ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ཉི་ཧོང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་གི་སྟེང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཇོ་བྷའེ་ཌིན་མཆོག་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་རིང་ཨ་རིས་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱས་པའི་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་རྒྱ་ལས་བརྒལ་ཏེ་རྒྱ་ནག་གིས་ཐའེ་ཝན་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཚེ་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་དེར་དམག་གིས་ཡ་ལན་སྤྲོད་ངེས་ཡིན་སྐོར་བསྒྲགས་ཡོད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༠ ཉིན་སྲིད་འཛིན་བྷའེ་ཌིན་མཆོག་སྲིད་འཛིན་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་རྗེས་ཀྱི་ཨེ་ཤ་ཡའི་སྐོར་སྐྱོད་ཐོག་མ་དེ་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་ནས་འགོ་འཛུགས་གནང་སྟེ། ཁ་སང་ཉི་ཧོང་དུ་ཡུལ་དེའི་སྲིད་འཛིན་གསར་པ་ཧྥུ་མིའོ་ཀི་ཤི་ཌ་ ( Fumio Kishida) མཅོག་དང་ལྷན་དུ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྐོངས་པའི་ཐོག གསར་འགོད་པ་ཞིག་གིས་ཐའེ་ཝན་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱུང་སྐབས་ཨ་རིའི་ངོས་ནས་དེར་དམག་དོན་མཉམ་ཞུགས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་མིན་དྲིས་པར། སྲིད་འཛིན་བྷའེ་ཌིན་མཆོག་གིས་ཨ་རིས་ཐའེ་ཝན་ལ་དེ་ལྟར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད་སྐོར་ལན་འདེབས་བྱས་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གིས་དམག་འཐབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཐའེ་ཝན་རང་ཁོངས་སུ་འཇུག་རྒྱུའི་བསམ་བློ་དེ་རན་འཚམ་ཞིག་མིན་པ་དང་། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཐའེ་ཝན་དེ་ད་ལྟའི་ཡུ་ཀེ་རེན་ལྟར་ཆགས་ངེས་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག་ལ། སྲིད་འཛིན་སྒེར་གྱི་བསམ་པར་རྒྱ་ནག་གིས་ཐའེ་ཝན་བཙན་འཛུལ་བྱ་རྒྱུ་མིན་ནའང་། གཙོ་བོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བཙན་འཛུལ་ལ་ཡ་ལན་ཇི་འདྲ་སྤྲོད་མིན་ལ་རག་ལས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
སྲིད་འཛིན་བྷའེ་ཌིན་མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་ཇུས་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་འདི་འདྲ་གནང་བ་ཐེངས་དང་པོ་མིན་པ་རེད། འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་སི་ཨེན་ཨེན་གསར་ཁང་གི་འདུ་འཛོམས་བགྲོ་གླེང་ཞིག་གི་སྐབས་སུའང་དེ་ལྟར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ད་ལན་གསུང་བཤད་དེ་གནང་རྗེས། ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོས་འཕྲལ་དུ་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གི་གསུང་བཤད་དེའི་དོན་ནི་ཨ་རིའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལྟར་ཐའེ་ཝན་ལ་རྒྱལ་སྲུང་ཆེད་གོ་མཚོན་མཁོ་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པའི་གསལ་བཤད་བྱས་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་བཞིན་སྲིད་འཛིན་གྱི་སློབ་སྟོན་པ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཨ་རིའི་རྒྱ་ནག་དང་ཐའེ་ཝན་སྐོར་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཐེབས་མེད་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་ཞིག་གིས་སྲིད་འཛིན་བྷའེ་ཌིན་མཆོག་གིས་གསུང་འདོད་པ་ནི། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཐའེ་ཝན་ལ་མཚོན་ཆ་སྤྲོད་རྒྱུ་ལས། དམག་དངོས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་མིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག
ད་ལྟའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཡུ་ཀེ་རེན་ནང་གི་དམག་འཁྲུག་དང་། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟ་ཉི་ཧོང་གིས་འཚོག་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་བཞིའི་ལྷན་ཚོགས་ (Quad Summit) ཀྱི་གནད་དོན་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས། སྲིད་འཛིན་གྱི་གསུང་བཤད་དེས་ཨ་རིའི་སྲིད་ཇུས་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་རྒྱུའི་དཀྱོག་མཚམས་ཤིག་ལ་གཏུག་ཡོད་པར་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཐའེ་ཝན་གྱི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་སྲིད་འཛིན་བྷའེ་ཌིན་མཆོག་ལ་དགའ་བསུ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དུས་རྒྱུན་ལྟར་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་མགྲིན་པ་ཝང་ཝིན་པིན་ཟེར་བ་དེས། ང་ཚོས་ཨ་རིའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་ཇུས་དང་། རྒྱ་ནག་དང་ཨ་རིའི་དབར་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་གསུམ་བཅས་ལ་བརྩི་སྲུང་དགོས་པ་དང་། ཐའེ་ཝན་རང་བཙན་ཞེས་པ་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུ་མིན་པའི་ཁས་ལེན་གལ་ཆེན་དེར་བརྩི་སྲུང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ལ། ཐའེ་ཝན་མཚོ་འགག་ཁུལ་གྱི་ཞི་བདེ་དང་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་ལམ་འཐོར་བཤིག་མི་གཏོང་བའི་ཆེད་དུ། ཐའེ་ཝན་རང་བཙན་གྱི་ཁ་བྲལ་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྡ་ལན་ལོག་པ་མི་སྦྱིན་རྒྱུར་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱ་ནག་ངོས་ནས་རང་གི་ས་ཁོངས་བདག་དབང་དང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡ་ལན་སློག་ངེས་ཡིན། ཞེས་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག
རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་དམངས་གཙོའི་ཆ་ལག་ཚང་བའི་ཐའེ་ཝན་གླིང་ཕྲན་དེ་རྒྱ་ནག་ནས་ཁ་འཐོར་དུ་སོང་བའི་ཆ་ཤས་བྲལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་དེ་ཉིད་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ངོ་མར་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཅིག་ཅེས་པའི་སྲིད་ཇུས་གསར་པ་དེའི་འོག་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གཅིག་པུ་དེར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ལོ་དེ་རང་ལ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གིས་ཐའེ་ཝན་འབྲེལ་ལམ་ཁྲིམས་ཡིག་ (Taiwan Relations Act of 1979) གཏན་འབེབ་བྱས་ཏེ། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་ཇུས་ལ་དོ་ཕོག་མ་བཏང་བའི་ཐོག་ནས་ཐའེ་ཝན་ལ་ཚོང་དོན་དང་ཤེས་རིག་གི་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་ཐབས་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཐའེ་ཝན་ལ་རྒྱལ་སྲུང་གི་ཆེད་དུ་གོ་མཚོན་མཁོ་སྤྲོད་བྱ་དགོས་པ་ཡིན། དུས་རྒྱུན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐའེ་ཝན་གྱི་གནད་དོན་དེ་ནི་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་གཙོ་གནད་ཡིན་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ནའང་། ཨ་རིས་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་ཐའེ་ཝན་ལ་གོ་མཚོན་སྔར་བས་མང་བ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨ་རིའི་གཞུང་འབྲེལ་མཐོ་རིམ་མི་སྣའང་མངག་གཏོང་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
ཨ་རིའི་ཐའེ་ཝན་འབྲེལ་ལམ་ཁྲིམས་ཡིག་དེའི་ནང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཐའེ་ཝན་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས་ཨ་རིའི་ཕྱོགས་ནས་དེར་ཡ་ལན་ཇི་ལྟར་སྤྲོད་དགོས་མིན་གསལ་པོ་འཁོད་མེད་པར་བརྟེན། སྲིད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་སྲིད་ཇུས་དེ་ནི་ངེས་གཏན་མེད་པའི་ཐབས་ཇུས་ཤིག་ཡིན་སྐོར་རྗོད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། ལ་ལས་ཐབས་ཇུས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། ད་བར་རྒྱ་ནག་གིས་ཐའེ་ཝན་ལ་དངོས་སུ་བཙན་འཛུལ་བྱས་མེད་ལ། ཐའེ་ཝན་གྱིས་ཀྱང་རང་བཙན་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་ཐུབ་མེད་སྐོར་དང་། གནས་སྟངས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁུལ་དེ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ས་ཁམས་ཆབ་སྲིད་ལ་འཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་ངེས་ཡིན་སྟབས། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ད་ལྟའི་གནས་བབ་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་ཇུས་རྡོག་རོལ་གཏོང་མི་ཉན་པའི་བསམ་ཚུལ་ཡང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡང་དབྱེ་ཞིབ་པ་སྐོར་ཞིག་གིས་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་རྒྱ་ནག་དང་བསྡུར་ན། ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་འདི་འཛམ་གླིང་གི་དམག་དོན་དང་དཔལ་འབྱོར་བཅས་ཀྱི་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཐའེ་ཝན་ལ་དངོས་སུ་བཙན་འཛུལ་བྱ་མི་སྲིད་པ་ཞིག་མིན་སྟབས། ཨ་རིའི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཐའེ་ཝན་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཚེ་མཇུག་འབྲས་ཇི་ཡོང་གི་ཐབས་ཇུས་བརྟན་པོ་ཞིག་གདིང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་རྗོད་ཀྱིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། པ་སངས་ཚེ་རིང་།