དབྱིན་ཇུའི་གཞུང་གིས་ ༢༠༡༦ ལོར་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་གཉིས་ཐད་ནས་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་འཐོན་གྱི་ཡོད་མེད་ནི་སྐབས་དེའི་མང་མོས་འོས་བསྡུའི་བརྗོད་གཞི་རེད།
ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཀྱོག་མཚམས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་དབྱིན་ཇུ་གཞུང་གིས་ལོ་ངོ་ ༤༣ ཡི་མཛའ་འབྲེལ་དོར་ཏེ། ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་འཐོན་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད། ཐག་གཅོད་དེས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་གྱེས་ཡོད་པ་དང་། མཇུག་མཐའི་གྲུབ་འབྲས་མ་ཐོན་སྔོན་ལ་ཐག་གཅོད་དེར་རྒྱལ་ཁའི་བདེན་ཁ་སྟེར་མི་ཐུབ་ཀྱང་། མཐར་དབྱིན་ཇུ་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་འཐོན་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བརྒྱ་ཆ་ ༥༢ ཐོབ་ཡོད་སྟབས། འོས་གྲངས་བརྒྱ་ཆ་ ༢ ཙམ་གྱིས་མང་བ་ཆགས་ཏེ་མང་མོས་ཐོག་ཕྱིར་འཐོན་ཕྱོགས་ཁག་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད།
ཟླ་བ་བཞིའི་རིང་མང་མོས་འོས་བསྡུ་བྱས་པ་དེས་དབྱིན་ཇུའི་སྤྱི་ཚོགས་ཕྱི་དཀྲིག་ནང་དཀྲིག་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལངས་ཕྱོགས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་མི་མང་ནང་ཕན་ཚུན་གྱི་སེམས་ལ་རྨ་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོས་ཡོད་ལ། ཡུ་རོབ་ཁྱོན་ཡོངས་ལའང་གཡོ་འགུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེབས་ཡོད།
སྐུ་ཞབས་ཁཱ་སི་མཱོ་ཌཱ་ (Cas Mudde) ལགས་ཀྱིས་ “དབྱིན་ཇུ་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་ཐོན་པ་དེ་གཡས་ལྷུང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཚོས་ཕྱི་སྲིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ། ཧྥ་རན་སུའི་མཱ་རིན་ནེ་ལེ་པན་ ( Marine Le Pen ) དང་། ཧོ་ལན་ཌའི་གཱི་ཌ་བཱ་ཌར་སུ་ (Geert Wilders)སོགས་གཙོ་བྱས་པའི་གཡས་ལྷུང་སྲིད་དོན་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་སེམས་ཤུགས་སྤེལ་ཡོད།” ཅེས་བརྗོད་ཡོད། སྐུ་ཞབས་ཁཱ་སི་མཱོ་ཌཱ་ལགས་ནི། ‘ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་དྲང་བདེན་ལྟ་གྲུབ་(The Ideology of the Extreme Right)’ ཞེས་བའི་དཔེ་དེབ་རྩོམ་པ་པོ་ཡིན།
ན་ནིང་དབྱིན་ཇུའི་སྲིད་བློན་ཟུར་བ་ཌཱ་བི་ཌི་ཁཱ་མཱི་རོན་ (David Cameron) ལགས་ཀྱིས་གལ་སྲིད་དབྱིན་ཇུ་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་འཐོན་པ་ཡིན་ན། ཁོས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་མ་འོངས་པའི་ཉེན་ཁར་འགན་ལེན་བྱེད་ཐབས་མེད་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲད་ཡོད་པ་དང་། འོས་བསྡུའི་གྲུབ་འབྲས་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་མ་ཐག་ཁོ་རང་ལས་གནས་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་ཡོད།
ཁཱ་མཱི་རོན་གྱིས། “ང་སྲིད་བློན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ཟླ་བ་འགའི་རིང་རྒྱལ་ཁབ་འདི་གང་ཐུབ་ཀྱིས་ཁ་ཕྱོགས་ཡག་ས་ཞིག་ལ་འཁྲིད་ཐབས་བྱེད་དགོས་བསམ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟ་འོས་བསྡུའི་མཇུག་འབྲས་དེས་ང་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་མགོ་ཁྲིད་བྱས་ན་འོས་འཚམ་མེད་པ་བསྟན་ཡོད་” ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
དབྱིན་ཇུའི་གཞུང་གིས་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་མང་པོའི་ནང་འོས་བསྡུ་བྱས་བའི་ཁྲོད། རྒྱལ་ས་ལོན་ཌོན་ (London) གྱིས་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཁོངས་འདུག་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དང་། ལྷོ་རྒྱུད་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གཙོ་བྱས་བའི་གྲོང་ཁྱེར་བཱལ་སི་ (Wales) སོགས་ཀྱིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་འཐོན་རྒྱུའི་མང་མོས་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཡོད།
གཞན། དབྱིན་ཇུའི་བྱང་ཕྱོགས་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་འོག་སྡོད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དང་། གྲོང་གསེབ་ཁག་གིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་འཐོན་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་སྟབས། ཁྱོན་ཡོངས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ན་གཞོན་ཚོས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་འོག་འདུག་འདོད་ཡོད་པ་དང་། ལོ་ན་ ༦༥ ལས་བརྒལ་བ་དག་གིས་ཡུ་རོབ་དང་ཁ་བྲལ་འདོད་ཀྱི་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད།
‘དབྱིན་ཇུ་གཞུང་ཨང་དང་པོ།’
ལོ་སྔོན་མའི་ནང་། དབྱིན་ཇུའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་ཡུ་རོབ་སྐྱབས་བཅོལ་ཞབས་ཞུའི་ལས་འགུལ་བ་ལྕམ་ཇཱོ་ཁཱི་སི་ (Jo Cox)ལགས། སྲིད་གཞུང་གིས་མང་མོས་འོས་བསྡུ་མ་གནང་སྔོན་ཏག་ཏག་གི་བདུན་ཕྲག་ནང་། ལྐོག་གསོད་པ་ཞིག་གིས་གྲིས་བརྒྱབ་སྟེ་བསད་ཡོད། སྐབས་དེར་ལྐོག་གསོད་པ་དེས་ “དབྱིན་ཇུ་གཞུང་ཨང་དང་པོ་ཡིན། འདི་ནི་དབྱིན་ཇུའི་ཆེད་དུ་ཡིན།” ཞེས་སྐད་འབོད་བརྒྱབ་ཡོད།
ལྕམ་ཇཱོ་ཁཱི་སི་ལགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། མོ་རང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་གནས་བབ་འདྲ་མིན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་མོས་སེ་རི་ཡའི་འཐབ་འཁྲུག་ཁྲོད་གནོད་འཚེ་ཕོག་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་དང་ཁོ་ཚོའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་ལས་འགུལ་མང་པོ་སྤེལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། པཱ་ལི་སི་ཐན་ནང་གི་གྷ་རྫ་ (Gaza) ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཚོའི་ཆེད་དང་། ད་དུང་བྲན་གཡོག་རིང་ལུགས་དང་། མུག་ཤི་ཐེབས་བཞིན་པའི་མང་ཚོགས་སོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་ཡོད།
ལྐོག་གསོད་དོན་རྐྱེན་དེ་ནི། ལོ་ངོ་ ༢༥ ནང་དབྱིན་ཇུའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཞིག་ལྐོག་གསོད་བྱས་བ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཡོད།
གཞུང་ལ་མི་དགའ་མཁན།
རྙིང་ཞེན་པ་ཚོས་དབྱིན་ཇུ་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་ཐོན་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟ་ཡུ་རོབ་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཕྱི་མིས་རང་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་གི་འོག་ཏུ། མང་ཚོགས་ནང་གཞུང་ལ་མི་དགའ་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།
ན་ནིང་ཇར་མན་གྱི་ས་གནས་འོས་བསྡུའི་སྐབས། (AFD) ཟེར་བའི་རྙིང་ཞེན་ཚོགས་པས་སྲིད་བློན་ཨན་ཇི་ལཱ་མཱར་ཁེལ་ལགས་ཀྱི་ཡེ་ཤུ་དམངས་གཙོ་ (Angela Merkel’s Christian Democrats) ཚོགས་པ་ཕམ་ཉེས་སུ་བཏང་ཡོད་པ་དང་། ལོ་དེར་ཇར་མན་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་ཏེ། དྲག་གཅོད་དོན་རྐྱེན་ཐེངས་མང་བྱུང་ཡོད། ཧྥ་རན་སུའི་རྙིང་ཞེན་མདུན་སྐྱོད་ཚོགས་པ་(France’s Front National)ཡི་ཚོགས་གཙོ་མཱ་རིན་ནེ་ལེ་པན་ (Marine Le Pen) ལགས་ལ་སྲིད་འཛིན་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད་དང་། ཨོ་སི་ཊིར་ཡའི་རྙིང་ཞེན་ཚོགས་མི་གཙོ་བོ་ཞིག་མངའ་སྡེ་དེའི་མགོ་ཁྲིད་དུ་འདེམས་གྲབས་བྱས་ཡོད། དེ་བཞིན། ཨི་ཊ་ལི་ཡའི་གཞུང་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ལས་གཞིར་རྙིང་ཞེན་ཚོགས་པས་འདོད་མོས་མེད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་དེའི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་ལས་གནས་ནས་རྩ་དགོངས་མ་ཞུས་ཙམ་གྱི་གནས་སྟངས་ཆགས།
ཨ་རིའི་ཧྥི་ལོ་རི་ཌ་སློབ་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་མཉམ་ཞིབ་པ་སྐུ་ཞབས་རཱ་མེ་པེ་ཌ་ (Rami Peit) ལགས་ཀྱིས་ “གལ་སྲིད་ཧྥ་རན་སུའི་ལྕམ་ལེ་པན་ལགས་སུ་འོས་འཐོབ་པ་ཡིན་ན། ཧྥ་རན་སུ་ཡང་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་འཐོན་རྒྱུར་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པ་ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལྟར་རེད། དེ་དག་ཁྲོད་ཇར་མན་ནི་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་འབྲེལ་དང་ཆབ་སྲིད་འཁྲབ་སྟོན་པ་གཅིག་པུ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།” ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
རྙིང་ཞེན་པ་ཚོས་ཕྱི་མིའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ལས་མེད་མི་འབོར་ཇེ་མང་དུ་ཕྱིན་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཇེ་མང་དུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དྲག་སྤྱོད་དོན་རྐྱེན་ཇེ་མང་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་སྲིད་དོན་ལམ་ལུགས་རིགས་རྩ་མེད་གཏོང་གི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
སྐུ་ཞབས་ཌན་སཱི་ཊཱོ་ནེ་(Dan Stone)ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་དོན། “འདི་ནི་ཡུ་རོབ་ལ་ཆེས་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་སྐབས་ཤིག་རེད་” ཅེས་བརྗོད་པ་དང་འབེལ་ཏེ། “དབྱིན་ཇུ་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་ལས་ཕྱིར་འཐོན་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་རྗེས། ཇར་མན་དང་ཧྥ་རན་སུའི་ནང་དུའང་གཉིད་ལས་སད་པ་ལྟར་འོས་ལངས་བྱུང་སྐབས། ང་ཚོས་རྙིང་ཞེན་ཚོགས་པའི་མདུན་སྐྱོད་གོམ་འགྲོས་མཐོང་བྱུང་། དེ་ནི་ཡུ་རོབ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་ཨ་རི་དང་འཛམ་གླིང་གང་སར་རྙིང་ཞེན་པ་ཚོས་ཡར་ལངས་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་དག་རེད།” ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
སྐུ་ཞབས་ཌན་སཱི་ཊོ་ནེ་ལགས་ནི། ‘དེ་ཚོ་ཚང་མར་བདེ་མོ་ (Goodbye to All That)’ ཞེས་བའི་དེབ་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཡིན་ཞིང་དཔེ་དེབ་དེ་ནི་ ༡༩༤༥ ལོའི་ཚུན་གྱི་ཡུ་རོབ་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་ཡིན།
སྐུ་ཞབས་སཱི་ཊཱོ་ནེ་ལགས་ཀྱིས་ “འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་བའི་མཐའ་སྡོམ་གྱིས་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་དེ་བསྐྲུན་ཡོད་ལ། དེའི་བརྒྱུད་རིམ་དེ་འདྲའི་ཡང་དག་པ་ཞིག་མིན་རུང་། ང་ཚོས་ད་ལྟ་མཐུན་ཚོགས་དེ་འདི་ལྟར་གཡུག་བཞག་ན་མཇུག་འབྲས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་སྲིད་དམ།”ཞེས་བརྗོད་འདུག
དབྱིན་ཇུ་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ལས་ཕྱིར་ཐོན་པ་དེས་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ནང་ཆབ་སྲིད་ཡོ་ལང་ཆེན་པོ་བསླངས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་ལམ་ཁ་གསར་བ་ཞིག་ལ་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་མ་བྱས་ཚེ། དུས་ཡུན་རིང་པོ་མི་འགོར་བར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཁ་འཐོར་དུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཧ་ཅང་ཆེ།
དབྱིན་འཇི་འབྲི་དགོས་ས་ལ་དབྱིན་ཇུ་བྲིས་པ་དེ་གང་ཡིན་ནམ་ལ།
ཁམས་སྐད་རེད་བས་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཨིན་འཇི་ཞེས་བྲིས་ན་ལེགས། ཡིན་ཡང་ཡོངས་གྲགས་སུ་ད་བར་དུ་ དབྱིན་འཇི་ ཟེར།
དབྱིན་ཡུལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པ་རེད་དམ།