ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་དབུ་བཞུགས་ཐོག བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༢༡ པ་དེ་བཞུགས་སྒར་ངྷ་རམ་ས་ལར་ཚོགས་མགོ་བརྩམས་ཡོད་འདུག་ཅིང་། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུ་དེ་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ནས་ ༢༥ བར་ཉིན་གསུམ་རིང་ཚོགས་འཆར་ཡོད་འདུག ནམ་རྒྱུན་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་གཉིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཕེབས་ཁར་དང་། རྒྱ་ནག་ནས་ཕྱིར་ལོག་མཚམས་བཅས་སུ་ཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
གནས་ཚུལ་འདིའི་སྐོར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དྲ་ཚིགས་སུ་བཀོད་པའི་ནང་། ལྷན་ཚོགས་དེ་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་བའི་ཐོག ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་རྒྱར་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱ་རྒྱུར་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གྲོས་ཆོད་བཞག་མ་ཐག་ཚོགས་པ་ཞིག་རེད། ཅེས་བཀོད་འདུག
ངའི་རེ་བར་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་བཟོས་གནང་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་ཚེ་སྲོག་བློས་བཏང་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཡིད་ཆེས་ལ་གཡོ་འགུལ་བཏང་ཡོད་པ་རེད། བྱས་ཙང་སྟོབས་ཤུགས་འདི་གཉིས་ཆུད་ཟོས་མ་སོང་བར་བོད་དོན་སེལ་ཐབས་ཀྱ་འཆར་གཞི་ཚད་གཞི་ཞིག་བཟོ་གནང་བའི་རེ་བ་ཡོད། སྟོབས་ཤུགས་འདི་གཉིས་ཕམ་ཚོང་མི་བྱེད་པའི་རེ་བ་ཡོད། ཕམ་ཚོང་བརྒྱབ་པ་ད་དུང་ལོ་དུས་མང་ཙམ་སྒུག་དགོས་ཐུག་ནའང་སྒུག་རྒྱུ་རེད། སྐུ་ཚབ་གཉིས་ཀྱི་གཟབ་གཟབ་བྱོས། ཕར་ལ་བོད་ཚབ་བྱས་ནས་སོང་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་གི་བསམ་བློ་བསྒྱུར་མ་པར། ཚར་ཡོང་ནས་བཀའ་ཤག་དང་བོད་མིའི་བློ་ཁ་བསྒྱུར་ཐལ་མི་ཆེ་བ་ཞུ། རྒྱ་ནག་གི་གནས་ལུགས་རྣམས་བོད་གཞུང་ལ་བཤད་ནས་བོད་དོན་ཆུང་ནས་ཆུང་དུ་གཏོང་མ་གནང་རོགས།
བོད་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་ག་ཚོད་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རྒྱུས་ལོན་ཟབ་མོ་བྱས་ནས་འཆར་གཞི་བཟོ་དགོས་པ་འདྲ། རྒྱ་ནག་གི་སྐད་ཆའི་རྗེས་སུ་ནར་རེ་རྒྱུགས་བསྡད་ན་ཁེ་བཟང་རག་གི་མ་རེད། བོད་ནང་གི་ཆིལ་སྒྲིལ་དང་སེམས་ཤུགས་ལ་རྒྱ་གཞུང་སེམས་མ་བདེ་བར་བཙན་བྱོལ་གཞུང་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཀྱ་ཡོད་པ་རེད། བཙན་བྱོལ་གཞུང་ཁྱེད་ཚོས་བཤད་ན་མ་གཏོགས་ང་ཚོས་ཁ་ལ་ཉན་གི་མི་འདུག་ལབ་གི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་རེད། ཞེད་སྣང་བྱེད་ཀྱི་མི་འདུག་ཟེར་བ་འདྲ་བོ་རེད
ད་ལམ་ལྷག་གྲངས་༢༠ཡོད་པ་ནས་སླར་ཡང་ག་ཚོད་མར་འཐེན་དགོས་མིན་ཞིབ་བསྡུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད་དྲན། གང་ལྟར་ལྷག་གྲངས་གོར་ཐིག་ཆགས་པ་དང་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་སེལ་སོང་བར་ངོས་འཛིན་གི་རེད། ད་དུང་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཡོད་སྟབས་རྒྱུགས་འཕྲོད་ཡོད་པ་མ་རེད། ལྷག་གྲངས་གོར་ཐིགས་ལས་ཆེ་བ་ཡོང་ཆོག་གི་མ་རེད། ལྷག་གྲངས་གྲངས་ཀ་སླེབས་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དགོས་འདུན་ངོ་མ་དེ་མ་རེད། དེ་ལས་རྒྱུགས་མ་སྤྲད་པར་གཡུག་བཞག་ན་མི་བཟང་ངམ།
ད་ལམ་ལྷག་གྲངས་༢༠ཡོད་པ་ནས་སླར་ཡང་ག་ཚོད་མར་འཐེན་དགོས་མིན་ཞིབ་བསྡུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད་དྲན། གང་ལྟར་ལྷག་གྲངས་གོར་ཐིག་ཆགས་པ་དང་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་སེལ་སོང་བར་ངོས་འཛིན་གི་རེད། ད་དུང་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཡོད་སྟབས་རྒྱུགས་འཕྲོད་ཡོད་པ་མ་རེད། ལྷག་གྲངས་གོར་ཐིགས་ལས་ཆེ་བ་ཡོང་ཆོག་གི་མ་རེད། ལྷག་གྲངས་གྲངས་སླེབས་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དགོས་འདུན་ངོ་མ་དེ་མ་རེད།
ཚོགས་འདུ་ཚོགས་དོན་འདི་འདྲ་མིན་འགྲོ། བོད་རང་བཙན་ནས་མར་བབས་ཏེ་དབུ་མའི་ལམ་ལ་བབས་པ་རེད། དེ་རྒྱ་མིས་ཁས་མ་བླངས་པ་དང་ཡང་བསྐྱར་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་དང་། ཉེ་དུས་ཀྱི་བསམ་འཆར་རྩོད་གཞི་ཅན་བར་དུ་མར་བབས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་ཚིག་གཅིག་མ་བླངས་པ་རེད། ད་ཡང་བསྐྱར་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བསམ་འཆར་དེ་ཆུང་དུ་གཏོང་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་ནས། བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བསམ་འཆར་དེ་སླར་ཡང་ཆུང་དུ་གཏོང་སྟངས་ལ་བསམ་འཆར་བསྡུ་གི་ཡོད་གི་དྲན། གྲོས་མོལ་གྱི་སྐབས་རེ་རེ་བཞིན་ང་ཚོའི་དགོས་འདུན་ཆུང་ནས་ཆུང་དུ་བཏང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་མིག་སྟོན་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱུགས་སྤྲོད་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་རེད། ད་བར་དུ་རྒྱུགས་འཕྲོད་མྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད། ང་ཚོའི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དགོས་འདོན་ངོ་མ་དེ་མ་ཤེས་པར་ཡང་ཡང་བསམ་འཆར་འདྲ་མི་འདྲ་བཟོས་ནས་ཚོད་ལྟ་བྱེད་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་རེད། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་ཨང་རྩིས་འདི་འདྲ་རེད། བརྒྱ་ནས་ང་བཅུ། ང་བཅུ་ནས་ ༣༠ འཐེན་ནས་ལྷག་མ་ ༢༠ རེད། ད་ཐེངས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་ནང་དོན་ x བརྩི་གི་ཡོད་པ་འདྲ།
བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཨང་རྩིས་ཀྱི་ལམ་ནས་བྲིས་ན་འདི་འདྲ་རེད།
100-50-30
=50-30
=20 དེ་རིང་བར་གྲོས་མོལ་གྱི་ཚོགས་འདུའི་མཇུག་འབྲས་རེད།
༢༠-x= ? (དེ་རིང་ཚོགས་འདུའི་ནང་ལས་འདི་རེད་བསམ།)
དེ་རིང་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ལྷག་མ་ཉུ་ཤུའི་ནང་ནས་ x འཐེན་རྒྱུ་མིན་འགྲོ། གང་ལྟར་ལྷག་གྲངས་གོར་ཐིག་ཆགས་པ་དང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་སེལ་སོང་བ་རེད། ད་བར་དུ་བརྒྱ་ཆ་མང་ཤོས་བསྒྲུབ་ཚར་བ་འདྲ།
གཅིག་ནས་ཚོགས་ཆུང་འདིའི་ནང་དུ་ངེས་པར་དུ་བོད་རྒྱ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ཤེས་རྟོགས་ཡོད་མཁན་དག་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་བྱེད་ཕྱོགས་པ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་མཁན་བོད་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་དམ་ཉམས་ཞིབ་པ་འགའ་ངེ་སདུ་དགོས་པར་འདོད། དེ་མིན་ཚོགས་མིའི་གྲངས་འདྲེན་ཙམ་གྱི་གྲོས་སུ་ཚུད་ཙམ་གྱིས་ཡིན་མདོག་དང་སྒམ་མདོག་བསྟན་བསྡད་པས་ཅི་ཡང་མི་ཕན་ལ། མི་རྒྱུ་དུས་གསུམ་འཕྲོ་རླག་རེད་སྙམ།
གཉིས་ནས་བོད་རྒྱའི་གྲོས་མོལ་སྐུ་ཚབ་ནང་དུ་ངེས་པར་དུ་རྒྱ་བོད་ཡིག་སྐད་ཡིག་ཤེས་མཁན་ཉུང་མཐར་ཡང་གཉིས་དགོས་པར་འདོད། དེ་ཡང་རྒྱ་ཕྱོགས་ནས་ཅི་ཟེར་ཐད་ཀར་ཤེས་རྟོགས་ཐཏུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། ལོ་འགའི་སྔོན་ནས་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་གྲོས་མོལ་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་དགོས་བྱུང་བའང་གནད་དོན་གང་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པས། འདི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱའི་ཀྱང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཅི་ཡིན་ཅུང་ཙམ་རེ་མཁྱེན་ཐུབ་པ་ལོས་དགོས། གཞན་ཚོགས་ཆུང་ནང་གི་ཚོགས་མི་ཚོར་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་འདི་ནི་ཆེས་གཉེན་འཕྲེང་ཅན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་ཁྱོད་དང་ངའི་བར་དུ་བཤད་བསྡད་པས་ན། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དངོས་གནས་ངེས་ཟིན་རེ་ཡོད་ན། ཁྱོད་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཚོགས་ཆུང་དུ་ཞུགས་ན་ནུས་པ་ཅི་ཞིག་འདོན་ཐུབ་མིན་དང་། ནུས་པ་ཅི་ཡང་འདོན་མི་ནུས་ན་རང་གི་བྱེད་བབ་ངོས་ཟིན་གྱིས་གོ་སྐབས་ཁོ་ནར་མི་དམིགས་པར་ཞུ། ལར་ནས་ཚོགས་ཆུང་གི་མི་རེ་ངོ་རེར་འགན་འཁོར་ཆེན་པོ་རེ་ཡོད་སྙམ་ནས་ལས་དོན་ལ་འབུངས་རྒྱུ་ལས། རང་ཉིད་ལྟ་སྐོར་ཚོགས་མིའི་ཟོལ་དུ་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་རྒྱུར་སྙིང་ནས་རེ་བ་ཞུ་ཞུ་ཞུ།
ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུ་འདི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་བཞེད་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བོད་གཞུང་དྲ་ཚིགས་སུ་བཀོད་ཡོད་ནའང་། དོན་དུ་རྒྱ་གཞུང་གི་མཉམ་ཡང་བསྐྱར་གྲོས་མོལ་བྱ་བའི་རེ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་འགྲོ། ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་ཡང་རྒྱ་གཞུང་ལ་བོད་གཞུང་དམངས་ཡོངས་རྫོགས་ལྟ་སྤྱོད་གཅིག་པ་ཡིན་པ་སྟོན་བྱེད་ཡིན་རྒྱུ་རེད་མ་གཏོགས་བོད་མི་མང་ཡིན་ནའང་འདྲ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཡིན་ནའང་འདྲ། གང་ལྟར་བོད་རིགས་ཡིན་ནོ་ཅོག་གིས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་གོང་ས་མཆོག་ལ་སེམས་གཏིང་ནས་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ཡོད་པ་རེད།