ལྷ་སྡེ་གནམ་ལོ་ཡག་དང་འབྲོག་མྱི་སྟག་ལྷ་རྒྱལ།
སྔོན་གླེང་།
“ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གྱི་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཕར་མའི་ཉིན་གཉིས་པའི་སྟེང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ཚབ་ཏུ། ‘ བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས’ དང་། བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ཚབ་ཏུ། ‘བདེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག’ ཅེས་གཏན་འབེབས་གནང་སོང”ཞེས༼ བོད་ཀྱི་དུས་བབ་དྲ་རྒྱའི ༽སྟེང་དུ་ཕྱི་ལོ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༥ཚེས་ ༢༧ ཉིན་བཀོད་འདུག འོ་ན། ཨིན་ཇིའི་ནང་གི “Central Tibetan Administration”ཞེས་པའི་ཚིག་འདིར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ་མེད། ད་དུང་གསལ་ཁ་ཐོན་མི་འདུག
གསར་འགྱུར་འདི་མཐོང་མ་ཐག་བོད་ནང་གི་མི་གྲངས་ཉི་ཤུ་ལྷག་ལ་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་ལམ་ནས་བསམ་ཚུལ་དྲིས་པ་ཡིན་ཞིང་། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་བཅོ་ལྔས་རང་སྲོག་རང་གིས་བཅད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་བློ་ཕམ་ཚད་མེད་ཡོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པ་དང་མཉམ་དུ་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས་བཙན་བཟུང་ནས་ད་བར་དུ། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་གི་རང་སྐྱོང་ཟེར་བ་དེ་བོད་ཁུལ་ཡོངས་ལ་ཡོད་བཞིན་པ་རེད། དེ་མ་གཏོགས་རྩོད་ལེན་བྱེད་ཀྱིན་མེད་དུས། རྣམ་པ་ཚོས་དཀའ་ལས་མྱོང་མི་དགོས་པར་ཕྱིར་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ཤོག་དང་། ང་ཚོས་མཉམ་དུ་ “རང་སྐྱོང་”ལོངས་སུ་སྤྱོད་དགོས་ཞེས་ཟེར། གཞན་མི་གསུམ་ལྷག་གིས་ཀུ་རེ་དང་སྦྲགས་ནས་རྒྱལ་གཅེས་ཀྱི་བསམ་བློའི་འགྱུར་བར་སྔ་ཕྱི་མེད་ཀྱང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་འཐིམས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་གཏིང་ཟབ་ཅིག་ཡོད་གལ་གསུངས་སོང་། ལྷག་འཕྲོས་ཀྱི་མི་གཉིས་ཀྱིས་ཧ་གོ་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་པས། དེའི་ཐད་ངོ་སྤྲོད་རང་བཞིན་གྱི་དཔྱད་བརྗོད་ཅིག་འབྲི་དགོས་པར་མཐོང་གི་འདུག
དེ་བས། ཕྲན་གཉིས་ནས་ལས་འགན་འདི་ལྕོགས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་གསར་བ་འདིར་རོབ་ཙམ་དཔྱད་པའི་ལས་སུ་ཞུགས་པའི་ཁུལ་ཡིན།
“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”ཟེར་བའི་རྒྱབ་མདུན།
ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོར་འཕེལ་ལ་ཉེ་བའི་ཐ་སྙད་འདིའི་བྱུང་རིམ་ལ་རོབ་ཙམ་བལྟས་ན། ཧ་ལམ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོ་ནས་མི་མངོན་པ་ནས་དེང་སྐབས་མངོན་གསལ་དུ་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། རྩ་བའི་འབྱུང་རྩ་གྲོས་ཚོགས་ལ་བསྟན་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྩོད་གཞིར་གྱུར་བའི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་ལ་ཕུལ་བའི༼ བོད་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ ༽དང་༼ བོད་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་བའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆའི་འགྲེལ་བཤད ༽ཅེས་པའི་ཡིག་ཆ་དེ་གཉིས་ལ་ཐུག་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྐབས་དེ་དུས་ནས་པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་གིས༼བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ༽དེ་གཉིས་ངོས་ལེན་གནང་རྒྱུ་ཕར་ཞོག་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཀར“ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མདུན་ལམ་གྱི་གནད་དོན”སྒང་སྒྲུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས“དེང་ཕྱིན་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ཅི་ཞིག་བཤད་པ་ལ་མི་ཉན་པར་ཅི་ཞིག་ལས་རྒྱུ་ལ་ལྟ་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་ཡོད།
དོན་ལ་མཁན་པོ་སྐྱོ་བྲག་དགའ་དབང་མཆོག་གི་རྩོམ་ཡིག་ཏུ་གསལ་བ་ལྟར། “ལྐོག་བཤད་ཅིག་ཏུ། བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་རི་རིན་པོ་ཆེ། སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གསུམ། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་མཇུག་བསྡུའི་ལས་བསྡོམས་འབུལ་བར་བཅར་སྐབས་བསམ་ཚུལ་ཕུལ་བ་ཡིན་རབས་གླེང་གིན་འདུག” (༡) ཅེས་པ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཆགས་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་ཟིན་བྲིས་འགྲེལ་བཤད་གནང་སྐབས། “སི་ཝེ་ཌེན་སོགས་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ནང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཁྲིམས་སུ་བཅས་པར་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་གཙོས་མཚན་རྟགས་སྐྱོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་བྱས་ན། ཁྲིམས་འཆར་བསྐྱར་སློག་བྱེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་དེ་མེད་པ་ཆགས་འགྲོ་བ་རེད” (༢)ཅེས་པ་ནི་ཆ་རྐྱེན་མེད་པའི་ལག་བསྟར་ལྟ་བུར་གོ་ཆོག་པར་སྙམ། དེ་མིན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཕར་མའི་སྟེང་ཕུལ་བའི་གསུང་འཕྲིན་ནང་“བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛིགས”ཞེས་པའི་མིང་དེ་བཀོད་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ནས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གིས་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་ལ་ཞལ་པར་ཕུལ་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་དེ་“བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས”སུ་བསྒྱུར་རྒྱུར་གཏན་འཁེལ་མིན་བཀའ་འདྲི་ཞུས་དུས། སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་གིས་ཁ་པར་བརྒྱུད“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”ཞེས་བསྒྱུར་ན་ཞེས་བཀའ་ལན་གནང་ཡོད་པ་ཇི་བཞིན་བགྲོ་གླེང་སོགས་བརྒྱུད་རིམ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལྟར་གཏན་འཁེལ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༥ བའི་ཚེས ་༢༧ ཉིན། ལོ་ངོ ༢༠༠༠ ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་བཅད་ཡོད་པའི་ཁར། ཐ་ན་ཡིག་ཐོག་གི་གསལ་བཤད་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་ལས་སླ་བོས་ངང་ངག་ཐོག་གིས་ཀྱང་ཁ་པར་གཅིག་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་ནང་བཅུག་འདུག
ཡིན་ན་ཡང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་དེར་ཕྱིའི་གནོན་ཤུགས་གཅིག་པུ་ལས་ནང་གི་གནོན་ཤུགས་ཀྱང་མི་ཆུང་བ་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པའི་དོགས་པ་སྐྱེ་རུ་བཅུག་པ་ནི། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་མཇུག་བསྡུའི་ལས་བསྡོམས་འབུལ་སྐབས་གནོན་ཤུགས་ཅི་ཞིག་སྤྲད་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གིས་ཞལ་པར་ཕུལ་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཞལ་ནས“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”ཞེས་པའི་མིང་འདི་བཙན་གྱིས་བླངས་པ་ལས་ཀྱང་ར་འཕྲོད་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། ད་དུང་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་གིས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་འཕར་མར་བསྩལ་བའི་བཀའ་ཤོག་ཏུའང“ བོད་གཞུང་མང་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཚོགས་བཅར་བ་སྤྱི་མགྲིན་གྱི་མཚན་ཐོག་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་༸སྙན་ཞུ་གཉིས་འབུལ་གནང་མཛད”ཅེས“ བོད་གཞུང”འབུར་དུ་བཏོད་ཡོད་པ་དང་ཡང“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་མི་མང་གི་ཆེད”ཅེས་བཀའ་ཤོག་གཅིག་ལས་མིང་མ་འདྲ་བ་གཉིས་ཐོན་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་ཀྱང་དོགས་གཞི་ཆེན་པོ་ཞིག་བཞག་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཞིག་ནི་སྔར་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་སྐུ་ཚབ་ཞིང་གཤེགས་བཀའ་ཟུར་སྟག་ལྷ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་པེ་ཅིན་ནས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ། དེང་ཕྱིན་བོད་རྒྱ་ཁོངས་རེད་ཅེས་བཀའ་མོལ་མ་གནང་རོགས་ཞེས་ཐད་ཀར་ཞུས་ཡོད།
དེ་མཚུངས་སུ་སད་ཀྱི་ཁར་སེར་བ་ཞེས་པའི་དཔེ་བཞིན་ཨིན་ཇི་གཞུང་གིས་ཀྱང་ན་ནིང“བོད་ཀྱི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཡོད་ཅེས་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད”ཅིང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོར་དེ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ཐག་གཅོད་ཅིག་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བཤད་ཀྱང་ཨིན་ཇི་གཞུང་ནས་བསྐྱོན་ཡོད། ཡིན་ནའང་། རྒྱ་ནག་གི་འཐབ་ཇུས་མཁས་དབང་ཁག་ཅིག་གིས་པེ་ཅིན་གཞུང་ལ“ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཕ་ཡུལ་དུ་བསུས་ནས་ཡང་སྤྲུལ་འཁྲུངས་པ”ཞེས་པའི་འཐབ་ཇུས་རང་བཞིན་གྱི་ཐབས་བཀོད་ཅིག་ཕུལ་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད་ལ། དེའི་དོན་ནི་ཐབས་ལམ་སྤྱད་ནས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕ་ཡུལ་ལ་ལྟ་སྐོར་དུ་གདན་འདྲེན་དང་དེའི་འཕྲོས་ཕྱི་ནང་གང་དུ་སྐུའི་འཕེན་པ་རྫོགས་ཀྱང་པེ་ཅིན་གཞུང་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པའི་དོན་བཤད་ཀྱི་ཡོད།
“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”ཟེར་བའི་མདུན་ལྗོངས།
“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”ཞེས་གླེང་མ་ཐག་ཕ་རོལ་བོར་འཛམ་གླིང་གི་གྲུ་ག་གང་སར་ཡོད་པའི་ཚོགས་པ་སྤྱིར་བཏང་བ་ཞིག་ལས་གོ་བ་གཞན་སྟེར་རྒྱུ་མེད་ལ། བོད་མི་ཞེས་པའི་རྒྱབ་ཏུ་བཙན་བྱོལ་བ་བསྐུང་ཡོད་ཅིང་། བོད་དོན་སེལ་ཐབས་སུ་དམིགས་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་བ་ནས་དོར་ཚར་འདུག་པའང་ཤེས་ཐུབ། དེ་བས། བོད་མི་དམངས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་གཏོར་ནས“རང་རང་མ་ཤི་རང་རང”ཞེས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་གི་སྟེང་དུ་བསྐུལ་འདེད་བྱས་འདུག
ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒན་ལྷ་བཟང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན། “ སྔོན་མ་ཡིན་ན་ང་ཚོར་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཟེར་པ་ཞིག་ཡོད། ད་ལྟ་ངས་ཡིག་ཆ་འདིར་བལྟས་ཡོང་དུས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཞེས་འཁོད་འདུག གཞུང་འདི་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཙམ་གྱི་གཞུང་རེད་དམ། ཡང་ན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གཉན་འཕྲང་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་བཙུགས་པའི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་ངོ་ཚབ་མཚོན་པའི་གཞུང་རེད་དམ། དབྱིན་སྐད་དུ་ ( Is this a government in Exile or Is this a government of Tibetans in Exile? ) གལ་སྲིད་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་གཅིག་པུའི་གཞུང་ཡིན་ཚེ། ཉིན་དེ་ནས་ངས་དཔྱ་ཁྲལ་མ་དངུལ་འབུལ་རྒྱུ་མིན། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་གཅིག་པོར་སྐྱིད་སྡུག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་དགོས་དོན་མེད”( ༣ )ཅེས་པ་ནི་རྒན་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་སྨྱུག་ཐོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་འཁོར་དུའང་ད་ནས་བཟུང་དཔྱ་ཁྲལ་མ་དངུལ་འབུལ་ས་ཞིག་ལ་མ་གཏོགས་“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་”ལ་འབུལ་རྒྱུ་མེད་ཟེར་མཁན་མང་པོ་བྱུང་སོང་།
ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དོན་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུན་རིང་ཞིང་། ཡིག་ཐོག་ཏུ་བཀོད་ནས་ལོ་ངོ་གཉིས་སྟོང་ལྷག་བརྒལ་ཡོད་པས། “རང་གཞན་གཉིས་ཀར་རྒྱུས་ལོན་ན། ཐེངས་བརྒྱར་འཐབ་ཀྱང་ཕམ་པ་མེད”ཅེས་སྲིད་དོན་འཐབ་རྩལ་ལ་བསྡོམས་ཚིག་བཀོད་པར་མ་ཟད། མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་རིགས་ལམ་དེ་དག་སྤྱི་བསྡོམས་ཀྱིས“གདེངས་ཚོད་མེད་པའི་འཐབ་འཁྲུག་རྒྱག་མི་རུང”ཞེས་མངག་བཅོལ་ནན་མོ་བྱས་ཡོད། དེ་བས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༥ ཉིན་ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ་ཞེས་པའི་སྟེང་། རྒྱ་ནག་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གི་མགོ་གཙོ་གཞོན་པ་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་གྱིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐོར་ལ་ལན་འདེབས་བཅར་འདྲིའི་ནང་། “ ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་དབུས་གཞུང་ལ་སྤྲད་པའི‘བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར’ ཡིག་ཆ་དེ་གཞུང་གིས་སྐབས་ཐོག་དེར་ཕྱིར་སློག་ཟིན་ནའང་། ཡུལ་གྱར་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་བརྡ་ལན་ལ་སྒུག་ཡོད་སྐོར་མ་ཡིན་ཡིན་མདོག་བསྟན་དེ། ད་ལྟའི་བར་རང་གཞན་གཉིས་ཀར་མགོ་སྐོར་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དབུས་གཞུང་གི་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་། བོད་ཆེན་པོའི་ས་ཁུལ་རང་སྐྱོང་ཟེར་བ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་གྲོས་མོལ་བྱ་མི་སྲིད། འབྲེལ་མོལ་གྱི་ཐད་དབུས་གཞུང་ལ་རྩ་གནད་གཉིས་ཡོད་དེ། གཅིག ཕར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་སྒེར་གྱི་འཐུས་ཚབ་ཁོ་ན་ལས། གཞན‘ཡུལ་གྱར་སྲིད་གཞུང’དེར་སུ་ཞིག་གིས་བཀའ་བློན་གྱི་འགན་འཁུར་ཡང་རུང་། དེ་དག་ཚང་མ་ནི་མེས་རྒྱལ་ལ་ངོ་ལོག་པའི་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཤོག་ཁག་ཅིག་ལས་མ་འདས་པས། ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོ་བོ་མེད་པར་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་གང་ཡང་མེད། གལ་སྲིད་ཡུལ་གྱར་སྲིད་གཞུང་གིས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ལས་དོན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི། རང་འགུལ་གྱི་ཐོག་ནས་རྩ་འཐོར་ཏུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཙམ་རེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་ཕན་ཚུན་གདོང་ཐུག་སྐབས་ག་དུས་ཡིན་ཡང་ཁོ་ཚོ་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་འཐུས་ཚབ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཐུབ་ཀྱིན་མི་འདུག་ལ། རྒྱུན་པར་ཕྱིར་ལོག་རྗེས་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་འཐུས་འཚབ་ཡིན་མདོག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་ལ་རྫུན་གཏམ་ཤོད་ཀྱིན་འདུག དེ་ནི་འབྲེལ་མོལ་ལ་བསམ་ངན་ཞེ་བཅངས་ཀྱིས་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་ཞིག་རེད། གཉིས། འབྲེལ་མོལ་གྱི་ནང་དོན་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་གནད་དོན་ཁོ་ན་དང་། ཆེས་མང་ནའང་ཁོའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་མི་ཉུང་ཤོས་ཤིག་གི་མདུན་ལམ་གནད་དོན་ཡིན། ཡང་གཅིག་བཤད་ན། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པའི་ལངས་ཕྱོགས་དང་བསམ་འདུན་རྨང་ནས་དོར་ཏེ། དབུས་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཀྱི་བསམ་ཤེས་ཐོབ་ཐུབ་ལ་བརྩོན་རྒྱུ་དང་། ཁོ་རང་སྐུ་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་ཇི་ལྟར་ཐག་གཅོད་མིན་ཡིན། ”
དེ་མཚུངས་སུ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་ཀྲུའུ་ཞི་པདྨ་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་གསར་འགོད་པར་བརྗོད་དོན། དབུས་སྲིད་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་བོ་ཡིན། “འབྲེལ་མོལ་བྱེད་ནའང་། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྒེར་དང་ཁོའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་མིའི་མདུན་ལམ་གནད་དོན་ལས་མེད། གལ་སྲིད་ཁོ་བོས་བོད་རང་བཙན་གྱི་ལྟ་བ་དོར་ནས་མེས་རྒྱལ་ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་འགུལ་མཚམས་འཇོག་དང་། བོད་ལྗོངས་ནི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད་པའི་ཆ་ཤས་ཡིན་པ་དང་ཐའེ་ཝན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་ངོས་ལེན་བྱས་ཚེ་ད་གཟོད་སྐད་ཆ་ཅི་ཡང་བཤད་ཆོག”( ༤)
གོང་གསལ་རྒྱ་རིགས་དཔོན་རིགས་འདི་དག་གི་གཏམ་བཤད་ལས་ག་རེ་སྟོན་གྱི་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། བོད་གཞུང་ནས་སྒྲིག་འཛུགས། སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཀྲུང་གོའི་ཕྱི་སྡོད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལྟ་བུར་བསྒྱུར་ནའང་། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་དང་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཟེར་བའང་མི་ཁ་ཤས་ཀྱི་མདུན་ལམ་མ་གཏོགས་གླེང་རྒྱུ་ལྷག་མེད་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་ཡིན་པ་ངེས་པར་དུ་བོད་མི་ཚོས་ཤེས་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ད་དུང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲུལ་སྐུའི་གནད་དོན་གྱིས་མཚོན་པའི་ངོས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ཁག་ཅིག་རྒྱབ་ལོགས་སུ་ཡིབ་ཡོད་པས། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱང་ལམ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་འཁྲིད་རྩིས་མེད་པའང་མིན།
“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”་དང་དབུ་ཁྲིད་གསར་བ།
སྔར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ཡིས་གངས་ཅན་སྐྱིད་གཤོངས་ནི་མོ་ཊ་ཀོབ་ཏོ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བསྡོམས་ཚིག་བཞག་ཡོད་པར་ལྟ་སྐབས། ཀོབ་ཏོ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་ད་དུང་བསྐོར་ནས་འགྲོ་ཆོག་པ་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། སྟབས་ཉེས་ནས་དབུ་ཁྲིད་གསར་བ་ཐད་འདེམས་གནང་གྲུབ་མཚམས་གངས་ཅན་སྐྱིད་གཤོངས་སྔར་གྱི་མོ་ཊ་ཀོབ་ཏོ་ནས་བསྐོར་ནས་འགྲོ་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པར་མ་ཟད། གལ་སྲིད་མོ་ཊ་ཀོབ་ཏོ་དེ་བསྐོར་ནས་འགྲོ་དགོས་ཚེ་རྡོ་སྣུམ་ཐད་ཀར་པེ་ཅིན་ནས་ཉོ་དགོས་པ་དང་བཟོ་མཁན་རྒྱ་གར་ནས་གླ་ཆོག་མིན་ཡང་པེ་ཅིན་ལ་ཐུག་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ཚུད་ཡོད་པས། རྒྱལ་ཚབ་སྟག་བྲག་རིན་པོ་ཆེ་ནས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་སྲིད་འགན་ཕུལ་དུས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལས་ཀྱང་ཡ་ང་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཅིང་། བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས“ངས་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་སྐབས་ཆིག་སྒྲིལ་དང་གསར་གཏོད། རང་མགོ་རང་ཐོན་བཅས་གཞི་རིམ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་གསུམ་བཤད་པ་ཡིན། ལས་གཞི་དེ་ཚོ་གཞི་ནས་མགོ་བརྩམ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཕྱིར་མིག་ཅིག་བལྟས་ན། ཁོང་གིས་ཆིག་སྒྲིལ་དང་གསར་གཏོད། རང་མགོ་རང་ཐོན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་ཚར་ཡོད་པ་ཞིག་རེད” ཅེས་པའང་སྐབས་སུ་བབས་པའི་གཏམ་དོན་སྙིང་ཅན་ཞིག་ཏུ་འདོད།
མ་གཞི་དབུ་ཁྲིད་གསར་བའི་ལག་པ་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་སྒོ་རྒྱག་དགོས་ཐུག་ནའང་། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་རྩོད་པ་བྱེད་ས་ཞིག་ལྷག་ཡོད་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལ་གནས་སྤོར་ནས་མུ་མཐུད་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གཙང་སེལ་མ་ཡོང་བར་དུ་གནས་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་མོད། ད་ལྟ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ཁའང་རྦད་དེ་འགག་ཚར་བ་ཞིག་རེད།
“བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”་དང་མ་འོངས་རྒྱང་ལྟ།
རྒྱ་ནག་དབུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གི་བློན་ཆེན་གཞོན་པའི་བརྗོད་པ་ལྟར། “གལ་སྲིད་ཡུལ་གྱར་སྲིད་གཞུང་གིས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ལས་དོན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི། རང་འགུལ་གྱི་ཐོག་ནས་རྩ་འཐོར་ཏུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཙམ་རེད”ཅེས་པ་ལྟར། ད་ལྟ་རང་འགུལ་གྱིས་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་འཕོ་བསྐྱོད་བྱས་ཡོད་པས། པེ་ཅིན་སྲིད་གཞུང་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་རང་འགུལ་དབང་ཆ(Initiative)རག་ཡོད་ཅིང་། སྔར་ཕན་ཐོགས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་སྔར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་བོད་ལ་མགྲིན་ཚབ་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་དེར་འཇུས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་མུ་མཐུད་དུ་གླེང་སློང་གིས་ནུས་པ་གང་ལ་གང་འཚམས་ཤིག་འདོན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། ད་ལྟ་རྦད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་སྒོས་སུ་བོད་ལ་གནད་དོན་ཞེས་པ་ཞིག་མེད་ཅེས་གོང་དུ་གསལ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱིན་པ་ལྟར་རེད་ལ། བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་སྟབས་བསྟུན(passive)གྱི་གནས་སྟངས་འོག་ཚུད་ནས་ཁྲིམས་འགལ་ཡིན་མིན་དང་ཕྱིར་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ཆོག་མིན་ཙམ་གྱི་སྨྲ་དབང་མ་གཏོགས་ཅི་ཡང་ལྷག་མེད། དེ་བས། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་《ཆུ་ངོགས་གཏམ་རྒྱུད་》ས་པའི་སྒྲུང་གཏམ་སྐད་གྲགས་ཅན་དེ་ཀློག་འོས་པའི་དུས་སུ་བབས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན།
འོ་ན། ད་ཐབས་ལམ་ཅི་ཡང་ལྷག་མེད་དམ་ཞེ་ན། དེའང་མ་རེད། དབུས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དེང་གི་བར་རྒྱལ་ཁབ་སླར་གསོའི་ལྟ་བ་ཁུར་ནས་ཡོང་ཡོད་པ་དང་ལས་འགུལ་ཡང་དེའི་ཐད་སྤེལ་ཡོད་པས། ‘བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང’ཞེས་པའི་མིང་བྱང་འདིར་བདག་པོ་རྒྱག་པའི་དུས་སུ་བསླེབས་ཡོད་ལ། དེ་ལྟར་དབུས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱིས་རང་དབང་སླར་གསོའི་རེ་བ་རྒྱག་ཡུལ་དུ་འགྱུར་སྲིད་པར་མ་ཟད། “བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་” ཟེར་བར་དང་བླང་དཔྱ་དངུལ་མི་ཕུལ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞོན་ལྷན་ལ་ཕུལ་སྲིད་པར་མ་ཟད། དབུས་གཞོན་ལྷན་ནས་བོད་ཀྱི་རང་དབང་སླར་གསོ་དང་རྒྱལ་ཁབ་སླར་གསོའི་ཁུར་ཆེན་དང་དུ་བླངས་ནས་གྲ་སྒྲིག་གི་རིམ་པ་ཆ་ཚང་མ་ནོར་བ་ཞིག་དང་ཐག་གཅོད་ཀྱི་རིམ་པ་དུས་བསྟུན་གྱིས་མ་འོངས་པར་འཇོག་པའི་ལས་གཞིའི་མགོ་བརྩམ་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་གཤམ་གསལ།
༡ ༽བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཐབ་ཇུས་བར་ལ་ལྟོས་གྲུབ་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ངེས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པར་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཇི་ལྟར་རྒྱས་ན་དེ་ལྟར་བོད་དོན་གྱི་རིན་ཐང་མཐོ་ནས་མཐོ་རུ་འགྲོ་སྲིད་པའི་མདུན་ལྗོངས་ཡངས་པོ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། བོད་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་ཐུབ་པའི་གཞུང་ཞིག་གི་མིང་གནས་ངེས་པར་དུ་འཛིན་ཐུབ་དགོས་པའང་ཆོས་ཉིད་ལྟ་བུར་བརྗོད་ཆོག
༢ ༽རྒྱ་གར་ནག་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མགྱོགས་ཚད་དང་བསྟུན་ནས་སྣ་མང་གི་ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་སྲིད་ཀྱང་རྒྱལ་སྲུང་འཐབ་ཇུས་ཐད་ཕན་ཚུན་གཉིས་ཀྱིས་ལྷོད་ཡངས་གཏོང་མི་སྲིད་པས། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་རྒྱ་གར་ལ་མཚོན་ན་རིན་ཆེན་ནོར་བུ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་ཚབ་མཚོན་ཐུབ་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་གནས་ནི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་སྲུང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁག་ཐེག་གམ་ཁ་གཡར་ས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་ལྟ་ཆོག་གི་ཡོད།
༣༽ བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནི་ཨེ་ཤི་ཡ་ཤར་ལྷོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་འཚོ་སྡོད་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་ཡོད་པས། རིམ་པས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་གནས་འདི་བཞིན་གཙིགས་ཆེན་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་སྲིད་པའི་ཁར། དེར་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་སྤྲོད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པས་ཡིན།
༤༽ བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་གཞོན་སྐྱེས་མི་རབས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཕྲག་སྟེང་དུ་བླངས་དང་ལེན་བཞིན་པའི་དུས་སུ་སླེབས་ཡོད་པས། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་པའི་མིང་གནས་འདིར་ཚོན་མདོག་ལྷག་མ་ཞིག་སྣོན་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཕུགས་བསམ་ནས་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ལམ་ཁར་འཇུག་ཐུབ་པར་རེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེ།
༥༽ རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བོད་ལ་བོད(Tibet)ཅེས་མི་འབོད་པར་བོད་མི(Tibetan) ཡང་ན་བོད་ཡུལ (Tibet area) ལྟ་བུར་བརྗོད་ཚེ་ཐད་ཀར་རྩོད་པ་རྒྱག་མཁན་དང་ཧང་སངས་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་མཁན་མང་པོ་འདུག་པས། ཉུང་མཐར་འདི་དག་ཀྱང་བོད་མི་དམངས་ལ་མཚོན་ན་རྒྱབ་བསྐྱོར་དང་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡན་གར་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། དེའང་གཞན་མ་ཡིན་པར་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་མུ་མཐུད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་དམ་འཛིན་གྱིས་གོ་སྐབས་ནམ་ཡོང་ལ་སྒྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་གྱིས་སྒུག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་སྟོན་བཞིན་ཡོད།
མཐའ་བསྡོམས་དང་རྟིང་བསྐུལ།
བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེར། “བུ་གོ་བ་ཅན་ལ་ཚིག་གཅིག རྟ་གོམ་པ་ཅན་ལ་ལྕག་གཅིག”ཅེས་པའི་དཔེ་ལྟར། “བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས”ཟེར་བའི་བྱུང་སྟངས་དང་ནུས་པ་ཅི་ཐོན་རྒྱུ་ཡིན་མིན་སྐོར་རོབ་ཙམ་གླེང་ཟིན་པའི་ཁུལ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་དང་རྒྱ་ནག་གསར་ལམ་དུ་ཁྱབ་བརྡལ་མ་སོང་བའི་ཡར་སྔོན“བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང”གི་མིང་གནས་འདིར་བདག་པོ་རྒྱག་མཁན་མ་བྱུང་བའི་ཕྱི་ཉིན། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བདག་པོ་རྒྱག་མཁན་བྱུང་སྲིད་ཀྱི་རེད་ལ། དེ་དུས་བོད་མི་ཚོས་ནང་འཁྲུག་གསར་བ་ཞིག་རྒྱག་དགོས་ཐུག་ཡོད་པར་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་ཚོ་ནང་བཞིན་གཅིག་འོག་གཅིག་ལ་མི་འདུ་བའི་ཤོག་ཁག་དུ་མར་འགྱུར་སྲིད་པའི་ཁར། གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སོ་བ་ཡིན་མིན་གྱི་བསྙོན་འཛུགས་འོག་ཡུན་རིང་ལྷག་མི་སྲིད་པའང་མིན། གཅིག་བྱས་ན་གྲ་སྒྲིག་བློ་མཐུན་ཚོའི་སྐད་མགོ་གཞན་ལས་མཐོ་མི་སྲིད་པའང་མིན། ཡིན་ནའང་། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གྱི་རིན་ཐང་ཡལ་མི་སྲིད་པས། བོད་ལ་དངོས་གནས་ཕན་ཐོགས་མཁན་ནམ། རྒྱ་ནག་དང་འཛམ་གླིང་གི་འགྱུར་བར་བསྟུན་ནས་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་བྱེད་ཐུབ་མཁན་གྱི་ཤོག་ཁག་དེར་རང་བཞིན་གྱིས་གུས་བརྩི་དང་རྒྱབ་བསྐྱོར་ཐོབ་ཀྱི་རེད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༥ཚེས་ ༢༩ ཉིན་རྩོམ་མཇུག་བསྡུས།
མཆན།
༡ བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་། ཁ་བརྡ་ཚང་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༧ ལ་ སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གྲས་སུ་བཀོད།
༢ བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཡང་བསྐྱར་བསྐོ་མིན་མི་མང་གི་ལག་ཏུ་ཡོད། བོད་ཀྱི་དུས་བབ་དྲ་རྒྱ། འདོན་སྤེལ། ༢༠༡༡/༠༥/༢༠
༣ བཙན་བྱོལ་བ་གཅིག་པུར་སྐྱིད་སྡུག་གི་སྒྲིག་འཛུཊ་དགོས་དོན་མེད། བོད་ཀྱི་དུས་བབ་དྲ་རྒྱ། འདོན་སྤེལ། ༢༠༡༡/༠༥/༢༢
༤ http://china.dwnews.com/news/2011-05-19/57730096-6.html
༼སྤྱིར་དམངས་གཙོའི་གཞུང་ཁག་ལ་མཚོན་ན། ཇི་སྲིད་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཞུང་གི་རྒྱུན་གནས་ཀྱི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད།༽ སྐད་ཆ་འདིའི་རིགས་འཆར་སྣང་ཙམ་དང་རང་མགོ་རང་གིས་རྨོངས་བྱེད་ཙམ་མ་གཏོགས་གཞན་གང་ཡང་མ་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཟེར་བ་འདི་ཡིན་དང་མིན་གྱི་སྐུད་ཐགས་སྟེང་འཁོར་བསྐྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ལ། ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱ་མའི་སྒང་ནས་སྡོད་ཐུབ་པ་ཞིག་ཆགས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས། མིང་ཤོར་བ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཤོར་ཚར་ཡོད་པ་གསལ་བོ་དག་པོ་རེད།
གང་ལྟར། ཕྱོགས་ཡོངས་བལྟས་ན། གཅིག་ནས་བདེན་པ་དང་། གཉིས་ནས་ལོ་རྒྱུས། གསུམ་ནས་འགན་ལེན། བཞི་ནས་མི་མང་གི་མངོན་འདོད། ལྔ་ནས་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་ངོས་འཛིན་སོགས་གང་ལ་གཞིགས་ཀྱང་བསམས་རུང་། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་བསྒྱུར་མི་རུང་གསལ་གསལ་ཐིང་ཐིང་འདི་རེད་ལགས།
བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་དང་ཚོགས་གཙོ་སྤིན་པ་ཚེི་རིང་གཉིས་ཀྱིས་དགའ་སྤྲོ་ཆེན་པོའི་ཐོག་བོད་མི་ཤི་གསོན་ཡོངས་ཀྱི་ཤ་རུས་ཁྲག་གསུམ་དང་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་བོད་གཞུང་ཞེས་པ་དེ་མེད་པ་བཟོས་སོང་། རྒྱུ་མཚན་ག་རེ་རེད་ཅེས་དྲིས་དུས་། རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཐོག་ཏུ་བོད་གཞུང་ཟེར་བ་ཞིག་སྒོ་ཕྱེ་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་གཏོང་སྲིད་པ་རེད་ཟེར་། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་མི་ཚོད་རེད་།
ད་འོ་ན་དྭོགས་པ་སྲིད་པ་ཙམ་ཡོད་ཚད་ལག་སྟར་དགོས་ཡོད་ན་། རྒྱ་གར་ས་ཐོག་ནས་རྒྱ་མི་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དམ་གནོད་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་མི་ཆོག་ཅེས་ཁྲིམས་ཡིག་བཟོ་རྒྱུ་རེད་།
རྒྱུ་མཚན་ནི་། རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་དེ་ལྟར་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་གཏོང་སྲིད་པ་རེད་།། རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་དེ་ལྟར་བཤད་མི་སྲིད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ག་རེ་ཡོད་།
ཕྱི་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ངོ་མ་འདི་འདྲ་རེད་།
ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་ཞིབ་ཤིར་པ་མི་མང་པོ་ལ་སྔ་ས་ནས དབུ་མའི་ལམ་ལ་དམིགས་ནས་བཙན་བྱོལ་སྲིད་གཞུང་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུའི་སྐབས་ཞིག་ཤར་ཡོང་བསམ་པའི་དྭོགས་པ་ཡོད་ལ་བཤད་ཚར་ཡོད་།། ལས་འགུལ་དང་པོ་བྱུང་ཚར་བ་རེད་། གཞན་རྣམས་མུ་མཐུད་ཡོང་གི་རེད་།།
བོད་ཀྱི་བང་ཆེན་ཐོག་ཏུ། བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་མཆོག་ལ་དྲི་བ་ཁག་ཅིག་བཏོན་ཡོད་པ་ལས་ཟུར་འདོན་བྱས་པ་ཡིན།
དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་པ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཟེར་བ་དང། རྒྱལ་ཁབ་ཅེས་པ་མི་རིགས་ཞེས་པར་སྒྱུར་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་འདུག དེའི་ཐོག་དགོངས་ཚུལ་ག་རེ་ཡོད།
ལན། དེའི་སྐོར་ཚོགས་ཆུང་ནང་དུ་ཡང་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་འདུག ང་རང་ཡིན་ནའང་དེ་བརྗེ་པོ་བརྒྱབ་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག བརྗེ་པོ་རྒྱག་དགོས་པ་རེད་གསུང་མཁན་ཚོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཅིག་བཤད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གྱི་འགྲེལ་བཤད་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོས་ག་རེ་ལ་བརྩི་མིན་ཁོ་རང་ཚོའི་ལས་འགན་རེད། ང་ཚོའི་ལས་འགན་དེ་སོ་སོའི་གཞུང་ཡིན་བསམ་ན་སོ་སོས་གཞུང་ཡིན་ཟེར་དགོས་པ་དང་། སོ་སོའི་ལུང་པ་ཡིན་ན་སོ་སོའི་ལུང་པ་རེད་ཅེས་བཤད་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། བོད་ཡིག་ཐོག་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་བྲིས་ཡོད་པ་ལས། སྔོན་མ་ནས་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་བྲིས་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་ཡིག་གཅིག་པུའི་ཐོག་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་བྲིས་པ་ལ་ནུས་པ་ག་ཚོད་ཡོད་ཀྱི་རེད།
ལན། ང་ཚོས་ཡིག་ཆ་ཚང་མ་གཙོ་བོ་བོད་ཡིག་འཇོག་དགོས་པ་རེད། བོད་ཡིག་ཐོག་གཙོ་བོ་ནོར་འཁྲུལ་མེད་པ་འབྲི་དགོས་པ་རེད། དབྱིན་ཡིག་ཐོག་སྔོན་མ་ནས་དབུས་བོད་མིའི་བོད་འཛིན་སྐྱོང་ཞེས་པ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད་མོད། ཕྱིའི་གཞུང་དང་ཚོགས་པ་ཁག གསར་འགོད་པ་ཚོས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་ན། ང་རང་ཚོས་དགག་པ་རྒྱག་དགོས་དོན་མི་འདུག ང་ཚོར་དངོས་གནས་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་ནས། དགག་དགོས་བྱུང་ན། དེའི་མུ་མཐུད་ཨུ་ཚུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག་གམ། བརྗེ་པོ་བརྒྱབ་ན་ཁེ་ཕན་ཆེ་བ་འདུག དེའི་སྐབས་ལྟ་དགོས་པ་རེད། ང་རང་གིས་བལྟས་ན་དཀའ་ངལ་ཅང་མི་འདུག དཀའ་ངལ་མེད་ན་ག་རེ་བྱས་ནས་བརྗེ་པོ་རྒྱག་དགོས་པ་རེད།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས།
ཐེངས་འདིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཟིན་ཐོའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ལ་ “བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས། ” ཞེས་མཚན་བསྒྱུར་གནང་ཡོད་པའི་ཐད་བསམ་ཚུལ་གང་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། འདས་པའི་མི་ལོ་ ༥༠ ལྷག་གི་རིང་ང་ཚོའི་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་ང་ཚོའི་སྐྱབས་བཅོལ་གཞུང་ལ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་མིང་བཏགས་ཏེ་ལོ་མང་པོ་ཕྱིན་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ད་ལྟའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཟིན་ཐོའི་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས། ཞེས་གསར་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོ་བོད་མི་ཚང་མས་དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཞེས་རྒྱུ་ཞིག་ཆགས་འདུག ང་རང་གི་ངོས་ནས་ངོས་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཙམ་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱས་ན་འགྲིག་གི་མི་འདུག གཞུང་གི་མིང་འདོག་འདི་ཆེས་གནད་འགག་ཅན་ཞིག་ཡིན་དུས། མ་འོངས་པའི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་གནས་སྟངས་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ང་རང་གི་ངོས་ནས་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་དེ་སྔར་བཞིན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་རང་སོར་གནས་ཐུབ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་དྲན་ཡོད། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན་ ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་ཐག་བཅད་དེ་ང་ཚོར་ཐག་གཅོད་ཀྱི་དབང་ཚད་སྤྲད་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་གཙོ་བོ་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཁོ་ན་མིན་པར་མི་མང་ཚང་མའི་ངོས་ནས་དོ་སྣང་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་དེ་དུས་ཡུན་ཐུང་ངུའི་རིང་གི་འགྱུར་བ་ཞིག་མིན་པར། ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆཊ་ཡོད་སྟབས། ཉིན་གྲངས་ཁ་ཤས་ནང་ཟ་ངེ་ཟིང་ངེའི་ཐོག་ཐག་གཅོད་བྱས་ན་ཁྱོན་ནས་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད།
སྙན་ངག་པ་དང་དབུས་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་ལྷ་བཟང་ཚེ་རིང་གིས།
བསྔོན་མ་ཡིན་ན་ང་ཚོར་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཟེར་པ་ཞིག་ཡོད། ད་ལྟ་ངས་ཡིག་ཆ་འདིར་བལྟས་ཡོང་དུས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཞེས་འཁོད་འདུག གཞུང་འདི་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཙམ་གྱི་གཞུང་རེད་དམ། ཡང་ན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གཉན་འཕྲང་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་བཙུགས་པའི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་ངོ་ཚབ་མཚོན་པའི་གཞུང་རེད་དམ། དབྱིན་སྐད་དུ་ ( Is this a government in Exile or Is this a government of Tibetans in Exile? ) གལ་སྲིད་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་གཅིག་པུའི་གཞུང་ཡིན་ཚེ། ཉིན་དེ་ནས་ངས་དཔྱ་ཁྲལ་འབུལ་རྒྱུ་མིན། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་གཅིག་པོར་སྐྱིད་སྡུག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་དགོས་དོན་མེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
ཆབ་སྲིད་པ་དང་དགུ་བཅུ་གསུམ་གྱི་ཚོགས་གཞོན་ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀྱིས།
བོད་གཞུང་གི་མིང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མིང་ལ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་ཕར་གཞོག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་ལ་བསྒྱུར་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད། བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་འདི་དགེ་ལུགས་གཅིག་པུ་དང་དབུས་གཙང་ཙམ་གྱི་གཞུང་མིན་ཁར། འདི་ནི་མི་རིགས་མང་པོ་ཞིག་གི་གཞུང་ཡིན་པ་དང་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་འཛུགས་མཁན་ཡང་དགེ་ལུགས་པ་དང་སོག་པའི་རྒྱལ་དཔུང་འོག་བཙུགས་པ་ཞིག་རེད། སོག་རྒྱལ་ཀུར་ཤཱི་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་དམག་རོགས་འོག་དགེ་ལུགས་པའི་གཞུང་ས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བཙུགས་རྗེས་ཁོང་དང་ཁོང་གི་མི་སྡེ་ཚང་མ་༸གོང་ས་ལྔ་བ་ཆེན་པོའི་ཆབས་འབངས་སུ་ཕུལ་བར་བརྟེན། དེང་སྐབས་མཚོ་སྔོན་པའི་འགྲམ་དང་། འདམ་གཞུང་རྒྱུད་དུ་ཡོད་པའི་སོག་སྡེ་རྣམས་བོད་མིན་མོད། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབས་འབངས་རྣལ་མ་རེད། དཔེ་དེ་བཞིན་ ༡༩༥༩ ལོར་༸གོང་ས་མཆོག་དབུས་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་ལྷག་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་སྐབས། བོད་ཀྱི་ཆབས་འབངས་བོད་རིགས་ཁ་ཆེ་པའང་མང་པོ་ཡོད། དེར་བརྟེན། བོད་དང་བོད་གཞུང་སྐོར་བཤད་ཡོང་དུས་མི་རིགས་བོད་རིགས་རྐང་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་ནང་པ་རྐྱང་པ་ཙམ་ལས་བསམ་བློར་མ་འཁོར་ན་ཐབས་སྐྱོ་བོ་རེད། དེ་བས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་ཟེར་བ་འདི་འགྲིག་གི་མེད་སྐོར་བཤད་འདུག་གོ །
རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་རྡོར་ལགས་ཀྱིས།
༼ རྒྱལ་སྤྱིའི་འབྲེལ་ལམ་དང་བཅའ་ཁྲིམས ༽ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་དོན། ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་གྱི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་གྲུབ་འབྲས་ཕྱོགས་བསྡོམས་བརྒྱབ་ན། བཙན་བྱོལ་གཞུང་འདི་རེད། འདི་བོད་གཞིེས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་མཚོན་པའི་གཞུང་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ཐེངས་འདིའི་བཅས་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཟིན་བྲིས་ནང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་དེ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་གི་ཐ་སྙད་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་འདུག འདི་ནི་ནམ་ཡང་ང་ཚོས་ཁས་ལེན་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད།
ཟིན་བྲིས་ཚོགས་ཆུང་གིས་འགྲེལ་བཤད་ནང་བསྟས་ན། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་འདུག དང་པོ། མིང་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་པ་ཙམ་ལས་དོན་ལ་འགྱུར་པ་མེད་ཅེས་དང་། གཉིས་པ། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་བསམ་ཚུལ་ཡོང་གི་འདུག་ཟེར་བ། གསུམ་པ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁྱེད་ཚོའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་བལྟས་ཡོང་དུས་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱི་འདུག ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་རེད་འདུག ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པ་དང་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་འདོད་མེད་ཟེར་བ་འདི་གསུམ་རེད།
ཚིག་དང་ཐ་སྙད་ཟེར་པ་འདི་ཆབ་སྲིད་དང་ཁྲིམས་ལུགས་གང་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཐ་སྙད་ལ་འགྱུར་པ་ཐེབས་པ་ལས་དོན་ལ་སྔར་བཞིན་གོ་བ་ལེན་དགོས་ཞེས་པ་འདི་དངོས་ཡོད་དང་མི་མཐུན། གཉིས་པ་དེར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་བསམ་ཚུལ་བཏོན་པ་ཞིག་ལ་ཁག་འཇོག་གི་འདུག སྤྱིར་བསམ་ཚུལ་བཏོན་ཚད་ལ་འགྱུར་པ་གཏོང་དགོས་དོན་མེད་ལ། ལྷག་པར་དུ་གོམ་པ་གཅིག་ཕྱི་ནུར་བྱ་དགོས་ཟེར་ན། དང་བླང་ཐོག་གོམ་པ་གསུམ་བཞི་ཕྱི་ནུར་བྱ་དགོས་དོན་མེད། གཞན་རྒྱ་ནག་གི་བཤད་པར་ཉན་བསྡད་ན། མི་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ང་ཚོའི་མིག་བཏོན། ཁ་རྣ་བཅད། རྐང་ལག་གཏུབ་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ལས་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཕར་གནོད་ཤུགས་སྤྲོད་ཐབས་བྱས་ཏེ། ཁོང་ཚོས་བསམ་བློ་མི་གཏོང་རང་གཏོང་ཆགས་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་འདུག་གོ །
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་གཞུང་མང་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་འབྲེལ་ཏེ། ད་ཡོད་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་ལ། གངས་ལྗོངས་རང་དབང་དམངས་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་སམ། གང་ལྗོངས་རང་དབང་དམངས་གཙོའི་ལྷན་ཁང་ཞེས་བཏགས་ན་འོས་འཚམ་ཡིན་ཚུལ་གསུངས་ཡོད་འདུག
ཐེངས་གཉིས་པའི་བོད་གཞུང་མང་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཐོག བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་བྱེད་སྐབས། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་དེ་སྔར་བཞིན་འཇོག་རྒྱུར་ཚད་མཐོན་པོའི་སྤྱི་མོས་རེད།
ཆབ་སྲིད་པ་ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀྱིས།
བོད་གཞུང་གི་མཚན་གནས་བརྗེ་མི་རུང་བའི་བསམ་ཚུལ་དེ་མི་གཅིག་གཉིས་ཤིག་གི་བསམ་ཚུལ་མ་རེད། དཔེར་ན་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བའི་བཀའ་ཁྲི་དང་། བཀའ་ཟུར་ཚང་མ་བཅས་གཞུང་མང་ཚོགས་ཆེན་གྱི་བརྒྱ་ཆ་གོ་དགུའི་བསམ་ཚུལ་རེད། ཡིན་ནའང་བཀའ་ཕེབས་པར་བརྟེན་ཚང་མས་ཁའི་ནང་འཛུབ་མོ་བཙུགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་པ་རེད།
གཞུང་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་འདི་དང་།སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མིང་བྱང་འོག་གཞུང་ཅིག་སེམས་ལ་སྒོམ་ནས་རང་སྣང་རང་ལ་དག་བསྡད་ན་དེ་ཙམ་ཀྱིས་འགྲིག་འགྲོ་བ་ཞིག་མ་རེད། དེ་ནི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་རྒྱུན་འཛིན་མིན་གྱི་སྐད་ཆ་ཤིག་ཡིན་སྟབས། མིང་བརྗེ་བ་ནས་རྒྱུན་ཆད་པ་རང་ལ་ངེས་འཛིན་གྱི་རེད། དེས་སྟབས་ཀྱིས་ཐའེ་ཝན་གྱིས་ཀྱང་༼རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ༽ཞེས་པའི་མིང་འདིར་ཤི་འཐམ་རོ་འཐམ་བྱས་ནས་བསྡོད་ཡོད་པ་རེད།
རྩོམ་པ་པོ་པདྨ་ཚེ་དབང་ཤཱསྟྲི་ལགས་ཀྱིས།
སྤྱིར་ང་ཚོའི་གཞུང་འདི་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་ངོས་ལེན་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་ཞིག་ལ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ལ། མི་རིགས་དང་སྐད་ཡིག ས་ཁོངས། བྱུང་རབས་ལོ་རྒྱུས་གང་ཐད་ནས་ང་ཚོ་སྔར་རང་བཙན་གཙང་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་བཟུང་འོག་ཤོར་བ། ངྷ་རམ་ས་ལར་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་རྒྱུན་ཡིན་པ་སོགས་གསལ་བོ་རེད་ལ། ཐེངས་འདིར་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྒོ་བརྒྱབ་ཀྱང་། བོད་མིའི་ཁྲིམས་མཐུན་གཞུང་གི་རྒྱུན་དེ་བཅད་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་བཙན་པོ་རིམ་བྱུང་ནས་ས་སྐྱ། ཕག་གྲུ། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བཅས་གཞུང་གི་རྒྱུན་དེ་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད་པ་རེད། ཐེངས་འདིར་ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་མགོ་འཁྲིད་ལ་གཞུང་གི་རྒྱུན་དེ་མར་གནང་བ་རེད་མ་གཏོགས། འོག་ནས་གྱེན་ལངས་བྱས་ཏེ་གཞུང་རྙིང་པ་མགོ་རྟིང་སློག་ནས་གཞུང་གསར་པ་བཙུགས་པ་དེ་འདྲ་མ་རེད། སྤྱིར་དམངས་གཙོའི་གཞུང་ཁག་ལ་མཚོན་ན། ཇི་སྲིད་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཞུང་གི་རྒྱུན་གནས་ཀྱི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཀྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཟུར་པ་དང་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པ་ལུང་རིགས་རྒྱལ་གྱིས།
《བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་》ཞེས་པའི་མིང་འདི་ནི་ད་ནས་བཟུང་བ་སོའི་སྡོང་བོ་ Ivory Tower ཡི་ལྟ་ཚུལ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ཡང་། སོ་སོའི་རྨོངས་འཆར་ལྟར་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཅེས་པ་འདི་ནི་ང་ཚོར་དགོས་མཁོ་ཆེ་ན་ཡུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཐོག་ན་མེད་ཀྱང་རང་རང་གི་བསམ་བློའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ནང་ལ་ཉར་མི་ཆོག་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་མ་རེད་འདོད། རྒྱ་གར་ནང་གཙོས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་དང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ Tibetan Government in Exile ཅེས་པ་དེ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་ལ། བོད་པའི་གྲོགས་པོ་ཚོ་ཡང་འབོད་སྟངས་འདི་ལ་དགའ་ཞིང་། ཁོང་ཚོ་མི་སྒེར་གྱི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ལྟ་སྟངས་དང་ལས་སྟངས་ལ་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་འདུག བོད་ཕྱི་ནང་གི་བོད་པ་ཚོར་མཚོན་ན་ཡང་། ཚོར་བ་དང་། ལ་རྒྱ། ཆིག་སྒྲིལ་བཅས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་མིང་འདི་ལ་དམ་དུ་འབྲེལ་ཡོད་ན་མ་མཐར་ཡང་བོད་མི་རང་ཚོའི་ངོས་འཛིན་ལ་དེ་ལྟར་བྱུང་ན་མ་འགྲིག་པ་མི་འདུག་སྙམ་མོ།
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སུས་བཏགས་པ་རེད།
སྐྱོ་བྲག་དགའ་དབང་།
གཞིས་བྱེས་བོད་མིའི་ཚབ་མཚོན་ཡིན་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་འདི་མིང་བསྒྱུར་གྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་བཏགས་པ། ཕར་ལྟས་ཚོད་ལ་ཐེངས་འདིའི་སྒྱུར་བཅོས་ཆེད་འབོད་འགུགས་བྱས་པའི་བོད་གཞུང་དམངས་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཁར་གྲོས་འཆམས་བྱུང་ནས་བཏགས་དགོས་པ་ལྟ་བུར་ཡོད་ནའང་། ཚོགས་ཆེན་ཁར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་རང་འཇགས་འཇོག་རྒྱུར་སྤྱི་མོས་བྱུང་ཡོད། ཁྲིམས་སྲོལ་ལྟར་ན་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ནས་སྤྱི་མོས་མང་མོས་གང་རུང་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ལྷ་སྡེ་གནམ་ལོ་ཡག་གིས། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གིས་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་ལ་ཞལ་པར་ཕུལ་བའི་བཀའ་ལན་དུ། སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་ནས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས། ཞེས་གནང་བར་བགྲོ་གླེང་སོགས་བརྒྱུད་རིམ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་འཁེལ་བྱས་པར་བཤད་ཅིང་། བོད་ཀྱི་བང་ཆེན་དུ། སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་ནས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས། ཞེས་བསྒྱུར་དགོས་པའི་ཕྱག་ཡིག་བསླེབས་པར་ཆ་འཇོག་བྱས་པར་བཤད།
ཡིན་ནའང་། དེ་དག་ཐོག་མ་མིན་པར། བོད་གཞུང་དམངས་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཁ་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་ཕུལ་བའི་ཞུ་ཡིག་ནང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་རྒྱུན་གནས་ཡོང་ཐབས། ཞེས་གསལ་བ་མ་ཟད། གོང་ས་མཆོག་གིས། སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་སུ་བསྩལ་བའི་བཀའ་ཡིག་ནང་དུའང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་པ་དང་། ཞེས་བཀོད་གནང་འདུག །དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྙིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་པའི་མིང་འདི་གང་ཟག་སུ་ཞིག་གིས་བཏགས་པ་རེད།
ཁ་བརྡ་དྲ་རྒྱ་ལས་བཤུས་འགོད་བྱས་པ་ཡིན།
རང་ཡུལ་གྱི་སྤུན་གྲོགས་རྣམས་། ཁྱེད་རང་རྣམས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱའི་ཆེད་དུ་ལུས་སྲོག་བཏང་བ་ལས་། སོ་སོའི་མདུན་ལམ་གང་ཡག་གི་ཆེད་དུ་ལས་ལ་འབད་རོགས་གནང་།
ད་ནི་ཟུང་གཞན་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་བཙན་བྱོལ་གཞུང་ཟེར་བ་དེ་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུའི་ལས་རིམ་འགོ་བཙུགས་ཟིན་པ་རེད་།
ལས་རིམ་རྣམས་ལ་གཟིགས་།།
༡་ གོང་ས་མཆོག་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ནས་ཟུར་དགོས་བྱུང་།
༢་ བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མིང་ཙམ་ཡང་བདག་བཟུང་མི་ཆོག་པར་གྱུར་།
༣་ ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་སྤྱི་འཐུན་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་ཡང་མི་རུང་པར་ཆགས་ངེས་།
༤་ བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཟེར་བ་དེ་ལུ་མེད་ཀྱི་མགོ་ལྟ་བུ་ཆགས་ནས་ཡོད་མེད་ལ་ཁྱད་མེད་
པར་འགྱུར་ངེས་།།
༥་ ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་མིའི་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་མིང་རྒྱ་གཞུང་ནས་སྤྲོད་ངེས་།
༦་ མཇུག་སྡུ་ཐུབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་ནས་སྒྲིག་ངེས་།
བསམ་ཆར་ཚིག་ཁ་ཤས་ཅིག་བྲིས་སྙིང་འདོད། གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཁུར་དང་། རྣམ་དཔྱོད། ཆོས་ལུགས་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མཁྱེན་རྒྱ། ད་དུང་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས། མི་གྲངས་ཐེར་འབུམ་ལས་བརྒལ་བའི་ཁ་གཏད་དོན་གྱིས་གཅོག་ཐུབ་པའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་ངེད་ཅག་རྒྱལ་ཁབ་མེད་ཀྱང་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་སྒྲིགས་འཛུགས་ལྡན་ཞིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་ཆེ་བ་ལས་སྙན་གྲགས་ཆེ། སྤྱིར་བོད་མིའི་རང་བཤིས་དེ་ལ་འདས་པོ་ཆགས་ཟིན་སྐབས་བསྟོད་བསྔགས་ཞི་དྲག་བྱེད་ཅིང་སྐུ་འཚོ་བཞིན་བཞུགས་སྐབས་བཀའ་དྲིན་སྐུ་ཡོན་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད། དཔེར་ན་པན་ཆེན་རིན་པོའི་ཆེའི་གནས་ཚུལ་བཞིན་རེད། རྒྱལ་ཁབ་སུས་ཀྱང་ཁས་ལེན་ཚུལ་མཐུན་མེད་པའི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུར་ཉེ་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དེ། ཚིག་བསྒྱུར་ཙམ་གྱིས་དོན་གྱི་བོད་གཞུང་དུ་ཁས་ལེན་པའི་གོ་སྐབས་ཧ་ཀྱང་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ལ་དཔྱོད་ལྡན་མི་རབས་རྗེས་མས་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་མཛད་པ་གདོན་མི་ཟ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ལས། གང་ཟག་སུས་ཀྱང་ཚུལ་མཐུན་ཞིག་འཇོག་མི་ནུས། བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ནི་དོན་དུ་བོད་གཞུང་དང་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམས་གྲངས་ཡིན་པ་མི་མཁྱེན་པའི་གསར་ཚར་བ་རྣམས་བོད་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ན་འདྲ། ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་འདྲ། སེམས་ཚབ་བྱུང་ཡོད་སྲིད་ནའང། ཐུགས་ཁུལ་ཁྱོན་ནས་གནང་མི་དགོས། སྐྱབས་མགོན་ཐམས་ཅན་མཁྱེན་པ་ནི། དངོས་གནས་དུས་གསུམ་མཁྱེན་པ་རང་རེད། སུས་ཀྱང་དོ་ཟླ་མི་ནུས། པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཙམ་བསྡུར་མི་ཐུབ། ད་ལྟའི་ལུས་རྟེན་འདི་ཙམ་མིན། ཇི་སྲིད་འཁོར་བ་མ་སྟོང་གི་བར་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་ཁྱེད་ལས་ལྷག་པའི་སྐབས་གནས་ཞིག་མི་དགོས྄
བོད་གཞུང་གི་མིང་བརྗེ་བ་འདི་ནི། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཐུག་པ་མ་ཡིན་པར། གཙོ་ཆེར་གནས་ཡུལ་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཐུག་པ་སྟེ། དེའང་སྔོན་མར་སྲིད་བློན་ནེ་རུ་མཆོག་ལ་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོས་བོད་ཀྱི་གཞུང་མི་འཛུགས་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་རབས་གོ་རྒྱུ་འདུག་པས། དེའི་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིགས་དང་བརྟག་དཔྱད་གནང་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
དེའང་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་དུ་བོད་གཞུང་འཛུགས་མི་ཆོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་ལུགས་ལ་ཡུལ་གང་ཞིག་ཏུ་བཙན་བྱོལ་དུ་སླེབས་ནས་གཞུང་བཙུགས་པའི་རྗེས་སུ་དུས་ཡུན་གང་འཚམས་ཕྱིན་རྗེས་གཞུང་དེ་ཚད་ལྡན་གྱི་གཞུང་ཞིག་དང་གནས་ཡུལ་མགྲོན་བདག་གིས་ཀྱང་དབང་སྒྱུར་མི་ཆོག་པའི་རང་དབང་ཡོད་རབས་འདུག་པས། ཨི་ཟི་རིལ་དང་པེ་ལི་སི་ཋན་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྟ་བུ་ཡིན་ཚུལ་གོ་རྒྱུ་འདུག
མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་སྔ་ཕྱི་དང་། ཉེ་ཆ་རང་བོད་གཞུང་བཙུགས་ན་མ་འོངས་པར་སུས་འགན་ཐུབ་མི་ཐུབ་སྐོར་ལ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་པ་སོགས་ལས་ཀྱང་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་གལ་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་ཁྱོད་ཚོས་གྲོས་ཚོགས་སྒོ་རྒྱོབ་ཟེར་ན། དེ་དུས་སུས་བྱ་བ་གང་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ང་ཚོ་ལ་གྲོས་ཚོགས་དང་གཞུང་འཛུགས་ཆོག་པའི་དམིགས་བསལ་དང་ཆོག་མཆན་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་རབས་ཇི་ལྟར་བཤད་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་། འཆར་འགོད། གྲ་སྒྲིག་བཅས་ད་ལྟ་ནས་བྱ་དགོས་པ་རེད།
དེ་མ་གཏོགས་རང་སྣང་ཤིན་ཏུ་དག་ནས་བསྡད་ན་ནི། སྔར་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ས་ཤོར་སྐབས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མ་ཕེབས་གོང་རྒྱ་གར་དུ་སྔོན་ནས་གཞིས་ཆགས་པ་བོད་པ་ཡོངས་རྫོགས་ས་མཚམས་བར་ཕྱིར་བསྐྲད་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་འདྲ་བ་ཞིག་འོང་མི་སྲིད་པ་མ་རེད་ལ། དེ་དུས་གྲ་སྒྲིག་དང་འཆར་གཞི་གང་ཡོད་ད་ལྟ་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཨེ་ཡོད།
ལར་ནས་རང་རེའི་གཞུང་འདི་ལ་མིང་ཙམ་མ་གཏོགས་དོན་གྱིས་བཀའ་ཤག་དང་སྤྱི་འཐུས་སོགས་ཡོངས་རྫོགས་་སྔ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་ལས་ཀའང་མུ་མཐུད་ནས་འགྲོ་བ་འདིས་ཅི་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་མེད་ལའང་དགོངས་པ་ཞིག་བཞེས་དགོས་པ་མ་རེད་དམ།
དེའི་ཕྱིར་ང་ཚོས་མིང་ལ་རྩོད་གླེང་བྱེད་པ་ལས་དོན་ལ་ལས་དོན་སྒྲུབ་ཕྱོགས་ཐད་འཆར་གཞི་དང་ཇུས་འགོད་མང་ཙམ་གྱི་བགྲོ་གླེང་བྱེད་ན་ཡག་པོ་མི་འདུག་གམ།
ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་འོང་ཕྱིན་ཆད་མིང་ཙམ་བསྒྱུར་བ་ནི་སླ་བའི་གནད་དོན་ཞིག་རེད།
༢༠༡༡།༥།༣༡
བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་《ཆུ་ངོགས་གཏམ་རྒྱུད་》ཞེས་པའི་སྒྲུང་གཏམ་སྐད་གྲགས་ཅན་དེ་ཀློག་འོས་པའི་དུས་སུ་བབས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན།
ད་རེས་དོགས་པ་གཞན་ཞིག་ཀྱང་ཡོང་བཞིན་འདུག མི་འདི་དག་གིས་གཞུང་དེ་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་བསྒྱུར་དོན་ནི་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ལ་ནུས་པ་ཐོན་རྒྱུ་མེད་བཞིན་དུ་རྒྱུན་སྐྱོང་བསམ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ལོ་ལྟར་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐད་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་གཅིག་གཏོང་བཞིན་པ་དང་ཨ་སྒོར་དེ་དག་མི་ཁ་ཤས་ཀྱིས་བགོ་བཤའ་རྒྱག་གིན་པར་ཐུག་ཡོད་འདྲ། དེ་མ་གཏོགས་ཨ་སྒོར་དེ་འདྲ་ཞིག་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མང་ཚོགས་ལ་གསང་རྒྱ་བྱས་ཡོད་པ་ལས་ཀྱང་ར་འཕྲོད་ཐུབ་ཀྱི་འདུག
མའོ་ཙེ་ཏུ་གིས་་་་གང་མགྱོགས་རྒྱལ་ཁ་ལེན་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། ལག་ཏེ་མགྱོགས་པོར་རྒྱལ་ཁ་ལེན་མ་ཐུབ་ནའང་ཕམ་ཁ་འཁྱེར་ནས་རྩ་བ་ནས་ལོག་ཡོང་རྒྱུ་མེད། ཅེས་དང་ཁོང་གིས་་་་ད་དུང་རྒྱུན་སྲིང་གི་དམག་འཁྲུགས་རྒྱག་དགོས། ཞེས་བཀའ་སློབ་གནད་དུ་འཁེལ་བ་དེ་འདྲ་མང་པོ་གནང་མྱོང་ཡོད།
ང་ཚོས་ཀྱང་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་། རང་གི་མི་རིགས། རང་ཉིད་ཀྱི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ཆེད་དུ་མགྱོགས་ཙམ་རྒྱལ་ཁ་ལེན་ཐུབ་པར་རྩོད་ལེན་བྱེད་དགོས། མགྱོགས་ཙམ་རྒྱལ་ཁ་མ་ཐོབ་ནའང་རྟག་པར་ཕམ་ཉེས་འཁྱེར་ནས་བསྡད་རྒྱུ་མེད། ཅི་སྟེ་རྒྱུན་སྲིང་གི་དམག་འཁྲུགས་གཅིག་ངེས་པར་དུའང་རྒྱག་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།
དེ་ནི་བློ་མཐུན་མའོ་ཙེ་ཏུ་གིས་ཁོང་གི་སྣེ་འཁྲིད་པའི་སྐབས་དེའི་ཀྲུང་གོའི་གསར་བརྗེའི་འཐབ་གྲོགས་ཚོར་སྣེ་འཁྲིད་ཡག་པོ་ཞིག་དང་། བཀའ་སློབ་ཡག་པོ་ཞིག བསམ་བློའི་མཛུབ་འཁྲིད་ཡང་དག་པ་གཅིག་གནང་ཡོད།
ང་ཚོར་ཁོང་ལྟ་བུའི་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་། རང་གི་མི་རིགས། རང་གི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་བཅས་ཕྱོགས་གང་སྤྱིའི་ཐད་ལ་ཡང་དག་པའི་བསམ་བློའི་མཛུབ་འཁྲིད་དང་སྣེ་འཁྲིད་ཡག་པོ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ད་བར་བྱུང་མེད་ནའང་ང་ཚོས་ཤི་རྒྱུར་མི་སྐྲག་པའི་སྙིང་སྟོབས་དར་སྤེལ་འོག་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་གི་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ནས་གྲོག་མ་གི་ཚང་ལྟ་བུའི་རྩ་འཛུགས་སླར་གསོ་བྱེད་དགོས།
དེ་ནི་བློ་མཐུན་མའོ་ཙེ་ཏུ་གིས་ང་ཚོར་ཆེད་དུ་བཞག་གནང་མཛད་པའི་ཆེས་རྩ་ཆེའི་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་ནོར་བུ་མཐུ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།
ཡིན་ནའང་བོད་རིགས་བློ་མཐུན་ཚོས་ཤེས་དགོས་པ་གཅིག་ལ་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་གི་མི་རིགས་དེ་རྨོངས་གཉིད་ལས་ཡར་བསླངས་ཏེ་གསར་བརྗེ་ཡག་པོ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཚེ་ངེས་པར་དུའང་རང་ཉིད་རྒྱལ་ཁབ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཁ་བྲལ་རྩ་བ་ནས་བྱེད་མི་རུང་།
གང་ཡིན་ཟེར་ན་རླབས་ཆེན་གཙོ་འཛིན་མའོ་ཙེ་ཏུ་གིས་ཀྱང་ཁོང་ཆུང་དུས་སྐབས་སུ་ཧྥ་རན་སིར་མ་ཕེབས་པར་རྒྱལ་ནང་དུ་བཞུགས་ཏེ་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱལ་ཁབ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གསར་བརྗེའི་བྱ་གཞག་གསར་པ་གསར་གཏོད་མཛད་དེ་ལོ་ ༢༨ རིང་རྒྱུན་སྲིང་འཐབ་འཁྲུགས་ལས་རྒྱལ་ཁ་བསླངས་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་གསོན་ཉམས་ལྡན་པ་དེ་ད་ལྟའི་ང་ཚོའ་མིག་ནང་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་སྟོབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་བཞེངས་སྐྲུན་མཛད་པ་དེ་ཡིན།
ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་དེ་ཇི་ཙམ་གྱིས་སྟོབས་ཤུགས་དང་། དྲག་ཤུགས། དམག་ཤུགས། བཙན་ཤེད་སོགས་ཆེ་ནའང་ནམ་ཡང་སེམས་ནང་སྐྲགས་སྣང་མེད་པའི་བློ་སྟོབས་གཅིག་ངེས་པར་དུ་དགོས། ཐ་ན་རང་ཉིད་བོད་ཀྱི་བྱ་གཞག་རླབས་ཆེན་དེའི་ཆེད་དུ་ག་དུས་ཤི་ནའང་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཞིག་དང་། ནམ་ཡང་ཤི་རྒྱུར་རྩ་བ་ནས་སྐྲག་སྣང་དང་འཇིག་ཞུམ་བྱེད་མི་རུང་།
མའོ་ཀྲུའུ་ཞིས་ཀྱང་། མེ་སྟག་ཆུང་ངུས་སྤང་ལྗོངས་སྲེག་ཐུབ་ཅེས་བཀའ་སློབ་གནང་ཡོད་ལ་མཐའ་མཐུག་རྒྱལ་ཁ་ལེན་ཐུབ་པའི་ཡོད་ཆེས་གནང་ཡོད། ང་ཚོས་ཀྱང་བོད་བཙན་པོའི་མེ་སྟག་ཆུང་ངུ་ཞིག་གིས་ཉིན་གཅིག་རྒྱ་ནག་གི་ཡངས་པའི་སྤང་ལྗོངས་ཆེན་པོ་སྲེག་ཐུབ་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་དགོས།
ཡིན་ན་ཡང་འཛམ་གླིང་གི་འགྱུར་ལྡོག་དང་རྒྱ་ནག་གི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་བརྟེན་ནས་རྩ་བ་ནས་སྒུག་སྡོད་རྒྱུ་མེད། དེ་ནི་མའོ་ཡིས་ང་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་གསར་བརྗེའི་བྱ་གཞག་ཆེད་དུ་འཛམ་གླིང་གི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་སྒུག་བསྡོད་རྒྱུ་མེད། ང་ཚོའི་འགྱུར་ལྡོག་ང་ཚོའི་ལག་ཏུ་ཡོད། ང་ཚོས་ཀྲུང་གོ་གསར་པར་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ན་ང་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཞིག་གཏོང་དགོས། །ཞེས་གསུངས་མྱོང་བ་རེད།
དཔེ་བཞིན་ང་ཚོས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་གཅིག་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་དང་འཐབ་རྩོད་དེ་ང་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩོད་ནས་འགྱུར་བ་ཞིག་གཏོང་དགོས་པ་ལས་གཞན་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་སུ་ཞིག་གིས་ང་ཚོའི་ཆེད་དུ་ཁོང་ཚོས་འགྱུར་བ་རྩ་བ་ནས་གཏོང་གི་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཁོང་ཚོའི་ང་ཚོའི་ཆེད་དུ་ཚེ་སྲོག་ཀྱི་ལེགས་སྐཡེས་རྩ་བ་ནས་འབུལ་འདོད་མེད་པ་དེ་རེད།
ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ང་ཚོའི་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ང་ཚོས་ཚེ་སྲོག་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་དགོས། དེ་ནི་ང་ཚོའི་ཕུགས་བསམ་ཡིན་ལ་ང་ཚོའི་བྱེད་འོས་པའི་ཆེས་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་གཞག་ཞིག་ཡིན། བྱ་གཞག་གསར་པ་གསར་གཏོད་བྱེད་དགོས་ན་དེ་བས་སྙིང་སྟོབས་གསར་པ་གསར་གཏོད་སྔོན་ལ་བྱེད་དགོས།
དེ་ནི་བློ་མཐུན་མའོ་ཙེ་ཏུ་གིས་སྔོན་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དེ་ནམ་ཡང་འཇིགས་ཞུ་མེད་པའི་བློ་སྟོབས་བསྐྱེད་ནས་གསར་བརྗེའི་ཆེད་དུ་ཚེ་སྲོག་གི་ཉེན་ཁ་ལ་མ་འཛེམས་པར་རྒྱལ་ཁར་རྩོད་ལེན་གནང་བའི་ལོ་རྒྱུས་དངོས་དངོས་བརྗེན་པར་མཐོང་ཐུབ།
ང་ཚོའི་བོད་རིགས་སུ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཤི་རྒྱུར་མི་སྐྲག་པའི་སྙིང་སྟོབས་གསར་པ་ཞིག་སླེབས་བོད་མི་མི་རེ་ངོ་རེར་སླེབས་ཐུབ་ཚེ་ད་གཟོད་ང་ཚོས་ མའོ་ཙེ་ཏུ་གིས་གསུངས་པ་ལྟར་་་་རྡོ་ཆུང་གཅིག་གིས་རྫ་མའི་ཁོག་མ་ཆེན་པོ་བཅག་ཐུབ་་་་་་ཅེས་པའི་བཀའ་སློབ་གསོན་ཉམས་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་ང་ཚོའི་བོད་བཙན་པོའི་གནའ་བོའི་རྡོ་ཆུང་གཅིག་གིས་དེང་རབས་སྟོབས་ཆེ་བའི་རྒྱ་ནག་གི་རྫ་ཁོག་ཆེན་པོ་བཅག་ཐུབ་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་དགོས།
མདོར་བསྡུས་ན་བཤད་ན་ང་ཚོས་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། འདྲེ་དང་། མི་དང་། དགྲ་དང་། དམག་དང་། མཚོན་ཆ་དང་། མེ་མདའ་དང་། གྲི་དང་། རྒྱ་དམག་དང་། རྒྱ་དཔོན་དང་། རྒྱ་ཁྱི་དང་། རྒྱ་ཁྲིམས། མནར་གཅོད་དང་། བཙན་ཤེད་སོགས་གང་ལའང་མི་སྐྲགས་པར་ནམ་ཡང་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་རང་ཉིད་བོད་རིགས་མི་དམངས་དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་སླར་གསོའི་ཆེད་དུ་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་གཞག་དེའི་ཆེད་དུ་རླབས་ཆེན་གཙོ་འཛིན་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང་འདྲ་བར་ཤི་རྒྱུར་ཡང་རྩ་བ་ནས་འཇིག་ཞུམ་བྱེད་རྒྱུ་མེད།
བྱ་བ་གང་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་ལ་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ཡིད་ཆེས་བྱེད་དགོས། དེ་ནི་༸ ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་༸ གོང་ས་ཏྰ་ལའི་བླ་མས་མའོ་ཙེ་ཏུང་ནི་ལྷོད་ལ་ཞི་འཇམ་བག་ཕེབས་ཅན་ཞིག་དང་སྐད་ཆ་གང་ཞིག་བཤད་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་འདིར་དེ་བསྒྲུབ་ཐུབ་པར་ཡིད་ཆེས་ཆེན་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་འདུག་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རེད།
ཤར་ཁུག་གིས། བཤད་སྟངས་ལ་ཅིག་ལྟོས་དང་། ཏག་ཏག་ཅིག་བརྡ་འཕྲོད་ཀྱི་མི་འདུག་གི་ཡ། ཅིག་བྱས་ནས། བསམ་འདུན་ངོ་མ་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཕབ་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཐང་། ཡང་མིན་ན། མཐོ་བཤད་རྐྱང་རྐྱང་གིས་ཕྱོགས་སྡོམ་མ་ཐུབ་པས་ཡིན་སྲིད། གང་ལྟར། ད་ལྟའི་བར་དུ། ཅིག་བྲིས་བྲིས་ཐམས་ཅད་པོ་མིང་ཙམ་འཇོག་བཞག་པ་ལས་ཅང་མི་འདུག་ཡ། འདི་ནི། ངའི་ལྟ་སྟངས་ཁོ་ནར་མིན་པར། ཁ་བརྡ་དྲ་ངོས་སུ་ཡིག་ཚོགས་ཀྱིས་བཀང་སྐབས། དྲ་གྲོགས་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་པའི་འདི་རེད།
སྟག་ལྷ་རྒྱལ་དངགནམ་ལོ་ཡག་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་ལ་འཁེལ་བའི་ཆེད་རྩོམ་དེས་འགན་ལེན་ཞིག་བྱས་འདུག་ན། ཡི་རངས་ཡོད།
ལྷག་པར་དུ། བཀུར་འོས་སྟག་ལྷ་རྒྱལ་གྱིས་ཁ་སྔོན་ཡང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཐད་ལ། ཁྱབ་ཚད་ཆེ་ཆུང་གིས་མཚོན་པའི་དཔྱད་ཞིབ་གནད་ལ་སྨིན་པ་ཞིག་བགྱིས་སོང་བས་ན། སེམས་ལ་བབས་སོང་།
ད་ཧ་གོ་གི་མི་འདུག བོད་ཀྱི་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་མི་དམངས་ཀྱིས་བྱེད་ཀྱི་ཟེར་བ་འདི་
གང་དུ་ཡོད་ན། ཚོགས་བཅར་བ་མང་མོས་ཀྱིས བོད་གཞུང ཞེས་པ་རང་འཇགས་
དགོས་པར་བསམ་ཚུལ་བསྡུས་པ་རེད་ལ། དམངས་གཙོ་ཡང་ཡིན་པ་ཁས་ལེན་བྱ་གིན་
བྱ་གིན་ལ། གློ་བུར་ཐོབ་རྒྱག་ཅིག་ལ སྒྲིག་འཛུགས འབོད་དགོས་ཟེར་ན་་་་་་མི་ལོ་ཉིས་
སྟོང་ལྷག་གི་་་་་་་་
ད་ཚད་འདིར་རྒྱབ་དུས། སྡུག་སྐད་རྒྱག་རྒྱུ་དང་རྣམ་རྟོག་བསླང་ནས་ཕན་ནི་མ་རེད། བོད་འདི་གངས་ཅན་པ་སྤྱི་ལ་དབང་ཙང་གཞན་ལུགས་དགག་འདོད་ན་རང་ལུགས་བཞགན་མ་གཏོགས་ཡོང་ནི་མ་རེད། ཨ་མའི་བུ་ལ་དཔའ་ཡོད་ན་དབུ་ཁྲིད་སུས་བྱེད་བྱེད་ཡིན་པས། ད་བུ་ངར་བ་ཚོ་ཕེབས་ཤོག སྦུག་སྦུག་རབ་རིབ་ཅིག་ནས་ཅིག་ཤེས་མདོག་དང་མཐོང་མདོག་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་ས་ཁོད་ཡངས་མོ་ཞིག་ཕྱེས་འདུག ད་ཕེབས་ཤོག སྡུག་སྐད་མ་རྒྱག མི་རབས་སྔ་མ་ཚོའི་འཇོན་ན་མ་འཇོན་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ལས་འགན་ཡོད་ཚད་སྤྲད་བཞག་ཡོད་ཀི ད་ཤོག་ཡ།
ཕལ་ཆེར་གཟམ་གདོང་བླ་མས་འཁོན་ལན་སློག་པ་ཡིན་སྲིད་། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཞེས་པ་དེ་གཅིག་སྒྲིལ་མེད་ས་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གིས་གཅིག་སྒྲིལ་བཟོས་ཏེ་ལོ་ངོ་༣༠༠་ལྷག་སྐྱོང་བ་དང་། མཐར་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་དབང་གིས་རྒྱ་མི་ལ་ཤོར་ཡང་། རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བཙན་བྱོལ་དུ་ལོ་ངོ་༥༠་རིང་ཉར་ཐུབ་ཡོད་་། འོང་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་ལུགས་མི་སྣའི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཏུ་གྲུབ་འབྲས་མེད་སྐོར་བཤད་ཆེ་དྲག་ནས་། མཐར་ཆོས་ལུགས་མི་སྣས་དབང་སྒྱུར་མཚམས་བཞག་པ་མཉམ་དུ་ཡུན་རིང་ཉར་བའི་མིང་དེ་ཡང་མཚམས་བཅད་ཡོད་།། མདོར་ན་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་དཀའ་དྲིན་ལ་བསམ་ཤེས་མེད་ན་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གིས་ཡུན་རིང་ཉར་བའི་མིང་དེ་ཡང་ཁྱོད་ཚོ་ལ་མི་དགོས་རེད་གསུངས་པ་འདྲ་།།
ད་ཡིན་ན། ལོ་ཧྲིལ་བོ་ལྔ་གཉིས་འགོར་སོང་། ད་ཡིན་ན། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་དགོངས་ལོ་བགྲེས་སོང་། ད་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་མག་མོག་ཏུ་གྱུར་སོང་། ད་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་སྤྱི་མིང་དེ་ཡང་བསྒྱུར་སོང་། ད་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་འགྲོ་ཕྱོགས་གུ་དོག་ཏུ་གྱུར་སོང་། ད་ཡིན་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཡང་ཚོགས་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་བསྒྱུར་སོང་། ད་ཡིན་ན། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་ཕར་ཟད་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའི་མིང་དེ་བསྒྱུར་སོང་། ད་ཡིན་ན། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགན་དབང་སུ་ཞིག་གིས་འཁྱེར་ཐུབ་ཀྱི་རེད་དམ། ད་ཡིན་ན། བདེན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ནུས་མེད་དུ་གྱུར་ཚར་བ་རེད་དམ། ད་ཡིན་ན། ང་ཚོ་ལ་རེ་བ་མ་ཡོད་ནི་ཨེ་རེད།
འདིའི་ཐད་ལ་ཁོ་བོས་ཀུ་ཅོ་མང་པོ་བསྒྲགས་པ་ཡིན་མོད་ད་ནི་ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་དུས་ལ་སླེབས་འདུག་སྙམ།
མིང་བསྒྱུར་བ་འདི་སངས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕེབས་ནས་གསུང་ན་ཡང་ངས་ནོར་མེད་པར་བསམ་ཐུབ་ས་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ནི་ཚར་རྒྱུ་ཚང་མ་ཚར་ཟིན་པས་བསྒྱུར་ཐབས་དཀའ་བར་སྙམ། གལ་ཏེ་བཅོས་སུ་ཡོད་ན་ནི། །དེ་མི་དགའ་ཅི་ཞིག་བྱ། ། གལ་ཏེ་བཅོས་སུ་མེད་ན་ནི། །དེ་ལ་མི་དགས་ཅི་ཞིག་ཕན། །ཞེས་པ་བཞིན་རེད། རང་སྲོག་རང་གིས་བཅད་པ་ལ་སུ་ལ་ཡང་གྱོད་རྒྱག་ས་ཡོད་མ་རེད།
དྲ་གྲོགས་ཚོ། རང་བཙན་ལག་དེབ་ཀྱི་དངུལ་འབུལ་གྱི་མིན་མ་གསུང་རོགས། གང་ལགས་ཤེ་ན་གཅིག་ནས་དེ་ནི་དངུལ་གྱི་གནད་དོན་ཡིན་པས་བྱབ་ཆུང་གི་བྱ་བར་མཐོང་སྲིད། གཉིས་ནས་དངུལ་གྱི་གྲངས་ཀ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་པས་རིན་ཐང་ཆེར་མེད། གསུམ་ནས་རང་ཚོ་ཉུང་ཉུང་ལས་མེད་པས་སྒུལ་ཤུགས་ཀྱི་ནུས་པ་འཐོན་པ་དཀའ་སྲིད།
ད་ནི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིའི་ལེགས་པའི་ཆ་རྣམས་སེམས་ལ་གསལ་བཏབ་ནས་འདི་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུ་ལས་ལྷག་མེད། ང་ཚོར་ལས་དབང་འདི་འདྲ་ཞིག་ལས་ཡོད་ས་མ་རེད། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན་བོད་མིའི་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་གནོད་ས་རེད། མ་འོངས་པར་གང་དུ་འགྱུར་སུས་བཤད་ཤེས།
ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་རྒྱུ་ཡོད་ན་རྒྱབ་སྐྱོར་ལོས་བྱེད། འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་མོས་མཐུན་མེད་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་ལམ་ལྷོང་འབྱུང་བའི་དུས་ཚོད་ད་དུང་ཤར་མེད་པས་ལམ་ལྷོང་འབྱུར་བར་རེ་བ་ཆེན་པོ་མེད། ཁྱེད་རྣམས་མ་འཆུག
མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་བཀའ་ཁྲིའི་ལས་ཡུན་ཚར་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་ཁུལ་གཞན་མི་བཞེས་རྒྱུའི་ཐག་ཆོད་གནང་བ་དང་ལྷན་དུ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་དབང་ཡོངས་རྫོགས་རྩིས་སྤྲོད་གནང་རྒྱུའི་ཐུགས་ཐག་བཅད་པ་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་མི་སྣས་ཚོད་དཔག་དཀའ་བ་མ་ཚད་བཟང་ངན་གང་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་བཤད་བཀའ་བ་རེད་།
དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་དེ་ཉིད་དགེ་ལུགས་ཕོ་བྲང་ཁོ་ན་ལ་བསྒྱུར་བ་དང་ལྷན་དུ་་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཞེས་པ་དེ་ཡང་བོད་མི་མང་ལ་བདག་དབང་མེད་པར་ཆགས་རྒྱུ་དེ་ནི་ཅི་ཞིག་གི་འཁོན་ཡིན་ནམ་། ཅི་ཞིག་གི་ལེན་པ་ཡིན་ནམ་།།
གུས་པས་ཀྱང་དཔྱ་དངུལ་འབུལ་རྩིས་མེད་ལ། མང་མོས་ལ་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱའི་བརྩི་བཀུར་ཞུ་རྩིས་ཡིན།
ཨ་ལགས་འཇམ་དཔལ་གྱི་བསམ་ཚུལ་འདི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་མཐོང་སོང་། གྲོས་ཚོགས་མདུན་དུ་ཟས་གཅོད་འཐབ་རྩོད་བྱེད་འོས་པ་དང་། ཁ་གཡང་གཉིས་སྒྲོག་དགོས་ཀྱི་འདུག
གཅིག བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འགྱུར་བ་གཏོང་བའི་ཐོབ་ཐང་མང་མོས་མ་གཏོགས་མེད།
གཉིས། རྒྱ་གར་རྒྱལ་སྲུང་བདེ་འཇགས་ལ་གནོད་པ་སུས་ཀྱང་བསྐྱལ་མི་ཆོག
དེ་ནས་རྒྱ་གར་གསར་འགོད་པ་སོགས་བསྡུ་བསྐོང་ཇི་ཐུབ་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ལ་རྒྱུས་ལོན་དང་བོད་ཤི་མི་འདོད་མཁན་དག་ལ་རྒྱབ་དཔུང་འཚོལ་རན་འདུག
གལ་སྲིད་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་སྒོ་རྒྱག་སྲིད་པའི་འཇིག་ཉེན་དེ་ཡོང་གི་ཡོད་ན། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དུ་ཐོ་འགོད་ཀྱིས་འགོ་འཛུགས་ཆོག་པ་ཞིག་རེད།
མང་མོས་རྒྱལ་ལོ། མང་མོས་ནི་མང་གཙོ་ཡིན།
རེད། འདས་པའི་ཉིན་མ་འགར་སེམས་འཁྲུགས་ནས་རྣལ་ལ་འབབ་མ་ཐུབ། ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་ཞེན་སྙིང་སྟོབས་དང་རིག་ཤེས་ལ་གོང་བཀུར་ཞུ། ད་ང་ཚོས་ལམ་ཁ་གསར་བ་ཞིག་ལ་གྲ་སྒྲིག་བྱེད། གྲོས་ཁ་ལེགས་པོ་བསྡུར། བོད་ཕྱི་ནང་གི་བསམ་ཕྱོགས་མཐུན་མཁན་གྱི་ཤེས་ཡོན་པའི་རྩ་འཛུགས་ཤིག་
ནས་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་བོད་གཞུང་འདི་སླར་ཡང་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་གཞུང་
ཞིག་དང་དེ་བསྐལ་བའི་སྲིད་དུ་སྐྱེལ། བོད་གཞུང་རྒྱལ་ལོ།།
རྩོམ་ཡག་པོ་བྲིས་འདུག འདི་ཚང་མས་གླེང་དགོས་པ་ཞིག་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བདེན་པ་ཉིད་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གཏན་འཁེལ་སོང་ན། དེ་ནས་རང་གིས་ཀྱང་དཔྱ་ཁྲལ་གཏན་ནས་འབུལ་རྩིས་མེད། ཉིན་དེ་ནས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁོངས་སུ་ཞུགས་ཏེ་ཚོགས་དངུལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡིན།
འདི་ན་ཡང་འུར་རྡོ་གནམ་འཕངས་པའི་བསམ་ཚུལ་རེ་གཉིས་སྤེལ་ཁུལ་བྱས་འདུག་ཀྱང་། རྩ་བ་བོར་ནས་ཡལ་གར་འཇུ་བའི་དཔེ་ལྟར། རྩ་བའི་གནད་འགག་དང་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་ཅི་ཡང་ཤེས་པའི་གནའ་བོའི་བོད་མི་གླེན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བསམ་ཚུལ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་དེང་རབས་ཀྱི་མང་གཙོ་འཕེལ་རིམ་དང་མཐུན་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཅང་མི་འདུག ཁྲིམས་ཐོག་ན་གཞུང་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡེ་ནས་མེད་པར་ད་ལྟ་ད་དུང་ཡང་གཞུང་ཞེས་པ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་བཅུག་དགོས་པ་དང་གལ་ཏེ་མ་བཅུག་ན་རང་བཙན་ལག་དེབ་ཀྱི་དཔྱ་ཁྲལ་ཙམ་ཡང་སྤྲད་འདོད་མེད་ཅེས་བཤད་པ་དག་ནི་ཕྲུ་གུ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་བསམ་ཚུལ་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཙམ་ལས་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་སྲོལ་གང་ལ་ཡང་མ་བསྟུན་པའི་བསམ་ཚུལ་དག་ནི་ར་བཟི་ཞིག་གིས་གཏམ་ཁོ་ནའོ།
ཁྱེད་གཉིས་ཀྱིས་བྲིས་པ་ཧ་ཅང་ལེགས།
ངས་ཀྱང་སྔོན་མ་འདི་འདྲ་ཞིག་བྲིས་ཐལ། “ཅི་སྟེ་“བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་”་དེ་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ནས་དེའི་ཤུལ་དུ་“བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་”་འཛུགས་རྒྱུ་ཡིན་ན། ཅི་སྟེ་གཞིས་བོད་མི་དག་གིས་ཉིན་མཚན་མེད་པར་རེ་བའི་མིག་འབུར་འདི་ཕྱོགས་སུ་གཏད་པ་ལ་ཐལ་བ་བཏབ་ན། མི་ལོ་དེ་དག་གི་རིང་ལ་འདིར་བསྡད་པའི་དོན་གོ་ཆོད་མ་སོང་བས་ངེད་བོད་འབངས་རྣམས་ནི་ཡང་ན་ཕྱིར་རང་ཡུལ་གྲང་མོ་རྒྱ་ནག་པོའི་བྲན་འོག་ཏུ་གཏན་དུ་འཛུལ་རྒྱུ་འམ་ཡང་ན་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཐེངས་གཉིས་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ལས་ཐབས་གཞན་མི་འདུག”
https://tibettimes.net/wordpress/news.php?cat=5&&id=4359
ང་ཚོས་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པར་སོང་ན་ག་འདྲ་འདུག ད་ནི་འུ་ཐུག་སོང་།
ལྷ་སྡེ་གནམ་ལོ་ཡག་གི་རྩོམ་ཡིག་ཡག་པོ་ཅིག་སྤེལ་འདུག་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ང་ཡང་2012ལོ་ནས་རང་བཙན་ལག་དེབ་གི་དངུལ་དེ་འབུལ་རྩིས་མེད། བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་ང་ལ་དགོས་ཡས་མིན་འདུག། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གར་ཡོད་དེར་ངས་དང་བླངས་བཅའ་དངུལ་འབུལ་ངེས་ཡིན། བོད་རྒྱལ་ལོ། བོད་རྒྱལ་ལོ། བོད་རྒྱལ་ལོ།