དྲག་སྤྱོད་རྒོལ་རྡུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ག་རེ་ཐེབས་སྲིད།

འདས་པའི་ལོ་མང་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་རྒྱུར་དོགས་ཟོན་དང་། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་རྩོད་རྙོག་ནང་ཚུད་རྒྱུར་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཉེ་ཆར་དྲག་སྤྱོད་པས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཁ་ཤས་དམར་གསོད་བཏང་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གིས་གནོན་ཤུགས་དེར་གདོང་ལེན་བྱས་ཏེ་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་མི་གཏོང་ཐབས་མེད་ཆགས་ཡོད།

ཟླ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༢༠ ཉིན་ནུབ་ཨ་ཧྥི་རེ་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་མཱ་ལེ་(Mali) ཡི་བྷ་མ་ཁོ་ (Bamako) ཞེས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རེ་ཌེ་སོན་གསོལ་མགྲོན་ཁང་(Radisson Blu Hotel)ལ་དྲག་སྤྱོད་པས་འཇབ་རྒོལ་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་ལྕགས་ལམ་བཟོ་སྐྲུན་པ་ ༣ དམར་གསོད་བཏང་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་ཆར་ཁ་ཆེ་མཐུན་ཚོགས་ (Islamic State) ཀྱིས་དམར་གསོད་བཏང་བའི་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཧྥན་ཅེན་ཧོའུ་ (Fan Jinghui) ནི་ད་ལྟ་ལོ་ ༥༠ ཡིན་པ་དང་སྔོན་ཆད་པེ་ཅིན་སློབ་འབྲང་གི་དགེ་རྒན་ཞིག་ཡིན་འདུག

ཁིར་སི་ཌེནཱ་ལེན་ (Christina Lin) ནི་ཇོན་ཧོབ་ཁེན་སི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་ཕོལ་ནེ་ཊི་ཟཱ་ཆེས་མཐོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་དོན་སློབ་གཉེར་ཁང་ (Paul H. Nitze School of Advanced International Studies at Johns Hopkins University) དང་འཛམ་གླིང་ནུབ་རྒྱུད་རྒྱ་མཚོའི་འབྲེལ་མཐུན་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་དམིགས་བསལ་རྒྱ་ནག་དང་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུའི་འབྲེལ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཆེད་མཁས་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། སྔོན་ཆད་ཁོ་མོས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྲུང་ལྷན་ཁང་རྒྱ་ནག་སྲིད་བྱུས་སྡེ་ཚན་དང་རྒྱལ་ཡོངས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དཔྱད་བརྗོད་པ་བཅས་ཀྱི་འགན་འཁུར་མྱོང་ཡོད་འདུག ཁོ་མོར་བཅའ་འདྲི་བྱས་པའི་ནང་ཁོ་མོས། རྒྱ་ནག་གིས་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་ཐབས་ལ་བགྲོ་གླེང་དང་། ཉེ་ལམ་ཧྥ་རན་སིའི་རྒྱལ་ས་ཕ་རེ་སི་དང་། དེ་མིན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཁག་ཅིག་ནང་འཇབ་རྒོལ་བྱས་པའི་དོན་རྐྱེན། དེ་བཞིན། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་ནུབ་རྒྱུད་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་དུ་དྲག་གནོན་བྱས་པའི་ལྟ་ཚུལ་སོགས་གླེང་འདུག

དྲི་བ། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་དང་། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པ་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་དགྲ་བོ་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་འདུག ཁ་ཆེ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཐོག་མ་དམར་གསོད་བཏང་ཡོད་སྟབས། འཇིགས་སྐུལ་འདི་དག་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ཇི་ལྟར་གདོང་ལེན་བྱ་འཆར་ཡོད་དམ།

ལན། རྒྱ་ནག་ག་དུས་ཡིན་ཡང་རྒྱབ་ལོགས་ལ་ཡིབ་སྡོད་རྒྱུར་དགའ་ཡང་ད་ལྟ་ཁག་པོ་ཆགས་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ད་ལྟ་ཁ་ཆེ་མཐུན་ཚོགས་དང་ཨ་ལེ་ཁའོ་ཋ་(Al Qaeda ) ཡིས་རྒྱ་ནག་ལ་དམག་རྒྱག་རྒྱུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་ཧ་ཅང་གསལ་བོ་རེད། ངས་ད་ནི་རྒྱ་ནག་རྒྱབ་ཏུ་ཡིབ་ས་ཡོད་པ་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ངེས་པར་དུ་འགུལ་སྐྱོད་ཅིག་བྱེད་དགོས་པ་རེད།

དྲི་བ། རྒྱ་ནག་གིས་ག་རེ་བྱ་ཐུབ་ཀྱི་རེད།

ལན། རྒྱ་ནག་གིས་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་འདོད་ཡོད་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་དུའང་འཇིགས་སྐུལ་འདིའི་རིགས་ལ་རྒྱུན་པར་གདོང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་རེད། འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་རྒྱུ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་དར་ཆའི་འོག་ཏུ་འགྲོ་འདོད་ཡོད་པ་ལས་ཨ་རིའི་དར་ཆའི་འོག་ཏུ་འགྲོ་འདོད་ཡོད་པ་མ་རེད། ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དམག་དཔུང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུར་མོས་མཐུད་བྱས་ཡོད་སྟབས། ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་ནང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་བྱུང་བ་རེད། སི་རི་ཡ་དང་ཨི་རག་ནང་གི་ཁེ་ཕན་དང་གནོད་སྐྱོན་ཟུང་འབྲེལ་ཁྲོད། རྒྱ་ནག་གིས་མ་འོངས་པར་དཀྱིལ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡ་རུ་དྲག་ཆས་དམག་གི་རྟེན་གཞི་མང་པོ་འཛུགས་རྒྱུ་རེད། ཨ་རིས་ཤར་ཕྱོགས་དམག་གི་ལྟེ་གནས་འཛིན་པའི་སྐབས་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ནུབ་ཕྱོགས་དམག་གི་ལྟེ་གནས་འཛིན་རྒྱུ་རེད།

དྲི་བ། འདས་པའི་ལོ་མང་རིང་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་ཁོ་ཚོ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་རྩོད་ཉོག་ནང་ཞུགས་འདོད་མེད་སྲིད་བྱུས་ཤིག་བཟུང་སྟེ། དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུའི་དྲག་སྤྱོད་པའི་གནད་དོན་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱས་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ལྟ་དྲག་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྲིད་བྱུས་དེར་བསྐྱར་དུ་བསམ་གཞིག་གཏོང་དགོས་པ་ཆགས་ཡོད་དམ།

ལན། རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཁོ་རང་ཚོའི་མི་མང་གི་ནུས་ཤུགས་དང་སྲིད་སྲ་བརྟན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རེད། འཇིགས་དྲག་སྤྱོད་པའི་གནས་ཚུལ་འདི་རིགས་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཀྱིས་ཁོ་ཚོའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་སྲིད་དབང་ལ་གཏོར་སྐྱོན་གཏོང་སྲིད། ཐེ་གཏོགས་མི་བྱེད་པའི་སྲིད་བྱུས་ཟེར་བ་དེའི་ནང་དོན་ལས་ཀ་ཅི་ཡང་མི་སྒྲུབ་པའི་དོན་མ་རེད། ཁོ་ཚོས་དམག་གི་རྟེན་གཞི་ཡོད་ཚད་ཀྱིས་ཁོ་ཚོའི་མང་ཚོགས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད།

དྲི་བ། ཉེ་ཆར་ཁ་ཆེ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཚོས་འཇབ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་མེ་མདའ་དང་འབམ་བཞག་པའི་གནས་ཚུལ་ཡ་ང་བ་བྱུང་པ་དེས་རྒྱ་ནག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ག་རེ་ཐེབས་ཡོད།

ལན། ཕ་རེ་སིའི་དོན་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོར་ཤིན་ཅང་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱ་རྒྱུར་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་སྐུལ་ལྕག་བཏང་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་ཚོས་ཊའི་ཁེ་སི་ཊན་ཁ་ཆེ་ཚོགས་པ་ (Turkestan Islamic Party) ཉམས་ཆག་ཏུ་གཏོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ༼ པེ་ཅིན་གྱིས་ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་འགུལ་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་དྲག་སྤྱོད་གཉིས་མཉམ་བསྲེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཡུ་གུར་མི་རིགས་ནི་ཤིན་ཅང་གི་གདོན་མའི་མི་རིགས་ཞིག་ཡིན་པ་དང་མང་ཆེ་བ་ཊོ་ཁེ་(Turkic) ཡི་ཁ་ཆེ་ཡིན་འདུག༽ དེ་བཞིན། སི་རི་ཡ་དང་ཨི་རག་ནང་གི་འཛམ་གླིང་རང་བཞིན་གྱི་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་བའི་ཐད་ལའང་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་ངེས་རེད། དཔེར་ན། གསང་བ་མཉམ་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་ལྟ་བུ།

དྲི་བ། ཕ་རེ་སི་ལ་འཇབ་རྒོལ་བྱས་རྗེས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་ཤིན་ཅང་ཚུད་པའི་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་གྱི་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་གི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་ཚད་བཀག་བྱས་པ་དེར་ཧ་ཅང་འཚེར་སྣང་སྐྱེ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོའི་མཐོང་སྣང་ལ་འཛམ་གླིང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་དྲག་སྤྱོད་པར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་པ་དེར་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཞིག་ཚོར་གྱི་ཡོད་རབ་འདུག དེ་བདེན་པ་རེད་དམ།

ལན། དེ་བདེན་པ་རེད། ང་ཚོགས་འདུར་འགྲོ་བའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་གཉེར་པ་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས་སྐབས། ཁོ་ཚོ་ཚོང་མས་དེ་ལྟར་ཤོད་ཀྱིན་འདུག སྔོན་ཆད་ཁོ་ཚོས་སྤྱང་ཀི་བསླེབས་སོང་ཞེས་ནས་ཐེངས་མང་ལབ་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་ཚོས་ཤིན་ཅང་གླེང་པའི་སྐབས་སུ་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་པ་དང་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་གཉིས་སླེ་བོ་གཅིག་ཏུ་ཟླ་སྒྲིལ་གཏོང་གི་ཡོད་སྟབས། ཁོ་ཚོ་ཡིད་ཆེས་བརླག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། དེ་ནི་ཁོ་ཚོར་དྲག་སྤྱོད་པས་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་མེད་པའི་དོན་གང་ཡང་མ་རེད།

དྲི་བ། ཁྱེད་ཀྱིས་བལྟས་ན། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་ག་རེ་བྱས་ནས་ཤིན་ཅང་གི་གནད་དོན་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ་གླེང་གི་ཡོད་པ་རེད།

ལན། རྒྱ་ནག་གི་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་གི་དཀྱོག་མཚམས་གཅིག་དེ་ ༢༠༡༡ ལོའི་དཔྱིད་ཀ་རེད། ལོ་དེར་ཤིན་ཅང་གི་ཁ་ཞཱ་གྷར་ (Kashgar) ས་ཁུལ་དུ་འབར་རྫས་འགད་གཏོར་བཏང་པ་དང་། ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་ཚོས་ཆེས་ཐོག་མར་སི་ལ་ཧྥི་སུ་ཊི་ (Salafist) ཡི་རྒྱལ་དར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡོད་པ་དེ། དར་ཆ་ནག་པོའི་སྟེང་ཁ་ཆེ་ཡི་གེ་བྲིས་པ་རེད་མ་གཏོགས་ཤར་ཕྱོགས་ཊའི་ཁེ་སི་ཊན་གྱི་དར་ཆ་སྔོན་པོའི་སྟེང་ལ་ཟླ་སྐར་དཀར་པོ་ཡོད་པ་དེ་མ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྩེད་མོའི་འགྲོ་ལུགས་ཤིག་བཅོས་བསྒྱུས་བྱས་ཏེ། “ང་ཚོར་ཐོབ་ཐང་མང་པོ་དགོས་པ་དང་། རང་བཙན་གྱི་ཊའི་ཁེ་སི་ཊན་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུའི་འདོད་པ་ཡོད།” ཅེས་བཤད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ཁ་ཆེའི་བསྟན་སྲུང་དམག་འཁྲུག་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད།

དྲི་བ། ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གིས་རྩོད་གླེང་བྱེད་བཞིན་པའི་ལྷོ་རྒྱུད་མཚོ་ཁུལ་དུ་དྲག་ཆས་དམག་གི་རྟེན་གཞི་འཛུགས་ཆེད་མཚོ་ཁུལ་བྱེ་གླིང་དུ་འཛུགས་བསྐྲུན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཇིགས་སྐུལ་བར་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་པའི་འཐབ་འཁྲུག་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་སྲིད་དམ།

ལན། དུས་ཡུན་ཐུང་ཐུང་ནང་ལ་བལྟས་ན་དེ་རྙོག་འཛིང་རང་བཞིན་ཞིག་ཆགས་ངེས་རེད། འོན་ཀྱང་། ང་ཚོས་ས་དཀྱིལ་རྒྱ་མཚོ་དང་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུ་ཁག་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ཚེ་ང་ཚོར་ཁེ་ཕན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་མཚོ་ཁུལ་དེར་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་འཛུགས་བསྐྲུན་བྱས་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོས་ཞི་བདེའི་རྒྱ་མཚོའི་ནུབ་རྒྱུད་དུ་འབྱུང་བཞིན་པའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཞི་འཇགས་གཏོང་ཐུབ་པ་རེད། ལས་དོན་འདིར་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནས་མགོ་རྩོམ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།

ནའེ་ཡོག་དུས་བབ་ཀྱིས་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་སྤེལ་ཡོད་པ་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོས་བོད་བསྒྱུར་བྱས།