རྒྱ་གར་གྱི་ཧ་རི་ཡ་ནའི་རའོ་ཊག་ས་གནས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་འཛིན་སྐྱོང་སློབ་གཉེར་ཁང་ (The Indian Institute of Management Rohtak) གིས་ཇི་ལྟར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལྟར། དེ་རིང་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བས་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐབས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་བཀའ་སློབ་དང་དྲི་བར་བཀའ་ལན་སྩལ་སོང་།
ཐོག་མར་༧གོང་ས་མཆོག་གིས། དེ་རིང་ཁྱེད་རང་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་བཀའ་མོལ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བར་དགའ་པོ་ཞེ་དྲགས་བྱུང་། རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་ནང་གི་མི་འབོར་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་རེད། རྒྱ་གར་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་ན། ཁྱེད་རང་ཚོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་དེ་དག་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་རིང་ལ་གནས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་ང་རང་ཚོའི་མཐོང་ཆོས་སུ་དངོས་སུ་ཡོད་པ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་དུ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་ཆེ་ཁག་ཚང་མ་མཉམ་དུ་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་སྒོ་ནས་གནས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་རེད། དེར་བརྟེན་རྒྱ་གར་གྱི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གོང་དུ་ཡོད་པའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་ཟེར་བ་དེ་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་ཡིན་པས། ཁྱེད་ཚོའི་མི་ཚེའི་ནང་དངོས་སུ་ཉམས་ལེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་རེད། འོན་ཀྱང་གནས་སྟངས་ཁ་ཤས་ལ་མི་ཉུང་ཤས་ཤིག་གིས་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་ཕྲན་བུ་བཟོ་ཡི་ཡོད་རེད་དེ། སྤྱིའི་ཆ་ནས་རྒྱ་གར་ནང་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གོང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་གཞི་ལ་བཞག་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ལུགས་མི་འདྲ་བའི་བར་ལ་འཆམ་མཐུན་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་རྒྱ་གར་ནི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་རིང་ནས་ངོས་རང་གི་སྡོད་གནས་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་མི་དང་ཁྱད་པར་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་རྣམ་པའི་བསམ་བློའི་ནང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་དང་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པ་དེ་དག་མུ་མཐུད་མུས་ཡིན་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ངོས་ཀྱིས་རྒྱུན་གཏན་དུ་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡོང་ཆོག་གི་རེད་ལ་ཡོང་གི་རེད། དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ནང་དུ་འཛམ་གླིང་གི་ཆོས་ལུགས་ཆེ་ཁག་ཆ་ཚང་འཆམ་མཐུན་སྒོ་ནས་གནས་ཡོད་རེད། གཞན་ཡང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཁས་དབང་རྣམ་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་ལ་མི་མཐུན་པའི་གནས་ཡོད་ཀྱང་། སྤྱིའི་ཆ་ནས་ཆོས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་མང་དཀྱུས་མའི་ནང་དུ་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྡང་སེམས་མེད་པའི་ཐོག་འཆམ་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་གནས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་རྒྱ་གར་གྱི་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་བཀལ་སྩལ།
༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། ངོས་རང་བོད་ནས་རྒྱ་གར་དུ་འབྱོར་བ་རེད། དེ་ཡང་སོ་སོའི་ལུང་པ་ནས་གྱར་ཏེ་བཙན་བྱོལ་བ་ཆགས་པ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་སྐུ་མགྲོན་ལྟ་བུ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་སྐུ་མགྲོན་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། རྒྱ་གར་གྱི་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་སྐོར་ལ་ཡི་རངས་བས་རྒྱུན་གཏན་དུ་མི་མང་ལ་གཏམ་བཤད་ཞུ་དུས་རྒྱ་གར་གྱི་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་འདི་དངོས་སུ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་གྱིས་མིག་དཔེར་བཟུང་འོས་པ་ཞིག་རེད་འདུག་ཅེས་ཞུ་ཡི་ཡོད། གཞན་ཡང་། དེང་དུས་ཀྱི་རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་སྦྱོང་ལྟ་བུར་ཆ་བཞག་ན། གཙོ་བོ་ཕྱི་དངོས་པོ་ཡར་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བའི་སློབ་སྦྱོང་ཐོག་ལ་རྩལ་སྟོན་བྱེད་པ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་ཚན་རིག་གི་སློབ་སྦྱོང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཤེས་ཡོན་ནང་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ནས་ཡོད་པའི་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་དང་། ཆོས་ལུགས་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་རིས་མེད་ཐབས་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་སློབ་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དེ་ཡང་སློབ་གྲྭ་དང་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་ཡིན་རུང་ཆོས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ནས་ཡོད་པའི་གནའ་རབས་ཀྱི་རིག་གཞུང་བཟང་པོ་དེ་དག་གི་སློབ་སྦྱོང་ངེས་པར་དུ་སྤེལ་ནས། རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་རབས་ཀྱི་རིག་གཞུང་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དེ་དག་དངོས་སུ་ཉམས་ལེན་དང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་རང་བཙན་རྩོད་ལེན་པ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྷན་དྷི་ཆ་བཞག་ན། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་རང་བཙན་བརྩད་པ་རེད། ལྷོ་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་གཞན་དུ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྷན་དྷིའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་མིག་དཔེར་བཟུང་ནས་སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་བྱས་ཡོད་རེད། དེར་བརྟེན། དེང་སང་འཛམ་བུ་གླིང་ནང་བཟང་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་སྐབས། རྒྱ་གར་ལ་བྱམས་པའི་ཉམས་ལེན་སོགས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་མིག་དཔེ་སྟོན་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཡོད་རེད་ལ། བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་སྐོར་ལ་རྒྱ་གར་གྱིས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཕན་ཐོགས་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་འབད་བརྩོན་ཤུགས་ཆེར་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཐོག་མར་རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་སློབ་གྲྭའི་ནང་དུ་བྱམས་པའི་ཉམས་ལེན་སྐོར་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག་བསམ་གྱི་འདུག དེ་ཡང་ཆོས་ལུགས་བྱེ་བྲག་པ་སྤྱིའི་ལྟ་གྲུབ་གཞིར་བཟུང་ནས་སློབ་སྦྱོང་གནང་བ་མིན་པར། ང་ཚོས་སྤྱིར་བཏང་ནས་རྒྱུན་གཏན་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་གཏང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན། ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའི་གོང་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་འཐབ་རྩོད་དང་འཁྲུག་པ། དམག་ལ་སོགས་པ་བྱུང་བ་རེད་ལ། སྐབས་དེ་དུས་མིའི་ཤེས་ཡོན་མང་པོ་ཞིག་གོ་མཚོན་བཟོས་པར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན། རྒྱ་གར་ལ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་ནས་ཡོད་པའི་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་གྱིས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དེར་བརྟེན་རྒྱ་གར་གྱི་དེང་དུས་ཀྱི་སློབ་གྲྭའི་ནང་དེང་དུས་ཀྱི་ཚན་རིག་གི་སློབ་ཚན་ལྟ་བུ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གོང་དུ་ཡོད་པའི་གནའ་རབས་ཀྱི་རིག་གནས་ཟུང་སྦྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་འདུག་ལ་ནུས་པ་ཆེན་པོ་འདོན་ཐུབ་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་རིང་ལ་ཀླད་པའི་ཚན་རིག་པ་དང་མཁས་དབང་མང་པོའི་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ཡོད་རེད། དེ་ཡང་ཀླད་པའི་ཚན་རིག་པ་ཚོས་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་ལ་ཡི་རངས་དང་དགའ་མོས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་ཚོས་བརྟག་དཔྱད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ཀླད་པའི་ནང་། དམིགས་བསལ་གྱིས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཁོང་ཁྲོ་ལྟ་བུའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་ཀླད་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་གནོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད་པ་བྱུང་ཡོད་རེད། དེར་བརྟེན་དེང་དུས་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་མང་པོས་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། སེམས་ལ་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་ན། དེའི་དབང་གིས་འཕྲོད་བསྟེན་ཡག་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་འཛམ་བུ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་ལྡན་པ་དང་བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པ་བསྐྲུན་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་བཟུང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་རེད། གོ་མཚོན་སོགས་ཀྱིས་འཛམ་བུ་གླིང་ཞི་བདེ་ཡོང་གི་མེད་པས། བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྒོ་ནས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་ལྡན་པ་ཡོང་གི་རེད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
རའོ་ཊག་ས་གནས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱ་གར་འཛིན་སྐྱོང་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ (Deam Academics) སློབ་དཔོན་ (Koustab Ghosh) ལགས་ཀྱིས། ང་རང་ཚོའི་མི་རབས་གསར་པ་རྣམས་མ་འོངས་པའི་སོན་རྩ་ལྟ་བུ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པས། ཁོ་ཚོ་འདོད་རྔམས་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་དེ་ཐོབ་ཐང་ལྟ་བུ་བརྩི་ཡི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ཁོང་ཚོས་མི་ཚང་མ་ལ་སུན་པོ་བཟོ་རྒྱུ་དེ་རྣམ་དཔྱོད་ཅན་ཞིག་ཡིན་མིན་སྐོར་དྲིས་པར། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས། ང་ལ་འདི་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཟེར་ནས་འདོད་རྔམས་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་བསམ་བློ་བཏང་མ་ཐུབ་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ང་རང་ཚོའི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ལ་བཟང་པོ་ཡོང་རྒྱུ་དང་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་ཡོང་བར་དམིགས་ནས་མི་ཚེ་སྐྱེལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ལྡན་པ་དང་བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པ་ཡོང་བའི་དོན་དུ་ང་ཚོས་ནང་གི་བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་སྐོར་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག་ལ། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ལྡན་པ་དང་བྱམས་བརྩེ་དང་ལྡན་པ་ཡོང་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་འཛིན་དགོས་རེད། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་མེད་པར་བརྟེན་རྒྱུ་མཚན་དམིགས་བསལ་གང་ཡང་མེད་པར་ང་ལ་འདི་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཟེར་ནས་འདོད་རྔམས་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་དེ་མིག་རྒྱང་ཐུང་དྲགས་པའི་རྟགས་རེད། དེས་ན། འདོད་རྔམས་ཆུང་དུ་འགྲོ་བར་ང་ཚོའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཉེན་པོ་བསྟེན་ཐུབ་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་བཀའ་ལན་གནང་སོང་།
མཇུག་ཏུ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས། རྒྱ་གར་གྱི་མི་རབས་གསར་པའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་རིང་གི་གནས་སྟངས་དང་རྒྱ་གར་ཡར་རྒྱས་གང་འདྲ་ཕྱིན་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་སྤོབས་པ་སྐྱེས་ཤིང་། རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་རབས་རིག་གཞུང་གི་བསམ་བློ་མ་བརྗེད་པར་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་མཐོང་གི་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ།
དེ་ཡང་ཀླད་པའི་ཚན་རིག་པ་ཚོས་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་ལ་ཡི་རངས་དང་དགའ་མོས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་ཚོས་བརྟག་དཔྱད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ཀླད་པའི་ནང་། དམིགས་བསལ་གྱིས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཁོང་ཁྲོ་ལྟ་བུའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་ཀླད་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་གནོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད་པ་བྱུང་ཡོད་རེད། དེར་བརྟེན་དེང་དུས་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་མང་པོས་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། སེམས་ལ་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་ན། དེའི་དབང་གིས་འཕྲོད་བསྟེན་ཡག་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་འཛམ་བུ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་ལྡན་པ་དང་བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པ་བསྐྲུན་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་བཟུང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་རེད། གོ་མཚོན་སོགས་ཀྱིས་འཛམ་བུ་གླིང་ཞི་བདེ་ཡོང་གི་མེད་པས། བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྒོ་ནས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་ལྡན་པ་ཡོང་གི་རེད།