རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་དུ་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་ཆེ་བའི་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་བྱས་པ་དེས། བོད་དང་རྒྱ་གར། བྷང་ག་ལ་སོགས་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་འཚེ་ཤུགས་ཆེན་ཐེབས་ཉེན་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཨེ་ཤ་ཡའི་ལྷོ་རྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་ཆུ་ལོག་འབྱུང་ཉེན་ཡོད་འདུག
ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་སྲུང་སློབ་སྟོན་པ་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཇི་ཐི་དྷོ་ཝལ་(Ajit Doval ) དང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཝང་ཡི་(Wang Yi) གཉིས་ཀྱི་སྣེ་འཁྲིད་པའི་ཚོགས་ཆུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་དུ་ཐུག་འཕྲད་བྱས་ཏེ། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་ཧིན་བོད་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་གླེང་ཞི་འཇགས་ཡོང་ཐབས་སོགས་མཚོན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་བར་དོན་ཚན་དྲུག་གི་ཐོག་མཉམ་འབྲེལ་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་མཐུན་བྱུང་ཡོད་སྟབས། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་ཨེ་ཤ་ཡའི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་རྩོད་གླེང་ཞི་འགྲིག་ཡོང་ནས། ཨེ་ཤ་ཡའི་སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་གྱི་གནས་བབ་གོང་མཐོར་ཡོང་རྒྱུར་རེ་དམིགས་ཆེན་པོ་བཅང་མུས་ཡིན་ཡང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་དུ་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་ཆེ་བའི་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་སྤེལ་འཆར་ཡོད་པ་ནི་སླར་ཡང་རྒྱ་ནག་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་རྙོག་འཛིང་ཆེ་བའི་རྩོད་གཞི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེས་རྒྱ་གར་དང་བྷང་ག་ལ་གཙོས་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ལ་ཆུའི་འཇིག་པ་ཡོང་ཉེན་ཆེན་པོ་ཡོད་འདུག
རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྒྲགས་པའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་དུ་གསར་རྒྱག་བྱ་འཆར་ཡོད་པའི་གློག་འདོན་ཆུ་རགས་དེར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༡༣༧ ལྷག་གིས་འགྲོ་གྲོན་བཏང་ནས་འབྲི་ཆུའི་འགག་གསུམ་གློག་འདོན་ས་ཚིགས་ལས་ཀྱང་ཆེ་བའི་ཆུ་རགས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། ཉུང་མཐར་ཡང་མི་གྲངས་ས་ཡ་ ༡།༤ ལྷག་ས་གནས་ནས་གནས་སྤོར་བྱ་དགོས་ཁེལ་བ་མ་ཟད། ཆུ་རགས་དེ་ནི་བརླན་དང་འབབ་ཞོད་ཆེ་ཁུལ་དུ་གསར་རྒྱག་དང་། དེའི་ལོ་རེར་གློག་ཚད་ཀེ་ལོ་ཝཊི་(kilowatt) ཐེར་འབུམ་ ༣༠༠ ལ་མཁོ་འདོན་ཐུབ་པའི་རེ་བ་བཅང་མུས་ཡིན་པས། ད་ལྟ་བོད་ནང་གི་གློག་འདོན་ས་ཚིགས་ཆེ་ཤོས་སུ་གྱུར་བའི་འབྲི་ཆུའི་འགག་གསུམ་གློག་འདོན་ས་ཚིགས་དང་བསྡུར་ན་ལྡབ་གསུམ་ལྷག་གིས་ཤུགས་ཚད་ཆེ་བ་ཡོད་འདུག
ད་ལན་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་ཆེ་བའི་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་སྤེལ་ནས། ཁུལ་དེ་དག་གི་མི་མང་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྔར་ལྷག་སྦྱོར་སྤྲོད་དང་། ལས་གནས་མཁོ་སྤྲོད། གློག་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏང་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་སོགས་བསྒྲགས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོ་གཅིག་པུར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དགེ་སྡེ་དབོན་སྟོད་ཁུལ་གྱི་གྲོང་སྡེ་སོགས་གནས་སྤོར་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མཚོ་ལྷོ་བྲག་དཀར་རྫོང་གི་ནག་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གྱི་ཁྱིམ་ཚང་ ༡༠༨༥ ཡི་མི་གྲངས་ ༤༥༥༤ གནས་སྤོར་དང་། ཡང་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ནང་མགོ་ལོག་ཁུལ་རྭ་རྒྱ་གྲོང་རྡལ་མར་སྟེང་སྡེ་བའི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་རྨ་ཆུའི་བཞུར་རྒྱུན་མཐོ་ཤོས་ཁུལ་དུ། མར་སྟེང་ཆུ་མཛོད་ཟེར་བ་གསར་རྒྱག་བྱས་ནས། ཁུལ་དེའི་ཁྱིམ་ཚང་བརྒྱ་ལྷག་ལ་དངུལ་འབོར་ཆེན་སྤྲད་ནས་གནས་སྤོར་བྱེད་བཅུག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆུ་མཛོད་གསར་རྒྱག་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་༧རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བའི་སྐབས་ཀྱི་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་དགོན་ཤུལ་ཞིག་དང་། ཨ་མ་མ་ལྕམ་ལྷ་མོ་ཞེས་པའི་གཞི་བདག་ཅིག རྭ་རྒྱའི་གདོད་མའི་ནགས་ཚལ་དག་ཆུའི་འོག་ཏུ་ནུབ། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཟླ་མཇུག་ཙམ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ཤར་ཁུལ་ཡ་རྫི་ (རྒྱ་སྐད་དུ་ཞིན་ཧྭ།) རྫོང་ཀ་རིང་བོད་རིགས་ཞང་ཁོངས་ཀྱི་གནས་རི་ཨ་མྱེས་ར་སྟོད་ཉིལ་སྲིད་རབས་བཤད་ནས། རི་འདབས་ཀྱི་ཡ་ཀ་སྡེ་བ་དང་བིས་ཚང་སྡེ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱེད་ཀ་ས་གནས་གཞན་དུ་སྤོར་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་སྟེ། ཀ་རིང་ལུང་པར་ཁྱོན་ས་མ་འབྲོག་གི་སྡེ་བ་ཆེ་ཆུང་ ༢༢ ཡས་མས་ཤིག་དང་། ཡ་ཀ་སྡེ་བར་དུད་ཁྱིམ་ ༢༠༠ ཡས་མས། བིས་ཚང་སྡེ་བར་དུད་ཁྱིམ་ ༡༠༠ ལྷག་ཡོད་པའི་གྲས་ནས་བརྒྱ་ཆའི་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཨ་མྱེས་ར་སྟོད་གནས་རིའི་རི་འདབས་དང་རི་སྟེང་དུ་འཁེལ་ཡོད་སྟབས། དུད་ཁྱིམ་མང་པོ་ས་གནས་གཞན་དུ་གནས་སྤོར་བྱ་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད།
གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཁག་ཅིག་གིས། ཉེ་ལམ་ཨེ་ཤ་ཡའི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་འགྲིག་མཐུན་བྱུང་ནས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཉམ་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་སྔར་ལས་ཆེར་སྐྱེད་དང་འབྲེལ་ལམ་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ནས་ནུས་པ་འཐོན་རྒྱུར་རེ་བ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོར་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་ཆེ་བའི་གློག་འདོན་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེས། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེན་བཟོས་པ་མ་ཟད། གནད་དོན་དེ་ནི་འབྱུང་འགྱུར་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་ཆེས་རྩོད་གླེང་ཆེ་བའི་ཁ་མཆུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཀྱིན་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁུལ་དེར་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་བྱེད་པ་དེས། རྒྱ་གར་གྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་དང་། གློག རྒྱ་གར་དུ་བཞུར་མུས་ཡིན་པའི་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་གྱི་ས་ཁམས་ལ་གནོད་འཚེ་ཐེབས་ཉེན་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གཙོས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་ཏུ་ཆུ་ལོག་གི་གནོད་འཚེ་ཐེབས་ཉེན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ལྷོ་རྒྱུད་དུ་བཞུར་མུས་ཡིན་པའི་གཙང་པོ་དག་བདག་བཟུང་དང་། རྒྱ་གར་སོགས་ཀྱིས་ཆུ་འཇིག་པ་ལས་སྐྱོབ་སླད་རྒྱ་ནག་གི་དབང་ཤུགས་དང་བཙན་སྐུལ་ལ་ཉན་འཇོག་བྱ་དགོས་ཁེལ་སྲིད་པས། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་འདས་ལོ་ནས་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་ཆུ་ལོག་གི་འཇིག་པ་ལས་སྐྱོབ་སླད་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཨ་རུ་ན་ཅལ་མངའ་སྡེ་ཁུལ་དུ་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་ཞིག་ཀྱང་སྤེལ་མུས་ཡིན་པ་རེད། ཡང་ཆབ་སྲིད་ཆེད་མཁས་པ་ཁག་ཅིག་གིས། ཡར་ཀླུང་གཙང་པོ་ནི་བོད་ནས་རྒྱ་གར་དུ་བཞུར་གྱིན་ཡོད་པས། དེ་ནི་འབྱུང་འགྱུར་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱིས་ཆུའི་རྩོད་རྙོག་སློང་ས་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན་པའི་ཁར། རྒྱ་ནག་གིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ལྷོ་རྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་ཆུས་དམག་འཁྲུག་རྒྱག་ཉེན་ཡོད་པའི་ཚོད་དཔག་ཀྱང་བྱེད་ཀྱིན་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་སྙན་ཐོ་ལྟར་ན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཉུང་མཐར་ཡང་བོད་ནང་གི་ས་གནས་ཁག་མི་འདྲ་བ་ ༡༩༣ གྱི་་བརྒྱ་ཆ་ ༨༠ ཙམ་ལ་ཆུ་གློག་ཁང་ཆེ་གྲས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གློག་ཤུགས་ཀྱི་ཚད་ ༡༠༠ (MW) ལས་མཐོ་བ་ཡིན་སྟབས། བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དང་། རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་བརྟན་བརླིང་། གནམ་གཤིས་སོགས་སུ་ཉེན་ཁ་ཚབས་ཆེན་བཟོ་མུས་ཡིན་པའི་ཁར། ད་ལྟའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དུ་གསར་རྒྱག་བྱེད་མུས་དང་འཆར་གཞི་ཡོད་པའི་ཆུ་གློག་ཁང་བརྒྱ་ཆ་ ༥༩ ཡོད་པའི་མུར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ནས་ད་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འབྲི་ཆུ་དང་། ཡར་ཀླུང་གཙང་པོ། རྨ་ཆུ། རྒྱལ་མོ་རྔུལ་ཆུ། སེངྒེ་གཙང་པོ་བཅས་སུ་ཆུ་གློག་ཁང་གསར་རྒྱག་གི་འཆར་གཞི་སྒྲིག་ཟིན་པའི་བརྒྱ་ཆ་ ༣༨ དང་། འཆར་གཞི་སྒྲིག་བཞིན་པའི་བརྒྱ་ཆ ༤༠། འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་མུས་ཡིན་པའི་བརྒྱ་ཆ ༢༦། བཟོ་སྐྲུན་ཟིན་པའི་བརྒྱ་ཆ་ ༥༤ བཅས་ཡིན་པའི་ཁོངས། ད་བར་བོད་ནང་དུ་ཆུ་རགས་གྲངས་ ༥༤ གསར་རྒྱག་ཟིན་པ་དང་ཆུ་རགས་གྲངས་ ༢༦ འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མུས་ཡིན་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༨༨ ལྷག་གི་འགྲོ་གྲོན་བཏང་ནས་བོད་ཀྱི་འབྲི་ཆུར་འགག་གསུམ་གློག་འདོན་ས་ཚིགས་བཙུགས་ནས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མི་མང་གི་འཚོ་བ་ཡར་སྐྱེད་དང་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ལུགས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་མང་དག་ཅིག་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འབྲི་ཆུའི་འགག་གསུམ་གློག་འདོན་ས་ཚིགས་བཙུགས་རྗེས། ཁུལ་དེར་ཆུ་ལོག་དང་། རི་ཉིལ། ཡུལ་ཚོ་མང་པོ་ཆུས་སྣུབ་པའི་གནས་ཚུལ་རིམ་པས་ཐོན་ཡོད་པས། ཁུལ་དེར་ཆགས་པའི་གྲོང་སྡེ་མང་པོ་ཞིག་ཉེན་གཡོལ་དང་གནས་སྤོར་དུ་མི་འགྲོ་བཀའ་མེད་གྱུར་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་གཙང་པོ་དག་ལ་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་དང་ཆུ་སྣེ་བསྒྱུར་ནས། བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་གནས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མུས་ཡིན་པའི་ཁར། འཛུགས་སྐྲུན་དེ་དག་གི་དབང་གིས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལའང་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ནས། ལོ་རེ་བཞིན་བོད་མཐོ་སྒང་གི་གནམ་གཤིས་ཀྱི་ཚ་ཚད་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་འཕར་མུས་ཡིན་པས། འཛམ་གླིང་གི་གནམ་གཤིས་ཆེད་མཁས་པ་ཁག་ཅིག་གིས་འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་མོ་གསུམ་པར་གྲགས་པའི་བོད་ཀྱི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང་། ཚ་ཚད་འཕར་བ་དེས་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གཙོས་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ལ་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་རྗོད་ཀྱིན་འདུག
བོད་མཐོ་སྒང་ནས་བཞུར་བའི་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཆེས་རིང་བའི་རྒྱུག་ཆུ་དགུ་པ་དེ་ཡིན་ལ། གཙང་པོ་དེ་བོད་ནས་རྒྱ་གར་ཨ་རུ་ན་ཅལ་མངའ་སྡེ་དང་། ཨ་སམ། དེ་བཞིན་བྷང་ག་ལ་སོགས་སུ་བཞུར་ནས་མཐའ་མར་མཐའ་ཡས་རྒྱ་མཚོར་འདྲེས་ཤིང་། དེའི་བཞུར་རྒྱུན་གྱི་རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ་ ༣༠༠༠ དང་། ཟབ་ཚད་ལ་རྨི་ ༣༠ ནས་ ༡༣༥ བར་འདུག ཡར་ཀླུང་གཙང་པོ་ནི་ཉུང་མཐར་ཡང་མི་གྲངས་ས་ཡ་ ༤༠༠ ལྷག་གི་འཚོ་རྟེན་དུ་གྱུར་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ དང་། ༢༠༠༧། ༢༠༡༣། ༢༠༡༥། ༢༠༡༩། ༢༠༢༠ བཅས་སུ་ཡར་ཀླུང་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་དུ་ཆུ་རགས་བདུན་གསར་རྒྱག་བྱས་ཟིན་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན། རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།