ཨུ་རུ་སུ་དང་ཡུ་ཀེ་རེན་བར་གྱི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་འདུག

དེ་རིང་ཨུ་རུ་སུའི་སྲིད་འཛིན་པུ་ཀྲིན་གྱིས་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱབ་རྟེན་ཡོད་པའི་ཁ་བྲལ་དམག་ཤོག་གི་དབང་འཛིན་འོག་ཡོད་པའི་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་མངའ་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་ཤར་བརྒྱུད་ས་ཁུལ་གཉིས་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་རྗེས། ས་ཁུལ་དེ་གཉིས་ནང་ཞི་བདེ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཨུ་རུ་སུའི་དམག་དཔུང་མངག་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བསྒྲགས་ཏེ། འདས་པའི་ཟླ་གཉིས་ལྷག་རིང་ཨ་རིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ནུབ་རྒྱ་མཚོའི་དམག་དོན་མནའ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་(NATO)ཁག་དང་ཨུ་རུ་སུའི་དབར་གྱི་རྩོད་རྙོག་དེ་ཉིད་ཆེས་རྣོ་ངར་ཅན་དུ་གྱུར་ཡོད་འདུག

ཨུ་རུ་སུའི་སྲིད་འཛིན་པུ་ཀྲིན་གྱིས་བརྙན་འཕྲིན་བརྒྱུད། ངས་ཌོ་ནེ་སི་ཀི་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་ (Donetsk People’s republic) དང་ལུ་ཧན་སི་ཀི་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་(Lugansk People’s Republic) གཉིས་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བླངས་ཡོད་ལ། ཨུ་རུ་སུའི་གྲོས་ཚོགས་ངོས་ནས་ཀྱང་ཐག་གཅོད་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུའི་རེ་སྐུལ་ཞུ་ཡི་ཡོད། ཅེས་དང་། ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་འཕྲལ་དུ་དམག་འཐབ་ལས་དོན་རྣམས་མཚམས་འཇོག་བྱ་དགོས་པ་དང་། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ཚེ། མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་སུ་ལྷུང་སྲིད་པའི་འགན་འཁྲི་ཡོངས་རྫོགས་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱིས་ལེན་དགོས་པའི་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་འདུག་པ་མ་ཟད། ཡུ་ཀེ་རེན་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཨུ་རུ་སུའི་ས་ཁོངས་ཤིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་བརྗོད་དེ་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་རང་བཙན་གནས་བབ་དང་ས་ཁོངས་བདག་དབང་ལ་དོགས་སློང་བྱས་ཡོད་འདུག

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ནས་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱབ་རྟེན་ཡོད་པའི་ཁ་བྲལ་གྱེན་ལོག་ཤོག་ཁག་གི་དབང་འཛིན་འོག་ཡོད་པའི་ཤར་བརྒྱུད་ས་ཁུལ་གཉིས་ནང་ཨུ་རུ་སུའི་དམག་དཔུང་དངོས་སུ་ཞུགས་མགོ་བརྩམས་ཟིན་པ་མ་ཟད། ནུབ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ནི་ཨུ་རུ་སུས་ཡེ་ཀེ་རེན་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱ་རྒྱུའི་གོམ་པ་དང་པོ་དེ་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་བཞིན་པ་ལྟར། དེ་རིང་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཝོ་ལོ་ཌི་མིར་ཛེ་ལེན་སི་ཀི་ (Volodymyr Zelensky) གྱིས་བརྙན་ལམ་བརྒྱུད་ཡུལ་དེའི་མང་ཚོགས་ལ་། ཡུ་ཀེ་རེན་གྱིས་ཞི་བདེ་འདོད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། རང་གི་ཆ་ཤས་གཅིག་ཀྱང་གཞན་ལ་སྟེར་རྒྱུ་མིན་པ་མ་ཟད། དེར་འཇིགས་ཞུམ་རྩ་ནས་མེད་སྐོར་བསྒྲགས་ཡོད་ལ། ད་ལྟ་ཡུ་ཀེ་རན་གྱི་གྲོགས་པོ་ངོ་མ་དང་། ཨུ་རུ་སུར་མུ་མཐུད་ནས་ཚིག་ཙམ་གྱིས་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་མཁན་སུ་ཡིན་ཁྲུན་ཐག་གཅོད་པའི་དུས་སྐབས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཡུ་ཀེ་རེན་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཐུན་གྲོགས་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་རོགས་སྐྱོར་བྱ་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་འདུག

པུ་ཀྲིན་གྱི་ཐག་གཅོད་དེར་ཨ་རིས་འཕྲལ་དུ་ཡ་ལན་གྱི་ཚུལ་དུ། སྲིད་འཛིན་བྷའེ་ཌན་གྱིས་ཨ་རིའི་མི་སེར་སུ་རུང་གིས་ས་ཁུལ་དེ་གཉིས་ནང་མ་རྐང་འཛུགས་རྒྱུ་དང་ཚོང་འབྲེལ་གཉེར་རྒྱུ་སོགས་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཁྱབ་ཅིག་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གལ་ཏེ་ཨུ་རུ་སུས་དངོས་སུ་ཡུ་ཀེ་རེན་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཚེ། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་དེ་བས་ལྕི་བ་གཏོང་ངེས་ཡིན་སྐོར་གྱི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་འདུག་ལ། ནེ་ཊོའི་(NATO)ཁོངས་གཏོགས་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་བྷོ་རི་སི་ཇོན་སན་(Boris Johnson) གྱིས་ཨུ་རུ་སུའི་བྱེད་སྟངས་དེ་ནི་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་ས་ཁོངས་བདག་དབང་ལ་མངོན་གསལ་དོད་པོས་རྡོག་རོལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་རྒྱབ་འགལ་དུ་སོང་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག དེ་བཞིན་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་ཨོ་གླིང་གིས་མཚོན་པའི་ནུབ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་ཨུ་རུ་སུར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། གནས་ཚུལ་བྱུང་མ་ཐག་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་འབོད་སྐུལ་བཞིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཚོགས་(UN Security Council)ཀྱི་ཛ་དྲག་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྐོངས་ཏེ། ཨུ་རུ་སུའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་གྲོས་མོལ་བརྒྱུད་ནས་གནས་སྟངས་ཞི་འཇགས་བྱ་རྒྱུར་འདོད་མོས་ཡོད་ནའང་། ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་ཡུ་ཀེ་རེན་ལ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག ཚོགས་ཁོངས་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་ཆེ་བས་ཨུ་རུ་སུར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱོགས་ཚང་མས་གནས་སྟངས་ཞི་འཇགས་ཡོང་རྒྱུར་འབད་དགོས་སྐོར་ལས། ཨུ་རུ་སུའི་ཐག་གཅོད་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་མེད་པ་རེད་འདུག

ཡུ་ཀེ་རེན་དང་ཨུ་རུ་སུའི་དབར་གྱི་རྩོད་རྙོག་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོ་ནས་མགོ་བརྩམས་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ད་ལན་གྱི་གནས་སྟངས་དེ་ཟླ་ ༤ ཙམ་གོང་ནས་ཛ་དྲག་ཏུ་གྱུར་བ་རེད། དེ་ཡང་འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་ཨུ་རུ་སུས་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་ས་མཚམས་ཉེ་འཁྲིས་སུ་དམག་དཔུང་འབུམ་ ༡ ལྷག་དང་གོ་མཚོན་ཕོན་ཆེན་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་ཅིང་། དེར་ཡུ་ཀེ་རེན་དང་ཨ་རིས་གཙོས་པའི་ནུབ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོ་བྱས་པ་མ་ཟད། ཨུ་རུ་སུས་འཕྲལ་དུ་དམག་དཔུང་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་པའི་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཡོད་ནའང་། ཨུ་རུ་སུས་ནེ་ཊོས་ཡུ་རོབ་ཤར་མའི་ཁུལ་གྱི་དམག་དོན་བྱ་འགུལ་རྣམས་ཉུང་འཕྲི་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ཡུ་ཀེ་རེན་ཚུད་པའི་སྔར་ཨུ་རུ་སུ་མཉམ་འབྲེལ་ (Soviet Union)གྱི་ཁོངས་གཏོགས་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ནེ་ཊོའི་ནང་མི་འཇུག་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་བཏོན་ཡོད་ཅིང་། དེར་ནེ་ཊོས་ཁས་ལེན་བྱས་མེད་པ་མ་ཟད། གལ་ཏེ་ཨུ་རུ་སུས་ཡུ་ཀེ་རེན་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཚེ་ཡ་ལན་ལྗིད་པོ་སློག་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་དེ། བྷའེ་ཌན་སྲིད་གཞུང་གིས་ཡུ་རོབ་ཤར་མའི་རྒྱལ་ཁབ་པོ་ལན་ཌི་(Poland) དང་རོ་མ་ནི་ཡ་ (Romania) ནང་ཨ་རིའི་དམག་དཔུང་ ༣༠༠༠ ཙམ་མངག་གཏོང་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ནེ་ཊོས་ཀྱང་དམག་གྲ་བསྒྲིགས་ཏེ་ཡུ་ཀེ་རེན་ལ་གོ་མཚོན་ཡང་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

འདས་པའི་ཟླ་བ་བཞིའི་དེའི་ནང་ཨུ་རུ་སུ་དང་ནུབ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་དབར་གྲོས་མོལ་རིམ་པ་བྱས་ཏེ་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་དང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཞི་འགྲིག་ཡོང་ཐབས་བྱས་ཡོད་ནའང་། དེ་ལམ་ལྷོངས་མ་སོང་བར་ཨུ་རུ་སུས་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་རང་གི་མཐུན་གྲོགས་རྒྱལ་ཁབ་བྷེ་ལེ་རུ་སི་ (Belarus) དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་ས་ནས་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཏེ་རང་ཁོངས་སུ་བཅུག་པའི་ཁེ་རེ་མི་ཡ་(Crimea)ཁུལ་དུ་དམག་གྲ་བསྒྲིགས་ཏེ་ཅུང་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་པའི་སྐབས་དེར། ཡུ་ཀེ་རེན་གྱིས་ཀྱང་རང་གི་ས་མཚམས་སུ་དམག་མི་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་ལ། ཨ་རི་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་ཆེ་བས་ཡུ་ཀེ་རེན་དུ་ཡོད་པའི་རང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་དང་མི་སེར་དཀྱུས་མ་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

ཕྱི་ལོ་་༡༩༩༡ ལོར་ཨུ་རུ་སུ་མཉམ་འབྲེལ་དུམ་བུར་ཐོར་ཏེ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་གསར་བ་མང་པོ་ཐོན་ཡོད་ནའང་། དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱོགས་སུ་མ་བསྡད་པར་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཏོགས་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་མ་ཟད། ཨུ་རུ་སུ་མཉམ་འབྲེལ་ནུབ་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཕྲན་ཕལ་ཆེ་བ་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནང་ཞུགས་ཏེ། ཨུ་རུ་སུའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཇེ་ཉུང་དང་ནུབ་གླིང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་དེར། ཨུ་རུ་སུ་ཨ་རིའི་ཤུགས་རྐྱེན་རང་གི་སྒོ་རྩར་ཐོན་རྒྱུར་བཀག་འགོག་ཆེད་ཐབས་ཡོད་རྒུ་བཙལ་ཡོད་ཅིང་། ཡུ་ཀེ་རེན་ནི་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱི་འབྲེལ་དང་རྒྱལ་སྲུང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ལྟེ་བར་གནས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་རྒྱལ་ས་ཀིབ་ (Kyiv) ནང་། སྐབས་དེའི་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱོགས་གཏོགས་སྲིད་བློན་ཝིག་ཊོར་ཡ་ནུ་ཀོ་ཝི་ཅི་ (Viktor Yanukovych) ཡིས། ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ངོས་ནས་ཡུ་ཀེ་རེན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ཚོང་འབྲེལ་ཇེ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་དེ་རྩིས་མེད་གཏོང་བའི་ཐག་གཅོད་དེར་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཡུ་ཀེ་རེན་སྲིད་གཞུང་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་ལ་དྲག་གནོན་ཤུགས་ཆེར་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ངོ་རྒོལ་སྔར་བས་ཇེ་ཆེར་སོང་སྟེ། མཐར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༢ པའི་ནང་སྲིད་འཛིན་ཝིག་ཊོར་ཡ་ནུ་ཀོ་ཝི་ཅི་རྒྱལ་ཁབ་ནས་བྲོས་བྱོལ་དུ་འགྲོ་དགོས་བྱུང་ཞིང་། ཁ་སང་པུ་ཀྲིང་གི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་ལོ་དེའི་མི་མང་གི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་སྲིད་དབང་བཙན་འཕྲོག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད། དོན་རྐྱེན་བྱུང་རྗེས་ཀྱི་ཟླ་གཅིག་ནང་ཨུ་རུ་སུས་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་ཁོངས་གཏོགས་ས་ཁུལ་ཁེ་རེ་མི་ཡ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཤིང་། ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་ཤར་བརྒྱུད་ཌོ་ནེ་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཁ་བྲལ་གྱེན་ལོག་ཤོག་ཁག་གིས་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་ཌོ་ནེ་སི་ཀི་(Donetsk) དང་ལུ་ཧན་སི་ཀི་(Luhansk) ས་ཁུལ་དེ་གཉིས་ཡུ་ཀེ་རེན་དང་ཁ་བྲལ་གྱིས་རང་བཙན་དུ་བསྒྲགས་ཏེ། ད་བར་ཁུལ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་གྱེན་ལོག་ཤོག་ཁག་གིས་བཟུང་ཡོད་ཅིང་། ད་བར་ཨུ་རུ་སུའི་རམ་འདེགས་འོག་གི་ཁ་བྲལ་གྱེན་ལོག་ཤོག་དང་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་དམག་དབར་འཐབ་འཁྲུག་ཐེངས་མང་བྱས་ཏེ་ད་བར་ཉུང་མཐར་མི་གྲངས་ ༡༠༣༠༠ ལྷག་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་ཅིང་། མི་གྲངས་ ༢༤༠༠༠ ལྷག་ལ་རྨས་སྐྱོན་ཐེབས་ཡོད་པ་རེད་འདུག

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཙམ་ནས་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་དཀའ་རྙོག་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཀའ་རྙོག་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། ལོ་དེའི་ནང་ཧྥ་རན་སི་དང་འཇར་མ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་བར་པ་བྱས་ཏེ་ཡུ་ཀེ་རེན་དང་། ཨུ་རུ་རུ། ཡུ་རོབ་ཀྱི་བདེ་སྲུང་དང་མཉམ་ལས་སྒྲིག་འཛུགས་(OSCE) དབར་ལ་མིན་སི་ཀི་གྲོས་ཆོད་(Minsk Agreement) ཅེས་པའི་གྲོས་ཆོད་ཐེངས་གཉིས་བཞག་ཡོད་ནའང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་གྲོས་ཆོད་ཀྱི་དགོངས་དོན་རྡོག་རོལ་བཏང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ད་བར་ཡུ་ཀེ་རེན་གྱི་དཀའ་རྙོག་དེ་སེལ་མ་ཐུབ་པར་དམག་འཐབ་ཀྱི་དུས་སྐབས་སུ་ལུས་ཡོད་པར་བཤད།

 གསར་འགོད་པ། པ་སངས་ཚེ་རིང་།