བདེན་པ་དང་འཚེ་བ་མེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོ། 

རྩོམ་ཁུངས། བོད་ཀྱི་དུས་བབ།
རྩོམ་པ་པོ། ཨ་འབྲུག་དཀོན་མཆོག ༸ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ།

༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཕྱག་དེབ་གསར་པ་སྟེ།  ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་མང་གི་ཆེད་དུ་ལོ་ངོ་བདུན་ཅུ་ལྷག་གི་རིང་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་མཉམ་དུ་འཐབ་རྩོད་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་།  དེ་འབྲེལ་གྱི་མྱོང་བ་ཕྱོགས་བསྡོམས། ལམ་སྟོན་སྐུལ་འདེད་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་དཔེ་དེབ། <<སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་མེད་པ་ཚོའི་མགྲིན་ཚབ་>>ཅེས་པ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་རྗེས། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་དཔེ་དེབ་དེར་དོ་སྣང་དང་གླེང་སློང་གསར་པ་ཞིག་གི་རྣམ་པ་འབྱུང་མགོ་ཚུགས་ཤིང་། ན་གཞོན་མང་པོ་ཞིག་གིས་བླུ་ཉོ་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་ཕྱོགས་བཅས་ནི་ཡིད་འགུལ་ཐེབས་པ་ཞིག་རེད།

ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་ཏུ་དཔེ་དེབ་འདིའི་ངོ་སྤྲོད་རྩོམ་ཐུང་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་། ༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་བརྗོད་གཞི་སྣ་མང་ཐོག་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་བའི་དཔེ་དེབ་མང་དག་ཅིག་མཛད་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་གི་མཛད་རྣམ་སྔ་མ་གཉིས་ཕུད་སྲིད་དོན་གྱི་མཛད་རིམ་འཁོད་པའི་དཔེ་དེབ་མཛད་མེད་པས། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་མའོ་ནས་ཤིའི་བར་གྱི་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་དང་། བོད་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གཞུང་ལ་ཕྲད་པའི་དཀའ་ཉེན་འགྲེལ་བརྗོད་ལས་གྲུབ་པའི་དཔེ་དེབ་འདིའི་གལ་ཆེའི་དོན་སྙིང་གནད་བསྡུས་ཤིག་འཁོད་འདུག་ཅིང་།  དཔེ་དེབ་འདིའི་ནང་ནས་“ངོས་རང་འཚོ་བཞུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བོད་ལ་ཐེངས་གཅིག་ཕེབས་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་”ཅེས་པ་ལྟ་བུའི་དམིགས་བསལ་གསུང་འདུམ་འདྲེན་བཀོད་གནང་འདུག

དཔེ་དེབ་འདིའི་ཀློག་པ་པོའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་དམིགས་ཚད་ནི་རྩ་བའི་ཆ་ནས་གཞི་རྒྱ་ཧ་ཅང་ཆེ་ཡང་། བཙན་བྱོལ་རང་དབང་ལུང་བར་འཚོ་བའི་བོད་མི་ཚོ་ནི་དམིགས་བསལ་གྱི་ཀློག་པ་པོའི་ཁོངས་སུ་དམིགས་ཡོད་པ་དཔེ་དེབ་འདིའི་ཟུར་མང་པོ་ཞིག་ནས་མཐོང་ཚོར་བྱུང་བས། རང་ཅག་གིས་དཔེ་དེབ་བླུ་ཉོ་དང་། ལག་རྟགས་སུ་འབུལ་སྤྲོད། ཁེར་རྐྱང་དང་ཁུ་སིམ་པའི་དཔེ་ཀློག་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དཔེ་ཀློག་གི་བརྒྱུད་རིམ་དང་མྱོང་བ་གཞི་རྩར་བཟུང་བའི་དཔྱད་གླེང་རེ་འབྱུང་ཐུབ་དགོས་པ་དེ་ཡང་གནད་འགག་ཅིག་ཏུ་མཐོང་ཡང་།  ངག་ཐོག་གི་བཤད་པ་འགའ་རེ་ལས། ཡི་གེའི་རིག་པ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱིས་འབྲི་རྩོམ་ཆེས་ཆེར་མ་བྱུང་།

དཔེ་དེབ་འདི་ནི་ས་བཅད་བཅུ་དྲུག་གིས་གྲུབ་ཅིང། ༸གོང་ས་མཆོག་དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་ནས་ད་ལྟའི་བར་མི་ལོ་དོན་ལྔའི་རིང་གི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་གནས་སྟངས་བཅས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་ཁྲོད། ཁོང་གི་དགོངས་བཞེས་དང་། མཛད་ཕྱོགས། ཐུགས་རེ་བཅས། སྐབས་སོ་སོའི་བྱུང་བ་དང་འབྲེལ་བའི་རྩ་འཛིན་ཡིག་ཆ་དང་བརྗོད་དུམ་ཁག་གཞི་རྩར་བཟུང་ནས། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བྱུང་རབས་ཞིབ་བརྗོད་བརྒྱུད། འདས་དོན་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་། བྱུང་རབས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་གཞི་ལ་བཞག་པའི་ད་ལྟའི་གནས་བབ་ལ་དཔྱད་སྡོམ། དེ་གཉིས་དང་འབྲེལ་བའི་མ་འོངས་པའི་བྱེད་སྒོའི་གདམས་པ་བཅས་དུས་གསུམ་ཧྲིལ་བསྡུས་ཀྱི་སྤྱི་སྡོམ་ཆེན་པོ་ཞིག་གནང་འདུག་ལ།  འདི་ནི་ཁོང་གི་མཛད་ཁུར་ཆེན་པོ་བཞི་རུ་བགྲངས་པ་ལས་མཛད་ཁུར་གསུམ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།

༸གོང་ས་མཆོག་གིས་“ཁོང་ཉིད་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པ་དང་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཚན་གནས་ཡོད་པ། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཕྱི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་བློ་གཏད་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་ཆ་ནས། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་ཐུགས་ཁུར་དང༌། བཙན་འོག་ལ་གནས་པའི་བོད་མི་ཚོའི་རང་དབང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཞིག་གནང་རྒྱུ་དེའང་ཁོང་གི་འགན་ཁུར་ཡིན་པར་བཞེད།”ཅེས་པ་ནི་ཁོང་གི་མཛད་འགན་གསུམ་པའི་གནད་བསྡུས་ཤིག་ཡིན། མཛད་འགན་གསུམ་པ་འདི་ལ་ཚིག་རིས་མི་འདྲ་བ་དང་། འགྲེལ་བརྗོད་རིང་ཐུང་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བྱུང་ཡང་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་དྲ་གནས་སུ་རྩ་འཛིན་རང་བཞིན་གྱི་གནད་བསྡུུས་འདི་ཉིད་བཀོད་ཡོད།

ལར་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་འགན་བཞིའམ། ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞི། མཛད་ཁུར་བཞི་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རིས་མི་འདྲ་བ་འདི་དག་ནི་ཁོང་གི་དགོངས་གཞི་ཙམ་དང་ཐུགས་སྨོན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་བོའི་མཛད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་པོ་དེ་སྡེ་ཚན་དུ་ཕྱེས་པའི་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་དང་། མཛད་པ་དེ་དག་གི་གཞི་རྩའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་། ཐུགས་རེ། ཁོང་གི་རྗེས་འཇུག་པ་དག་ལ་ལམ་སྟོན་བཅས་ཀྱི་འདུས་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པས། ད་ཐེངས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མཛད་འགན་གསུམ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་བྱུང་རབས་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་བརྗོད་ཅིང་། དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེན་དུ་གསལ་བ། ཐུགས་རེ་ཆེ་ས་ནས་གནང་བའི་ཞིབ་གནས་གསལ་བརྗོད་བྱས་པའི་དཔེ་དེབ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།

༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་ཐོག་མ་<<ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་མང་>>དང་། མཛད་རྣམ་གཉིས་པ་<<བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་>>གཉིས་དང་ད་ཐེངས་ཀྱི་ཕྱག་དེབ་གསར་པ་འདི་དག་ལ་རྩ་བའི་ཆ་ནས་འདྲ་ཆ་བ་མང་ལ་འབྲེལ་བ་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་སྟེ། མཛད་རྣམ་གསུམ་ག་སྐབས་སོ་སོའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་བའི་དགོས་པ་དང་དགོངས་གཞི་དམིགས་བསལ་བའི་འོག ཁོང་ཉིད་ནས་ཧ་ཅང་གཟབ་ནན་གྱིས་མཛད་ཡོད་པ་དང་། མཛད་རྣམ་གསུམ་གར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཆོས་ཀྱི་བླ་མ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་པ་དག་ལས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་བའི་དགོངས་པ་དང་མཛད་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་ལ་གཞོལ་ཞིང་། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ནང་བཙན་འཛུལ་བས་རྩབ་ཧྲལ་དུ་བཏང་བའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་། སྲིད་དོན་གྱི་གནས་བབ། དེ་འབྲེལ་གྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་གསོན་ཤུགས་ལྡན་ལ། ཁ་ཕྱོགས་གསལ་བ།  ལག་ལེན་གྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཐབས་ཇུས་ཀྱི་རིམ་པ་གསལ་བའི་གདོང་ལེན་དང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིང་མོ་ཞིག་ལ་སྣེ་ཁྲིད་ཇི་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་གནང་བའི་རིམ་པ་དག་གསལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད།

ལོ་དུས་ཀྱི་ཆ་ནས་<<ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་མང་>>ནི། ཁོང་ཉིད་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་ཀྱི་ལོ་ངོ་གསུམ་ཙམ་ལས་མ་སོང་བའི་སྐབས་ནས་བརྩམས་གྲུབ་པས། བོད་རང་དབང་ཡོངས་སུ་ཤོར་ནས་ལོ་དུས་མང་པོ་མ་སོང་བའི་བར་དེར། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་དུ་བོད་ཀྱི་བྱུང་རབས་སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གསར་པ་དང་འབྲེལ་ལམ། རྒྱ་དམག་གི་བཙན་འཛུལ་གྱི་རིམ་པ་སོགས་བརྗོད་ཡོད་པའི་རང་རྣམ་འདི་ཐོག་མར་བོད་ཡིག་ནང་མཛད་ཅིང་། དབྱིན་ཡིག་གཙོས་སྐད་ཡིག་མང་པོར་བསྒྱུར། མཛད་རྣམ་འདིས་བོད་ཀྱི་རང་རྣམ་རྩོམ་རིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་ཞིག་བཏང་བ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ལ་བོད་འབྲེལ་གྱི་ཤེས་བྱ་མང་པོ་ཞིག་གི་སྒོ་མོ་ཕྱེས། དཔེ་དེབ་ས་ཡ་མང་པོ་བྲིན་རྒྱུགས་བྱུང་། ལྷག་པར་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པ་ནས་བཟུང་བོད་ནང་དུ་དཔེ་དེབ་འདི་གསང་བའི་ངང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱུང་བས། གཞིས་ལུས་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་བོད་ཀྱི་དངོས་དོན་མང་པོ་ཞིག་ར་འཕྲོད་ཅིང་། མི་རབས་གསར་པའི་ཁྲོད་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་འཇུག་པའི་སྙིང་སྟོབས་སྐུལ་སློང་དང་། ཁ་ཕྱོགས་ཤིག་བསྐྲུན་པ་ཉེ་རབས་སྲིད་དོན་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་གསལ་ཡོད།

མཛད་རྣམ་གཉིས་པ། <<བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་>>ནི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་མཇུག་ཏུ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་གནང་རྗེས།  རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐོར་ལ་དོ་སྣང་གསར་པ་ཞིག་བསླེབས་པའི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ།  ཁོང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ལ་བསྐྱངས་པའི་མཛད་འགན་དང་དགོངས་དོན་སྤྱིའི་ཁ་ཕྱོགས་དང་།  བྱེ་བྲག་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་གི་སྐབས་དོན་གནས་སྟངས། མ་འོངས་པའི་ཐུགས་རེ་བཅས་གསལ་བརྗོད་རྒྱ་ཆེར་གནང་བའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་ཡིན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་གློག་བརྙན་<<སྐུ་མདུན་>>ཞེས་པ་འགྲེམས་སྤེལ་སྐབས་སྟེ། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་པར་འགྲེམས་གནང་ནས་ལོ་ངོ་དགུའི་རྗེས་སུ་དོན་ཚན་ཐ་མ་སླར་ཡང་ཁ་གསབ་མཛད་ཡོད་པས། མཛད་རྣམ་འདིར་ལོ་རབས་དགུ་བཅུ་པའི་མཇུག་བར་གྱི་སྲིད་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་དགོངས་གལ་ཆེན་ཁག་འཁོད་ཡོད། དཔེ་དེབ་འདི་ཡང་སྐད་ཡིག་མང་པོའི་ནང་བསྒྱུར་ཞིང་། བོད་ཡིག་ནང་འགྱུར་མི་འདྲ་བ་གཉིས་བྱུང་།

ད་ཐེངས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་གསུམ་པ་<<སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་མེད་པ་ཚོའི་མགྲིན་ཚབ་>>ཅེས་པ་འདི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཕྱག་དེབ་སྔ་མ་གཉིས་དང་འབྲེལ་ཞིང། མཛད་རྣམ་གཉིས་པ་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རང་དབང་བརྩམས་རྗེས་ཀྱི་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་རིང་གི་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་དང་། ད་ལྟའི་གནས་བབ་བཅས་ཞིབ་བརྗོད་གནང་བའི་དཔེ་དེབ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ཁ་གསབ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་། དེ་དག་ལས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་དང་གྲོས་མོལ་ཁག་གི་བྱུང་རིམ། ད་ལྟའི་བོད་ཕྱི་ནང་གི་གནས་བབ་བཅས་སྲིད་དོན་གྱི་གནད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བབ་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རང་བཞིན་ཆེས་ཆེ་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད།

དཔེ་དེབ་སྔ་ཕྱི་གསུམ་གྱི་ཁ་བྱང་གི་ཐོག་ནས་ཀྱང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་དང་བོད་མི་མང་གི་ཆེད་དུ། བཙན་བྱོལ་རང་དབང་གི་ཁོར་ཡུག་ནས། བོད་དང་བོད་ཀྱི་ཡུལ་མི་སྤྱིའི་བདེ་སྡུག་དང་། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་གི་མདུན་ལམ་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བཙན་འོག་ཏུ་གནས་པའི་བོད་མི་མང་གི་རང་དབང་གི་མགྲིན་ཚབ་ལྟ་བུའི་ངོས་ནས་དགོངས་བཞེས་དང་མཛད་ཕྱོགས་ཁག་ཞིབ་བརྗོད་བྱས་པ་མཐོང་ཐུབ།

དཔེ་དེབ་གསར་པ་འདིའི་ནང་འཁོད་པའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དཔེ་དེབ་གཞན་ཁག་དང་། གསུང་རྩོམ་གཞན་ཁག གསུང་བཤད་གཞན་ཁག་ལ་རྒྱུན་ལྡན་ནས་དོ་སྣང་ཡོད་རིགས་དག་གིས་རྩ་བའི་ཆ་ནས་སྤྱི་བམ་ཙམ་ཤེས་རྟོགས་ཡོད་པའི་གནས་ཡིན་མོད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་དང་། ལོ་རྒྱུུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཡིག་ཆ། ལོ་རྒྱུས་མི་སྣའི་བརྗོད་ཚིག་སོགས་བྱུང་རབས་ཀྱི་འགག་རྩའི་གནས་ཚུལ་ཐོག་གལ་གནད་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱུང་རབས་ཧྲིལ་པོའི་ནང་བཞག་སྟེ། ཁོང་སྐུ་ངོ་མས་རྒྱབ་ལྗོངས་ལྡན་ལ། གནད་འགག་གསལ་བ། རྩ་འཛིན་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་ཏེ། བྱུང་རབས་ཀྱི་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་བསྐྱར་ཞིབ་དང་། ཕྱོགས་བསྡོམས། འགྲེལ་བརྗོད་ཆ་ཚང་བའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་གི་ངོ་བོར་མཛད་པ་ནི་ཧ་ཅང་གི་རིན་ཐང་ལྡན་པ་རེད།

དཔེ་དེབ་གསར་པ་འདིར་སྔོན་མའི་དཔེ་དེབ་གཉིས་སུ་གསལ་བའི་བོད་རྒྱའི་འགལ་འབྲེལ་གྱི་གནས་སྟངས་སོགས་འདུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལོ་དུས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་མི་ལོ་བདུན་ཅུ་ལྷག་གི་དུས་རིམ་ནང་བྱུང་བའི་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་། འགྱུར་ལྡོག་དེ་དག་ནང་དུ་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་གཟིགས་ཕྱོགས་དང་མཛད་ཚུལ་སྙིང་བསྡུས་དང་ཞིབ་ཚགས་གཉིས་ཀའི་ལམ་ནས་གསལ་བརྗོད་མཛད་ཡོད་པས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱུང་བ་སྔ་ཕྱི་དང་། དེ་འབྲེལ་གྱི་གནས་བོད་ཕྱི་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མཐུད་སྦྱོར་བྱས་པའི་དེང་རབས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁ་སྐོང་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་མཛད་རྣམ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།

དཔེ་དེབ་འདིའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རབས་བཞི་དང། བོད་རྒྱ་ཁྱབ་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་བྱུང་རབས་ཁྲོད་དུ། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་དཔོན་རིམ་པའི་བྱ་སྤྱོད། བོད་མི་མང་གི་སྙིང་སྟོབས། བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་གི་རིན་ཐང་དང་དེར་འཕྲད་པའི་ཉེན་ཁ།  རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་སྟངས་བཅས་ལ་གཞིགས་ཏེ། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་ལ་གཞི་བཅོལ་ཞིང་།  བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་སེལ་ཐུབ་པ།  ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་དཀའ་ཉེན་སེལ་ཞིང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆེ་མཐོང་སྲུང་སྐྱོབ། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་། བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་སྐད་ཡིག་བཅས་རྒྱུན་གནས་སྲུང་སྐྱོབ། དེའི་རིན་ཐང་ཁྱབ་སྤེལ་བཅས་ལ་དམིགས་པའི་ལམ་དབུ་མའི་དགོངས་གཞིའི་བྱུང་རིམ་དང་། དེ་ཉིད་དགོངས་གཞི་དང་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ངོས་ནས་སྲིད་བྱུས་དང་ལག་སྟར་གྱི་རིམ་པར་ཕབ་སྟངས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཡོངས་སུ་གསལ་ཡོད། དཔེ་དེབ་འདི་ལས་ལམ་དབུ་མ་ནི། ལྟ་གྲུབ། དམིགས་ཚད། ཐབས་ཇུས། ལག་བསྟར་གྱི་རིམ་པ་བཅས་ཆ་ཚང་བའི་སྲིད་དོན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཤིག་གི་ངོ་བོར་འཕེལ་རིམ་གསལ་ཡོད།

དེ་ཡང་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་པ་ནི་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་བོད་རིགས་ཡོངས་འཛིན་སྐྱོང་གི་སྒྲོམ་གཞི་གཅིག་གི་འོག་ནས་ཚད་མཐོའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བླང་བྱ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དེ་ནི་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ནང་བའི་རྗེས་འཇུག་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་འབྲེལ་བ། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ནས་བརྒྱུད་པའི་ཁྱིམ་མཚེས་ཀྱི་འབྲེལ་བའི་ས་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་འབྲེལ་བ། གནས་དུས་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱུང་བའི་འགྲོ་མིའི་གཞི་རྩའི་འབྲེལ་བ། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་ཞི་འདུམ་བྱེད་ཐུབ་དགོས་པ་དེ་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱི་ཕུགས་རྒྱང་གི་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བ། འཛམ་གླིང་རྩེ་ཐོག་གི་ས་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་དམིགས་བསལ་གནས་སྟེང་འོག བོད་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་རྒྱུ་དེ་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་བདེ་དོན་དང་འབྲེལ་བ་བཅས་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ལྔ་ཡི་གནད་ལ་མཐོངས་ཡངས་ས་ནས་གཟིགས་པའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་རླབས་ཆེ་བའི་དགོངས་བཞེས་ཀྱི་འདུས་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པའང་དཔེ་དེབ་འདི་བརྒྱུད་ནས་སླར་ཡང་ཞིབ་གསལ་གྱིས་མཐོང་ཐུབ།

ཆེས་ཐོག་མར་༸གོང་ས་མཆོག་དང་མའོ་མཇལ་འཕྲད་གནང་བ་ནས་བཟུང། རྒྱ་གར་དུ་སྲིད་བློན་ཀྲུའུ་ཨེན་ལེར་མཇལ་འཕྲད། དེ་རྗེས་སྐུའི་གཅེན་པོ་རྒྱལ་ལོ་དོན་གྲུབ་ཏིང་ཤོ་ཕིང་དང་ཐུག་འཕྲད། དེ་འབྲེལ་ལས་བྱུང་བའི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་པ་སྔ་ཕྱི་བོད་དུ་བསྐྱོད་པ། དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་རི་རིན་པོ་ཆེས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་རིམ་པ་དགུ་སོགས་བོད་རྒྱའི་མཐོ་རིམ་གྱི་འབྲེལ་བ་དག་གི་བྱུང་རིམ་ཁག་དང་། ལྷག་པར་འབྲེལ་མོལ་གྱི་རིམ་པ་ཕྱི་མའི་སྐོར་ལ་དམིགས་བསལ་ས་བཅད་ཅིག་ཏུ་འགྲེལ་བརྗོད་ཞིབ་གནས་གནང་འདུག འབྲེལ་མོལ་ཕྱི་མའི་རིམ་པ་དང་། དེ་འབྲེལ་གྱི་ཡིག་ཆ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཐད། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ལྟ་ཕྱོགས་དང་འགྲེལ་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བྱུང་མོད། དོན་དངོས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་དཔེ་དེབ་འདི་ལས་ཧ་ཅང་གསལ་བར་འགྱུར།

དཔེ་དེབ་འདི་ལས་མའོ་ཡིས་ཐོག་མའི་སྣེ་ལེན་དང་། བར་གྱི་མཇལ་ཕྲད་སྐབས་ཀྱི་སྐད་ཆ་དག་དང་། ཐ་མའི་ཕེབས་སྐྱེལ་སྐབས་སུ་ཆིབས་འཁོར་གྱི་སྒོ་རྩར་འགྲེངས་ནས་“དགོས་ངེས་ཀྱི་གནད་དོན་གང་ཡོད་ང་ལ་འཛེམ་དོགས་མེད་པར་ཐད་ཀར་བཤད་རོགས་”ཞེེས་བཤད་ཀྱང་། བོད་ནང་དཀའ་ཁག་ཆེ་བའི་སྐབས་སུ་འཕྲིན་ཡིག་ཐེངས་གསུམ་བསྐུར་ཀྱང་ལན་མ་གནང་བའི་ཁ་ཞེ་མི་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་དང་། ཏུན་གྱིས་“རང་བཙན་ཕུད་པའི་གནད་དོན་གང་ལའང་གྲོས་བསྡུར་བྱ་ཆོག་”ཅེས་པའི་ལངས་ཕྱོགས་ལྟར་ཞི་འགྲིག་གི་ཐབས་ཇུས་བཟུང་ཡང་དོན་ཐོག་ཏུ་མ་འཁྱོལ་བ། ཧི་ཡོ་པང་གིས་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་དེ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱིར་ཕེབས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་། ཁོང་གི་གོ་ཐོབ་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་འཁྱོག་བསྒྱུར་བྱས་པ། དེའི་རྗེས་ཀྱི་དཔོན་རབས་དག་ནི་འཁྱོག་རྒྱ་འདི་ལས་མ་གྲོལ་བར་ལྷག་པའི་ད་ལྟའི་འགག་རྩ་དག་ཀྱང་ཧ་ཅང་གསལ་པོར་མཐོང་ཐུབ།

དཔེ་དེེབ་འདི་ནི་བྱུང་རབས་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད་ཁོ་ན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། བྱུང་རབས་ལ་གཞི་བཅོལ་བའི་མ་འོངས་པའི་ལམ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་དཔེ་དེབ་འདིའི་གཏིང་རིམ་གྱི་བརྗོད་བྱར་ཐིམ་ཡོད་པ་དང་། ལམ་སྟོན་འདི་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀར་ཁྱབ་པ་དང་། ཆེ་ས་ནས་“དམག་འཁྲུག་དང་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་དུས་རབས་ནས་ཞི་བདེ་དང་གྲོས་མོལ་གྱི་དུས་རབས་”ལ་སྐུལ་འདེད་གནང་བའི་ཁོང་གི་དུས་རབས་རང་བཞིན་གྱི་དགོངས་དོན་དང་། དེ་ཉིད་ལག་ལེན་དུ་འདེབས་རིམ་གསལ་བའི་བརྗོད་བྱ་དང་དགོངས་དོན་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་འབྲེལ་ཚུལ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཚོར་ཐུབ་པས། དཔེ་དེབ་འདི་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་དོན་ལ་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པའི་དེབ་ཐེར་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་རེད།

གནས་སྟངས་དང་བརྒྱུད་རིམ་དེ་དག་གི་ཁྲོད་ནས། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་དེ་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་། གཉིས་སྨན། གྲོས་མོལ་བཅས་ཀྱི་ལམ་ནས་སེལ་བའི་དུས་ཚོད་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་། དོན་དངོས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་འཛོམས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། འདས་དང་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་དག་གིས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འདུན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་མ་འདང་བར་འདི་མུར་ལྷག་ཀྱང་།  ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དཀའ་རྙོག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་། འཚེ་བ་མེད་པ་དང་ཞི་མོལ་གྱི་ལམ་ལ་ཁྲིད་པའི་མཛད་བྱུས། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུན་རིང་གི་དཔལ་ཡོན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འབྲེལ་བར་བཟང་ཕྱོགས་ནས་འཚོལ་དཔྱོད།  རྒྱ་བོད་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱི་མཛའ་འབྲེལ་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་སྐུལ་འདེད། ཁོང་སྐུ་སྒེར་གྱི་མཛད་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་བོད་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་དང་མདུན་ལམ་ལ་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་ཁྲིད་སྟོན་གནང་བའི་རླབས་ཆེ་བའི་དགོངས་པ་དང་མཛད་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་དགོངས་པ་ཟབ་ལ་གཟིགས་པ་ཡངས་པའི་མི་རིགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་གི་བླ་ན་མཐོ་བའི་དགོངས་པ་དེ་ཡང་དཔེ་དེབ་འདི་ལས་མཐོང་བ་ཡིན།

རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་ནི་རྩ་བའི་ཆ་ནས་མར་ལེའི་མཚན་ཉིད་རིག་པ་ལྟ་བའི་རྒྱབ་རྟེན་དུ་བཟུང་ནས་གྲུབ་ཅིང་བྱུང་ལ། འགལ་བའི་རྣམ་གཞག་གི་རིགས་ལམ་སྤྱད་ནས་གནད་དོན་ལ་ལྟ་བ་དང་། འགལ་བ་དང་གཅིག་འདུས་ཀྱི་སྙོམ་སྒྲིག་གི་རིགས་ལམ་སྤྱད་ནས་རང་གི་འདོད་འདུན་རྒྱུན་འཁྱོངས་ལ་བརྩོན་པའི་མི་སྒེར་དང་ཤོག་ཁག་ཅིག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་རེད། ལྷག་པར་དུ་མའོ་ཙེ་ཏུང་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་གཞུང་ལུགས་ལ་ཨ་འཐས་ཀྱིས་ཞེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས། ཁོང་གིས་འགལ་བའི་རྣམ་བཤད་མཛད། ཁོའི་མི་ཚེའི་ནང་གི་བཅོས་བསྒྱུར་དང་གསར་བརྗེ་རུ་བསྙད་པའི་ཡོ་ལང་མང་པོ་ཞིག་ལ་རིགས་ལམ་འདི་སྤྱད་ཡོད།

ད་ལྟའི་སྲིད་འཛིན་ཞིའི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་ཡོད་ཚད་རྒྱ་ནག་གི་ཁྱད་ཆོས་ཅན་དུ་སྒྱུར་བ་དེ་ཡང་འགལ་བའི་རིགས་ལམ་སྤྱད་ནས་གཅིག་འདུས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་པའི་ཚད་རིམ་དེ་ལས་འདའ་ཐུབ་མེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལྟ་བ་དང་། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་རིགས་ལམ་དག་ནི། འབྲེལ་བ་གཙོ་བོར་བཟུང་ཞིང་། མཉམ་གནས་རྩ་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། འདི་ཉིད་ད་ལྟའི་རྒྱའི་དབང་འཛིན་པ་ཚོའི་བློ་ངོར་མི་ཤོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཁོང་ཚོའི་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི་ཚད་བཀག་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་འདྲ།

རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་དག་གི་བསམ་བློ་དང་ལག་ལེན་ལ་འཕེལ་རྒྱས་མེད་པ། བསྐྱར་ཟློས་རང་བཞིན་ཅན། དོན་དངོས་ལ་གཡོལ་བ། འཁྱོག་བསྒྱུར་ཆེས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ལ་ཆེས་གསུབ་ཐབས་མེད་པའི་ཞེ་འཁོན་ཆེན་པོ་ཞིག་མེད་པ་དང་། གནད་འགག་དེའི་དཔེ་མཚོན་དུ་ཁོང་དང་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང། དད་ལྡན་པ། གཞུང་གི་ལས་གནས་ཆེ་ཁག་ནས་བགྲེས་ཡོལ་དུ་སོང་བ། གཞོན་སྐྱེས་སོགས་རྒྱ་རིགས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་བ། དེ་དག་ལས། རྩོམ་པ་པོ་ཝང་ལི་ཞིང་གིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་རྒྱ་ནག་ནང་སའི་རྒྱ་རིགས་ཁག་དང་དྲ་ལམ་ནས་གླེང་མོལ། གཞན་རྒྱ་རིགས་སྒྱུ་རྩལ་བ་ཨེ་བེ་བེ། ལུའོ་ཤཱ་པོའི་བཟའ་ཟླ་ལིས་ཤ་སོགས་མི་སྣ་མང་པོར་འབྲེལ་འདྲེས། དེ་དག་༸གོང་ས་མཆོག་དང་ཁོང་གི་དགོངས་པ། བོད་མིའི་གནས་བབ་བཅས་ལ། དྲང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་དང་། ངོས་འཛིན། སེམས་ཚོར་བཅས་ནི་རེ་བའི་རྟེན་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་གི་ངོས་ནས་ནན་གསུངས་གནང་འདུག

༸གོང་མཆོག་གིས་ལོ་ངོ་བདུན་ཅུ་ལྷག་ཏུ་བོད་མི་མང་གི་མགྲིན་ཚབ་དང་སྣེ་ཁྲིད་གནང་བའི་སྲིད་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་པ་ནི།  རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་དག་ལ་གྲོས་མོལ་དང་། རྒྱ་རིགས་ལ་འབྲེལ་འདྲིས་ཙམ་མ་ཡིན་པར། བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་དང་། སྤྱི་ཚོགས། རིག་གཞུང་བཅས་སླར་ཡང་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་བསྐྱར་འཛུགས་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ཞིག་ཀྱང་རེད།  དཔེ་དེབ་འདི་ལས་ཀྱང་། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་བསྐྱར་བསྐྲུན་གྱི་བྱུང་རབས་ཁྲོད་ནས། ཆོལ་གསུམ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་མནའ་གན་མཐུ་མོ་ཆེ་དང་། ཆོས་ལུགས་ཆོས་བརྒྱུད་ཡོངས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ། ཆོས་རིག་བསྟི་གནས་གསར་འཛུགས་དང་། ལྷག་པར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཆ་ལག་ཚང་བའི་མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་བཏང་བ་དང་། ཁོང་ཉིད་ཕྱེད་བགྲེས་ཡོལ་ནས། བགྲེས་ཡོལ་ཆ་ཚང་གནང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་བཅས་ཀྱང་སྐབས་སོ་སོར་གསལ་བར་བྱས་ཏེ། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་སྤྱི་ཚོགས་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བྱུང་བ་དང་། བྱུང་བ་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་། མཛད་ཕྱོགས། ཐུགས་རེ་དག་ཀྱང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་གསལ་བརྗོད་གནང་འདུག

དཔེ་དེབ་འདིའི་ནང་གི་གནད་དོན་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི། བོད་ཀྱི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་དང་མ་འོངས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་ཚན་པ་དེ་རེད། བོད་ཀྱི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་གླེང་བའི་ཚན་པའི་ནང་། བོད་ཕྲུག་ས་ཡ་བརྒལ་བ་རང་ཁྱིམ་ནས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཏེ། མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཏིང་བསྒྱུར་ལ་དམིགས་པའི་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭའི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་ཉེན་ཁའི་ནང་ལྷུང་བ། བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེའི་སྒྲོམ་གཞི་དང་། སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས། བོད་མིའི་ཆོས་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་འཚོ་བ་ཡོངས་ལ་སྟངས་འཛིན་དང་། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རྒྱ་ནག་ཅན་དུ་སྒྱུར་བའི་བྱ་ཐབས་འོག་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་རིག་གཞུང་ཉེན་ཁའི་ནང་ལྷུང་བ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་འཚོ་བ་དང་། བྱ་བྱེད་ཡོངས་ལ་དམ་དྲག་སྟངས་འཛིན་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤེས་ཡོན་དང་འཇོན་ནུས་ཁྱད་པར་བ་ཡོད་རིགས་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་ནས་དམ་དྲག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། བོད་མིའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་འཚོ་བའི་རང་དབང་ཉེན་ཁའི་ནང་ལྷུང་བ་སོགས་མིག་སྔའི་དཀའ་ཉེན་གྱི་གནས་བབ་གསལ་བརྗོད་གནང་བ་བརྒྱུད། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ནི་ལོ་རྒྱུས་རིང་ལ། རིག་གཞུང་གཏིང་ཟབ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རིགས་དེ་བོད་ཀྱི་ངོ་བོར་འཚོ་གནས་བྱེད་དཀའ་བའི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོའི་ཁྲོད་ཡོད་པའི་གནས་བབ་ལ་ངོས་འཛིན་དང་འགྲེལ་བརྗོད་ཁག་རེད།

གནས་སྟངས་དེ་དག་དང་འབྲེལ་ཏེ་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་གཙང་སེལ་མ་བྱུང་བར། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ན།  བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་དང་། རྒྱ་རིགས་ནང་བའི་རྗེས་འཇུག་པ་ས་ཡ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་གིས་ད་ལྟའི་རྒྱ་དཔོན་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཡི་མུག་དང་བློ་ཕམ་ཆེན་པོའི་འབྱུང་ཁུངས་སུ་འགྱུར་ངེས་ཡིན་པའི་དྲན་སྐུལ་ཀྱང་ཆེན་པོ་གནང་འདུག

༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྲེང་རྗེས་མའི་སྐོར་ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་པའི་ནང་ནས་གླེང་སློང་བྱུང་མགོ་ཚུགས་པ་དང་། ༧རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་མུ་མཐུད་དགོས་མིན་ནི་བོད་མང་གི་འདོད་མོས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་དགོངས་ཚུལ། ཁོང་སྒེར་གྱི་ངོས་ནས་ཁོང་ཉིད་༧རྒྱལ་དབང་རིམ་པའི་སྐུ་ཕྲེང་ཐ་མ་ཡིན་ནའང་འགྲིག་པའི་དགོངས་ཚུལ། ད་ཆ་བོད་དང་། བོད་བརྒྱུད་ནང་བའི་བླ་ཆེན་ཁག་དང་། དད་ལྡན་མང་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་རེ་སྐུལ་ཆེན་པོ་ཞུ་བཞིན་པ་དང་འབྲེལ།  ཡང་སྲིད་རྗེས་མ་ནི་ཁོང་གི་མཛད་དགོངས་རྒྱུན་འཁྱོངས་གནང་ཐུབ་སའི་རང་དབང་གི་ལུང་པ་ཞིག་ཏུ་ཕེབས་ངེས་ཡིན་པ། དེ་འབྲེལ་གྱི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གཏམ་གྱི་གལ་གནད་དང་། མ་འོངས་པའི་ཡང་སྲིད་ཕེབས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡིག་འཇོག་གནང་ངེས་ཡིན་པ་གསུངས་འདུག

སེམས་ཚོར་ཆེས་ཆེར་སློང་བྱེད་ཅིག་ནི་དཔེ་དེབ་འདིའི་མཇུག་གི་འབོད་སྐུལ་གྱི་ཚན་པ་དེ་རེད། མཇུག་མཐའི་ཚན་པ་དེའི་ནང་དུ། རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་གི་བོད་མི་མང་ལ་ལམ་སྟོན་དང་། ང་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་སུ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་དྲིན་གཟོ་དང་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བའི་འབོད་སྐུལ། རྒྱ་རིགས་མི་མང་ལ་དམིགས་པའི་གསལ་བཤད་དང་མི་རིགས་ཕན་ཚུན་གཉིས་ཀྱི་མཛའ་འབྲེལ་ལ་དམིགས་བའི་ཐུགས་རེ་དང་འབོལ་སྐུལ། བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་དོན་དང་འབྲེལ་ཞིང་། འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་ངོས་འཛིན་དང་འབྲེལ་ཏེ། བོད་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྒྱུན་གནས་མུ་མཐུད་བྱེད་ཐུབ་རྒྱུ་དེ་འགྲོ་བ་མི་སྤྱིའི་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་ཚུལ་བཅས་ཕྱོགས་ངོས་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་ཕྱོགས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞིག་རེད།

༸གོང་ས་མཆོག་ནས་བོད་མི་མང་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་སྙིང་བསྡུས་སུ། ང་ཚོ་དཀའ་སྡུག་ག་འདྲ་ཞིག་ལ་འཕྲད་ཀྱང་གཞི་རྩའི་རེ་བ་བརླག་མི་རུང་བར་“ལན་གྲངས་དགུར་འགྱེལ་ཡང་ལན་གྲངས་དགུར་ཡར་ལངས་”དགོས་པའི་བོད་པའི་ངག་རྒྱུན་ལྟར་བྱ་དགོས་པ་དང་། དེ་ཡང་ང་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་རིང་བའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། གཏིང་ཟབ་པའི་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་ང་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱི་རིན་ཐང་མཐོང་དགོས་པ། དེང་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་སྟངས་དང་། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགུང་ནའི་བབ་དང་འབྲེལ་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དེ་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་སུ་མེད་པ་ལྟ་བུའི་ཨ་ཐང་ཆད་ལ་མིག་རྒྱང་ཐུང་བའི་བསམ་པ་འཛིན་མི་རུང་བ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ནི་བཙན་འཛུལ་བ་དང་དབང་སྒྱུར་བའི་ཕྱོགས་ན་མེད་པར་རང་དབང་ལ་རེ་བའི་བོད་མི་མང་གི་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པས། ང་ཚོས་བཟོད་བསྲན་དང་། འགྱུར་མེད་ཀྱི་ཆོད་སེམས། མཐུན་སྒྲིལ། སྙིང་སྟོབས་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས། གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་དབང་བསྒྱུར་ལ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་བརྒྱུད་ནས་གདོང་ལེན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པའི་འབོད་སྐུལ་ནན་པོ་མཛད་འདུག

འབོད་སྐུལ་དེ་དག་གི་ཁྲོད་ནས་ནན་ཏན་ཆེན་པོས་འབོད་སྐུལ་གནང་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ནི་བོད་མི་ཚོས་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལྟ་གྲུབ་ལ་ཡིད་ཆེས་བརླག་མི་རུང་བ་དང་། ལྷག་དོོན་དུ་རང་དབང་ལུང་བར་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་གཉའ་གནོན་དང་གདུག་རྩུབ་འོག་གི་གཞིས་ལུས་བོད་མི་ཚོ་གཏན་ནས་བརྗེད་མི་རུང་བ། ཁོང་ཚོས་རྟག་ཏུ་རེ་བའི་མིག་འབུར་ང་ཚོར་གཏད་ནས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མུན་ནག་ཁྲོད་དུ་རང་དབང་གི་འོད་སྣང་ཞིག་སྦར་བའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་གཏན་ནས་བརྗེད་མི་རུང་བའི་འབོད་སྐུལ་གནང་འདུག་པ་དེ་རེད།

༸གོང་ས་མཆོག་གི་དཔེ་དེབ་གསར་པ་འདི་ལ། བདེན་པ་དང་འཚེ་བ་མེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་གཞན་གྱི་མི་ཚེའི་ལྟ་བ་དང་ལག་ལེན་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་གྲགས་ཆེན་སྟེ། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དྷའི་རང་རྣམ། ངའི་བདེན་པར་ཚོད་ལྟ་བྱས་པའི་བྱུང་བ། <<The Story of My Experiments with Truth>> དང་། ནེལ་སོན་མན་ཌ་ལ་ཡི། རང་དབང་སྙེག་པའི་གོམས་བགྲོད་རིང་མོ། <<Long Walk to Freedom>> ལྕམ་ཨང་སན་སུ་ཅི་ཡི། རེ་བའི་འབོད་སྒྲ།  <<the voice of hope>> སོགས་དང་བསྡུར་ཀློག་བྱས་ན། དུས་རབས་མི་འདྲ་བ་དང་། མི་རིགས་དང་གནས་སྟངས་མ་འདྲ་བའི་ཁྲོད་སྐྱེས་ཆེན་དག་གི་བདེན་པ་དང་འཚེ་བ་མེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་། ལག་ལེན་རྣམ་གྱི་གཞི་རྩའི་མཐུན་ཆོས་དང་།  སོ་སོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཡོན་དག་མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་མཐོང་ངེས་རེད།

མདོར་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྲིད་ཕྱོགས་མཛད་དེབ་སྔ་མ་གཉིས་དང་། མ་འོངས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་སྟོན་དང་རྩ་ཁྲིམས་སྙིང་དོན། ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་རིང་གི་སུམ་ཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་གསུང་འཕྲིན་ཁག ད་ཐེངས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་གསར་པ་འདི་དག་བརྒྱུད་ནས། བོད་མི་ཚོས་སླར་ཡང་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བྱུང་བ་སྤྱི་དང་། དེ་འབྲེལ་གྱི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་དོན་དང་། མཛད་ཕྱོགས། ཐུགས་རེ་བཅས་རྨང་གཞིར་བཟུང་ནས། མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ལ་སླར་ཡང་དུས་རབས་རང་བཞིན་གྱི་གྲ་སྒྲིག་གསར་པ་ཞིག་བྱེད་པའི་དུས་སུ་སླེབ་ཡོད་པ་དང་། དཔེ་དེབ་འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་སྐུལ་སློང་གི་ཅོང་སྒྲ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་ལྟ་ཀློག་དང་། བསམ་གཞིགས། ཉམས་ལེན་བྱེད་པ།   དཔེ་དེབ་འདི་བཞིན་བདེན་པ་དང་འཚེ་བ་མེད་པར་གཞི་བཅོལ་བའི་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དེ་ལ་སླར་ཡང་དུས་རབས་རང་བཞིན་གྱི་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་པའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོ་ཞིག་ཏུ་ལྟ་ཐུབ་ན།  ཁོང་ཉིད་ནས་“དཔེ་དེབ་འདིས་ད་གནས་ལ་བསམ་བློ་དང་གླེང་མོལ་གསར་པའི་སྐུལ་སློང་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་པ་དང་། གལ་སྲིད་ངོས་རང་མེད་པའི་སྐབས་སུའང་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པར་སྒྲོམ་གཞི་ཞིག་མཁོ་འདོན་བྱེད་པའི་རེ་བ་ཡོད་”ཅེས་གསུངས་པའི་དགོངས་དོན་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །

གསལ་བཤད། རྩོམ་ཡིག་འདི་བཞིན། འདི་ག་༸ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་སློབ་ཏུ་དགེ་སློབ་མཉམ་འདུས་ཀྱིས་དཔེ་ཀློག་མྱོང་ཚོར་བརྗེ་རེས་ཀྱི་བྱེད་སྒོའི་ཆ་ཤས་སུ།  ཕྲན་གྱིས་རགས་ཀློག་དང་པོ་གྲུབ་མཚམས་ཀྱི་མྱོང་ཚོར་དང་ལྟ་ཚུལ་འགའ་ཞིག་ཡིག་འབེབས་བྱས་པ་ལགས།