ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་སྟེ་གྲོས་ཆོད་ཅིག་སྤྱི་མོས་གཏན་འབེབ་གནང་།

ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་གཱར་ནེ་ཌ་ཇེ་ནེ་སི་ལགས་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བར་གྲོས་མོལ་གནང་བ་བརྒྱུད་བོད་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་འཐོབ་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལྷག་གནང་དགོས་པའི་གྲོས་འཆར་བཏོན་པ་ལྟར་གྲོས་ཆོད་ཅིག་སྤྱི་མོས་གཏན་འབེབ་གནང་འདུག

ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་འདུའི་ནང་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་གཱར་ནེ་ཌ་ཇེ་ནེ་སི་(Garnett Genuis) ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་། ༢༠༢༢།༡༢།༡༣

ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་གཱར་ནེ་ཌ་ཇེ་ནེ་སི་(Garnett Genuis) ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་གྲོས་འཆར་ཞིག་བཏོན་ཡོད་པ་ལྟར། ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་བར་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་ཐབས་གནང་བར་གྲོས་ཆོད་ཅིག་སྤྱི་མོས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་འདུག

གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་གཱར་ནེ་ཌ་ཇེ་ནེ་སི་ལགས་ནས་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་ངོས་ནས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་དགོས་འདུན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བའི་ཐོག་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་ཡང་ན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གཉིས་བར་གྲོས་མོལ་གནང་བ་བརྒྱུད། བོད་མིར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག གཱར་ནེ་ཌ་ཇེ་ནེ་སི་ལགས་ཀྱིས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ ༥ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་གྲོས་འཆར་དེ་བཏོན་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་འདུག

ད་ལན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཁོང་གིས་ཁོང་ནི་སྨྲ་བརྗོད་དང་དད་མོས་ལ་རང་དབང་ཡོད་པའི་ཁེ་ན་ཌའི་མི་ཞིག་ཡིན་ལ། དམངས་གཙོ་དང་རང་དབང་སོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་འཇིགས་སྣང་ཅི་ཡང་མེད་པར་རང་དབང་གི་ཐོག་ནས་སྐད་ཆ་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་བོད་མི་རྣམས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་སྐོར་བཀོད་པ་བཞིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་། ཁོང་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བམ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་མཉམ་དུ་གྲོལ་མོལ་བྱ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟའི་ཆར་བོད་མི་རྣམས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་དང་། ལོ་རྒྱུས། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་མི་འདུག་ལ། ཁོང་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་དབང་ཆ་མི་འདུག ཅེས་གསུངས་འདུག

ཡང་ཁོང་གིས། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དང་མ་འོངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཐོབ་ཐང་ལ་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་འདུག བོད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པས་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་བརྩོན་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས། རྒྱ་ནག་ལས་རང་བཙན་བྱེད་འདོད་གནང་གི་མེད། བོད་མི་ཚོས་དབུ་མའི་ལམ་བརྟེན་ནས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་ལྟར། མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་འཐོབ་འདོད་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་དང་། རང་ཐག་རང་གཅོད་བྱེད་པའི་རེ་བ་རབ་དང་རིམ་པ་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ལམ་ལྷོངས་ཅི་ཡང་བྱུང་མི་འདུག གྲོས་འཆར་འདི་བརྒྱུད་ནས་ངས་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ངོས་འཛིན་གཏིང་གསལ་འཐོབ་རྒྱུ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་འཐོབ་པར་ནུས་པ་འདོན་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་འདུག

Canadian MP Garnett Genuis with His Holiness the Dalai Lama on 15 January 2017. Photo/ OHHDL

ཡང་ཁོང་གིས། ཁོང་ཐེངས་དང་པོ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིར་འདེམས་དུས། དྷ་རམ་ས་ལར་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པར་མཇལ་བཅར་གྱི་གོ་སྐབས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་ནས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་དགྲ་བོ་ལའང་བྱམས་བརྩེ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། བློ་ཡངས་པོའི་ཐོག་ནས་གནད་དོན་ཚང་མ་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་སེལ་དགོས་བའི་ལམ་སྟོན་གནང་བྱུང་ཞེས་དང་། རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་ལམ་ལུགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལའང་གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་བཞིན། བོད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་གྱི་ལུགས་སྲོལ་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྟངས་འཛིན་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། མ་འོངས་པའི་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ལའང་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་པའི་འཆར་གཞི་གཏོང་བཞིན་ཡོད་ལ། ༧པཎ་ཆེན་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་དང་ཡབ་ཡུམ་བཅས་བོད་མི་མང་གི་མིག་གི་མཐོང་ཡུལ་ནས་མེད་པ་བཟོས་ཡོད། ཅེས་སོགས་གསུངས་འདུག་ལ། ཁ་སང་ཁོང་གི་སྒེར་གྱི་དྲ་ལམ་དུ་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་སུ་བོད་མིར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་སྤྲོད་དགོས་པའི་གྲོས་འཆར་བཏོན་པར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མང་པོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་འདུག