དེ་རིང་ངྷ་སའི་ཟློས་གར་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་ ༥༤ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་གཙི་དང་འབྲེལ་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་གྱི་གཏམ་བརྗོད་དང་གཞས་སྣ་འགྲན་བསྡུར་གནང་སོང་།
དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༢ སྟེང་ངྷ་ས་ཟློས་གར་ཚོགས་ཁང་དུ། བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༤ འཁོར་པའི་དུས་དྲན་དང་སྦྲགས། ཟློས་གར་གྱི་རྒྱ་ལུ་དང་རྔོན་པ་རུ་ཁག་གཉིས་བར་རྐང་བྲོ་གླུ་གཞས་དང་གཏམ་བརྗོད་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་འགྲན་བསྡུར་ཞིག་གནང་སོང་། མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཨ་ནེ་ཀེ་ཐཱི་མཆོག་དང་། གཞན་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་བཀའ་བློན་དང་དྲུང་ཆེ་ཆུང་སོགས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། ཉེ་འཁོར་སློབ་གྲྭ་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཚབ། གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ཕེབས་འདུག
མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་མཆོག་ནས་དུས་དྲན་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མར་མེ་ཞལ་འབྱེད་དང་། བོད་དོན་ལ་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་སོགས་ཞུས་རྗེས་ཟློས་གར་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་དབྱངས་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་དུས་དྲན་ངོ་སྤྲོད་གནང་བར། ༡༩༥༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་བཀའ་སྦུག་ཏུ་གསར་འཛུགས་གནང་པ་ནས། ཟློས་གར་གྱི་དབུ་འཛིན་དང་པོ་ཤོད་དྲུང་ནོར་ནང་ངག་དབང་ནོར་་བུ་དབུས་འགན་འཛིན་རིམ་བྱོན་གྱིས་དཀའ་ལས་མང་པོ་བསྐྱོན་ཏེ་མཛད་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་པར་དྲན་གསོ་ཞུས་སོང་། ཟློས་གར་ཚོགས་པས་བོད་པའི་ཐུན་མིན་རིག་གཞུང་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ ༣༣ ལ་ཐེངས་ ༡༠༠ ལྷག་བསྐྱོད་དེ་རིག་གཞུག་འཁྲབ་སྟོན་དང་འབྲེལ་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས། བྲོ་བ་བྲོ་མ་ ༤༠༠ ཙམ་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་སོང་།
འགན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་དོན། “འདི་ལོའི་གཏམ་བརྗོད་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་ནི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཡིན། རང་ཡུལ་དུ་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྩ་བརླག་གཏོང་རྒྱུའི་ངན་ཇུས་རབ་དང་རིམ་པ་སྤེལ་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རང་རིགས་མི་རབས་གསར་པ་རྣམས་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་ཁ་འཐོར་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་གཉན་འཕྲང་གི་དུས་འདིར། རང་རེའི་གནའ་རབས་རིག་གཞུང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་ནི་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་སྐད་ཡིག་ནི་རང་རིགས་གི་བླ་སྲོག་ཡིན་པར་བརྟེན། ད་ལམ་ང་ཚོའི་གཏམ་བརྗོད་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་དེ་ལྟར་བཞག་པ་ཡིན། གཏམ་བརྗོད་དག་བརྒྱུད་སོ་སོའི་རིག་གཞུང་རྒྱུན་འཛིན་སླད་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་སོ་སོས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་”ཞེས་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ཚང་མས་འགན་འཁུར་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།
དེའི་རྗེས་རྒྱ་ལུ་རུ་ཁག་དང་རྔོན་པ་རུ་ཁག་གཉིས་ཀྱི་བར་རྐང་བྲོ་འཁྲབ་གཞས་དང་གཏམ་བརྗོད། ཟུང་གཞས་སོགས་འཁྲབ་སྟོན་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་འཁྲབ་སྟོན་འགྲན་བསྡུར་གྱི་གཟུ་དཔང་དུ་འབྲེལ་ཡོད་སྒྱུ་རྩལ་ལ་མྱོང་གོམས་ཅན་ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེ་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་། ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ། བཀྲས་མཐོང་སྐལ་བཟང་ཆོས་སྐྱིད། རང་དབང་རྩོམ་པ་པོ་བུ་ཆུང་བསོད་ནམས། ངྷ་སྟེང་བོད་ཀྱི་དགེ་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ། གཞོན་ནུའི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད། བཙན་བྱོལ་བུ་སྤུན་(Exile Brothers) བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད་བཅས་མི་ ༧ གདན་འདྲེན་གནང་འདུག་ལ། འབྲེལ་ཡོད་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་པ་ལྟར་ན། ཐེངས་འདིའི་འགྲན་བསྡུར་གྱི་རུ་ཁག་རེར་འཁྲབ་སྟོན་པ་ཕོ་མོ་ ༢༠ རེ་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཚོས་འདས་པའི་ཟླ་གཅིག་རིང་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་འདུག་ལ། འཁྲབ་སྟོན་གཞས་སྣ་དང་རྐང་བྲོ། གཏམ་བརྗོད་སོགས་ཚང་མ་ཟློས་གར་ལ་ད་སྔ་མེད་པ་རྐྱང་འཚོལ་ཞིབ་ཐོག དེང་རབས་དང་མཐུན་པའི་གཞས་ཚིག་དང་གདངས། རོལ་དབྱངས་སོགས་འཁྲབ་སྟོན་པ་ཚོ་རང་ཉིད་ནས་གསར་རྩོམ་སྦྱོང་བརྡར་བྱ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་འདུག ༢༠༡༣ ལོའི་ཟློས་གར་རུ་ཁག་བར་གྱི་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་ཡོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྡོམས་རྒྱལ་ཁ་རྔོན་པའི་རུ་ཁག་ལ་ཐོབ་སོང་།
མཇུག་ཏུ་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་མཆོག་གིས་ཟློས་གར་ལས་བྱེད་ཞབས་ལོ་ ༢༠ འཁོར་མཁན་དང་། སློབ་ཐོན་པ། ཐེངས་འདིའི་རུ་ཁག་གཉིས་ཀྱི་འཁྲབ་སྟོན་བྱ་དགའ་ཐོབ་མཁན། ཕྱོགས་བསྡོམས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མཁན་རུ་ཁག་བཅས་སུ་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་རྗེས། ཁོང་གིས་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཚོར་གོ་སྐབས་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེའི་རྗེས་སུ་མ་སོང་པར་ལོ་མང་པོར་ཟློས་གར་གྱི་ལས་དོན་ཐོག་མུ་མཐུད་ཕྱག་ལས་གནང་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་རིང་གི་འཁྲབ་སྟོན་ཐད་ནས་ཡིད་འགུལ་ཆེན་པོ་ཐེབས་སྐོར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ་ཁོང་གིས། “དེ་རིང་གི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ཡིན་སྟབས། གཞིས་ཆགས་ཁག་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་བཅས་ལ་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས་སྟོན་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། དེང་སང་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་ཕ་མ་སྤུན་མཆེད་ཀྱིས་སློབ་གསོ་གཏོང་རྒྱུ་ལས་འཁྲབ་སྟོན་རིགས་བརྒྱུད་ནས་གོ་བརྡ་ཡག་པོ་ཞིག་སྤྲོད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་སླར་གསོ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་འདུག དེར་ཟློས་གར་གྱིས་དམིགས་བསལ་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཞེ་དྲག་ཐུགས་ཕན་གསོ་ངེས་རེད་དྲན་གྱི་འདུག་”ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་ཁོང་གིས་ད་ཆར་མི་རབས་རྒན་པ་རྣམས་རྫོགས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་མཁན་དང་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་ཡང་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་སློབ་སྦྱོང་དང་འཁྲབ་སྟོན་གནང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། བནྡེ་སྐྱབས།
ཧཧཧཧཧཧཧཧཟློས་གར་ཚོགས་པ་ ལྷ་རང་མགོ་མ་ཐོན །ཤི་བོ་ཡར་མགྲོན །
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབས་དང་། རིགས་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཨེ་་་་ཧ་ཧ་ཧཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧཧ་ཧ་ཧ་་ཧཧ་ཧ་ཧ་་་་་་་་་་་་་་་
འོ་ན་དེ་མིན་སུ། ཁྱེད་རང་གི་ཨས། གད་མོ་མ་སློང་ ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ།།
རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་ཏུ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་སྒྲིག་སྲོལ་ཁྲིམས་དང་མ་མཐུན་པའམ་དེ་ལས་བརྒལ་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་སྐབས་མི་འདུག་ལ། ད་བར་དུ་ང་ཚོ་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ར་བ་ལས་བརྒལ་ཏེ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་ལམ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་ཡོད་མྱོང་མེད་པ་གསལ་པོ་རེད་ལ། ལས་འགུལ་ཆེ་ཆུང་གང་ཟིག་སྤེལ་སྐབས་ཆོག་མཆན་རེག་མིན་དང་ཐོབ་ཐང་ཡོད་མེད་སོགས་ལས་འགུལ་བཀོད་སྒྲིག་པ་ཚོར་དཀའ་ངལ་གང་མང་མང་འཕྲད་དང་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་ད་བར་དུ་གཞས་བྲོ་པ་༤༠༠ ལྷག་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་ཡོད་ཟེར། དེར་དབྱེ་ཞིབ་ཀྱིས་སྐད་ཆ་རེ་བཤད་དགོས་མོད། ད་ལམ་དུས་ཚོད་མི་འདུག
འོན་ཀྱང་སློབ་མ་བསྡུ་སྟངས་ཐད་ནས་མཆོན་ཁ་གསུམ་གྱི་མི་ནང་དུ་ཡོང་ཐུབ་ན་བཟང་གི་སྙམ། ང་སྔོན་ཆེད་དྷ་སར་ཡོད་དུས་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་གཞས་བྲོ་པ་ཕོ་སར་ཞིག་ང་ཚོའི་རྩར་སླེབས་སོང་། ཁོང་ང་ཚོར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཟེར་བའི་ཚབ་ཏུ་ཨ་མདོ་བ་ཚོས་ཇི་ལྟར་བཤད་ཀི་རེད། ཨམ་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་གདངས་ཇི་བཞིན་སླབ་རོགས་ཟེར། ང་ཚོའི་བདེ་མོ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ཁྱོད་བདེ་མོ་ཡིན་ནམ། ཁམས་བཟང་། སོགས་ཇི་ལྟར་བསླབ་ཀྱང་ཁོའི་སྐད་གདངས་ལས་ཨ་སྐད་འཁྲེག་པོ་དེ་ཐོན་ཐབས་མི་འདུག མཐར་ངས་ཁོ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཨམ་སྐད་ཀྱི་སྐད་ཆ་འདི་སྦྱོང་དགོས་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ། ང་ཚོ་གཞས་ཞིག་འཁྲབ་དགོས་ཀྱི་ཡོད། དེའི་ནང་དུ་ཨམ་སྐད་ཀྱིས་འཚམས་འདྲི་ཞིག་བྱ་དགོས་པས་དེའི་འགན་ང་ལ་སྤྲད་ཡོད་ཟེར།
ཁྱོད་ཚོའི་ཚོགས་པར་ཨ་མདོའི་མི་གཅིག་ཀྱང་མེད་དམ་ཞེས་པར། ཨ་མདོའི་མི་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར།
དེ་བས་ངས་འདིར་ཟློ་གར་ཚོགས་པར་རེ་བ་དང་བཅས་སློབ་མ་བསྡུ་སྐབས་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་མི་བསྡུ་སྒྲིག་བྱ་ཐུབ་ན་གཞས་བྲོ་སྣ་མང་དང་སྐད་ཀྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་དཀའ་ངལ་གང་མེད་པར་བཤད་པ་དང་ཉན་ཐུབ་པ་རེད། ཟློས་གར་ལ་མཁས་ན་སྐད་རིགས་ལ་མི་རྨོངས་ཞེས་པས་ཟློ་ས་གར་བ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་སྐད་རིགས་ལ་མཁས་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་མོད། མི་གཅིག་ལ་ཁྱད་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་མི་འཛོམས་ཀྱང་སྐད་རིགས་མང་པོ་བཤད་མིའི་མི་སྣ་བསྡུ་མ་ནུས་པ་ཅང་མི་འདུག་སྙམ།
དེ་མིན་ནམ་རྒྱུན་ནང་མ་སྟོད་གཞས་དང་རྐང་བྲོ་རེ་གཉིས་འཁྲབ་ནས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ང་གྲགས་འགོར་བསྡད་ན་བོད་ཀྱི་ཟློ་གར་ཟེར་བའང་ཨ་ལ་ལ་རེད་སྙམ།
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ར་སྐོར་ནང་ན་ར་ལུག་བསྲེས་སྐད་མ་གཏོགས་བོད་སྐད་གཙང་མ་བཤད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པས། དང་པོ་རང་ངོས་ནས་བོད་སྐད་གཙང་མ་ཨེ་འཁྱོང་ལྟ་བར་གལ་ཆེ་བ་ལས། རེད་རེད་འཁྲབ་མཁན་ནི་འཁབ་མཁན་རང་རེད།
སེམས་ལ་དྲན་པ་མ་ཡིན་ཡིན་མདོག་དང་།
ཁ་ནས་འཇོན་པ་བསྲེ་སྐད་ལྟས་ངན་སྐད།།
ལྷ་མོའི་གཞུང་དེས་ས་ལྡིང་གནམ་ལྡིང་གིས།།
མི་ལོར་ལྔ་བཅུར་ལྟོ་རྒྱབ་ཁེབ་ཙམ་གྱིས།།
སྲོ་རྒྱུན་ནོར་བའི་འོད་དེ་སྲུང་ཁུལ་འདི།།
ཟློས་གར་དང་། གློག་བརྙན་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ནས། བོད་ཡིག་དང་བོད་སྐད། ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཡ། དུས་ཚོད་རན་ཟིན་པ་རེད་དོ།།
དུས་ཚོད་རན་ཟིན་ན་བྱེད་མཆོག་གི་མ་རེད་པས། ཁྱེད་ལ་དུས་ཚོད་རན་ཟིན་ནའང་གཞན་ལ་ཟིན་མེད་དོ།
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་མཆོག་གི་ཕྱི་ཡི་རྣམ་པ་མཛེས་མ་ཞིག་འདུག་ལ། ནང་གི་བསམ་བློ་ཡང་ཡག་པོ་དང་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད། ད་ལོའི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོག་ཏུ་བཞག་གནང་བ་འདི་ཧ་ཅང་རླབས་ཆེན་པོ་ཞགི་རེད། རྒྱབ་སྐྱོར་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱ་ཡོད། ཁྱོད་རང་ཁ་བྲོ། བཀྲ་ཤིས། བྱ་བཞག་ལམ་འགྲོ་ཡོང་བར་སྨོན།།