བོད་པའི་བུད་མེད་སྐོར་གྱི་བགྲོ་གླེང་སྟེང་རྒྱ་གར་སྤྱི་ཚོགས་དང་བསྡུར་ན་བོད་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་དང་། བུ་མོ་ཚོ་ཉམས་ཆུང་དང་ནང་ལས་ཡག་པོ་བྱེད་མཁན་ཡིན་དགོས་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་འབྱུང་ཁུངས། བུད་མེད་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་བར་སྤེལ་ཡུལ་དང་སྤེལ་མཁན་གཉིས་ལ་ཆ་རྐྱེན་གང་དག་འཚང་དགོས་མིན་སོགས་ཀྱི་ཐོག་བསམ་ཚུལ་བཤད་ཡོད།
བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས། དྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་ཞི་བདེ་ཚོགས་ཁང་དུ། ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༧ ནས་ ༣༠ བར་གྱི་ཉིན་གསུམ་རིང་། བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཚད་མཐོའི་ཟབ་སྦྱོང་བསྐྱར་ཞིབ་ཐེངས་དང་པོ། ཞེས་པ་མཇུག་བསྒྲིལ་བ་དང་བསྟུན་ཏེ། ཁ་སང་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༢།༠༠ ཐོག་ ༼བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་དེའི་ཕྱི་རོལ་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཤུགས་སྣོན།༽ ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་དང་། བགྲོ་གླེང་གཏམ་བཤད་གནང་མཁན་དུ། རང་དབང་གི་གསར་འགོད་པ་བློ་བཟང་དབང་རྒྱལ་ལགས་དང་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་པདྨ་ཆོས་སྒྲོན་ལགས། བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དོན་གཉེར་བ་བསྟན་འཛིན་སྐལ་བཟང་ལགས། དེ་བཞིན། བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་དང་གཞོན་སྐྱེས་ཁག་ཅིག་བཅས་འཛོམས་འདུག
བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྒྲོལ་མ་དབྱངས་ཅན་ལགས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། ད་ལན་བུད་མེད་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་གཙོ་བོ་འདི་སྔོན་མ་བུད་མེད་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་མ་སྤྲད་སྔོན་གྱི་གནས་སྟངས་དང་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲད་པའི་རྗེས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཀྱི་ཐོག་ལ་ཡར་རྒྱས་དང་འགྱུར་བ་ག་འདྲ་ཕྱིན་ཡོད་མེད་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱས་པ་ཡིན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཆ་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་བུད་མེད་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་བར་ཤུགས་རྐྱེན་ག་འདྲ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་མེད་དང་། ཕོ་མོ་གཉིས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས། རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་ཕྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་བསྡུར་ན། བོད་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་ཡོད་མེད་སོགས་ལ་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲད་པ་ཡིན། སྔོན་ཆད་དང་བསྡུར་ན་བོད་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཡར་རྒྱས་ཞེ་དྲགས་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེང་སྐབས་བོད་པའི་བུད་མེད་ཚོས་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་དང་ལས་འགན་འཁྱེར་སྟངས་ཐད་ནས་སོ་སོའི་ཁྱོ་ག་དང་འདྲ་མཉམ་གྱིས་ལས་ཀ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལ་ཞིག་གི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་བལྟས་པ་ཡིན་ན། བོད་པའི་བུད་མེད་ཚོའི་ནུས་སྟོབས་ད་དུང་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ང་ཚོ་ཁྱིམ་ནང་གི་ཨ་མ་ཡིན་ཞེས་ཁང་པའི་ནང་འཛུལ་ནས་མི་འདུག་པར། ཕྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྒོར་ཞུགས་དགོས་པ། སོ་སོའི་ཉེན་རེའི་ལས་ཀའི་ཐོག་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་གྱིས་ནུས་ཤུགས་ཆེན་པོ་འདོན་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། ཅེས་སོགས་བརྗོད་བྱུང་།
བསྟན་འཛིན་སྐལ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་དོན། ང་ཚོ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོ་ནང་བཤད་སྟངས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། རྒྱ་གར་སྤྱི་ཚོགས་དང་བསྡུར་ན་བོད་པའི་བུད་མེད་ཚོར་ཐོབ་ཐང་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་། དེང་སྐབས་བོད་པའི་བུད་མེད་ཚོས་ག་རེ་བྱེད་འདོད་ན་དེ་བྱེད་ཆོག་གི་རེད། ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་མ་རེད། བུད་མེད་སོ་སོས་ལས་དང་མ་ལས་ལ་རག་ལས་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས་གོ་སྐབས་ནི་སྤྲད་བཞག་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་རྗོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། བོད་པའི་བུད་མེད་ཚོར་གོ་སྐབས་གཅིག་མཚུངས་སྤྲད་ཡོད་ནའང་བོད་པའི་བུད་མེད་ཚོས་གོ་སྐབས་དེ་ལེན་པར་ཁྱད་པར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ཚུལ་ནས་བལྟས་ན་བོད་པའི་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་ནའང་དོན་དངོས་སུ་ང་ཚོའི་གཞུང་གི་མགོ་འཁྲིད་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་འགན་འཛིན། གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་གཞིས་མགོ་སོགས་ཚང་མ་བརྒྱ་ཆར་ཕབ་ན་བུད་མེད་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་བརྒྱ་ཆ་ ༡༣ ལྷག་ཙམ་ལས་ཡོད་པ་མ་རེད། སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་ཕོ་མོ་གཉིས་ལས་བུ་མོ་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་དང་ཡིག་རྒྱུགས་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་ཡག་པོ་ཡོད་ཀྱང་འགན་ལེན་པའི་གནས་བབ་ལ་འཐོན་དུས་བུད་མེད་ཉུང་ཉུང་ལས་མེད་པ་མངོན་གསལ་རེད།
ཕོ་མོ་གཉིས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་དགོས་མཁོ། བརྩི་མཐོང་སོགས་ལོགས་ག་ཡིན་སྟབས། བུད་མེད་ཚོས་སོ་སོའི་དགོས་འདུན་དེ་ཕར་མ་ལབ་ན་སྐྱེས་པ་ཚོས་མགོ་ཚོས་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན། སྤྱི་འཐུས་དང་གཞིས་མགོ་སོགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་བུད་མེད་མང་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་བུད་མེད་ཀྱི་དགོས་འདུན་ལ་དོ་སྣང་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་རེད། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་མིན་པའི་གནད་དོན་གཙོ་བོ་དེ་ཕོ་མོ་གཉིས་ལ་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་སྟངས་གཅིག་པ་གཅིག་རྐྱང་ཡིན་ནའང་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་ཐད་ནས་ཕོ་མོ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་འདུག བུ་མོ་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་ཡག་པོ་དགོས་པ་དང་ལས་ཀ་ཡག་པོ་ཡོད་དགོས་པ་རེད་ལབ་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བུད་མེད་ཚོ་ཁ་ཁུ་སིམ་པོ་དང་ཉམས་ཆུང་ཆུང་བྱ་དགོས་པ་རེད་ཟེར་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་དེ་འདྲར་བརྟེན་ནས་ང་ཚོའི་མགོ་འཁྲིད་ཁྲོད་དུ་བུད་མེད་མང་པོ་འཐོན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། བུད་མེད་ཟེར་བ་དེ་ནང་ལས་ཡག་པོ་བྱེད་མཁན་དང་ཕ་མར་ལྟ་སྐྱོང་ཐུབ་མཁན། ཟ་མ་ཡག་པོ་བཟོ་མཁན་དང་ཁྱིམ་ནང་གཙང་སྦྲ་ཡག་པོ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་དགོས་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ཚོ་དེ་འདྲ་ཞིག་མི་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་དུ་ཡོད་པ་རེད། བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་དང་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་དག་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཅེས་སོགས་བརྗོད་སོང་།
བློ་བཟང་དབང་རྒྱལ་ལགས་ནས། སྤྱིར་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་བ་ཞེས་པའི་བརྗོད་བྱ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ནས་ད་ལྟ་ད་དུང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་མེད་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད། དེ་ང་ཚོས་ཁས་ལེན་དགོས་པ་རེད། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་གང་རེད་ཟེར་ན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་དང་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། བུད་མེད་རང་ངོས་ནས་ཀྱང་ངས་ལས་ཀ་འདི་བྱེད་དགོས་སྙམ་པའི་བསམ་བློ་དང་ཕུགས་འདུན་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས་མི་ཞིག་གིས་ཕུད་རྒྱག་བཏང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བ་མ་རེད། དཔེར་ན། རྟ་ལ་ཆུ་འཐུང་འདོད་མེད་ན་ཆུའི་འགྲམ་དུ་འཁྲིད་ཀྱང་འཐུང་གི་མ་རེད། བུད་མེད་རང་ངོས་ནས་ངས་ལས་ཀ་ཞིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་པའི་བསམ་བློ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་དགོས་པ་རེད།
སྤྱི་ཚོགས་ནང་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། སྐྱེས་པ་ཁག་ཅིག་གིས་བུད་མེད་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་མཁན་ཡིན་ཟེར་ཡང་དེ་ཁ་ནས་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་ཙམ་ཡིན་པ་དང་། བུད་མེད་ཁག་ཅིག་གིས་ཀྱང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་ཟེར་ནས་ཕོ་ཡིས་ཐ་མག་འཐེན་གྱི་འདུག ངས་ཀྱང་ཐ་མག་འཐེན་གྱི་ཡིན་ཟེར་གྱི་འདུག དེ་བསམ་བློའི་གོ་རྟོགས་སྐྱོ་དྲགས་པ་རེད། བུད་མེད་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་མཁན་ངེས་པར་དུ་བུད་མེད་ཡིན་དགོས་དོན་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕོ་ཡིས་ཀྱང་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ (feminism) བརྩོད་ལེན་བྱ་ཆོག་གི་རེད། དཔེར་ན། ཉེ་ཆར་ལྷོ་ཕྱོགས་མོན་གྷོ་ཊར་བུད་མེད་ཅིག་ལ་ཨེ་ཙིའི་ནད་ཚའི་དཀའ་ངལ་ཞེ་དྲགས་འཕྲད་སྐབས། བུད་མེད་ནུས་སྟོགས་སྤེལ་མཁན་ཡིན་ཟེར་མཁན་དེ་དག་མཐོང་སར་མི་འདུག བུད་མེད་དེ་ལ་རོགས་རམ་དང་ལྟ་རྟོགས་བྱེད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། མཐའ་མར་རོགས་རམ་གནང་མཁན་༧སྐུ་མདུན་རང་རེད། དེར་བརྟེན། བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་མཁན་ཡིན་ཟེར་ནས་ཁང་པའི་ནང་སྐྱིད་པོ་བཏང་ནས་སྡོད་པ་དང་། གླ་ཆ་མཐོན་པོ་བླངས་ཏེ་ངོ་དེབ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་སྐད་ཆ་སྟོང་པ་བཤད་ནས་བསྡད་ན་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ནད་པ་རེད། སྨད་འཚོང་འཁན་རེད། དེ་ཚོའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་སུ་གང་ཡོང་ཅི་ཡོང་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
པདྨ་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ངོས་ནས་བུད་མེད་ལ་དམན་པར་ལྟ་བའི་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་མཐའ་དག་འགོག་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས་ཟེར་བ་ཞིག་བཞག་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་འབོར་དང་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞེས་པ་དེ་སྤེལ་བ་རེད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བུད་མེད་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཞི་བ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་དུ་ཚོགས་སྐབས། བུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་ཞེས་པའི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་རེད། དེ་ལྟར་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་དེ་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་ (gender equality) ཞེས་པ་དེ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་སློབ་སྦྱོང་དང་ལས་ཀ གླ་དངུལ་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་བའི་རྗེས་ལ་གཞི་ནས་ནུས་སྟོབས་གོང་སྤེལ་ཞེས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།
སྔོན་མ་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐབས་སུ། བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་སྤེལ་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་ལས་གཞི་དོན་ཚན་བརྒྱད་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དོན་ཚན་དེ་དག་ནང་བུད་མེད་ཟེར་བ་དེ་མགོ་འཁྲིད་རིམ་པར་བསླེབ་དགོས་པ་དང་། སྔོན་འགྲོའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་སྐབས་སུ་བུ་མོའི་སློབ་སྦྱོང་ལ་འདམས་གསེས་དང་སློབ་སྟོན་གནང་རྒྱུ། ལྷག་པར་དུ་སྔོན་འགྲོའི་སྐབས་སུ་བུ་མོ་རྐྱང་བའི་དགེ་རྒན་འཇོག་དགོས་པ་སོགས་གཏན་འབབས་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དོན་ཚན་བརྒྱད་དེ་བཞག་པའི་རྗེས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་དེ་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱས་ཡོད་མེད་དང་ལག་ལེན་བསྟར་ཡོད་མེད་ལ་གསལ་ཁ་ཡོད་པ་མ་རེད།
འགྲོ་བ་མིའི་ཐོང་ཐང་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས་དེ་དག་བཞག་པའི་སྐབས་སུ་ད་དུང་བྱིས་པའི་ཐོབ་ཐང་ཡང་བཤད་ཡོད་པ་རེད། ངས་དེ་སྔོན་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ནང་ལོ་ ༥ རིང་ལས་ཀ་བྱས་པའི་སྐབས་སུ། ང་ཚོས་བྱིས་པ་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་སྐབས་ཕོ་མོ་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པར་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཐོག་ནས་སློབ་གསོ་སྤྲོད་དགོས་པའི་ཟབ་སྦྱོང་མང་པོ་སྤྲད་པ་རེད། དེ་གཅིག་པུ་མིན་པར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཆིངས་ཁག་ལྟར་ན། ཕྲུ་གུ་ལོ་ ༡༨ ཟིན་པའི་བར་དུ་ཕ་མས་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་ཆོས་ལུགས་གང་ལ་དད་མིན་དང་། ཕྲུ་གུའི་མི་ཚེ་སྐྱེལ་སྟངས་ལ་ཐག་གཅོད་སོགས་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྲུ་གུའི་མི་ཚེ་སྐྱེལ་སྟངས་ལ་རང་དབང་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་ཞེས་པ་དེ་བུད་མེད་སོ་སོས་རང་ཉིད་ཀྱི་དགའ་ཕྱོགས་མོས་ཕྱོགས་གཞིར་བཟུང་གིས་དེ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་དང་སློབ་སྦྱོང་གི་གོ་སྐབས་རག་མ་རག་དང་དེའི་ཐོག་ལ་འགྲོ་ཐུབ་མ་ཐུབ་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས། དེ་རླངས་འཁོར་ནང་རྡོ་སྣུམ་བླུགས་ན་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་ལྟར་གཞན་གྱིས་ཕུད་རྒྱག་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་ཏུ་ང་རང་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་མེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
མཇུག་གི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་སྐབས་བནྟེ་སྐྱབས་ལགས་ཀྱིས། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་རྩོད་མཁན་ཚོ་ཡིན་ན་རེད། བུད་མེད་ཀྱི་རང་ཐང་འདྲ་མཉམ་བཤད་མཁན་ཚོ་ཡིན་ན་རེད། བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ཐོག་ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་ཤོར་གྱི་མེད་འགྲོ་བསམ་གྱི་འདུག ནོར་འཁྲལ་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་ཡིན་ན་རེད། ཕ་རོལ་བོའི་ཨམ་ཅོག་ནང་ལ་མ་འགྲོ་བའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡོང་གི་འདུག ང་ཚོས་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་དེ་འདྲའི་སྒང་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་སྐབས། དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་ས་གཅིག་དེ། སྤྱི་བཏང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་། དེ་དང་བསྡུར་ན་ང་ཚོ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་རེད་འདུག དེ་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག གཉིས་པ་དེ་ང་ཚོའི་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་ཟེར་བ་དེ། ང་ཚོས་བོད་པ་རང་གི་བསམ་བློ་ཡོད་པ་དང་བོད་པ་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པ་ཞིག་གི་སྒང་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གཏོང་གི་ཡིན་ནམ། ཡང་ན། བོད་པ་ཡིན་ཡང་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་དང་སྤྱོད་པ་འཁྱེར་ཕྱོགས་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན། གང་ལྟར་བུ་མོ་དེ་འཇོན་པོ་ཞིག་ཆགས་ན་འགྲིག་གི་རེད་ཟེར་བ་དེ་འདྲའི་བསམ་བློ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན། གསུམ་པ་དེ་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་ཐོག་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་མཁན་ཡིན་ན་རེད། བུད་མེད་ནུས་སྟོབས་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ཡིན་ན་རེད། སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེས་པའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ནུས་པ་ཡོད་པ་ལྟར་བུད་མེད་ལའང་བུད་མེད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་ནུས་པ་མ་འདྲ་ཡོད་སྟབས། དེ་ཚོ་གསལ་བོ་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དཔེར་ན། བུ་མོ་ཚོར་དགོང་མོ་འཕྱི་བོ་ཆགས་སུ་མ་འཇུག་ཟེར་བ་དེ་ཕོ་མོ་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་མ་རེད། དེ་དོན་དངོས་ཐོག་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། དེ་འདྲའི་གནས་ཚུལ་ཐོག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
བཞི་བ་དེ་ད་ལྟའི་བར་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་ཡོང་ཐབས་སུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་དེ། གོ་རྟོགས་དངོས་གནས་སྤེལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན་སྐྱེས་པ་ཚོར་ཡང་སྤེལ་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དཔེར་ན། ཨ་མར་དཀའ་ངལ་ག་རེ་ཡོད་པ་དེ་ཨ་མར་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་དགོས་པ་མ་རེད། བུད་མེད་ལ་ཟླ་མཚན་འབབ་སྐབས་དཀའ་ངལ་ག་འདྲ་ཡོད་མེད་དེ་བུད་མེད་ཁོ་རང་ཚོར་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་པ་མ་རེད། བུད་མེད་བཅིངས་འགྲོལ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན། བཅིངས་འགྲོལ་གཏོང་མཁན་དེ་སྐྱེས་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། སྐྱེས་པ་ཚོར་བུད་མེད་ལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་བསམ་བློ་འཁྱེར་ཕྱོགས་སོགས་ལ་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲད་དེ། ཕར་ཕྱོགས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་མགོ་ཚོས་སུ་བཅུག་པ་ཡིན་ན་གནས་སྟངས་ཡག་ཏུ་འགྲོ་བ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ནས་ད་ལྟའི་བར་བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་གོང་འཕེལ་ཐོག་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲད་ཡོད་ཀྱང་། ཁ་གསལ་བོ་བྱས་ནས་དྲང་མོར་བཤད་ན། སྤྱི་ཚོགས་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་མཁན་དང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱེད་མཁན་ཡང་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ཚང་མ་མགོ་འཁྲིད་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་མཁན་ཡིན་ཞེས་སྒང་ནས་བསྡད་པ་ཡིན་ན། འོག་གི་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་ས་ག་བར་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན། སྒང་དུ་སྡོད་མཁན་ཚོས་ཐོག་མར་སོ་སོར་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་སོགས་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་རྒྱལ།
བུད་མེད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་རྣམ་དཔྱོད་སོགས་རང་རེའི་འཚེ་བ་མེད་པའི་རིག་གཞུང་དང་། བྱམས་བརྩེ་ལྡན་པའི་རིག་གཞུང་། ཞི་འཇམ་ཅན་གྱི་རིག་གཞུང་ནང་གསུངས་པ་ལྟར་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འབྱུང་ན་ཚང་མར་ཕན་ངེས།
བུད་མེད་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་ཨ་ཁུ་སྟོན་པ་བཙུན་མའི་དགོན་པར་སོང་བའི་སྒྲུང་ཡོང་གྲབས་འདུག་གཱ། ཧ་་ཧ
དེར་བརྟེན། བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་སྤེལ་མཁན་ཡིན་ཟེར་ནས་ཁང་པའི་ནང་སྐྱིད་པོ་བཏང་ནས་སྡོད་པ་དང་། གླ་ཆ་མཐོན་པོ་བླངས་ཏེ་ངོ་དེབ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་སྐད་ཆ་སྟོང་པ་བཤད་ནས་བསྡད་དེ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཞེས་པ་འདི་ཤར་གླིང་ལ་ཟུར་ཟ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་འདྲ། ཧཧཧ་ཡག་པོ་འདུག