དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ཐོག་དར་ཁྱབ་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ལུས་སྦྱོང་ཐོག བོད་པའི་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་ལུས་སྦྱོང་ཆེད་མཁས་པ་གཉེན་རྩེ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་ཉི་མ་མཆོག་གིས་དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་དགེ་བཙུན་གཙོས་མི་མང་ལ་ལུས་སྦྱོང་ངམ། རྩ་རླུང་སྒྲུབ་སྒོམ་གྱི་རྨང་གཞིའི་ཤེས་བྱ་སློབ་ཁྲིད་སྦྱོང་བརྡར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
ཁ་སང་ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༥།༡༥ ཐོག མེག་གྷན་དབུས་གཙང་ཆོལ་ཁའི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བསྟན་སྨན་གླིང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག ལུས་སྦྱོང་ཆེད་མཁས་པ་གཉེན་རྩེ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་ཉི་མ་མཆོག་གིས་དང་བླངས་ཐོག་དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་མི་མང་ཚོར་གཞི་རིམ་གྱི་ལུས་སྦྱོང་སློབ་འཁྲིད་གནང་རྒྱུའི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་སོང་།
གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་ཤོ་ཟུར་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་གཙོས་པའི་ལས་བྱེད་ཁག་ཅིག་དང་། དྷ་ས་ས་གནས་མགོ་འཛིན་བསོད་ནམས་རྡོ་རྗེ་ལགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བསྟན་སྨན་གླིང་གི་འགན་འཛིན་དགའ་ལྡན་ཚོགས་ཆེན་དབུ་མཛད་ཟུར་པ་དགེ་བཤེས་ནོར་བཟང་ལགས། དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་མི་མང་དོན་གཉེར་ཅན་ཁག་ཅིག་བཅས་འཛོམས་སོང་།
འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་ཤོ་ཟུར་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ལུས་སྦྱོང་སྐོར་དགའ་ལྡན་ཚོགས་ཆེན་དབུ་མཛད་ཟུར་བ་དགེ་བཤེས་ནོར་བཟང་ལགས་དང་ང་ཚོའི་བར་འབྲེལ་བ་བྱུང་སྟེ། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་བཀའ་མོལ་བྱུང་བ་ལྟར། རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་གར་ནང་ཕེབས་པ་དང་བསྟུན་ཏེ་ལུས་སྦྱོང་འདི་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཡིན། ད་ལྟ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནང་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་མང་པོ་སྐྱོང་གི་ཡོད་སྟབས། སྤྱིར་བཏང་རྒྱ་གར་ནང་ལུས་སྦྱོང་ཐོག་ལ་སློབ་སྟོན་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་། ང་རང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བོད་རིགས་ཤིག་གིས་འཛམ་གླིང་ཐོག་སྐད་གྲགས་ཐོན་པའི་ལུས་སྦྱོང་ཐོག་ལམ་སྟོན་གནང་གི་ཡོད་པ་དེ། ང་ཚོས་སྤོབས་པ་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཅེས་སོགས་བརྗོད་སོང་།
དགེ་བཤེས་ནོར་བཟང་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་དོན། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ལོ་མང་རིང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ནང་ཡོད་པའི་སྙིང་པོ་སྟེ། སྤྱིར་གསང་སྔགས་ཁོངས་སུ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་བོད་བརྒྱུད་གསོ་བ་རིག་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་རྒྱུ་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་འཁྲུལ་འཁོར། སྤྱིར་རྨང་གཞི་འདྲ་པོ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་གསོ་བ་རིག་པའི་ནང་ཡོད་པ་གང་ཞིག་ལ་དེང་དུས་མིའི་སེམས་ཁམས་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་ལུས་སྦྱོང་འདི་ཡུ་རོབ་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཨ་རི་སོགས་ནང་། བོད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྩ་རླུང་ངམ་ལུས་སྦྱོང་གི་མཚན་ཁྱེར་ནས་སློབ་འཁྲིད་གནང་གི་ཡོད་པར། ཁ་དང་ཚིག་ཙམ་མིན་པར་དངོས་གནས་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་ནི་གཟི་བརྗིད་ཅིག་ཆགས་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ནང་། དེང་སྐབས་རང་རེའི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཕྲན་བུ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་ཉིན་རེའི་ལས་དོན་ལ་བྲེལ་ཟིང་འ་འུར་ཆེ་རྐྱེན་མི་ལུས་རིན་ཆེན་འདི་བཞིན་བདེ་ཐང་ཡོང་སླད་ཉིན་རེའི་སྐར་མ་ཁ་ཤས་གཏོང་མ་ཐུབ་པའི་ཁར་ཟས་སྤྱོད་ལའང་དོ་སྣང་ཞན་ཆ་ཡོད་པ། མདོར་ན་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཕན་སླད། སྨན་བཅོས་ལས་སྔོན་འགོག་ལྷག་ཞེས་པ་ལྟར་ལུས་སྦྱོང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་ནི་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེ་ཁར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་ལུས་སྦྱོང་རིག་པ་བ་གཉེན་རྩེ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་ཉི་མ་མཆོག་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ལུས་སྦྱོང་རིག་པ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་དར་སྤེལ་གནང་མཁན་ཐོག་མ་དང་། དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་ལུས་སྦྱོང་རྩ་རླུང་འཁྲུལ་འཁོར་གཞི་བྱས་ཏེ་རྩ་རླུང་དྲག་རྩྭལ་ཞེས་དེང་རབས་ཀྱི་རལ་གྲི་དབྱུག་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་ ༼རྟོག་གཅོད།༽ཅེས་བོད་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་རིག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལུས་སེམས་བདེ་སྲུང་གི་ནུས་པ་ཐོན་པའི་ལུས་སྦྱོང་དྲག་རྩལ་ཞིག་གསར་གཏོད་གནང་ཡོད་སྟབས། ཁོང་འདི་ཁུལ་ཕེབས་ཞོར་རང་རེའི་དགེ་བཙུན་དང་། སློབ་ཕྲུག མི་མང་བཅས་ལ་དང་བླངས་ཐོག་གཞི་རིམ་ལུས་སྦྱོང་སློབ་འཁྲིད་གནང་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་སྔོན་མ་ནས་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བསྟན་སྨན་གླིང་གི་འགན་འཛིན་དགའ་ལྡན་ཚོགས་ཆེན་དབུ་མཛད་ཟུར་བ་དགེ་བཤེས་ནོར་བཟང་ཐུན་མོང་གིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཡིན། ཞེས་འཁོད་འདུག
མཇུག་ཏུ་གསར་འགོད་པས་རིན་པོ་ཆེར་ལུས་སྦྱོང་འདི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རིག་གཞུང་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ད་སྔ་ནུབ་ཕྱོགས་མི་རིགས་ཚོར་ཁྲིད་སྤེལ་གནང་སྟེ་དགེ་རྒན་མང་པོ་སྐྱེད་སྲིང་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་རང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཁྱབ་སྤེལ་དང་དགེ་རྒན་སྐྱེད་སྲིང་གི་དམིགས་ཡུལ་ཡོད་མེད་དྲིས་ཁོང་གིས། ངས་སྔོན་མ་ནས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལུས་སྦྱོང་འདི་དར་ཁྱབ་འགྲོ་ཐུབ་ན་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག་བསམ་ཡང་། འདི་ཇི་ལྟར་སློབ་ཁྲིད་གནང་དགོས་མིན་ཐོག་འཆར་གཞི་གང་ཡང་དྲན་མ་སོང་། སྔོན་མ་ང་རྒྱ་གར་ནང་ཡོང་སྐབས་གྲྭ་བཙུན་མང་པོ་ཡོད་ནས་སློབ་ཁྲིད་གནང་རོགས་ཟེར་ནས་ལབ་སོང་། དེ་ནས་ང་རང་གིས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུའང་ལུས་སྦྱོང་ཁྲིད་ན་དོ་སྣང་ཡོང་ས་རེད་བསམ་ནས་སྤོབས་པ་འདྲ་བོ་བསླེབས་སོང་། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ལུས་སྦྱོང་འདིར་སློབ་སྦྱོང་མཐར་ཕྱིན་པ་གནང་སྟེ་མི་གཞན་ལ་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ངའི་འདོད་པ་ཆེ་ཤོས་དེ་བོད་པའི་བུ་ཕྲུག་ལོ་བཅུ་གྲངས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ལ་སློབ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་རྨང་གཞི་ཡག་པོ་འཇོག་ཐུབ་ན་མ་འོངས་པར། གཅིག་ནས་སོ་སོའི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་ཐུབ་པ་དང་གཉིས་ནས་བོད་པའི་རིག་གཞུང་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་ཐུབ་པ། གསུམ་ནས་རང་གཞན་གཉིས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་།
གཉེན་རྩེ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་ཉི་མ་མཆོག་ནི་ ༡༩༧༦ ཟླ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་མདོ་སྨད་རྔ་པ་བསུ་བ་ཡུལ་ཚོའི་དཀོན་ཚང་ཞེས་པར་སྐྱེས་ཤིང་། དགུང་ལོ་ ༧ ལ་སོན་སྐབས་གྲྭ་སར་ཞུགས་པ་དང་། དགུང་ལོ་ ༡༣ ཐོག་ཨ་མཆོག་རིན་པོ་ཆེའི་སྐྱེས་བཟང་འཁྲུལ་མེད་དུ་ཐུགས་ཐག་བཅད་དེ། ཨ་མཆོག་མཚན་ཉིད་དགོན་དུ་གྲྭ་སར་ཞུགས་ནས་གཞུང་ཆེན་ཁག་དང་གསོ་རིག་ལ་གསན་བསམ། ༡༩༩༢ ལོར་རྒྱ་གར་ཕེབས་ཏེ་དགའ་ལྡན་ཤར་རྩེ་སོག་བ་ཁང་ཚན་གཞུང་ཆེན་ཐོས་བསམ་གནང་བ་མ་ཟད། དགུང་ལོ་ ༢༥ ཕེབས་སྐབས་ཇོ་ནང་མཁན་པོ་ཀུན་དགའ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྦྱོར་དྲུག་གི་སྒོམ་རིམ་སོགས་ལ་གསན་པ་དང་། དགུང་ལོ་ ༢༧ སྐབས་བཀའ་རྒྱུད་པའི་མཁན་པོ་ཨ་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་མདུན་ནས་རོ་ཆོས་དྲུག་གི་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ལམ་མཐའ་དག་གསན་བསམ་ཐོབ་པ་མ་ཟད། མཁན་པོ་ཨ་འདུས་ཀྱི་མདུན་ནས་མཁའ་འགྲོ་ནེ་གུ་མའི་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ལམ་མཐའ་དག་གི་ཁྲིད་ལུང་དང་། ནེ་གུ་མ་དང་ན་རོ་ཆོས་དྲུག་གི་ལུས་སྦྱོང་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་གནད་གསང་མཐའ་དག་བཀའ་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱག་བཞེས་ཇི་བཞིན་ལ་གསན་སྦྱངས་གནང་རྗེས། ༢༠༠༥ ལོར་ཡུ་རོབ་ཁུལ་དུ་ཕེབས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བསྟན་སྨན་གླིང་ཞེས་པའི་བོད་ཀྱི་ལུས་སྦྱོང་རིག་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚོགས་པ་ཞིག་ཨོ་སོ་ཌོ་རེ་ཡར་གསར་འཛུགས་གནང་སྟེ། རྒྱུན་ལས་ལས་མི་ ༡༥ དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༡༠ ནང་ཡན་ལག་ཚོགས་པ་ ༡༥༠ ཟིན་ཏེ། ད་བར་བོད་ཀྱི་ལུས་སྦྱོང་རྩ་རླུང་འཁྲུལ་འཁོར་མཐར་ཕྱིན་དགེ་རྒན་ ༡༢༠༠ ལྷག་སྐྱེད་སྲིང་གནང་ཡོད། ཅེས་སོགས་འཁོད་འདུག
ཚེས་ ༡༤ ནས་བཟུང་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དྷ་ས་ཁུལ་དང་སྦིར། ལྡི་ལི་བཅས་ནང་བོད་རིགས་དོན་གཉེར་ཅན་ཚོར་ལུས་སྦྱོང་སློབ་ཁྲིད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག། ནང་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་གང་ཞིག་མང་ཚོགས་ལ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཕན་ཐོགས་ཡོད་རིགས་ངེས་པར་དུ་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག
སྐུ་ཤོག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ད་ལམ་ལུས་སྦྱོང་དེ་རྒྱ་དཔོན་གྱི་མདུན་ལ་བྱས་ན་ག་འདྲ་འདུག་ཞིས་ལ་དགའ་བསུ་བྱས་ན་བོད་ནང་གི་དམ་དྲག་གུ་ཡངས་གཏོང་རྒྱུ་ཁག་ཐེག་འདུག་ན་ཕེབ་བསུ་བགྱིས།དེ་མིན་རྗེས་མ་འགྲོ་སྟངས་སྡོད་སྟངས་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་ལས་གཞན་མེད།
སྐུ་ཤོག་འདིའི་སྦྱོང་སྟངས་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་མི་ཤེས། ཕར་བལྟས་ན་དྲག་རྩལ་ཁྲིད་སྦྱོང་འདྲ་བོ་ཞིག་རེད། གང་ལྟར། ལུས་སྦྱོང་དང་རླུང་སྦྱོང་གཉིས་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ལ་མཚོན་ན་ཞོགས་པ་སྔ་བོ་རླུང་སྦྱོང་གི་ཡོད་པ་དེ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་དང་དུས་ཚོད་ཀྱང་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་མི་འགྲོ་བ། མི་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་སྟབས་བདེ་བ་དང་དཀའ་ལས་མེད་པ་ཞིག་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ངས་རླུང་གི་སྦྱོང་རྩལ་དེ་ལག་ལེན་བྱས་ཏེ་ལོ་ཤས་འགྲོ་བཞིན་འདུག དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་འདུག བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་ངེས་པར་དུ་དར་ཁྱབ་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།