སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དུས་དྲན་གསུམ་འཛོམས་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་དང་རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན། མང་ཚོགས་ཚང་མས་༧མགོན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པའི་ཐོག་ནས་ཤར་སྐྱོད་བྱས་ནས་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་ཏན་ཏན་འབབ་ས་གཅིག་ལ་བབ་ཐུབ་པ་དང་སླེབ་ས་གཅིག་ལ་བསླེབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།
ཁ་སང་དྷ་རམ་ས་ལར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཨ་རིའི་གསེར་གྱི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་ནས་ལོ་ངོ་ ༡༤ འཁོར་བ་དང་། ༧རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་འཛུགས་བསྐྱངས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༡༠༥ འཁོར་བ། བྱེས་སུ་༧རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་འཕགས་ཡུལ་དྷ་རམ་ས་ལར་སྨན་རྩིས་ཁང་བསྐྱར་འཛུགས་བསྐྱངས་ནས་ལོ་ངོ་ ༦༠ འཁོར་བ་བཅས་ཀྱི་དུས་དྲན་གསུམ་འཛོམས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་པའི་ཐོག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་དང་། མགྲོན་གཙོ་བོར་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ལགས། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་རྣམ་པ་དང་། རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམ་པ། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དབུ་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་སྨན་པ་དང་ལས་བྱེད་སོགས་འཛོམས་འདུག་ལ། མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དེབ་གསར་ ༡༤ དབུ་འབྱེད་གནང་བ་དང་སྨན་སྦྱོར་ཁང་གི་གསར་བཟོ་གནང་བའི་གསོལ་སྨན་གོ་ཡུ་བདུན་སྦྱོར་བཅས་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་། དེ་བཞིན་སྨན་རྩིས་ཁང་མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་མ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྨན་སློབ་རྣམས་ནས་༧རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་བསྟོད་པ་སེམས་ཀྱི་མཆོད་སྤྲིན་ཞེས་པ་སོགས་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་སོང་།
ཐོག་མར་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དབུ་འཛིན་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེའི་བཀའ་དྲིན་དང་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ནང་ཡོད་པའི་སྨན་རྩིས་ལ་བསྟེན་གཏུགས་བྱེད་མཁན་གྱི་ནད་པའི་ཞལ་འདེབས་དང་སྨན་རིན་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་ སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་ཉམ་ཐག་དང་ལོ་ན་ ༦༥ ཅན་ཡན་ལ་སྨན་སྦྱིན་དང་། སློབ་ཕྲུག་དང་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་སྨན་བཅོས་ཕྱེད་ཆག་ཡང་གནང་གི་ཡོད་པ་ལྟར་ཁྱོན་བསྡོམས་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༤༣ ལྷག་ཙམ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་ཁོང་གིས། སྨན་རྩིས་ཁང་ལ་ཁྲིམས་དང་བཟང་སྤྱོད་གཉིས་ཀྱི་འགན་ཡོད་པའི་ཐོག སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྨན་དང་མཐུན་རྐྱེན་ལ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ནས་ཡིད་ཆེས་དང་ཆེ་མཐོང་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་ཡོད་པས། སྨན་རྒྱུ་རིན་པར་མ་ལྟོས་པར་སྨན་རྒྱུ་སྤུས་ལེགས་མཁོ་སྒྲུབ་དང་སྦྱོར་ཚུལ་རྣམས་སྨན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལྟར་ཚད་ལྡན་དགོས་པ་གཞིར་བཟུང་སྤུས་ཚད་སྟངས་འཛིན་ཚོགས་ཆུང་ཡོད་སྐོར་སོགས་སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་བ་གཞིར་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སྐབས་སུ་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པར་སྨན་སྦྱིན་རོགས་སྐྱོར་གནང་བའི་སྐོར་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་པ་དང་། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལས་བྱེད་དང་སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེའི་བཀའ་དྲིན་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་པ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལམ་སྟོན་གལ་གནད་སྙིང་བཅངས་དང་རང་ནུས་ཅི་ཐུབ་དང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས། དེ་རིང་དུས་དྲན་གསུམ་འཛོམས་འདི་ལ་སྐུ་མགྲོ་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་གཙོས་པའི་ཁྲིམས་ཞིབ་རྣམ་པ་དང་། འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་དང་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ཚོགས་གཙོ། མི་མང་ལ་སོགས་པས་དུས་ཆེན་འདིར་དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོའི་ངང་ནས་མཉམ་འཛོམས་ཐུབ་པར་དགའ་བསུ་ཞུས་ཤིང་། ལོ་ ༦༠ གོང་དུ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་གཟིགས་པ་དང་སྐབས་དེའི་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོ་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་པ་དང་སྐུ་ངལ་མང་པོར་གདོང་ལེན་གནང་ནས་བྱུང་བའི་སྨན་རྩིས་ཁང་ཟེར་བ་འདི། བཙན་བྱོལ་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་སྤྱི་ཡོངས་ལ་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དེ་ལག་ཁྱེར་དང་གདེང་སྤོབས་ཙམ་གྱིས་ཞུས་པ་མིན་པར། ཕྱིའི་མི་དང་བོད་མི་ཚོར་མི་དགའ་མཁན་ཞིག་ཡིན་རུང་བོད་ནང་གི་རིག་གཞུང་འདི་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ལོ་ ༦༠ ཡི་བརྒྱུད་རིམ་འདིའི་ནང་དཔལ་འབྱོར་དང་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཡོན་ཏན་མི་འདང་བའི་སྐུ་ངལ་ག་ཚོད་འཕྲད་ཡོད་རེད། དེ་བཞིན་ལས་བྱེད་ཚོའི་ཉིན་རེའི་བྱེད་སྒོའི་ལམ་སྟོན་དེ་དག་སྒྲིག་གཞི་དང་མཐུན་པ་དང་སྒྲིག་གཞི་དང་མི་མཐུན་པ་རྣམས་སྟངས་འཛིན་བྱས་པར་སྐུ་ངལ་ག་ཚོད་འཕྲད་ཡོད་པ་རེད། དབུ་འཛིན་རིམ་པ་དང་དྲུང་ཆེ་རིམ་པ། སྨན་པ་རིམ་པ། ཚོགས་སྡེའི་འགན་འཛིན་རིམ་པ་ལ་སོགས་ནས་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་པར་བརྟེན་ད་ལྟའི་ཆར་སྒྲིག་འཛུགས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དུས་ནས་དུས་སུ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསར་གཏོད་དགོས་ཀྱི་རེད་ཟེར་ནས་ལམ་སྟོན་གནང་དུས། གསར་གཏོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་མང་པོ་ཞིག་རྣམ་པ་ཚོས་གནང་ཟིན་པ་རེད། ད་ལྟའང་གནང་རྒྱུ་ཡོད་པ་མང་པོ་ཡོད་རེད། དེ་ཡང་མ་འོངས་པར་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྨན་པ་དེ་དག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ངོས་ལེན་ཡོང་རྒྱུའི་སྨན་པ་ཐོན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྨན་པའི་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་ཡིག་ཚད་དེ་དག་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཐོག་བསམ་བློ་གཏང་དགོས་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་མི་རབས་གསར་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་མི་རབས་རྒན་པའི་བཀའ་དྲིན་མ་བརྗེད་པའི་ཐོག་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་སྐོར་སོགས་བརྗོད་སོང་།
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ནས་རྒྱ་གར་ནང་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་ཚོང་འགྲེམས་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་དབུ་འབྱེད་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ཁོང་གིས། ༧རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེའི་ནང་དུ་སྐུ་ངལ་མང་དག་འཕྲད་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་དབྱིན་ཇིས་བོད་ནང་དམག་དཔུང་ཁྲིད་ཡོང་བ་དང་། དེ་ནས་སོག་པོར་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་དགོས་བྱུང་བ་དང་སོག་པོའི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་དགོས་བྱུང་བ་རེད། དེ་རྗེས་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་ལ་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་མ་ཐག་རྒྱ་གར་ལ་ཕེབས་དགོས་བྱུང་བ་སོགས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མང་པོ་འཕྲད་དེ་སྐུ་ངལ་དུ་མ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཐུགས་མྱོང་མང་པོ་བསགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ལ་ཕྱིར་ལོག་བྱས་པའི་རྗེས་བོད་ནང་དུ་གསར་གཏོད་ཀྱི་ལས་གཞི་མང་པོ་སྤེལ་བའི་ནང་ནས། ལྷ་ས་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་རེད། དེ་བཞིན་༧རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ལའང་སྐུ་ངལ་དུ་མ་འཕྲད་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་བོད་ས་ཤོར་བ་དང་ང་ཚོའི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཡིན་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐུ་ངལ་མང་པོ་བྱུང་བའི་སྐབས་སུ་སྨན་རྩིས་ཁང་ཙམ་མིན་པར་བོད་པའི་རིག་གནས་རྩ་ཆེ་བ་ཚང་མ་དང་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་གཅེས་སྲུང་བྱེད་ཆེད་དུ་སྒྲིག་འཛུགས་མང་པོ་བཙུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད། འདིའི་ནང་ནས་གལ་ཆེ་ཤོས་གཅིག་སྨན་རྩིས་ཁང་བཙུགས་ཏེ་རབ་བྱུང་གཅིག་ཏག་ཏག་འགྲོ་བའི་གནས་སྟངས་ཤིག་དང་། དེ་ནས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གསེར་གྱི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་ནས་ལོ་ ༡༤ འགྲོ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དེའི་སྔོན་ལ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་ཡོད་པ་རེད་ལ་འཛམ་བུ་གླིང་ནང་ཆེས་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་གཟེངས་རྟགས་མང་པོ་བཞེས་ཏེ། ཨ་རིའི་ནང་མི་མང་ཙམ་མིན་པར་ཆབ་སྲིད་མི་སྣས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དགོངས་པ་བཞེས་སྟངས་དང་མཛད་པ་སྐྱོང་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དགའ་གུས་དད་གསུམ་ཕུལ་བའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། དེ་རིང་དུས་དྲན་གསུམ་འཛོམས་སྲུང་གཙི་ཞུས་པ་དེ་ག་རང་གིས་འགྲེལ་བཤད་མང་པོ་མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་ང་རང་ཚོ་བོད་རིགས་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་རིང་དུས་དྲན་གསུམ་འཛོམས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་སྟོན་ཐུབ་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནས་བཀའ་དྲིན་འདི་ཚོར་བསམ་གཞིགས་བྱེད་པའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ནང་ཁུལ་བསམ་བློ་མི་མཐུན་པ་དེ་འདྲ་ཕྲན་བུ་ཕྲན་བུ་ཡོང་སྲིད་ཀྱི་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གཞིར་བཟུང་ཤར་སྐྱོད་བྱས་ནས་འགྲོ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། མ་འོངས་པར་འགྱོད་པ་སྐྱེས་མི་དགོས་པ་ཞིག་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོའི་ཐོག་ནས་ཞུ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་ངོས་ནས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དགོངས་པ་གཞིར་བཟུང་ཤར་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་དེ་བཀའ་ཤག་ཙམ་མིན་པར་ལས་བྱེད་ཚང་མའི་ངོས་ནས་དགོངས་པ་དེ་ག་རང་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་དང་རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན། མང་ཚོགས་ཚང་མས་༧མགོན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པའི་ཐོག་ནས་ཤར་སྐྱོད་བྱས་ནས་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོ་ཏན་ཏན་འབབ་ས་གཅིག་ལ་བབ་ཐུབ་པ་དང་སླེབ་ས་གཅིག་ལ་བསླེབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ།
དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་དོན་ལྡན་དེ་ལ་དོ་སྣང་མ་བྱས་པར་མི་དགོས་པའི་ཞལ་ནོར་ཤོར་བ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཤོད་བཞིན་འདུག་པས་ཡག་པོ་མ་རེད།