིས་པ། དམག་སྒར་ནང་དམག་མི་ཚོ་སྨན་རྫས་འཐུང་མཁན་མང་ཤོས་རེད། ཁོ་ཚོས་སྨན་རྫས་འདྲ་འཐུང་ཚེ་བློ་ཁོག་སྐྱེས་པའི་བསམ་བློའི་འོག་སྨན་རྫས་དང་ཐ་མ་ནག་པོའི་རིགས་འཐུང་གི་ཡོད་ས་རེད། གསུམ་པ། ཕ་མ་ཚོས་ཕྲུ་གུའི་མདུན་ནས་ཆང་རག་དང་ཐ་མ་འཐེན་འཐུང་རིགས་བྱས་ཏེ་ཕྲུ་གུ་ཚོར་ངན་གོམས་སུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག བཞི་པ། ཕ་མ་ཚོས་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུར་བརྩེ་བ་ཡིན་མདོག་གིས་དངུལ་མང་པོ་སྤྲད་དེ་ཕྲུ་གུས་དངུལ་བེད་སྤྱོད་ལོག་པར་བཏང་སྟེ་མྱོས་རྫས་རིགས་ངན་གོམས་སུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ལྔ་པ། ཁྱིམ་ཚང་གི་དཀའ་ངལ་དང་སོ་སོའི་གྲོགས་ངན་པའི་ཤུགས་རྐྱེན། ཕོ་མོ་ཕན་ཚུན་དགའ་བོ་འགྲིག་དང་མ་འགྲིག་གིས་སེམས་པ་མ་སྐྱིད་སོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ངན་གོམས་སུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མཐུན་འགྱུར་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ཚུལ་བརྗོད་དོན། དཀའ་ངལ་གཙོ་བོ་གཅིག་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཁོ་ཚོར་བདག་སྐྱོང་མ་བྱས་པའི་སྐྱོན་རེད། དཔེར་ན། ཀུན་ཕན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྨན་བཅོས་བྱས་ཏེ་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ཚར་བའི་རྗེས་ལ། ཁོ་ཚོར་ལས་ཀ་མེད་པ་དང་འགྲོ་ས་མེད་པའི་དབང་གིས་སྔོན་མའི་ངོ་ཤེས་གྲོགས་པོ་ཚོའི་སར་ཕྱིན་ཏེ། ངན་གོམས་བསྐྱར་ལོག་བརྒྱབ་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་གི་འདུག འདི་རིགས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་ན་ཚ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་མ་བྱས་པར་གང་ཟག་གཉིས་ཤིག་གི་སྤྱོད་པ་ལོག་པ་རེད་བསམ་པའི་ནོར་འཁྲུལ་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་རེད། དེ་ན་ཚ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་དང་། བརྩེ་བ་བྱེད་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་རེད་བསམ་གྱི་འདུག གཉིས་པ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཉལ་ཐ་དང་སྨན་རྫས་སྐོར་ལ་གོ་རྟོགས་དང་སློབ་གསོ་ཡག་པོ་མ་བརྒྱབ་པ་དང་། དེའི་སྐོར་གྱི་ལས་དོན་རིགས་རྒྱུན་བསྲིངས་མ་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་རེད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་མུ་མཐུད་དུ་བརྗོད་དོན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ཕ་མ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སོ་སོའི་བུ་ཕྲུག་གིས་མྱོས་རྫས་རིགས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཧ་གོ་ཡི་མེད་པའི་སྟེང་ལ། མི་གཞན་གྱིས་གསལ་བོར་ལབ་ཀྱང་ཁྱོན་ནས་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པར། གྲོང་པ་ཁྱིམ་མཚེས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་ཡག་པོ་མེད་པ་དང་། དེ་ཚོས་སྤྱོད་པ་སྡུག་ཅག་སྟོན་གྱི་ཡོད་པ་ལས་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུར་གནས་ཚུལ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་ཁྱོན་ནས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ནས་གལ་སྲིད་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་དང་མི་གཞན་གྱི་ཕྲུ་གུ་ཚོས་མྱོས་རྫས་རིགས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཧ་གོ་ཡང་། བདེ་དོན་ལས་ཁུངས་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་ཁག དེ་བཞིན་ང་ཚོའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་སོགས་ལ་ཞུ་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་དག་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱིན་གནས་ཆེ་ཤོས་རེད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ད་ལྟའི་ཆར་དྷ་རམ་ས་ལར་ཐ་མ་ཉལ་ཐ་སྨན་རྫས་འཐེན་མཁན་གཞོན་སྐྱེས་ག་ཚོད་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། དྷ་རམ་ས་ལའི་ནང་གི་ངན་གོམས་ཕྱིན་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་དྷ་རམ་ས་ལ་རང་གི་གཞོན་སྐྱེས་གཅིག་པུ་མིན་པར་ས་གནས་གཞིས་ཆགས་ཁག་མང་པོ་ནས་ཡོང་བ་ཞིག་ཆགས་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། དྷ་རམ་ས་ལ་འདིར་ཐ་མ་ནག་པོ་དང་སྨན་རྫས་རིགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་འཛོམས་པོ་ཡོད་སྟབས་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་ས་རེད། གང་ལྟར་ངན་གོམས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་མེད་མི་ཤེས་ཀྱང་། ངན་གོམས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་བརྒྱ་ལས་ཚད་ཀྱི་མ་རེད་ལ། དྷ་ས་རམ་ལར་ངན་གོམས་སྡུག་ཤོས་ཆགས་མཁན་སུམ་ཅུ་ནས་བཞི་བཅུ་ཞིག་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་དག་གི་ཆེད་དུ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ཁང་ཞིག་གསར་རྒྱག་བྱེད་འཆར་ཡོད་པའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། ༢༠༠༠ ལོར་ཀུན་ཕན་ལས་གཞི་མགོ་འཛུགས་དུས་སྐབས་དེའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ངོ་བསྟན་འཛིན་དགེ་བྱེད་ལགས་བརྒྱུད་ནས་ཉལ་ཐའི་ངན་གོམས་ཐེབས་པའི་བློ་བཟང་ཞུ་པ་ཞིག་གིས་འགན་བླངས་ཏེ། བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ནང་ཉལ་ཐའི་ངན་གོམས་ནང་འགྲོ་མཁན་མང་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། བོད་པ་རང་གི་གོམས་སྲོལ་དང་མཐུན་པའི་ནད་གསོ་ཁང་ཅིག་འཛུགས་དགོས་པའི་སྐོར་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་ཏེ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༢༥ ཙམ་གནང་འདུག ༢༠༡༠ ལོར་སྣེ་ལེན་ཁང་གསར་པའི་འགྲམ་ནས་ཀཱ་ནེལ་ (Kanal) ༧ ཅན་གྱི་ས་ཆ་ཞིག་ཉོས་ཡོད་ཀྱང་། འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་དངུལ་མེད་སྟབས་ད་ལྟའི་ཆར་ས་ཆ་སྟོང་པར་ལྷག་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ང་རང་གིས་འགན་བླངས་པ་ནས་བཟུང་ཁང་གླའི་བུ་ལོན་འབུམ་གཉིས་གསུམ་ཙམ་ལྷག་ཡོད་པ་འཇལ་བ་ཡིན། ཞེས་དང་། ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དུ་བརྗོད་དོན། ད་དུང་ནད་གསོ་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༡༡ ཙམ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་ ༧གོང་ས་མཆོག་གི་གསུང་ཆོས་དང་ས་ག་ཟླ་བ་སོགས་དུས་ཆེན་ཁག་དང་བསྟུན་ཏེ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གཡས་གཡོན་དུ་ཚོང་ཙག་ཙིག་བརྒྱབ་པ་དང་ཞལ་འདེབས་སློང་བ་སོགས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། རིམ་པས་གཞུང་དང་ཚོགས་པ་ཁག་གི་རོགས་སྐྱོར་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་མགོ་འཛུགས་ཐུབ་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད། བཀའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ནས་ཕྱག་དངུལ་ཐོབ་པ་གོང་དུ་ཞུས་པ་དེ་རེད། དེ་མ་གཏོགས་ད་ལྟ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་རོགས་དངུལ་གང་ཡང་གནང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་ཀུན་ཕན་གྱི་ལས་གཞི་ཐད་སྤྱི་ཚོགས་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཚང་མས་མཉམ་རུབ་གནང་གལ་ཆེ་སྐོར་བརྗོད་དོན། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོའི་ལས་གཞི་འདིའི་ཁྲོད། མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཅན་ཕ་མ་སྤུན་ཆེད་ཡོད་མཁན་ཡིན་ན། ཁོང་ཚོས་ང་ཚོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རོགས་རམ་བྱས་པ་ཡིན་ན་ལས་ཀ་ག་རེ་བྱས་དགོས་ཀྱང་ག་ཚོས་བྱེད་ཆོག་གི་རེད། བདག་པོ་མེད་མཁན་ཚོར་ང་ཚོས་ཐབས་ཤེས་བྱེད་ཆོག་གི་རེད། དེ་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཀྱང་ང་ཚོར་མཐུན་འགྱུར་ཞུ་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དཔེར་ན། མདོ་སྨད་ཚོགས་པའི་ས་གནས་ཀྱིས་འདིར་ནད་པ་གཉིས་བཏང་སོང་། དེ་ལ་ཁོ་རང་ཚོའི་ཚོགས་པ་དང་སྤུན་མཆེད་ཀྱིས་འགྲོ་གྲོན་བཏང་སོང་། ང་ཚོར་དངུལ་དང་མིའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱིས་འདང་ན། བོད་མིའི་ས་གནས་གཞིས་ཆགས་ཁག་ནང་ཀུན་ཕན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཡན་ལག་འཛུགས་པའི་འཆར་གཞི་ཡོད། དཔེར་ན། སྤེལ་ཀོབ་གཞིས་ཆགས་རང་དུ་སྡོད་མཁན་ཞིག་གིས་འགན་འཁུར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ན། ང་ཚོས་དགའ་མོས་ངང་མཐུན་སྦྱོར་དང་མཉམ་རུབ་བྱེད་འདོད་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
མཇུག་ཏུ་ཁོང་གིས་ངན་གོམས་ཕྱིན་པའི་ནད་པ་ཚོར་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་ཐོག་ནས་སློབ་གསོ་གལ་ཆེན་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་དོན། ཟླ་གཅིག་གོང་ང་ཚོའི་ཀུན་ཕན་ལས་ཁུངས་ནང་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྟོན་པ་བུ་མོ་རྣམ་ཤེས་ཞུ་བས་ཟླ་གཉིས་རིང་དང་བླངས་ལས་ཀ་བྱས་པ་རེད། མོ་རང་གིས་ནད་པ་ཚོར་འབྲེལ་བ་དང་སློབ་གསོ་བྱེད་སྟངས་དེ་ང་ཚོའི་སློབ་གསོ་བྱེད་སྟངས་གཉིས་བར་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ནད་པ་ཚོས་ཀྱང་དགའ་མོས་དང་ཡིད་ཆེས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ཁོ་ཚོར་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སློབ་གསོ་དང་ལམ་སྟོན་གནང་མཁན་སྨན་པ་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་འདུག ཉེ་ལམ་ང་ཚོས་དྷ་ཤོད་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་སྨན་ཁང་ལ་འདི་འདྲའི་ནད་པ་རིགས་ལ་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སྨན་པའི་མཐུན་སྦྱོར་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བྱས་པར། ཁོ་ཚོས་གང་ཐུབ་རོགས་རམ་བྱ་ངེས་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་སོང་ཡང་ག་ཚོད་ཅིག་བྱེད་ཐུབ་མིན་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
གསར་འགོད་པ། ལྷ་སྐྱབས་རྒྱལ།