བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་དེ་མིས་བཟོས་པ་ལས་རང་བྱུང་གི་ནད་ཡམས་ཤིག་མིན་པའི་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར་རྒྱ་ནག་གི་བྱ་སྤྱོད་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་དེར་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།
བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པ་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ནས་ ༣༡ བར་འཚོག་གཏན་འཁེལ་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གར་ནང་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབ་སྔ་ནུར་གནང་སྟེ། དེ་རིང་ལས་ཉིན་ ༨ པའི་ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ནས་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༡་༢༢ ལོའི་གཏོང་ལེན་ཁྲིམས་ཡིག་སྙན་སྒྲོན་གནང་རྗེས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༡་་་༢༠༢༢ ལོའི་འགྲོ་གྲོན་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༦༩༨,༡༣༡,༤༩༨ དང་། སྔོན་རྩིས་མ་དངུལ་གྱི་ཕྱོགས་བསྡོམས་ཡོང་འཆར་ ༡༠༥༧༧༧.༩༥༣ དང་རྩིས་ལོའི་ནང་ཟུར་བཀོལ་ཡོང་འཆར་ཕྱོགས་བསྡོམས་ཧིན་སྒོར་ ༢༤༠༥.༨༠༠.༠༠༤ བཅས་སྤྱི་མོས་གཏན་འབེབ་གནང་འདུག
དེ་རིང་དང་ཁ་སང་གཉིས་སུ་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྩིས་མགོ་དང་འབྲེལ་ཏེ་སྤྱི་ཡོངས་ནས་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས། སྤྱི་འཐུས་མང་པོ་ཞིག་ནས་རྒྱ་ནག་ཝུ་ཧན་ནས་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་འཛམ་གླིང་གང་སར་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་ཕྱིན་ཏེ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུའང་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕྲད་དང་འཕྲད་མུས་ཡིན་ཡང་། འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གི་གཙོས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དབུས་སའི་ལས་བྱེད་རྣམས་དང་། ས་གནས་སྨན་ཁང་ཁག དགོན་སྡེ་དང་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་དང་། མི་སྒེར་བཅས་ནས་དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་བོད་མི་དང་ས་གནས་ཡུལ་མི་བཅས་ལ་རོགས་རམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གནང་བར་བསྔགས་བརྗོད་དང་། དེ་བཞིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུའི་བླ་སྨན་པ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་༧སྐུའི་འཕྲོད་བཞེས་དང་འབྲེལ་ནས་སྐུ་ལས་སྐྱོན་བཞིན་ཡོད་པར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་སོང་།
ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་འགོག་ཁབ་དང་འབྲེལ་་བའི་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་འགོག་ཁབ་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་དེའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྒན་རབས་པ་སོགས་འགོག་ཁབ་རྒྱག་པའི་ལམ་དུ་ཤར་བསྐྱོད་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་ཕན་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༧གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་གུས་ཡོད་པའི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་འདྲ་མིན་གྱི་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་མང་པོ་ཡོད་པ་ཚོ་ལའང་འགོག་ཁབ་རྒྱག་རྒྱའི་ཐད་ཕན་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ཞིག་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། ཐོག་མའི་ཆར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པས་འགོག་ཁབ་བརྒྱབ་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་དྲ་ལམ་དུ་གཏོང་བའི་བསམ་བློ་བྱུང་ནའང་། ཕྱིས་སུ་དེར་དགེ་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་དང་། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་མང་པོར་དགའ་བར་བརྟེན། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་འགོག་ཁབ་རྒྱག་མགོ་བཙུགས་མ་ཐག་ཙམ་ནས་འགོག་ཁབ་བརྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་མིན་ཐད་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ནས་བཀའ་འདྲི་གནང་མཁན་བྱུང་ནའང་། སྐབས་དེར་བརྒྱག་གི་ཡིན་ཞེས་འགོག་ཁབ་བརྒྱབས་ཚེ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་མཛད་གཙོ་རྣམ་པས་ཁེ་ཕན་ཡོད་དུས་དང་པོ་བླངས་འགྲོ་བ་རེད་ཅེས་ལབ་གླེང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཡང་རྒྱག་གི་མིན་ཞེས་ལབ་ཚེ་མཛད་གཙོ་རྣམ་གྱིས་འགོག་ཁབ་བརྒྱག་རྒྱུར་ཡང་ཞེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ལབ་གླེང་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། གནད་དོན་ཐག་གཅོད་མ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། རིམ་བཞིན་མི་མང་སྤྱི་ཡོངས་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་འགྲོ་ལུགས་དང་འགྲོ་སྟངས་གནང་ཡོང་དུས་བཀའ་བློན་བགྲེས་པ་རྣམས་དང་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་རྣམས། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྤྲེལ་པོ་གཉིས་ཀྱིས་འགོག་ཁབ་བཞེས་ཟིན་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་མ་ཚོགས་ཙམ་གྱི་སྔོན་ལ་བཀའ་བློན་གཞོན་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ཀྱང་འགོག་ཁབ་བཞེས་ཡོད་སྐོར་དང་། འགོག་ཁབ་བརྒྱག་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། འགོག་ཁབ་ཡིན་སྟབས་འགོག་ཁབ་ག་རེ་རག་ནའང་བརྒྱག་དགོས་པ་ལས། དེར་ཕན་རླབས་ག་ཚོད་ཡོད་མེད་དང་ག་རེ་ལ་ཕན་གྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ལ་རྩོད་པ་བརྒྱབ་ནས་སྡོད་པའི་དུས་ཚོད་མིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།
སྤྱི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་ནད་རྟགས་འཐོན་ཚེ། གནས་ཚུལ་སྦས་སྐུང་བྱེད་པ་དང་དྲག་བསྐྱེད་ཡོང་ཚུལ་བཤད་ནས་སྡོད་དུ་མི་འཇུག་པར་འཕྲལ་དུ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པ་དང་། འབྲེལ་བ་སུ་དང་སུ་ལ་བྱུང་མིན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས། དྷ་ས་ཁུལ་དུ་བརྟག་དཔྱད་མང་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། གཞིས་ཆགས་ཁག་དང་ཁ་འཐོར་ས་གནས་ཁག་ལ་བརྟག་དཔྱད་ཅི་ཙམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་དོགས་འདྲི་གནང་བར་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་ཐད་འཚེར་སྣང་དང་སྦས་སྐུང་བྱེད་པ། མ་རུང་བ་ཞིག་ལ་ལྟ་མཁན་ཡོད་པ་དང་། ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ནི་ནད་རིམས་ཡིན་པས། དེ་ཡིས་ཆེ་ཆུང་དང་རྒན་གཞོན། རྒྱུས་ཡོད་དང་རྒྱུས་མེད། དཀར་ནག་སོགས་ཀྱི་ཐད་དབྱེ་བ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་འབྱེད་ཀྱི་མེད་པ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན་དཔོན་རིགས་དང་མཁས་དབང་། གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་སོགས་སྙན་གྲགས་ཅན་མང་པོ་ལ་གཉན་རིམས་དེ་ཐོན་དུས། རང་ཉིད་ལ་གཉན་རིམས་ཐོན་ཡོད་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་སར་མི་ཡོང་བར་བསྐུལ་ཏེ་ཟུར་བཀག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཉན་རིམས་ཐོན་རྗེས་ཟུར་བཀག་བྱས་པའི་ཕན་པ་དང་བཟང་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་བར། ངན་ཕྱོགས་དང་གནས་ཚུལ་མ་རན་པ་ཞིག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རིགས་ཀྱིས་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕན་ཀྱི་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་ཞིག་ལ་ནད་འབུ་ཐོན་ཚེ་ནད་དེ་ཧ་ཅང་སྡུག་ཅག་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངོས་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་ཉེ་ལམ་ས་གནས་ཤིག་ལ་གཉན་རིམས་ལ་བརྟེན་ནས་མི་ཞིག་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་ཏེ། སྐུ་ཕུང་ཞུགས་འབུལ་ཀྱང་བྱས་ཚར་ཡོད་ནའང་། དེའི་གནས་ཚུལ་ཁ་སང་དགོང་དྲོར་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་སུ་འབྱོར་ཡོད་པ་དང་། དེའི་བར་དུ་མི་དེའི་ཕྲུ་གུ་སོགས་ལ་ཏོག་ནད་འགོས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཐད་ས་གནས་ཀྱི་འཕྲོད་ལས་པ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་སུ་སྐད་བཏང་སྟེ་འཕྲོད་ལས་པས་ལས་ཀ་ག་རེ་བྱས་ཡོད་མེད་དང་། ས་གནས་མགོ་འཛིན་གྱི་ལས་ཀ་ག་རེ་བྱས་ཡོད་མེད་ཐད་རྩད་གཅོད་བྱེད་དགོས་པ་ལས་འགན་ཡོད་མཁན་དང་ཕོག་བརྒྱབས་པ་ཚོས་ལས་ཀ་ཏག་ཏག་མ་བྱས་ཚེ་འགྲིག་གི་མེད་ཚུལ་དང་། ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་འཕོག་པ་ནི་སྡུག་ཅག་ཅིག་མིན་པ་དང་། སུ་ལའང་ན་ཆོག་པ་དང་ན་ཡི་ཡོད་པ། དེ་ན་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ནག་པོ་ཆགས་འགྲོ་བ་གང་ཡང་མེད་སྐོར་དང་། ས་གནས་ཁག་ཏུ་སྨན་པ་དང་འཕྲོད་ལས་པས་མ་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་དེ་གང་ཐུབ་ཀྱིས་སེལ་ཐབས་གནང་གི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།
ཡང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཀྱི་སྐོར་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། ཟླ་གཅིག་ཙམ་གྱི་གོང་དུ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཚོགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་གི་ཆེད་བཙུགས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་མི་རྣམས་གཞི་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་ཐར་ཡོད་པ་དང་། དེའི་བར་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཞིབ་འཇུག་ཆེད་བཏང་མེད་པ་རེད། དེའི་ཐད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཙང་མ་བཟོ་དགོས་པ་རྣམས་བཟོས་པ་དང་བསུབ་དགོས་པ་རྣམས་བསུབ་ཚར་རྗེས་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་ཡོངས་གྲགས་སུ་གཉན་རིམས་དེ་ནི་མིས་བཟོས་པའི་ནད་ཡམས་ཤིག་ཡིན་པ་ལས་རང་བྱུང་གི་ནད་ཡམས་ཤིག་མིན་པའི་དོགས་པ་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་གསལ་པོ་ཡིན་སྐོར་དང་། ནད་ཡམས་དེ་ནི་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གི་བྱ་སྤྱོད་དེ་ལ་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་རྩ་བ་ཉིད་ན་མ་འགྲིག་པ་ཞིག་དང་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་ལ་འགྲོ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་ཕོ་བའི་སྐྲན་ནད་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ཛ་དྲག་ཅན་གྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་བརྟག་དཔྱད་དགོས་གལ་ཆེ་སྐོར་གསུངས་བའི་ཐད་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་མི་འདས་གྲོངས་སུ་ཤུགས་ཆེན་འགྲོ་བའི་ནད་གཞི་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་ཕོ་བའི་ནད་གཞི་དེ་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཕོ་བའི་ནད་གཞི་ཡོད་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད་པ། ནད་གཞི་དེའི་འབྱུང་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་ནད་འབུ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་གསལ་ཀ་མེད་པར། ཟས་བཅུད་ཀྱི་ཆེད་མཁས་པས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། དུས་རྒྱུན་གྱི་ཟས་སྤྱོད་བསྟེན་སྟངས་དང་འབྲེལ་ནས་ཟ་མའི་ཚ་གྲང་དང་གསར་རྙིང་། བསྐྱུར་རིགས་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་གི་ཡོད་པ་དང་། ནད་འབུ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩-༢༠༢༠ ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་ཞིག་བྱེད་སྐབས། མི་གྲངས་ ༦༠༠ ལྷག་གི་ཁྲོད་བརྒྱ་ཆའི་ ༣༠ ལྷག་ལ་ནད་འབུ་དེ་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཟླ་གཉིས་ཙམ་གོང་ནས་བསྐྱར་དུ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་མགོ་བཙུགས་ཡོད་པའི་ནང་དུའང་ནད་འབུ་དེ་ཡོད་མཁན་ཚད་མཐོན་པོ་འབྱུང་གི་ཡོད་པ། དེའི་ཐད་ཕྱི་ལུགས་དང་གསོ་རིག་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུ་ཏོག་ཙམ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡིན་པ་དང་། རང་ལོ་ ༥༠ བརྒལ་རྗེས་ནད་གཞི་དེར་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པ་དང་ཟས་སྤྱོད་ལ་བསྟེན་མཁས་དགོས་གལ་ཆེ་སྐོར་གསུངས་སོང་།
