དམར་ཤོག་ཚོགས་ཆེན་མགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུས་ས་གཉིས་ནས་ངོ་རྒོལ་བྱས།
དེ་རིང་པེ་ཅིན་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༢༠ པ་འཚོག་གི་ཡོད་པ་དང་བསྟུན། དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་དྷ་ས་ས་གནས་གཞོན་ནུ་གཉིས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་ཆེད། མེག་གྷན་ནས་དྷ་ཤོད་ཀཱ་ཅ་རི་བར་དུ་གོམ་བགྲོད་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་སོང་།
དེ་རིང་གསར་འགོད་པས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་རྒྱུན་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་སུ། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༢༠ པ་འཚོག་མུས་ཡིན་པ་དང་། ཞི་ཅིན་ཕིང་ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་གྱི་མགོ་ཁྲིད་ལ་མུ་མཐུད་ནས་འདུག་རྒྱུ་ཡིན་པ་ནི་གཏན་འཁེལ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་སྟབས། དེ་རིང་གི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་གྱི་དགོས་དོན་དང་བརྡ་ལན་ག་རེ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས། དེ་རིང་ང་ཚོས་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་གོ་སྒྲིག་ཞུ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྒྱ་ནག་ནང་ལོགས་ལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༢༠ པ་འཚོག་གི་ཡོད་རེད། དེ་ཡང་འདས་པའི་ལོ་བཅུའི་ནང་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཐོག་ནས། བོད་ནང་དུ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། བོད་མི་ཚོར་སྡུག་སྦྱོང་གཏོང་བ་སོགས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་པོ་དང་དཀའ་ངལ་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན། ད་ལྟའི་ཆར་བསྐྱར་དུ་ཁོ་རང་ལས་ཡུན་འདིའི་སྐབས་ལ། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཁོ་རང་གི་མུ་མཐུད་དུ་བྱ་སྤྱོད་འདིའི་རིགས་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་ཡོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མགོ་དཔོན་སུ་བསླེབ་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་པའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཡི་མེད་པས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་བོད་དོན་གྱི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་མ་སེལ་བར་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། བོད་རང་བཙན་བསྐྱར་གསོ་མ་ཐུབ་བར་དུ་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཚོས་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་གྱི་ཡིན་ཟེར་བའི་བརྡ་ལན་སྤྲོད་འདོད་ཡོད། གཞན་ཡང་། དེ་རིང་ང་ཚོས་སྐད་འབོད་གོ་སྒྲིག་ཞུ་དགོས་དོན་ནི་ལྷ་ས་གཙོས་པའི་བོད་པའི་ས་ཁུལ་ཁ་ཤས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནད་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་གཙང་སེལ་བཟོ་རྒྱུའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ། མི་མང་གི་འཚོ་བ་ལ་བརྡབ་གསིག་བཟོ་བ་དང་། ཚེ་སྲོག་ལ་རྩེད་མོ་རྩེ་བ་སོགས་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། བོད་ནང་གི་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ཚོ་ལ་ང་ཚོ་ཁྱེད་རང་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་ཟེར་བའི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་སྐད་འབོད་ཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
དེ་རིང་ཞོགས་པར་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་བསམ་འཆར་བཀོད་པའི་ནང་དུ། ཧོང་ཀོང་དང་ཐའེ་ཝན་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་བཤད་སོང་། འོན་ཀྱང་བོད་དང་ཤིན་ཅང་གི་གནད་དོན་ལ་ལག་པ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་འཆང་གི་མི་འདུག དེ་ལ་རྣམ་པ་ཚོའི་ངོས་ནས་བརྡ་ལན་ག་རེ་ཡོད་སྐོར་དྲིས་པར་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་འགྲུབ་ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་སྐད་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཐོག་ནས། ཉེ་ལམ་ཐའེ་ཝན་དང་ཧོང་ཀོང་། རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་ས་ཁུལ་མང་པོའི་ནང་དུ་སུན་གཙེར་བཟོ་ཡི་ཡོད་རེད། དེར་བརྟེན་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མགོ་དཔོན་ཚོས་བོད་དང་ཤིན་ཅང་ནི་ཁོ་རང་ཚོའི་ཆ་ཤས་ཡིན་པ་ཞིག་དང་ཁོངས་གཏོགས་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་རེད། རྒྱ་ནག་གི་མགོ་དཔོན་ཚོར་བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་གང་ཡིན་པ་གསལ་གྱི་ཡོད་རེད་དེ། ཕྱིའི་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་ཐོག་ལ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་བཤད་ཀྱི་མེད་པ་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
དེ་རིང་ནས་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་ཚོགས་ཆེན་ ༢༠་པ་འཚོག་བཞིན་ཡོད་པས། གཞོན་ནུས་ལས་འགུལ་འདི་མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་འཆར་ཡོད་སྐོར་ལ་ཁོང་གིས། དེ་རིང་གི་ལས་འགུལ་འདི་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་བརྡ་ལན་གཏང་རྒྱུའི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་རེད། དེ་དང་མཉམ་དུ་ང་ཚོས་དྲ་ཐོག་བརྒྱུད་ལས་འགུལ་ཁ་ཤས་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
གཞོན་ནུའི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་། རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་འཕྲོག་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་རིང་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་བཙན་གནོན་དམ་དྲག་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་ཇེ་སྡུག་ཇེ་ཞན་དང་། ཉེས་མེད་ཉེས་འདོགས་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས། ཁོར་ཡུག་དང་བཅས་པ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་རྩ་གཏོར་གཏོང་མུས་ཡིན་པར་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱ་རྒྱུ་དང་། དམིགས་བསལ་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མི་གཅིག་དབང་འཛིན་གྱིས་འཛིན་སྐྱོང་འོག་བོད་མིའི་ངོ་བོ་མཚོན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གཙོས་པའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུར་དམིགས་ཏེ། ནང་དོན་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་སློབ་གཉེར་བྱ་ཡུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་ཁག་གི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཅས་གཏོར་བཅོམ་ཤུལ་མེད་བཟོ་ཐབས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་བརྩམས་པ་དང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་ཆོས་མཚོན་པའི་ཐུན་མིན་ཤེས་རིག་དང་། གོམས་གཤིས་སོགས་བརྗེ་བསྒྱུར་གྱིས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་བརླག་གཏོང་ཐབས་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཀྱི་བཟོད་ཐབས་བྲལ་བའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ལ་བོད་མི་རྣམས་འུ་ཐུག་བཟོད་བྲལ་གྱིས་ད་བར་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བོད་མི་གྲངས་ ༡༦༩ ཙམ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་དགོས་བྱུང་ཡོད་ཅེས་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་རིགས་རྫས་ DNA ཞེས་པ་བཙན་དབང་གིས་མཁོ་སྒྲུབ་བྱས་ཏེ་གསང་བའི་ལྟ་སྲུང་གིས་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་ལ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་གཙོ་བྱས་པའི་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ནང་རྒྱ་ནད་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་ནས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སུ་ལྷུངས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ནས་༼ནད་དུག་གཙང་སེལ།༽ཞེས་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ་བོད་མི་མང་ཚོགས་ལ་འཚོ་སྣོན་རོགས་རམ་དང་། རིམས་ནད་འགོག་སྲུང་ཡོ་ཆས། སྨན་སྦྱོར་དུག་སེལ་སོགས་མཁོ་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་ཕར་ཞོག དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བོད་མི་རྣམས་བཙོན་པ་བཞིན་ཁྱིམ་སྡོད་བཙན་བཀག་གིས་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་གང་སར་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་དང་། ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་འཛུགས་གྱིས་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀར་དཀའ་སྡུག་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་སྤྲད་དང་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན། བོད་མི་མང་དག་ཅིག་ནས་འུ་ཐུག་བཟོད་བྲལ་གྱིས་རང་ཤི་རྒྱག་དགོས་པའི་ཡ་ང་བའི་གནས་སྟངས་ཀྱང་བྱུང་ཡོད་པས། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་། ཡ་ང་སྙིང་རྗེ་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་བྱེད་སྟངས་དེར་ངོ་རྒོལ་སྐྱོན་བརྗོད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱ་རྒྱུ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཁོར་ཡུག འཕྲོད་བསྟེན་ཚན་པ་ཁག་བཅས་ནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་དང་། བོད་མི་ཚོའི་དཀའ་སྡུག་སོགས་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀྱི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་སོགས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་ཞིབ་དང་འགན་འཁུར་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཤུགས་ཆེ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཅེས་བཀོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ།