བོད་སྐྱེ་རྒུ་མདོ་ཁུལ་སྡོམ་མདའ་ཡུལ་ཚོའི་རྫ་དམར་དང་སྐར་ཆེན་སུམ་མདོ་བཅས་སུ་ཟླ་ཤས་གོང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་དེ་ས་གནས་བོད་མིའི་ས་ཆ་གཞུང་བཞེས་བཏང་སྟེ་ས་རིན་ཆ་ཚང་མ་སྤྲད་པར་བརྟེན་ཡུལ་མིས་ངོ་རྒོལ་བྱས་འདུག
དེ་རིང་འདི་ག་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་ལ་ཁུངས་ལྡན་གནས་ཚུལ་འབྱོར་བ་ལྟར་ན། འདི་ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྐྱེ་རྒུ་མདོ་ཁུལ་སྡོམ་མདའ་ཡུལ་ཚོའི་རྫ་དམར་དང་སྐར་ཆེན། སུམ་མདོ་བཅས་སུ། རྩྭ་ས་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་དགོས་པར་ཁ་གཡར་ཏེ་ས་གནས་ཡུལ་མིའི་ས་ཆ་སྤྱི་ལེ་ ༥ ཙམ་གཞུང་གིས་བླངས་ཏེ། ས་རིན་སོགས་རྗེས་སུ་སྤྲོད་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་ན་ཡང་། ད་ལྟ་བར་དུ་ས་རིན་ཆ་ཚང་སྤྲད་མེད་པར་བརྟེན། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ས་གནས་ཡུལ་མི་དང་ལས་བྱེད་བར་ཁ་རྩོད་དང་འཁྲུག་འཛིང་སོགས་བྱུང་ཡོད་འདུག
འདི་གའི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པས། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ ས་གནས་ཡུལ་མི་ཁག་ཅིག་ནས་ས་རིན་ ཆེད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་བྱེ ད་སྐད་བཏང་སྟེ་སྐད་ཆ་བཤད་སྐབས། ལས་བྱེད་པས་ས་རིན་སྤྲོད་མིན་ གང་ཡང་མ་བཤད་པར་ས་ཆ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡིན་ལུགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་ལ་རྩོད་ལེན་བྱས་ན་མཇུག་འབྲས་ལེགས་པོ་མེད་སྐོར་བརྗོད་དེ་སྡིགས་ར་བསྐུལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་པར་བརྒྱག་པ་དང་བརྙན་ལེན་པ་སོགས་གཏན་ནས་མི་ཆོག་སྐོར་བརྗོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ཕྱོགས་གཉིས་བར་ཁ་རྩོད་ དང་འཁྲུག་འཛིང་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། མི་མང་གིས་མི་འདོད་ པའི་རྣམ་འགྱུར་ཤུགས་ཆེན་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་དེ་མཚམས་བཞག་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
ཡང་ཁོང་གིས། ས་གནས་ཡུལ་མི་དང་ལས་བྱེད་ བར་འཁྲུག་འཛིང་བྱུང་སྐབས་རྨས་སྐྱོ ན་སོགས་དོན་རྐྱེན་ཆེན་པོ་གང་ཡང་ བྱུང་མེད་ན་ཡང་། སྐབས་དེར་ས་གནས་ དེར་ཡོད་པའི་ཡུལ་མི་ཚོའི་ཁ་པར་ ནང་བླངས་བའི་པར་དང་བརྙན་སོགས་ བཙན་གྱིས་བསུབ་བཅུག་ཡོད་པ་དང་། མ་འོངས་པར་བོད་མི་དེ་དག་ལ་གནས་ ཚུལ་ག་རེ་བྱུང་མིན་སོགས་ད་ལྟའི་ ཆར་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཁག་པོ་ཡིན་སྐོ ར་བརྗོད་བྱུང་།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་བོད་མཚོ་སྔོན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་སྒྲིག་སྲོལ་ཟེར་བ་ཚོད་ལྟ་ལག་བསྟར་སྔ་ཤོས་དང་སྤྱི་གླིང་དཔེ་སྟོན་ཞིང་ཆེན་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་ཚུལ་བསྒྲགས་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༣ པའི་ནང་བོད་སྐྱེ་རྒུ་མདོ་ཁུལ་གྱི་གཙང་གསུ མ་ཆུ་མགོའི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་ཟེར་བའི་ལས་གཞི་དེའི་ཆེད་《རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་སྒྲིག་སྲོལ་ཚོད་ལྟའི་ཇུས་གཞི》ཟེར་བ་བཀྲམས་ཏེ། རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་ནི་དབུས་གཞུང་གིས་ཆོག་མཆན་སྤྲད་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་སྒྲིག་སྲོལ་ཚོད་ལྟ་བྱེད་ཡུལ་དང་པོ་ཟེར་བར་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་མཚོ་སྔོན་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་ཟེར་བ་ཞིག་གི་ལས་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད།
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ད་ལྟའི་ཆར་རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་འབྱུང་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་ཟེར་བ་དེའི་སྒྲིག་སྲོལ་ཚོད་ལྟའི་ལས་འགན་ ༣༡་གྲུབ་ཡོད་ལུགས་དང་། རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཆེན་པོ་ ༩ གཏན་འབེབ། དོ་དམ་མ་ལག ༡༥ ཟེར་བའང་གྲུབ་ཡོད་པར་བཤད་འདུག འདས་ལོར་ས་གནས་བོད་མི་ཁག་ཅིག་ནས་འདི་གའི་གསར་འགོད་པར། ས་གནས་གཞུང་གིས་ཁྱིམ་ཚང་རེ་རེ་བཞིན་གྱི་ལས་མི་ཆེད་གཏོང་དགོས་པའི་བཀའ་བཀོད་བཏང་བ་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་ཟེར་བར་ས་སྙོམས་པ་དང་ལམ་བཟོ་བར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དང་། ལས་མི་མ་བཏང་ན་ཉེས་ཆད་གཅོད་ཀྱི་ཡོད་པས་ལས་གླ་ཆུང་ཆུང་ལས་མེད་ཀྱང་ལས་ཀར་ཉིན་རྒྱུན་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ནང་། མཚོ་བོད་ས་མཐོ་ནི“འཛམ་གླིང་གི་ཡང་རྩེ”དང“ཨེ་ཤེ་ཡའི་ཆུ་གསོག་མཐོ་ལྕོག”ཡིན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ལ་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་བྱས་ཏེ། བོད་དུ་བྱང་ཐང་དང་། ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་རོང་ཆེན། ཇོ་མོ་གླང་མ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་ ༡༡ དང་། རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་གྲགས་ཅན་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ ༤། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ ༣། རྒྱལ་ཁབ་ནགས་ཚལ་སྤྱི་གླིང་༩། རྒྱལ་ཁབ་འདམ་རའི་སྤྱི་གླིང་ ༢༢ སོགས་བསྐྲུན་ཡོད་པར་བཤད།
འདི་ལོའི་ཟླ་དང་པོར་གཏན་འབེབ་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་མཐོ་ས་གཏོང་རྒྱུའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྲོལ་ཡིག་ནང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཟེར་བ་དང་དེའི་འབྲེལ་ཡོད་ཚན་པས་ཇོ་མོ་གླང་མ་དང་བྱང་ཐང་། གདང་ལའི་བྱང་ཕྱོགས་བོད་ལྗོངས་ཁུལ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གི་བཀོད་ཁྱབ་ནང་འཇུག་རྒྱུ་དང་། མཚོ་བོད་ས་མཐོ་དེ་འཛམ་གླིང་གི་ཤུལ་བཞག་རང་བྱུང་དང་རིག་གནས་ཀྱི་རེ་ཞུའི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྐུད་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། ས་གོ་ལའི་གླིང་སྣེ་གསུམ་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་སྐྲུན་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་བཏོན་ཡོད་ཚུལ་བཤད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་འཛུགས་ སྐྲུན་སྣ་ཚོགས་བྱེད་བཞིན་པ་ལྟར། ལས་གཞི་དེ་དག་གིས་བོད་ཁུལ་གྱི་ ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་དབྱིན་ཇིའི་ཆབ་སྲིད་སློ བ་དཔོན་རྩོམ་པ་པོ་ལྕམ་ཧྥི་ན་མེ ག་ཀཱེ་ཡིས་(FionaMcKay)ལགས་ཀྱི ས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མཐོ་སྒང་ དུ་འཛམ་གླིང་གི་སྤྱི་གླིང་ཆེ་ཤོ ས་བཟོ་འཆར་ཡོད་འདུག་ཅེས་པའི་ཆེ ད་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་། གལ་སྲིད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ ལས་འཆར་དེ་དངོས་སུ་མགོ་འཛུགས་བྱ ས་ཚེ། ད་ལྟ་བོད་མི་གནས་སྡོད་བྱེ ད་ཡུལ་མང་པོ་ཞིག་ལས་གཞི་དེའི་ཁོ ངས་སུ་ཚུད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཡུལ་ མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་ལྡན་འཚོ་བའི ་ཁྲོད་ཀྱི་ལས་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ཀྱ ང་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཆགས་ངེས་རེད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་གསར་འགོད་པ་དོ ན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས།