རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་ནང་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་(Black fungus) ཞེས་པའི་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བའི་གཉན་ནད་ཅིག་འགོས་ཁྱབ་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་ནད་རླབས་གཉིས་པ་དེ་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་མི་ཉུང་བའི་ནང་གི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པའི་ཁྲོད་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་(black fungus)ཞེས་པ་ཕོག་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པར་བརྟེན། རྒྱ་གར་དབུས་འཕྲོད་ལས་ཁུངས་ངོས་མངའ་སྡེ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཉིད་ནད་ཡམས་ལ་ངོས་འཛིན་བྱ་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྱབ་ཅིག་བཏང་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གར་དབུས་འཕྲོད་བསྟེན་དང་ཁྱིམ་ཚང་བདེ་དོན་ལྷན་ཁང་གིས་མངའ་སྡེ་ཁག་ལ་བཏང་བའི་བཀའ་ཁྱབ་ནང་། ཉེ་བའི་ཆར་མངའ་སྡེ་མང་པོའི་ནང་གི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་གཅིན་སྙིའི་ན་ཚ་ཡོད་མཁན་དང་གཉན་ཚད་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་སྨན་རིགས་ (steriod) སྟེན་མཁན་གྱི་ནད་པའི་ཁྲོད་དུ་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་ཕོག་མཁན་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་དེ་བློ་འཚབ་སྐྱེ་གཞི་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ནད་གཞི་དེས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་རྣམས་ནད་མནར་དང་རྐྱེན་འདས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཆེ་བ་སྐྲུན་གྱི་ཡོད་སྟབས། གཞུང་སྒེར་གྱི་སྨན་ཁང་ཚང་མས་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོར་དོ་ནན་གྱིས་བརྟག་དཔྱད་དང་སྨན་བཅོས་ཚོད་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། རང་ཁོངས་ཀྱི་སྨན་ཁང་ལ་ནད་དེ་ཕོག་མཁན་དང་དོགས་ཡོད་ནད་པའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ངེས་པར་དུ་དབུས་གཞུང་ལ་སྙན་སེང་ཞུ་དགོས་སྐོར་བརྗོད་འདུག
མུ་ཁོར་མི་ཁོ་སིས་ (Mucormycosis) སམ་ཡོངས་གྲགས་སུ་ black Fungus ཞེས་པའི་ནད་གཞི་དཀོན་པོ་དེ་ནི་ས་ལུད་དང་རྩི་ཤིང་། ཤིང་ཏོག་དང་སྔོ་ཚལ་རུལ་པའི་སྟེང་ཆགས་པའི་ཧམ་སྤུའི་རིགས་སྣ་ཁུངས་སོགས་བརྒྱུད་མིའི་ལུས་པོའི་ནང་ཞུགས་ཏེ། མིའི་གློ་བ་དང་། སྣ་དང་དབྲལ་བའི་རྒྱབ་ཀྱི་སྦུ་གུ་(Sinuses)། ཀླད་པ་བཅས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་གཏོང་གི་ཡོད་ཅིང་། གཅིན་སྙིའི་ནད་གཞི་ཡོད་མཁན་དང་། འབྲས་ནད་དང་གཉན་ནད་རེག་དུག་གི་རྐྱེན་པས་ལས་ཟུངས་རྒུད་པའི་ནད་པ་ཚོར་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་ཕོག་ཚེ། སྲོག་སྐྱོན་བྱུང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད་འདུག་ལ། གཉན་ནད་དེ་དང་འདྲ་བའི་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་དཀར་པོ་(White fungus) ཞེས་པ་ཕོག་ཡོད་པའི་ནད་པའང་ཐོན་བཞིན་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གར་གྱི་སྨན་པ་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཆེད་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས། ད་ཐེངས་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་མང་པོའི་ནང་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་ཕོག་མཁན་མང་པོ་ཐོན་བཞིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་གཉིས་ནི། གཅིན་སྙིིའི་ནད་གཞི་ཡོད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་རྣམས་ལ་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་ཕོག་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་རྣམས་ལ་ཚོད་འཛིན་མེད་པའི་ཐོག་ནས་གཉན་ཚད་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་སྨན་བསྟེན་དྲགས་པས་ཡིན་འདུག དེར་བརྟེན། ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་གཉེར་སྨན་ཁང་ཆེ་གྲས་ཨེམ་སི་ (AIIMS) ཡི་ཆེས་མཐོའི་སྨན་པ་རན་དྷིབ་གྷུ་ལེ་རི་ཡ་ (Dr. Randeep Guleria) ཡིས། སྨན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉན་ཚད་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་སྨན་ steroid ཞེས་པ་ལོག་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་མིན་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་རྣམས་ལ་སྨན་དེ་སྦྱིན་རྒྱུ་མེད་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་འདུག
སྤྱིར་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཧམ་སྤུའི་ནད་གཞི་ཕོག་པའི་ནད་པའི་གྲངས་འབོར་སོགས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་མེད་ནའང་། རྒྱ་གར་གྱི་ཧིན་དྷུ་སི་ཐན་དུས་བབ་ (Hindustan Times) གསར་ཁང་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་ ༡༣ གྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། ད་བར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་ཕོག་མཁན་ཉུང་མཐར་མི་གྲངས་ ༧༢༥༠ བྱུང་ཡོད་པ་དང་། མངའ་སྡེའི་ཁྲོད་ནས་ཀྱང་མཱ་ཧཱ་ར་ཤི་ཏྲ་ནང་ད་བར་ནད་པ་ ༡༥༠༠ བྱུང་བའི་ཁྲོད་ནས་ ༩༠ རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་འདུག་ཅིང་། གཞན་ཡང་གྷུ་ཇ་ར་ཏིའི་ནང་ནད་པ་ ༡༡༦༣ ཐོན་པའི་ཁྲོད་ནས་ ༦༡ རྐྱེན་འདས། དེར་མཚུངས་མ་དྷི་ཡ་པར་དྷེ་ཤི་ནང་ནད་པ་ ༥༧༥ ཁྲོད་ནས་ ༣༡ འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་ཧར་ཡ་ན་དང་། ལྡི་ལི། ཨུ་ཊར་པར་དྷེ་ཤི། བྷི་ཧར། ཆ་ཏི་སི་གྷར། ཀར་ན་ཏ་ཀ ཏེ་ལང་གྷ་ན་བཅས་ཀྱི་ནང་དུའང་ནད་གཞི་དེ་ཐོན་ཡོད་འདུག ཡང་མངའ་སྡེ་རེ་འགས་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་དེ་ནད་ཡམས་སུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཚར་ཡོད་འདུག
ཉེ་ལམ་རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱལ་ནང་གི་གསར་འགྱུར་ཁག་ནང་། སྨན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་དེ་ཀླད་པའི་ནང་མི་ཤོར་བའི་ཆེད་དུ་ནད་པའི་མིག་འབྲས་འདོན་པ་དང་། འགྲམ་རུས་གཤག་དགོས་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་ཅིང་། ད་ལྟ་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཡིན་པའི་མཱ་ཧཱ་ར་ཤི་ཏྲའི་རྒྱལ་ས་མཱམ་བྷའེ་ཡི་སྨན་ཁང་གཅིག་གིས་ ༢༠༢༠ ལོར་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོའི་ནད་པ་ ༦ ལ་མ་གཏོགས་སྨན་བཅོས་བྱས་མེད་ནའང་། འདས་པའི་ཟླ་བ་གཉིས་ནང་ཁྱོན་ནད་པ་ ༢༤ ལྷག་ལ་སྨན་བཅོས་བྱས་ཡོད་འདུག དུས་རྒྱུན་དཀོན་པོ་ཡིན་པའི་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་དེ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ལས་དྲག་སྐྱེད་སོང་ནས་ཉིན་གྲངས་ ༡༥ འགོར་བའི་མི་རྣམས་ལའང་ཐོན་གྱི་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གར་ནང་གཉན་ནད་ཧམ་སྤུ་ནག་པོ་དེ་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། ནད་གཞི་དེ་ཉིད་བཅོས་རྒྱུའི་སྨན་ Amphotericin B ཞེས་པའང་ཉིན་རེར་ཇེ་དཀོན་དུ་གྱུར་ཏེ། ད་ལྟ་སྨན་ཁང་ཁག་ཏུའང་སྨན་དེ་ཉིད་འཐོབ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཚོད་དུ་སླེབས་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གར་གཞུང་ངོས་ནས་སྨན་རྫས་བཟོ་སྐྲུན་ཁང་གསར་པ་རྣམས་ལ་སྨན་དེ་ཉིད་བཟོ་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུའི་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུས་མཚོན་པའི་ལས་གཞི་སྤེལ་མགོ་བརྩམས་ཡོད་ལ། ལྡི་ལིའི་གཞུང་ངོས་ནས་ལོགས་སུ་ནད་གཞི་དེ་ཉིད་བཅོས་སའི་སྨན་ཁང་གསུམ་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། པ་སངས་ཚེ་རིང་།
དུས་བབ་ནས་ནས་ཆེས་ཤིན་གལ་ཆེའི་གསར་འགྱུར་འདོན་སྤེལ་གནང་འདུག་པར་ལེགས་བརྗོད་དང་བཀྲིན་ཆེ་ཞུ།།
ཧཧཧ་མིང་ག་འདྲ་ཞིག་རྟགས་རུང་དོན་དངོས་ཡ་མའི་ནད་རེད་། ཡ་སྲིན་ལ་དཀར་ནག་ཕྲ་གསུམ་ཡོད་།
འདྲེ་ཡ་སྲིན་གྱི་གནོད་པ་ཞི་བའི་ཆེད་རྟ་ཕྱག་ཁྱུང་གསུམ་གྱི་གཟུངས་སྔགས་གང་མང་བསོག་དགོས་པ་གལ་ཆེའོ་།