བོད་དོན་ཞི་རྒོལ་བ་འཇམ་དབྱངས་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་གུ་དོག་པའི་བསམ་བློ་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་རྫུན་མའི་འོག་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་པ་དང་མི་མང་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུའང་རྒྱ་གཞུང་ལ་བདེན་ཁ་སྤྲོད་བཞིན་པ་ནི་བློ་ཕམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་འཇམ་དབྱངས་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་ཧྥ་རན་སིའི་གཞུང་གཉེར་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་(France 24 ) གི་གསར་འགོད་པ་མཱར་ཁི་པེ་རེ་མན་(Marc Perelman) ལགས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་དང་། དེ་བཞིན་ཉེ་ལམ་ཧྤ་རན་སིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་(France Inter ) ཨང་དང་པོའི་གསར་འགོད་པ་ནཱ་ཐ་ནེལ་ (Nathanaël Charbonnier )ལགས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་བོད་ནང་སླེབ་སྐབས་ཀྱི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་སོགས་བོད་དོན་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་གནང་ཡོད་ཅིང་། དེ་བཞིན་ཧྥ་རན་སིའི་པེ་རི་སིའི་གྲོང་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཇེན་ལ་ཁི་རོ་མེ་རོ་མེ་ལ་ཁེལ་( Jean-Luc Romero-Michel ) ལགས་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཐོག་སྔར་ལས་ལྷག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་འདུག
བོད་དོན་ཞི་རྒོལ་ལས་འགུལ་བ་འཇམ་དབྱངས་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་ཧྥ་རན་སིའི་གསར་ཁང་ (France 24) གི་གསར་འགོད་པར། ང་རང་གདུག་རྩུབ་ཆེ་ཞིང་སྐྱུགས་བྲོ་བའི་རྒྱ་གཞུང་གི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཡིད་གཏན་ནས་མ་རངས་པར། ཉེན་ཁའི་ཁྲོད་ལྐོག་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཆེན་པོ་ཞིག་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱིས་མཐར་བློས་ཐུབ་གྲོགས་པོ་འགའ་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་བྱས་པའི་སྐོར་གྱི་སྔ་ཕྱིའི་གནས་སྟངས་དང་དཀའ་ངལ་ཅི་བྱུང་སྐོར་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་སྤུན་མཆེད་སངས་རྒྱས་བཀྲ་ཤིས་(༢༠༡༢།༡༡།༢༧) དང་ཨ་ནེ་བཀྲ་ཤིས་སྐྱིད་(༢༠༡༥།༨།༢༧) གཉིས་ཀྱིས་བོད་བསྟན་སྲིད་ཆེད་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གནང་བས་གཙོས་བོད་ནང་གཅིག་པུར་བོད་མི་ ༡༥༧ གྱིས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་བ་འདི་ནི་འཛམ་གླིང་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་བྱུང་མྱོང་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་ནས་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་གཉའ་གནོན་གྱི་ཟབ་ཚད་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ཙམ་གྱི་ནང་མི་གྲངས་འདི་ཙམ་བྱུང་བ་དེ་ནི་རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོའི་གྲངས་ཀ་ལ་དཔགས་ན་རྒྱ་མི་ཁྲི་ཚོ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་མེར་སྲེག་བཏང་བ་དང་གཅིག་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཤེས་སམ། གོ་མཚོན་གྱིས་འཛམ་གླིང་ལ་སྡིགས་ར་བསྐུལ་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་འདིར། བོད་མི་ཚོས་ད་དུང་ཡང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་བློས་གཏོང་མི་བཟད་པ་བྱས་པ་འདིར་སྣང་མེད་བསྐྱུར་འཇོག་མི་བྱེད་པར། རང་དབང་དང་དྲང་བདེན་ལ་དགའ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་ང་ཚོར་བདེན་པའི་རྒྱབ་ལངས་དང་དཔང་པོ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་སྐོར་དང་། ད་བར་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་གནས་སྟངས་ཐད་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ང་ཚོར་ངོ་སོ་དང་ངོས་འཛིན་ཙམ་ཡང་རག་མེད་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐབས་སྐྱོ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། འདི་ལྟར་རྒྱ་གཞུང་ལྟ་བུ་ངན་པ་ལངས་ཤོར་ལ་བཏང་སྟེ་འཛམ་གླིང་སྟེང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་དཀའ་ངལ་ཁག་སེལ་ཐབས་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་གནང་བར་རྩ་མེད་དུ་ཕྱིན་ཚེ་དེའི་འགན་ཁུར་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མར་ཡོད་པའི་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག
ཡང་ཁོང་གིས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཀྱི་རྗེས་ནས་བཟུང་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་འགྱུར་བ་མངོན་གསལ་གྱིས་བཏང་སྟེ། ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་གི་རྩ་བ་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་བཅོས་སྒྱུར་དང་གྲྭ་རྒྱུན་གྱི་ཡོང་ཁོངས་ལ་སྟངས་འཛིན་དང་བཀག་སྡོམ། བྱིས་པ་རྣམས་ཆུང་དུས་ནས་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭར་བསྐྱལ་ཏེ་བོད་མི་རིགས་འཆི་ལམ་དུ་རྫོང་བའི་རྒྱ་བསྒྱུར་སྲིད་ཇུས་སོགས་མགྱོགས་ནས་མྱུར་དུ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་ལ། མཐའ་ན་ཡོངས་གྲགས་བོད་(Tibet)ཅེས་པའི་མིང་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྟེང་གསོན་པོར་གནས་པར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བསམ་ཤེས་བྱ་ཐུབ་ཀྱི་མེད། རྒྱ་གཞུང་གི་གུ་དོག་པའི་བསམ་བློ་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་རྫུན་མའི་འོག་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་པ་དང་མི་མང་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུའང་རྒྱ་གཞུང་ལ་བདེན་ཁ་སྤྲོད་བཞིན་པ་ནི་བློ་ཕམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག
མ་འོངས་པའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་སྐོར་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་ཁོང་གིས། ༸རྒྱལ་བ་དོན་གྱི་བདག་པོའི་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་གནང་ཡོད་པ་གཞིར་བཞག་གི་ཐོག་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་ལ་དེའི་ཐོག་ཐོབ་ཐང་གང་ཡང་མེད་པས་ཁོང་ཚོའི་ཧམ་བཤད་ལ་ང་ཚོ་ཐུན་མོང་གིས་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས་པ་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུའང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་མཚམས་ལས་བརྒལ་བའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་བཞིན་པར་གདོང་ལེན་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ། དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་འདིར་ཕྱི་དངོས་པོ་ཡར་རྒྱས་དང་མཉམ་དུ་ནང་བསམ་བློས་རྗེས་མ་ཟིན་པར་དཀའ་ངལ་འཕར་མ་འཕྲད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་བདག་གཅེས་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་ནི་བོད་མི་ཙམ་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་མིན་པར་འཛམ་གླིང་གི་བདེ་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ལས་དོན་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པའི་སྐོར་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག
དེ་བཞིན་ཧྤ་རན་སིའི་རྒྱལ་ས་པེ་རི་སིར་བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་དང་། སུད་སིའི་ཛུ་རིཀ་ཏུ་ཡོ་རོབ་བོད་རིགས་གཞོན་ནུའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག འཇམ་དབྱངས་སྦྱིན་པ་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བློས་གཏོང་ཐོག་ཞི་རྒོལ་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ཐོག་ཤར་བསྐྱོད་དགོས་པའི་སྐོར་དང་། གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་རང་གི་སྐད་ཡིག་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པའི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གཏམ་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་ཡོད་འདུག
བོད་དོན་ཞི་རྒོལ་ལས་འགུལ་བ་འཇམ་དབྱངས་སྦྱིན་པ་ལགས་ནི་བོད་མདོ་སྨད་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་གསེར་གྱི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་སྐབས། མདོ་སྨད་བླ་བྲང་དུ་འཇམ་དབྱངས་སྦྱིན་པ་ལགས་སོགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་གསང་སྟབས་ཁྲོད་ཤོག་སྦག་འབོར་ཆེན་ཉོས་ཏེ་གྲྭ་མང་དང་ལྷན་དགའ་སྟོན་གྱི་རྣམ་པ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༤ དང་ ༡༥ སྟེ་ཉིན་གཉིས་རིང་བླ་བྲང་ས་ཆར་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ་དཀའ་ངལ་མང་པོ་འཕྲད་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ ༤ ཚེས་ ༩ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་བླ་བྲང་དུ་འབྱོར་སྐབས་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་ལམ་དུ་འབྱོར་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་གྱི་མཚན་དཀྱིལ་ཙམ་ལ་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མི་མང་པོར་དགོན་པར་སླེབས་ཏེ། གྲྭ་ཤག་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་སྔོག་བཤེར་གྱིས་རྐུ་འཕྲོག་རྡུང་བཅག་མི་བཟོད་པ་བྱས་མཐར་དོགས་གཞིའི་འོག་དགེ་འདུན་པ་གྲངས་ ༡༨༠ འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཁོང་དང་སྤུན་མཆེད་ཁག་ཅིག་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ལ་འབྱོར་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། བྱམས་པ་ཚེ་རིང་། རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།
