ཁཱེ་ལེཌ་ཨཱར་བྷི་ཡིས་བརྩམས། བསྟན་འཛིན་བློ་བཟང་གིས་སྒྱུར།
༄༅།། བརྩེ་བའི་སྲིད་འཛིན་ཧཱུའུ་ཅིན་ཐའོ།
ངའི་བསམ་པར་ཁྱེད་རང་‘ལས་རྒྱུ་འབྲས་‘ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་དམ་སྙམ།ཁྱེད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དེ་མཱར་ཁཱ་སིའི་རིང་ལུགས་ཁྲོད་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་མི་སྲིད། ཡིན་ན་ཡང་ཁྱེད་རང་རྒྱ་ནག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་གོ་གནས་རིམ་པ་ཁག་གསུམ་དུ་འཕར་བའི་སྐབས་ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱུ་འབྲས་ཟེར་བ་དེ་ཁས་ལེན་བྱེད་ངེས་རེད། མ་ཟད་དེ་སྐབས་ཁྱེད་རང་བོད་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།
དེ་ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་༢༣ ཉིན་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་དམ་པ་རཱ་ཇིབ་གྷན་དྷི་མཆོག་རྒྱ་ནག་ཏུ་མཐའ་འཇུག་གི་དྲན་གསོའི་གཟིགས་སྐོར་སྐབས། ཁྱེད་རང་བོད་རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་གྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད། དེ་ནི་ཁྱེད་རང་ཁ་བའི་ལྗོངས་དང་ཤུལ་ཐག་རིང་བའི་འབྲེལ་ལམ་འགོ་ཚུགས་ས་ཐོག་མ་དེ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་དྲན་ཡོད་ངེས་ལ་ཉིན་གསུམ་གི་གོང་བློ་མཐུན་ཏེང་ཤོའོ་ཕིང་གྱིས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མཆོག་ལ་ “ངའི་ན་གཞོན་གྲོགས་པོ” ཅེས་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་ངང་འཚམས་འདྲི་དང་། ཏེང་གིས་རཱ་ཇིབ་གྷན་དྷི་ལ་ “ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་གཟིགས་སྐོར་ཐོག་མར་ཕེབས་པ་དང་སྦྲགས། ང་ཚོ་སླར་ཡང་གྲོགས་པོ་ནང་བཞིན་གྱི་འབྲེལ་བ་སླར་གསོ་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། ད་ནི་ང་ཚོས་སྔར་སོང་རྣམས་བསྐྱུར་ནས་མ་འོངས་མདུན་དུ་བསུ་རྒྱུའི་དུས་ལ་འབབ་པ་རེད” ཅེས་བརྗོད།
དེར་བརྟེན་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ལོར་རྒྱ་དཀར་ནག་ཐུན་མོང་ནས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བ་ནི། དུས་རབས་མང་པོའི་རིང་བོད་དེ་རྒྱ་གར་དབར་ལོ་རྒྱུས་དང་ཆོས་ཕྱོགས་དེ་བཞིན་རིག་གཞུང་བཅས་ཀྱི་དགོས་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ལམ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་གཉིས་མོས་བྱུང་ཡོད། ཟླ་བ་འགའ་ཤས་རིང་གི་སྔ་རོལ་དུ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བོད་ནང་གི་གྲྭ་པ་དང་ཨ་ནི་སོགས་ཀྱིས་རང་གི་ཕ་ཡུལ་ཆེད་དུ་ང་རྒོལ་བྱེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོང་བསམ་པའི་སེམས་འཚབ་བྱུང་བ་རེད།
དེ་བཞིན་དུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་དངོས་སུ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ཟིང་ཆ་བྱུང་བ་རེད། (གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཡིག་ཆར་མི་གཅིག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་གཞུང་འབྲེལམ་ཡིན་པའི་ཡིག་ཅ་ལྟར་ན་མི་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་གསལ་ཡོད།) མི་མང་པོ་ཞིག་གི་བསམ་ཚུལ་ལ། གལ་ཏེ་དེ་སྐབས་གནས་སྟངས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་སོང་ཚེ་རྒྱ་ནག་ནི་ཨུ་རུ་སུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་བུ་ལྟར་ཁ་འཐོར་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དཔག་ཚོད་བྱས། དེར་བརྟེན་ཐབས་ལམ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་དགོས་ཚུལ་བསྟན་པ་རེད། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕུགས་རེ་ཅན་གྱི་རྐང་ལེན་ལས་བྱེད་ཁྱེད་རང་བོད་དུ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོར་ཆེད་གཏོང་བྱས་པ་རེད། ཁྱེད་ཀྱི་མིག་མདུན་དུ་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བའི་འཐབ་རྩོད་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། ཁྱེད་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་དུས་ཡུན་ཐུང་ངུའི་ནང་གྲུབ་འབྲས་དང་ལྡན་པ་སྟོན་ཏེ་རང་ཉིད་ལ་གོང་རིམ་སྲིད་གཞུང་ནས་བློ་གཏད་བྱས་པར་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་ཡོང་བ་བྱས།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ཁྱེད་རང་གྱེན་ལོག་ཅན་གྱི་ཞིང་ཆེན་དུ་འབྱོར་བ་རེད། རིང་པོར་མ་སོང་བའི་རྗེས་ཀྱི་ལོ་དེའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞིས་ཀ་རྩེར་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་དགོན་པར་བོད་ཀྱི་བླ་མ་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་རྗེས་ཀྱི་གོ་གནས་མཐོ་ཤོས་གཉིས་པ་བཀུར་འོས་པཱན་ཆེན་བཅུ་པ་མཆོག་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱག་རོགས་ལ་ཕེབས་པ་དང་། དེ་སྐབས་པཱན་ཆེན་སྐུ་ཐོག་གོང་མའི་རིང་བསྲིལ་ཡོད་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རབ་གནས་གནང་རྒྱུའི་གཞུང་འབྲེལ་བྱེད་སྒོ་ཞིག་གི་སྐབས་སུ་ཡིན། སྐབས་དེར་ཚང་མའི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ལ་མཛད་སྒོའི་སྐབས། པཱན་ཆེན་བླ་མས་བོད་ནང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཆ་ཤས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པ་རེད། ཁོང་གིས། “དེ་ལྟར་བོད་ནང་བཅིངས་བཀྲོལ་བཏང་བ་ནས་བཟུང་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་ཀྱང་། ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དེར་དེ་ལས་ཀྱང་ཆེ་བའི་གྱོང་གུན་ཐེབས་ཡོད། ” ཅེས་གསུངས། བཀའ་མོལ་དེ་དག་ལ་ཁྱེད་རང་ཧང་སང་དགོས་བྱུང་ཡོད། དེ་ནས་ཉིན་བཞིའི་རྗེས་པཱན་ཆེན་བླ་མ་མཆོག་གློ་བུར་དུ་དགོངས་པ་རྫོགས་པ་ནི་ཡ་མཚན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་རེད།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༥ ཉིན་ལྷ་སའི་ནང་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་བྱེད་སྐབས་ཁྱེད་ཀྱིས་མི་དམངས་བདེ་སྲུང་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པར་གནས་ཚུལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་རྒྱུའི་བཀའ་བཏང་བ་རེད། རྗེས་སུ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་བྱུང་མཁན་གྱི་དཔང་མི་ཚོས་བརྗོད་ཚུལ་ལ། དེ་སྐབས་ལྷ་སའི་དབུས་ཀྱི་ཇཱོ་ཁང་གཙུག་ལག་ཁང་གཡས་གཡོན་དུ་བོད་མི་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དམར་གསོད་བཏང་བ་མཐོང་བ་དང་། གནས་ཚུལ་དེ་ཕྱིས་སུ་རང་དབང་ཅན་གྱི་ཚོགས་སྡེ་སུས་ཀྱང་ནམ་ཡང་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱེད་ཐུབ་མེད། དེ་ནས་ཉིན་གསུམ་གྱི་རྗེས་དབུས་སྲིད་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོའི་མཆོག་མཆན་དང་སྦྲགས་ཁྱེད་ཀྱིས་བོད་ཐོག་དྲག་གནོན་དངོས་སུ་བྱེད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས། དྲག་གནོན་དེ་ལོ་དེར་ཧྲིལ་པོར་གནས་པ་དང་མ་ཟད། དེ་ནི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་གལ་གནད་ཆེ་བའི་དོན་རྐྱེན་ཏེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༤ ནས་ ༧ བར་གནམ་བདེ་སྒོ་མོའི་ཐང་ཆེན་དུ་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་རྒྱ་ནག་སློབ་ཕྲུག་གྱེན་ལངས་བྱེད་པར་དྲག་གནོན་བྱེད་རྒྱུའི་སྟ་གོན་ཞིག་དང་འདྲ། ཁྱེད་ཀྱིས་བོད་ནང་སྤེལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་ནི་གཅིག་བྱས་ན་རྒྱ་ནག་དཔོན་རིགས་རྒན་གྲས་ཚོར་རྒྱལ་ཁབ་ཟིང་འཁྲུག་ནང་འཐིམ་བཞིན་པ་སྐྱོབ་རྒྱུའི་ཆེད་དམིགས་དཔེ་ལྟ་བར་འོས་པ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ནས་དྲག་གནོན་བྱེད་རྒྱུར་ཐག་གཅོད་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད།
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ནང་མཐའ་འཇུག་ཁྱེད་རང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེའི་གོ་གནས་སུ་གནས་སྤར་བྱུང་བར། ཞིབ་འཇུག་པ་མང་པོས་ཁྱེད་རང་བོད་དང་ལས་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དེས་མི་རབས་བཞི་པའི་གལ་གནད་ཅན་གྱི་དཔོན་རིགས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་པ་མ་ཟད། དེ་ནས་བཟུང་ཁྱེད་རང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བོད་གནད་མཁས་དབང་ཅན་དུ་ཡང་འགྱུར་བ་རེད། གཟའ་འཁོར་ཁ་ཤས་གོང་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཧྲིལ་པོ་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བའི་དབང་ཚད་ཡོངས་སུ་མ་འཐོབ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་གསར་ལམ་ཁག་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ། བློ་གྲོས་རྒྱ་རིས་སྣེ་འཁྲིད་པའི་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་བོད་རིགས་ཚོགས་ཚུང་ཞིག་པཱེན་ཅིང་དུ་ཁྱེད་རང་གི་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་གནང་བར་ཕེབས་ཡོད་རུང་། དེ་ནི་སྒེར་གྱི་ཐུག་འཕྲད་ཙམ་དང་བཙན་བྱོལ་དུ་བཞུགས་པའི་བོད་རིགས་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་ཕ་ཡུལ་གྱི་ཡར་རྒྱས་རྣམ་པ་ལ་གཟིགས་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཙམ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད། བོད་མི་འབུམ་ཚོ་མང་པོ་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་གནས་ཡོད་ཅིང་སྐབས་དེའི་གྲོས་མོལ་ལ་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་གར་ནང་དུ་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད།
ལོ་གཅིག་གི་གོང་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་སྲིད་འཛིན་ཅཱང་ཙེ་མིན་གྱི་ཚོགས་གཙོའི་མངའ་དབང་འོག་བོད་ལས་ཚོང་དོན་(Tibet Work Forum)ཐེངས་བཞི་པའི་ཚོགས་འདུའི་ནང་བཅུག་ཡོད་ཅིང་། དེ་སྐབས་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་དུ་བརྟན་ལྷིང་སྲ་བརྟན་ཡོང་བ་བྱེད་པའི་སྒང་ལ་བོད་ནང་ད་དུང་སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་ལ་ཡར་རྒྱས་ཡོང་ཆེད་སྐུལ་འདེད་ནན་ཏན་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན། བོད་དུ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་ཀྱང་(དམིགས་བསལ་བོད་ནངགཉིས་སྟོང་དྲུག་ལོར་ལྷ་ས་བར་གྱི་མཚོ་བོད་ལྕགས་ལམ་དབུ་འབྱེད་བྱས་པ།)བརྟན་ལྷིང་ནམ་ཡང་བྱུང་མེད་ཅིང་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་སོང་བ་ནི། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ སྤྱི་ཟླ་ ༣ ནས་ ༤ རིང་བོད་ཡོངས་སུ་དུས་ཟིང་བྱུང་བར་བོད་ཀྱི་གནད་ཚུལ་ངོ་མར་ཆ་རྒྱུས་གང་ཡང་མེད་པའི་མཁྲེགས་བཟུང་ཅན་གྱི་ཁྱེད་རང་གྱི་སྲིད་གཞུང་ལས་རོགས་ཚོར་དངས་འཚབ་ཚད་མེད་བྱུང་ཡོད་ཤག་རེད། བློ་ཕངས་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ཉིས་སྟོང་གཉིས་ནས་བཟུང་ཁྱེད་ཀྱི་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཉམ་སྒྲིལ་ལས་དོན་ལྷན་ཁང་(United work Front Department)གི་གཞུང་ལས་པ་རྣམས་དང་། ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མགྲིན་ཚབ་དབར་ཞི་མོལ་ཐེངས་དགུ་ཙམ་བྱས་ཡོད་རུང་གཡུར་དུ་ཟ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡང་ཐོན་མེད་ལ། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་མདུན་ལམ་ལ་གཉིས་མོས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་གསར་པ་གང་ཡང་བྱུང་མེད།
ཁྱེད་ཀྱི་ལས་ཡུན་རིང་ཁྱེད་ཀྱིས་ག་དུས་ཡིན་རུང་དོན་ཚན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནན་སྐུལ་ཤ་སྟག་བྱེད་པ་ནི། དང་པོ་བརྟན་ལྷིང་ཅན་གྱི་རྒྱ་ནག་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ། གཉིས་པ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཡར་རྒྱས་ཡོང་རྒྱུ། གསུམ་པ་རྒྱལ་ནང་གི་བརྟན་ལྷིང་སྲ་བརྟན་ཡོང་བ་བྱེད་རྒྱུ་བཅས་ཡིན། ཉེ་བའི་ཆར་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྟན་ལྷིང་གི་གལ་འགངས་ཆེ་ཚུལ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་གྲོས་ཚོགས་(National People’s Congress)ཐོག་བསྐྱར་དུ་ནན་སྐུལ་ཀྱང་བྱས་ཡོད། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡ ནང་ཁྱེད་ཀྱིས་‘བོད་ལས་ཚོང་དོན་‘ཐེངས་ལྔ་པའི་ཚོགས་ཆེན་སྐོང་འཚོགས་བྱེད་སྐབས། འཛིན་སྐྱོང་མི་སྣ་རྒན་གྲས་གསུམ་བརྒྱ་དང་མི་དམངས་བཅིངས་བཀྲོལ་དམག་གི་སྤྱི་ཁྱབ། དེ་བཞིན་ཁྱེད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྲིད་གཞུང་དཔོན་རིགས་ལས་རོགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་དུ་”ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་རིག་པ་དྭངས་གསལ་ངང་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་དགོས་པ་ནི། བོད་ཀྱི་ཡར་རྒྱས་དང་བརྟན་ལྷིང་ལ་ད་དུང་དཀའ་ངལ་དང་འཐབ་རྩོད་འཕྲད་པ་དང་། གནས་སྟངས་གསར་པ་དང་གནད་དོན་གསར་པ་མང་པོར་ཡང་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད་” ཅེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད།
བརྟན་ལྷིང་ནི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་གཞི་རྩའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཡིན་རུང་།བརྟན་ལྷིང་དེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ལམ་ལྷོངས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་ཐོན་མེད། ཉེ་བའི་ཟླ་ཤས་ནང་བོད་དུ་ངོ་རྒོལ་གི་རྣམ་པ་གསར་པ་ཞིག་བྱུང་བ་ནི་རང་ལུལ་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་གྱི་གྲྭ་བ་དང་ཨ་ནི་(ཉུང་མཐར་བོད་མི་གསུམ་བཅུ་ཙམ་ལོ་གཅིག་ཡས་མས་སུ་)ཡི་གྲངས་ཚད་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་བ་རྒྱུན་གཏན་གྱི་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཚུལ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར།བོད་ཀྱི་ཉིན་རེའི་ཚགས་ཤོག་ཐོག་ཁྱེད་ཀྱི་བོད་རང་སྐྱོང་གི་མཐུན་མི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་གྲོས་ཚོགས་སུ་འདུ་སྐོང་གིས་མཐུན་མི་དེ་དག་ལ་‘བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་རྙིང་པ་‘གོང་མཐོར་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ཁྱེད་ཀྱིས་དེའི་འགྲེལ་དོན་ལ་“དེ་ནི་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་རྒྱུའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་བ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་རེད།”
ཁྱེད་ཀྱིས་བརྟན་ལྷིང་སྐོར་བཤད་སྐབས་འདི་ནི་ཕལ་ཆེར་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་བསྙོན་བཙུགས་ཀྱིས་ནག་པོ་བཟོ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ཁོ་ན་ཞིག་ཏུ་སྣང་། ཁྱེད་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ་‘ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲྭ་ཐོག་‘(China Tibet Online)ཏུ་རྩོམ་ཡིག་གི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་སྤེལ་བ་ནི་དྲྭ་རྒྱ་སྤྱོད་མི་ཚོར་ “གལ་སྲིད་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་མི་གཞན་གླས་ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་དུ་བཅུག་པ་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱངམེར་མ་བསྲེགས་པ་གང་ཡིན་ནམ། དེས་གང་ལ་ཕན་ཐོགས་ཐུབ་བམ”ཞེས་འགྲེལ་བརྗོད་བརྒྱབ་ཀྱི་ཡོད། ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ནང་ལྷ་སའི་ནང་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་གཙོ་ཀྲང་ཆཱིང་ལི་ཡིས་བོད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ལ་“མི་ཆས་སྤྲས་པའི་སྤྱང་ཀི་”དང་ལྷག་པར་ཉེ་བའི་ཆར་བོད་ཀྱི་དབུ་འཁྲིད་ཁོང་”ནཱ་ཛི་”ཅེས་མིང་བྱང་དུ་བསྙོན་བཙུགས་ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་བརྒྱུད་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད། དེ་འདྲའི་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་དཀྲོག་གཏམ་ཁོ་ན་སྤེལ་ནས་བོད་མི་རྣམས་གཏོར་ཕམ་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་ནུས་ཐོན་ནམ།
ངའི་བསམ་ཚུལ་ལྟར་ན། ལན་གཅིག་པོ་ནི་ ‘མི་ཐུབ་‘བོ། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་གལ་ཆེའི་འགོ་ཁྲིད་ཁྱེད་རང་ད་ཆ་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་ལས་བསྡོམ་རྩིས་ཁྲ་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུའི་དུས་ལ་འབབ་སྐབས། དེ་ནི་བོད་གནད་མཁས་དབང་ཅན་ཁྱེད་རང་མི་སྒེར་སོ་སོའི་དོན་གོ་མ་ཆོད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར། གལ་སྲིད་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉམས་རྒུད་དེ་གང་མགྱོགས་བཅོས་བསྒྱུར་མ་བྱེད་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཁྱེད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་པའི་གཞུང་དེ་མུན་ནག་གི་གནས་སུ་གྱར་བའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇི་བཞིན་དུ་ལྷུང་རྒྱུ་ཡིན། མ་ཟད་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་འཁོར་དེབ་ཐེར་ནང་དུའང་ལུས་ཀྱི་རེད། ཁྱེད་ལ་ཟླ་བ་དྲུག་རིང་གི་བཅོས་བསྒྱུར་བྱེད་རྒྱའི་དུས་ཚོད་ཡོད་པས། སེལ་ཐབས་གཅིག་ནི་ཁྱེད་རང་སྐུ་ངོ་མ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་རྙིང་ཧྲུལ་ཅན་གྱི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱིས་གྲོས་གླེང་བྱེད་རྒྱུ་འདི་ཡིན། ཁྱེད་ལ་དྲན་བསྐུལ་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ནི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་བའི་ལྟེ་བའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་བརྗེད་པ་བྱེད་དགོས། ཁྱེད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀས་རྣོ་ངར་ཆེ་བའི་བོད་ཀྱི་‘རང་སྐྱོང་‘གི་གནད་དོན་སེལ་བའི་ཐབས་ཤེས་ཤིག་ཏན་ཏན་རྙེད་ཀྱིས་རེད། དེ་ཁྱེད་རང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་དུ་ཡང་འཁོད་མེད་དམ། ངས་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ངང་རེ་བ་ཞུ་རྒྱུར་ཁྱེད་ཀྱིས་སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་གྱིས་གོམ་ཁ་མདུན་དུ་སྤོས་རོགས། དེས་ཁྱེད་ཀྱིས་སྲིད་སྐྱོང་གི་ལས་འཁུར་སྐྱོབ་ཐུབ་ལ་འོད་སྟོང་ལྡན་པའི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར་གོར་མ་ཆགའདི་གར་རྒྱ་གར་དུ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་ང་ཚོས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱིས་ཡོད། ཁྱེད་ལ་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱི། ཁཱེ་ལེཌ་ཨཱར་བྷི།
རྩོམ་ཡིག་གམ་འཕྲིན་ཐུང་འདི་ནི་ཟླ་འདིའི་སྤྱི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་རྒྱ་གར་གི་ཚགས་ཤོག་‘རྡའ་པཱོའོ་ནིར་‘(The Pioneer)ནས་གུས་པས་བསྒྱུར་རྩོམ་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན། རེ་བ་ལ་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་ཕན་གསོས་པ་ཤོག རྩོམ་ཡིག་འདིའི་མ་ཡིག་དབྱིན་ཐོག་ཡོད་པས་གལ་ཏེ་དྲྭ་གྲོགས་ཚོས་གཟིགས་འདོད་ན་ཁ་བྱང་དེའི་ཐོག་བསྣུན་རོགས་གནང།http://www.dailypioneer.com/columnists/item/51326-karma-will-catch-up-with-hu.html
ཁཱེ་ལེཌ་ཨཱར་བྷི་ནི་ཕྷ་རན་སིར་སྐྱེས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་གསར་འགོད་པ།ལོ་རྒྱུས་པ་དེ་བཞིན་བོད་རིག་པ་སྨྲ་བ་བཅསས་ཡིན།ཁོང་ནི་ ༡༩༤༩ ལོར་སྐྱེས་ཤིང་ད་ལྟ་རྒྱ་གར་དུ་ཨཱུ་རུ་ཝཱི་ལིར་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཁོང་གི་ཕྱག་རྩོམ་དུ་བོད་ཀྱི་ལས་དབང་ (The Fate Of Tibet)དང་། འབུ་སྲིན་ཆེ་བས་འབུ་སྲིན་ཆུང་བ་ཟ་བའི་སྐབས་(When Big Insect Eat Small Insects)བྲིས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ནི་རྒྱ་གར་དུ་ཡོད་པའི་ཨཱུ་རུ་ཝཱི་ལིའི་བོད་མིའི་ལྡིང་ཁང་(Tibetan Pavilion Of Aurovile)གི་འགན་འཛིན་ཀྱང་ཡིན། རྩོམ་པ་པོ་ཁཱེ་ལེཌ་ཨཱར་བྷི་ཡི་སྐོར་ཞིབ་ཕྲ་དྲྭ་རྒྱའི་ཁ་བྱང་འདིའི་ཐོག་ http://en.wikipedia.org/wiki/Claude_arpi བསྣུན་རོགས།
