འཇིགས་མེད་ཚེ་རིང་།
རྒྱ་མིས་རང་ཆགས་གཞན་སྡང་གི་བསམ་བློ་དེ་ལས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རེ་བ་མཐོང་དཀའ་ནའང་། ཁོ་ཚོས་ད་དུང་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕ་ས་འཛམ་པོའི་གླིང་གི་བཟོ་བསྐྲུན་ས་ཁུལ་ཆེ་ཤོས་སུ་བསྒྱུར་ཟིན་པའི་འཇིགས་པ་ལ་ངོས་ཟིན་ཐོབ་མེད་ཅིང་། རང་ཉིད་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་ལས་སྣོན་བྱས་པའི་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་མི་དང་འདྲ་བའང་ད་དུང་ཚོར་རྒྱུར་ལྷག་ཡོད། ནམ་ཞིག་ཁོ་ཚོར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཀླད་པའི་ཁ་ལོ་བ་བྱས་ཆོག་པའི་གོ་སྐབས་དང་ལམ་སྟོན་ཐོབ་ཚེ་ཁོ་ཚོས་བདག་དབང་དང་སྲིད་དབང་གང་ལའང་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བར་ཁྱིམ་ཚང་སྐྱོང་རྒྱུ་དང་། ཧ་ལས་ན་འཛམ་གླིང་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པའི་ཚོང་རྫས་ཀྱི་བྲིན་ཁ་དེ་ལས་སྐད་ཆ་རྫིག་པོ་རེ་བཤད་རྒྱུ་ལས་ལྷག་ཡོང་རྒྱུ་མ་རེད། གལ་སྲིད་བོད་ལ་རང་བཙན་ཅན་གྱི་རང་གི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་སྐབས་དེར་ཁོ་ཚོས་བོད་ཀྱི་མི་སེར་ཐོབ་ཆེད་རང་ཉིད་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་སུ་བཟུང་མྱོང་བའི་མའོ་ཙེ་ཏུང་ཕག་པ་དང་། ཏུན་ཞའོ་ཕིན་རུས་སྦལ། ཅང་ཙེ་མིན་གཙང་བོའི་འཇིགས་པ་དམངས་ལ་འདྲེན་མཁན་བཅས་སུ་ངོས་ལེན་བྱེད་པ་མ་ཟད། ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་མི་གསོད་ལག་དམར་ཡིན་པའི་འབོད་སྒྲ་གངས་རིའི་ལྗོངས་ནས་ཐོག་མར་བསྒྲག་སྲིད། དམར་ཤོག་དམག་མི་རྣམས་ཀྱང་དེ་འདྲ་རེད།
ཉེ་བའི་ཉིན་ཤས་སྔོན་བོད་ཁམས་ཁུལ་གྱི་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་ཅིག་གི་སྐབས་སུ་ཀྲུང་གུང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཞི་རྒོལ་བར་མེ་མདའ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པའི་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་པ་མ་ཟད་ལག་ལེན་ཏུ་བསྟར་བ་བྱུང་ཡོད། “དྲུག་བཞིའི་དམར་གསོད་ཆེན་མོའི་”༼༡༽ རྗེས་སུ་ཀྲུང་གུང་སྲིད་དབང་ནི་ཀྲུང་གུང་སྲིད་དབང་བཙུགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཡོངས་སུ་མེ་མདའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོད་པ་དང་། མེ་མདས་ད་གཟོད་ཀྲུང་གོའི་སྲིད་དབང་གི་ཚེ་སྲོག་བསྐྱངས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ཚུན་གྱི་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ནི་ཡོངས་སུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁྲོམ་རྭ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ཅིང་། དཔལ་འབྱོར་གྱིས་རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་སེམས་ཁོངས་སུ་དེ་སྔའི་མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་ཚབ་བྱས་ཏེ་མགོན་དང་སྐྱབས་སུ་གྱུར་མགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་མོར་ཕྱིན་ཡོད། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ངས་གནས་ལུགས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་”མེ་མདས་བླངས་པའི་སྲིད་དབང་མེ་མདས་བརླགས་སྲིད་”པའི་ཐད་རྗེས་འདེད་རིགས་རྟོག་གི་བསམ་ཚུལ་བརྗོད་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ཧ་ཅང་ལས་སླ་བོ་ཡིན་ཏེ་དཔལ་འབྱོར་ཁྲོམ་རྭའི་རང་དབང་དང་ཀྲུང་གུང་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འགལ་ཟླ། བཟོ་ལས་པའི་ངལ་རྩོལ་གྱི་དུས་ཚོད་དང་གླ་འབབ་ཀྱི་ཧེ་བག འདྲ་མཉམ་མིན་པའི་ཀྲུང་གོ་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བ་བཅས་ནི་གོ་སྐབས་འདྲ་མཉམ་མ་ཐོབ་པ་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་འདྲ་མཉམ་མིན་པ། ཁྲིམས་ཀྱི་མདུན་སར་དྲང་སྙོམས་མ་བྱུང་བར་དངུལ་དང་དབང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་ཁོ་ལོ་བསྒྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་དག་གིས་ཡིན་ཞིང་། ལོ་རེ་བཞིན་མང་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གཞུང་རྒོལ་མི་མང་དང་། ཀྲུང་གུང་གི་ཁྲིམས་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་མེ་མདས་བླངས་པའི་གནས་ཚུལ་ལྟ་བུ་ངའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཡིན་པར་བཤད་ཆོག རྣམ་པ་འདི་ཡིས་ཀྲུང་གུང་གི་དྲག་ལས་ཟིལ་ཤུགས་དམངས་ཁྲོད་དུ་སྤྱང་ཀི་ དང་སྟག་གཟིག་གི་འདྲ་ཆོས་སུ་བཀོད་ངེས། དེའི་སྟེང་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་ཀྲུང་གུང་ཕྱོགས་སུ་འདོད་པ་མ་ཁེངས་པ་བསྣན་ཚེ་‘ཀྲུང་གུང་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲག་ཆས་‘ཀྲུང་གུང་སྲིད་དབང་རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན་དྭང་ལེན་མེད་ན་སྲིད་དབང་ཇི་ལྟར་འབྱུང་།
རང་བསྲེགས་ཞི་རྒོལ་དང་བརྡ་ཆད་གོ་བརྗེས་ཀྱི་གནད་དོན།
ཀྲུང་གུང་གི་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་ཀྲུང་གུང་དབང་འཛིན་པའི་བཤད་ཡམ་ནང་དུ་བརྡ་ཆད་གོ་བརྗེས་ཀྱི་གནད་དོན་ཚབས་ཆེན་བསླེབས་ཏེ་མི་རྣམས་ལ་ཀྲུང་གུང་གི་བརྡ་སྤྲོད་ཤེས་ཚད་ཐད་ཉམ་ཆུང་བའི་རྣམ་པ་ཐོན་ཡོད། གཞན་དུ་ན་ཁོ་བོས་ཀྲུང་གུང་གིས་སྤེལ་བའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་རྩོམ་ཡིག་ནང་དུ”རང་བསྲེགས་ཞི་རྒོལ་”ལ་”དྲགས་ཤུགས་”ཀྱི་བརྡ་སྦྱོར་བྱས་ཡོད་པའི་ཐད་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་བསམ་ཚུལ་མཐོང་བ་མ་ཟད། ཆེད་མངགས་མི་རྣམས་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་བའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་དང་། དེང་རབས་རྒྱུད་ལམ་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་པའི་ཀྲུང་གུང་དབང་བསྒྱུར་ས་ཁུལ་གྱི་མི་རྣམས་ལ་འགན་འཁུར་མེད་པའི་སྐད་ཆ་སྤེལ་བ་དང་། འཁྱོག་བཤད་རྩོམ་ཡིག་གིས་འཇིགས་སྐུལ་བཞིན་པ་མཐོང་གི་འདུག
སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༦ ཉིན་ཡེ་རྡོས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་པའི་བྲིས་ཡིག་༼༢༽ཅིག་གི་ནང་དུ་རང་བསྲེགས་ཞི་རྒོལ་ལ་ཉེས་འཛུགས་ག་འདྲ་བྱས་ཡོད་མེད་ལ་མ་བལྟས་པར་༸གོང་ས་༸ སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་བཀའ་སློབ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཏེ་བོད་མིའི་ཞི་རྒོལ་རང་བསྲེགས་ལ་ཚོད་འཛིན་ཐུབ་པའི་རེ་བ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༨ ཉིན་༸གོང་ས་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཀྱིས་རང་དབང་ཆེད་དུ་མེར་བསྲེགས་གནང་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་འདས་མཆོད་སྨོན་ལམ་ཚོགས་པ་དང་། ཉིན་གང་ཟས་བཅད་སྙུང་གནས་སུ་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བའི་ཐད་”རྒྱབ་སྐྱོར་”དང”་ངོ་རྒོལ་”གྱི་བརྡ་སྦྱོར་བྱས་ཡོད། བསམ་ཡུལ་འདས་པ་ཞིག་ནི་ཀྲུང་གུང་གིས་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་ལོ་ངོ་དྲུག་བཅུ་འདས་ཀྱང་བོད་མིའི་ཕྱི་ནང་གི་གོམས་སྲོལ་ལ་རྒྱུས་མངའ་དང་འགྲེལ་བཤད་དངོས་མ་ཞིག་ད་དུང་ཡང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་དེ་རེད།
དྲག་ཆས་གང་ཡང་འཁྱེར་རྒྱུ་མེད་པར་མེ་ལྕེའི་ཁྲོད་དུ་རང་སྲོག་སྟིམ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་དྲག་ཤུགས་སྤྱད་ཡོད་ཚེ། རྫ་སྐྱེ་རྒུའི་ས་ཡོམ་གོད་ཆགས་སྐབས་ན་ཆུང་བྱིས་པ་ཁག་ཅིག་གི་གཅེས་པའི་ཚེ་སྲོག་སྐྱོབ་ཆེད་རང་སྲོག་བཏང་བའི་ཧོང་ཀོང་གི་དགེ་རྒན་ལྷག་བསམ་ཅན་དེ་དང་། རང་གི་བྱིས་པའི་གཅེས་སྲོག་སྐྱོབ་སླད་ཁ་པར་དུ་འཕྲིན་ཐུང་ཞིག་བཞག་སྟེ་རང་ཉིད་བྱིས་པའི་སྲོག་གི་གོ་འཁྲབ་གནང་བའི་ཨ་མ་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་དྲག་ཤུགས་ལ་སྤྱོད་མཁན་དུ་མ་གྱུར་བ་རེད་དམ། ད་དུང་ཀྲུང་གུང་གི་ངོས་འཛིན་འདི་ལྟར་ན་རྒྱ་རིགས་ནང་འཁྲུག་༼༣༽གི་སྐབས་སུ་གུང་ཁྲན་ཕྱོགས་གཏོགས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་བ་དང་དྲག་སྤྱོད་པ་གྲངས་ཀ་ཧ་ཅང་མང་པོ་འབྱུང་བ་མ་ཟད། ཀྲུང་གུང་ནི་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པ་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཤོས་དེ་རུ་གྱུར་དང་འགྱུར་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཀྱང་། འདི་ལྟ་བུའི་རྩོད་པ་ནི་ཀྲུང་གུང་དང་བོད་སུ་ལའང་དགོས་མེད་ཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཀྲུང་གུང་དང་བོད་བར་གྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ལའང་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་ཞིག་རེད། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་རང་བསྲེགས་ནི་ཀྲུང་གུང་གི་གསར་བརྗེའི་དཔའ་བོ་རང་སྲོག་གཏོང་མཁན་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་ཞེ་གཅིག་ཡིན་ཏེ་ཁོ་ཚོས་ཐ་ན་བོད་སྡོད་རྒྱ་མོ་ཚོའི་སྨིན་མ་བྲིས་མའི་ཚབ་ཏུ་སོལ་བ་ནག་པོ་ཙམ་ཡང་བྱུགས་མྱོང་མི་འདུག་ལ། ཀྲུང་གུང་གཞུང་ཞབས་པའི་ལས་ཁུངས་གྲོལ་ཚུགས་ཀྱི་ལམ་ཙམ་ཡང་བཀག་འགོག་མ་བྱས་པར་མེ་ལྕེ་ལྷབ་ལྷབ་ཁྲོད་དུ་རང་གི་དགོས་འདོད་བསྒྲགས་པ་ལས་མེད་པ་ང་ཚོས་གསར་ལམ་ཁག་ལས་གཟུགས་རིས་དངོས་མའི་བརྙན་ཕབ་མཐོང་ཐུབ་པ་རེད། དེ་ཡིན་ཡང་། ཀྲུང་གུང་ཕྱོགས་ནས་ངེས་པར་དུ་ཞི་བ་དང་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་བརྡ་དོན་གོ་བརྗེས་ཀྱིས་སྤྱོད་པའི་སྣང་ཚུལ་འདི་ལ་དགོས་འདོད་གཞན་ཡོད་པ་རེད་དམ།
ཀྲུང་གུང་གི་གཏམ་དང་བོད་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ།
ཀྲུང་གུང་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་པའི་སྐབས་འདིར་ཝུན་ཅ་པའོ་ཡིས་བོད་མི་ཞི་རྒོལ་རང་བསྲེགས་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་ངོས་འཛིན་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤིག་བྱས་ཡོད་པ་ནི་མ་རབས། ཐ་ཤལ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆེ་མཐོང་མེད་མཁན། མདོར་བསྡུས་ན་འཆི་བ་ལས་གཞན་གྱི་ལམ་ཁ་ལྷག་མེད་མཁན་ཞེས་པ་འདི་རེད། འོན་ཀྱང་། རང་བསྲེགས་ཞི་རྒོལ་གནང་མཁན་གྱི་ཁྲོད་དུ་བླ་མ་དང་། དགེ་འདུན་པ། བཙུན་མ། ཨ་མ། སློབ་མ། ཚོང་པ་སོགས་ཡོད་པས་འདི་དག་སྲིད་བློན་ཝུན་ལགས་ཀྱི་སྡོམ་ཚིག་གིས་མཚོན་ནུས་སམ། ཡང་ན་ཁོས་ཤི་བོར་དམའ་འབེབས་བྱས་པ་རེད། རང་དབང་གི་རྩོམ་པ་པོ་རྒྱ་རིགས་ཡུས་ཅེ་༼༤༽ཡི་སྐད་ལྟར་ན་”འཁྲབ་སྟོན་གདོང་འབག་ཅན་གྱི་སྲིན་བློན་ཝུན་ཅ་པའོ་”ཡིས་འཛུམ་ཤིག་ཤིག་དང་ཞི་འཇམ་གྱི་ཟོལ་བརྫུས་རྣམ་པ་དེ་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཐོན་པར་མི་མང་པོ་ཞིག་ཡིད་ཆེས་དཀའ་བ་ཡིན།
ང་ཚོས་སྤྲུལ་སྐུ་བསོད་བྷ་ལགས་ལ་ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྲུང་གུང་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ལས་ཀྱང་ཡིད་ཆེས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་པ་མི་དམངས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་བར་དངུལ་གཡར་བའི་དཔང་བོ་རུ་རེ་འདུན་ཞུས་ཡོད་པ་གཅིག་བུས་ཀྱང་གསལ་བཤད་བྱེད་ཐུབ་ཅིང་། ཁོང་གིས་གནང་བའི་ལས་དོན་ནི་མི་མང་གིས་གུས་བརྩི་ཐོབ་པ་ཞེ་གཅིག་རེད། དེའི་མཚོན་པའི་ཁམས་རྟའུ་ནས་ཡིན་པའི་སྐུ་ཞབས་ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་རང་བསྲེགས་ཞི་རྒོལ་མ་བྱས་པའི་སྔོན་ཁོང་ནི་མི་མང་ལ་སྣེ་ཁྲིད་གནང་མཁན་གྱི་གྲས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་གིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་བསང་གསོལ་ལས་འགུལ་ལྟ་བུ་ལ་ཞུགས་པའི་མི་གྲངས་ཉུང་ཉུང་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། རང་བསྲེགས་ཞི་རྒོལ་གྱི་མེ་ལྕེའི་ཁྲོད་དུ་དཀར་གཙང་གི་ཁ་བཏགས་འཐེན་པའི་གུས་བརྩི་དང་། མེར་བསྲེགས་རེ་རེའི་རྗེས་སུ་ས་གནས་བོད་རིགས་ཀྱིས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་དང་། རྒྱབ་གནོན་ངོ་རྒོལ་གྱི་འབོད་སྒྲ་བར་མེད་མཆེད་ཀྱིན་པ་དེ་ཡིས་སྲིད་བློན་གྱི་སྡོམ་ཚིག་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡང་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག
ཀྲུང་གུང་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་གིས་གབ་སྦས་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ད་དུང་ཡིད་སྐྱོ་བའི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ། རང་དབང་ལུང་བར་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་མ་མཐོང་ན་ཡིད་ཆེས་དཀའ་ཞིང་། གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཆ་ཚང་ཞིང་། རྩོམ་བྲིས་རང་དབང་གི་ཐོབ་ཐང་ལ་ཚད་བཀག་མེད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུའང་གསལ་བོ་བྱེད་པར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་རེད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ནང་གི་བོད་གནས་ཤེས་རྟོགས་ཀྱི་ཞན་ཆ་ནི་“གསེར་རྟའི་མི་གསུམ་གྱི་རང་བསྲེགས་”ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱི་ནོར་འཁྲུལ་གཅིག་བུ་མ་ཡིན་པར་མདོ་སྨད་རེབ་གོང་ཀོའུ་སྡེ་ལུང་པར་རྒྱ་གཞུང་གི་གཏིང་འཛིན་འོག་ཞ་ཉེའི་གཏེར་ཁ་ལོ་ངོ་བཅོ་ལྔ་ལྷག་ལ་སྔོག་འདོན་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ལོ་ངོ་ལྔ་དྲུག་ཅེས་བསྒྲགས་པ་ལྟ་བུའང་ཡོད་པས། བོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་ཞིབ་ཚགས་མིན་པའི་སྐྱོན་སྤངས་ཏེ་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་རྒྱུས་ལོན་དང་ཤེས་རྟོགས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཀྲུང་གུང་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་དུ་ ལག་བསྟར་བྱས་པའི་སྲིད་བྱུས་ནི་ད་ལྟའི་འདི་ལས་ཀྱང་སྐྱི་གཡའ་བ་ཞིག་ཡིན་ངེས།
བོད་དོན་ཉམས་དམས་སུ་གཏོང་བའི་བྱེད་ཐབས་འདི་རེད་དམ།
༸ རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་སྲིད་སྐྱོང་སྟག་བྲག་ལས་བཞེས་པའི་སྲིད་དབང་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འཐུས་མི་ལ་གསོལ་བསྩལ་གནང་བའི་སྔ་རྗེས་སུ་ཀྲུང་གུང་ཕྱོགས་ནས་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་བཤད་རྒྱབ། བཀའ་བློན་ཁྲི་བས་དམ་འབུལ་གནང་རྗེས་ཀྲུང་གུང་གི་གཞུང་འབྲེལ་དྲ་བར་བཀོད་པའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་ཏུ་སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་མི་མང་གིས་ཐད་ཀར་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཆ་ཡོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཅན་གྱི་མི་སྣ་རུ་བརྗོད་ཡོད་ ༼༥༽ པ་དང་། ཀྲུང་གུང་གི་སྐད་ཆ་ལྟར་ན་ཤེས་ཡོན་ཚད་ལྡན་ཡོད་ཀྱང་ལམ་ཁ་ནོར་བའི་སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་སེང་གེར་ཁུངས་མ་འཁྱོལ་བའི་དྲག་སྤྱོད་པའི་མིང་འདོགས་ཀྱང་བྱས། འོན་ཀྱང། ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༦ ཉིན་ཀྲུང་གུང་གིས་”བཙན་བྱོལ་སྲིད་གཞུང་གི་གཙོ་འཛིན་ནི་སྤོབས་པ་ཆེ་ལ་ཡོན་ཚད་ཆུང་”ཞེས་ངོས་འཛིན་གསར་བ་ཞིག་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་མི་སུ་ཡིན་རུང་མིག་ནང་དུ་མ་བཞག་པའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད། འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལོར་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཉིན་གསལ་བསྒྲགས་གནང་བའི་”ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་པའི་སྲིད་བྱུས་”ལ་ཀྲུང་གུང་ཕྱོགས་ནས་རེ་བ་བྱེད་པ་དང་། ཧ་ཅང་དགོས་ངེས་སམ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན་པ་མཚོན་ཡོད་སྲིད།
འོན་ཀྱང་། སྣང་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྤོབས་པ་ཅན་གྱི་སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་ཕྱག་ལས་དབུ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ཟླ་ངོ་འདི་དག་གི་རིང་བཀའ་ཤག་སྐབས་སྔོན་མའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཐབས་ལམ་ལ་འགྱུར་བ་ངེས་ཅན་སོང་ཡོད་པ་མ་ཟད། “མི་བསྟུན་པའི་”ལས་འགུལ་གྱི་རྣམ་འགྱུར་མངོན་ཞིང་། ལྷག་དཀར་ལས་འགུལ་ལ་ཤུགས་ཆེན་པོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་རང་ཉིད་དངོས་སུ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད། ད་དུང་སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་དམ་འབུལ་ཉིན་མོ་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་འགོད་པའི་དྲི་བ་དྭང་ལེན་གནང་སྟེ་རང་དབང་དང་ཆེ་མཐོང་གིས་མཚོན་པའི་རང་སྐྱོང་གི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་མི་སྒེར་བ་རེ་རེའི་ངོས་ནས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པའི་གསལ་བཤད་གནང་བ་དང་། ཁོང་གིས་རྗེས་གནོན་གནང་བའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་གཞི་རྐང་འདི་ནས་མགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད། ཀྲུང་གུང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འགྲེལ་བཤད་ལྟར་ན་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལས་ཀ་གང་བྱས་ཀྱང་དམངས་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་པར་བཤད་ཀྱང་། དམངས་གཙོ་གཅིག་སྡུད་ནི་དྲག་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་ཀླད་པ་སྟོང་བ་བཟོས་པའི་མི་དམངས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ལྟ་འཁྱོལ་ཙམ་ཡིན་པའི་སྐབས་འདིར་མི་སྒེར་རེ་རེའི་ངོས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་དེ་ཀྲུང་གུང་ལ་འབར་རྫས་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་འདྲ་བ་ཡིན།
ཀྲུང་གུང་སྲིད་གཞུང་གིས་འགྱུར་བ་འདིས་བསླངས་པའི་ན་ཟུག་ལ་བཟོད་བསྲན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྲིད། ཁོ་ཚོས་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་བཀའ་གསུང་དྭང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མི་འདུག་ཚུལ་བསྒྲགས་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ལས་དོན་གྱི་ཐོག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་སྐུ་ངལ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་ཚུལ་གྱི་ལབ་ལོབ་བྱས། ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་དེང་སང་ད་དུང་༸གོང་ས་མཆོག་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་གཞི་གཅིག་གི་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོས་གསལ་བོར་ཚོར་ཐུབ་པ་ནི་ཀྲུང་གུང་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ནང་ཁུལ་འགལ་ཟླ་ཡོད་པའི་གཟུགས་བརྙན་བསྐྲུན་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མི་མང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་པ་དང་ཡིད་ཆེས་བྱེད་པ་བེད་སྤྱད་དེ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་འཁུར་ཡོད་པའི་མི་སྣའི་ནུས་པ་གཅོག་པར་ཐབས་ཤེས་བྱེད་ཀྱིན་པ་རེད། སྲིད་དོན་གྱི་ལས་འགུལ་སྟེང་ནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་དངངས་སྐྲག་སྟེར་བའི་”སོ་བ་”ལས་ཀྱང་བྱེད་ཐབས་འདི་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞིག་མ་རེད་དམ།
ཀྲུང་གུང་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཐབས་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག
ཅིའི་ཕྱིར་ཀྲུང་གུང་དབང་འཛིན་མི་སྣ་བརྗེ་བསྒྱུར་གྱི་མཚམས་ཚིགས་འདིར་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་ལ་དགག་པ་དང་། མི་རིགས་སྐད་ཡིག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ཆུང་རུ་གཏོང་བའི་ལྟ་ཚུལ་སྔོན་བསྒྲགས་དང་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་པ་རེད་དམ། ཀྲུང་གུང་ལ་མཚོན་ན་ཆབ་སྲིད་དབང་འཛིན་བརྗེ་བསྒྱུར་གྱི་མཚམས་ཚིགས་ནི་ཅུང་ཉེན་ཁ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། མི་དམངས་ཀྱི་འདོད་པ་མ་ཁེངས་པའི་རྣམ་པ་ཞི་འཇམ་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཀྲུང་གུང་གཞུང་དང་ལྷག་པར་དུ་ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་ཕྱོགས་ཁག་ལ་“བརྒྱུད་འཛིན་དབང་ཤུགས་སྐྱེད་“ཐད་གལ་ཆེན་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དཔྱད་ཞིབ་པ་མང་པོས་བསྟན་པ་ལྟར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཐུབ་རྒྱུ་ནི་ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་དང་ཁོའི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཀྱི་དབང་རིས་དང་ཐད་ཀར་འགྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། བོད་ཡུལ་དུ་རྒྱ་རིགས་མང་པོ་གཞིས་ཆགས་བྱེད་རྒྱུ་ནིཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་ཕྱོགས་ཁག་ལ་གལ་གནད་ཆེ་བ་ནང་བཞིན་ཀྲུང་གུང་ཕྱོགས་ནས་དབང་བསྒྱུར་གྱི་རྙོག་འཛིང་མང་པོ་རིམ་ཡལ་བྱེད་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡག་ཤོས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་དེ། མན་ཇུ་རྩ་རྫོགས་བྱས་རྗེས་ཀྱི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱིས་ཁོ་ཚོའི་ཡིད་ཆེས་ལ་རྒྱབ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ཆུང་རུ་གཏོང་བའི་ཀྲུང་གུང་གི་སྲིད་བྱུས་ནི་ཐད་ཀར་བོད་ཡིག་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་འདོད་པ་མ་ཡིན་པར་བོད་ཡུལ་དུ་གཞིས་ཆགས་པར་གཏོང་རྒྱུའི་རྒྱ་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་བུ་ཕྲུག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གི་ནང་ཡོད་པའི་སློབ་སྦྱོང་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་མི་ཐུབ་པའི་བློ་དོགས་ སེལ་ཆེད་ཡིན་པར་བཤད་ཆོག
ཐབས་ལམ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྲུང་གུང་ལ་འགྲུབ་སྲིད་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་ལས་ཤོར་མང་བའི་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད། རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམིགས་གཏད་བཟུང་ནས་དམར་ཕྱོགས་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་ཧན་རིགས་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལྔ་བཅུ་ང་ལྔར་སྔར་བཞིན་དབང་བསྒྱུར་ཐུབ་པར་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སྤྱི་ཅན་དུ་གྱུར་བཞིན་པའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་རིམ་ཡལ་དུ་འགྲོ་བར་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་ལ་དགག་པའི་སྲིད་བྱུས་འདི་ནི་མདའ་མོ་གཅིག་གིས་ཤྭ་བ་གཉིས་གསོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ཡིན།
བོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་རང་སྲུང་གི་ནུས་པ་ཆེས་ཆེ་ཤོས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་དགོས་པ་རེད་དམ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཞེས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ལ་བཤད་བསྡད་པའི་ནང་དུ་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ནས་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་སྐད་འགག་འགག་བར་འཐེན་དགོས་ལྷ་མོའི་ཟློས་གར་ལས་རང་དབང་དང་སྒེར་ཚུགས་ཀྱིས་ངོ་བོར་ཤེས་རྟོགས་ཅན་ཧ་ཅང་ཉུང་བ་ཡིན། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གིས་ཀྲུང་གུང་གི་གདོང་ལ་འབུད་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་དགོས། ད་ལོའི་གསུམ་བཅུའི་དྲན་གསོའི་ཉིན་མོ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་ཁྱབ་འཕྲིན་ཡིག་བཀྲམས་ཏེ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་དགོས་པའི་བསམ་ཚུལ་བཏོན་འདུག་པ་དང་། འདི་ལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་བཏང་ཡོད། མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་། མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་དང་གོ་དོན་བཅས་ལ་གཏིང་ཟབ་མོའི་སློབ་སྦྱོང་ དགོས་པའི་ལམ་ཕྱོགས་དེ་ཁ་བཤད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ལག་ལེན་དུ་འཁེལ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། འདི་ལས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་མཐུད་ཀྱི་རེ་བ་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་མ་ཟད། བོད་ལའང་རྒྱ་ནག་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་མྱོང་བའི་”བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་ལ་ངོ་རྒོལ་”བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་པའི་”ལྔ་བཞིའི་ལས་འགུལ་”ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་དབང་བསྒྱུར་མཁན་ཕྱིར་ལྡོག་མེད་པའི་རང་དབང་ཆ་ཚང་བ་ཐོབ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ནི་”ལྔ་བཞིའི་ལས་འགུལ་”དང་མི་འདྲ་བར་དམངས་གཙོ་དང་རང་དབང་གི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།
མཆན།
༡ ༽ དྲུག་བཞིའི་དམར་གསོད་ཆེན་མོ། ཕྱི་ལོ་༡༩༨༦ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ཧུའུ་ཡའོ་པང་ཤི་རྗེས་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་ཧུའུ་ལ་མྱ་ངན་བྱེད་སྒོ་འདྲ་ མིན་སྤེལ་བ་དང་། ཟླ་༦ ཚེས་༤ ཡི་ཞོགས་པར་དམག་མི་ཁྲི་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་སོགས་ལ་མེ་མདའ་ཚོད་མེད་དུ་རྒྱབ་པས་མི་སུམ་སྟོང་ཙམ་དམར་གསོད་བྱས།
༢ ༽ <<དྲག་ཤུགས་ལ་སྐུལ་བ་ནི་ཏཱ་ལའི་ཚོགས་ཁག་འཕྲལ་མར་རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན།>> ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ།
༣ ༽ རྒྱ་ནག་ནང་འཁྲིག། གོ་གུང་དམག་འཁྲིག་ནི་ཕྱི་ལོ་༡༩༤༦ནས་༡༩༤༩བར་དང་། ༡༩༥༤དང་༡༩༥༥ ཕྱི་ལོ ༡༩༥༨ བཅས་སུ་བྱུང་།
༤༽ རང་དབང་གི་རྩོམ་པ་པོ། བརྩམས་ཆོས་<<ལྕགས་མཁར་ནང་གི་གད་རྒྱངས་>>སོགས་ཡོད། ༢༠༠༨ ལོར་རྒྱ་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་སུམ་བཅུའི་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ཐག་གཅོད་སྐོར་གྱི་བསམ་ འཆར་དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་ཅན་ལ་མཚན་རྟགས་འགོད་མཁན་གྲས་ཀྱི་ཡུས་ཅེ་དེ་ཡིན་མིན་ གསལ་བོ་མ་ཤེས།
༥ ༽ཕྱི་ལོ་༢༠༡༡།༨།༩ཉིན་<<རྒྱལ་ཁམས་བསྐོར་བའི་དུས་ཚགས་>>ཞེས་པ་ ལས་<<ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བར་>>འདྲེན་བཀོད་བྱས་པའི་<< བློ་བཟང་སེང་གེ་ཡིས་འགན་བཞེས་དམ་བཅའ་བཞག་རྗེས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་”རང་བཙན་”མངོན་ འགྱུར་བྱེད་འདོད་པའི་སྐད་ཆ་ལབ་བྱུང་>>ཞེས་པར་”བློ་བཟང་སེང་གེ་ཉིད་ དུས་དེ་ནས་(༢༠༡༡།༨།༨)བཟུང་ཡུལ་གྱར་བོད་མིའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལོ་རྒྱུས་སུ་ཆབ་ སྲིད ་ཀྱི་དབང་ཤུགས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ལས་ཀྱང་ཆེ་བའི་མི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་རེད”ཅེས་འཁོད་ཡོད།
ཚོར་སྣང་གཙོར་འདོན་བྱས་པ་ཙམ་མིན་པར་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ཅན་དང་། དཔྱད་ཞིབ་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་ཡོད་པས་ངོ་མ་ཡག་པོ་འདུག
དངོས་གནས་ཞིབ་ཚགས་པོ་བྲིས་འདུག་ལ་རྒྱུན་དུ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་མངོན།
དངོས་གནས་གནད་འགའ་གླེང་འདུག འདི་འདྲ་འབྲི་རྒྱུ་ལས་སླ་བོ་མ་རེད་ཡ། ཞི་ལོང་འབུར་འབུར་མ་རེད་ལ། ཧབ་དགོད་བྱེད་སྟངས་ཀྱང་མ་རེད། ས་ས་དང་རྡོ་རྡོ་སར་བཞག་འདུག ཡག་བྱུང་ཟེར་རྒྱུ་ཡིན།