འཇར་མན་དུ་བཞུགས་པའི་སྐད་གཉིས་རྩོམ་པ་པོ་དང་འབུམ་རམས་པ་གཅིག་ལྕོགས་རྒྱ་རིགས་བུད་མེད་ཞུའུ་ཕའེ་ལགས་དང་རྒྱ་ནག་ཉམས་ཞིབ་དང་རང་དབང་གི་རྩོམ་པ་པོ་ལྷ་སྡེ་གནམ་ལོ་ཡག་གཉིས་ཀྱིས་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཡིག་འབྲེལ་གླེང་མོལ་བྱས་པའི་ནང་དོན་ཁག་གཤམ་དུ་བཀོད་ཡོད།
ཞུའུ་ཕའེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་མགོ་ལ་སྐྱེས་མ་འཇོན་ཐང་ཅན་ཞེས་པའི་ཞྭ་མོ་དེ་མ་གཡོགས་རོགས། དྲང་མོར་བཤད་ན། ང་རང་ནི་མི་ཚེ་འདིར་ཅུང་ལམ་འགྲོ་བྱུང་བའི་སྐྱེས་མ་ཕལ་བ་ཞིག་ཡིན། ངའི་ཡབ་ལགས་ནི་ལོ་ ༡༨སྟེང་རྒྱ་དམར་དམག་ཁུངས་སུ་འཛུལ་ཏེ་ཧྲན་ཤིས་ནས་བོད་ཁུལ་བར་འཐབ་འཁྲུག་བརྒྱུད་ནས་ཡོང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། རྨས་སྐྱོན་ཕོག་རྗེས་དམག་ཁུངས་ནས་ལས་གནས་བརྗེ་སྤོར་གྱིས་ས་གནས་རང་དུ་ལྷག་ཡོད་པས། “ཡཱ་ཨན”ནས་ཨ་མ་ལགས་དང་ཆང་ས་བརྒྱབ་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༥ ལོར“ནུབ་ཁམས་ཞིང་ཆེན”གཏོར་རྗེས། ཡབ་ལགས་ལས་གནས་སྤོར་ཏེ་དར་རྩེ་མདོར་བསླེབས་ཡོད་པ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལོར་གཞི་ནས་ཕྱིར“ཡཱ་ཨན”ལ་ལོག་པ་རེད། ང་རང་བོད་ཁུལ་དུ་སྐྱེས་མོད། ཆེས་མང་ན་ལོ་གསུམ་ལ་མ་གཏོགས་བོད་ཁུལ་དུ་འཚོ་བ་རོལ་མྱོང་མེད་ལ། ངའི་དྲན་ཤེས་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་ཁུལ་ནི་རང་ལོ་ ༡༠ ཡར་སྔོན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཞིག་དང་། བརྗེད་དུ་མེད་པ་ཞིག་ནི་བོད་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་དང་བོད་ཟས་ཡིན་ལ། ད་དུང་དྲན་ཤེས་ཁྲོད་རྫོང་གཙོ་གཞོན་པའི་འགན་འཁུར་ཡོད་པའི་བོད་མོ་མཛེས་མ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། ཞེད་སྣང་ཡོང་བ་ཞིག་ལ་རྗེས་སོར་ཁོ་མོ་མི་གཞན་གྱིས་བསད་འདུག ཡིན་ནའང་། ངས་མོ་རང་གི་མིང་དྲན་སོས་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག
ང་རང་ད་དུང་བོད་ཀྱི་རྒྱ་མི་ཞིག་ལ་བརྩི་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་། ངས་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཀྱིས་བོད་ལ་སེམས་ཁུར་ཤིན་ཏུ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ང་རང་ལ་འཇར་མན་དུ་གྲོགས་མོ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། ཁོ་མོས་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་གནས་ཚུལ་དྲན་སོས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཁར། མོ་རང་བོད་ནས་ཐེངས་ཤིག་སྐྱེས་མྱོང་ཡོད་ཅེས་བཤད་སོང་། ངས་ཚོད་རྩིས་བརྒྱབ་ན། ང་རང་ཡང་བོད་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་གང་རུང་ཞིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པ་འདྲ། རྒྱུ་མཚན་ལོ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་དུས་ནས་བཙུན་མ་བྱ་འདུན་བྱུང་མྱོང་ལ། རྗེ་མི་ལ་རས་པ་སོགས་དམ་པ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་སྦྱོང་གནང་བའི་རྣམ་ཐར་ཀློག་རྒྱུར་ཤིན་ཏུ་དགའ། དེ་བས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོི་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་སྦྱོང་བ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
ངས་བོད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་གནས་བབ་ཐད་བསམ་བློ་གཏོང་མྱོང་མེད་ལ་བསམ་ཚུལ་འདྲ་ཞུ་རྒྱུའང་མེད། ཡིན་ནའང་། ངས་འཇར་མན་དུ་གུང་ཁྲན་དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་ལམ་ལུགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་མྱོང་བས། ནམ་རྒྱུན་བོད་མི་ཚོར་ཁྱེད་རང་ཚོས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་དང་འབྲེལ་མོལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་སྟོང་བསམ་དེ་དོར་རོགས་ཞེས་བསམ་ཚུལ་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
གནམ་ལོ། ཨོ། ཁྱེད་རང་གིས་རྒྱ་ཡིག་གི“ཡཱ་ཨན”ཞེས་པའི་གོ་དོན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ཨེ་མྱོང་། དོན་ལ“ཡཱ་ཨན”ཞེས་པ་ནི་བོད་སྐད་རེད་ལ། “གཡག་རྔ”ཞེས་པའི་དོན་རེད། སྔོིན་ཆད་གནས་དེ་ནི་བོད་རྒྱའི་བར་ཇ་དང་རྟ་བརྗེ་རེས་གནང་སའི་ཚོང་ར་གལ་ཆེན་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་རིམ་པས་དམག་འཐབ་ཆེད་ཇ་བཀོལ་ནས་རྟ་ཉོས་པའི་གྲངས་འབོར་དང་དུས་ཡུན་ལས་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་ཀྱིས་སྦྲང་ནག་བསྐྲད་སླད་ཇ་དང་གཡག་རྔ་བརྗེ་རེས་གནང་བའི་གྲངས་འབོར་དང་དུས་ཡུན་རིང་སྟབས། གནས་དེར“གཡག་རྔ”ཞེས་ཐོགས་པ་རེད་ལ། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་རྒྱལ་རོང་རྒྱལ་ཁག་བཅོ་བརྒྱད་ལས་མུ་ཕྱི་རྒྱལ་བོའི་མངའ་ཁོངས་ཡིན། ཞིབ་ཕྲའི་ལོ་རྒྱུས་དྲ་རྒྱའི་ནང་བརྙེད་ཐུབ་པས་དེར་གཟིགས་རོགས། ད་ལྟ་ཁྱེད་རང་གིས་ད་དུང་རང་ཉིད་བོད་ཀྱི་རྒྱ་མི་ཞིག་མིན་ཞེས་བོད་ཀྱི་རྒྱ་མིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་བར་ནུས་པ་ག་རེ་འདོན་ཐུབ་མིན་དང་རང་ཉིད་ལ་ཐོབ་ཐང་ག་རེ་དགོས་མིན་གྱི་གནད་དོན་ཐད་བསམ་བློ་གཏོང་རྩིས་མེད་དམ།
ཞུའུ་ཕེ། ཁྱོད་ཀྱི་སར་ནས“ཡཱ་ཨན”བོད་སྐད་ཡིན་པའི་ཁར་གཡག་གི་རྔ་མའི་དོན་ཡིན་པ་ཤེས་པར་ཤིན་ཏུ་དགའ་བོ་བྱུང་། ངས་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་ས་ཁུལ་ཞིག་གི་མིང་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་ཤེས་ཀྱི་མེད་ལ། ས་རྒྱ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། ང་རང་གིས་གཡག་རྔ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལོ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལོ་བར་འཚོ་བ་རོལ་བ་ཡིན། ཡིན་ནའང་། ང་རང་གནས་དེར་ཡོད་སྐབས་བོད་མི་མཐོང་མ་མྱོང་མོད། གཡག་རྔར་གཏོགས་པའི་ས་ཁུལ་གཞན་ཞིག་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་རྒྱལ་རོང་རྒྱལ་ཁག་བཅོ་བརྒྱད་ལས་མུ་ཕྱི་རྒྱལ་བོའི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་རུང་བ་ཞིག་རེད།
ང་རང་གིས་འཇར་མན་ནས་འཚོ་བ་རོལ་བའི་དུས་ཡུན་སྐམ་ས་ཆེན་པོ་ནས་འཚོ་བ་རོལ་བ་ལས་རིང་ཞིང་། དར་རྩེ་མདོ་དང་གཡག་རྔ་གཉིས་ཀ་བསྡོམས་པ་ལས་ཀྱང་བརྒལ་ཡོད། དེང་སྐབས་ང་རང་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲག་རྒྱུད་ཡོད་པ་དང་བོད་རྒྱའི་སྒོམ་སྒྲུབ་རིག་གནས་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་འཇར་མན་མི་སེར་ཞིག་ཡིན་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་ཀྱིན་པའི་བོད་ཀྱི་རྒྱ་མིའི་གྲས་སུ་འགྲོ་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད། ང་རང་གིས་ཤེས་གསལ་ལྟར་ན། བོད་ཀྱི་རྒྱ་མི་ཤིན་ཏུ་མང་མོད། ང་རང་ལ་ཁོ་ཚོའི་ཆེད་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་པའི་ཐོབ་ཐང་མི་འདུག
གནམ་ལོ། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་སྐད་ཆ་ལྟར་བཤད་ན། ཁྱེད་རང་ནི་གསར་བརྗེ་ཁྱིམ་རྒྱུད་ནས་འཁྲུངས་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་པ་དངོས་མ་ཞིག་རེད་ལ། ད་དུང་ང་རང་དང་འདྲ་བར“ང་ཚོ་ཚང་མ་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་ཀྱི་བརྒྱུད་འཛིན་པ་ཡིན”ཞེས་པའི་གླུ་སྒྲའི་ཁྲོད་དུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་མཁན་ཞིག་ཀྱང་རེད། དེ་བས། ངའི་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཁྱེད་རང་གིས་ནམ་རྒྱུན་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་དང་འབྲེལ་མོལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་སྟོང་བསམ་དེ་དོར་རོགས་ཞེས་བསམ་ཚུལ་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པའི་གཞི་འཛིན་ས་གང་ཡིན་པ་གསུང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ཞུའུ་ཕེ། ང་རང་གིས་དྲུག་བཞིའི་དམར་གསོད་དོན་རྐྱེན་གྱི་རྗེས་ནས་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་གནད་དོན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མགོ་ཚུགས་པ་ཡིན་ལ། གུང་ཁྲན་ཏང་གི་འབྱུང་རྐྱེན་དང་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ཤེས་རྟོགས་བྱ་རྒྱུར་དམིགས་ནས་ཆེད་དུ་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་སློབ་ཚན་འདེམས་ནས་སློབ་སྦྱོང་ཡང་བྱས་མྱོང་། དྲ་རྒྱར་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། ངས་འདིའི་ཐད་རྩོམ་ཡིག་མང་བོ་སྤེལ་མྱོང་བར་མ་ཟད། ད་དུང“རྨེག་མེད་དུ་གཏོང་མཁན་མར་ཁེ་སི”ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་འོག་གི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ལེའུ་ཁུང་ལ་ཏིའི་བཅར་འདྲི་ཡང་རྒྱ་བསྒྱུར་བྱས་མྱོང་ཡོད། དམིགས་ཡུལ་ནི་ང་རང་གིས་འཇར་མན་གྱི་སྐད་ཡིག་ནང་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པའི་ཤེས་བྱ་དག་གོ་སླ་བའི་ལམ་ནས་རྒྱ་མི་རྣམས་ལ་བཤད་འདོད་པ་དེ་ཡིན། བཅར་འདྲི་འདིའི་ནང་ནས་བརྗོད་ཀྱིན་པའི<<རྒྱབ་ཤ་ནག་པོའི་དེབ>>དང<<རྒྱབ་ཤ་དམར་པོའི་དེབ>>གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་ལས་འགུལ་གྱི་ཁྲག་དྲི་བྲོ་བའི་གདུག་རྩུབ་ཟིན་ཐོར་བཀོད་འདུག <<གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་དཔྱད་པ་དགུ་བསྐོར་མ>>ནང་དུའང་གུང་ཁྲན་ལས་འགུལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་བཟོས་པའི་ཁྲག་ཞག་འཁྱིལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་བཀོད་ཡོད། དེ་བས། ང་རང་ལ་མཚོན་ན། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་ནམ་རྒྱུན་ང་རང་མར་ཁེ་སི་རིང་ལུགས་པ་ཕྱེད་ཀ་ཞིག་ཡིན་གསུང་བཞིན་པར་དོ་སྣང་སྤྲད་འདུན་སྐྱེས་མ་སོང་། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གུང་ཁྲན་གཅིག་སྡུད་ལམ་ལུགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་གོད་ཆག་མྱངས་ཡོད་པས། རྒྱ་མི་རྣམས་དང་འདྲ་བར་གུང་ཁྲན་ཏང་རྒྱང་འཕུད་གཏོང་འོས་པར་མ་ཟད། ཐོག་མར་བསམ་བློའི་ནང་ནས་དོར་འོས་པ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན། དམར་ཤོག་ཚོགས་མི་དང་གུང་གཞོན་ཚོགས་མི། ན་ཆུང་གདོང་ལེན་རུ་ཁག་སོགས་ལས་ཕྱིར་འབུད་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འཚེ་མེད་ཞི་བ་ནི་ཐབས་ལམ་ཡག་ཤོས་ཤིག་རེད་མོད། དེའི་ཁར་མཉམ་འབྲེལ་མི་བྱེད་པ་གནང་ཐུབ་མིན་ནི་ནུས་པ་ཐོན་མིན་ལ་ཐུག་ཡོད།
གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་བློ་གཏད་བྱེད་ས་མེད་ལ། དམར་ཤོག་དྲག་གཞུང་ལ་ཞི་མོལ་ཡོང་ཐབས་གནང་བཞིན་པ་ནི“སྟག་ལ་སྟག་ལྤགས་སློང་བ”དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་སྟབས། རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལ་བསླུ་བྲིད་བཏང་བ་ལས་གཞན་མེད། ང་རང་གིས་སྔར་པེ་ཅིན་དུ་བསྐངས་པའི་ཨོ་ལིམ་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལམ་འགྲོ་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ལ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་ལམ་ནས་འཕྲིན་ཡིག་ཅིག་བྲིས་ཡོད་ཅིང་། ཞིབ་ཕྲ་དྲ་ཐག་ལས་ཀློག་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། http://blog.boxun.com/hero/200806/xupei/3_1.shtml པེ་ཅིན་ཨོ་ལིམ་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གནོན་ཤུགས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་ཏེ་གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་སྔར་གྱི་རཱ་ཤི་ཡ་དང་ཡུ་རོབ་ཤར་མ་ནང་བཞིན་འགྱུར་བ་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ཡག་ཤོས་ཤིག་ཡིན། གོ་སྐབས་དེ་ཤོར་བའི་དབང་གིས་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་མོ་ནས་མི་རིགས་མང་བོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་སོང་ཡོད།
ངས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་གསར་དུ་འདེམས་ཐོན་གནང་བའི་བཀའ་ཁྲི་འབུམ་རམས་པ་བློ་བཟང་སེངྒེ་ལགས་ཀྱི་ཁྲི་འདོན་མཛད་སྒོའི་གསུང་བཤད་བཀླགས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་ཁྲའེ་ཁྲི་ @kungat:སྟེང་ཚིག་ཁ་ཤས་བྲིས་ཡོད། གལ་ཏེ་སྲིད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། ལྟ་ཚུལ་གསུམ་བརྒྱུད་སྤྲོད་གནང་རོགས། དང་པོ། བོད་མིར་གཉའ་གནོན་བྱེད་མཁན་ནི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཡིན་པ་ལས་རྒྱ་མི་མིན་ལ། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་བོད་མིའང་ཡོད། གཉིས་པ། པེ་ཅིན་གྱིས་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་ནི་དྲང་བདེན་མིན་པ་དང་མདུན་ལམ་མེད་པ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ནག་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་ཀྱིན་པའང་དེ་ག་རང་ཡིན། གསུམ་པ། “ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་བོད་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་རྩོད་པ”ཞེས་པ་འདི་ནི“སྟག་ལ་སྟག་སྤགས་སློང”བཞིན་པ་ལས་གཉིས་སུ་མེད་པས། འགྲུབ་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། ང་རང་གིས་བོད་མི་ཚོར་ནམ་རྒྱུན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་དང་འབྲེལ་མོལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་སྟོང་བསམ་དེ་དོར་རོགས་ཞེས་པར་གནས་ལུགས་དང་རྒྱབ་རྟེན་འཐུས་ཚང་ཞིག་ཡོད།
གནམ་ལོ། ཁྱེད་རང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་དོ་སྣང་གནང་བཞིན་པའི་ཚད་གཞི་བོད་མི་དང་དོ་མཉམ་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་མི་སྤྱི་བྱིངས་ལས་ཀྱང་ཧུར་བརྩོན་དང་ནན་ཏན་གྱི་ཆ་མངོན་འདུག ངས་བསམ་བློ་བཏང་ན་བོད་རིགས་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདིའི་ཐད་ཁྱེད་རང་ལ་བཀའ་དྲིན་ཞུ་འོས་ཀྱི་སེམས་ཚོར་ཉར་སྲིད་པར་མ་ཟད། བཀའ་ཁྲིའི་དམ་འབུལ་གསུང་བཤད་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕ་ཡུལ་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་རྒྱུའི་ཐད་ལ་དགོངས་ཚུལ་ག་རེ་གནང་གི་ཡོད་མེད་ཀྱང་ཤེས་འདོད་ཡོད་ངེས་པས། གལ་སྲིད་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕ་ཡུལ་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཐུབ་པར་ཆ་བཞག་ན། བོད་རྒྱ་གཉིས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་ཕེབས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་ལེགས་སམ། འདིར་བཤད་ཀྱིན་པ་ནི་བོད་རྒྱའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལས་དཔོན་རིགས་ཀྱི་སྐོར་བཤད་ཀྱི་མེད་པས། མཉམ་འཇོག་གནང་ས་གང་དག་ཅིག་འདུག་གམ།
ཞུའུ་ཕེ། ང་རང་གི་ལྟ་ཚུལ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་འཐོར་ཞིག་ཏུ་སོང་རྗེས། ད་གཟོད་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཕ་ཡུལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་ཐུབ་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། དེའང་དམར་ཤོག་གཞུང་གདོན་གྱིས་བརླམ་པའི་ངོ་བོས་རང་ཉིད་དང་མཉམ་འབྲེལ་མི་བྱེད་པའི་མི་སྒེར་རམ་མང་ཚོགས་ལ་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་བྱེད་མི་སྲིད་པས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། ཐ་ན་ང་རང་ལྟ་བུའི་དབང་དང་སྟོབས་ཤུགས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྒེར་ཚུགས་ཅན་གྱི་ཤེས་ཡོན་པ་ཞིག་ཀྱང་ཕ་ཡུལ་ལ་ལོག་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པས། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཇི་ལྟར་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། དེ་མིན་རང་ཉིད་མགོ་བསྐོར་འོག་ཚུད་བསམ་གྱི་ཡོད་ན་དོན་དག་གཞན་པ་རེད།
གནམ་ལོ། ཨོ། “དེ་མིན་རང་ཉིད་མགོ་བསྐོར་འོག་ཚུད་བསམ་གྱི་ཡོད་ན་དོན་དག་གཞན་པ་རེད། ”སྐད་ཆ་འདི་ཧ་ཅང་གི་ནང་དོན་ཅན་ཞིག་རེད་ལ། དངངས་སྐྲག་སློང་ཡོང་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད། ང་རང་གིས་གོ་ཐོས་ལྟར་ན། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་སྐུ་དངོས་སུ་རྒྱ་ནག་ཕྱི་ནང་དུ་སྡོད་པའི་རྒྱ་མིར་འབྲེལ་གཏུགས་དང་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་གླེང་མོལ་སོགས་ལ་ཞུགས་ཡོད་པས། མི་ལ་ལས་ཁོང་ལ་“ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་མི་འབོར་གྱི་བརྒྱ་ཆའི་ལྔ་བཅུས་ཁྱེད་ལ་རྒྱབ་བསྐྱོར་གནང་གི་འདུག”ཅེས་སྙན་བསྒྲོན་ཞུས་ཡོད་ཚོད་འདུག་པས། ཁྱེད་རང་གི་ངོས་ནས་དོན་དག་འདིར་ལྟ་སྟངས་ག་རེ་འདུག་གམ།
ཞུའུ་ཕེ། ང་རང་ཚུད་པའི་རྒྱ་ནག་སྐམ་སར་འཚར་ལོངས་བྱུང་མཁན་ཚང་མ་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་བླུན་བསྒྱུར་སློབ་གསོའི་འོག་ནས་ཡོང་བ་རེད་ལ། བླུན་བསྒྱུར་སློབ་གསོའི་ཁྲོད་དུ་གོ་མིན་ཏང་དང་བོད་གཉིས་ཀྱི་བཙོག་བསྒྱུར་དྲིལ་བསྒྲགས་འདུས་ཡོད། ཏཱ་ལའི་བླ་མའང་རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ཅང་ཀེ་ཤི་དང་མཚུངས་པར་ནག་པོ་ནག་རྐྱང་བཟོས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལས་ཀྱང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ནག་བསྒྱུར་དྲིལ་བསྒྲགས་དེང་གི་ཆར་ཡང་རྒྱུན་མཐུད་བཞིན་པས། རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་མི་ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོང་བར་ཆ་བཞག་ནའང་། མང་ཆེ་བ་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་གྲིབ་ཡོལ་འོག་ཐར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། དཔེར་ན། ཝན་ཁའོ་ཝིར(ཁ་ནཱ་ཊ)རྒྱ་བོད་གླེང་སྟེགས་གཙོ་སྐྱོང་གནང་མཁན་ཧོང་ཧུག་པེན་ལགས་ལ་མ་ཉེས་ཁ་གཡོགས་ཕོག་རྗེས་སྤེལ་བའི《དྲང་གཏམ་སྙན་བསྒྲོན》ནང་དུ་བཀོད་དོན་གཤམ་གསལ།
“དྲང་མོར་བཤད་ན། ཀྲུའུ་རེའུ་ལགས་ཀྱིས་བཤད་པ་ལྟར། ང་རང་གི་གོ་རྟོགས་དམའ་བ་དང་དངུལ་དངོས་ལྟ་སྟངས་མ་འགྲིག་པས། དོན་དངོས་སུ‘ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཚན་བཀོལ་ནས་དངུལ་བསྡུ་རུབ’ཀྱི་བསམ་བློ་འཁོར་མྱོང་མོད། ང་རང་གིས་དངོས་སུ་ཚོད་ལྟ་ཞིག་བྱེད་སྐབས། ཝན་ཁའོ་ཝིར་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཚན་གཡར་ནས་དངུལ་བསྡུ་རུབ་བྱེད་དུས། སྐར་མ་གང་ཡང་རེག་མི་སྲིད་པའི་ཁར། ལྐོག་ནས་རྒྱབ་བཤད་སྙན་ཞུ་རྒྱག་མཁན་ཡང་ཁེངས་འདུག འདི་རུ་བོད་རང་བཙན་ལ་རྒོལ་བའི་ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་མིའི་ཚོགས་པས་ལོ་མང་རིང་འབད་བརྩོན་བརྒྱུད་ནས་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པ་རླུང་འཚུབ་ལྟར་གྲུབ་ཟིན་པར་མ་ཟད། ང་ཚོའི་དྲིལ་བསྒྲགས་སྦྱར་ཡིག་ཁག་ཀྱང་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་བཀོག་ཡོང་གི་འདུག གནས་སྟངས་འདིའི་འོག་ནས་སུ་ཞིག་གིས་ང་ཚོར་པེ་ཤག་སྤྲད་ཐུབ་ཀྱི་རེད་དམ། ཞལ་ལག་ཙམ་ལ་སྦྱིན་བདག་གནང་མཁན་ཚོས་ཀྱང་མིང་མ་བཤད་རོགས་ཞེས་ཡང་ཡང་ནན་བརྗོད་བྱས་ཡོང་བས། ས་འོག་ནས་ལས་ཀ་སྒྲུབ་ཀྱིན་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚོར་བ་སྤྲད་ཡོང་བ་ཞིག་རེད། ”
ད་དུང་ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་མི་དམངས་གཙོ་ལས་འགུལ་བའི་མཛངས་མ་ཧྲིན་ཞའོ་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འགར་རྒྱ་བོད་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་གཏུགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལའང་དེ་གར་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེན་བྱས་ཡོད་པ་རེད། འདི་ནི་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་མདུན་དུ་ལྷགས་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་རེད། དེ་བས། སུ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་མི་འབོར་གྱི་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ཅེས་བཤད་པ་རེད་དམ། མི་དེས་གཞི་འཛིན་ས་ཅི་ཞིག་རེད། རང་འདོད་ལྟར་བཤད་པ་ཞིག་གིས་ཕན་ཐོགས་སྲིད་ཀྱི་མ་རེད། རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་ང་རང་ལྟ་བུའི་ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་མི་ཤེས་ཡོན་པ་ཞིག་ལའང་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་པའི་དབང་ཆ་འཕྲོག་ཟིན་པའི་ཁར། ང་རང་ལ་རོགས་པ་གནང་ནས་དྲ་རྒྱ་ཞིག་ཇུས་འགོད་གནང་མཁན་ལའང་ཁོང་གི་བཟའ་ཟླའི་ལྷན་དུ་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་བཅུག་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ནི་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་ངོ་གདོང་ངོ་མ་དེ་རེད། གལ་སྲིད་དགོས་མཁོ་ཡོད་ན། ངས་ད་དུང་དཔེ་བརྗོད་མང་བོ་བཞག་ཆོག
གནམ་ལོ། ཁྱེད་རང་གིས་གོང་དུ་གསུངས་པ་ལྟར་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་གསར་དུ་འདེམས་ཐོན་གནང་བའི་བཀའ་ཁྲི་འབུམ་རམས་པ་བློ་བཟང་སེངྒེ་ལགས་ཀྱི་ཁྲི་འདོན་མཛད་སྒོའི་གསུང་བཤད་བཀླགས་རྗེས། སྐུ་ཞབས་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་ཁྲའེ་ཁྲི@kungat:སྟེང་ཚིག་ཁ་ཤས་བྲིས་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ཁྲོད་དུ“བོད་མིར་གཉའ་གནོན་བྱེད་མཁན་ནི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཡིན་པ་ལས་རྒྱ་མི་མིན་ལ། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་བོད་མིའང་ཡོད”བཀོད་འདུག དེ་བས། ཁྱེད་ཀྱིས་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ“རྒྱ་མི”དང“དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི”དབྱེ་བ་གསལ་བོ་ཞིག་གསུང་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་གམ།
ཞུའུ་ཕེ། རྒྱ་མི་ནི་བོད་མི་དང་འདྲ་བར་རང་ཉིད་ལ་སྐད་ཡིག དད་མོས། དུས་ཆེན་དང་གོམས་སྲོལ་སོགས་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་རིག་གྲུབ་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་དཔེ་ལྔ་དང་དེབ་ཆེན་བཞི་ནི་རྒྱའི་ཤེས་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་ཡིན། “བཟོད་བསྲན། ཕྱི་ཐག གུས་བརྩི། སྤྱང་གྲུང་། ཡིད་ཆེས”སོགས་ནི་མི་ཚེ་རིན་ཐང་ལེན་ཕྱོགས་ལ་ལྟ་ཞིང་། “སྐྱེ་འཆི་ལས་ལ་ཐུག དར་རྒུད་གནམ་གྱི་ལག”ཞེས་པའི་ལས་དབང་དང་གནམ་རྒན་མ་སྨྲ་བ་སོགས་ནི་རྒྱའི་ཤེས་རིག་གི་ལྟེ་བ་ཆགས་ཡོད། དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ནི་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་དད་མོས་སུ་བཟུང་བའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲག་སྤྱོད་ཚོགས་ཁག་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༤༨ ལོར་ལུང་ཊོན་ནས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་རྗེས། དྲག་པོའི་ལམ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་ཐ་དག་མགོ་རྟིང་སློག་འདུན་འཆིང་བའི་དམར་ཤོག་ཚོགས་མིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༧ ལོར་ད་གཟོད་འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་དང་པོའི་གོ་སྐབས་གཡར་ནས་རཱ་ཤི་ཡའི་སྲིད་དབང་འཕྲོགས་པ་དང་། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྲིད་གཞུང་ཐོག་མ་བཙུགས་པ་རེད། དེ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལ་སིམ་འཛུལ་དང་སྲིད་དབང་འཕྲོག་པའི་ལྐོག་གཡོ་བཤམས་ཡོད་ལ། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་ཡིན་པར་མ་ཟད། རཱ་ཤི་ཡ་དམར་གཞུང་གིས་བསྐྱེད་བསྲིངས་བྱས་པ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གསང་ཉུལ་བ་སི་མེས་ཊི་ལའེ(Agnes Smedley)ལྟ་བུའི་སིམ་འཛུལ་དང་རཱ་ཤི་ཡའི་རོགས་སྐྱོར་མེད་པ་ཡིན་ན། དམངས་གསུམ་རིང་ལུགས་གཙུག་ཏུ་བཀུར་ཞིང་། མི་རིགས་ལྔའི་སྤྱི་མཐུན་རྩ་བར་བཟུང་བའི་རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་མགོ་རྟིང་སློག་ཐུབ་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད།
རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གིས་སྲིད་དབང་ཕྲོགས་རྗེས་རྒྱ་མི་དང་བོད་མི་ཐེ་བའི་མི་རིགས་ཁག་དམར་བསྒྱུར་བྱས་ཡོད་ལ། རྒྱ་མི་ཡིན་ནའང་འདྲ། བོད་མིའམ་མི་རིགས་གཞན་པ་ཡིན་ནའང་ཆོག དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་མཁན་ཐ་དག་མར་ཁི་སེ་ལའེ་ཉིན་རིང་ལུགས་ཀྱི་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་མི་དེ་དག་གིས་རང་གི་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དད་དང་རིན་ཐང་ལེན་སྟངས་སོགས་བརྒྱུད་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་མ་རེད།
གནམ་ལོ། ཁྱེད་ཀྱིས་དེང་སྐབས་ཀྱི་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་གཏུག་ལ་ལྟ་ཚུལ་ག་རེ་འཛིན་གྱི་ཡོད། དེ་མཚུངས་སུ་བོད་མིས་མཉམ་འཇོག་གནང་དགོས་ས་གང་དག་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ཞུའུ་ཕེ། ང་རང་གིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་གཏུག་ལ་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། རྣམ་པ་མ་འདྲ་བ་གང་གི་ལམ་ནས་ཡོང་ནའང་འདྲ། ག་ཚད་མང་ན་དེ་མཚུངས་ཀྱིས་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ངེས་རེད།
བོད་མི་ཚོས་མཉམ་འཇོག་གནང་དགོས་ས་གཙོ་བོ་ནི་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་བོད་དང་རྒྱ་མིའི་ཁྲོད་དུ་པཎ་ཆེན་རྫུན་མ་ལྟ་བུའི་མི་མང་བོ་ཞིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་ཡོད་པ་རེད་ལ། ཁོང་ཚོ་ནི་པཎ་ཆེན་རྫུན་མ་དང་མཚུངས་པར་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་ཡོད་པས། དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་བསྐྲུན་པའི་འབུམ་རམས་པ་དང་རབ་འབྱམས་པ། རྩོམ་པ་པོ་སོགས་སུ་གྱུར་ཡོད། ལ་ལས་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས་པ་ཡིན་ཟེར་སྲིད་ལ། ལ་ལས་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་དད་མོས་ཡོད་མཁན་དུའང་སྨྲ་སྲིད་པའི་ཁར། ཐ་ན“ང་ལ་དགྲ་བོ་མེད”ཟེར་མཁན་ཡང་ཡོད། བོད་མིས་ངེས་པར་དུ་ཁོ་རང་ཚོའི་བཤད་སྤྱོད་གཅིག་གྱུར་ཡིན་མིན་ལ་བརྟག་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། གལ་སྲིད་མི་ཞིག་གིས་རྒྱ་དམར་ཁྲིམས་སྟེགས་སུ“ང་ལ་དགྲ་བོ་མེད”ཅེས་བཤད་མོད། དེའི་ཡར་སྔོན་དུ་དམར་རྒོལ་མི་སྣ་དག་དགྲ་རུ་བཟུང་ཡོད་པས། མི་འདིའི་རིགས་ལ་བོད་མིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་རིན་ཐང་མེད། དེ་མཚུངས་སུ་མི་ཞིག་གིས་རང་ཉིད་བོད་མིའི་གྲོགས་པོ་དང་ནང་པ་ཡིན་ཚུལ་ལབ་བཞིན་དུ་ཕོགས་མེད་རྒྱ་བོད་འབྲེལ་གཏུག་གནང་མཁན་ཚོར་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་བྱས་པ་ཡིན་ན། མི་འདི་རིགས་ལ་བོད་མིས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་རིན་མེད་པའི་གྲས་ཡིན།
མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་ཐའེ་ཝན་མ་འདུས་པའི་རྒྱ་ཡུལ་དང་བོད་ཡུལ་ཆ་ཚང་བཙན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་མིའི་ཁྲོད་དུའང་སིམ་འཛུལ་བྱས་ཡོད་ལ། ཐ་ན་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་པའི་ཁྲོད་དུའང་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་གསང་ཉུལ་བ་བཞག་ཡོད། ངའི་བསམ་བློ་བཏང་ན་བོད་མིའི་ཁྲོད་དུའང་པཎ་ཆེན་རྫུན་མ་གཅིག་པུ་ཡིན་སྲིད་ཀྱི་མ་རེད།
གནམ་ལོ། ཁྱེད་ནི་འཇར་མན་ཤར་ནུབ་གཅིག་གྱུར་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་མཐོང་མཁན་གྱི་དཔང་མི་གཅིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཡུ་རོབ་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུ་བརྒྱུད་ཀྱིན་པས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་འདིས་བོད་རྒྱ་གཉིས་གཙོས་ཡུ་གུར་དང་རྒྱ་མི་གཉིས་འབྲེལ་གཏུག་ཐད་བློ་སྒོ་ག་རེ་འབྱེད་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་གམ།
ཞུའུ་ཕེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོ་ནི་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྨ་ཁ་འཇོག་མཁན་དུ་གྱུར་ཡོད་ལ། རྒྱ་ནག་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་སྟེ། ང་རང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་དྲུག་བཞིའི་དམར་གསོད་ཀྱིས་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་གདུག་རྩུབ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མགོ་ཚུགས་ཡོད། དེ་མཚུངས་སུ་ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་མིའི་དམངས་གཙོའི་ལས་འགུལ་རྔམ་བརྗིད་ཀྱིས་ལམ་ལ་ཆས་པ་རེད། ང་རང་འཇར་མན་དུ་ཡོད་དུས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་པའོ་ལིན་རྩིག་གྱང་རྨང་ནས་འགྱེལ་བ་དང་འཇར་མན་ཤར་ནུབ་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བ་དངོས་སུ་མཐོང་བས་སེམས་ལ་སྨྲ་མི་ཤེས་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་སྤྲད་མྱོང་། འདས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་དུ་ངས་རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམངས་གཙོ་ཡང་འཇར་མན་ནུབ་མ་ནང་བཞིན་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ནས་དམར་ཤོག་གཅིག་སྡུད་གཞུང་ལས་རྒྱལ་རྒྱུ་རེད་སྙམ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་དེང་སྐབས་རང་ཉིད་ཀྱང་སྲུང་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག
དམར་ཤོག་གཞུང་ནི་ཐའེ་ཝན་གནད་དོན། བོད་ཀྱི་གནད་དོན། ཡུ་གུར་གནད་དོན། རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་གནད་དོན་སོགས་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཚར་གཅོད་བྱས་རྗེས་ད་གཟོད་གནད་དོན་ཐ་དག་སེལ་ཐུབ་ངེས་རེད། དེ་མཚུངས་སུ་ཡུ་རོབ་གཅིག་གྱུར་ལས་ཀྱང་མཐོང་ཐུབ་པ་ནི་རྒྱ་ནག་སྐམ་སར་ཐའེ་ཝན་ནང་བཞིན་དམངས་གཙོ་དར་སྤེལ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། རང་བཙན་ཡང་གདམ་ག་ཡག་ཤོས་དེ་ཡིན་པའི་མ་ཁྱབ་པར་འདོད། ཡང་ཅིག་བཤད་ན། ད་ལྟ་གཅིག་གྱུར་རམ་རང་བཙན་གང་གླེང་ཡང་དོན་སྙིང་ཅི་ཡང་མེད།
དེ་ལས་ཚང་མས་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་མགོ་རྟིང་སློག་རྒྱུ་དེ་ཡིན། གལ་སྲིད་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གིས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་ཁ་བྲལ་བའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ནས་རྩ་རླུང་སྒོམ་ཚོགས་པས་སྤེལ་བཞིན་པའི་དམར་ཤོག་ཚོགས་མི་ལས་ཕྱིར་ཐོན་པ། གུང་གཞོན་ཚོགས་མི་ལས་ཕྱིར་ཐོན་པ། ན་ཆུང་གདོང་ལེན་རུ་ཁག་ལས་ཕྱིར་ཐོན་པའི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་ཡིན་ན། དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ལམ་སང་མགོ་རྟིང་སློག་ཐུབ་པ་ཞིག་ལ་མཐོང་གི་ཡོད།
གནམ་ལོ། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ངྷ་རམ་སཱ་ལར་སྐོང་འཚོགས་གནང་བཞིན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དབུ་ཁྲིད་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གནང་ཕྱོགས་ཐད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་སོང་། ཁོང་གི་གནང་སྟངས་འདིས་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ག་རེ་ཐེབས་པ་དང་རྒྱ་མིའི་ཐད་ནས་ངོས་ལེན་བྱེད་སྲིད་དམ།
ཞུའུ་ཕེ། ངས་བསམ་བློ་བཏང་ན། འདི་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༤ མཆོག་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༠ ལས་རྟོག་པ་མཐོ་བའི་རྟགས་གཅིག་རེད། ཁོང་གིས་གོ་སྐབས་འདི་བཟུང་ནས་སྐྱ་སེར་གཉིས་ལ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྒྱུན་ཤེས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་ཅིང་། ཀློག་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནང་བསྟན་དང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ངོ་བོའི་ཆ་ནས་འགལ་ཟླ་ཡིན་པ་རྟོགས་ཐུབ་པ་ཞིག་དང་། དེར་བསྟུན་ནས་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྲིད་ཇུས་ཐལ་མཐའ་ལྷུང་ཟིན་པའང་ཤེས་ཡོང་གི་འདུག རྒྱ་མི་ངོ་མ་ཞིག་ཡིན་ན་ཁོང་གི་གསལ་བསྒྲགས་འདིར་ངོས་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་པཎ་ཆེན་རྫུན་མ་ཞིག་བཟོས་རྗེས། ཡང་བསྐྱར་ཏཱ་ལའི་རྫུན་མ་ཞིག་བཟོ་འདུན་འཆིང་བཞིན་པའང་རེ་སྟོང་དུ་གྱུར་བ་རེད། བློ་ཕངས་དགོས་པ་གཅིག་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ང་ཕོད་ངག་དབང་འཇིགས་མེད་ལ་བཟུང་བའི་རྣམ་འགྱུར་རེད། ཁོང་གིས་ང་ཕོད་ཀྱི་དམར་ཤོག་དཔོན་གནས་གླེང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ང་ཕོད་ཀྱི་འཆལ་གཏམ་བཀོལ་ནས་གོ་མིན་ཏང་གིས་མ་གཏོགས་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་རྫུན་མི་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་ཚོར་བ་ཞིག་སྤྲད་ཡོང་གི་འདུག དོན་ལ་མི་སེར་དོན་གསུམ་རིང་ལུགས་ལངས་ཕྱོགས་སུ་བཟུང་བའི་གོ་མིན་ཏང་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་གནམ་སའི་བར་ཁྱད་ཡོད་ལ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོའི་རྗེས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་བདེན་དཔང་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད།
གསལ་བསྒྲགས་འདིའི་ནང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཁོང་ངོས་འཛིན་གནང་སྐབས་ཐེ་གཏོགས་བྱས་མེད་པ་གསལ་བོར་བཀོད་འདུག ཡིན་ནའང་། ང་ཕོད་ལྟ་བུའི་བོད་ཀྱི་བླ་བཙོང་མཁན་ཞིག་གི་སྐད་ཆ་ལུང་འདྲེན་གནང་བ་ཡིན་ན། མི་སེམས་སྒུལ་མི་ཐུབ་པའི་ཁར་གནོད་པ་ཐེབས་མི་སྲིད་པའང་མ་རེད། ངས་བསམ་བློ་བཏང་ན། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོའི་དབྱེ་བ་ཆེར་ཤེས་ཐུབ་མེད་པར་སྣང་ཞིང་། གཅིག་བྱས་ན་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཡོད་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ནམ་རྒྱུན་དམར་ཤོག་མགོ་གཙོ་མའོ་ཙེ་ཏུང་ལ་དགའ་བོ་ཡོད་ཚུལ་གསུང་གི་འདུག ཡིན་ནའང་། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང་སི་ཏ་ལིན། ཧའེ་ཐི་ལི་གསུམ་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་མི་གསོད་ལག་དམར་ཆེན་པོ་གསུམ་ཡིན་པ་ཤེས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ཀྱི་མ་རེད།
གནམ་ལོ། ཁྱེད་ཀྱིས་རྩ་ཆེའི་དུས་ཚོད་གང་མང་ཞིག་བཀོལ་ནས་དྲི་བར་ལན་བསྐྱོན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། མཇུག་མཐར་ཁྱེད་རང་ལ་ངའི་ཀློག་པ་པོར་བཤད་འདོད་པའི་སྐད་ཆ་འདྲ་ཡོད་དམ།
ཞུའུ་ཕེ། ངས་ཁྱོད་དང་མཉམ་དུ་བགྲོ་གླེང་བརྒྱུད་ནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་སེམས་གཏམ་དང་ལྟ་ཚུལ་བརྗོད་རྒྱུ་བྱུང་བར་ཤིན་ཏུ་དགའ་སོང་། ང་རང་ལ་མཚོན་ན། འཇིག་རྟེན་འདིར་བོད་མི། རྒྱ་མི། ཡང་ན་མི་རིགས་གཞན་པ་གང་གི་མི་ཡིན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན། ང་རང་རྒྱ་མི་བྱེད་པར་དགའ་བོ་ཡོད་ནའང་། མི་རིགས་ཀྱི་རྒྱ་ལས་བརྒལ་ནས་དྲང་བདེན། བྱམས་བརྩེ། བཟོད་བསྲན་བརྒྱུད་བསྒྲགས་ཀྱིས་འཐབ་རྩོད་པ་རྫུན་མ་ཚོར་ཁ་གཏད་གཅོག་གི་ཡོད།
རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་གདོན་འདྲེ་རེད་ཅེས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ལ་རྒྱ་དམར་གཞུང་ནི་གདོན་འདྲེ་ངོ་མ་དེ་རེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ཀྱང་། “ རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་ཐོག་མར་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང་ཏིན་ཞའོ་ཕེན་ལ་ཡང་སྲིད་བཙལ་རྗེས། ད་གཟོད་ཁོང་གི་ཡང་སྲིད་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱས་ཆོག ” ཞེས་གསུངས་འདུག ཡིན་ནའང་། ངས་བསམ་བློ་བཏང་ན། མའོ་དང་ཏིང་ལྟ་བུའི་མི་གསོད་ལག་དམར་གཉིས་སྔ་མོ་ནས་དམྱལ་བར་ལྷུང་ཚར་བ་རེད། གང་ཞིག་ནས་མི་རུ་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་ཡོད་དམ།
གནམ་ལོ། ཡང་བསྐྱར་འབུམ་རམས་པ་ཞུའུ་ཕེ་མཆོག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ང་ཚོ་ནི་བདེན་དོན་འཚོལ་བའི་མི་རབས་ཤིག་ཡིན་པས། བོད་རྒྱ་གཉིས་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་ལས་བརྒལ་འོས་པར་རེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེ།
ཕྱི་ལོ ༢༠༡༡ལོའི་ཟླ ༩ཚེས ༢༨ཉིན་གྲུབ།
མོས་རང་ལུགས་མང་པོ་ཞིག་བཤད་འདུག ང་འབྲོག་པས་བསམ་ཚུལ་ལ། བོད་ནས་དགྱ་རྒན་འདི་ཚོ་གར་སོང་འདིར་སོང་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་ན་འགྲིག་གི་ཡོད། ཡང་མོས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་ངན་བཤད་བྱེད་ཀྱིན་འདུག དགྱ་ཚང་མ་ལྷམ་ཚོང་བརྒྱབ་ནས་ནི་འདུག་མི་སྲིད་པས་འདི་ཡང་མོའི་མི་ཚེའི་འཚོ་ལམ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད། དེ་མ་གཏོགས་རྒྱ་མི་ཞིག་ཡིན་པས་ཆ་ནས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ད་ལྟའི་བྱས་རྗེས་ལ་འདོད་པ་མ་ཁེངས་བ་ག་ལ་ཡོང་སྲིད།
ཇོ་ཚེ་ལགས།
གཅིག་ ངའི་སྐད་ཆའི་དོན་གོ་བར་གྱིས། མར་ལེ་རིང་ལུགས་པས། མར་ཁེ་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ལས་ལྷག་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་གུང་ཁྲན་ཏང་མི་རྣམས་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ཕར་ཞོག་སྤྱིར་བཏང་གི་མི་ཡག་ཙམ་ཞིག་གི་ལྟ་སྤྱོད་ཀྱང་མེད་པ་རེད།
གཉིས། ངས་མར་ཁེ་སིའི་གཞི་རྩའི་ལྟ་བ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པ་བཤད་ཡོད་མ་གཏོགས་ཡོད་ཚད་ཡང་དག་ཡིན་ཚུལ་བཤད་མེད་ལ་་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་ཟེར་བ་དེ་མངོན་འགྱུར་ཐུབ་ཚུལ་ཞིག་དེ་བས་ཀྱང་བཤད་མེད།
གཞན་གྱི་ལྟ་ཚུལ་དགག་ན་གཞན་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཡག་པོ་ཤེས་དགོས།
ཐུན་མོང་ཐོན་སྐྱེད་རང་ལུགས་(གུང་བྲན་རང་ལུགས)་་་་ཅི་འདྲའི་ཡ་མཚར་བ་ཞིག་རེད་ཨང་། འགྲོ་བ་མི་ཚང་མའི་ཁམས་དང་མོས་པ། བསམ་བློ་དང་རིན་ཐང་ལྟ་བ་མཐའ་དག་གཅིག་སྡུད་དབང་སྒྱུར་བྱས་ཏེ་ཚང་མ་ཟ་ཟུར་ཁ་དོག་མེད་པར་ལེབ་ལེབ་ཅིག་ཏུ་བཏང་སྟེ། འཕྲུལ་འཁོར་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་རྗེས་ད་གཟོད་་་ཐུན་མོང་ཐོན་སྐྱེད་རང་ལུགས་ཟེར་བ་ཞིག་འབྱུང་ཐུབ་ན་ཐང་།
ཆབ་བྲག་གིས་ཀྱང་བཤད་ཀྱིན་བཤད་ཀྱིན་འུད་བཤད་ཉོག་གཏམ་རང་བཤད་ཀྱིན་འདུག གུང་བྲན་རང་ལུགས་ཟེར་བ་དེ་དངོས་པོའི་གཤིས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་རེད་དམ། དོན་དངོས་ལག་ལེན་རུང་བ་ཞིག་རེད་དམ། གུང་བྲན་རང་ལུགས་མངོན་འགྱུར་གྱི་ལམ་དང་ལུགས་སྲོལ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནི་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་འགྲེལ་བཤད་ཅིག་སྐྱོན་དང་། ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་པ་ལྟར་གུང་བྲན་རང་ལུགས་ནི་དམངས་གཙོའི་རང་ལུགས་ལས་ཀྱང་ལྷག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དངོས་དཔང་ར་སྤྲོད་བྱུང་བ་ཡིན་ན། འོ་ན། འཛམ་གླིང་མི་མང་ཡོངས་ཀྱིས་དམངས་གཙོའི་རང་ལུགས་མགོ་རྟིང་སློག་ཏེ་གུང་བྲན་རང་ལུགས་སུ་བསྐྱོད་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྒྱུ་མཚན་དང་གནས་ལུགས་ཅི་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ད་དུང་དམངས་གཙོ་བརྩོན་ལེན་བྱས་འདུག་དགོས་པ་རེད། གུང་བྲན་རང་ལུགས་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་འཚོ་བར་འབྱུང་ཐབས་མེད་པའི་སྟོང་བསམ་རང་ལུགས་པ་ཞིག་རེད། གུང་བྲན་རང་ལུགས་མ་ཤེས་པར་གུང་བྲན་ལ་རྨོངས་དད་བྱས་ན་དེར་ཁྱོན་མི་འདུག
༼ང་རང་ད་དུང་བོད་ཀྱི་རྒྱ་མི་ཞིག་ལ་བརྩི་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད།༽ཐོས་རྒྱ་ཆུང་སོང་བས་ཡིན་ནམ་་་་གང་ལྟར་གཏམ་འདི་རྣ་བར་མི་མཛའ་ནི་ཞིག་རེད གནམ་ལོ་ལགས་ཀྱི་འདིའི་ཐོག་སྐད་ཆ་དྲིས་མེད་པ་འདི་་་མོའི་བསམ་ཚུལ་དང་མཐུན་པས་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་གཞན་ཞིག་་་་་་་་ངའི་འདི་མ་གཏོགས་གསར་བ་ཅི་ཡང་མ་གོ་ཐ
བོད་པའི་མིང་ཅན་ལགས།
མར་ཁེའི་ལྟ་བ་དེ་རྩོད་སྒྲུབ་དངོས་གཙོ་སྨྲ་བ་རེད། གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་ཡང་དག་པ་ཡིན། སྐད་ཆ་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན་ཚན་རིག་གི་ལྟ་བའི་རྨང་གཞི་བྱས་ཡོད།
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཚང་ནོར་ཡོད་མེད་དེ་ཁྱེད་ཀྱིས་མཁྱེན་སྲིད་ན་མ་གཏོགས་ངས་མི་ཤེས།
ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐད་ནས་་སྐབས་དེར་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་གསར་བརྗེ་བྱེད་དགོས་པ་དང། འབྱོར་མེད་གྲལ་རིམ་ཡར་ལ་ལངས་དགོས་པ། མི་རིགས་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་དང་མི་རིགས་རང་བཙན་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཡང་ཡོད་པ་ནས་གྲལ་རིམ་དང་མི་རིགས་་རྒྱལ་མཚམས་མེད་པའི་ཞི་བདེ་དང་འཆམ་མཐུན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ལ་བློ་ཁ་ཕྱོགས་དགོས་ཚུལ། དཔལ་འབྱོར་ཐད་ནས་ཀྱང་མ་ལས་ན་མི་ཐོབ་པ་དང་་རྩོལ་བསྟུན་མཁོ་སྤྲོད་སོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་དེ་དག་ཡག་པོ་མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་དཀའ། མདོར་ན་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་པ་ངོ་མ་ཞིག་ཡིན་ན་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ལས་ལྷག་དགོས་པའི་ཚད་གཞི་དེ་དག་ཡག་པོ་མིན་པ་དང་ཡང་དག་མ་ཞིག་མིན་པར་ལག་ལག་བསྟར་མཁན་རྒྱ་དམར་གཞུང་སོགས་ཀྱིས་མར་ལེའི་དར་ཆ་ཕྱར་ནས་མར་ལེ་རྫུན་མ་སྤེལ་བས་ད་ལྟའི་གནས་བབ་འདི་འདྲར་ལྷུང་བཞིན་པ་རེད།
བོད་པ་ལགས། “གོ་མིན་ཏང་གིས་མ་གཏོགས་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་རྫུན་མི་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་ཚོར་བ་ཞིག་སྤྲད་ཡོང་གི་འདུག”ཅེས་པ་ཁོ་མོའི་སྐད་ཆ་རེད། ང་ཕོད་ཀྱི་སྐད་ཆ་དེས་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་རྪུན་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད། འདས་གུང་ཁྲན་ཏང་རྫུན་མི་བཤད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་དགོས་དོན་མེད། ལུང་འདི་དྲངས་དོན་ཡང་གོ་གུང་གཉིས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྒྲོག་གཏམ་སྤེལ་གྱིན་པ་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད།
ཅིང་ཅེ་ཧྲི་རྗེས་འབྲེལ་བའི་གོ་མིན་ཏང་གིས་ཀྱང་བོད་ལ་ཁ་ཡག་དང་རྫུན་གཏམ་ཅི་ཙམ་བཤད་ཡོད་པ་འབུམ་རམས་མ་དང་ཁྱེད་རང་གཉིས་ཀས་ད་དུང་མི་ཤེས་ན་ཁག་མི་འདུག ཡིག་ཆ་ཀློགས།
བོད་མི་ཆོས་ལྡན་ཚོས་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་གཅིག་སྡུད་མགོ་ཁྲིད་ངོས་ལེན་པའི་ཐོག་ནས། ཏང་གི་ཁྲིམས་འོག་ནས་རང་སྐྱོང་འཚོལ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བ་འདི་ཚད་ག་འདྲ་ཞིག་ནས་གོ་བ་ལེན་དགོས་མིན་དངོས་གནས་ཤེས་ཁག་པོ་འདུག ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཡིན་པའི་རང་སྐྱོང་ཞེས་པ་འདི་མཚན་ཉིད་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཐད་ནས་ག་འདྲ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ན། དེང་སྐབས་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་སྒྲོགས་བཞིན་པའི། གུང་བྲན་རིང་ལུགས་ཀྱི་གཅིག་སྡུད་དམངས་གཙོ་དང་། ཏང་ནང་གི་དམངས་གཙོ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་དཔལ་འབྱོར་ལམ་ལུགས། ཀྲུང་གོའི་གཞི་རྩའི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་གི་ཕྱི་འབྲེལ་ལམ་ལུགས་ཟེར་བ་འདིའི་རིགས་ནི། སྨུག་ལ་ལུང་ནང་གི་རི་དྭགས་ལྟ་བུ་རེད། གཞན་འཁྲུལ་བྱེད་དང་ཁ་གཡར་ས་ཙམ་ལས་རིག་པས་དཔྱད་དེ་ལེགས་ཉེས་བགར་སའི་གཞི་ཞིག་རྙེད་ས་ཡོད་པ་མ་རེད།
ཆབ་བྲག་གིས་་་་་གོང་མིན་ཏང་གིས་སྐྱག་རྫུན་བཤད་པ་ཟེར་བ་གོ་མི་འདུག ཁོ་མོས་གོང་མིན་ཏང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་ཅིག་མཁན་མ་རེད། བདེན་པ་བཤད་མཁན་ཅིག་རེད་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད། དེིའ་ཕྱིར་ང་ཕོད་ཀྱིས་གོང་མིན་ཏང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་མཁན་ཡིན་ཤག་ཤག་བྱས་པ་ནོར་བ་རེད་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་མོའི་་བཤད་པ་འདི་གསར་བ་གང་ཡང་མ་རེད། ནམ་རྒྱུན་ཧྥ་ལོང་གོང་གི་བཤད་བཞིན་པའི་སྐད་ཆ་དེ་དག་རེད། བརྒྱ་ཆའི་གོ་ལྔ་བདེན་པ་རེད། རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད། ང་ཚོ་བོད་ཚོས་ལས་བརྒྱ་འགྱུར་སྟོང་འགྱུར་གི་ཧྥ་ལོང་གོང་གི་དམར་ཕྱོགས་ལ་འཚང་འབྱིན་བྱེད་ཐུབ་གི་འདུག དེ་ཕྱིར་ཁོ་བོའི་གྲོགས་པོ་ཁ་ཤས་ལ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་དཔྱད་པ་དགུ་སྐོར་མ་དང་་རྒྱབ་ཤ་དམར་པོའི་དེབ་སོགས་བོད་ཡིག་ཐོག་བསྒྱུར་བར་སྐུལ་མ་བྱས་པ་ཡིན་མོད་བསྒྱུར་མཁན་བྱུང་མ་སོང་། འདི་ནས་ཡང་གནམ་ལོ་ཡག་སོགས་ལ་དེབ་དེ་དག་བསྒྱུར་ཐུབ་པའི་སྐུལ་མ་བྱེད་གི་ཡོད།
བོད་པའི་ནང་གུང་ཁྲན་གི་ལྟ་བ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པར་ཤེས་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་མ་སོང་། གུང་ཁྲན་གི་ལྟ་བ་ལ་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཁས་པ་དང་ཆབ་སྲིད་པ་ཚོས་གུང་ཁྲན་གི་ལྟ་བ་ལ་སྐྱོན་བརྒྱག་གི་ཡོད་པ་རེད། ལྟ་བ་སྐྱོན་ཡོད་ན་དེ་སྒྲུབ་མཁན་ལ་སྐྱོན་པ་ཡོད་པ་བཤད་མ་དགོས་པ་རེད།
༧་གོང་ས་མཆོག་གི་ཁོང་མར་ཁེ་སི་ཕྱེད་ཀ་ཡིན་གསུངས་པ་དང་་མར་ལེའི་ལྟ་གྲུབ་ཡག་པོར་གསུངས་པ་ལ་དགེ་དབང་གཞན་པ་ཞིག་གཟིགས་པ་མིན་ན་ཁོང་ནོར་བ་རེད། མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན་གུང་ཁྲན་གི་ལྟ་བ་རང་བྱུང་གི་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད།
༡ གནམ་ལོས་ཁུར་བླངས་བ་ཡག་པོ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་བོད་ནས་སྐྱེས་བའི་རྒྱ་མི་ལ་བོད་ཀྱི་རྒྱ་མི་བཏགས་ན་ཉེན་ཚབ་ཆེནཔོ་་རེད། དེ་ལྟར་ན་མང་མོའིའོས་བསྡུ་བྱེད་དགོས་བྱུང་ན་རྒྱ་མི་ས་ཡ་བདུན་བོད་ན་ཡོད་པས་བོད་ས་ཡ་དྲུག་ཙམ་གི་རླགས་མི་ཁེལ།
གཅིག“གོང་མིན་ཏང་གིས་སྐྱག་རྫུན་བཤད་པ་དེ་ལྟར་ང་ཚོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་དེའི་རྗེས་སུ་རྒྱུགས་ནས་མུ་མཐུད་སྐྱག་རྫུན་བཤད་དགོས་དོན་ག་རེ་ཡོད་དམ།”ཞེས་པའི་ལུང་འདྲེན་འདིའི་གོ་དོན་འབུམ་རམས་མས་མ་གོ་བ་འདྲ་བོ་ཞིག་འདུག ལུང་དེས་གོ་མིན་ཏང་མ་ཟད་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་ཀྱང་སྐྱག་རྫུན་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་པ་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད། དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་གི་མི་ཞིག་མིན་པར་ཏང་གིས་གསོ་སྐྱོང་དང་རེ་བ་བཅོལ་སའི་ང་ཕོད་ཀྱིས་གསུངས་པ་དྲངས་པར་དོན་སྙིང་ཆེ།
གཉིས། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུས་ཁོང་མར་ཁེ་སི་ཕྱེད་ཀ་ལྟ་བུ་ཡིན་གསུངས་པ་དེ་ཡང་མར་ལེའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཆ་ནས་ཡག་པོར་གཟིགས་ནས་གསུངས་པ་ཞིག་རེད། ལྟ་གྲུབ་དང་དེ་ལག་བསྟར་བྱེད་གཉིས་གཅིག་པ་མིན། ནང་ཆོས་ལ་མཚོན་ཡང་ནང་ཆོས་ཁ་ལ་ཁྱེར་བའི་ཞབས་འདྲེན་པ་ཧ་ཅང་མང།
ལྷ་སྡེ་གནམ་ལོ་ཡག་གིས་བོད་དོན་ལ་ཚོར་ཤེས་རྣོ་བའི་རྒྱ་མོ་ཞིག་བཙལ་ནས་བཅར་འདྲི་རྒྱས་པ་ཞིག་གནང་བས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བཀའ་དྲིནཆེ་ཞུ་བ་དང་ལྷན་དུ་དོན་དག་དེ་གཉིས་ཀྱང་མོའི་རྣ་སྒོར་འཇོག་རོགས་ཞུ།
ད་ལྟ་རྒྱ་མི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོའི་བསམ་ཚུལ་ཅི་རིགས་ཚུར་བསྡུ་བྱ་རྒྱུ་འདི་ང་རང་ཚོས་ནང་ཁུལ་གླེང་མོལ་ལས་གལ་ཆེ་བས་མུ་མཐུད་འདི་རིགས་ཇེ་མང་ལ་གཏོང་རོགས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མར་ཞུ་འདོད་བྱུང།
རྒྱའི་འབུམ་རམས་པ་ཞུའུ་ཕའེ་ཟེར་བ་མོ་རྒྱའི་སྐད་ཡིག་རང་ལ་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ཚོད་འདུག ང་ཚོའི་འབུམ་རམས་པ་ཁོང་རང་གི་སྐད་ཡིད་ཀློག་ཤེས་ཙམ་གྱི་འབུམ་རམས་པ་ཞིག་ཡིན། ཡིན་ནའང་ས་ཆའི་ཚོད་ཀྱི་རི་དྭགས་ཡིན་པས་བཤད་རྒྱུ་ཅང་མེད། ཞུའུ་ཕའེ་ཡི་སྐད་ཆ་བློ་ལ་འཐད་ཤོས་དེ་གཅིག་གྱུར་དང་རང་བཙན་གང་ཡིན་ཀྱང་སྟག་ལ་སྟག་སྤགས་སློང་བ་འདྲ་ཚུལ་དང་། དེ་ལས་སྔོན་ལ་དམར་གཞུང་མགོ་རྟིང་སློག་དགོས་ཚུལ་སོགས་རེད།
སྐད་ཆ་རྣ་བར་ལྷུངས་འགྲོ་བ་ཞིག་ནི། ༧རྒྱལ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་དུ་ཕེབས་ཐུབ་ཀྱི་རེད་མ་རེད། ཕེབས་འཇུག་གི་རེད་མ་རེད། ག་དུས་ཕེབས་ཐུབ་ཀྱི་ཡིན་སྐོར་གསལ་བ་འདི་རེད། འདི་སྙིང་རྗེ་བོ་དང་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་ས་ཞིག་མིན་འགྲོ ཁོ་མོ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ནག་པ་དག་ཀྱང་སྤྱི་མཚུགས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕེབས་རྒྱུར་འགོག་གི་ཡོད་ན། རང་རེའི་བོད་མི་ཚོས་བསམ་བློ་ཞིག་གཏོང་དགོས་རྒྱུ་རེད། ལྷག་པར་ཏུ་མགོ་འཚོས་མཁན་ཚོས་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན་དགའ་ས་རེད། གནད་དོན་འདི་དང་འབྲེལ་ནས་ཁ་སང་བོད་ནས་ཡོང་མཁན་ཞིག་གིས་བརྗོད་གསལ་ལ། འདི་གར་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཁ་ཤས་ཀྱི་མིང་དང་པར་བསྟན་ཏེ། ཕ་ཡུལ་དུ་ཡོང་འདོད་ཡོད་ན་བྱེད་བཞིན་པའི་ལས་ཀ་མཚམས་འཇོག་བྱས་ན་དགའ་བའི་ཉེན་བརྡ་སྣང་མེད་ཐོག་བཏང་འདུག དེ་ནི་མི་དཀྱུས་མ་ཞིག་བོད་དུ་ལོག་ཆོག་མིན་གྱི་སྐོར་རེད། དེ་ནས་ང་ཚོར་མགོ་བསྐོར་ཐེབས་མིན་ཡང་ཤེས་གསལ་ཐོག སྐད་ཆ་འདི་བཀའ་ཁྲིའི་དམ་བཅའ་ལས་འཕྲོས་པ་དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཡག་པོ་འདུག
གཉིས་ནས་སྐད་ཆ་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ། དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་དང་རྒྱ་མི་གཉིས་ལ་བཤིབ་བསྡུར་ཞིག་བྱས་བཞག་པ་དེ་རེད། བཙན་བྱོལ་ནས་རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བོད་དང་སྤྱི་མཚུངས་ཀྱི་གཉའ་གནོན། གསོད་གཏུབ། གསར་བརྗེ་བྱས་པ་ཕལ་ཆེར་ཤེས་ཡོད་ཀྱི་རེད་འདོད་མོད། འོན་ཀྱང་འདི་གའི་བུ་བཅོལ་ཁང་ཞིག་ཏུའང་བྱིས་པ་ཚོས་འཁོན་རེས་བྱེད་དུས་ལམ་སེང་༼ རྒྱ་མི་ ༽ཟེར་བའི་ཚིག་དེ་ཐོན་ཡིང་གི་འདུག བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་དེ་ཚོར་རྒྱ་མི་ཟེར་དུས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་མཚོན་ཆ་ཐོགས་མཁན་འདྲ་བོ་ཞིག་གི་སྣང་བརྙན་བསྐྲུན་འདུག དེ་བཞིན་སློབ་མཐར་ཕྱིན་ནས་ལས་བྱེད་པའི་ནང་དུའང་རྒྱ་མི་ཟེར་ན་ཚོར་བ་ཡ་མཚན་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚང་མར་གསལ་བོ་རེད། ཡིན་ནའང་ཚོར་བ་སྤྲད་བཞག་པའི་སློབ་གསོ་འདི་འགྲིག་མིན་ངས་གླེང་མི་ཐུབ་ཀྱང་། སློབ་གསོ་དེ་སྤྲོད་དགོས་དོན་༼ རྒྱ་མི་༽ཤེས་ནས་སྤྲད་པ་ཡིན་མིན་ང་ལ་དོགས་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་དེ་འདྲས་ང་ཚོས་རྒྱ་མི་གཅིག་དང་། ཡང་ན་རྒྱ་ནག་མི་མང་། དེ་བཞིན་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་ཟེར་བའི་འགག་སྒོ་ཡོད་ཚད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མིན་དང་། ཤེས་ཡོད་མེད་སུས་ཀྱང་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོས་ཞུ་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད་འདོད།
འ་ལེ། ཐེ་ཝན་ལ་འབུམ་རམས་པ་དེ་འདྲ་མང་པོ་རེད་པས། བོད་ལ་འབུམ་རམས་པ་ག་ཚད་ཡོད་དམ། སྐད་གཉིས་སྐད་གསུམ་རྩོམ་པ་པོ་ག་ཚད་ཡོད་དམ། ལོང་བའི་སྐད་ཆ་རང་རེད།
འབུམ་རམས་པའི་མིང་དང་ལག་ཁྱེར་ཡོད་ཙམ་ལ་ཧ་ལས་རྒྱུ་མི་འདུག དཔེར་ན་ཐེ་ཝན་གཅིག་པུ་ལ་མཚོན་ན། ལོ་རེ་རེ་ལ་སློབ་ཕྲུག་འབུམ་རམས་པའི་ལག་ཁྱེར་ཐོབ་མཁན་ཁྲི་གཉིས་ཡར་མར་རེད་འདུག །འོན་ཀྱང་ལས་ཀ་མེད་མཁན་གྱི་འབུམ་རམས་པ་མང་པོ་འདུག